TWEEDE BLAD
VAN HIER EN DAAR
Land- en Tuinbouw
DE PERS.
FEUILLETON
Fort-Mystery
ZATERDAG II MEI «9£9
WE ZEEUWSC
van Moh-atalméd.
Moge -eenieder, die gieroepen is, en hier
is ieder tot den strijd geroepen, zijn plicht
doen, ztegt Paus Leo XIII in zijn wereld-
brief „R-eruml. No-varum" door slechte en
neutrale Waden u|iit het huisgezin te we
ren en enkel de gioedie te ïez-en.
Zonder de Pers gaan wij1 ten gronde
mét d-e Pers b-lijVen wij meester van. hBjt
terrein.
fr. M. S-TEPH. LODIERS, O. Ciist.,
N-iieuwkuijk.
Aan de Nederlandsche Kath.
Mannen en Vrouwen!
Verleden Zondag 5 Mei, he-hhen ruia
200.000 leden der R.-K. Sitaatspartij mede
gewerkt aan de eandidaatstelling in de
achttien kieskringen.
Vandaag, ml het Partijbestuur den of
oieelen uitslag der partijstemming vast
stellen.
Dien uits-lag aanvaarden wij allen; over
de> kiespiroeedure in onz>e Partij.- spneken
wij vóór' 3 Juli niet meer!
Acht weken scheiden ons nog van den
gewichtigen verMezjingsdiatum.
Nu allen eensgezind aan het werk. De
propaganda met alle macht, met kloeken
geestdrift aangepakt!
Die acht weken mp-ete-n wie intensief be
nutten.
Bezield met een heilig en geestdriftig
idealisme den strijd nu ingestormd!
Voor de Katholieke belangen op staat
kundig terrein na aangetreden!
Het gaat nu niet meer -o-Vex personen,
noch over persoonlijke of groepsbelangen.
Heit ga,at nu: v'o-or d-e s-t a a tk'un dir
ge belangen. Van gehéél ons Ka
tholieke. Volk', dat naar Sieihaep-
ma.n's wioord een politieke persoonlijkheid
vormt, met -eigen rechten, eigen plichten,
eigen verlangens. 1
In -vastgesiLoten eenheid, ons pracitiseih
doel onis éénstemmig vastgesteld partij
program vöo,r óo-g*e-n, in de- overtuiging
écht Katholiek werk te verrichten, gaan
wij aan den arbeid.
Het gesproken en geschreven woord, dat
onze Katholieke idealen uitdraagt ovier liet
Nederlandsche volk, zij ons wapen.
Vergaderingen, huish-e-zoek' ja, dat laat
ste- Vóór alles! Het ie het moeizamte on
geziene, maar onontbeerlijke werk onzer
propagandiste®. God zal dien ongezienem
arbeid loo-nen!
He-t geschreven woord worde- uiit-gle'dra-
ge-n in de- E.-K. Perst -in onze Vlugschrif
ten, in onze-"ve-rkiieriniglspl-ate-n!
De- Propagandafilm draait avon-d a-an
avhmdl i
Voor helt werk hebben wij m'anme® le-n
vbcuwe-n noodiig, die spontaan m-ede he-1-
uen. Hulp van eigen prcplag'a.nd-a-ijwer,
hulp vloor de verki-ezingskassen onze-r
plaatselijke propagandaclubs.
„Dienstweigering" kome onder ons niet
voor!
Wij kunnen allen mede helpen! Kunt gte
er zeil niet. op uit, hebt 'gij[ drukke Zakie-n
pf een gïoo-t gezin, kunt gij' geen steun in
geld verleenen, geeft dan den mtachtigjen
-onberekenbare-n s]teun Van Uw geloo-vig en
Vurig gebed!
Zóó -zijn wij- allen, Katholieken, 'één
in den strijd die wfordt ingezet, van
de-n ijverigen huisibezöeikter en plaklkiefri-
piropagandist, tot heni en haar, die - den
'strijd schragen met geestelijke Wapens!
En onze inzet is: 31 zetels!
HET DAGELIJKSCH BESTUUR
DEE H.-K. STAATSPARTIJ.
(Roiudoïmi den Zuidpool.
Ivo e n-e- ond-e r zoi-ek i ngs-t o ch t e,n.
Opnieuw wordt den laatst,en tijd de
aandacht [gevestigd op dp- Antarctóseh-e
landen, d. z. de ze,eë® en land-en rondbmi
den Zuidpool. 'Een fin Novpmiber 1927
daarheen getrokken expeditie, uiitgle zonden
vanuit Noorwegen, mipldde, 'dat het
ThompsOn-eiland, lalsmedp 'de kleine ChemJ-
nisehc eilanden, welkte in 1825 door Nor-
ris waren ontdekt, en in 18 9S nog doolr
andere, Agendaansch-e ziaelui bezocht, vol
ledig v'a.n den dafdhödem waren VerdW-ei-
ne-n. I) i-izp, zeldzaam', ewienw'el ook in apil-
dcro zeegebieden voorkomende Verschijn
selen móeten verband houden mé* vulka
nische uitbarstingen. Hgt vUlkjanistae
openbaart vfiiah in de- Antapctipclhe landen
ook vooral door het onjtsitaafl van vuu£-
sjuwen|de' bergen, als b.v'. da Elrebus
(4055 M-)- In den laatste® tijd is er weer
meer sptake vfeun de Zuidpoollanden, dooir
do m-eeningsvlerscIiiUem, wialke tussohjen de
rege-ering-ea van 'Engeland en de Viejreé-
nigdo Sita.ten zijn pnts-taan o-ver de -eigen
domsrechten van dez-e landstreken. Lan
gen tijd he-eft h-et g-adnurd, -eer <Jp zae)-
v-aarders en onitdekkingfeir-eïzigers hun blik
richtten naar de- Zuidpoollanden, omdat
zij pp de perste plaats vief verwijld-ei'd
lagen v,an de hoofdcentra van d-e cul
tuur, ter-wijl hier pok geen gefeg!enjh|eid
bestond om hij' jachten zoo gpoote- buit
te winnen als in de Npor-dpoolgebiede® -en
hic-r -eivenjnin and-ere Voor dien miensch
begeerensWaardigle aLi',tdkel-en werden Bé-
vonden. Daarbij komt nog, da,t om zoo
te zeggen het gjehteiel© Antar-etiscbeland
op een do,or-oen torenhoogs gfetsehjermUu1'
omgeve-n r-eusachtig-e vesting gtelijikt, wel
ke een -oppervlakte vian niet minder dan
14.000.000 vierkanten m-eter b-esiaa,t. Dieza
is geheel m-et eneieiuw on ijs bedekt èu
bezit -e-en gemiddelde h-oogte v-an ruijm
2000 jM-, het dubbele dus.! van di-e van het
vaste land va,n Azië. En daar op ongeveer
70° Z.B. in (Victoria ee-n gl-etschergiebefgf
te begint, dat bij-na to-t d-en Zuidpo-ol
voortloopt, waaien va,n Üa-ar uit zoo kóudo
winden, dat Amundsen bij zijn sl-edevjaart
naar den -pool met temperaturen Van
58 0 C te kampen had, h-etg-'aan wiel on! -
gey e-er de jaa-gfffc (w'aprgienpmlefi tempjerar
tuur is. De gemiddelde 'ja,arlijkjs|chia tem
peratuur is hier 260 C. en ,li|gt dus n-og
vier -graden lager da® iin het Noordp-oof
gebied. Het is dus niet te vtejrwonde|r|elu
dat de Zuidpoolgebieden fco-t die 19]d!a eieuW
in het geheel ui-et wter-d-en [ondpjrzocjkt.
De -eerste Werkelijke prdóMz-o-ékingfeitoehlt
in- de'ze- gebiedenviel tuissche-n de jaren
18381843 en b-egon toet den Fr-anscE-
ma,n Dum-ont d'Arville. Hem volgden de
Engeisohe zeev-aarders Wfilfee-s feai Epsz.
Naar eerstgenoemde is het na,ar het
Ausitralische vlastelan-d gekeerde Üöel van
het Zuidpoolgebied gten-o-ernd. Op zijn
reeds in 1840 ondernomien r-e-ize-n gronden
d-e "V er-e-en. Sta-te-n hun eigendomlstecht op
deze- ge-bieden. Op1 ivle-e-l Sjtei-keir stand
punt Êitaa.t editer 'de Etalgelsch-e - Heigiel^-
ring, omd-at tegelijkertijd James .Clark
R-oaz litet Zuidpoolland niet enkel vjan
de Australiaeh-e, maar pok' V-an de- naar
Zuid-Amerika ig.eleg.en zijd-e tirachttle bin
nen te dringen en bijfta het geheiela W|ehf
'te'ljjke deel heeft pmjviarein,. DieiZe da-p-piere
Brits-che zeevaarder 'he'eft o-o-k de jroohe
knik in he-t Va.st-ela.nd ontdekt, welke dan
ook n-aar heto dei Ro-s-zizee gepiolemd wiordt
|en dep besten wieg Vormt n,aa-r dein Zuidi-
pool z,elf, wejlke Amunds-en -en ,S|Cott da-n
pok hebbep ingeslagen. Ook bavtaeii" Kosz
de re-eds door den Epgelsdhiein ka-pAteim
iWie'd-dciIl i-n 182-3 p-ntde-k-te glro-o-tc .haai,
w-elke aan de AmerihaanischJe zijdei dii-ep in
■het vasteland snijdt -en naar Wiedd-ell ge
noemd wefd. To-t 1898, t-o-e-n de „Belgfiica"
oiud-er Gerlaohie in het ij|s .tem .Wlefetein, Van
d-e Wieddellz-ea o-vwwiin.terde, wepdten w.e-
i-enechappeijijik-e onderzo-e-kingein Van de
Zuidpoollanden. igepit,aaJ3s!t. Vijf jaar later
drong- -ee,n Eng-elsche expadibi-e ondier lei
ding v-an S«o-tt tot 82°17' JZ. B. door,
waar zij op 3000 M. hoo-glt-e' tusscheci dén
Zuidpool -en hqt Victorialand g!edwiong-en
was -te-rug tei kë-e-re-n. Shaok'ieito-n gelukKu
he't in 1909 tot op .twep hi'ieedtieigiradep
van den Zuidpool door te, dringlen over leien
ijsvlakte van 3000 M. hooglet Amundsen
eindelijk gelukte he-t, om op 14 Diadetmf-
b-er 1911 tot dqn Zuidpool door te driu-
g-en en. daar de Noorsoh-e .vlag' te ~plau}-
tpn. -Scott drong terzelfder tijd langls teen
ander qn weg, welke diia vian Am-undsan
kruisd-e, tot dep Zuidpool door, waar -hij
«en maand na Amimds'en aankwam. Hij
had -echter h'et ongeluk om; op den terugr
weg im het zicht v-an zijn als stand-plaats
ingericht ui-tgang^punt in een v-ersoh^'iik'-
kelijkeins ne-euwfeitorm om te komiein.
Ook D uifeëhea's nam-eja volg'ens d-e Deut
sche Wpchepzei-tung deel a-an hiet onder
zoek landstreken verbonden, zooals hat
'joolschip „Gausz", dat in de ftaar haar
ge.nioetmde haai en het daarbij
Keizer Wilhelm' Il-land in he-t uiiters-tra
wéstep den winter'~l_903|-,1903 doorbracht
Eilchnef geluk-t h'et in 1911 om als leider
v-an eien Deutsche expiediitdie in de Wjeddel-
«e-r: tot 77 giraden Z. B. door te dringen.
Hij (kwam- daarbijl to-t de oonolusi-ei, dat
het land om1 den Zuidpool niet een aaü-
ges'lotein vasteland was, mtiar als voorft-
ze-ttding' was te beschfluw-en Van de
i'uiking in den aardkorst, gevormd door
de A'tlantischen Oceaan, en eian .groofe zjee
viox'm't. welkei ziich uitstrekt van- de WlecJ-
dellzee tot dp Ro-sd-Zee w'e-l'kfe Zee echter
door eien geweldige ij-smasqa is bedekt. B|é
eenig-e taiaa-nd-en giel-eden doo-r Eyrd en
Wiillums geima-akte vluchten over de Zuid
poolgebied-en hebben diaz-e mieening vol-
iSi-omen be-ves-tigld- iW§ .hebben dus miat
een Oostelijk en mie-t oen Wjestelijk vasté-
land t-e doen. H-et laatste werd Weddcïl
quadrant genoemd en het in den At
lantische® Oceaan gelegen ctael Ros-z-
qua-drant. Dei naar Auisityalië gekeerde zdji-
de vla.n het -oostelijk deel draagt den naam!
Victoria quadjrant, -em de naar Afrikh ger
keerde- helft den naam Indedby-quadramt
'(naar -e-en Engelsch-e firm-a^ die hier het
eerst d-e walvisohvangst uito-efende). Z-eer
inwk'w,aardig i-s het fejit, dat ia tegenstel
ling mielt 'den Noordpool in welks nabajj
heid e-en zeediepte vian 2743 w£fd ge
peild, de Zuidpool mfiddten in ©en -waste
land ge-legen is, nog vijfhonderd mieter
h-ooger, -als de ze-e bijf den Noordpool
diep is. Sinds he-t vorige- jaar is ook
b.ct vliegtuig in dienst van h-e-t Eool-
q,nderzo-ek' gesteld en wiel door de reedis
in de Noordpoolg-ebi-eden wterkzaaim ge^
woest zijnde kapiitteins Wfiikins én B.yrd.
Kai-den hadden ha? voorne-mien om! Vqpji-
ee-rs't 1-angg "de, R,oflZ-z«e diepef in het
Zuidpoolgebied in te dringen, de laers-te
h-e-eft zdidh eclite-r als taak gesteld, o-ml da
geograpihiiséh-e- veriibudingen van 't Wes
telijk deel dez'er gebieden met het nog
niet onderzochte "Gra-hiami- -en Alexander-
land «enigszins duidelijk vlast te stellen,
-en koos al-s uiit|g!angs(punt de haven van
het 62° Z.B. en l!00 W).Li. gelegen: leiland
D-aception -aan de '.Am,e-rikaausichte zij-dé
van -heit vasteland. Na me-erdere- .i^ucihitein
te hebben ondernomien, kon hij Vaststellen
dat de me-en-img vian Pilclhn-cr juist was,
dat etr dus werjkelij-k .eten Ze-esfraat bestiond
tusSchen de- "WieddelZe© en de R,os.z-zeie.
Bc-Vendi-en ontdekte .Wfilkaius, dat ooir het
W-es'telijk de-el gete-n samanhiangPnd vast
land w!as, mhar uit verschillende eilanden
mloelslt hesitaan. Te-rwijl Wfilikins voor dit
jaar zijh Ploolvluditen beëindigd beeft,
id Byrd nog niet Van zijn tochten, wëail-
v,oor hij als startplaats gekbzen had een
plaats voor den grooten ijsm'uur van de
Rcsz-zee, t-eruggekeierd. Hij lieeft liet plan
opgeVat. om- diep in hef Westelijk1, als
ook' hét Oostelijk d-e-el vian het 'Zuidpool
gebied door te dpingen, waarvoor hij
overal stations voor proviand oprióht.
Aardappielstelcetic-
Do tweede inleidinig op de-n Ontwilkka-
lin-gsldag te Middelburg!, w,'as die over
hovemsfaand onderwerp doop den hae-r F.
de Groene uit .Wiihellinjijnadorpi. Spp. wtee'S
er op hoe de aardappel omlslttreeks 200
jaar geleden zijn intocht in Zeeland deed.
In de -e-erslte «e-uw1 narnl de v|erbpuw gelei
delijk ma-a-r langzaam tqe. De Zeeuwsohe
a-a-rdapipe-l-en werden reeds spoedig bekend!
cm hun goeden smaak' en heden nog, blij
ven zij in de (gtmote steden ge-wild. In
1767 werd in Friesland speciaal voor de
Zeeuwsche aardappelen e$n invloierpeoht
van fl de tom vastgesteld, gezien de
ooncurentie. In de laa-tste -eeuw! is de Ve[q-
Iv-uw steeds en vaak met giraote sprtangen
toegtmom-en, doch blijft nog steeds hoof'df-
zak'el(jk gericht o-p he-t levian.e-n van con-
sumptiei-aardap-pelen. Daaiqom wilde spr,
behandelen het telen Van piao-tgoed, eeq
teelt, waarmede d-e Ke,elLwsehe land-bou
wer h'elaas nog niet verfr.ouwd is. All-a
cultuurgeavass.en zijn aan achteruitgang
onderhevig; de aardappel js Wel die aller
zwakste. De- gva-n-en en peulvruchten kiunt
ne-ii vaak jaren geteeld worden, zonder dat
een duidelijk waarneembare achteruitgang
is te constateeren. De- tegenwoordige aardt-
gppelsoorten moeten Vaak na 1 of' 2 jaa®
vé-rnieuwd worden talaar al t& dikwijlk
wordt 'heit eigen pootgoed te, lang a-angleh
houdem,, vélen zien o-p tegen het koopein
van ni-eiuw plantmiateriaal tegen in hun
oog-en dure prijaen, miaar zij v-e-rgeiten,
dat hat allerduurste pootjgo.ed hiun -eigen
pootgoed is. De oorzaak v'an den ach
teruitgang in productiviteit móet alleen
aan ontaardingisziekiten worden toegei-
sohrav-en. Reeds 100 jaar geleden kiende
me-n -d-e krul in aardappelen, dia toen
ook al groo-te sichiad-e v-eroofzaakte. Eierst
later is gebleken, da-t „brulzaekte" een
naami was vpor een verzam-eling van zdieth^
ten. Directe besitoijidi|ngsan|iddelen ken men'
nog zee-r w-eimdg, zo-odat mén i|s' aangiewie/-'
zen o-p selectie. Daarvoor is noodig, dat
de aardappelkweeker de aatfdappielziieikten
ter de-ge kent. Sipr. gaf ter vle-rduidielijkingj
een korte bespreking ovlep b'ladrol, mazaik',
rhizootonia, zvVarthenigheid, jïngvuur,
stipp-els-treep en wratziie'kbe. Vooral wijstt
sps. -op het gevaar van die ziekten, die
met he-t pootgoed overga-an, waarvan blad-
rol -en mozaïk de vóornaamsitezijn. Ook
wijst hij' op het gev-aar, dat bladluiaen
do ziekten overbrengen. Met al deze din
gen mp-e-t d-e selecteur rekening houden.
St-eeds is gebleken, dat stiamibootote-eltt de
meest zekera mie-thode is om -gezonde aard
appelen te ve-r-ktrijigle|n- Sipjr. geeft een
korte beschrijving van den stamhoomj-
teelt-, men gaat uit vian één planlt, die in.
bieten of e-en a-nder isola-tie-iglewas wordt
uitge-poot en afzon-derlijpt b-ewlaard, ook
de tweede viqrmieerdieiriing wordt steeds van
andere aardap-pelveldep geïsoleefd. Bij de
tweede en de|rde varme-ejrieriing wordt nipt
alleen o-p zi-ekten gelet, mlaar tevlens op
typ-o knolvbrm, opbrengst enz. De ba"
me-sting -en het vro-eg rooiejn spelen bij
de selectie ook -eien glroote rol. Niet elk©
landbouwer kan aan s-tamlbo-omteelt doen,
w-at oo-k ni-e-t noodiig is. Als men zelf maar
ge-zc-nd plantgoed neemt, dq vleiden zoo
goed mógelijk "zuivert, te vdde laat keu
ren, zal d-e opbrengst wegden Vephoogd
en de poter zal in waarde stijgejr. D-e
resulia.ten op enkele: bedirijiven in Zea
land hebben bewezen, dat ook. hier ëvBmfi
goed gezo-nd-e aardappelen geteeld kun
nen worden ,ais in Holland en Friesland.
Moderne aardappielhewaapplaa-tsein
De derd|e inleiding whs die- vian dien
heer D. ,W, Liudienbergh, voorzitter der.
vereeuiging v'an pud-leerlingen det R. W.
L. 'S., te 's He,er Airendskeirke, ov-er „Et.-
•varimgen omtrent moderne aardapp-eibe-
wiaarplaatsein." j j i; \fj
De studii vla-n de bewaring van pootl
aardappelen ,en de -epVafingen heibbBn vpL
g>.ns spi'. die leisch naar, vloren do-ep komen
Van licht, lucht en heskliiermSng tegqu
so-rst. Daarom is men beigonnien met het
houwen Van glazen bewaarplaatsen. Op,
de Z. H.-ieilanden heeft m'en op dit ge
bied pionierswerk verricht, dat navolging'
verdient ien dit gaf aanleiding voor da
Z. li. M. om' etene oom- te benoiem-en, di|9
de-ae za-ak eens é'erst zou hekijik^n en
te onderzoieken of de-ze bewaring ook' in
Zeeland diende te worden aanbevolen. Da
commissie bezocht een zest-a-l bewaar
plaatsen op genoemde eilanden. Daarbij
bleef e-en p-unlt ongeaitiwoord e-n wel of
tie-ze bewaarplaatsen "v|orstv|r|ij! geacht 'kon
den wOrdeh. iWiel werd verzekerd, dat
toen -oook hjj srtaengen vórst doof kunfiji'»
tnatig-e VerwiaxmiihS* d-e tempieratuur boVen
het viciesjpunt kan houden. De co-mtafiEaia
Was v-erde-eld in haar oordeel, dooh twea
leden besloten dir-eot zulk' een bewaar1-'
plaats te bouwien en spr-. wil daarom[ zijn
ervaringen miededeielen al zijn die nopj
enaar van korten duuf.
De- drie hoofdzaken zijn licht, lucht ea
temperatuur. Aan de, h>nd van een'e: uit-
oenzetting van den bouw van e'en bet
wnarplaats zet epr. nader uiteen, hoe> m'en
het le-erst* -bereikt dpo-r'de wanden vian
g'los te- m'aken, he-t tweed'a door een go-ednj
ve-nti-latie -en het derde voor zoo ma mótgtfi-
lijk vorsitvjrij te houden. Steeds wórd-en
v-exbeterinig«n aangebracht en spr. toond©
het nieuwste 'op dit gebied in e-emft tee)1
koning van h-e-t instituut voor landboiU1^
Werktuigen én gebouwen te- Wiagéningtep.
Kom-endie tot d-e "-practi-sehe vraag of
deae gebouwtjes absoluut vorstvtrij Ejn
te houden, zegt spr. dit door de ervaring
IV.
De taak' der katholieke blaedn is zwaar.
tZij! fn-oeten de lezters inlichten am-toent
alles wat er gebeurt en omgaat jm de we
reld. Zij tabeten nieuwslbladein zijn maar
tegelijk en nog mleer mioieten zij- de waax-
'h-edd en de rechten van hjet goede ten
dienste staan,- kamlpdoenen zijn voor de
rechten van kerk! en maatschappij'. Zij
móeten misbruiken tegengaan, teugjön én
rechtverkr ach ting bestrijdén, zij móeten
de beginselen handhaven, die Voor hjet va-
jderla-nd waarborgen zijn van duurzhmé
voorspoed. Zij mloeten strijden tegen diiep,
ingeworteidé vooroiordeelea teg«n gf:ovu
onkunde, tegen k'wade trouw en onver
schoonbare hartstodh|ten. Zij mogen ja 't
verrichten van huh taak alleen e-erlijkfe ©n
geoorloofde middelen gebruiken omi meh
staande te 'houden en te concun-eeren melf
een s-leehte of neutrale pers, die een rui-
taër geweten of in het gelieel g]een gewe
ten -er op nahoudt.
De goede p-e-rs móet kaiiupeu te
gen e«n stroom van ongeloof, liólitzinni^-
hcid -en steeds toenemend© zedeloosheid
Zij moet telkens aan Gods wetten her
inneren, terwijl andere bladen God en
ni,n gebo$ verachten en de .gienscbelijkie
hartstochten vleien.
Door de katholiek'e actie wordt er reeds
lang gewerkt op elk'. ®j:-hiied van h-et maat
schappelijk leven om het volk' op den
.rechten weg te ho-uden. De mannen' der
wetenschap hebben de soqiiate kwestie v'an
jdle kanten bekeken ea onderzocht. Nieu
we hl aagstukklen duiken op, telkens w-eder
and-eren, waaraan vroeger geen mensch
gedacht had. H:et ds dus noodig, da-t wij
|de and-ere voor zijn en niet-wachten tot zij
het publiek in d-e v-erke-erdp i-ichring hjeh
hen gébracht.
,WÉlen wij Jcatho-li-ck'en -niet vallen en
anderen helpen op het goeie pad lie blij'-
iven, dan is het no-o-dig dat wij een vol
doend antwoord weten te geven op de vele
igodsdien-stige politieke vrajejem vato otnzé
lijd.
Dat antwoord' Vindt gij in uw Rpomlsc'h
nieuwsblad.
Men klaagt wel eens dat onz-e k'atholiieka
■bladen niet zó.o- interessant, niet zoo go-ei
ingelicht zijn als de andere bladen. Dit
moge sonto waar zijn, doch over het alge
méén is die klacht ongegrond ea is dit
een uitvlucht van vele lauwe- katholieken
om andere bladen te lezén.
De liberale en socialistische pers il-oreeri
Zijjhe-eft dït te danken a,ah den steun| van
haar geestverwantend'ie h-elppn zoo- g-oicd
(zij kunnen. Het is dus- egn plicht der ka
tholieken, dat ook' zij' hun pers Irdp-eo
do.orh un geld-elijken steun.
Abonneert U ap katholieke b-Iadiai ien
bev-eelt ze aan in uw eigen kring, of zijl
ge m&sehiea te voornaa-m en ta ontwik
keld om tot de lectuur der katholieke
Pers ai' t-e dalen en geeft gijl er de voor
keur aan dagelijks te lezen ho-e uw he-dig
geloof -en haar rechten worden bespot en
doo-r hun gelde-lijken steun.
■Een ander mjiiddel om' o-nzé Pers t-e hel
pen Sis het plaatsen Va,n adv-ei-benties. Hielp-t
ka-achtda-dig méde aan de verspreiding der
Rooinsche kranten door in stations en
hotels kaShbl'kikte bladen te nemen en in
het openbaar d!i-e bladen ho-o-g te hjauden.
Mgr. v. Kepp-ler heeft e-ens .gezegld:
„Als de II. Paulus i-n onz'e dagen op de
aarde terugkwam, werd hij- zek'er jo-ur-
maligt".
De schrijver, aldus Louis V-euillot, be-
ai)t een heerlijk apostola-at, het apostolaat
van het „woord". G-een geweld fis' zoo
krachtig, geen kracht zoo gfweldig al-s hfct
.woord, dat de zielen beheerscht, behperscht
dot het goedé of tot 'het sl-echjbe. 'Het iiö de
brenger van waar-haild en vrede, of van
logen en onrust: h-et geeft leven of dood,
mla-ar fimtoer is (het de .sou ver ei n-e majesteit,
üie opwekt of' v-exnieti-gt.
-Rudders gelijk in d-e tojiddeleeu-wen zijn
er ni-et m'eer. Ridderdeugd en riddie-reei-
rijn. er -echter -even hard nood-i-g als in die
dagen. Niiet teg«n den vijand uit het Oos
ten, die de Kerk en Europa m'et den on
dergang bedr-eögjde, to'a-ar tegen een vjyand
an eigen om-gevin^ in eigen land, tegpn
een vijand eVen gevaarlijk vo-or KérkTe-n:
taaa-tsch,appij! als de wo-este volgelfiingéin
Roman van K. en R. Pink-erton.
(Nadruk' Verbod-en).
-33
Terwijl hij zoo siprak, gel-eek hij wefc-
kelij-k d-en slt-e-rk-eu, krachtigem m-anager
Van dan wdvaren,den p0,s)t, die geen enli'e-
*MU'egensUn4'e'r ^0|U dildó111; Brüeie pnt-
uekte;, dat hij-zelf haasit geloof hechtte
^al\r hoesdaoiighadeiij dig hiji nimtaier
un Morle-y s persooulijikhe-id v!ersjohole-n had
(gewaand. Doch da toorn Van den manager
Ische-eh verdwenen te rijn en hij; wadhttpi
thans Bruce- s antwoord op zijn vraag-.
Ik had er nieit het toinl&te viemnlOie|-
den van., dat u in, zoo gtroote- moe-ilijlki-
hleden zat, zeil Bruce otp epn toon van
vriendelijke 'belangstelling. Ik' hien geen
boekhouder en geloof dus' nfiict, dat u
aan mijn hulp veel zult hebben,. IkTEeb
echter wel eenijgle ervaring als zoodanig
-en ik zal het wéér maar laten] schieten,.
(Met ons beiden mbetqn we toch-isn staaf
rijn do rapporten op tijld de deug uit te
doen igaan-
Morley's gezicht straalde. Hij ^irong
overeind. l -
iSakkp-iS-Ool, Jongen! "riep hij—opge
wonden uit. Doe- dat voor -mij en ik wil
nlle.3 voor u doen. Alles in dezen poslt
-staat hot uw beschiklkSng. Alles-, alles!
Morley'e vreugde was allerminst ge
veinsd. B-ruce Voelde ziiclte gerusitgiest-eld.
De Vraag van. 'Morley berustte niet op
list- of' bedrog, e ventolin als zij-n, w'aarf-
deering o-ver de in heit uitzicht gestelifc
hulp. Hij wlas eerlijjk. W|a-t hij ook "kón
vermpeden, Wat ook het geheim' was van
zijn toachi op- Eort-|Mystery, Bruöe kón
ea- ni-et aan Twijfelen, dat Morley zij^i
hulp verlangde - en blij- Was, dat hulp
opdaagde.
Plotseling stond Morl-ey op en ging' naar
de trading-shop.
Ik z'al u mlaar al dadelijk aan h-et
werk z-etten, vóór u wellicht Van- -gedachte
-Zoudlt v'eranderen, zei hij lachend, terwijl
zij beiden de vpo-rdeur uiitgingéh-
Toen zij in d-e trading-shop kwamen,
zagen zij ,-een ouden, Indiaan, die. geleund
tegen de toonbanjk, sprak "met den half-'
bloed-. Morley stond op het punt ip. zijn
kantoortje te 'gaan, dat ach|ter in. de shop
was gelegen, toen de halfbloed hem' aanj,-
sprak'.
Ne-e-da-hoy zegt, dat hij meer jshiker
moet hebben en thee en een wollen deikjen.
Morley keerde zich vlug oto' en keek'
naar den ouden Indiaan. Ook Bruce nam
hem mieuwSgd-erig op. Voor de e-erslte maal
lag de sleutel van het geheim' onder zijn
hereik, en za.g hij den mlan, wfi'ems di-enstqn
hij zou moeten benutten onn zijn eerkten
stap te zetten op den wég dei" r-evanchp.
Zeg aan N-ee-da-iboy, dat hij het niet
krijgt, -antwoordde de manager.
Ne-C-da-lhioy keerde zich -langzaam o-m
en keek maar Morley. Zijn blik' jble-ef
rustig-, tZehfe toen hij den- woedenden blik
vón de-n mlanager ontmoette. Brutaal keek
hij Morley aan. Toen zei hïji op een toon,
alsof Morley hem verstond, in Ojib-
Waans'ch:
Ik heb .hef altijd gekreg'en, vóój)
ik -er om' viroeg. Ik zóu er niet om' vragen,
wanneer ik niets noodfig had.
Die ouwe bedelaar kegt dat altijd,
'barstte Morley uit, toen de halfbloed
Nee-da -boy'® antwoord had vertaald. Zeg
hem', dat hij hiet niet kan krijjgeu en mfiij
niet opnfi-euw lastig moet vallen. Br heb
hein al te eten geg|eve-u zoolang, ik' hier
ben.
Morley keerde zich om' en gfing' zijln kan
toortje hinn-en. Brnice vblgjd«, ®>oi lang
zaam echter-, dat hij de vertaling- van Mo{r-
ley's gezegde door den halfbloed nóg
hoorde.
De hialfIbloed Waë e-en goed 'tolk. Hij
vertaalde- letterlijk, Zopder cornjmjen-taar,
póch gped-, nóch afkeurend. Hij was als
het wóre- e-en soort machine,, die, yóó(p
ver Bruce kon wlaaynemen, le,ttierlijk uiters
lijk onbewogen bleef' bijl de vle-risohiUe-ndie
stadia vin het drama, dat zich aan de
andere zijde van de toonbank' vérder "af
speelde. Tp-en Bruce hle.t kantoor pin-nepi-
ging, vea-Jiet Nee-da-hpy de trading-shop.
M-orjley mam- zijn hoeken vian e?n rek en
begon Bruc'e een en ander uit to leggen.
Hij- toonde hem' die h-la-uoo fórtaulieren voo(r
de (maandelijibsche overzichten, -en o-ok hoo
ze ingevuld móesten worden. Hij gaf een
v erklaxing vian do verschillende rtekendmf
gein 'en toonde ook aan hoe Veil hij achter
stond. Hij was hiermede nog niet gieite-ed
toen de halfbloed Bruce kwam' ze-gglep
Uw bediende Joe wensjdht u he
spreken.
Met -een ongeduldig gebaar "ging Brude
naar buiten en trof Joe Snowbilrd bij
'dm ingang van de- tradingj-shpp Toen
Jot Brnce zag, ging eersitgenoem.de naar
buiten, waarmede hij te kennen gaf', dat
zijn med-ed-eelimgen. nn)et vOor andere ooren
beistemd waren. i
IWel, diroimlm'els nog toe, wat is er
aan de hand? vfijoeg Bruce, de deuT ach
ter zïeh Muitend.
Ik vóndaag vertrekk'en, luidde het
antwoord-
G-a je weg?. Naar Winnipeg
IWfinnepeig, antwoordde Joe op fleg1-
matieken toon. Ik véndaag vertrekken.
Medicijnman hier al heelen tijd booé.
1 Dien strijd aanvaard.
Bruce fce-ek zijn homdendrijlveir een ooglen
blik verbaasd aan. Dit was de' ee^gta
tegenslag, dien hij omdervOnd en Zekér dei
m-e-est onaangename, wijl hiji de mogelijk
heid hierivlan niet onder de "bogen Êad
gezien. Alleen glelatien te wpirdien op Fotrtj-
Mystery, -zonder eenig' mïdde-1 om te ylesf-
trekken. J-e mag niet gaan.
Ik vertrek Vandaag nog, klonk het
lakbnieke antwoord.
(Wel, Joe; je gaat niet weg; zet duó.
dia gedachte 'mlaar uit je hoofd. Je htebt
met tajj leen overeenkomst aangegaan en je
hent verplicht je daaraan te hóuden.
Hij fceiek' J,o-e daar'biji uitdagend "aan^
doch de halfbloed bleef strak voor zidh
uit kijken -en slqe-g blijkbaar geen acht op
de aanmrerkimgen van zijn chef.
Denk er aan, Joe, zei Bructö vjsrj
der, wann-e-er je mie in dien Btepki laat,
zul je jei eigen pr-ovlia.nd «n dekend mofif'
ten vóortduw-eg. Tk geef' je mijn houdsh
niet af. l T
Ik ga weg. 1
(Wccdt vervolgd).
