sverlaging ssen,Dekens - Telefoon 131 eur,G0ES(Z.) rijzen )opers en etten. 18692-44 ACHTSORTEERIN8 m Emaille. De ongeziene wereld of het leven na den dood. Fort-Mystery A 2ATBRDAQ 23 MAART 1929 NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT Kreukelmarkt 7-9 Iflaart 1929 garandeerd. voordeeligst. fabriek 18637-90 JTEIV: bstr. 50, Goes ff 1G VAN TWEEDE BLAD i - r xij. i FEUILLETON VAN OVER DE GRENZEN AAMBEIEN KLOOSTERBALSEM Ontspanningslectuur. In 't kraaiennest. O G N AC .eon Briand p. fl. ,eon Briand ,eon Briand iste Mercier p. Liter p. Vs Liter f3,00 - 3,25 -3,50 -3,50 -3,50 -1,80 N - 475 -2650 -2950 -4900 -2900 -5450 - 3750 )- 650 0-1800 1-750- - 550- 600- 650 -3400-3750-4250 3850-4200-4750 5450-6200-6750 -3750-4250-5200 -6000-6500 4800-5400 - 725- 850 2200-2750-3250 900-1100 tot 3600 5- 700- 800- 900-1200 1-1900-2000-2200-2900 D-1050-1200 tot 3600 1-110-130150-175tot750 stdagen. per pond 60 ct. p. blik vanaf 18 ct. t/m. 60 et. tei per blikje 25 ct. Is Soepgroenten p. ons 20 ct. n per ons 16 ct. per pond 25-30-40 ct. gedroogde Appels p. pond 60 ct. 3 pond 10 ct. per 3 pak 25 ct. il per pond 16 ct. kers per Vs pond 25 ct. >e per Vs pond 16-20 ct. alle kleuren p. pot 20 ct. per doos 45 ct. vanaf 4 pakjes voor 25 ct. g (Choc) p. V« pond 29 ct. per potje 10 ct. agelij ks versch gebr. 22 ct. pier, 3 rol voor 25 ct. tti per pond 50 ct. de Peren per pond 45 ct. pelen en Citroenen, Koekjes, Bonbons, Toffees, Drop- Soestrollen enz.JJoter, Kaas n. Aanbevelend, OOR. 18693-70 f 2,50 besteedt, ije Cacao of een aramels. i D© ENGELEN. SOORT ER GETAL. Soort. Gijl weet hoe 't E-ngekdoiml moot omidier- sAedidlen Worden; In d'ryide-rhamidei rije<5n neiganlv|oiU|wtij2fe Ditden; Do hoogst© ju Serafijh on Oheruibijai, en Trpon, 1 Die zitten ia GotdLs, Raat, on sterc-Ken zijin, geboóm. De tni|didim-raj bestaat .uit Heerschappijen, Krachten, En Maigfhteii, dia pp 'fc voort Van Godts G^einrract wöchten, Tot 's miensdhcm nut ©n boil en. hulp in 't algemeen. Dp deaidc.en Iaegfhtet-e rij, gfewijt uit Vor; stenbeên, En giloote Aerfeeugleiein cm Engelen; mOet duiokën .Voor 'tv oort der mSiddelrije, en latten, zich Bene|d©ai. hot govejf van zuiver ktistolijn, In huin' bijzonidl>rieai last, zoo vijt 't ge- starrent schijn. Waarneer de weerellt kjooön' zich Verder uit te Spreiden, ,W,ort ificik1 van deze rij' in Zijn gevest bescheiden, Of Weet zijn «ige b'taiit «m huiis1, en vat persoon Zijn zoijg be|vtole|n blijft, ter eere v,am Godtsi Kroon. Ald'uS bczinigit de vlorgt der dichters, de groote Vandal ,in zijn ansterfelijk'em „liuci- fer" die hierarchic der Engelen. Gelijk' in dei zichtbare vereld bij da rijks-te verscheidenheid overal de volmlaak- ta erde en eenheid heerscht, zoo ook vor- irnen de bewon-ers' van dait ongeziene Rijk der eeuwige gjlorie, een. welgeordende maatschappij, bestaam,da uit verschillende rpngen en stanjdem. Reeds oyer de IevemloaZe Schepping, speelt de veerglans der ongeschapen Schoonheid niat alleen in da vlammende heimalen, maar ook in den daiuw-drupp-el, glinsterend in het rozig 'morgenlicht. Hoe hooger vij opjkhmtoen uit de leven- looze natuur, lang|s de bijna edndeloozo reakb vam lcvenjd-e wezens tolt de kroon vtan al doe leivende schoonheid, dan mleinsch, die heel do vereld «mteludt en d« prachtige schakel is dier bedde werelden, des te rei ner, dep te rijker straalt pna da lichtende beeltenis v,am Gojd' tegen. Zooals wij hebben gezien, verschillen de Engelen niet enkel van elkaar door hun eigen „pensJoonhjkhedldr, mlaar ook in „vol maaktheid"! doch hoeizeer zij' ook vlam elkander Verschillen, zij zijn toch veree- nigd! door m'aiaibschappelijko banden en ge- prdend in verschillende randen, die wieder- om in toren verdeeld zijn. En gelijk in de 'zichtbare wtereldl ©en. onafgebroken aaneenschakeling) van we zens begtaat, die in steeds klimmende Wol- naaktheid op God gelijken, eveneens schit teren in die onzichtbare vereld da koren der geesten 'in immer hooger schoonheid naar Gods gelijkenis, Vanaf den laagsbem Engel, dia aan onze ziel het meest var- want is, tot den hoogstel Serafijn, dib God« heit meest nabijkomt (zie Pothers I. felz. 201 O. O.) Gregprius de Groote deelt de Engelen aldus in: Eerste rangorde: Seraphijmem, Obeirulbij- nen, Tronen. Tweede, rangorde: Hoerschlappije-n, O ver heden, Machten. Derde rangordeKrachten, 'Aajpts-Enger len, Engelen. iWaarin da "negen koren Wam, elkander verschalen', is niet mtet zekerheid' bekend.' Gtregoiuus da Groote geeft, miet het oog op de verschillende bedieningen der Epg|e- len, dia Volgende veakMlring vam hup. na men i i - Engelen: geWona baden, Moist unlet bet boodschappen Voor da mensdben, pn die bevaiardieirsl "der m'ersohen. Aarts-Engelenhoogere gezanteni wie verheven opdrachten ien genidinge(n worden t»e|vextrouvd (Gabriël bdodsclioip) da H. Maagd -en Zacharias). Kpachten.Wlomdendoeners. MachtenDniv-al-.bazweardiei's. OveajheldenBeviejyiaerders' der lagere Engelen. Roman van K'. eh R; Pinkerton. (Nadruk verboden). 13 n Geen woord daaroVer, mijn jongen! Geen woord meer daarover! U hebt zieh van dit oogenblik af| en Zoolang) als' u,we MAgheden u dn deze streek' pphouden, te. nfST? mila gast, begr.epen? IWlamt het bijizonder aangena,a|m| omi u •w werk zWleel mbgelijk behulpzaam zyn, om nw werk1 tei bevorderen en u zoo gemafeke-hjlk' mogelijk 'te maken, T m ^tcugewoon attent M»ley. ioch ik wil U ondier oog brengen, djat het Genootschap al -onkosten yenK m daar- nvor. De Hudson's Ray Oamjiany js pelshandelconcern en wij exploited geen pensions. Dat punt mo.et u dus Vefidrn onaangeroerd! laten. hJ7 ?Ct bEe^ me in verlegen hejd, begon Rruce. t~ j0^15 OT (.aan, dat 'ik "het erg r£ ^u vmden een soort kostbaard Wo den. Ik ben een pelshandelaar, ^jaheer, een beambte van de Hudson's 2 fn «tploitaer- geen «at. Wij spreken ftvpr dit punt dus - I li".'' hij te het van het mijn logO- niet HeerschappijenAanvloerdoi-s dier Over heden. TronenAskdötenten bij do rechtspraak', die het vbninis' van den E'®u|wf|gem Reehter voltrekken. Cherubijn-emIieeraiars' der lagere Engle- len, schitteren. u|it djoor jreunis' on, wiaten- schap. v Ser-aphijn-einHemblsohe. Minnaars, die ,'t vuur der 'liefde in anderen pmitateikeu tm brandendl hoiudem. Behalve deze „sbortnalmien", wlellde wo ook bij den Apostel Raiulus aantreffen (Ooi. 1-16). vinden wei in da H. Sohrift sleoMs drie „eigen-nalm'en" van EpgieleU, nl.Michael, Raphael en pabriël, welke Aarts-Engelen genoemd' worden. Sommi ge godgeleerden zijn ledhtei* yan mleening, dat zij tot een hooger, kloor gereikiend tmloe- ten wonden. Bij den Profeet Esdras in heit vierde (apocrief) bo-eb', Wondt nog gosprolcen over de Engelen Jeremiël en Drdël. De mannen van boivengenq-emde drie Aai-ts-Engelen zijn niet willekeoiriigj, docli hebben een passenden zin, piVerecnkom'ötiig den aard en bediening vam. ieder. i M i o h ,a 1 beteekentWie is ,GiO|d Rnphaël: Geneizing Godin Ga.briël: Held Gods. Getal. .i Hoe talrijk die hemelgeieisitem zijn, 'di-o daiaa-boven in de blinkende lichit-p-aleizein der hemelen de stralende lijfwacht vormen v,an den goddelijken Hemel-Koniinjgl, j-s na tuurlijk bij geen benaideringj te zeggen. Maar zeker is, d'at ze menigvuldig) en talrijk zijn als1 d© sterren aan den stillen avtend-hemel en de 2)andkIorrel9 pan da bleek© stranden vlan den poe|aan. Do profeet Daniël zlag ©ens in «en drooimgezicht den Goddelijken Rechter, zetelend op zijn troon, amlsituwd vlan En- gelensdhiaren. Ze schijnen helm! omtelba-ar toe, en in zijn onmacht om daarover .eem beniaderend cijfer te vinden, ppreekt hij van „dmzendmlaal duizenden en tiendui zend liniaal honderdduizenden" (Damiël VII-10). Chrjisltus spreekt in den hof van Olijven van tw'aalf legioenen Engelen, (Matli. XXVI vers 53); een legioen was in dien tijd 6000 mom. Hiermee is de aard en hat WeZen vlan die Hem'ed-Geieistem verklaard, en zijn we genaderd tpt 'dat ontzagwëkkend-di-aefvlig dpajma, dat zich gaat afspelen in de hoog ste regionen van dien ptnallendem hem'el- burcht, dat schrikwekkend drama, hetwelk Vondel in zijn weprg-aloos sc'hooinon, „Huici- fe-r" ,d(oor 'n red y|an Engelen alduis inluidt Toen w'ij op Gabriëls bazuinen Ontyonckfen, an can nieuiwQ wijlsl Aen,biavcn, Gotdifc ten prijp'; v Do roazegiaeriden-, en do tuinen- V,an 't hemiels'ch. plariaidijs, - Door zulck' een' dau cn spijs Van lof en zangl vcrblijt, I Ontloken; s'dh-een de Nyt i Van onder in ta MuKP'e11- Een groot getajl der (reepten etom', En bleeck', en -d|ootsch (@ing, daom'bij drom, Misnoegend! benedruipien. De winciklbrau hing Verslenst pp 't oo,glh. Het gladld© Voorhoofd zette -een rimpel. Do h-em'el-idluiven, hier om hoogh, Onnoozel eerst, oprecht en simpel, Aen 't zuchten sloegen, zoo het scheen- Als of d|e h-eimel waer te kl-een Voor h-aer,t o-em Adiam- sviert verkbttien En zulck ©en kroon. <lem meinkch -besochorem. Dices smet ontstelt het pogh van 'bI-idcihjt- Z',cnsheeckt die vlam' in Godts gezicht. Goes, G- yiS, Rector. H et o-nd er wij s in Albani Oud-er d-e Turksch-e overheerscclhing, welke vijf eeuwon diau-id-e, werd helt on derwijs in Albanië dn de Turksdh-et taal gegeven. Voor d© Mahoaniadan-em, in het Grieksch vtoor 'de Örtliodo-x-em, in het Ita- liaamsdh en het Diui-tecli v|oor d-e Katholie ken. Alleen in de Katholieke scholen, welk© -djoor Italië -en Oostenrijk! worden omdeuftoudem, wei-d het Alhameesoh als twieejdi.'. taal gebruikt. In de scholen voor do Oijtboidox-an en Miahom-edan-eji werd het Albamieeisdh ,on,d-arricto,t verbodem. Insgelijks wer,dl verboden de ciroulaitie van Albar meeisch-e hoeken, uitgegeven dloor een Vev- Morley stond op -en boog eerbiedig. Ook Bruoe stond op en sag mewrouwi Morliey in de deuropening. Zijn viemhazïnQ was neg grooter dan 's middags. Zelils zijn eigen avondtoilet en dat vflm Morley hadden heimJ niet voorbereid op d< verschijning dei- gpstvj-ouw in haar avond toilet. -Me-vfcouW Morley leek wel een schitte rend! mooi geschilderd portret, toen zi„ het groote gordijn op zij hield en den groet dar heeren beantwoordde. Het was misschien wel, omdat Rruce Zich zoo scherp -bewust w,aS van zijn aanwezigheid in het p-elsland, dat hij de tegenstelling toeWrouiwI Morley's verschijning, met het land, waiarin zij- leefde, zoo sterk -vloeide. Zij wjas gekleed! 'in '11 zwart satijnen ja pon met sleep. Hour 'haar, ©wen zw-art ials haar japon, met uitzondering van enkele grijze haren, was' hoog) opgemaakt Een parelsnoer droeg ze om! haa,r bals. Fijne^ 'lakschoenen kwamen ojudie-r baar japon -uit. Bruca bemerkte thans vkior het eerst, djat mevr.ouiw Moi-ley ook ©en mooi© vrouw w.as; geheel haar voorkomen was dat wan iemand, dia nog geien Wijf on veertig is. Haar 'gelaat alleen vertoonde een gering spoor v,an ouderdom1. Des namiddags zou den haar oogein haar hebben kunnen ver raden, doch nu schitterden deze als die van een jong meisje op haar eerste bal. Bruce was echter nog té zeer ondier den indruk vjm zijn rejjs, pjm! m-evrouwi ©«nijging, Wan Paitriottem weük'e te Boekarest zete-lde^ «n zij, die zich wijdd-en aan de studie viam hun -eiigen taal, Weidem bij omit' dekMng door d« Turkgche overheid ga- straft. Niettemin droeg de klandes|tiene v-crspreidlug van deze boeken ©U vam ©enige Albaneesdh-e couranten ©n tijd schriften bij tot h-eifc onltw'aken van het nation-ale heiWUB.tzijn en tot eem beweging vioor het nationaal ouderwijs'. In 1886 word -ta Corytza dam ook' d-o .eerste* Al-bamie-esdh© jongensschool geopeud', ond©r- houdiem door 'bijdragen van Albianeezem om in 1902 vloligda in de zelfdra stafl d'e opening wan ©en AibameesCh-a mbisljeö- 'sohiool. Na 'di® jurloclamiatiei wam da T.urk!- Sche giloiDidwet in 1909 wend t-e EibaiS- sam -d-e -eerste A-lbaneescihe noi-m-aalschool wbor onderwijzers opgericht, «ven-eens on derhouden door de bijdragen van da be- vlolkiing. Maan- het Wolg-ende j-aar werd zij w-eld'eroiml door de Turkbcli-e o-verh-eid iloten. Wiel gaf d© Turkbcba regeering -deze sdliool het volgend jaar weer vrij. mlaar dloor den Balkan-oorlog möelst de school gesloten blijven. Het nationaal pm- derwijs dateert van het jaar 1912, toen Albamië na boivengemoemid© ooii'log een on afhankelijke staat werd. G©durendo den wereldoorlog werd Albanië bezet door Framsc-he, Italiaansdhe en 0.ostenrij.ksclM! troepen, in d'e steden -en dorpen in de stre ken, welke dloor Framsche en Oostanrijk- sche troepen wanen bezet, werden de Al- fc-a-neesehe scholen heiropemd onder leiding wan heit departement van onderwijs, dat zijn zetel te Corytza on te Skoe|tari had, en afhankelijk wa,9 Van het legerbestuur. Momtate-el gaat het o-pemhaai- onderwijs nit vian bet mlimipterie van onderwijs. D-o schoolwielt daiteert van 1922, ©n werd ge wijzigd in 1925. Volgens deze wetgeving bestaan deize scholen echt-er slechts uit z-eS klasse-n. In de meeste dorp-en bestaan deze scholen .echtea- uit drie of vier klus sen. Er zijn op het oogenblik 540 lagere scholen telle-pd© 27.195 leerlingen en, £-30 onderwijzers. De sdhol-en zijn niat ge mengd. Heit l-ager onderwijs is gratis en vierplichtenjd wan 6 tot 12 jaar. Maar on danks deize wettelijke Verplichting, en het feit, dat de overheid zich alle "moeite ge troost om' medewerking van d© bewolking te verkrijgen, en zelfs niet terugischrikt voor hooge boeten, laat het bezoek van -d© scholen, vooral in de dorpen, veel te wensohen over. Het onderhoud van de lagere scholen komt 'ten laste vam de overheid, die de scholen bouwt, het onder wijsmateriaal .verschaft, en d-e onderwijzers betaalt. De gemeenteraden moeten zor gen voor het meubilair en het onder houd. Voor de opleiding vam de toekorn- sitge önid&rwijizers is ook gezorgd door een kweekschool voor onderwijzers t© El- baissan en aen kweekschool vloor o-nder- wijzereissen te Corytza. De laatste is nog niet geheel georganiseerd, de eersite 'telt vier klassen en bovendien uog een voor bereidend© klas. DeFransch-e taal wordt er onderwezen als tweed© taal. Aan deze school is ook een soort mhlo-s-chool Ver bonden voor da leerlingen, die met goed gevdlg de lagere school hebben bezocht. Behalve deze twee genoemdu kw-eekseho-- len bestaat er te Sjkoetari nog ©en IkwCeJi!- sehool. weilke wordt geleid 'door Klooster zusters, e,en bijzondere school dus-, welke afhankelijk is- wan d-em staat. 'Er is in- Albanië slechts één vakschool, na|melij|k een technische school te Tirama, ingericht naar Amërikaansdh systeem, en weilke ge deeltelijk1 door de AÏbaneeisöhe regeering. gedeeltelijk! door Amerikanen onderhou den wordt. Het onderwijs wordt hier vkjor- naimelijkf in dei Eingelsche taal gegeivleni; Albameepeh is hier de twee|de taal. Ei' bestaan ook twee groote middelbare scho len, n.mi. eem Albameesch gymnasinim1, te Skoetari, «n een Fraiiscli .lyoeum' te Co rytza. De miaosite leeraren van dit lyceaun' zijn Franschen, door dem staat betaald. Aam -dit lyceum' zijn twiae diireoteurem verbioniden, een Framsche en een Alba- neesbh© direCteui'. Het Albaneesch is hier de tweed© taal, in de iagar© klagen, worden sommige yakken im het Albaueesch gegeiviem. Dit lyceum is geheel P(P Fran- sche leest gesdhoeM'i de leerlingen, die met succes ein|dexam-en doem, worde-n .dam ook toegeflatem aan Framsdhe umiviersitei- ten. Heit gymnasium te S|koetaid is gahee'l Albaneiesch; evenals in Hallanidl zijp hier twee afdeeRngen, een afdeeling A, het oude gymnasium, .en -een afdieeling) B, waar meier aandacht besteed -wlordt aan de exaot© wetenschappen. Beh-alvfe de re-eds genoiemlde mididcdbaine sdholen zijn er reeds nieuwie geopend, welke nog niet alle klas sen (allen, namelijk' ©en Fransch lyceum Morley, zooals hij haar had leeren Kennen, te w,aa-rdeeiren. Een afstand van aeshom- deiid mi,len, ©en wildernis, afmattend, koud en verlaten, scheidde he|m! van iWinmjpeg, De ©enig© sporen vam beschaving, die mém er aantrof, waren de v'ér uit elkandar lig gende posten viam pelshandelariep. Vooa- Bruce vormde, de d-iguur wan mevrouw Morley miet hp,ar blanke armen en hals d(an ook een scherp oontrast miet den don keren achtergrond' der dennembosscheai en de eenzpmó sneieuiwvieldien. Toen hij d-es n,a|middags Jxij' haiar thee liadl gedronken en ook' daarna, toon, hij zic-h voor het diner kle-edde, wtas'liiet Ver moed-en in hem ger-ezien, diat hij) mfet iemand te -doen haïd vian minder, gezond ge es tesv er-mogen. Hoar conversatie, haar wonderlijk-doen, alsof ze niet in oen wil dernis leefde, en 'haar gewoonte omj oj iederen Donderdag reoepti-e te houden, ter wijl er toch niem|and' werd we_rwa«ht, dit Mies v-ersterkt© zijn vermoedens. Plotseling had hij medelijden met haar Hij aag haar als- een arme, eenifatmia vrouw, die reeds jar-en aiflgqzondierd leefde van tn-enschen van haar stand ©u Smaak, en zicih tewergeeifbeh inspande om! in dit ruwe klimaat, in dit eenzam© handels- filiaal, een atmosfeer te scheppen cener niet te bereiken beschaving. Men denke niet, dat Rruce hierdoor bewogen werd! zichzelf! te werongtelijKen cil eenige wroeging te geivoelen owea' de wijze, waar.op hij in dit huis had weten te Argyrocastra ein een gym-nasiiim ia Ti rana en tje Berait. Het aantal leerlingen aan de m-ididelbaire scholen bedraagt 1350 cn heit aantal leeraren 105. Het inëerem- deel v:am de leerlingen is intern, ön g(ei- niet een rij,k!sstudie-beurs. In eenige berg- districten -zijn vkwr het lager onderwijs eveneens kast scholen gesticht; -de inriich- ting van deze soholem (th-ams zes in getal) laat echter nog veel te wlensch©u over. D-e ovjea-heid bevordert Zeer sterkTde pad- vindlerij; aan alle scholen zijn padwin- d'ea-p.vieTeemigingen lOpgleriebt. fl©t vraag- tulc vam die -eenlieidsschool is te Albanië na zijn omafiiamkelijKheid geheel opgelost. Er bestaat in Albanië slechts een typ-e lagere school, welke door alle Kinderen, zoowel mlin-vermogende als beter gesitu eerde, wjovdt bezocht. D-e scholen zijn geheel onafliaiöSSHfk vian getetstelijke auto riteiten; echter wordt oj> aUe lagere Scho len onderricht gegeven in d® Christelijke en Mahomied-aanische godsdienst. Op- de miidia-eibaine scholen en de kweekscholen word-t gaen godsdienstonderricht g©gieven. In d'e viersehillende pte^u van Albanië bestaan pok reeds bewaarscholen, som mige opembaiar, andere bij-zonder (daze laatste genieten rijkssubsidie). OpK zijn er reeds drie weeshuizen, te Tirana, Skoe tari en ta Gorytza, waarvan de laatste dloor de havolking onderhouden wordt, en die te Tirana dooi' het Albameescbo Roode Velen, die In hevige mate *an aambeien leden, onder vonden onmiddellijk verlich ting door de toepassing van AKKER'* <en pevolg VAn de zeer bijzondere «rltlseptische wei-klng van dezen ver zachtenden baliem. Kruis. In elke prefectuur en puder-prefec- tuur is ©en schoolraad opgericht, waarvan eenige rijks- en gemeente-ambtenaren, lid zijn, alspok de directeuren der lagere scho len. Vermelden wij nog, da,t ei' in, Skoie- tari drie middelbare scholen zijn, geleid dpor reiigi-eiuze congregaties; ©en Fransch gymnasium van d'e Pait-ejrs Franciscanem, ook bezocht door ni-eit-Kiatholiefcen, en vbor hen, die zich voor den geestelijken staat voorbereiden, eon seminarie van dezelfde paters, en eien Italiiaansch gympasium vam de patr-irs Jezuïeten. Het rijk houdt toe zicht pp deze instituten, waarvan die van d'e Paters Franciscanen trouwens rijkssub-i si-die genieten. T© Tirana is een Alba- neesch Engelsch lycleum vpor meisj-es, 't „Lycée Kyrias". Bovcmldiem vindt mien in Tjrama een M.uzehnlansch semjmari, waa-r heit ouderricht in de Arabische taal gegeven wprdt. Daar iu het district Ar- gyrocastira een belangrijke Griekbeha min derheid woonit, onderhoiud-t lnet rijk hier op zijn kosten 37 Grie-ksdhe echole-n, waar het AlbamëesCh als tweede taal world't ou derwezen. In het district Coritza viud|t man een Servische lagere school' ta Skoie- tam cm .een Rulgaarsdhe lagere school te EQbassan. W-ij zien dus, dat jn dazen jongen staat het onderwijs al Vrij] g)o©d geregeld is. Het rlj-k' geeft ziclli (aRa mp-eite, om het onderwijs steeds op hooger peil te brengen, waarbij het dl® hulp vlan het Buitenland gaarne aanvaardt. VAN EEN KRENT. (Een Oos-tersohe vertelling). Dat is nu al vele, vele jareu geleden. Het was in den tijd dat de beroemde kalif Haroun-al-Rascbid den soepter zwaaide over gansoh heit rijk der opgaande zonne, Toen leefde 'een m-an, vroom- van geest eU kloek van 'leiden. I Marouf was zijn naam', En hij was bakker van zijn vak'. Maar dat was zijn söhuilid niet. Heel zeker ba|dd-e hij liever hooger ge staan op de maatschajppiejlijike ladder dan in zijn l-agen kelder s-taan deeg ta Kneden. Niet a,lle m-ensehen zijn tot kalifsi ge schapen, iwan-t ook bakkers m'oeten er zijn Dat éis een feit, dat pok in het Oosten vian 'zelf spreekt. j Marouf werigems nam- het laven op zooals -het komt en daar hij nu eenmaal vioor den oven stond, trachtte hij maar als fatsoenlijk - bakker zijh eerlijkheid te binnen te dringep. Hij- was in h©t pelsland en speelde zijn rol in den strijd van dat land, terwijl <le zeden en gebruiken van bef noorden den toeteteein vormden vloor zijn d-ad-en, juist zooals dit'het geval was bij alle ande-re pelszoekiers. He,t pelsland- is zijn tijd bijna een eeuw- ten .achter. Dit land1 was' een groot mlach- tig rijk', 'toem NeW-York nog| een Üorp w,as. Thans is het pelsland, ddt l-igt in hetzelfde werelddeel ials de grootste repu bliek' der .aarde, een aUgelejgfem- en eenzaam! ooi1d-, een overblijfsel vam een oud-a feo- djale maatschap-pij', eem erifstuk' uit die "da gen van wantrouwen, hartstocht en heb zucht, toen dei natiën Streden- om! hict! bezjt der Nieuwe .Wlereld. Ko-ningen verlcen|dien monopoliën in de pelslanlden. -Elders streden de lagiers. hier omi met elkiand-er. Een ras'zou zich in 't lan|d 'zelf! vasfigen en ©eu verdrag, in Europa igelmaakt, liet het volk aan zijn lot over on zonder ©enig recht. Da onrecht vaardige.,daad was gepleegd. Rechten Kon den alleen s.teelsgefwij-ze worden vterkregen. Boven dit .alleis uit, gegrondvest op dat, w.at men beschouwd-e als het goddelijk recht van ©en koning en, zich vasthoudend als een dweper aan alles, wat toen had bemachtigd, had de Hudson's Bay Pom- pany zich in een ongeëvenaarde handels positie veroverd. En toch is de Hudson's Bay Gom'pany niet alleen verantwoordelijk' voor de moraal van het pelsland. Ruim! een -eeuw geleden verschilden de gebruiken Klein Erankrijik. In de Fransqhe Kaïmler worden de werk zaamheden tegenwoordig- verricht einder hoogspanning'. Dagenlange débjattem zij-n reed's igevoerd. De bladen «preken van ont ketende stormlen, lapimde hartstoichte» en kalhinetserisis. D!e kwestie yan v'ertrouyea toOest door do regeering! reeds ettelijke mialen worden giesbeldnog bleef zlji triomfeeren, mlanr bet wlae 'bij- 't kantje af en iedar diia d'e -ojnder- ahrdsehe machten kent in' Er,ainki'ijk, sid dert voor haain lot. 1 De regeering1 wil dan ook iete vers|dhrik- kelij-ks! Haar iplan is ztao geiweldigl waag halzerig, dat bijna alles wat op) Eransldlio becmen loopt, knikkend© kbliieiën Krijgt, wanneer hiji de radicale-, socliialistisehe- en Oliti-iclemiicale persproducten leest. j H-et is om te aiidderen vinden die helden. Niets pileer of minder beoogen Briand, B|on- Ktour, en c.e. dan het toelaten! van kloost cr- li-ngen vam miissioneerende orden. Dat is toc|h ongehoord in h|et land van Oombes! Het heil der natje staat) op 't spel wanneer m'em zulk een roekeloos) be sluit noém't. D|an roept mien krachten op, die staat en stand zullen -verdervendam zial alles wankelen ©n beven tof in zijn grondvesten. Ziehier de nieuwste (praatjes' di© in het ovterbesdiiaafdefij'ngeestigo on roemiruchte Frankrijk opgeld doem. Die voorgenomen yestngiinlg! van eeniga religiieuzen, die hum leven willen offeren vo.or d© Verspreiding -yiun het christendom onder do buitenlamddche heiidenan is vol doend© olm! half Frankrijk eem. .doodschrik op 't lijf té jagen. Beklagenswaardige sukkejajarsNeigeus zijn 'ze bang voor; n.och vjoor geheimle miili-i tairo v-erdrag-en, noch Voor intieme betrek kingen met dé Sovjetmbmnemnoich Voor gewetenlooz-e, vreemdelingen dite aanbeurs- £p|C;culaties doen. Alles wordt gastvrij' ont vangen. UitheemHch© verdiorvenlitaiidjes die hun Sclliiaamtelooshjead in Parijn te geld? pjrobleeren te makenmisselijke revuo-geZeh schappen, d-i© de zielen tradhten ta vergif tigen tegen 'n onbehoorlijk hcnoge vergoe ding; oproerkraaiers ©n ohlskiure Vermaard heden brakke geestesjproduidten, kortom! alles wat skjhuimjt langs d-e zelfkapt' der santenleving. Alleen zijn zie bamg; alleen willed zo geen toegang voor eenige edelmoedige pa ters en Zusters. I Wanneer het niet zoo treuirig was, zOn 'mten er om schaterlachen Dat wil met groot gisbaar voor Vrijgeest -spelen -en in werkelij!kheii.d züjrn zo de ket- tingg'adglers van het Verstand, eoli-ed ge klonken in de bioai-en vam Viooroordeelon, «n wa anvoomsbellingem- I TIITKIPIK, handhaven. 'Zijn brpod was' nieit lichter dan dat van andere faits:o.emlijke hokkiei-s. Zijne -klanten wisiten dat em. preizem d© eerlijk-heiid kan Marouf nog hooger to-en h-et Volgende was- voorgevallen. Heel aan den anderen kamt Vajn Bag- dbj. heb ik het vergeten; te zfeggjen d'at Mar.ouf zijn bloemrijk1 bedrijf 'in die vlermaarde stad uitoefende? woonde een rijke vrek', die gehoord had, dat er een bakker was, die Marouf heette, .en d'at Vleize zoo eerlijk' was om de mensehen hot -geiwieht te geven waarop zijl recht haddien, tnaar daarenboven ook uitstekend brood Wende. 1 i Op 'Zekeren dag komt de Vrek) bij Mac rouf dn den winkel. Allah zij u genadig, gijj bakker, zoo sprak de vrek. Ik' wenseh u zulkfa evenzeer en w.at Verlangt gij verder? Is 'h-et werkelijk waar, dat uw brood zoo .erg goed1 is J i De mensehen, die er van eten, zijn zoo eerlijk', dit te erkennen, antwoordde Marpjuf. I I En kost het werkelijk niet duurder dan bij een ander? Allah zou mij heiwaren, dat iK mijh klanten h©driegen zou. Wilt gij mij. dan een brood verkoopen vam twee penningen.? Twee oenningen, vriemd, zei Maxouf, en moet het dan brood; zijn met of zon- d'e-r krenten? i Als ier krenten in zijn, is het brood niet kleiner voor den zelfden prijs? vroeg dia voorzichtige vrek. Neem, 1 i in -Wisconsin, Minnesota, Michigan, em Illinois niet zoo heel voel yarn die, Welke heden ten dage in het Noprdem mogl van kracht zijn. Toen, ©venals nü, bestond! ©r slechts één gedragslijn: zorg; er Sbor, dat je de pelsen bemiachtigt. Bruce Rochette begi-eiep dit land. Hij w.as er geboren. Zijn vatder had er deel van uitgemaakt. Van Jüjn prjlla jpugd af had hiji hat standpunt van Üat lamd in zich opgiemomem. Hij- ha]d ontelbare verhalen gehoord! over d-e praktijken van het land der pelsjagers en dia helden dier verhalen waren steeds m'ensch-en geweest, dia door list en bedrog de pelsen hadden weten te bemiaahtigpn. ZieM wad hij fer getuige vian geweest, dat zijn vader, die volgens zijn ov.er.tuiging eerlijk en recht vaardig was, goedkeurend gelachen had .om ©en verhaal van ©en ovemwiminiing tlioor bedriegerij Vjerk'regen. Hij had mamnon hcoren vertellen, hoe ze zelf het onder spit hadden m|oeten delven, terwijl Ze lachten cm- dei handigheid van huni tegen standers ^vijandige gezindheid Kemdem ze niet. Altijd had deize eigenaardige ppvat- ting gegolden, djat iedere strijd, hóé hij ook' gevoerd werd, fair was. Hier gold, zij het dan ,00k tem onrechte, eenvoudig de primitieve wet, dat alles geoorloofd was. (Wjordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1929 | | pagina 5