Imenboomen
enstbode
iefjes.
OLLER
35 cents per pond
as 10 cents per ons
>op bij inschrijving
ER REST
rotjes en Twintigjes
Cassettes - Etui's,
ilefoon 230 - GOES
GROOT
iur geopend
BAKKER
leesmiddelen
tscht!
[vleesch ""po»;
De ongeziene wereld of het leven
na den dood.
Het Offer.
SCHE COURANT
NIJSTEN,
iige Smidsknechts,
fwasen Leerjongens
IZ. CAPPON,
Slagersleerling [halfwas)
ZEEUWSCH
VRWEBROOD.
ZATERDAG 3 NOVEMBER 1028
TWEEDE BLAD
uijterlaan 30, Goes.
n 306 Middelburg
[not voor weinig geld,
ift U Wellner Alpacca
Hen tijd. neawo
ardstraat, Goes, Telefoon 301
ombekende
Telefoon 311, GOES
FEUILLETON
BINNENLAND
Brandwonden
Kloosterbalsem
VAN OVER PE GRENZEN
ikt voor werkhout.
hrijvingsbiljetten in te
vóór of op 20 No-
Ier 1928, bij den eige-
17589-20
lbouwer, BORSSELE.
levraagd, een flinke
voor dag en nacht,
.v.. Mevrouw FONTIJNE,
de Villeneuvesingel 44,
[igersberg, bij Rotter-
17626-15
GEVRAAGD
Heinkenszand.
Terstond gevraagd
Lv. JOS. UYTDEHAAGE,
ït 73, Rund-, Kalfs- en
lensslagerij, Roosendaal.
PRIMA
ange vorstsraat zz
KKERIJ - GOES
DOOR ADVERTEEREN
ALLEEN ONTKOMT MEN
AAN ONBEKENDHEID.
lEKER
;S Telefoon 168
STAATSLOTERIJ vanaf
[HOOFDAGENT 17471-25
(IV
55 cent per pond
60 cent per pond
90 cent per pond
65 cent per pond
90 cent per pond
50 cent per pond
80 cent per pond
VOORT!
elend,
SCHE COU
XXHI.
GODS EIGENSCHAPPEN.
Gods: wezen is almachtig.
[Wie is 't, die ooit, in woorden, al
Gods heeriijkheên verkónden zal?
)Wie 't daveren van de wereldziel,
't Nooit afgewandeld zonnewiel?
Be zee! Die zee! de diepte? En dan
De onzegbaar verre verten van
Beur grondgebied? Wie 't groen en 't
[grauw
Verdwijnen van hour hem'elblaraw,
In 't laehen en in 't zoet gelaat
Daar 't zonnebeeld in slapen gaat?
Wie ooit de kwade handen, die
'k 'Ze, wit van woede, atek'en zie
Ten h«)mel in, vol ov'ermoad,
Eer al h©ur woede is "uitgewoed?
Wie is 't, die ooit aanschouwbaar al
Gods wonderheên verkonden zal?
Wie 't staan der oude siterren, daar,
In 's hepnleLah oogte: onwankelbaar,
Bij nachte, en hunnen tijd bewust,
Zoo z'aan de groote zonne rust?
Wie 't ongetal, in 't eindloos veld
(Van 't heer, dat daar zijn stonden telt
Bn waakt, terwijl de wildernis
Des wereldsi dood en duister is?
O, kracht des! he;mélsi, vier en Vonk',
Die brandt, als in dien doornentr,omk
Van wijleneer, daar Gods gelaat
Herkenbaar in te laaien staat?
Wie is 't, die ooit aanschouwbaar al
Gods wonderheên verkonden zal?
Wie 't groene veld, dat zwanger wordt,
Goud geluwt, en zijn terruw stort?
Dat 't vallen Van den vlei verwacht,
Den voerman en de molenkracht
Wie kondigt, wie -vertelt er ons
Al 't bloeigewias!, al 't biegegjons
Des zomérs:? Wie den hommel groot,
De bruine peren, de ampels rood?
En badende in de izeigenzae,
En badende in de zegenzeie,
Het ridder- en het 'rundervee?
Den schaapstal, die uit weiden gaat,
Het duifhuis1, dat zijn vlerken slaat?
Zoo bezingt Gazelle, de fijne kenner der
natuur, God® heerlijkheden Zijn grootheid
en almacht, in 't zichtbare rijk der sêbep'-
ping.
Geeneigenschap van God is voor ons
hulpelooze menschen zóó evident als, Gods
grenzeloos kunnen en eimdelooze almacht.
AD wij de heerlijkheden van zijn luister
rijke schepping aanschouwen, die Hij uit
spreidt als e.en dek-kleed voor Zijn voe
ten, dan worden we vanzelf "bevange»
door 'n diep ontzag voor Zijn alvermogen,
en komen ons vanzelf de woorden Van
den grijzen Tohias op de lippen: Er is
geen andere Almachtige buiten Hem (Tob.
X1II-4) want: Al wat Hij wil, doet Hij,-
in den hemel en op de aarde, in de zee on
in alle diepten (Pb. 134-16). Hij sprak en
het ontstond; Hij gebood en het werd al
geschapen (Pa. 321-9).
Alles wat denkbaar mogelijk isi, is voor*
werp van Zijn macht, m. a. w. God kan
alles wat niet innerlijk onmogelijk ia
Wat echter met 'Zichzelf' in tegenspraak ia
of ongerijmd, wat strijdt met Zij» onein
dige volmaaktheid, is geen voorwerp' van
Zijn almacht. God kan derhalve geen
vierkanten cirkel maken, niet Zijn belof
ten breken, enz. Hij kan echter wel de on
veranderlijke en Vaste natuurwetten bij
wijze van uitzondering voor een oogjenblik
opheffen, zooals dan ook de menigvuldige
wonderen van het Evangelie overvloedig
bewijzen.
Een voornaam: kenmerk' van God® al
macht is dat Hij om deze eigenscha.pi in
werking te stellen gleen stof of kracht
noodig heieft zooals wij bij iedere voort
brenging; God kan alles door Zijn Wil
alleen. Door een enkele a!kt van Zijn
almachtigen Wil riep Hij eens heel dia
stralende wereld-orde uit het niet te voor
schijn, evenals. Hij door 'n enkele akt van
Zijn Wil alles weer zou kunnen vernief-
tigen. Engelen en menschep, kunmieln daar
entegen niets uit het „nielt" voortbrengen
10)
Mevrouw was met die lofrede zeler in
haar schik en verzekerde, dat zij wel
dadelijk had gezien, welk een lieve, beste
jongen Adolf' was en dat iedereen dia hemi
kende ,van hem houden moest.
Mijnheer vergenoegde zniöh ©ven te glim
lachen, maar zeide niets.
„Gelooft u mij niet?" vmcieg Louis, viree-
zend dat de heer Rei/chmann zijne overtui
ging niet deielde.
„Ja wel, dat u zijn vriend zijt, bewijst
genoeg voor de degelijkheid van zijn ka
rakter," antwoordde deze en vestigde' met
oen welwillenden glimlach zijn oogen o.p
het gelaat van den jongen van Hhencn.
Louis werd «enigszins verlegen ovler de
tegenovergestelde uitwerking, door zijn
lofspraak veroorzaakt en zei verwonderd:
»U kent mij immers niet."
„O, ik heb in mijn leven de "menschen
nog al goed bestudeerd en de eerste in-
orak, waarnaar ik hen 'beoordeel, heeft
Ti ic°S •"°0it 1>e<lro@ell'> bovendien heeft
Adolf mij meermalen over u gesproken,
<ras lk ken u beter dan u. denkt, Intus-
sehen'vervolgde hij, „ben ik zeer blij
W1J nu persoonlijk met elkander Beiinió
en evenmin iets tot het „niet" terug
brengen of „vernietigen". Zo kunne» aan
reeds bestaande dingen slechts „verande
ringen aanbrengen, b.v. eejn voorwerp ver
branden waarvan echter de stof onder an
deren wezensvorm toch blijft voortbestaan.
God kan na deze bestaande wereld door
één enkele wils-akt duizend andere wierel-
den oproepen om ze daarna weer in 't
niet te doen verzinken! Ja, de Heer u:wo
God is de groote en machtige en, ont
zettende God. (Deut. X-17).
„Wie is 't, die ooit aanschouwbaar al'
Gods wonderheên verkonden zal?
Vader, ik heb U lief in den man, dio
voorbijgaat en in de .schoon© droojnen van
veld en hemJel, in de namelooz» stilte
tussiühen hen beiden.
Maar ook heb ik1 U lief, heiligen Vader,
als de hemden kraken onder Uw» almach
tige voeten en de luchten weergalmen van
uwe orakelen.
Als Gij de wereld schudt in den palm
van Uw hand en de zeeën zieden in dein
huik der aarde."
(Jac1. Schreurs: Reflexen,)
„Gij huiten alle macht,
Zijt iminer, meer als al
Dat grootheid heeten kan
Of mogendheid, almachtig;
De 'kracht van uwen aim,
Waar is er één zoo krachtig
Die 't geen hij willens werkt
Hem tegenwerken zal?"
(Guido Gezelle).
Gods wezen is' heilig.
..Heiligh, heilig'h, nog eens heiligh,
D'riejnael heiligheer zij God.
Euiten God is 't nergens veiligh,
Heiligh is het groot gebodt."
(Uit Vondels Lucifer).
Iu het jaar, waarin Ozias stierf, zegt
isaias, zag ik don Heer gezeten op een
troon, hoog en verhevenen zijn slippen
vulden het paleis. Serafe stonden bij
Hem1; elk had zes vleugels; twaa om het
gelaat, twee om! de voeten te, bedekken,
en twee om' te vliegen. Zij riepen elkander
toe en zeiden
Heilig, heilig, heilig is Jahwe der, heir-
Acharende gansche aarde is vol van Zijne
heerlijkheid I
De posten der drempels trilden van
dat geroep en het huis werd met rook
gevuld (Is. VI-1-4). Met dit visioeu open
baarde God ons Zijne heiligheid.
God, oneindig volmaakt, bemint nood
zakelijk' Zichzelven, als het hoogste Goed
met oneindige liefde. Allee, wat huiten
Hem bestaat, heeft Hij geschapen tot
eigen verheerlijking. Daarom gaat de lief
de van God vanzelf' uit naar de sühepsiele»
naarmate zij' Zijn oneindige volmaaktheid
weerspiegelen voor zooverre Hij het
goede, de deugid weerspiegeling; van
eigen wezen ziet in al wat buiten Hem»
bestaat. Evenzoo móet Hij noodzakelijk)
naten, alles wat met die oneindige, vol
maaktheid strijdt, n.l. de zonde.
„De Heer heelt de, rechtvaardige lief."
(Ps. 145-8).
„Een gruwel is voor den Heer de weg
van den goddelooze." (Pis. 15-9).
God kan derhalve niet onverslehiHig zijn
voor de deugd of ondeugd en wil dat ook
wij heilig zijn.
Wieest heilig, omdat Ik heilig ben (Lev.
XI-41).
Hij heeft ons uitverkoren opdat wij
heilig en onbesmet zouden zijn voor zijn
aanschijn (Eph. 1-4).
Dit is de wil van God, uwe heiligma
king (I Thes. IV-3).
Het geheele plan van onze heiligmaking
kan tot deze drie hoofdtrekken herleid
worden.
Ten eersteGod wil ons. Zijne heiligma
king mededeelen (Eph. 1-4).
Ten tweedeDeze heiligheid zal bestaan
in een leven van aangenomen Zomen, leven
waarvan de genade de oorsprong en het
bovennatuurlijk kenmerk) is (Bph. Ir5, II
Petr. 1,-4).
Ten derde: Dit onuitsprekelijke myste-
hebben gemaakt en het zal mij zeer aan
genaam zijn, wanneer u ons tussehembeide
■eens wilt komen bezoeklem."
„Heel graag", antwoordde Louis-, dia
zich eveneens tot den hleer Reichmann
voelde aangietrokken, niet alleen omdat
hij Selma's vader wasi, mjaar door een
sympathie, welke ons. bij een eerste kennis
making reeds dadelijk doet gevoelen, dat
wij een geestverwant hebben 'gevonden.
De heer Reichmann scheen hietoi toe
een man te zijn met een rijken, ontwik
kelden geest, mlet wilen hief een genot moet
zijn, van gedachten te wisselen en ver
trouwelijk om' te gaan, zoodat hij niets
liever wensehte dan de kjennia mlet hem»
voort te zetten.
Toch besloot hij vooreerst geen gevolg
te geven aan de uitnoodigimg yam den
heer Reichmann, daar hij zeer goed be
greep, dat het niet hij één bezoek zou
blijven. Dit kwam hem» niet wemsidhelijk
voor met het oog op zijne liefde Voor
Helma, die niet gevoed, maar met allo
kracht onderdrukt moest worden, hetgeen
niet anders kon geschieden, dan door haar
hijzijn zooveel mogelijk te venmïjlden.
Hij had opzettelijk niet met haar ge
sproken, haar slechts beleefd gjegroet, naar
hare gezondheid gevraagd en hlet vierder
onderhoud aam Adolf overgelaten, opdat de
toovermacht van haar beminnelijke per-
rie vindt Zijn verwezenlijking slechts door
Christus Jezus; in lander» glorjae Ejus
tot lof van Gods glorie (Eph. 1-12).
Goes C. VIS, Rector.
Een ernstige waarschuwing van de
R.-K. Emigratie-Ver«enigjng.
De R.-K. Kmigratie-Yeroemgjng; ver
zoekt ons plaatsing van het volgende:
Men zal zich misschien nog herinneren,
dat onze Vereenigingl in Maart vam dit
jaar eene, zij het dan eenigszinsi bedekte
waarschuwing in de pers heeft geplaatst
tegen het plan „tot stichting eener R.-K.
Nederlandsche parochie te Plumas, (Mani
toba) in Canada", zooals het heette. Van
dit plan waA de heer jCbrnelisi Cox de
promotor, terwijl di-en^ broeder Rev. Wil
liam! Cox aangeweizen wax .om alsi pastoor
der nieuwe parochie óp te treden.
De R.-K. Emigratie-Vereeniging;had
destijds, na van verschillende zijden in
lichtingen te hebben ingewonnen, niet den
indruk kunnen klrijgeu, dat dit plan be
hoorlijke edonom'ischo vooruitzichten open
de en heeft zich daarom! geheel en, al af
zijdig gehouden van deze onderneming.
Thans meent zij echter in geweten ver
plicht te zijn hare tijdelijk© houding ta
laten varen en een ernstig woord van
waarschuwing te laten hooren.
Immers uit nauwkeurige bestudeering
dezer zaak en uit talrijke hierover, inge
komen inlichtingen is haar thansi gebleken1,
dat men hier te doen heeft met een ge
wone zakelijke dus absoluut niet be-
langelooze onderneming tot het werven
van emigranten, een „real estate busi
ness" en wel en dit maakt deZel zaak
bijzonder onsympathiek onder religi
euze vlag.
Onder de leuze „stichting eener Katho
lieke Nederlandsche parochie' in Canada"
heeft de heer Cornelia Cox in het voorjaar,
1928 ten slotte 4 gezinnen ein 23 angshuw
den in totaal 48 personen aangewor
pen om met hem naar Plumas te trekken,
Hoe weinig vertrouwen de Canadeieöche
Regeering zelf in dit kolonisatieplan had,
blijkt wel uit het feit, dat Zij deze men
schen slechts in Canada wilde toelaten op
voorwaarde, dat de Canadeeswh© Nationale
Spoorwegen voor hunne plaatsing zouden
zorgen, voor zoover de plaatsing te Plu
mas niet mógelijk' zou zijn of' den betrok
kenen niet zou voldoen.
De 4 gezinnen alsmede «enige on|sjehuw-
de emigranten, hebben zich ten slotte te
Plumas gevestigd en daar onmiddellijk
-grond aangekocht van de Great West
Life Insurance Company - 'de verzeket-
ringsmaatschappij, die achter heel deza
zaak stond en staat. De rest der emigran
ten is zonder voldoenden waarborg Voor
Veilig-stelling hunner godsdienstige belan
gen links en rechts verspreid geplaatst,
naar ons isi verzekerd, verschillenden zelfs
door eene Gereformeerde Kolonisatieverieie-
niging. Daarenboven zouden er vol
gens de laatste berichten nog «enigen
die zich aanvankelijk te Plumte gevestigd
hadden, van daar weer zijn weggetrokken.
En ten slotte blijkt ook' Rev. William! Cox!
reeds weer uit Plumas- te zijn vertrokken
en te zijn teruggekeerd naar Zuid-Frank
rijk', waar hij het vorige jaar; een Fran
sdie parochie bestuurde!
Uit dit alles blijkt duidelijk, dat men
hier te doen heeft met een onderneming op
gewonen zakelijken grondslag d. w. z.
met ]jet doel geld te verdienen- aan plaat
sing van emigranten en dat er met da
Teligïeuze vlag is gezwaaid om! desi ta
gemakkelijker Katholieke menseben te
krijgen. En hiertegen protesteert onzó
Vereeniging met de grootste Verontwaar
diging.
De „stichting eener Katholieke Neder
landsche parochie te Plumas" is daar
enboven nog algezien van het misbruik
maken van het godsdienstig Cachet een
kolonisatie-onderneming op totaal ondeug
delijken grondslag, althans beschouwd van
de zijde van den emigrant. Deze toch
moet hij vestiging onmiddellijk land kno
pen, land, waarvan hij de kwaliteit niet
zoo maar terstond kan beoordeelen en
waarvan hij de waarde dus ook! absoluut
niet kan schatten. Daarenboven kent de
soonlijkheid hem niet ontrouw zou m'aken
aan het voornemen, dat hij terwille van
zijn vriend zie»h tot plicht rekende ta vol
brengen.
Toen de familie Reichmann des avonds'
aan het souper Zat, zei mijnheer, dat hij
zelden iemand ontmoet had, die op het
eerste gezicht zulk aen gunstiglen indruk
maakte, die zoo beschaafd en ontwikkeld
was, zulk een edel hart en degelijke het
ginselen scheen te belatten als de jonge
van Rbenen.
Mevrouw .beweerde, dat zij volstrekt
niet zeggen kon, het zoo bijzonder met
dien meneer van Rheaen op te hebben;
hij kon je met zijn Zwarte, doordringende
oogen aankijken, alsof hij je geheimste
-gedachten wou lezen en daar hield 'zij
niet van zij vond Adolf oneindig veel
aardiger.
Selma zei nietó en toen haar mamla
vroeg, hoe 'zij er over dacht, antwoordde
zijdat zij niet over iemand kon oordeelan,
dien zij pas tweemaal ontmóet had.
De jonge van Rhenen ontving intu§-
:schen door Adolf gedurig aanmaningen,
waarom hij zijn beloifta piet hield, en hij
verontschuldigde zich telkens met te Zeg
gen dat hij geen tijd had om: bezoeken af te
leggen, zoodat hij op zeikeren dag etene
uitnoodiging ontving, imet Adolf „en fa,-
ttnalie" te komen theedrinken.
nieuw-aangekomene niets van al wat hij
kennen moest, vooraleer hij ,e|en eigen be
drijf zou mogen opnemen, noch de wetten
en gebruiken van Canada nodh de manier
van werken, noch de handalsusances. Het
gevaar, dat hij door zijn onkunde Huur
leergeld anöet betalen en het kleine ka
pitaaltje, dat hij qn'eebrengt, tot dyi laat-
sten cent zal verliezen, is dus bijzonder
groot.
De ©enigen, die uit deze en dergelijke
transacties een althans oogenblikkelijk!
voordeel trekken ,zijn de landbezittende
maatschappijen en de tusschenpensonen.
Uit berichten, hij onze Vereeniging inge
komen blijkt, dat da heer Cornelis Cox
weer naar Nederland is gekomen, om te
pogen opnieuw een gr.oe® Nederlandswhe
Katholieken naar 'Canada over te brengen.
Het schijnt, dat hij 'thans: vooral in da
provincies Gelderland, Overijssel tn Dim-
burg emigranten wil gaan werven.
Het bovenstaande moge daanom een ern
stige waarschuwing zijn voor allen ,die
mogelijk reeds met den heter C<£t ip ver
binding zijn getreden en die ta eenigler
tijd 'door hem- zullen worden aangezocht
om» zich bij de door hem over te brengen'
groep aan te sluiten.
zijn pijnlijk en duren lang omdat de huid
vernield is. Akkers Kloosterbalsem er op
verdrijft dadelijk de pijn, doet de blaren
verdwijnen en ge houdt geen litteekens.
„Geen goud
zoo goed"
De 11 au ze in het bisdom» Haarlem'.
Boo'f dbestuur'sver g a deling.
Dez'e week vergaderde het Hoofdbe
stuur van de Hanz»e in hetBisdom Haar
lem'.
Het béstuur van den Ned. R.-K. Mid
denstandsbond heeft momenteel in studie
de vraag, wat gedaan kan worden ter be
vordering van de contante betaling. Bet
hoofdbestuur is van meening, dat het
moeilijk is in het algemeen aan geven,
welke middilen dienstig zijn tot 'bevorde
ring Van öontante betaling. MeU kan .alleen
de plaatselijke afdeelingen, en vooral da
vakgroepen, aniimeeren omi, ieder op eigen
terrein, het bereikbar® na te streven.
In verband mfet de a.s: behandeling van
het onderwerp in dén Middenshau'dpraaid
werd een uitvoerig© bespreking gewijd
aan de nieuwe ontwerp-tarieveu voor den
lotfclen en imtexlocalen RijkstelefoondieUst.
H'et hoofdbestuur is Van meening, dat
het voorgestelde tarief voor den iodalen
telefoondienst neerkomt op; een aanzie11-
lijkê verzwaring van lasten voor die tak
ken van handel en bedrijf, die Veel' tele
foongesprekken hebben aan t« vragen.
Voor de bevórdéring Van de toepassing
der telefonie onder de wfidnig-spTekers
heeft het tarief bovendien slechjs geringe
beteokenis. Wel zhllen onder de voorge
stelde regïjüng velen er eerdér toé over
gaan, een telefoontoestel' aan te schaffen
om opgelbeld te kunnen worden. Maar de
kosten van het aanvragen van gesprekken
zijn, zoowel voor weinig- ej!s voor, veel
sprekers veel te hoog gesteld'.
Besloten werd van deze bezwaren
kennis te geven aan die ivertegénwooxcli|g|ing
v.an den Katih!. Middenstand' in dfen Mid-
denstandsraad.
Besproken werd de agenda voor de bin-
aenkort te houden Vergadering Van dag.
besturen der afdeelingen (voorzitersver-
gademng).
inz!ake het op den Centralen Raad ter
sprake gebrachte euvel vau het z!g. („win
keliertje spilen" door personeel van ban
ken en andere instellingen werd besloten,
te trachten deze kwestie aan de orde te
stellen in de Cominissie van Overleg uit
de drie nationale mdddenstandHbondeU en
het daarheen te leiden,, dat door dte natio-
nalo organisaties tegen het euvel wordt
opgetreden !bij de organisaties van gfoót-
werkgevers.
Zonder onbeleefd te zijn, kon hij dit
maal onmogelijk bedanken en dat hij dit
niet kon, vervulde heim) ondanks alles met
eene geheimia vneugide. Het flpept hem
ontzaggelijk, dat het genoegen, miet eien
aangenaam ontwikkeld memsrih als d© haer
Reichmann om te gaan, werd verduisterd
door eene schaduwt, die zich alsi 't ware,
tussichen eene intieme verhouding mét de
familie indrong.
Dja beide vrienden bteigavten zich op den
bestemden avond naar de woning van de»
heer Reichmann, waar zij izeer hartelijk
werden ontvangen «n men Louis .algetolee»
beknorde, omdat hij zoo slecht woord had
gehouden.
„Och, ik heb zoo weinig tijd, het is
altijd zoo druk op 't kantoor, andera waa
ik wel eens gekomen," verontselhiuldigdle
deze zich.
„O, als mien wil, kan men wel tijd
voor iets vinden." zei mevrouw op ta
melijk vinnigen toon en men kennelijk! op
zet opi hem te doen gevoelen, dat hij on
beleefd was gewaeert, hetwelk zij hem! zeer
kwalijk nam.
Mijnheer van Rhenen kan toch niet
van zijn kantoor wegloopen, en 's avonds
zijn wij zoo dikwijls uit," sprak ÏSeljna
vergoelijkend, ten einde het onvriendelijk
gezegde van haar mjamia «en wiednigi te
verzachten.
IntusscJhen kan ook plaatsêlijk tegeif
de misbruiken, die het „winkeliertje spe
len aankleven, worden geageerd.
De verdeeling van de fundties in het
hoofdbestuur vond plaats op dezelfde ma
aier als vorige jaren. Ook in da samen
stelling der Comm. van Toezicht vooij
het Centraal Bureau en van da ivordera
afgevaardigingen en delegaties werd voor
als in 1927. t j
i De Ka t'holieke'kerk in
Zweden.
't Volgend jaar, in 1929, zal dé Kerk
in Zweden haar 11 OOsten srichtingsd'ag
kunnen vieren, want reeds jp. £29 plantte
Sint Ansgarjus daar het Kruis. Maar .nieti
alleen het Frankerland leverd!® zijn ge
loofsboden, |0ok Diuitschland en Engtlandl
zonden hun Apostelen uit ter verovering)
dezer hejdensdhe wereld. Menigeen onder,,
dez© baanbrekers maakte de kerstening
vruchtbaar door zijn bloed. Met den doodl
van den heiligen koning. Erik fu' ,1160!
kan men het lange tijdperk va» (grond
vesting en strijd aks! afgesloten .beschou
wen, Ook na de middeleeuwen waren ,de;
kerkelijke toestanden in Zweden over 'ti
algemeen zoo góed, dat de LutherSdh© be
weging hier niet ontstaan kon als protest
tegpn kerkelijk verval'. De ware reden!
Van de voorgewende kerkhervorming waa
de hebzucht van koning Gustaajfj I ijen de»
adel, die een gemakkelijk mdddtjl! zagen .oinj
zich de rijke kerkgoedexen to© tie. eigenen.
In 1593 werd het katholiek© geïoof radi-
claal uitgeroeid. De harde wetsbepaLingeml
teg.eu de KathoRekêu werden eerst in
1783 ©enigszins verzacht.
Toch waren de moeilijkheden nog, zoo
buitengewoon groot, dat de eerste miissie-
oversten, ondanks hun apositoJis'chen ijver,
slechts weinigen kónden bereiken. Pas iBj
1837 kónden de katholieken de fundamen
ten leggen van een eerste kerkgebouw in!
Zweden, n.l. de St .EugeniakexË te Stock
holm. Nog in 1858 werden er jztes vrou
wen uit 't land verbannen, olmdat (zie katho
liek waren geworden. Gelukkig werde»
het jaar daarop de ergste stralflbepalingen!
tegen de katholieken opgeheven,, ofschpon
er nog tal van overblijfselen - der oude
anti-katholieke wetgeving) bestaan. En
«elf's werden er in .1911 nog( Inieuwe bij
gevoegd. I i
T.usschen de jaren 18.60 en 1911 hadden
de Katholieke kerkgemeenten evenals dó
L.uthersche, hjet recht haar eigen wettelijk
erkende kerkregisters te honden. Sind^
1.911 is dit afgeschaft. .Wjanneer in (Zweden
een Katholiek, zelfs een Katholiek pries
ter;, een bewijs noodig heeft Voor leien ver
huizing of een pas Voor ©ent ibuitenland-
sche reis. dan móet hij bij' ,de Luthiërschél
geestelijken, in wier boekeu hij volgena
de Zweedsche wet staat ingeschreven, een
•bewijs vian goed gedrag gaan halen. Wil
een. KathoHek huwen, dan móet hjj ihfeU
bewijs vian ongehuwden staat hij1 de»
Luthers'chen pastoor bpien. Bet Voorge
nomen huwelijk, ook tusschen Ka.tihlolieben,
moet drieméal in de Luthersdhe kerk wor
den afgekondigd. Zoo is het den Katholie
ken priester bijna onmógelijk, te achter
halen of er zich katholieken i» h'et landl
vestigen. Een .andere wet verplicht dei
Katholiekén belasting te bétalen aan d»
Luthersdhe geestelijken en de Luthjerséh'e
kelk. Wil iemand de Zweedsche kerk ver
laten, dan mjoet hij tweemlaal', mét een tus--
Kchenruimte van twee m'aaiiden aan deW
Luthersdhen pastoor zijn wensieh| te ken
nen geven, opdat deizten dien „verdwaaldte.'1!
kunne vermanen.
De Katholieke Klerk m'ag geen grond-
of andere eigendomlmlen bezitten. Kloosters
en orden zijn „staatsgevaarlijk", en dust
verboden. Er bestaan echter vooruitzich
ten dat in dez'e toestanden vterbetexingeOj
zullen intreden.
Al heeft Zweden de Ka-tholiekéi Kerlt!
verlaten, de Moederkerk verliet Zweden
niet. Want zélfs in da donkerste jijde»
vond het H. Sacrament nog altijd' een
schuilplaats in het gezantSchlapsgebouw
der gToote Katholieke mogendheden ia
Stockholm'. Moge de EuckaristiiSc!h|p zon
eenmaal het 'middelpunt Zijn, waarom! zidhf
het koude Zweden komt warmén!
„En wat zijn wil betreft, nu. daar. ka»
jk van meepraten," voegde Adolf er nog
bij, om' de wolk van misnoegen, die boven
het hoofd van zijn vriend hiing, ta doe»
afdrijven. „Hij heeft mé herhaald© mlale»
verzekerd, hoeveel genoegen hom! da ken
nismaking met de familie heeft gedaan J
het spreekt dusi van Zelf, dat, als hij) bail
kunnen kopi'en, hij het wel gedaan zo»
hebben."
Wanneer iemand iets verbergt ien nauw
keurig op ziju woorden en blikken móet;
passen om1 niet te verraden, wat er in hean|
omgaat, doet hij zich zelden op zijn vooii-
deeligst voor; zoo maakte Louis dit keen
niet half zulk een gunstiglen indruk al»
de vroolijke, prettige Adolf, die allen aa»
't larfien bracht en .zboals gewoonlijk d»a
iriel van de conversatie was, die wel niletl
door belangrijkheid of geestigheid uibmjun-
te, maar toch niet zoo onbeduidend was,
dat de heer des huizes», die een afkeer hadl
van flauwe gesprekken, er zich aan «5gta-
ren kon.
^Hij lachte «mus; hartelijk om) de dwaza
uitvallen van Adolf en maakte de opmer
king, dat hij zeker niet veel tegenspoed of
verdriet in zijn leven gekend had.
„Nee» dat mag u wel zeggen; het ia
hem altijd mcegeloopen, niet waar Adolf,
op jou heeft het leed dezer aarde geen
vat?" zej.'Louis. (Wprdt vervolgd.)
Hfl
