'Noord-Hollandscü
Dagblad
5 Obligatie-Leening
ONS
NOORDEN
SUCCES
Noord-Holland
DINSDAG 25 SEPTEMBER 1928
NkEUWE ZEEUWSCHE COURANT
VAN HIER EN DAAR
UIT DE PERS
Land- en Tuinbouw
KOLONIËN
SPORT EN SPEL
RECHTSZAKEN
blTf^erlijke stand
Advertentiën
RQOMSCH-KATHOLIEKE KERKBESTUREN
IN HET DEKENAAT MIDDELBURG.
t/l v/h R.K. Kerkbest. 's-Heerenhoek f 18.800
Heinkenszand f 9.500
Kwadendamme f 9.400
Goes 19.400
Ovezand f 7.600
Vlissingen f 6.000
Middelburg f 4.750
Oud-Vossemeer f 4.750
Hansweert f 3.800
Vrijdag 28 September 1928
4,68,64 H.A.
BOUW-EN WEILAND
5,73,12 H.A.
WEILAND
24,24,68 H.A.
BOUW-EN WEILAND
Laatste waarschuwing
RECLAIVIE
Zoekt U een afdoende en succesvolle
reclame in Noord-Holland boven 't Y?
uwe aanbiedingen, aanvragen,
bekendmakingen, enz. in het
hei meest gelezen dagblad In Noord-
Holland boven het Y, met edüie's
voor Alkmaar, Helder, Hoorn, Pur-
merend en provincie - - - -
Aanvragen voor advertentietarieven
richte men aan de Administratie
- - Telefoon 433 en 633 - -
MARGARinE VOOR
ALLEN
Ziet U de overeenkomst
ÜEKARMD IM DE DLUE DAMD FABRIEKEM
Dp Dalers Montfortancn. i
Bij een zilver j u to idle .u, pit.
Gisteren was liet vijfden-twintig jai-
jren geiteden dat de Dalers Montifortanen
zich te Oirschpt vestigden. Bretagne, de
bakerm'at van een heldenvoHIk, droeg ook
de wieg dezer Congregatie. Djuar werd
te Montfort (bisdom.1, Bonnes) in 1673. 'de
■gelukzalig© stichter geboren, die vanaf
zijn prilste jeugd tot grootsche werken
Belleen voorbestemd. Hij hieette Louis Ma
rie Grignon ©n was van adellijke familie;
bij noemde zich echter later slllacibjs Louis
Marie de Montfort, naai' de plaats waar
bij bet H. JÜOopsei ontving. Zijn lieven is
•aen sainitenvatting van allie heiligenlevens.
Bi© onschuld van ©en AJlloysius vereenigt
ibij 'met de beschouwing van oen .Johannes
van het Kruis; de armoede van den Assi-
siër mtet de geleerdheid van een iDoimi-
nicus; den eenvoud van een Jiohabnea ,a
Cupertino imiet het apostelvuur van een
iPrancdsous Xaverjus, da zachtmoedigheid
van een Brancisdus van Sales mot de Ijiiefde
voor de armlen v;an een Vjnoentius. i Maar
■wat zijn leven bijzonder overstraalt, is
zijn diepe godsvrucht tot Maria daar
ligt de grondsElag' zijner heiligheid. Mont-
tfort is Maxja's werk, het toonbeeld: der
groot© beiligen, die bij-zoïïif aankondigdo
voor het einde der tijden.
De Congregatie der Riten bei BomP heeft
onlangs het proces zijner heiligverklaring
hervat, zoodat binnen enkele jaren diehs
naajnl bij den eathalogus der Heiligen
\zal zijn gevoieigd. In het jaar 1712 schreef
Montfort den regel zijner toekomstige, mis
sionarissen, voorafgegaan door de z'.gL
Brandende Bede". Lu 171ö. een jaar vóór
den dood van den gelukzalige, verbond
'zich de eerste priester aan hpt gezelschap
en bij hiet overlijden van den stichter
telde de geheeite Congregatie twee paters
en vijf leekebroeders. i
De eerste missiën werden gepreekt in
171.8, en in 1722 vestigden zich ide Paters
te St-Laurent-suiHSèvres (Viendée) in de
nabijheid van Montfbrt's graf. Van toen
flf tot aan de groote revolutie .telde de
Congregatie twaalf' tot vijftien m'an, die in
den loop van 0ngeveer zestig jaren circa
6.0.0 missiën preekte, waarvan de imleeete
in doorsnee een maand of langer iduurdeb.
Doen volgden bange dagen, de bloedige
dagen der Dranschie revolutie. Het volk-
!blaef trouw totdat het neergesabeld viel
onder de wapenen van Klebier, Wpsterman
.en Hochie. Die Paters van bun kant ble
ven op bun post, geen enkel hunner gaf
gehoor aan 'bet v'erbanningsdelict, en vej>
v erschilileade betaalden dit met bun bloed'.
Maar gunstiger tijden braken aan 'en
brachten ©ene nieuwe uitbreiding. In het
jaar 1§53 werd da re-gel der Congregatia
tijdelijk goedgekeurd door den H. SipeH,
hetgeen definitief gebeurde in 1914. In
1.871 vertrokken de eerste missionarissen
naar het eiland Haïti (in de Antillen)
oaul onder Pontchataau (Klankrijk) de eer
ste apostolische schppll gestidht, en werd
werd op een nieuwe wijzie aldus de toet
komst van bet geizelseh|ap verzekerd.
Bezie stichting was liet uitgangspunt
van een nog onbekenden bloei. Nauwelijks
echter hadden de eerste leer|I|ingen van
Pontchateau hunne intrede gedaan in hot
noviciaat van St. Laurentj-sur--Bevries of
de beruchte decreten van 1880 werden
uitgevaardigd ien de Paters op last der re*
geering, met militair gewelld op straat
gezet- D[e Paters verlieten het lïand niet
maar blevten verborgen. Er «hoest noch
tans aen toevluchtsoord gezocht worden
voor bet 'noviciaat en bet Sdholastikaat
der Congregatie. Men trok naar bet gast
vrije Nederland, alwaar in Limburg to
:Schun|m.ert dien Paters een sympathieke
ontvangst te beurt viel. Nauwelijks wa
ren zij gevestigd of ©en jongeling u,it de
buurt klopte aan en vroeg ojn( ptriestex-
missionaris te impgiem worden, verschiillcndei
anderen volgden en een HiofliLaWdsbhe apos
tolische school! werd opgericht. Men
•schreef toen 1883. Verdere stichtingen
volgden nu snelk ln dit zelfde jaar werd
bet Noviciaat gevestigd te Neerssen (L.)
oen huis gesticht in Canada, waarop' volg
den missieposten iu de bisdolmjmen Otta
wa, Montreal en Kingston. In 1893 werd
het scholastikaat, dat zich. nog ta Sich(i|m)"
jnert bevond, ovei'geplaatst naai' Caoiadaj
terwijl ©en ander studiehuis repds g|e-
bpend was in Algiers (N. Afi.) Het jaar
1.898 zag in N. Amerika pen lapostolischo
■school en «en noviciaat verrijzen; 1901
bracht de Paters naar PortJjeifferson
i(Ver. Staten) alwaar in 1903 hun ide
post Osone-Paik wierd toevertrouwd en
'de tnissionieering der roodhuiden van het
eiland Vancouver. Blatziüf'd© jaar zag hen
Brabant binncntriekken. Na eeU laatste
voorb'erieiding vertrokken de studenten uit
Bchimlmlert tien getal© van 22 onder1 da
leiding van hun onlangs ovierledeh overste;
den Z.E. P. Jiean Péré, een Bransclhimanj
wiens aandenken ook beden nog in 'Odr=
schot blijft voorlfllevien. Bij de, aankomst
van onze scholastieken werden allen ver
rast door oen waai'lijk allgemteen© belangJ-
steMiing, waarbij d© burgerij niet te kort
schoot en waarbij het Oirsclliotsche mu
ziekkorps niiet Lu gebreke bleef. Wat
sindsdien voorviiel rn genoemde Congres
gatie is ©enigszins vergroeid met de ge
schiedenis van Oirsahot en de uitbreiding
barer tnissioneering in vreeJmlde gewesten.
De nieuwe Eransoh© vervolgingsdedreben
van 1901 hadden tot gevolg het overbren
gen der Bransche Apostol. sdhpoPI eerst
naar België en Hater naar Bottnseyiin Enge
land. Een ander gevoeg was, dat d'e Paters
van alle gemeenschappelijk leven en wer
ken in hun vaderland verstoken mlef |da
hulp der Hollanders hjun eerste vreeimide
missie stichtten in Centraal-Afrikabet
was de Shir.eeMissie, waardoor de kerste
ning van een uitgestrekt gebied tussch©n
Nyasse-Mew en ZambeziestroiO|m) werd on
dernomen. In 1903 werd deze missie ver-
Beven tot Apostolische Prefectuur, in 1905
warden er de eerste bekeerlingen gedoopt
en sinds 1908 is d'e Shirie-imiss'i'e' ©en Apo
stolisch Vicariaat. Een 20-taJl! Hollanders1,
de mfeiesten uit Oirschot vertrokken, zijn
er unlet suedes werkzaam'. Hier volgt een
globallle statistiek dier Missie van 1 Oct.
1926. Het district was toen verdeeld in 11
-Missdie-statiieisdit getal is thans nog Ver-
lm)e«rd'erd. 29 paters, 2 broeders en 19
zusters waren ©r toen werkzaam', en be
dienden buiten de 11 booföstaties, 45 bij-
staties; da Missie telde 461 schollen, 216
bedehuizen, 27801 gedoopten, 21652 le
vende Christenen, 17.8.02 catcdhfimeen'en eh
42.841 leerlingen. Li 1903 naun de Congre
gatie bezit van ©en Missie in .de Repu
bliek Columbia, welke Missie in 1908, tot
Apostolisch Vidariaat verhieven werd mief
een bisschopszetel te San Martin di Hos
Llanos. Ook daar is eten 20-taflt Hollanders
aan 't werk en vielen versdhillende jeug
dige sladhtofijefre (o.;a. Beysens z.g.) In
1914 kwapnl daar onder de leiding |van
©en Am'sterdalmlmer de ©©rste missieötatie
onder de ro.od'hujd'en tot stand, d,e statie
van Montfort-Papuri, welke een der zwaai'
ste postien genoqmd imag worden. In .1903
'togen 'eveneens de eerste Holliandsc'he Pat
ters naar Vaneouv|er-Island en Hater naa,r
Haïti, waar ook nu verschilHandcn werk-
zaami zijn. Verder muag D'eneniarken en
•Ysland niet Vergeten worden, waar meer
der© lmnncr beste krachten aribeddien. TJilt
den aard der zaak zal iin diez'e streken bet
suec'ès den missionaris niet naloopen ein
stelt die arbeid zijn geduld aldaar Jan ook
op aen harde proef. Twee Yslanders wer
den opgeleid tot bet H'. Priesterschap, waar
van er één ovlerleed, vóór zijn wijdingen,
de andiar ©venwel all|s missionaris' in zijn
vaderland Werkzaam! isterwijl! sinds ©eni
ge wieken opnieuw tw'ee Yslandcrs naar
Holland kwaimfen 0|mi hun opleiding te ont
vangen tot hielt H. Priesterschap. Boven
dien legt Mgr. Meuïtanb'erg!, apostolisch'
prefect van Ysland, dit jaar do Ulaatste
hand aan de kathleidi'aal van Bykjavik.
Cok Denémarken m|odht onlangs ©en zijner
priesters onder hun studenten telü|en.
In 1919 werd tte Hoensbiroek een kerk,
oen klooster, ©en patronaat en een school!
gebouwd tan behoeve eenier mijnwerkers-
kolonie. D|e H'. Landstichting te Nijm'e-
gen riep. de Paters in 1921, terwijl ©en
jaar later 'een huis voor missionarissen ge«
slicht werd tie Egtoond-aan-Kee (N.rHi.).
Een twieede mijnwerkerskolonie werd hun
toevertrouwd te Schaasberg Ibij Heerlen,
waar eveneens kerk, rectoraat zusters-
saliool en patr0naat gabionwd werden on
der leiding der paters. Gedbrend© bet
jaar 1927 werd hiet etudiehjup® van .Sclhilm1-
ntert, de baberim|at der 143 thans werkende
Holülandscjhe Montfortanian, omSebouwd en
vergroot tot 'een inrichting, waar voortaan
1§0 studenten ruimie plaats kunnen vinden.
Daarvan zijn tegenwoordig ongeveer 150
plaatsen bezet.
Ook het schplastikaat van Oirschot on
derging imjet d© jaren boel wat .veranderin
gen. Wie zich bet vroegere Kasteel Bijs-
tei'v)ald" nog herinnert, zafll hiervan kun
nen getuigen. Het aantal hier gevormd©
priesters, plus d© tegenwoordige, studenten
van Bijstervleld, bedraagt 230 terwijl' h©t
laatste Professiefeeslt het getal der schola
stieken wederoml op 40 bfadht. i
ANDB. LINSCIEN, pr.
Laat berouw.
Ook mlr. Marchant blijkt thans in te
zien, dat de vervanping van het Kabiuel}-
Colijn door bet Kabinet-De Geer in demlo-
cratssch opzicht geen verbetering is ge
weest.
De Troonrede draast schrijft m|r.
Marcbant an „D© Vrijzinnig'-iD'einocraat"'
an één opzicht het karakter van oen:
afscheidsrede: de intermezzo-gladiatoren
roepen ons loes „nu wp gaan sterven,
groeten wij u."
De leider van den Vrixziruvr-D'ern'ocra-
tischen Bond ziec den aanstaanden dood
van di't Kabinet zonder ieedwezien tege
moet
„Wij ncmien gaarne den hoed ïin de
hand. Bel is ons genoieg. D'e afscheidsgroet
had alleen sierlijker kunnen zijn. Zij, die
zich hebben geofferd om| d'e rouwjaren
van het natiementajre stelsel) te vulen
Imiet hun on-pokliekl beleid, hadden bij
hun afscheid a;an de verbeide parlemen
tair o opvolgers mei meer gratie het wel
kom kunnen toeroepen.
Deze troonrede maakt 'den indruk, alsof
de bewindslieden van het intermezzo aan
de compositie van hun zwanenzang, maar
niet veel moeite hebben, besteed. Het
lied is saai. De schuifs'tukken, die van
de verschillende bureaux bij den Premier
zijn binnenaeromon, zijn zonder bewer
king achter elkaar geplakt. Zoo kwam)
het stuk van het met XI genummerde
departement van Koloniën, wel wat non
chalant Sichteraanbengelen, enpis, de over
gang vlan de Liberia-koffie en het bauxiet
naar het gebruikelijke, sluitstuk eonigszires'
zonderling.
Met dit karakter v,an het Staatsstuk'
is de aankondiging van. eeni groot aantal
nieuwe wetsvoorstellen in strijd. Men
heeft daarover blijrbaar aan verschillende
departementen verschillend gedacht.
Als geheel stelt deze troonrede in hel
der licht, dat aan een extra-parlementair
Kabinet de bezieling ontbreekt, die noo-
iligl is om aan de rechtsvorming naar een
bepaald beginsel leiding te geven. Daarop
is bet dat wij! wachten."
Mr. Marchant wacht derhalve op een
parlementair Kabinet, dat aan de rechts
vorming naar een bepaald beginsel l'eidingi
'za.1 geven.
Mei zulk een Kabinet is tot November.
1925 ons land gezegend geweesit. Maar da
vrijzinnig-'demociaten hebben all het mo
gelijke gedaan, omi dat parlementaire ka
binet weg te werken. Hun toelegl is door
ide medewerking der Chrisit. Historischen
wolkomen geslaagd.
Mr. Marcbant hoopte op: iets, wat ztij'nsi
inziens beter zou z'iin, maar hij kwam be
drogen uit.
Nu kom't het berouw.
En het verlangen naar hetgeen verloren
ging.(Tijd).
Aardappclhandef.
In ©en te Amsterdam: gehouden verga?
dering van tot bestuur van den „Nederl.
Bond van Aardappelhanhellaren" is mede-
aealing gedaan van ©en gehouden bespre
king 'mët laden der ,,Zeecuwsolie Land-
bouw-ïniaatsehappij" Ibetaelffende arbitrage
in den aaxdappielhandieU1. Het bleek, dat
de lieden der Z. L, M. tevreden zijn .jntet den
huidigen toiestand en d© overeenkofmisit imiet
den bond inzakte tarra en hormaat wen-
schen t» handltaven. Eenige arbitrage
zaken wierden naar genoegen afgewikkeld.
Dte Z. L. M. geeft straks koopbriefjes' p,
Imen rekent op den steun van den handel
in dezle. 1
Dte voorzitter dhr. Van Steenbergen;
tmterkt© hierbij op, dat$ a-ls de handel! op^
dracht geieft van de cbtolmisiionairs om
via de koopbritefjes te koopen, zulks ge
schieden zal. Die kooper heeft Ihet ihjer
in de hand en kan daardoor veel onge-
recthtighieiden voorkomien.
Uitvfler van tomaten. i
In Augustus jheiejft onsi land 26.340
ton tolm'aten uitgevoerd, ter waarde van
5.051.000. tegen 19.059 ton ter waard©
van f 3.915.000 in Augustus 1927.
Groot-Britannië en Diuiiitschland nelm'e11
Ibijna al onze toim'atten af, intAugustus resp.
14.544 ton en 11.079 ton.
In de maanden Januari tot en imieifc Aug.
bedroeg de toiTPatenuitvoer 47.534 ton, terp
waarde van f 13.896.000, tegen 35.80E}'
ton ter waardle vail f 10.115.000 in hete
zelfdle tijdvak van hot vorig© jaar.
Uitvoer van aardappelen.
D© nitvoiai' van aardappelen is in Aug.
belangrijk toegenolmien.: hij Ibedroeigl 4567Q
ton ter waard© van f 2.504.000, legen
21.016 ton ter waardle van f 1.150.000 int
Aug. 1927.
Over d'e maanden Januari tot en tm|eti
Augustus blijven d'e uitvoexclijflers echter
\nog aanjnterkelijk bij die ov:ex betzellfde|
tijdvak van 1927 ten achter. In dat tijd-*
vak werd n.l. in 1927 uitgevoerd 286.523j
ton tei' waard» van f' 19.217.000, in 1928]'
slechts 180.711 ton ter waard© van i
10.049.000. I'
Tragedie in 'n lcprozcnltellwiic in AtjHi,
Die fungeerend ©ontroleur van Blian K|ed-i
jeran had vernoimien. dat de leprozien-ko"1
lonie Agoesan iin de onderafdeeJIing Gajoi
Loës (gouverne,nn6nt Atjeh en onderlipc
righeden). zich ten doodo wijdde. Ond^E
imilitairie deldiing giing hij met do 'fatoille(
van do leprajljders eiiheen. Ondanlts allq
pogingen o|mi de leprallijders tei kalmteeren,
waal'onder 'enkele vrouwen waren gewa
pend Imiet lansen en mpissen, viielieP |29 ledenl
van d© kolonie den ciontroHeur en de mui-
taaren aan. Er impost van de wapens gen
blruik gelmlaakt worden ©n Zes mannen
en vier vrouwen werden gedood ©n twee
vrouwen ©n twee imlannen g©wohd. Aan
do zijd© va nde militairen waren geen ver
liezen. f I I 1
D© rust is hersteld. 1 1
Het Zuiden. I
j la klasse.
Tilburg: Willem IIM. V. V. 50
BrodaN.A.C.—L.O.N.G.A. 5—3
Den Bosch: B.V.VV.—P.S.Y. 0—11
Roennond: RocrmondlWilhelmina 1f,
Eindhoven: EindhovenN.O.A.Dl. 2IJ
2e klasise A.
Miiddelburg: MiddelburgR.B.C. 1-3-
Bei-gen-op.Zo-omDoskoZeelandia uiig.
Tilburg: G.U.D'.O.K.Dongen. 0—S
Vlissinge'nVlissingenBredanaft "21)
3e klasse A.
Zierik'zeeZierikzeeS.I.N.O.T.O. 32
Midd'elfciut'gZeelandia IIVli.ssi. II 3—2
Middelburg: WalcherenHulst 2—2-'
Goels: GoesMiddelburg II 40
r
De Muidsrtol. I
Die president der Amlstórdalmblcih© rechte
sbank heeft zioih onbevoegd verklaard oimt
van d© door den heer Eloris Vos ingesteejlj'
'de vordering inzake de Muidler Tol-kwestiö'
kennis te ne|m|en.
GOES. Huw.-aang.": Albert Jan van
'Heel 35 j. ©n EOfsabteth Cornelia Neelijjiej
van Dissel 21 j. i i
Huw.-afk.ïm|an den Boter 27 j. ta
Goes onlangs te Vfesingten ,en Joza^ai.
Cornelia van den Berge 28. j. |t© Wloll'
phaartsdijk. j
V Ondertrouwd
LIES VAN DISSEL
en
17293-12
A. J. VAN HEEL.
Huwelijksvoltrekking 10 Oc
tober a.s.
Goes, 22 September 1928.
De gewone audiëntie van den
COMMISSARIS DER KONINGIN .IN
ZEELAND, op DONDERDAG 27
SEPTEMBER1928zalnietdoorgaan
groot f 74?000,
ten laste der verschillende
De coupons en lossingen,
vervallende 1 October a.s.
van bovengenoemde leening,
waarvan komt
zijn vanaf dien datum betaalbaar
ten Bankiers-kantore L. F.
ROOS te Goes,
Abonnementen en Adverten
ties voor „De Nieuwe Zeeuw-
sche Courant" worden aan
genomen door de verschil
lende Kantoorhouders der
Posterijen.
De Notaris E. C. VAN DISSEL
te Goes zal op
publiek verkoopen
de navolgende onroerende goederen,
behoorende tot de nalatenschap van
Mej. G. J. VAN DER BILT
1. voorm. 10 uur (N.T.) ten her-
berge van K. Meulpolder te
Kloetinge
onder Kloetinge en Kapelle, in
4 perceelen
II. 's middags 12 uur (N.T.) ten her-
berge van J. van de Guchte
te Driewegen:
onder Ellewoutsdijk, in 3 per
ceelen
III. 'snam. 2 uur (N.T.) ten her-
berge van D. van Damme te
's-Heer-Arendskerke
onder 's-Heer-A rendskerke en
's-Heer-Abtskerke, in 21 per
ceelen. 17173-40
Notitiën met kaart verkrijgbaar
ten kantore van den Notaris.
0p Vrijdag 28 September a.s.
zal de laatste
EXTRA PREMIE-TREKKING
plaats hebben der
„NENIJT0" te Rotterdam.
Daarna volgt de HOOFDTREKICING met
1500 Hoofdprijzen, waaronder als
Hoofdprijs: oen 6-7 pers. Cadillac (Sedan)
waarde f 13.600vervolgens nog 12
Automobielen, 10 Indian Scout-Motor
rijwielen, 130 Rijwielen, 30 Radio-toe
stellen, enz. enz., in totaal 1500
pracht-prijzen. Zij, die met een extra
premie uitkomen, doen tevens mede
aan de Hoofdtrekking.
Koopt spoedig één of meerdere
toten, dan doet U nog mee aan de
extra premie trekking van deze week.
Loten a f 1,00, franco per post
f 1,10. Zendt spoedig postwi66el aan
den Agent JAN BOONMAN,
MOLENDIJK - 'S-HEERENHOEK.
Zakenmensghen die
de Katholieke be
volking van het
Noorden wensohen
TE bereiken moeten
eeniö R.-K. dagblad
voor de noorde
lijke provinciën
voor dit doel ge
bruiken en hebben
Advertentie-tarieven te vra
gen, Administratie, Groningen
Wie niet Adverteert,
heeft geen recht op succes
HOFPLEIN 6 - ALKMAAR
210 r. -
tl.
