NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GEHEEL ZEELAND
I
DIT BLAD VERSCHIJNT: DES DINSDAGS
DES DONDERDAGS EN DES ZATERDAGS
FEUILLETON
De vreemde vriend.
@VAN OVER DE GRENZEN
BUITENLAND
CHINA
BINNENLAND
SCHE COURANI
NUMMER 10
0INSDA8 24 JANUARI 1928
24«* it
'dat ik) eens soud© sdhry-
|iven werk! "doen. Nu sal ik
ciomtentercn. Drie a vier
agter my en -myn m(a»,
oock! soo vee 1 meydem.
ptjon'ktera en staetjuffrou-
onse stoel 'nen tafeïl stai|n,
Sie op bas, viool en haxp.
,aen tafel sitten. DC nest
IgeTjruyk! ik tot huyswerk,
pa jen, brajen en diorgc-
tcuéén past op! de dranck
twec(. a idrio in de keuken
"n werok' altoos heeft. De
jyöltl iik tot k'antnajen,
:ien te maken, drie n vier
een méet in 't voorhuys
bootschappen te ontfon-
1, in het kbrtj.'t leven v'an
hooren beschryvcn."
lang geduurd, nog tot in
toe, alvorens de sla.vOrnij
I ifgeschaft.
Krakte tau.
I elke in den laatste®! tijd
gen over Rrakktau, het
Iche eiland in straat Soon-
java en Sumatra,, makten
luwe verschijnselen, die ïn
jn waargenomen.
I) waarover men zich
|g niet nl' te ongerust
|n brengen) .do geweldige
1883 in herinnering. Toe®
20 tot 23 Mei een eruptief
J de asch- en stoomwolk tot
K.M. hoogte rees. Daarna
oijna onophoudelijk rooken
|>en. En pas op 26' Augjufei
oote uitbarsting ongeveer
weike djen volgenden dhg
hr maxianfum bereikte en
|ijk' minderi|e tot djen vroe-
den 28stem.
waren ontzettend,
fcktening van Verbeek, die
|andaardwcrk over Krakk-
roeg de hoeveelheid uit
jen zeker 18 K.M.3., waar-
pn terecht kwamen binnen
een straal van 15 K.M.
[pervlakl, 'door den aschre-
is geschat op 827.000
maal de oppervlakte van
Isohade, door öljn nsehregen
l'as zeer gering, daar de
l>mtreik van het eiland too
l'oond was. Ontzottendo ver-
Irden echter aangericht door
■van do Zee oVer het lage
li klusten van Bata via, en Ban
In de Lanrpongs op: Sutmatra;.
I' kWamen 37 Europeanen en
00 Inlanders om het leven,
lmpongs geheel en 132 ge
toast werden.
die toen uitbarstte, zit
Is gedane waarnemingen,
haar echter niet belet te
avastroom'en, asch en water
hetgeen gepaard gaat met
van 80 tot 200 meter
I
Boven zij® bier.
aaal, d'a.t Biaiffarck Londen
le zijn geleider, Sir Charles
>n genoegen te déen dloor
te. Engelsehe bierbrouwerij
ptigen.
puurde twee uren. Van tijd
Be hooge bezoeker uitgenoo-
ren, waaraan hij vol gratie
wenschten de directeuren
hunnen gast een geschenk
aan te bieden. Zij brachten
ilon, waar op een tafel een
fraaie bierpul met twee zil-
sels stond, welke pul 2 liters
Di.e werd1 nu volgeschonken
a den vorst aangeboden. Aan
verd he,t uitgereikt in me-
d nu zac'litkenS in 't Fransdh
ilke,,Na alles wat men mij
iken wasl ik op dit niet ver
men zal niet kunnen zeggen
her bang was voor Engefidh
vatte hij het gevaarte, waar-
gegraveerd1 was, hij de hand-
het. zonder pauzeexing leeg,
jastheeren, en ging heen.
y straat niet van zijp rijtuig
i, doch liever wandelen. Het.,
m en de vorst leunde zwaar
n Charles Dilke, die, naar hij
den Diuitschen Staatsman
■de uitstooten met een geluid
lasbalg.
jra.k nie.t; maar toen zij bij
kwamen, bleef hij plotseling
geruimen tijd' naar de oude
en zei toen met gesmoord®
Hike,,Hé, Ik had! nog nieti
het een draaibrug was!"
zweeg, uit beleefdheid.
an beleefde lie,t Wie.eshuis in
a tijd. Inkomen had het bijlna
ien waren buitengewoon, hoog.
kind'eren was tot 120 geste-
wist ze niet te voed'e® of te
c het armbestuur had geen
landerijen brachten zóó wei-
dat. men niet behoorlijk de
rerzorgen. De Burgemeester
en te beramen tot leniging
>4- Ce weezen had gebrek
deksel, schoeisel, kousen,
agen ze geen onderwijs meer.
d een extra collecte'te hou-
lu'gerij. Deze collecte bracht
benevens kousen, gort, gchoe-
I i
groote onkunde der wees-
iet lezen en schrijven, enj de
eid om. daarin te voorzien,
is Engelsehe aangesteld als ,4
.egen een belooning van zes
reek.
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
Bureaux van Redactie en Administratie: Westsingel 75, GOES;
Telefoon Interlocaal No. 207, voor Redactie en Administratie.
Bijkantoor MIDDELBURG, Markt 1 en 2| Telefoon No.474.
Abonnementsprijs 1,90 per drie maanden, bij vooruitbetaling;
AdvertintiSn van 1tot6 regels fO,90, elke regel meer f 0,15;
Contractregelprijs, te beginnen bij 500 regels, beduidend lager.
BROOTEWAARDE
VAN PUBLICITEIT
WORDT BELEZEN
IN ALLE KRINGEN
V Onze handelspolitiek.
Eenige Kamers van Koophandel en fa
brieken, die meer voor den koophandel
dan voor de fabrieken Voelen, waaronder
oók die voor de Zeeuwstahe eilanden, heb
ben het noodig geoordeeld om vóór d(en
eenzijdigen Nederlandsohm vrijhanidpl te
pleiten.
Ten overstaan van de pias verschenen
handelsbalans, die een nadeelig verschil
panwijst van 649 millioen gulden, is dit
een verbijisterend staaltjes van vrijmoedig
heid, maar het is ook een bewijte van schro
melijke (kortzichtigheid. Juist de dreige
menten van de regeering met een actieve
handelspolitiek' en de vrees voor. een vccht-
tarief, hebben enkele landen' weerhoudeh
om hun grenzen zoo gloed als te sluiten
voor het Hollandsch product, maar wan
neer men nu in dezei lande», door dja dom
me uitlatingen van de Kamers Van Koop
handel, de overtuiging krijgt, dat het zoo'n
vaart niet zal loopen, dan zal men daar de
■pogingen om Holland het kind van de re-
kéning te doen worden, voortzetten.
Het is een troost, dat er gelukkig nog
enkele Kamers van Koophandel zijh, die
die haar tijd beter verstaan.
Zoo sprak, mét instemiming van dn aan
wezige leden, de voorz. van de TilburgScbe
Kamér, een nieuwjaarsrede uit., waaraan
wij het volgende ontleenen: 1
„Tn afwijking van de in mineur gestelde
bteoordeeling, waartoe de laatste jaren aan
leiding gaven, doen de berichten aanga a.ud|ï
de resultaten van het veelzijdig bedrijfs
leven in ons distriet een opgewekter toon
hooren. Het vrijwel samenstetatmtend oor
deel onzer deskundige berichtgevers wet
tigt de verwachting, dat de naaste toe
komst hoopvoller kan worden ingezien.
D'e vooral sinds de 2e helft van 1927,
verbeterde toestand in ons district vindjfc
uitdrukking in het gunstig verloop der
werkloosheidcijfers.
Daarnaast is de opleving zichtbaar in
een eental fabrieksuitbreidingen, waartoe
menige onderneming in den loop' des jaars
overging of besloot. Beschouwt men ech
ter de positie onzer industrie "in het licht
der internationale handelspolitiek" buiten
de grenzen, dan kunnen we, waar uitvoer
een barer levensvoorwaarden is, de op
dit terrein bestaande ontwikkelingsmoge
lijkheden niet zónder bezorgdheidj tege
moet zien.
Wiant ondanïls -economische conferenties
en congressen der Internationale Kamer
van Koophandel, waar m'en in verzet tegen
de toegespitste nationalistische handels
politiek1 de noodzakelijkheid van het neer
halen van tolbarrières andermaal heeft,
bepleit, blijkt in menig land de practij'k
toch sterker dan de leer en blijft bij hot
bepalen der handelspolitieke' richting het
re.alise.eren van onmiddellijk voordeel! veel
eer maatstaf dan het geleidelijk brengen
van offers terwille Van het bereikten van
het nog vèr-liggende schoone doel. En
met voldoening is dan ook" in ons district
het door de Regeering in da Troonreifju
aangekondigd voornemen begroet, om' Voor
stellen hijgde Staten-C-reneTa.al in te dienen
ter verkrijging Van meerdere wederkeer
TÏgheid in onze buitenlandeche handelsbe
trekkingen."
V Ons Landbouwonderwijs.
Er spreekt uit de laatste Landbouiw-
begrooting een zekére lusteloosheid, men
zou haast zeggen: moedeloosheid. In de
Kamer zijh dan ook allerminst welluiden
de klanken vernomen, die een loflied op
het Regeeringsbeleid inzakte den landbouw
konden vormen. Het preludium was som
ber, de tenor zWaar en zonder bezieling,
de finale lusteloos. In één woordhet was
een bedorven melodie'.
Een der Scherpste dissonanten vormde
wel het landbouwonderwijs. Hier zijn in
derdaad vele verwachtingen beschaamd'.
Men vindt de volgende cijfers: Micltlicl-
(Slot volgt.)
5
Hij zweeg. Hij' had' hun alles gezegd,
wat hij' te zeggen had'; toen hij de laatste
woordén sprak, was zijn stem! onvast gé
wordén.
D'e arheidérs waren getroffen. Eenige
vrouwen lieten hun tranen den vrijen loop
van dé vrouwen waren er verschillende,
die hun oogen vochtig voelden worden,
Die het dichtst bij hem' stonden, traden
vooruit end' rukten hemi eerbiedig en har
telijk dé hand. B
Treurig en zwijgend' begaven zij' zicb
naar dén kassier. De patroon was na,ar
huis gegaan. Langzaam liep d'e binnen
plaats leeg. Weldra heerschtc in de fabriek'
van Cazevielle d'e stilte en de eenzaamheid,
die den dood, den ondergang beteekendtn.
Redding.
Het was gedteaa. Emilien Pages liet zich
-«dien avond niet opbeuren, noch door die
■teedere vertroosting zijner echtgenoote r
{■kinderen, noch door het taaie optimise!
f^ct^G Ocltavie, die er, zooals gewoon-
hj'k nog was. Het gaf niets den armen knan I
baar landbouwonderwijs f 775.000; lager
landbouwonderwijs f709.000; Wagenin-
gen, onze eenige land'bouwhoogesohool,
f' 1.125.000,daarentegen Utrecht:
f3.466.000, Leiden f 4.413.000. Verder
noemt de Onderwijtebegrooting: midcjelbaar
onderwijs f 9.365.000, nijverheidsonderwijs
f 12.289.000, handelsonderwijs f 1.224.000,
lager .onderwijs f 84.472.000!
Deze schrille tegenstelling ie n'iet; te
rechtvaardigen, waar juist de landboulw
een zeer groot de.e.1 der zelfstandig'© bies
drijven telt. Imtaers Nederland telt volgens
de jaarcijfers 1925/26 niet minder clan
221.649 landbouwbedrijven, waarvan circa
196.061 Van! 1 Wt 20 B.A.
Dé boer kan geen raad: Weten mét al do
moderne hulpmiddelen van den landbouw,
"wanneer hij niet leert hoe ze t® gebruikten.
Waarhij nog komt, dat de bedrijfsikansen
zoo slecht zijn, dat voor hem niet kan
gelden: acht uren arbeid, acht uren slaap,
acht uren voeding en verpoozing, dat zoo-
velen in industrieele bedrijVen zoo gaarne
voor zich opeischen. De landlieden benut
ten hun vrijen tijd niet om' zooals prof.
Casimir zegt „langs 's-Hceren straten
te kuieren of in bioscopen te zitten"men
behoeft opi het land geen „sigaretten-roc
kende lumtóels of op' hooge hakjes rond
draaiende nufjes naar huis to drijVen."
Eir zijn duizenden vaklieden op] het plat
teland, die behalve hun vakwerk ook land
bouw uitoefenen en daaruit dikwijls meer
inkbméten trekken dan uit hun! vakarbeid.
O'ok voor hen is goed landbouwbnderwijb-
van groot belang. I
Het is te hopen, dat een volgende maal
de landbouw-ouverture in de Kamer op-
Wekkender zal zijn dan thans het geval
HetDuitsoh eCentrumi
Het „Centrum", de politieke partij" in
Duitsehland, waar de katholieken zich in
vereenigd hebben, ondergaat den kaatsten
tijkl veel zwarigheden.
De Centrum-toren, zoo genoemd naar de
hechtheid der organisatie, die eertijd^ allo
aanvallen doorstond, wor^; telkens be
dreigd door d|p splijtzwam. t
Nauwelijks heelt men overeenstemming
met de ontevreden Beieren k'unnem berei
ken of een ernstiger verschil openbaart
zich weer in de gelederen.
De toenadering tot de Duitsch-nationa,-
len, vermoedelijk terwil'lte, van de konings
gezinde Beieren tot stand gekomen, blijkt
al meer een doorn in, het oog van dei repu-
hlikeinsche elementen. Het is reeds beigom
nen met het verzet Van den vurigen, repu
blikein dl'. Wirth; is verergerd door d|pn
brief van Marx, waarin deze zich onte
vreden over den Katholieken arbeiderslei
der Stegerwald uitliet, om ten slotte Ïk
eulmineeren In de rede die dp Centrum-
afgevaardigde en mijnwerkersleider Im-
buseh vorige week: te Oberhausen hield.
Openlijk werd hier aangekondigd, Wat wij
al lang vreesden: de stichting vlap den
Katholieke arbeiderspartij'. De „Germa-
nia" tracht nog olie op de golven te wer
pen. Dit hoofdorgaan der Centrumpartij
betoogt o.m., dat de rede van Lm'busch'djen
toestand aanzienlijk verscherpt en aan d®
geschillen een persoonlüjkér karakter heeft
gegeven. Hoewel de Germania zich de op
winding van Imbusch wel kian Verklaren,
schiet hi, in zijn aanval op Marx. door
den toon en in den vorm, zijin doel vér.
voorbij en het blad kan er dan ook niet zijn
goedkeuring aa.n- hechten. Imbusteih over
drijft, generaliseert en stelt de zakten ver-
kéerd voor, maa.r met deze afkeuring der
rede 'Kan men zich er niet van afmaken,
daar met toenemende bezorgdheid^ mfaet
worden geconstateerd, dat het. partijbe
stuur en de arbeidersgroep: in het centrum'
zich van elkaar verwijderen.
Het valt niet te betwisten, dat vele
eischen der arbeiders, die zich sedlert den
tc bemoedigen, want hij was door 'de laatste
krachtsinspanmng, oml het woord' te rich
ten aan zij'n werkliedén, alvorens afscheid
van hen te nemen, gebroken.
Ket was diiister geworden. De familie,
die in de woonkamer hij elkaar zat, scheen
te waken bij een doode. De kinderen Zwe
gen ook en hield'en zich stil, omdat zijl
voelden, i t er een droefheid drukte, did
hunne oogen, hunne liefdé of huin vroolijk
gelach niet kondén verdrijven.
Eensklaps ging d'e bel over. Iedereen
schrok, 't TIaa zeer zeldzaam-, dat iemand
aan deze deur, die voor iedereen open
stond, belde. Dezen avond echter had m'en'
gemeend1 goed te doen do deur te sluiten;
want somtmige werklieden .well, strak^
nog 7.i -> verstandig waren, zeuclén bij het
verlatei' der herberg wellicht van gedachtd
-randerd kunnen zijn, en, ontevreden om
dat zij weggestuurd waren, tot een of an
dere -nanifestatie kunnen overg.i-in, die,
zoo n' s vijandig, dan toch onaangc fi.au)!
was.
- BAt is er? vro'g Emilien op een Mj-
na angs'igen toon, toen hat dienst.-:
vers een, omi dén laten bezoeker aan te
oorlog nog steeds in een noodtoestand be
vinden, volkomen gerechtvaardigd zijn.
Noodzakélijk en verstandig zou het zijn,
deze eiséhen niet alleen aan te hooren,
maar er ook' ernstig rekening, mede te hou
den. Een ding is in elkf geval zeer nood-
zakélijk: dat aan de thans ontstane wrij
ving een eind wordt gemaakt. De rijks
kanselier heeft daartoe nimmer aanleiding
willen geven. Wij! moeten ajiten den- Vasten
wil hebben te streven naar een oplossing,
het is onzé plicht nieti uit elkaar te gaan,
ma ar tot eiklaar te komen, zoo besluit het
blad zijh pleitrede.
We hopen dit wensehen, maar vreezen
het ergste.
Vooral het feit, dat do Centrumleiding
de laatste mlaanden sinds! d(e samenwer
king mét de D'. N. niet meer zoo vurig
répUibliKemseh schijht, wekt 't wantrou
wen der arbeiders. In Januari '27 heetti»
't in de bekende verklaring nog:
„Er is voor ons geen andere „staa.tliche
W irklicbkeit als die der deutsohen Repu-
Jilik'
„Zijl heeft de eenheid van het Buitsche
volk' in dagen der wanhoop gered. Ook
voor de verdere toekomst is zrj del étenigel
hoopgevende weg'..... De Dnitsche repu
bliek moet ons naar buiten doen ontplooi
en, die den D'uitsehen staat' iet een echijelu
volk'sstaat zulilen m|aken."
Nu echter klinkt het veel koeler:
„Alleen omdat we een c'onstitutioneele
partij zij®. hebben we de grondwet van
Weimar Kunnen erkennen en goedkeuren,
wijl zij langS regelmatigen weg' tot stand
kwam en moreel en staatsrechterlijk bin
dend is. Daarom' moet ze door ons erkent!
en toegepast worden."
Waarmee gezegd wordt, dat hei bestuur
noch een monarchistische, noch een repuJ
blikeinsche partij wil zijn.
O.i. staat de vroeger zoo heerlijk eens
gezinde Centrumpartij voor de ernstigste
crisis sinds haar héfetaan. De oppositie
wacht nog slechts op de terugkeer van Dr.
Wirth uit Parijs, om definitieve beslissin
gen te nemen. Mogen in dien tijd de po
gingen van het Centrumbestuur om de
breuk te dichten, suéces hebben. Want an
ders, -is de groote en weldoencije rol van die
katholieken in het nieuwe Duitsche rijk
ten einde.
FRANKRIJK
Briand's antwoord a&n Kellogg
Naar Havas meldt, is het' antwoord van
Briand aan Kellogg gistere» openbaar ge
maakt. Het aanvaardt het voorstel' van de
Vexeenigde Staten om het pact veelzijdig
te mak'en, maar (m'eent, dat Amerika moet
in aanmerking nemen, dat de staten, die
lid zijn van den Volkénbond, in Septem
ber een motie hebben onderteeklemd, waar
in wordt gezegd, dat een aanvalsoorlog 'n
een internationale misdaad is en aanbevo
len alle geschillen langs vreedzianren w'eg
op te lossen. Frankrijk ip lintulsfetehen bereid
de pogingen van de Vereenigde (Staten zoo
veel het Kan te steunen, voorzöover dit
mogelijk ip toet den toestand, voortvloeiend
uit zijh intern, verplichtingen. Erank-
rijik zal dus gaarne een voorstel tegétaoet
zien, dat een absolute veroordeeling v;an
den oorlog kan verzoenen met de. Verplich
tingen der schillende naties en de be-
grijpelij'ké bezorgdheid om haar eigen vei
ligheid.
RUSLAND
Steekpenningen.
Het Mo-shousche bureau van de Zuid-
Bufcsisc'he staatstrust Joegostal heeft aan
zienlijke hoeveelheden materialen on ma
chines bij particuliere kooplieden gekocht.
Thans is aan het licht geklomén, dat de
hoofdambtenaren van de inltoopafdeelimg
van die handelaars geregeld retoureominis-'
sies ontvangen hebben, hetgeen ook' het
- - Mijnheer Georges' wenscht u te epre-
Wat wil hij
Ik weet er niets van, mijnheer, ik
heb het hem. niet gevraagd'.
Emilien vond' het vervelend.
De zijnen hadden medelijden met hem;
zij' begrepen, d'at het hem| pijhlïjk moest
zijn, nog te moeten antwoorden op vragen
omtrent zaken, misschien nog vord'eringnn,
vooral nu hij het slachtoffer was van zulke
wreed'e beproeving.
Solange, als gij' eens gingt hooren
waarover het gaat, 'steldé mevrouw voor,'
d'at zou vader verdriet sparen.
Zonder zich een oogenblik te bedjenkén,
sti -id1 het meisje op.
Zeker, ik zal wel gaan, zeidé zij.
Haar vader hield haar tegen.
Wacht een oogenblik, ik Zal je eerst
een verklaring geven. Ik kan wel rad'gn,
-vat Georges'hierheen voert. Ik heb straks
dé werklieden 1 ton uitbetalen, maar ir'et
d'e beambten. Do-enne jongen komt mis
S'chien voor zijn geld'. Stel hem maar ge-
ru«t, zeg hem, d'at ik morgen van de baak
Montlrwv en Corb'o geld! verwacht oml hem
en d'e anderen te betalen.
Goed pa.p:a.
Zij verliet het vertrek. Zij' ging dteor de
vestibule naar d'e binnenplaats, waar Geor
ge waarschijnlijk wachtte. Maar het was
geval is in andere trusts. De Moskbupfche
rechtbank' veroordeelde de beambten tot
gevangenisstraf Van 6 jaar en de hande-
aarls tot vijf jaar met boeten tusscben de
10.000 en 20.000 roebel. Er zullen nog
meer dergelijke zaken eerstdaags voor
kómen.
Mifrsiestaties verwioe&t.
De Apostolische Vicaris van Swa.toW
seint: „Pene en andere missiestaties zijh
door de communisten verwoest. Eir z'ijh
duizenden vluchtelingen. Dé missionaris
sen zijn ongedeerd. Dringend hulp ge
vraagd".
AMERIKA
Een Hiillandsfhf kolonie in Canada.
In het stadje Powler, ongeveer 32 K.M.
van Port Arthur' (Ontario) wordt een
kleine HöILandséhe nederzetting ingericht.
De provinciale regeering heeft een stuk
gebied met dat doel beschikbaar gesteld!
Er kunnen ten minste honderd (gezin®en öp
wonen en reeds tien gezinnen hebbed ér
zich gevestigd.
Dr. Sfhaepjnan-lierilfijking.
In de kathedraal aan de Lange Nieuw-
straat te Utrecht heeft Zaterdagochtend
de aartsbisschop van Utrecht, mgr. H. v.
d. Wetering, een pontificale nais opgedra
gen. i
Vier familieleden van dr. Schaepman,
minister Lamhooy, minister Waszink!, drie
r.-k! leden van de Eerste Kamér en ver
scheidene r.-'k. leden Van de Tweedjs Ka
mer, onder wie mgr. Nolens, verder mgr.
P. Everts, hoofdaalmoezenier van het Ne-
deriandsehe leger; mr. Hée.rk'ens Thijsöen,
naméns de R.-K. Staatspartij', dr. 'G. M(.
baron van Hugenpoth tot Aerdt, lid van
den Raad van State; de heer A. C. 'cla
Bruyn, van het R.-K. Vakbureau, Verte
genwoordigers van r.-k! onderwijsinstellin
gen en" vooraanstaande geestelijkten tier
plaatse woonden o.a. deze plechtigheid hij.
Te Tubbergen, de geboorteplaats van den
25 jaren geleden gestorven dr. Schaepman,
is diens overlijden Zaterdag plechtig her-
daoht. I i_
In de kérk te dorp Tubbergen deze
kterk staat niet ver af'van den „E'esohhof",
het geboortehuis van dr. Schaeptnian
werd 's morgens door den pastoor een mis
opgedragen voor de zieleruet van den groo»
ten staatsman.
Omstreeks half el'f had een bijeenkomst
plaatsbij het in Augustus j.l. onthulde mo
nument op den Eisch, even buiten 't dorp.
Onder de aanwezigen waren o.a. de, dic
kens van Almelo en OldenZaaJI, de geeste
lijkheid van de parochie Tubbergen, de
Tector van het klooster in Ootmarsum, het
college van B. en W'. van Tubbergen, ter
wijl vele ingezetenen van de g'em'eente zich
op het plateau hadden gebaard.
De plechtigheid werd ingeleid fpor den
burgemeester van Tubbergen, den heer Th.
O. Luyckk, tevens Voorzitter van 't- Vroe
gere dr. Schaepman-comité te Tuhbergén.
Verder sprak' deken J. H. Soholten uit
Oldenzaal, een groot vriend v!an Schaep
man.
Des avonds is het mbnument belicht,
(k,or middel van een tweetal op het plateau
geplaatste schijnwerpers.
Dr. S chaepman-hulde_ te
N ijme gen.
Te Nijmegen is gisterenmiddag een
Sohaepman-tentoonstelling g'eopend. Des
avonds werd in een openbare zitting Van
den senaat der Katholieke Universiteit het
woord gevoerd door ;dp professoren d]r. H.
Huybcrs, mr. dr. Jl v. d. Grinten en dr;. Jj.
Hoogveld. Daarna: sprak' voor een vergade
ring der Nijineegsche Kath. Kiesvereehi-
ging prof. dr. J. Barge over de heteek'eniS
er volslagen duister en daar zij! uit heil
volle electrisc'he licht kwam, kon zij: niets
ond'erscheiden.
Is u daar, mijnheer Georges? vroeg
zij met hare mooie stem.
Een schuchter „ja" was het antwoord'.
Uit d'e duisternis kwam een spichtige ge
daante naar voren. Een jonge, lange, ma
gere gestalte naderde den drempel, dien Sor
lange niet verlaten had!.
Het licht d'er vestibule viel op een bleek'
gelaat, dat bijna baardeloos was, op! de
blonde haren en terneer geslagen oogen.
D:e jonge man scheen wonderlijk schuchter
in tegenwoordigheid van het jonge meisje,
Deze maakte hieruit op, d'at haar vader
zich niet vergist had' toen hij meende dat
G-orges nog zoo laat kwam, omd'at hij on
gerust was over zijn nog niet betaald] sac
laris. Dat was trouwens niet te verwon
deren, als men zijne meer dan eenvoudige
kleeding zag, -artoe hem waarschijnlijk'
zijn geringe inkomsten veroordeelden.
Deze kleeding en do houding van dén
jongen jnan, d'e verwarring, welke heta'
liet vooruitzicht van zijn vordering ver
oorzaakte, ontroerden Solange.
Er zijn er dus die nog ongelukkiger
zijn d'an. wij], dacht rij'.
Zonder te dralen wilde zij! den jongen
der Kath. Staatspartij1, van algemeen crul*
tureel standpunt bezien.
Aan de rede van mr. v. d. 'Grinten ont
leenen wijl het volgende, belangrijke ge
deelte
De katholieken vormden nog" steeds (be
gin 1880) geen vast Verband in de, Kataer,
voerdengeen zelfstandig® politiek', misten
een leider. Zij zouden spoedig een leiding
krijgen, een staatsman' van Gods genade:
Schaepman, die in 1880 tot Tweede Ka
merlid was gektozen.Sohaeptalan streeft'
doelbewust naar een eigten partijLf'ormatie,
in welkl verband Spr. wij'st op een Tijd-
arti'k'el van 9 Oct. 1880 en op Schaep-
m'an's vermaarde brochure van 1883: „E«n
Katholieke partij', Proeve Van een pro
gram", een van zijh beste geschriften, in
vorm en inhoud. Het Verfrissehende ge
schrift van een leider, did dé teektenen ('jea
tijde verstaat en 'een klare en seherplg
visie heeft op de toekomst. Het draagt tot,
motto Broere's gevleugeld woord: „De
katholieken maken een politieke piersoon-
l\jk|jeid uit, die vrijheid Vordert".
Ook den grooten staatsmian valt niet
steeds onmiddellijk' suctoés te beurt. De tij
den waren blijkbaar nog niet rijpmen
begreep nog niét, dat spoedig het oogen
blik1 zou, k'omén voor de katholieken om' ia
do actieve staatkunde een eigen rol te
geen vervullen, voor velen waa handhal-
ving Van de in de vijftiger jaren verwor
ven vrijheden voldoende; zij bégeert'jm
niets meer dan de rustige rust hunner vrijl-
heden en tochten daartoe aansluiting bijl
de behoudende elementen in het staatsle
ven. Hoe is het anders te Verklaren, da.t in
het tijdschrift van mr. Julius Verwer
die met veler iustemlmdng het denkbeleld
bepleitte, dat de katholieken „de kern"
zonden vormen „eener waarlijk! oonserVa!-
tieve partij',, Sickaepman een exceptie!
van niet-ontVankelijkheid werd tegenge
worpen, met de vraag: wtear is uw titel)
waai" uw lastbrief'? Hoe is het mogelijk1",
dat in die dagen nrr. Joan Bolil d|e ver
maarde woorden 'Kon Opreken: „een m«.n in
de dichtkunst en een schaap in do politiek'.
Wf zien in onze dageil' in SchaeptolafaA
voorstel een bewijis van dé prévoyanCe,
die den waren staatsman kenmerkt, een
bewij's. dat hij meer was 'dan een „man" in
de politiek', immers in staatkundig inzicht
veT uitstak béven zijh tijdgenooten.
Ten volle werd geleidelijk! Sohaeptaan'3
denkbeeld verwezenlijkt: drie étappes zijn
hierbij! aan te wijken: het Katholiek! pro
gram in 1896 door de Kath. Ralmérleden'
vastgesteld en in 1897 door de alg. Verga
dering van R.-K. MeSVereenigingen aaing'e-
nomeneen centrale orga.nisla.tie.' van Wath.
kiesVereenigingen (1904); plaatsruiming
van de in hoofdtaak' op Verkiezingsdoelein
den gerichte organisatie voor de politieke
persoonlijkheid van de katholieke staats
partij' G926), 'in weton overeenstelmhiend
met de denkbeelden omtrent partijïbrim'atïte,
door Sohaeptóan reeds in 1883 ontvouwd.
Hijl is in waarheid de grondlegger <%r
Katholieke staatspartij'.
Het Dr. Sehaepinaii-fnnd».
Een gift van, Mgr. Callier
Naar de „N. Haarl. Crt." verneemt'
heeft Z, D. H. Mgr. A. Jj. Gallier, oplden
gedenkdag van dr. Sohjaepmaris sterfcKag,
een gift van duizend g-ulden goswhonkeaï
aan het dr. Schaeptoan-fbnds tot stichting
van een Partij-burea.u.
Het geval-Haaatevoet.
Het 1 iberale „Vaderland" schroef';
De heer Kaazevoet is lid' Van da Eersta
Kamér en directeur van de Nederland^cha
SpBarverzckering voor Katholieken, thand
in staat van faillissement. Uit het verslag
der Verzekeringskamer is gieblekten, dat
d'e directie van. deze Spaarverzekaring
schuldig staat' aan de publicatie van een
valsche b'alans en het doen van onjuiste
médedeelingen.
Waar dit gebeurd is, Kpn het 'geen be
vrediging' Scheukten, dat de heer Haaze-
man geruststellen.
Mijn vadter heeft mïji opgedragen u
medé te doelen, dat hij' morgen, do noodigc
fondéen ontvangt, om de beambten te be
talen, zeid'e zij' heel vlug, voordat hij den
tijd! had de vraag tie stellen, die Zijl Voor-5
zag.
Nauwelijks echter had zij de woorden'
gesproken, of het gelaat van Georges trok
zich smartelijk te samen, alsof hijl hevige
pijp gevoelde.
O juffrouw stamelde hij, juffrouw
kunt u dénkenZijne ontsteltenis was
buitengewoon.
Hoe? vroeg Solange. Dat wildé u
imdjn vadér dus niet vragen? Georges richt-'
te zich op.
Neen, zeidé hij, vooral niet op dit
oogenblik.
Zij keek hem verrast aan. Wielke tegen
stelling tusschen déze in opstond' gieken»*
fierheid' e.n de nederige houding van zo«
even. Zij dacht:
Armae jongen! Ik heb hem' pijn ge
daan, zonder het te willen. Hij is ara»,
maar hij is fier. Hij] heeft het niet kunnen
verdragen, als 'n bedeladhtjg sohuldeischér
beschouwd! te worden, nu op dit voor ona
smartelijk oogenblik'. Hat ia goed'.
(Wtordt vervolgd.)