t
Noord-Hollandsch
Dagblad
L. ROOS, GOES
„DRUKKERIJ N.Z.C.", GOES
Goede wijn behoeft geen krans
ONS
NOORDEN
DYFOAM KLEURZEEP,
tweede Meisje.
Noord-Holland
Lijdt gij
SUCCES
MIJNHARDT'S 7^c
MIJNHARDT'S 7ffc
MIJNHARDT'S
MIJNHARDT'S QAC
MIJNHARDT'S fine
ALLERLEI
Wetenschap en Kunst
LANDBOUW EN VEETEELT!
Advertentiën
De VERK00PING van de
ONROERENDE GOEDEREN
voor de erven van den heer
G. VERBURG, vastgesteld op
30 Augustus 1927, wordt tot
naderen datum UITGESTELD.
14661 77 Notaris PILAAR.
Wortelboer's Kruiden
Wortelboer's Pillen
RECLAME
KOOPT EN VERKOOPT
VREEMD BANKPAPIER
EN CHEQUE'S
DE BESTE VARiriAS
wwfcrfoUT AfaoTbrf
Zenuwtabletten
Maagtabletten
U) Hoofdpijntabletten
Staaltabletten
Laxeertabletter»
|C
uaxeerraDieixen
A.MIJNHARDT
Pharm. Fabriek. ZEIST
DiNSDMi 23 AUGUSTUS 1927
NIEUWE ZEEÜWSCHE COURANT
De elektrische stoel.
Nu vooi' Sacco en Vanzieittl de lelec-
Ifcrische dood 'dreigt, nem|eii wij' Jiier «enige
deieleii ovieir .van een iheschirjijlvmg1 .vlam
de eledfcrisühiei stoel.
De bescirnjwing is yaji Jp-hn !W|. Grey;
en is uit „TjhJe New York Evening! Gra
phic!" van Januari 1925 gempimieai.
>'s Avonds den gaten Januari wepjlieji*
de 19-jarige John Itys en dia 22l-jar(i|ge
John Ë|milettia in den elieicihrisdheii stoel
geëxecuteerd. Zij1 hadden 'een Ghincesc'hla
(wasscher Lee Jong uit Porjtf Je|ffterson
gedood.
Toen de scheiuM viel spjreïjdjde zidh
over geiheiel Sing-Sding de stilte des 'doods..
Om elf urn' z-eide de idiifacqteux mc^
izaciote stem: „Ik noodig u hóeaiblijl uit,
lals gerechtelijke getuigen de executie van
John Bys en John Eimiletfia hij te wo
nen. De bewaarders zullen u maar 'het
doojienhuis gelefiden."' En ongeveer 25
getuigen verlieten het bureau en gingëini
maar een groote zwartje poort die tot
het doodenliuis toegang gaf.
In -'t imidden van de rutato stond lepm
etoel snet draden, die van den grond' door
een kleed gingen cn met vecl, veel xtilé-
*nen. Dat was de eleetlristhe stoel.
Ik hoorde de deur achter mijl 'dichtslaan
en plotseling kwiaim! de wensch fin mij' ap
te cmtvluclhitan, maar toen ik me om
draaide, wiist ik dat 'het telnat was oim, Idie
kaimier der vcrsehrikkfing te (Verlaten
ak kreeg eem onpasselijk! 'gevoel.
„Alles klaar, hirengt heiml hueir", hbor-
Üe ik eem blejatmlbte zeggen, en eem kraehtfg
getouwde bewaardpr ging op de teenem
naar de deur, die de, exeeultjilekalmer sdheiÜtlj
van de cellen der veroordeelden, cm ver
dween. Ik wist, diat' hij' efia der jonge
,(m|am!nen zou halen en leien on|tzbtfte!u|de a|mgst
overviel inxe.
Mijn oogem waren op de die|ur| gericht;
waar door nu een der jongenmannen mbest
Jbin(nenla)imten. Em toen verscheen firn 'de
deur Jo'hn Etailetto, eeia lange, mlagtera,
Elwakzinnig uitziende taan van in da
twintig jaar.
Hij aarzelde gedurende een deel van
eem sekonde, toen ruktle eem htewiaaij|er
hesn1 aan den techteriarkn! "naar den stbel
■toe. Zijn lichaam' bieefdei, 'toen hi| lang-
Kaam ging zitten.
De bewaarders begonnen hemt toen pp'
de vlammen stoel vast te, binden. Daar
■izag ik' in zijd gelaat. O God' nooit z,al
ik dien .aanblik vergeten, al zou ikl mil-
!ho|en(ein jaren leven. Ik za,t juiist voor,
hiefor, niet meer dan vffier im'atfer van hem»
ai, zoodat ik elke t'ewegjimg in Zijh ge
laatstrekken ktan waarnemen— "t .Was
het gelaat van een menschelijk wezen,
dat stem van ontzetting word, verlatmdl
door d;c gedachte aan hatr gruwelijk spook
van den dood.
De electroden werden 'itpgen zijh tleeka
huid bevestigdop1 den grond naaStf den
stoel lag een electHsdhe kab'el; d'eZe werd
met het schakelbord links yan dan stoel
verbonden. De bewaarder greep naar hot
andere eind Bn stak heit! fin dein .kap, die
over het hoofd van hbt' offer getrokken
werd. Toen zette men hein1 een zWart
tmiaskex op, zoodat de lippen nog juiW ta
gien waren, lippen, die achter het| zwarte
masker spiookacntig grijnsden.
Elmiletta's ledematen beefldlen. Zijn han
den die zonder weerstand over de airtml-
leuningen hïtngem, vlogen op cm neer als
de handen van iemand ,die uitzinnig ge
worden :s, of door vergift bleneivekl.
De dokter m den hoek zat mot zijn
vingers aan een stopwatch, dat tïïkta als
inlet hamerslagen. Tik, bik, tik en het
spookachtige grijlnzen ach tbr het dooden-
imiasker. Direkt nadat Emiiletta geheel
vastgebonden was, gaf de .andere dokter,
dia voor den stoel stond, de,n imian aan,
het schakelbord een .teeken.
Op Hetzelfde oogemhlik sloegen de
slappe vingers krampachtig tegen elkaar.
De aderen begonnen langzaam, op; te zwel
len, totdat ze geweldig opgezet wareh,
zoodat ik dacht dat ze zouden bhrsfeh.
Het grijnzen 'hield .op, 'het ti'chiaaiml strekte
izlch in den' stoel omhoog, |hie® zWoeltl
stroomde niit; de poriën v.am de huid. Da
stroom ld', eed het' inwetaidjijge van dezen
opgelukkigen me-nsch kolken en het ge-
ruisoh v.a;n den stroom1 herpinnerdei mïjraanl
het braden in can heeten ovem.
Gedurende twintig sekooidJen ongeveer
ging de stroom door het1 lichaam!, en toein
hi,! afgeschakeld wei'd, sla,akte) Ökf eén
Izuoht van vterliohllüng.
Twee bewaarders gingen naar den stoel
toe, maakten de riemen los. Een van-
hen na,m' een handdoek on wiselhte de
hweieltstlroomien v,a(n zijin bonsltl (ien het
speeksel, dat uiti den mond vloefilde. De
dokter bevoelde zijin keel cn zette toen
de stethoskoop, op zijn borst en luisterde.
Het liart sloeg nog steeds-, dat moest ik
er tenminste uit afleiden, want ze gesp
ten hem opnieuw vast, traden terug en
gaven het ttleeken den ^stroom weer in 'te
Eena,kelen.
Weer schakelde men den stroom- in en
opi hetzelfde oogehblik sprong Eim|iMtla''a
Jieh,aam op, alsof het m'et bbvenmbnselliie;-
lijke ki-aciht wilde probteeren uit den stoel
te komen. Sterker dan den eersten! klaer
werd zijn lich'aam geschud. Toen, dei twee
de inschakeling krakend door zijn lichaam
ging, was hij' den dood zoozeer nabij,
dat hi/ geen weerstand meer kon bieden;
en zöo werd het halfdooid-a lichaami Mjlna
uit den stbel geworpen, toen Ze hem1
voor de tweede maal „het ?api ingoten"'.
Do gordels steunden en krïjfelc'hten, de
stoel kraakte onder het worstelend lichaam)
Nog eens huilde en zoemde de stroom]
20 sekonden of langer, tot dB Idbkter een
teeken voor de; uiteahakcljing gaf. Weeh
wei'den de riemen losgemaakt, weer hoor
de de dokter aan zijh stfeithoskoopi.
Na een minuut draapide hij! zich oral Bn
met het' gezicht tot de getuiilgen gtewend,
zeide hij1 nuchter: „Ik verklaar dezen
mtensch voor dood."
De helpers maakten daaïop ook de
overige riemien los en de electroden. Toen
werd de bekn mn het g»zidh|tf getrpkken.i
imijn God, welk een gelaat!
Ook al zou ik e,en meester in de taal!
Zijin, met woorden zou ik het beeld naiet
weer kunne-n geven, een hlaeld, dat
iBmiand in staat stelt zich heit vreeselijlkb
voor tq stellen. i
Slechts iets er Van kan fik noie|mien, het
öv&rige moet ik aan de fanihsie vlan den
lezer overlaten.
Bovenal vielen (mij1 dei sporen van den
doodstrijd in het" oog; de uitdrukking was
de meest gepnarti'elde die ik ooit op het
gelaat van een mcnschclijk wezen gezien
heb1. De halsaderen -waren dubbeldik en
i nknoop'èin saim-engedraajid, do spieren en
peezen ;e(veneens. De nek wais ko-lossaal
gezwollen, en belde zijjdlen van den hals
vertoonden hramidplckjken.
Het hoofd viel siap1 neer op dc rechter
schouder, de tong hing •yit' een mondlhbck
en een bloedstroompje vloeide er langs.
Waarschijnlijk had' hij! ze stuk gebeten,
to,en de stroom: door zijn lichaaiml ging. De
Iteimpieaiatunr v|an 'zijh lichaam) bedroeg 137
graden Fahrenheit (5.8.3 gradiem Celsius).
Na hem kwam' John Rys aan dc beurt,
éen jongen yan 19 jaar. .Voorppl ging die
priester. De jongen volgde heimj hijf keek
de getuigen mjet vasten Mjiik aan, in die
hand hield hïjJ een houten oruclil'ix, daf
een andere gevangene ihaastig voor hem1
giemaakt had.
Da bewaarders voerden heiml naar den
stoel en hij1 zette, zich ook gewillig neer.
Toen overiviel hept echter de angst.
LlangZaaim vulden zijh ooghn ,zich met
tranen, die langs den kap oviar zijh- ge
zicht ld-epen. Zijn lippen beefden, Waar
schijnlijk sprak 'hij' gijln laatste gebed. He(t
horloge van den dokter (tikte «met 'hamer
slagen- Hij; gaf het teeken en weer vloei
de di e stroom! met gesis1 in een menschelijk
lichaam. Het lichaam rekte zich, sn op
eens hoorde «uien de stem1 van den pr-jestler
bdven het huilen wan dien stroom uiltl
„{Moeder Gods, bid voor hem..., Moeder
Gods, bid voor hem....'1 Twintig sekonden
lang kroop een wolkje rook uit de helm,
het „sa/p1'1 ver,teerde het hoofd van het
slachtoffer. Het rook in de kaimier naar
verbrand vleesdh, ik wiepd ^mopissielijik, ik!
sloot de oogen
,ylk' verklaar, dezen imlan voor dood"
«te koude stam Van den dokter vhrfkralk
jnijh verdooving
Maar waarom nog verder vertellen
Een koude, grauwe morgen kwam oven
de duistere gevangenismuren gekrop'en,-
waarin twee zwarte lijken lagen-
Diergaarden zonder kooien.
Diergaarden zijn onbetwistbare nuittige
instellingen: door haar kbmt de meusdh
in kennis, -door eigen aanschouwing!, «net
de dlieren van heel de wereld), die vpor de
mees-ben onzer anders altijd onbereikbaar
zouden blijven Vandaar .dan ook', dpt bijna
iedere -groote stad! haar. diergiaa-r'dL heeft.
-Er zijn ,ook' schaduwzijden aan het on
derhouden van dierenverzamjelingcn ver
bonden. Het opsluiten der dienen in hok
ken en kooien is' wreed hiet benadeelt
veie d-ieren in hunne gezondheid em hefc
geeft eigenlijk' «naar een flauw beeld vain
het leven der dieren"die zich in, hun nauwe
ruimito niet naar hum a-ar.d kunnem bewe
gen. Mogen wij al denken, dat ,de apen, ld|te
we in de diergaarde zien, jolige, vlugge,
tierige diertjes zijn,, mensehem die in Indië
de apen in die bossc'hee kbnden gadeslaan,
halen, «medelijdend d|e schouders op voor
de saaie sufferds in een kooi.
Het was Karl Hagenbeek, de stichter
van 'de bekende .firma, welke heel dë
wereld dioor dieren uit alle hemielstrekem
levert, die op de gedachte kwam), djjt akn
diergaarden verbonden bezwaar te onder
vangen en zijn denkbeelden in toepassing
bracht in het groote dierenpark dat hij' te
biji Hamburg bezit.
De bezoeker, die dit park door dien
hoofdingang) binnentreedt, wandelt dloor
schaduwrijko lanen naar bet hooggelegen
restauratie-paviljoen en geniet vandaar -'n
schouwspel, zooals mlen er neigems anders
ter wereld een kan aantreffen.
Voor hemi Strekt zich een vijver uit, die
wat do grootte betreft wel een mleer zou
kunnen zijn en die «niet een groote Ver
scheidenheid van watervogels is bevolkt.
Achter dezen vijver zijn groote zandvlak
ten,, die tot woning dienen aan de dieren
der woestijn, cn grasveldtem .waar iwiilde
paarden,, zebra's, yaks, aloopas, lamja's en
andere «Heren verblijven. Op willekeurige
plaatsen zij'n rotspartijen aangebracht «met
grotten, welke de dieren een schuilplaats
bieden.
Dan «'ijst de grond! lsng'za^m| tot een
knns;tigo nabootsing van een Alpenland
schap, dat bevolkt is met alle diersoorten
welke in het hooggebergte leven.
Vpor de apen is een bos-ch bcs'tleimjlj,
waam zij1 np-ar hartelust van tak tot tak
kunnen slingeren en klauteren cm huil
leven inrichten alsof1zij nog in vrijheid
verkeerden.
Ook verscheurende dieren, leejuwen, tij
gers, panters, jaguars, luipaarden, ppe-
mia's, enz. loopon vrij. rond en kiezen zelf
hun holen in de kunstmatige rotsen, welke
op het terrein, zijin aangebracht. Diepe
grachten, di-e voor die oogem der dieren
door vernuftig geplaatste spiegels onover
komelijk breed lijken houden hen tot hun
terrein beperkt, waardoor dfe veiligheid
qp afdoende wijze wordt gewiaarborgdt
Hagienbocik's voorbeeld zal nu navolging
vinden in 'Engeland, tot groote vreugde
van alle dierenvrienden.
De London Zoological Soefiety 'heeft' 400
acres grond aangekocht, gelegen halfweg
tuissichien Tring ein Luton, waar een kweek
plaats voor alle vogels van de Britsclhe
fauna zal worden ingericht; benevens een
soort van sanatorium» -voor .de clieren uit
den Londtemscben Dierentuin.
Dit is echter nog slechts ëen brg^U'
De vereeniging heeft zich ook1 het eigen-
do,mpr-echt verzekerd! van het aangren
zende landgoed Wifhdleau Hall, waartoe
ook' Preston Park behoort en daar zal een
dierenpark worjen ingericht, Waarvoor
Hagienbeök's tuin te Stellingen als1 model
•dienen zal, zoojat dus ook' hier ddieren
uit alle werelddieelen zullen leven pp een
wijze, die met hun natuurstaat zooveel'
mlogelij'k overeenstemt.
De bibliotheek van hit YMitaan.
Tusschen de Carmagiei-sitjclhling en de
Curie is een ovepeenkdmlst gesloten tot
reorgamisatife van de blibliotjiieiek van 'heit
iViaticlaain.
Felix Timmermans als schilder.
In de (Brusselslche) StanldaaDd verhaalt
eem redacteur van dit blad van zijn jongste
biezioek aan „Den Feie", zooals TiimtmW-
Imlans in de wandelfing wordt gëhiaetJen, en
van diens huidige werkzaa«nhe|dien .welke
op het oogemMjk, 'vooral van plldtlu'mlen
aard blijken te zijn.
,Wo 'vallien, aldus de Stanidaard-!m!an, op
een stoel, terwijl Tiimlmlermians een ooi
pastel, een ziöht op da kerk boven roode
dake» fixeert. Wat bij' tegcnwoorifc, I
doet 's Morgens Breughfel tot asm f
patatten, dan teekeeen. schetsen,, brieve" I
schrijvenDe boeriier wordt 'zoo
dalt liiji een seeaieltaxis heeft aangevwyeö|
on maar een sohrijSmiacihinp zoekt. Breuglu I
imlnet af t'egen October. Hot zal een o«r.
vangrijk werk zijh, geen teichnische 8t«,|
die, m:aar eem bbek over Breughel zooal»
Timm'erm'ans 'hem ziitet.
Intusschen gaaf O. L. Vrouw iu j.!
Doornkens, uit het Fransdh van Gbéoa I
vertaald, weldra onder tlruk blij! da U.y f
De Standaard. Het stuk zal, eigenaar,fo
genoeg, nooit in liet Fransch veirsclliij«i«t
Het lljjft iets voor Vlaandemeln, lioeft -ij
auteur gezegd. Ghéon schikt ook «nleit zi:a
«lomiiPagnons naar Brussel te komen oij|
daar „De Ster'", door hem in heit Praasoljl
vertaald, op te vöer.em. TimSmerlmlams werjj 1
verder sinds lamg reeds' aan een Kruil
weg. De schetsiom, in pasfiel, hangen uaa^l
m-ekaar gespeld. Vooral *twiae der eerstaf
zijn van opvallende schoonheid iein oor. L
spronkelijkheid„De Wieienen-de Vrouwta'il
«m de „Derde, Val onder het Kruis". Zi|
gaan naar de tentoonstelling, op 10 SaJ
tember door .,d-e Pielgrim'" waar Tpk'J
imiermlans deelvau uitmlaakb 4e AniwaJ
p-en ingericht. Voor 'dien Kruisweg is yl
thans vol vuur, een voor em komen J,
'staties klaar. Die worden dan in groot ioi,l
imaa.t -en in kleur door do Standaard ktl
gegeven met een inleidenden: „psalm1"' vjj
den kunstenaar.
Eigenlijk waren dezei -schotsen Ledwul
als :de 'voorbereiding Van den Kruisweg I
dien h'ijf voor het Begijnhof zal makem otjl
de oude, Ver-weerde schilderijitjes Janga ,d( I
straatjes te vervangen. Die nieuwe Kruis, f
weg wordt geschilderd op- iefern:it «met eajf
nieuw procédé, dat de verf 'tojjett de gum. L
ste ontijl bestand maakt. Een eerste proef I
is volkomen gelukt en diei ufitslag verras,
send mooi.
Dit jaar komt! er ook weer een Palïs,
ter-Kalender. Dia optatieven Zijn allemaal,
aan het Begijnhof ontleend met begijntjes, I
processie en hot haantje van den toren L.,,1
Maar Breughel blijft hoofdzvaak!
Dan kom!t er een berinoeijiing aan Eay,l
mond de la Haye, den bekenden L,iersahffl(|
schilder, djie bij id-en aanvang van dein ooi, I
log sneuvelde. En.... de rest isl voor lalfetl
Diaarop' oen wandeling gemaakt, de kei®
nog weer gegroet, de vesten afgestapt
Lier blijft; schoon tin zijn kunsfeiraans.
Hcngstenkeuringm.
De minister Van blinnanlandsche
en landbouw heeft bepaald
a, dat de gewone keuringen van tot I
dekliing btestamide hengsten in het najaaj I
1927. welke alleen door de staimfofoekcokt I
«nissfiën zullen geschiede,_n, Zullen worde) I
gehouden in Zoeftan'd: (alleen ,voor typg
trekpaard)19 October te Middelburg ea
Ziapikzee; 20 October te Kattenjlijka; I
b', lda,t de gewone iksuringon Van tot Idete I
king biestemlde hengsten in 'het najaar 1927
welke zullen geschieden door !de Bïj!ks-:[
ootataissjie voor de'keuring Van trekpaar-1
d-pn en door de beltrokken sfatnlbloeklciotu-
missile, zullen worden gehouden in Zieeliaif
(aleen voor type trekpaard)25 Octota
te Hulat26 October te Axel; 27 en
October te Oostb'urg.
Na voorzien te zijn van de
HH. Sacramenten der Sterven
den, overleed heden, zacht en
kalm, onze dierbare Oom en
Neef, de Heer
ADRIAAN DRIEDIJK,
in den ouderdom van 69 jaren.
Namens allen
Familie KIJK.
Ovuzande, 23 Aug. 14662-18
WU-'J—,jj—.».i.i
Voor direct gevraagd i
Te bevragen Bureau van dit
Blad. 44660-6
Zoekt U een afdoende en succesvolle
reclame tn Noord-Holland boren 't Y?
Plaatst uwe aanbiedingen, aanrragen,
bekendmakingen, enz. in het - - -
het meest gelezen dagblad In Noord-
Holland boren het Y, met edltie's
roer Alkmaar, Helder, Hoom, Per-
merend en prorincie - - - -
Aanrragen roor adrertentletarleren
richte men aan de Administratie
HOFPLEIN 6 - ALKMAAR
- - Telefoon 433 en 633 - -
Wie niet Adverteert,—
heeft geen recht op succes
aan verstopping (trage ont
lasting), gal, slijm, koortsig
heid, maag- of hoofdpijn,
geen eetlust, slechte spijs
vertering, enz., neem dan
of
van Jacoba Maria Wortel-
boer van Oude Pekela en
gij zijt spoedig weer her
steld. Overal verkrijgbaar
ii 60 cents. 13158-20
Zakbnmenschen die
db Katholieke be
volking van het
Noorden wenschbn
th bereiken moeten
ebnig r.-k. dagblad
voor db noorde
lijke provinciën
voor dit doel ge
bruiken en hebben
Advertentie-tarieven tb vra
gen, Administratie, Groningen
LANGE KERKSTRAAT 22
TELEFOONNUMMER 191
Correspondant te 's-H8erenhoak:
J. M. J00SEN, Dorpstraat, Telef. 12
CACAO-GOUDMERK
Engros
GEBRS. NOORDHOEK,
Ganzepoortstraat 10, GOES. 14379-76
jekARECZMA
%jNQmicmvwKS&
f VEümUWIGBN^
TIJDSCHQlFTBNSm
DnmwEnKMBTf
GROOTE OPM63
ZEER NETTE UITVOERING TEGEN CONCURREERENDE PRUZEN
LI! A1L n
<P
Q)
<9,
Verkrijgbaar bij Apoth.en Drogisten
Alles voorzien.van den naam -
mr i
~u
is een bekend spreekwoord, dat ook van toepassing is op
waarmede U in een oogenblik Dw oude kleedingstukken kunt wasscher
en tegelijk verven.
Vraagt hierover eens het oordeel aan de gebruikers en U zult zelf ook
besluiten voortaan uitsluitend „DYFOAM" Kleurzeep te eischen [en
nooit meer een ander merk in de handen laten stoppen.
Importeur: A. GAUTHEY, 2de Jan Steenstraat 108, Amsterdam.
„DYFOAM" is verkrijgbaar k 10,50 per stuk met gebruiksaanwijzing
bij alle bekende Drogisten. 7607-"
Voor engros ook bl] N.V. v./h. C. A. SCHULTE Co. on SCHULTK
THIEME, beiden te Middelburg.
