I
Auto-tochten
GAREN
Nederlandsche Spoorwegen,
Locaallljnen opZuid-Bevelanc
„DRUKKERIJ N.Z.C.", GOES
s sfï.
OUDEj COURANTEN
LanÉoüwtentoonstelling te Middelburg,
„Machtiger ua
G0EDK00PE TREIN
Friesch Pootgoed.
J. DE JONGE,
AMeren doel verkoopen.
I VEmmWIGENvjw
DINSDAG 12 JULI 1927
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
UiT DE PERS
ALLERLEi
SPORT EN SPEL
BURGERLIJKE STAND
Advertentiën
van VLISSINGEN t/m ROOSENDAAL
naar ROTTERDAM en DEN ÜAAG
op Woensdag 20 Juli.
Donderdag 14 Juli 1927
publiek verkoopen
M. BLOK, Krabbendijke
J0Z.VERD0NK,0vszand
TE KOOP
de Appels, Peren,
Pruimen en Noten
naar Antwerpen f 24,-
naar Brussel f35,-
[HET 8ESÏE HOLLAND*
SCHE FABRIKAAT.
HOEK* a MAM:
^"tiAUCENSWAARÜ,
Wie niet adverteert, heeft geen recht op succes.
Bezoekt de Landbouwtentoonstelling
te Middelburg op 21 Juli 1927 op het
terrein bij „De Griffioen" aan de
Seissingel.
Voor het vervoer van fruit naar de
Veiling te Goes zijn bijzondere, zeer
LAGE TARIEVEN ingevoerd. Circulaires
met uitvoerige vermelding der vracht'
prijzen zijn aan het Station te Goes et?!;
aan alle Stations der locaallljnen kos*
teloos verkrijgbaar. 14399-»!
s f^SP£C/ML-
-élNümiCHIvnmiSf
TJJDSCHRIFTENËiïË
n&UKWEMfMBf'i
mwmé
Nieuw fe
VAN OVER
FEU SL
VerSorer
Het iiasco dear neutraliteit.
£Er is indertijd in ons land opgericiht een
Genootschap voor Zedelijke Volkspolitiek.
Dat Genootschap heeft een eigen orgaan:
„Het Gemeenebest". Vrouwen en mannen
Tmet "klinkende namen, meestal uit pro'tes-
itants'chen en vrijzinnigen kring, werken
daaraan mede.
Wat wil dit Genootschap?
De omschrijving van het doel in den
naam „voor zedelijke volkspolitiek'' is nog
al vaag. De oprichters gelooven, dat er
'eenige eischen zijn, die door allen als ze
delijk worden beschouwd, zooals waar
achtigheid en goede trouw. Zij meenen, dat'
in het politieke leven gevaar bestaat, dat
deze eischen in het gedrang komen, en zij
willen tegen dat gevaar waken. Daar
jmen in breeden kring als vanzelfsprekend
aanneemt, dat politiek het karakter be
derft, willen zij, bij erkenning van het ge-
Vaar, telkens weer herhalen, dat dit niet
onvermijdelijk is, en in strijd1 niet het we
zen der politiek, die een der hoogste ui
tingen van menschelijk samenleven kan
:ein behoort te zijn. Voor zoover uit de
bedoelde misvatting telkens blijkt weer
zin te ontstaan tegen politieke bemoeienis,
wil het Genootschap daartegen opkomen,
en het verlangt van zijne leden, dat dezen
in eigen kring, hetzelfde doen.
Wat het penootsehap vraagt, os1 dit:
„dat elke politieke richting bij het bepalen
van den weg, ten volle rekening! houdt
met de door haar zelf' gehuldigde ze
delijke normen, en dat zij die niet buiten
werking stelt in het politieke leven/
Met andere woorden: het Genootschap
zou zich trachten eigen te maken door
welke zedelijke normen elke politieks
partij in ons land wordt geleid, en d|an toe
zicht houden, dat in de practische politiek
elke partij' consequent handelt, dit is: ge
heel overeenkomstig de door haar gestelde
zedelijke normen. Het Genootschap zon
ons dus bezorgen een soort politieke ze
denpolitie.
De leden, die zich als vrijwilligers bij dit
nieuwe politiekorps lieten inlijven, kregen
een alles behalve benijdenswaardige, om
niet te zeggen een hopelooze taak.
Niet omdat het peil van het politieke
leven in Nederland zóó zeer zou zijn ge
daald, dat d!e toezichthoudende politie haar
taak niet af zou kunnen, doch wèl, omdat
d'e grondgedachte van den opzet met
deugde.
JL Immers, al dadelijk kwam men te staan
voor d'e vraag: wat is de zedelijke poli
tiek 1 1
MTen heeft getracht de moeilijkheid te
omzeilen door zich neutraal te houden:
„iedere politiek!" zoo heet het' „die
jjloor een eerlijke overtuiging gedragen
wordt hs zedelijk." i
Na deze neutraliteiteverklaring was men
precies even ver. kmjm-ers, de vraag rees
nu: wat is in zedelijken zin „een
eerlijke overtuiging".
Zóó draaid'e men in het kringetje rond,
totdat d'e redacteur-secretaris van „Het
Gemeenebest" mr. J. Bierens de Haan Jr.
eindelijk tot de ontdekking kwam, dat bet-
eigenlijk een hopeloos beginnen was. De
Ijverige werker voor het Genootschap
heeft uit deze ervaring de consequentie.
getrokken en zijn taak als redacteur neer
gelegd. In een woord' van afscheid zegt
hij onder meer:
„Zedelijkheid! is objectiefHet is
(mij) duidelijk 'genoeg gebleken ,Jioe het
begrip „zedelijk,, inhoud1 mist, hoe ieder
daarin zijn eigen opvatting' legt, en de
overtuiging omtrent de zedelijkheid in die
politiek dus op zichzelf nog niet in het
minst een band kan vormen die een be
paalden kring, een bepaalde organisatie,
reden van bestaan geeft. Het is de inhoud
die men daarin legt, die kan samenbin!d|en.
En verdeelen. En voor dit laatste is even
veel grond als voor het eerste.
Dat het streven van Genootschap en yan
blad naar mijn meening doodgeloopen is,
wordt hierdoor bevestigd djat er van het
Genootschap geen kracht, geen leven meer
uitgaat. Hef leeft voort op de goede bedoe
ling van de oprichters, die een frisch ge
luid lieten hooren en terecht van vele zij
den belangstelling! vonden. In de hoop
dat dit, nog vage streven, meer concreten
inhoud zou krijgen. Dit mislukte en mtoest
mislukkenaan het begrip zedelijk laat
zich geen enkele inhoud met noodwendig
heid verbinden."
©it moest mislukken. Ja, omdat het be
grip „zedelijk" objectieve, dus vaste nor
men veronderstelt, en alle neutraliteit uit
sluit.
©p ervaring van mr. Bierens de Haan
bevestigt het fiasco der neutraliteit. Meer
niet. Zedelijke volkspolitiek is slechts mo
gelijk op de basis van beginselen. Tegen
strijdige beginselen kunnen niet tegelijker
tijd goed', dus zedelijk zijn. Daarom' moet
men kiezen. Het eene beginsel of het an
dere. Wie d'e keuze ontwijkt is niet in
staat leiding te geven.
Tijd.
Mr. Merchant's berusting.
„D;e Standaard" schrijft:
Die heer Marchant toont zich niet ge
heel ontevreden met het kabinet-de Geer.
Hij heeft wel zijn critiek' op het 'extra
parlementaire intermezzo, maar waar
schuwt tegen overdreven critiek. Geheel
zonder invloed! is het parlement niet. Ten
bewjjze beroept hij zich op de geschiedenis
van den leerplicht, op de behandeling!
van de collectieve arbeids-ov-ereenkomst
en op de hesmettelijfce-zieklte,'wjBt.(
Ook Mr. MarChant zou liever een parle
mentair kabinet zien. Maar het moet da»
een echt parlementair kabinet zijn. En.
echt parlementair is volgens hem| blijkbaar
alleen een kabinet dat met zijn wenschen
Strookt, en zijn meerderheid! vindt bij
de vrijzinnig-democraten, de sociaal-dlemio-
craten en de roomsch-katholiek en. Een
extra-parlementair kabinet is erg, nuaar
veel, veel erger acht Mr. Marchant een
kabinet, dat parlementair is'naar dien vormi,
doch van d|e parlementaire practijk niets
meer geeft dan een schijn. Daarmede is
een coalitie der rechterzijde nog eens waep
veroordeeld!
Natniurlijk' denkt Mr. Marchant er niet
aan onzen Constitutioneelen instellinge»
ontrouw te 'worden. Hij! is ook vóór volks
invloed op het Staatsbestuur door middel
van het parlement. Hij acht ook samen
gaan van groepen gcwenscht tot vorming
van een meerderheid, waarop een kabinet
kan steunen.
Echter onder één voorwaarde.
De voorwaarde is, dat hij, Mr. Mar
chant, het jamengaan_ der groepen goed
keurt en van oordeel is, dat die groepen
werkelijk bijeen behooren. Indien hij hun
samengaan veroordeelt, dan mag een kabi
net, dat op samengaan rust, niet parlemen
tair genoemd worden.
Hoe de samenwerkende groepen zelf
over hun samengaan denken, doet er niet
toe. Mr. Marchant beslist.
En aangezien liij; vooreerst geen hans
ziet om een hem welgevallig kabinet te
krijgen, begint hij het Kabinet-De Geer
zoo slecht niet te vinden.
De Sint Pieter,
De eerbied der christenheid, zoowel als
de bewondering der moderne wereld, gaat
nog steeds uit naar Borne en zijn groot-
6Che Sint Pieterskerk.
.Wanneer men den Sint Pieter binnen
treedt treft 'de enorme omivang van het
gebouw ons niet. De verlenging van het
middenschip, wélke niet in de bedoeling
lag van de architecten, die het gfeweldigm
bouwwerk ontwierpen, Bramante en Mi
chelangelo, doet de kern van het gebouw
klein lijken. Alleen ons verstand en de be
rekeningen, die de eeuwen niet moe wer
den op dit gevaarte zonder wijding toe te
passen, overtuigen van het tegendeel. De
Sint Pieter overtreft het Colosseüm niet
alleen in oppervlakte, maar ook in de hoe
veelheid gebruikten Travertijnsteen. "Vol
gens vrij nauwkeurige schatting konden
in het amphitheater van de Flavische kei
zers tegen de vijftig duizend toeschouwers
plaats vinden: op den vloer van 3e Vati-
kaansche kerk staan er zonder dringen
vier en vijftig duizend. In omvang volgt
naar men beweert de dom van Milaan met
37000 plaatsen, terwijl de Agia Sofia van
Konstantinopel slechts 23000, de Notre
Dame de Paris 21000 m-ensohen bevatten
kunnen.
De koepel, trots van Michel Angelo,
heeft een middellijn, die het Pantheon,
dat als voorbeeld diende, nog met acht me
ter overtrof1, maay men geeft zich van de
kolossale afmetingen pas rekenschap wan
neer men bedenkt, dat de baldakijn, die
Bernini er onder plaatste het geweldig, Pa
lazzo Farnese in hoogte evenaart. Ook dit
paleis werd door Michel Angelo voltooid
cn hij gebruikte daarbij voor de balken
van het dak wat over was van dat va» den
ouden Sint Pieter. Daar wonen dius de
leden van de Fransche school onder span
ten vpn ten minste zestien eeuwen ouder
dom'.
Maar Michel Angelo kan zijn Pantheon
alleen zoo hoog doen zweven, omdat Bra
mante rondoml de rustplaats van den eer-
aten stedehouder van Christus vier gewel
dige pijlers oprichtte. Eien van deze beslaat
dezelfde oppervlakte als de kerk San Car-
lino op het kiuispunt der „Vier Fontei
nen" met sacristie en klooster en al!
Bovenop den koepel plaatste Miehelan-
glo een „lantaren". Hoe klein lijkt die van
beneden gezien! En toch is ze even hocg-
als Berninifs baldakijn, dus als het Palazzo
Farnese.
Den prachtlievenden Sixtus !V was "de
geweldige omlvang van Michelangelo's koe
pel niet genoeg. Hij droomde zich dien ge
heel verguld, maar hij bracht het niet ver
der dan het metbladgoud bekleeden van
zeven ribben aan de naar de stad gékeerde
zijde. Later werd dit goud verwijder0 en
„aangewend voor andere behoeften van
den tempel".
Evenals het goud van den koepel ver
dween na korten tijd de geweldige klokke-
toren van Bernini, die 112 meter hoogj
was en een half millioen 'gouden franken
gekost had, omdat men vreesde voor in
storting. De zuilen, die dezen campanile
kroonden, staan nu voor de twee kleine
kerkjes aan het begin van het Corso, bij
de Piazza del Popoio te Bome.
Be. duel-waanzin.
Onder de regeering van Lodewijk Villi
was de garde van den FransChen koning
alles behalve populair en werd zij her
haaldelijk gehoond. De garde liet zich
echter niet ongestraft honen, wa.t een Ame
rikaan, die in dien tijd te Parijs waf
ondervond.
D'e burggraaf1 de S.... een officier dier
garuVj, stond op zekeren avond met een
zijnerv rienden te praten op den boulevard,
toen er een vreemdeling, een .Amerikaan,
op hem afkwam' en hem een slag in het gé-
zicht gaf. De omstanders deinsden terug
van verbazing, maar de aanvaller zeide:
„Ik vraag n duizendinaal omi vergeving,
ik heb mij vergist in den persoon."
Maai' een dergelijke beleedigjngi op den
openbaren weg moest volgens het oordeel
van de vrienden van den burggraaf' met-
bloed worden uitgewischt. Men stelde een
twee-gevecht vast voor den volgenden mor
gen en de Amerikaan kreeg een 'degen
stoot in den arm'.
-Mijnheer zeide deze tot zijn tegen
partij, die hem' gespaard1 had ik vertrek
morgen naar Havre, waar ik mij geduren
de veertien dagen voor zaken moet op
houden. Zijn die afgedaan, dlan heer ik
naar Louisiana terug. Zoo gij dus niet
voldaan zijt of' niet genoegzaam- in uw eer
meent te zijn hersteld, stel ik mij geduren
de die veertien dagen geheel te uwer be
schikking.
Men scheidde als de beste vrienidlezv'
maar de wond was te licht en de belee^i-
ging te zwaar geweest zeiden nogmaals
de vrienden. dan diat ,de eer hersteld'
kon zijn" en de burggraaf moest op aan
sporen zijner kameraden naar Havre ver
trekken, ten einde het gevecht te hervat
ten. Ditmaal kreeg de Amerikaan een de
genstoot in de volle borst en werd voor
dood van het terrein gedragen. De genees-
heeren verzekerden dat hij nog slechts
eenige uren kon leven, waarna de over
winnaar naar Parijs terugkeerde.
Dit tweegevecht was reeds 'jiijne ..ver
geten, toen zich het gerucht verspreidde,
dat de Amerikaan de voorspelling van d'e
geneesheeren van Havre had gelogenstraft
en in blakenden welstand naar Nieuw Or
leans was vertrokken. Een vijand der gar
de strooide dat nieuws overal rontij ver
telde het in de cafe's en Het het in een
courant plaatsen, die er de hatelijke op
merking bij imaakte, dat de lieden, d)je door
de gardes gedood! werden, zeer welvarend'
waren.
Toen de burggraaf dit las en zag, dat
de goede naam van zijn korps er hij in
het spel was, pakte hij een koffer en hij
scheepte zich in naar Louiana, vast beslo
ten om' ditmaal voor gibed <Ale praati®
uit de wereld te helpen.
Toen de Amerikaan den Franschen offii
cier zag, beving hem1 een van die gewaar-
wordingen, waaraan men ten onrechte
naam van aangenaam: zou geven, terwjjj
hii uitriep:
Gij zijt dus de duivel in levend^'
lijve! Ik heb u een klap gegeven bij v®.
gissing en u daarvoor m'n verontschiuldj..
ging' aangebodengijl hebt mij aan dea
arm verwond en dat is u niet voldoend^-
gij steekt mij door en door en laat mij voofl
dood liggen en daar zijt ge nu alweerj
,Wat wilt gij uu nog
Ik kom quf u te dooden. Gij
mij dus wel!
Volstrekt niet, maar ik ben militaij
e.n dat wensch ik te blijven. Zoolang gjj
leeft, is mij dat niet mogelijk. De Araerij
kaan bedacht zich een oogenblik en het:
nam toen
Als ge eens ontslag naamt, zou, jjj
dan kunnen leven, zoder dat het u him
derde?
Zonder twijffel,, antwoordde dj
Franschman lachtend, want ik verklaar
u op mijn woord! van eer, dat ik! niey
tegen u heb, maar ik kan daar niet aai
denken, wijl ik jong ben en zonder fortuin
en mijn rang en toekomet niet voor u
mag' opofferen; laten wij dus beginnen.,..
Nu begon de Amerikaan te lachen g*
zeide: Ik stel u liever voor omi eersj
te zien of uw epauletten niet zouden kun
nen worden geruild' voor m'n dochter, dj#
jong is, er lief uitziet en een vijf ton atj
ten huwelijk brengt. Lijkt u dat?
De burggraaf wenschte het jonge meis
je te zien en te spreken. Zij was inderdaad
allerliefst, waarna het overige gemakkn
lijk te raden is. Het avontuur dat bijna!
een tragedie was geworden, had een huwe<i
lijk tot ontknooping.
WIELKENNEN.
Eergisteren zijn te Bijswijk de baankam-
pioenschappen voor amateurswielrenneij1
verreden. Mazairac won het korte afstand-
nummer, v. d.. Beyt zegevierde op dea
langen afstand.
DAMMEN.
Eergisteren speelden te Groede 8 dei
beste damlmers uit .^eeuwsch-Vlaanderea
tegen 8 spelers uit Middelburg en Vlissti:
gen. Beide ronden werden met 97 ge
wonnen door de Zeetfwsch-Vlamingen.
GOES. Geboren: Adriaan Francois z.v-
Pieter van Kleunen e» Hendrjka Jannetje'
Meloen; Maria Theresia Emilia, >d. r. C-y-
rial Edmond- Borg-hgraef en Maria Am»
Elisabeth Meiering.
Ondertrouwd': Dignus Johannes Jacobs*
25 j. tjm. on Ulbania Maria de Bock,
éweduwe, 40 jaar.
Overleden: Amelia Pieternella Johanna
Soulimans, .69 j. gehuwd met Jan Djtkse;
Marinus Koster, 54 'j. -gfehuwd met Dint
de Kok te Krabbendijjte.
V Geboren
RIA,
dochter van
C. E. BORGHGRAEF en
B. BORGHGRAEFMeijering
Goes, 9 Juli 192 7. 14424-9
BUITENGEWONE VERGA
DERING VAN AANDEELHOU
DERS der Naamlooze Vennoot
schap „Provinciale Zeeuwsche
Electriciteits-Maatschappij
(P.Z.E.M.)
op Maandag 25 Juli 1927,
des voormiddags 11 uur, in
het Gebouw der Vennootschap,
Koepoortstraat, Middelburg.
Agenda
Periodieke aftreding van de
leden van den Raad van
Bestuur. 14428-23
De Voorzitter van den Raad
van Bestuur,
QUARLES VAN TJFFORD.
Zie aanplak- en strooibiljetten.
14405-25
te koop aan het adres:
„N. Z. C.", Westsingel 75, Goes.
De Notaris E. C. VAN DISSEL te
Goes zal op
des voorm. 9 uur (N.T.), te Kloetinge,
ten herberge van K. Meulpolder,
k contant,
onder Kloetinge, Nisse, 's-Graven-
polder in de boomgaarden
a/d Zondagschool
AL DE APPELS, PEREN EN
PRUIMEN;
in de Notenweide
KESWICK EN VROEGE PEREN;
in de groote Weide
DE VROEGE PEREN;
aan het Schuurstoepje en den Berg:
DE WITTE ASTRAKAN APPELS
EN KESWICK;
in den Kersenboomgaard, aan de
leiding
AL DE PEREN EN PRUIMEN;
aan den Zomerweg en bij J. Dage
vos
DE PRUIMEN;
in den boomgaard in pacht bij Ja
cob Trimpe en op diens hoefje
DE VROEGE APPELS;
bij het Postkantoor te Nisse:
AL DE PEREN;
hij de wed. Johs. de Pree 's-Graven-
polder!:
DE VROEGE PEREN.
Bestellingen worden ingewacht bij
Telef. no. 40.
alsmede bij den Agent:
in de boomgaarden te Schors, van
wijlen den heer W, RIJN, in één
perceel.
Inschrijvingsbiljetten in te leveren
ten kantore van Notaris PILAAR
op 19 Juli a.s. vóór des namiddags
4 uur. 14425-13
met 6-persoons-auto's
Aanbevelend,
Wilhelmina-Garage,
KLOETINGE-GOES
Telèfoon 134.
Door wederkeerlg te keepeR
bij onze Adverteerders, steunt
men ook zijn eigen zaak.
mgRiKANTEM
CACAO-GOUDMERK
Engros:
GEBRS. NOORDHOEK,
Ganzepoortsiraat TO, GOES.
14379-76
ZONDER GOED DRUKWERK kan pakkende
reclame niet worden gemaakt; goed uitgevoerd
drukwerk verhoogt den kooplust bij het publiek
Inzendingen van paarden, rundvee, klein-vee, landbouwwerktuigen,
akkerbouw, tuinbouw, bijenteelt, Iandbouwhuishoudkunde, vereni
gingswezen, enz. Geëxposeerd zijn o.m. model aardappelbewaar
plaats, boerenwagen, tuinbouwkassen.
Gelegenheid voor het in bewaring geven van fietsen, motors!
en auto's op het terrein. i4427-4ü|
ZEER NETTE UITVOERING TEGEN CONCURREERENDE PRIJZEN
Bureaux van Redac
TeJefoon Interlocas
Bijkfinto0'' Ml DDE
filROOTE WAARDE
PUBLICITEIT
©e -volgende week
wang maken met de
nieuw en span»®*
motorische gebeuite»
Het nieuwe
*Gelijk bekend heef
®.-K. Staatspartij: in
ring het nieuwe kiei
kandidaatstelling cn
loden der Tweede Kari
behoudens enkele gèrj
houden aan de voor si
die het nieuwe kiesij
heeft. j
©aar het ons geblé
ïejereen nqg niet dj
hoe dandidaatstellma
zullen verloopen, gei
■'t 'kort, de procedure;
volgd zal worden, nr
lu de eerste helft
her, voorafgaande
jaar, -stelt, het Part
te verwachten zetels
vens de combinatie vj
ties, die hij de verkj
werken in één offi
Dan treedt een z.
'bestaande uit het
sonen) en de niet-ste
gequalififleerde leden
Het zijn 39 personei
politici. Dit. centrae
ten hoogste twee der
-zetels aangeven, wellj
de straks voor die z-
daten moeten bezitl
He qualiteit-zetels
-gelijk over de kies^
overblijvende zetels
Ba .c'andidaatstellii
stonds zoo:
Voor de qualiteits
zerS personen stellen
'geven speciale qualit
.eindoordeel daarover
bestuur. Voor de vr
onbeperkt.
.Waar een condidiaj
grootste aantal ster
hij! gehandhaafd'.
Ierland' en Engela
druk van den gevel-'
talentvollen- en jonj
Btitie.
Kevin Ohristophd
1892 geboren als zq
T. F. 'CKHiggins die
Iersohe terroristen
had een academische
dn 1921 getrouwd
S-inn-Feinsch lid ve
gerhuis waar hij ev
partij genooten zittii
uister van binnenla
te zijn, werd hij
en minister van jij
president tegelijk
oom' Tiimiothy Healy
generaal van het n
Toen hij als lid var
ring na de sluiting'
Engeland lid' van d-
werd, kenschetste <1
als volgt: „De vooij
ren eenvoudig acht
■het eerst op het s
zij stonden te midd|
van het bestuur
voor een nieuwe ac
moesten worden en
sleutelgat schreeuw
Maar grooter we!
gar. Er waren bji
Daneing. D.e brief v
kort, maar haxtelijü
dat hij zoo verlang
uitzag. Vriend Me
was ook een briefje
waarin deze hem m
te ki-stje moest opei
geweest was van
Hat ïistja werd i
daarin vond hij ee:
ren met een open
waarin geschrevei
vrouw, die aan u
rpliéhtingen heeft,
deren, want de uu
zijn. Uw broeder ze
taille hebt als ik. h
hoop ook u. Is dat
dan zult gij ze we.
al is het kleed nie
dat komt er in de
,-op aan. Ik hoop m
