Tweede Blad
feuilleton
Voorde tweede maal getrouwd.
uit de pers
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
BUITENLAND
ZATERDAG 28 AUGUSTUS 1926
Het Intern. Eucharistisch
Congres te Chicago.
Nabetrachtingen;.
Het te Parijs verschijnend weekblad'
„La Vis Gathoiiquo" brengt in zijn jong-,
sto aflevering. een belangwekkende anabé-
Lraohtinp van uo hand van Mgr. Emlmiaii
nuel Lhaptal. hulpbisschop van Parijs
aver het nog vei'sch in het gehangen; lijft
gendo Internationale Eucharistische Con
gres van Chicago.
Wat do geschiedenis het eerst in baar
annalen zal vendelden'', aldus schrijft
Jlgr. Chaptal, „is het gewrochte wonder
van do stilzwijgende instemming van alle
burgers der Vereehnijr.de Staten, zij zijn
erin geslaagd omi zich fceg'enover 'hun
talrijke pasten'uit alle wefelddeelen te g-
dragen in volledige overeenstemming imiel
den tekst der Anierikaunsche constitutie
welke de eerbiediging van de godsdieiir
siige stroomingen verzekert.
„Twintig milliocn Amerikaansché katho
lieken wilden to Chicago ten overstaan
van geheel de beschaafde wereld .ge
tuigen van 'de onwrikbaarheid van hun
geloof in de tegenwoordigheid van Jezus
Christus in de H. Eucharistie en zij wtil-
dea dit mysterie omhullen met plechtig
heden zooals de meiischheid nog|n(oioitga-
kenti had. Het geheele Amerifcaausciha
volk wilde, dat dit Amtrikaansche Stro
ytü een volledig succes z,ou worden.
Een boodschap van den President, aan
dun Pauseliiken Legaat, overgebracht door
,c«u Staatssecretaris, de ojficieelo medé-
werking der 'gemeente-raden van New
York en •Chicago, de daadwerkelijke in-
stemming van-de gouverneurs der Slatin
New-York en Michigan, zakenmenschen,
Protestanten die aan Kardinaal Mundtelein
geld aanboden, zooveel als Hij maai- zou
wenschen. de onmetelijke met Amerikaan
scho en Pauselijke. kleuren bevlagdie stra
ten, woonhuizen van Isvaëlietan welilsa
met de Pauaeliik'e kleuren versierd waren,
■meerdere andersdenkende voorin,unaniem
dia de menschen aanspoorden, idael te
i-unien aan do Eucharistische samiani-
koknislten, een politiecorps, dat b'elaslt
was met 'de grootst mogelijke zorg voioir
Ide processie en voor de persoon van
'kardinalen en bisschoppen, dagbladen, wel
ke zïcii ,cr thans .op toelegden hal
.Eucharistisch dorma te verkondigen, wel
ke de meosl aanngrijpendc pholo-pagina's
v.oorZetlen aan hun voor hot iovenitta-
tuurljjko teven het meest afsloten lezrs
en er miet juistheid en competentie ba,
schrijvingen van gaven ziedaar feiten
waarvoor Amerika zien in Juni 1926
geplaatst zag. (fl-ait talles speeP'de -zich
te C-hicaga af en zal zich in
Ida geschiedenis der menschheid ongo,
twijleld niet. vaak herhalen.
Doch is diat alles? Zal 'hel. congred
slechts een historisch mlomenjt zijn, wiaar-
,uit verder niets meer zial (voortvloeien,
behalve dan de eer, die toekomt aan
het vrije Amerika?
„Neen, want -de resultaten van dit
■congres zijn zeer zeker onmete'.ijik vta!
rijfc en ,van diepgaande strekking."
„lk geef Ihier," '.aldus vervolgt Mui',
Chaplal, „het woord, aan A'inerikaansahe
persoonlijk'hed'Sn, die beter dan ik kunnen
ooideelen over de uitwerking! welko dlezé
gebeurtenissen op de bewoners der nieu
we wereld zullen hebben,
„Volgens Mgr. Shakan, den hoogge
leerden sympathiekeiii en zeer voorko
menden rector yian de Katholieke Uni
versiteit van Washington, zullen, wanneer
gewestelijke Eucharistische congressen Ihielt
werk van h-el Congres van Chicago zullen
voortzetten de meest belangrijke leerstel
lingen van onzen godsdienst ingang vin,-
B'en. hij zielen, die er rtoü heden niet 't
minst v-an op de hoogte waren en, thans
verlangend zijn, ze nader te loeren kmium
En zoo zijn er velen. Do eminenta -pre
laat is van mooning;, dal Iondanks
vijftig jaren van industrieelen bloei, on
danks do verwoestingen, aangericht dpor
de materie--Ie theorieën, welke dén intél-
leclueelen horizont kwamen verduiste-
da Amerikanen in werkelijkheid g|er
loovig zijn gebleven ©n dat hun g'odsiiau-
stigo ongerustheid hen ongetwijfeld terug-
'zal voeren tot de diepst 'liggende en miaest
aangrijpende mysteriën van de Katholieke
Kerk.
„Deze godsdienstige gevoelens zijn izoo
levendig!, zoo intens, zoo zeker, dat dia
mannen der politiek de belangrijkheid er
van moesten erkennen. President Coolidae
•dia ambtshalve op de hoogte moet z'üm
van hetgeen er iii het volk omgaat, weet
heel goed dal. zijn godsdienstige op
vattingen weerklank -vinden in de ziel
van het volk 011 hem do sympathie vtar-
z'ekeren van de massa's niettegenstaande
vijftig mit'hoen van zijn ttoedöbuqwrs bij
d'e jongste volkstelling niet wenschtan te
verklaren, tol oc-nig kerkgenootschap 'te
béhooren.
M|gr. Chaplan verhaalt in zijn .artikel'
vhrkter, hoe gen Prot'ss.-.anische -vadetl
bü Mar. 'Shukan kwam en hem! verzocht
zijn zoon toe te laten lot dg Katholieke
Universiteit. Mgr. Shakan stond v©r-
baasrt over 'do antwoorden, welfco het
jongjmenstih hem op de gestelde vragen
wist te geven gn vroeg dan vader, of zijn
zo.on dan 'nier Protestant was. „Zek&i
wiel.", anlwoor-ljle de vader, „docli eau
Kerk mot zulk eon vertrouwen in Haart
beginselen, een Kerk, .lie reeds '2000
jaar beslaat 'en zoodanig' over <1© aaidle
iVierspreid is, verdient bestudeerd towior-
kten. eo daarom is het mijn Worisch. dut
imjjn ssoon die Kers in Haar nteast aa.n-
grijp-encte mysteries, in Haar meest belang
rijke godsdienstige uilingen, nauwkeurig
leert kennou."
i „Vcol terrein is nog voor de 11. Kafk!
tu bewerken in Amerika," gaat de Dool
luchtige schrijver voort. „Duizenden co
duizenden Italiaanscbe ett PoolscLo iml
mig'ranten moeien weer iu het parochiaal
verband wonden teruggebracht. Tien rn.il-
lieen negers wachten in de Veroanigdei
Staten nog voor het Missiewerk. Zit zul
len volop werk geven aan de. apos
telen der H. Kerk, welke dei VerééniglJKJ
Staten reed^ «hebben voortgebracht an
wier aantal steeds toeneemt en aan wie
'het Eucharistisch Congres van Chicago
nieuwen mpeci heeft gegeven.
„Do Katholieke Kerk gaat in de Ver-
oeniglde Staten een prachtige toektomlstl
t,qg!eim|piel. en hot Congres van .Chicago
heeft Haar egii levenskracht an eén aan
sporing gegeven zonder weerga", uitlos
besluit het. artikel. („CermtrumlV.l
DUITSCH LAND
Het ge.val-GraiL
Mc-ii schrijft aan „De Tïjld" uit Ber
lijn, 19 Augi.:
'liet gpval-Graff, waarvan een gedealte
zich Jarigs de Hollandscbe grenz-en heeft'
afg'cspeeia, trok inclerajdi mede de bijizion-
ife» belangstelling dor Holland'scbe hüjh-
Id'en. Misschien zal het daarom ook in
Holland nieuwe belangstelling wekfep,
nu, generaal Graff, die voorheen in, het
-Belgisch© leger een in de hoogeré rangteni
actief officier was, zich met een ,sc|hrijivan
•tot koning-Albert heeft gewend. om| zijn
heiVTOiejmlding en verontwaardiging uit 'te
spreken, dat de moord op vsijn zoon,
luitenant Graft, 'niet strafrechtelijk ver
volgd wordt, zoodat de generaal beslaten
hooft, al de eerel,eekenén, wélkiè hij op- da
slagvelden gewonnen had, aan den koning
terug te zenden.
Inmijlddels is deze week in Duitsohlandi
uit Brussel aangekomen teen vertegen-
woordigcr van 't Éfüteehegezantschap-in de
Belgische hoofdstad, die z,ic-h als' geleidjïrlini
geselschap bevond van -den luitenant dier
politie Keinhaidi, waclitmiee-stei' Riabkid,
wiacihtlniietaslier Klein, iGrabbert, 'Dbhm-
1-anfl en Tiermöhlen, die all en, iz'ooals
tnicn wieet, in B-g!gië gevangen iwanen
gieihoudcn, en thans iu vrijh-gid weirdan
gje-steld. Aan het centraal station |te
llüsseldorf warden zij begroet door ladein
dtr Prliisaisdhe i'-eg-eei'ing en der „Schuttzi-
ooKsei"'. Vice-presiiignt Cosz-mann heette
hen 'in naam der regeering hartelijk.1 wel
kom. on 'bracht hun den 'dank! van hei
vadicvland ovier voor hun mannelijke en
waardige houding gediurende den langer»
tijd hunner gevangenschap.
Dmae terugkeer in het vaderland »n|aak!t
«en einde aan een incident, dat onder de
bezettingstroepen en in da kringen; de(
justitie te zijner tijd veel stof haaft opge
jaagd. Misschien is men de toedracht
ider zaak 'reeds groo-tgiideels- .V:ergete(n,,
daarom hier nog eens. het kort exposé.
In Hamborn werd in den nacht, vani 22
op 23 Maart 1922, hve© daglen' nadat een
Duitsch politieibeia'mjfcite d,oor gen .aplenlt
van Hen Belgiscben militadpen, vejiliighaiiiJs-
dien-S't gedood was geworden, de Relgisaho
luitenant Graff vermoord. Hat vvlas in dan
tjjd van het gestrenge, beaetttinp-s-régilme en
Ide .wieerwraak van de bevolking, (Rat
vonnis der Belgische krijgsraad-autoriteii'
ten van 27 Januari 1923 beteekendo voor
d'e aangeklaagden Reinhardt, Klein, Grab-
beat en Riebke den doodstraf en' v.eroo;'-
Ideolde Termöhten tot 20 jaren idw:ang.iiiv
baid, Cöhmlanid tot 15 jaren dwangarbeid
mtevrouw Ileckimanin-Dielrée tot 5 jaar
58) -0-
„Moga God h|et u v-ergel'let», jongajiuR
frouWd" voegde hij er snikkend bij?;:
gij 'hebt -m|ij voor wanhoop bewaard.'
Zij knikte hem minzaam loo ou naml
naar plaats aan de tafel weef in. Do
ar,me man wilde zijn patroon gtedaa dlag
zeggen, doch Reginald staarde met som
ber gefronste wenkbrauwen in z'ijn, co.iv
rant en na-m geen notitie -mleail viainl hami.
De man ging.
De bei-de 'andere dames wiaren zw1!]-
fiend toeschouwsters van ligt tooneel
iWjBBst. De 'grootmloader volgde met van
vreugde stralende 'oogen die liefdevolli
handelwijze harer kleindochter, tarw^ll!
iVora met angst haar man gadesloeg': lioa
Zou hij.ide zaak opnemen?
Hij liet 'haar Ü'aarover niet slang ;in
twijfel. Toen 'de deur zich achter dien;
ongclukkigen werkman gesloten had. legde
hij zijn courant neer en stondl op.
„Lice 'Leonore," 'be^von hij, terwp
nij als naar gewoonte met zijn rupj felfflon
«en schoorsteenmantel 'ging staan, „er
ligt veel schoons in de weldadigheid, an
pet is ver van mij, n van uw goedheid
des harten een verwijt te willen Imakoii.
Maar het 'is toch hoogst nood'zlakelj®
(dio naar de ei-schen van het gQZ'ondl ver
stand en vergeef mij, als dei uitdruk
king u inlinidor aangenaam in de oorgn
klinkt Van de welvoeglijkheid te
xeglelen.
„Welvoeglijkheid?" herhaalde het j'ongo
inleisj-o verbaasd, „Baste oom1, hoe is het
'mlagielijk, dat 'een gift geschonken a-an,
een huisvader, dje voor zjjn hong'erenide
kinderon hulp vraagt, legau de eischam
jd'er mleest strikte 'welvasidökhead kan
inidruisdhen?"
„Nadat ik hem me-l, zijn verz'oek had af
gewezen, zeker. Ziet gij dat niet m?"
„Ik zie niet jn," riep zij JeVendfel, „waar
om; gij hein hebt kunnen afwfl;z©nl'
„Ik moet u verzoeken, do reidenen voor
mijn handelwijze aan mij z-el-vgn ter be
oordeeling over tg laten, Juffrouw!"
„Reginaldil" smeekte Nora.
„Laat mij «uitspreken., vrouwlief! Ik
m|ost het ouzo nicht eens voor al iduidsr
lijk tradhtan te maken, dat een ongeroepen,
inmenging in mijn zaken tot die bepaalde»
lijk ongepaste dingen behoort. Ik had dien
man dia in mijn dienst staat, met zijn
verzoek afgewezen 'en kan het dus als
een onwelvoeglijkheid beschouwen, als
een mijner 'huisgenooten zich in mlijif
tegenwoordigheid vei'oorio.ofdu idqor aan
'Luchthuis en twee andere aaugl-sklaiag-
den tot 'drie jaar gevangenisstraf.
Het; hoogten* 'beroep te Aken ibefaachf
•ligde 'dit Vonnis, behalve da,t Grabtóert
ibegjenaidigd weid Rot '20 jaar dwang
arbeid. Deze .vonnisSeh waren gaveld door
ido oiotlogsiechthank' van de beziet,ting.
Maar in Januari 1923 hekienden drw)
D.uitsche poiitiébea'jnb'ten, Eiffekar, Kaua
en Schwirrat aaii de Diujtsche overheid
den moord op Graff gepleegd te - hebben,
Die beëedigde rechters ce Stettin varoor»
ideietden dan ook 8 Juli 192-1 Kaws en Eiv
gieter ter dood.
Kn zoo gebeulde het, dat die reahjfi-
banben van -twee 1 Verschil!end'a sla,tad
peh-eel van 'elkander verschillend© .schut'-
dige.li vervolgden 'en veroordiaelden, dia
zoogezegid een en dezelfde misdaad liadi
aen begaan. Maar een rechtsmiddel, om
on ,te troden tegen beslissingen vaq do
Belgische militaire rechtbank in heit be
zette gebied bnstond niet.
Onder -deze omstandigheden besloot de
Belgisch© regeering. a-a aangelegenheid
te geven in handen van een internationaal
juristen-college. Op grond van een over
eenkoimst, eind 1925 tusschen de Diujifc-
schc- en Belgische regaarin» gesloten, wérd;
liet onderzoek] 'aan een schaidsgeirechij
overgelaten, waarvan 'de leden voor de
hfclft uit iDuitsch© ©,n Belgische ondar.
dancn bestond,terwij! zich de beid 3. regce-
ringen verplichtten, uit het advies .van
dit; college .de noodiigo consequanlieis t.e
Ireldvcn
Nu is 'dit advies de,ze w,eek; bij del
regeeringen ingekomen, en nel, blijkt, dat
hot scheidsgerecht na allerhande gareClui-
telijke overwegingen, tot de- slotsom! komt,
dat. in tegenstelling m©t 'de beslissing van
den- Belgischen krijgsraad, de mfsdaacf
begaan is 'door Kaus en .Engelei'. D'ezlg
hebben he-et het taziamen mat
Schwirrat, luitenant Graff gevolgd tot
on Ida I tram, 'en daar het dtoodal'jjlk'©
schot afgevuurd.
Ten aanzien van deze conclusie beeft
tenslotte koning Albert op voorstel van
don -minister van Justitie, en in övaraan|-
komst met een besluit van den L-alftischart
Ministerraad, Rein'hardt en z'iin made-
veroordeelden de vrijheid hera'eVen. Na-
tuurljjk' h»©ft harerzijds de Oaitschs re-
geering aan de Belgische -Ie varaekerinig
gegaveu, dal 'zij, borg blijft v-oor een
behoorlijk» bestraffing der misdaad, aan
welk© kaus en Eng ©ter door de gezwore
nen te Stettin schuldig wonden verklaard,
Intusschen blijft het voor den vader van
Iden vermoorden luitenant... dliè 'nog' aart
do meening blijft vasthouden, dat de Diuit-
scha repieering en Justitie do moorddaad,
die Duitscne burgers oji een Belgisch offi
cier hebben verricht, ongewroken wil
len laten, een tragisch geval, waarach
ter hij po-litieke beweegredenen zoekt in
•vcrbanid -met de verzachting van het ha-
zettingsrégiimio, de ibewenrde teruggavö
van Ëpsn-Holwitz, enz.
Rotterdamsche brieven.
Woiiingmisèrc.
Eon der lastigste en onverkwikkelijkste
bezigheden van den grooten stadsbewoner
is hot. zoeken naar een andere woningl
Want hoe hard er wordt gebouwd en boe-
veel. woningen nog leeg staan, de voor
waarden der verhuurders en hun trawan
ten zijn vaak zoo onzinnig, ik zou haast
zeggen zoo idioot, dat er met den bestien
wil niet aan te voldoen is. Wielka die
hunréondities zijn is niet in 'n paar woor
den te zeggenmen zou het beste doen
daarvoor eens inzage te nemen van zoo n
huur-contract. en dan als buitenwoner be
slist verbaasd staan zoowel over huur
prijs als de voorwaarden waaronder her-
hmrnl wordt. Groldt het vroeger, dat een
huurder met 'n inkomen van b.v. bene
den f 3000. niet meer kon of mocht be
steden aan huishuur dan het '8ste deel
van dat inkomen. Na den oorlog werden,
en worden ook thans nog huren betaald
betaald, die het 5e, zelfs liet 4e deel van
dos huurders inkomen verslinden. Dit nu is
beslist een abnormale verhouding, die niet
kan blijven bestaan. Daar komt bij, dat
vroeger de verhuurder de reparatiën, schil
derwerk enz. voor zijn rekening had, en
uien wel eens huurders hoorde klagein
klagen dat er maar weinig aan de woning
werd gedaan. Na den oorlog is dat omge
keerd. Men hoort, thans tal van jammer
klachten uiten door verhuurders, omdat
er zoo slecht door huurders wordt ge
schilderd en gerepareerd; het spreekt van
zelf, dat de huurder maar voor een en
ander moet zorgen. Dat er zijn die zich
van die nieuwe gewoonten niet veel aan
trekken en alles maar laten hangen of
liggen is begrijpelijk.
gift, gelijk gjjj goöl vondl, hem opi hooBtat
onv-ertasndigo wijze toe te werpen, mlijjn
fcartM'wijae feitelfik «af 'te keuren! Ik
wil niet 'aannemen," voedde hij 3C op
anteier wielwillenden .toon bij. „dat -gel
m|ij mot 'opitet 'hebt witten bejawdigen;
imaar hot zal goad zijn, dat g'ijj er u aan
gewent, eerst te overleggen, hoe uw han
delingen door anderen worden -0(pgait0iro;e|n
wieken indruk gij. daawloor teweegbrengt.-"
„Dat heh ik voorzeker niet overlegd],"
antwoordde Ellinor gloeiend van. opge
wondenheid. „Maar wol is mij bijl jfoz©
gelegenheid het onderscheid tusschen Ihieit
lot onzer neger,s en dat van uwi DuitsrJiQ
w-erkli-eden zeer in 't nadeel der Jaatstan
in 't oog gevallen, beat© oom. Onze z'wart-
jc.s kwamen nooit in omstandigheden' als
die arme man van zooevon, en ik zag mjpn
mijn goeden vader nooit, een hunner met
le)dige handen wegzenden, wanneer hij
hulp behoefde."
„Dat i-s een geheel andere toestand."
wierp Reginald tegen, 'maar zij vief ham
snel in de rede en ging, zich -steeds meer
opwindend, voort: „In onzen «lavenStaajt
heb ik wel i-s waar njet ■geleerd, dat er
omstandigheden zijn. die het een rij!W
man aan zijn welv-oorzienen disch, als
een persoonlijKe beleediging doen voor
komen, wanneer men een arm© voor zija
ziek© vrouw, zjjn gebrek Ijjidenda kindeireni
Maar, laat ik eens vertellen, wat een
mijner vrienden zooa-1 moest hooren bij 't
zoeken naar een andere woning. Wiegen»
vergrooting van zijn gezin genoodzaakt
om te verhuizen, ging liij; op zoek naar 'n
benedenwoning. Zoo'n woning met -'U 3
of vier-tal slaapplaatsen te vinden aan
dragelijke huur is 'n ware heksentoer, daar
in straten met wat' passage, de meeste
benedenhuizen winkels zijn. Ruim 14 da
gen werd gezocht naar zoo'n bcnedefn,
woning alvorens te slagen. Sommige ver
huurders, makelaars, huisjesmelkers of
hne die lui nog meer keeten namen, den
woningzoekende een formeele biecht af.
Meestal begon dat met de vraaghoeveel
kinderen? en hoe oud zijn zo; wat doen
ze, en wat doet u voor den kost? oefen je
thuis 'n vak uit? zie je mijnheer, ik vraag
dat maar met het oog op de bovenburen
want die willen geen buren met veel of
kleine kinderen en ook geen lawaai ma
kende ambachtslui boven zich. Volgden
nog de vragen: heb je 'In orgel, piano-,
nathiiöon of' auder instrument of 'n doch
ter die veel van zingen houdt-, want ikl heb
on de le en 2e etage stille menschen; wonen
en die kunnen geen drukte' of gejoel of
gejank van instrumenten velen; en het
zijn lui die als de bank betalen, dus goede
huurders, die ik niet giraag missen zou.
Diaar de betrokkene niet aan al die ge
stelde voorwaarden kon voldoen, ging hij
verder en kwam bij een geschikte beneden
woning, die hem inderdaad beviel. Voor
waarden geen honden of apen houden,
daar de eersten te veel blaffen en 'n aap
wegens z'n klimzucht wel eens een onge-
wenscht bezoek bij buren durft afleggen.
Ook konijnen houden is niet toegelaten,
wegens de onaangename lucht. Wel kip
pen, waarvoor 'n hok moot worden overge
nomen met kippenloop voor 10 kippen ad
i' 85, waarbijl komt f 15 voor de overname
van heesters en plantjes in hafe tiuintjq,
n.b. ter grooie van 9! bij 7 passen, of te
wel 50 M2. Er werij nog bijigevoagld,
dat het huis „schrikkelijk" onderwoond
was en aanstonds moest worden behangen,
en gewit, kranen en zinkput nagezien,
alles ten koste van den nieuwen huurder.
Ook van dit overigens door den, huisjes
melker als voortreffelijk geprezen woning
werd afgezien, daal' woningzoeker niet
genegen was om 'n goeie f'300 te dokken
boven de huishuur.
Nog andere pogingen werden gedaan om
in 't Westen der stad een geschikt] onder
dak te vinden; echter tevergeefsch. Alles
stuitte af op do grootte van hot gezin.
Ten slotte zat er niets anders oji dan
een poging in een, der tuindorpéh, wat
inderdaad niet gunst-igen uitslag' werd be
kroond. En waren de huishuren ook daar
niet zoo hoog, dan zou men gerust kunnen
zeggen dat het daar een idoaal-wonen is.
Wie nog niet weet hoe die tuindorpen,
zijn ingericht en hoe geriefelijk vooral
voor groote gezinnen de huizen daar zijn
ingericht, mag bij een mogelijk bezoek aan
Rotterdam niet nalaten daar eens 'n kijkje
te gaan nemen. Door de vele boomen, hees
ters, bloemen en ligusterheggen langs de
ta-llooze dreven en paden lijkt het wel op
'n aardseh paradijs. En velen die er slechte
noodgedwongen gingen wonen waren het
aldra daar zoo gewend ,dat zij voor geen
geld meer terug willen naar de muffe stad
van tram, auto, motor en ander soort' stof.
En nu 't wonen ook voor katholieken, in de
tuindorpen door 't stichten van nieuwe
kerken en scholen meer mogelijk wordt-,
mogen dio gezonde stadsgedeelten gerust-
als hoogst geschikte woonbuurten worden
aanbevolen.
Voor iemand met 'n talrijk gezin blijft
het zoeken naar 'n woping in de groote
stad een zware gang, want tal van eige
naars van huizen bekijken zoo'n zoeker
naar 'n onderdak, ongeveei1 als men 'n-
idioot of een ontsnapten krankzinnige be
kijkt-; terwijl niemand aanstoot neemt, als
b. v. de vrouw van 'n trambestuurder die
kinderloos is, op stap gaat met 'n groot'en
bond aan 'n mooie koperen Jetting. Dat
soort wandelaars is hier bijna zoo talrijk
als de kinderwagens. Er zijn zelfs kinder-
looze echtparen die er twee honden op na
houden. Bij de inwijding onlangs van de
nieuwe Katholieke Pranciscuskerk de
nieuwe leer van de „Ster uit het Oosten"
wilde 'n juffrouw met haar hondje zelfs de
kerk binnengaan. Daarover een volgen
den keer.
R.
N»ar Ma,rx-
„De Standaard" d'riestart;
Meer en meer wordt 'het duidelijk, dat
de strijd tnssdhen Sf.a-at e|u Klerk in, Mexico
een aalmoes geett. Als ik Rat hier z-ou,-
mioeten loeren (tan, wou ik liever, dak ik
nooit een voet op Eunop&esehen gnouid
gezet had. Ik was ei' bij ons aan gewoon
ja, het naakte ©en deel vau mijn pliehtiaq
uit, nijj om da toestand-en in do giaziunaii
onzer ondergeschikten te beikoimtmare-n.
Toen ik hier kwam, geloofa0 ik], daê het
lof der vrije Diuistchie werklieden .zoo
gelukkig was, dat er voor hun behoeften
zoo voldoende gezorgd weiol, dat er gaan
geen plaats bleef voor ©enige .werkzaam)-
beid van dezen aard Maar wat itó zoo
even gehoord en gezien hc-b, beeft Mij
anders geleerd, en ik verklaar u, baste
oom, dat ik van heden af niet moer zoo'n
lui leven wil leiden als totdusverre, maar
dal; ik mjj, zoolang: ik nier ben, met da
gezinnen uwier arbeiders wil bezighou
den, mjj hun lot werkdadu wil aantrek
ken."
Reginald ondeidukte hei- toornige ant
woord, dat hem op de lippen zweefde.
Er was veel in do woorden van het meisje
wat hem tot voorzichtigheid -en matiaiims
aanzette. Hij yeigenoeais zich dus op
eenigsziiis snattenden loon te antwoorden
„Voor uw (sentimenteel© planuan. liev©
Leonore, ben ik voorshands niet erg bang,
daar ik als ;uw voogd, u- di noodige m®
delen zon mio>eten toestaan om ze uit
te voeren. Met uw speldengeld, zult ge gem
niets anders is dan e®n vervolging vlam.
den god$d|ieinst. Zooals steeds, krijgt de
godsdienst 'd(e schuld. Hij hindert d-e hoog
ste belangen van het volk en moet ver
dwijnen.
kn Mexico bevordert de Kerk' i(!|e belau-
xgen v-an 'den kiiifen'la'n'dstlhen' exploitant
der rijkdommen van zijn. boidjem1. D'e Rp-
gjocring verdedigt nu Idle bel angle11 van het
volk-
Dit is do voorhang- Die sdhjjln.
Hoezeer in Mexico het voorbeeld van
Ru-slaud1 gevolgd wordjt en mena da,ar han
delt naar den regel vain Marx, bleek wt-er
duidelijk uit een brief van dan corr. <lter
-,,N. R Ct." in Spanje. De schrijver ver
heelt zjjn sympathieën niet. Hij staat aan
den kant vin den „Staat'1'.
De Roomsdie Kerk i<n Mexico heet de
verdedigster ©ener «fyad© traditie, die als
ecnl loodea last op' het volk ligt c-n die het
volk wil afschudden. Gio'djsdienst is er in
Mexico niet. W'cl afgodgrij1. Het religieus
probleem in Mexico wordt daar en in SpaP-
je gevoeld' ala meer dan' lallleen ma,ar dje
eaheiding van Kerk em Staat- M«n voelt
er de ontwikkeling van. Mexico in, d,® af
wenteling van, een dood veriad(en-
Het is nu wel duidelijk, djat v-an zulld
een schrijver geen voorstelling v!ain zaken
verwacht laan worden, die d|e Kerkf te veel
den Staat te weinig zou geven.
En wat constateert hij nuf
De Staat eiisdht. dat men voor do be
diening van -welken godsdienst d|ah' ook',
Mexicaan v,a,n geboorte moet zijin... Onder
Abetfening wordt verstaan, zoowel dip uit
oefening van deD ritus, als de publipke
docfrinale prediking of „welken arbeidl
ook van religieus proselitisme?.
Het onderwijs in de publieke en particu
liere scholen moet „wereldsch'-' zijh, dw.z.
dat de -dlienst van Godi buitengesloten is.
Religieuze corporaties, noch dp dienaars
v-an welken godsdienst oolf, moge11 sdho-
len stichten of" leidon. Stichting van kloo
sterorden is verboden. God^dienstfeyaiaxs
mogen zich niet voor politieke daeleuin,den
veree'niigpp. Zij mogen geen Kritiek oefenen
op de wetten van het k-ncf, Oif] idle djaidiejn ider
Regeering. Instellingen bestemd tot oplei
ding van gods|dtieaistleer,aiars zïjh onwettig.
Verboden is in Mexico, dat godsdienstige
•periodieken -of tijdschriften met bepaaldja
tendenz „tein> guftste van zeker religieus
geloof" politieke a.angelegein!he(Ieii b5ian-
delen. o'f! med6dje©lingen idjujn omtrent da
den v-Uji -autoriteiten o-fl v,an partidulierfln,
die met d-e uitoetfcning van publieke dlien.
sten in verband staan.
'Een politieke groepeering, wier naam
eenjg wooi-d oil eenigc aanwij'zing bevat,
die in verband staat mlef dbn OeiUen of an
deren godgdtuenst, is ev©n-eena verbodotn..
Do Kerken Sitaan onder toezicht van do
Overheid. - - 1
Go'dtedd'cnstodtemingen in of' buiten d|e
Kerken, die poütiéls» aangelegonhedën be
doelen te be'handeLen, zijn Verbotten., Geen
enkele religieuze venee'iiiging ma-a; roerende
of onroerende goederen bezitten of beboe
ren. De goederen die- zijl thans bezitten
zullen geaonffisqueeild worden, ©n tot natio
naal bezit worden verklaard. Do bedie
naars van den godsdienst mogen geen bij
zondere kleGding noch e»nige ond(arscbei-
ding dragen.
Men ziet dat elke uiting van den gods
dienst- verboden is ©n strafibaar gestiejl-dl.
Gieen onderdrukking kan ©rgei' zijn.
En elk woord van verweer zelfe is
strafbaar.
En dit alles is uitvloeisel van de aan
vaarding der loer van Marx, djj god,a-
•dienst opium noemt voor het volk. Het
vindt steun lftj een sociajistis'eiha arbei
dersbeweging. En ontmoet in socialistischs
kj'ingen, ook hier te lande, gcen bezwaar.
Wjj iazen er tenminste nog niets vate. Men
v-erw'ijt wol de Kerken, dat zij zidh niet
onderwerpen aan deze gruweKjke Wetge
ving.
De corr. der N. R. Ct." oordeelt, djat
hetgeen in Mexico geschiedt, ook buiten
d'e grenziKn van dit land' beteekeiiis h'eleït.
Wjj- mogen er een outzettantie ccpsje-
guentie m zien een ei- leer cu 'n beweging
die naar de wereMheerschappiij; streeft en
i-eeds mi-lb'oeimn onder haar bedwang hoeffc
Laster.
Bjj die behandeling van het valsche mim-
ters-prcces te Boedapest heeft een der
getuigen den leger-aalmoezenier Mgjr. Za-
di'avetsj besohuldigd, ,die vexvlalselbing te
hebheu begunstigd an z'elfls drastische proa
ven te hcbben genomen, die d^ onmO-gieiLijlk-
heid' moesten aantoonen, om1 de verval -
scihwg' te ontdekken. Telegrafisch© nieuws-
agentsclhfi.ppe.n evenals eorrespondienten van
niet-katholieke hladgn he-bbein uitvoerige
verslagen v.an de besdhuldilgdngon g|egev'eiii
©n die, ondanks d|e oud©!" ©ede bevestigdq
om wenteling in d-e-n toestand mjjaer a-r-
heidors teweegibrsn-ngen. vooral niet itii-
deus het carnaval
Van hot carnaval zie ik. af!.' riep zij 'uit
„II; weet thans wat beters milt mijn tijd 'ah
g'eld te ido-en dan ze in nuttelooza getuoij^
gons te verkwisten."
Zjj stonid' op en verliet dg kamer. Regi-
nald schreed ee.nig'c tiifJiii met soimhe-ra
glelaatsuitdiukking zwijgend op on nee
■en nam toen de wtaigel.sijdo courun
weer ort'
Thc-rese dj© hot gansche gesprek mie',
pijulijjka spanning had aangehoord, atoliUm
het oogenhlik gekomen, een bemiddeleiKÜ
woordje tof 'hem ie richten. Maai; hij
viel haar, 'half l'ac-hend. half hoos in <l«;
rekte,
„Laat haar 'm|aar begaan: beste xnia-
mad" zeide-hij, „Zij zal niet a! t® ver
springen en tegen het voorjaar hebi ik
oen middel in gereedheid 0m de kleinó
weerspannige t-e iemjmen."
--Welk middel vroeg- zij nieuwsgierig.
Maar hij lachte ©n sprak: „Spreken is
zilver, moedertjeI Komt. tijd, komt raad!"
Zij wist nu, dat zij, niet verder mocht
vragen, en volgde haar dochter, dia reeds
een poos wear met -fe z'orgen der huis
houding bezig was.
CVBordt varvolgd.j j
