Tweede Blad
BEATRIX.
pHE COURANT
ÜE&Zn.
ZATERDAG 27 MAART 1926
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
kensvleesch.
Opwokvoer
Ie kuikens.
Zeeland10318-20
GAREN
1ETTEN - TABAK.
VAN KALMTHOUT
EUKiUWKT S, SOES.
BANDENHUIS", GOES.
De reorganisatie der
R.-K. Staatspartij.
FEUILLETON
BINNENLAND
UIT DE PERS
TELEFOON 32
Aanbevelend,
10321-5®
ten tusschenpersonen).
>ril No. 173 m, Goea.
met de Feestdagen
k wil trakteeren op
1 LEKKERE SIGAAR,
>pe deze bij de
Evan de goedkoopste
duurste soorten.
opt uw Rijwielonderdeelen
Gereedschappen in het
DENHUIS", het huis voor
dichte kleeding, lederen
'jekkers, Eng., Am. Leger-
:ren, grijze Werkjassen
het Am. leger, blauwe
ikielen, alles nieuw, rub
ies-, knie- en dijlaarzen,
erjassen, Rubberpijpen,
erdoek p. meter van Am.
balonnen. Aanbevelend:
rHendrikskinderenstraat 47.
|r Heerenkleeding naar
Maat, Heeren- en
tlerconfectie, Hoeden,
en, Overhemden, enz.
irengarbaldi's, Laken, 1
weel en Bombazijn is bij
oor wederkesrlg te keepa*
onze Adverteerders, steunt
en ook zijn algen zaak.
Wie 10 pakjes E.V.
EPFOEDER gelijk koQP'
.vangt buiten de
Vier-
iitjes nog bij iedere 10 Pa^
n mooie goudfijn Kop
hotel. 10319-'
In de dagen der verwikkeling van den
Algemeenen Bond van R.-K. Rijkskk's-
kringen mot de St. Michaël-partij is eed*
z.g. aceoord AengenentVeraert getrof
fen, waarbij! een uitbouw van den, bond op
ruimere basis en breeder voetstuk werd in
het vooruitzicht gesteld, zoodat eenerzipds
de organisatorische eenheid behouden bleef,
anderzijds aan „denkrichtingen" voldoen
de gelegenheid zou worden geschonken om
zich te uiten en te doen gelden.
Deze hoofdgedachte der pacificatie tus-
schen „St. Michael" en den Bond is nader
uitgewerkt door eene commissie, bestaande
uit de heeren:
J. B. J. Aengenent, Hoogleeraar aan
het Groot Seminarie'te Warmond; G. P.
Bon, JournalistMr. Dr. J. II. P. M. van
der Grinten, Hoogleeraar aan de Keizer
Karei-1 ;niversi t eitMr. A.. J. M. Lees
berg, advocaat en procureur, Wethouder
dei- Gemeente AlkmaarMr. Dr. A. B. G.
M. van Rïfekevorsel, Lid der Tweede
Kamer der Staten Generaal; Dr. J. A.
Veraart, Hoogleeraar aan de Technische
Hoogcschool te> Delft.
De Commissie benoemde in Jiuar eerste
vergadering tot secretaris, Prof. van der
Grinten en wees in 'Oen barer volgende
vergaderingen den beer Bon tot adjunct-
secretaris aan.
Tot voorzitter der Commissie werd be
noemd da heer Mr. Dr. D. A. P. N. Kob-
len, destijds voorzitter van de Tweede Ka
mer der Staten-Generaal.
De samenstelling der Oommissie onder-
ohig wijziging door het bedanken van
Sir. Kooien: in verband met diens bpnoe.-
ming tot Minister van Arbeid, Handel en
Nijverheid. In zdjhe plaats benoemde het
Bemdsbcstuur rijin voorzitter, Jhr. Mr. Ch.
Ruis de Beerenbrouck, Voorzitter van de
Tweede Kamer der Staten Generaal, Oud-
Minister van Binnenlandsche Zakèn en
Landbouw, tot Voorzitter der Commissie.
Deze commissie heeft e.en nieuw' regle
ment ontworpen der gereorganiseerde R--
K. Staatspartij, het voorzien van inlei
ding en toelichting en zóó als rapport
uitgebracht-.
Het Bestuur van den Algemeenc® Bond
heeft- dit rapport in rijn vergadering van
13 Maart j.l. behandeld en het, behoudens
enkele wijzigingen, goedgekeurd.
Het zal nu in do Kieskringen ter (be
handeling worden voorgedragen en dezen
zomer aan het oordeel van de Algemjeen
Bondsvergadering worden onderworpen.
Wij beginnen thans met de. publicatie
van het concept-reglement door de Com
missie-Kooien (Riuijjs) ontworpen. Het is
een lijvig stuk en ook met dc toelichtingen
blijft het wat zwaar op de band, zoadat
men alles goed moet lezen om h;et te be
grijpen.
Speciaal onzen lezers, die in de ver
schillende plaatsen van Zeeland een lei
dende functie in ons politiek organisa
tiewezen vervullen, bevelen wij de lezing
van dit concept-reglement met; allen aan
drang aan, opdat zij op hun beurt anderen
Van voorlichting kunnen dienen.
Natuurlijk is ook dit reglement niet
volmaakt, gelijk elk menschenwerk. Maar
het beduidt toch een stap in de goede
riehting en dat is al veel waard.
Inleiding tut liet ontwerp-
reglement.
De nieuwe organisatie der R,-K'. kie
zers in Nederland, in dit ontwerp ge
naamd. Roomsch-Katholieke Staatspartij',
wordt opgebouwd op de R.-K. kiezers.
Ieder Roonisch-Katholiek N ederlander
tnoet zicli één gevoelen mfet de staat
kundig-organisatorische eenheid, die R.-K.
Staatspartij heet.
In het ontwerp wordt gepoogd zooveel
mogelijk gelegenheid te geven aan dei ver
schillende stroomingen onder de Katho
lieke staatsburgers zich te tloon gelden,
zonder dat nochtans van partijvorming'
in de partijl ooit sprake mag zijn. ,Zoo
moeten dus op de vergaderingen van de
Staatspartij1 de onderscheidene zienswij
zen tot uiting kunnen komen en zoo moet
't mogelijk rijn, dat voorstellen ten a-an-
65)
Ml—
XXXIT.
Het wa-s voor den "eersten keer sinds
haar huwelijk dat Alice op „Glycines"
kwam'. Volgens haar gewoonte bracht rij
den winter door. te Parijs, den zomer op
de rozenvilla, die haar schoonmoeder be
zat bij Lyon. Het was in het begin van
October, en het liep tegen deu' avond. Ce
cile was, zooal» zij gewoonlijk deed, naar
haar kamer gegaan en kwam! niet eer be
neden voordat het tijd van diner Was.
Gaston cn Axnaud waren op jacht en
Alice en Beatrix hadden van het prach
tige weer gebruik gemaakt om een wan
deling te doen. Zij kwamen thuis en wij
vinden ze terug in-het salon waaruit zij
vier jaar geleden gevlucht waren, om' naaï
de ruïne van deu ouden toren te gaan.
Alice was altijd aardig en haar nog altijd
levendige bewegelijkheid had epn soort
waardigheid gekregen, die liaar aantrek
kelijkheid vergrootte. Beatrix zat naast
haar, zijl was nog in zwaren rouw over
den dood van haar vadeV, dia. den vorigci)
winter plotseling te Nizza gestorven! was
De zon, die in den beginne hoog gestaan
liad bij' Beatrix's jeugd was nu geheel en
al verduisterddoor haar vader geruï
neerd, die liet grootste gedeelte van rijn
fortuin met het spel verloren had, had rij
een onderkomen gevonden bij baar tante,
die dicht bijl Nantes woondedikwijls
kwam rij1 maanden lang doorbrengen bij
zien van het Program van Actie uit alle
doelen des lands ter kennis wDrden ge
bracht van liet beslissend College der
Staatspartij. Verder kan niet worden ge
gaan. op gevaar van de zoo noodzakelijke
staatkundig-organisatorische oenheid "te
verbreken en nog slechts over te houden
een min of meer samenhangende fede
rate' van staatspartijen. Hierop komen
wij aanstonds nader terug.
De.Algemeene Vergaderiug der R.-K.
Staatspartij, liet hoogste orgaan in de
partij, heet voortaan Partijraad. De Par
ti; kaad, waarvan de leiding,zooals hier
onder zal blijken, berust bij den Voor
zitter der R.-K. Tweede -Kamer- fr act i-e
wordt in h et ontwerp zoodanig samenge
steld, dat allo waarborgen worden ver
kregen voor een zaakkundige behande
ling van de groote staatkundig^ vraag
stukken. De bedoeling is immers, dat het
om de vlei- jaar vast te stellen .program!
onder alzijdige en bekwame voorlichting
regelmatig wordt opgebouwd. De Com
missie is er dan ook op bedacht geweest
aan de afgevaardigden der Rïjjkskiöskring-
organisafies een aantal personen toe te
voegen, die op verschillende gebieden van
het maatschappelijk leven een vooraan
staande plaats innemen. Bovendien kan
de behandeling dei- belangrijke vraagstuk
ken geschieden onder voorlichting' van
prae-adviezen van de hand van bekwa
me prae-adviseurs.
Ten einde ervoor te zorgen, dat do band
tusschen .gekozenen 011 kiezers 'stevig blijft
en dat «enerzijds do kiezers hun voordeel
doen met de inzichten van de mannen -en-
vrouwen der practisehe -politiek, ander
zijds de- -afgevaardigden in het Parlement
tildig op de. hoogte komen van de nieuwe
wenschen en inrichten van het Katholieke
kiezerskorps, worden de R.-K. fracties
van de Eerste en Tweeda Kamer der Sta
ten-Generaal in het ontwerp bij den Par
ti raad ingelijfd, zij' het dan ook, evenals
de in de vorige alinea bedoelde personen,
mot raadgevende stern. De Commissie
acht het toch' in strijd met een gezonde
democratische opvatting, 'dat de beslissin
gen over de verschillende zaken anders
worden genomen dan door de afgevaardig
den der RijkskieskriiigorganLsa.t-ies in den
Partijraad.
Deze afgevaardigden vormen, met het
Bestuur der Staatspartij', een afzonderlijk1
orgaan, de Bondsvergadering, die ook af
zonderlijk kan worden bijeengeroepen voor
dc behandeling van aangelegenheden,
waarvoor de Partijiraad minder aangewe
zen schijnt. Do Partijraad is echter bet
hoogste orgaan en bezit derhalve de .be
voegdheid de hesluiten der- Bondsvergade
ring te vernietigen of te wijzigen.
Wordt het ontwerp aangenomen, dan
zal het Bestuur na-ar' de meening onzer
Commissie doelmatiger zijn samengesteld
dan tot dusver het geval is. Door den
eisch te stellen, -dat de voorzitter of een
ander bestuurslid dor Rijkskieskxingorga-
nisaties in het Bestuur' plaats neemt, ver
zekert men dc beste verbinding tusschen
de centrale leiding en de verschillende!
Rijkskieskriugen. Verder denkt de Com
missie zich een Dagelijksch Bestuur van
vijf personen, waarvan door de beteeke-
nis der personen, die het sanïenst-lelleiï,
groote kracht kan uitgaan en dat ook een
groot gezag onder de Katholieken bezit.
Door in het Dagelijksch Bestuur plaats in
te ruimten voor tenminste twee leden der
Tweede Kamer verzekert men zich een
voortdurende aanraking met de vraag
stukken van practischo politiek. Uit de
vjjf leden van het Da-gelijksch Bestuur
zullen do afgevaardigden der Rjjkskies-
kringorganisatics den Voorzitter 'moeten
benoemen.
Het Presidium van den Pa-i'ti,faad is
volgens het ontwerp niet aan hem opge
dragen, doch, zooals hierboven reeds werd
opgemerkt, aan den Voorzitter der Twee-
Kamerfractie als zoodanig. Bij! den leider
van de Katholieke jiolitiek in bot Parle
ment behoort, naar de meening onzer
Commissie, de leiding van hei) hoogste or
gaan der partij en daarmede de algemeene
politieke leiding te berusten-
De OQi'zitter van het Bestuur is be
last inct liet presidium van de Bondsver
gadering -en van de vergaderingen van
Bestuur cn Dagelijksch Bestuur. In rijn
handen berust dus de practisehe uitvoe
rende leiding van alle partij-aangelegen
lieden. Bij' afwezigheid van den Voor
zitter van den Partijraad zal hij' dezen in
Cecile, die medelijden bad mei; haar veria-
tenheid.
Beatrix, zei Alice, die in een gemak
kelijke stoel ging zitten, ik heb zoo'n
dorst, ik bon moe. Wil je even bellen om
thee?
loen riji dit zcide kwam er een be
diende binnen die haar de post op een
zilveren blad overreikte.
riep Alice uit, een brief
van Giselle en Jacques! Mama zal nu w'el
i" haar schik wezen, zij maakte zich on
gerust over huu stilzwij'gen.
Wat zegt ge van Giselle
Niets, dan wat praatjes. Kijk het
scliijUt dat Jules Tremaine gaat trouwen.
Met wie?
Maar de jonge vrouw, die geheel in be
slag genomen werd door liaan brief, hoor-
oe haar niefc.
Op dit oogenblik werd de deur opnieuw
geopend, een dienstmeisje verscheen op
den drempel. Zijl legde een vinger op haar
lippen en gaf Beatrix een toeken 0.111 haar
tc volgen. Erg nieuwsgierig volgde liet
ïïioisjC' naar naar de voorkamer.
Juffrouw Beatrix, vroeg rij sidde
rend, hebt u Lotte gezien? Hc ben al meer
dan een uur naar haar aan het zoeken.
-Lotte, herhaalde Beatrix verwonderd
neen ik weet niet waar rij is. Hebt gij' al'
in den tu.111 gezocht?
?\h-,eb overal al gezocht. Ik dacht
U was> zei het jonge meisio
ernstig, wat zal er gebeuren als er aan de
Ucme eèn ongeluk overkomen is? Wat
zal mevrouw zoggen? Het jonge meisje
was zoo ongerust, dat Beatrix er mede
lijden mee had.
het presidium moeten vervangen.
De Secretaris der Staatspartij! zal vol
gens liet ontwerp een persoon zij®, dio
zijn hoofdtaak vindt in den arbeid voor
de partij'. Aanvankelijk op bescheide'®!
scliaal krijgen wij! dan ook het Partijbu
reau, dat later zich naar gebleken be
hoefte kan uitbreiden.
Wij' meenen. dat door het vastleggen
van deze hoofdlijnen in het hierna volgend
ontwerp aan billijke verlangens is tege
moet gekomen en dat wijl binnen korten
t'ju een organisatie der Nederlandischia'
R.-K. Staatsburgers zullen bezitten die
ons door elke andere partii' kan worden
.benijd.
Uit liet bovenstaande blijkt, dat aan na
genoeg olie wensclren, opgenomen in liet
Communiqué-Acngonent, in het ontwor
pen reglement werd tegemoet gekomen.
Op één zaak moet echter in dit verband
nog worden gewezen. Sommigen hebben
in het Communiqué aanleiding gevonden
t,e verwachten, dat de Partij'raad op den
grondslag van evenredig kiesrecht zou;
worden samengesteld, in dien zin, dat
denkrichtingen naar haar getalsterkte
zouden worden vertegenwoordigd. Op
theoretische cn practisehe gronden Lek dit
aan de Commissie echter een v.ei'.werper
lijke regeling. De verschillende' meeningen
eu stroomingen in het Katholieke; kiezers-'
coi^is rijn niet zóó duidelijk af te bake
nen dat de kiezers als he-t ware op
den .grondslag van bepaalde program -
eisehen in verschillende groepen kunnen'
worden ingedeeld. Ware dit zoo, dan was
het toch ook eigenlijk met dc R.-K.
Staatspartij' godann en kon men hoogstens
nog van .oen aantal R.-K. partijtjes spre
ken. Men heeft dc zaak veeleer zóó te
zien, dat er weliswaar bijl verschillende
groepen uit het kiezerscorps onderling af
wijkende meeningan lieerschen ten aanzien
van allerlei vraagstukken van practisehe
politiek, maar dat het er alleen maar
op aan komt, dat die meeningen te voor
schijn komen in de verschillende instan
ties, onv dan tenslotte in den Partijraad
haar verzoening te vinden in bejraalde
concrete eisehen voor het program. Dik
wijls zal het zóó gaan, dat een aanvanke
lijk met warmte verdedigd standpunt on
der den invloed van de critiek der ver
schillende instanties uit overtuiging wordt
prijsgegeven. Bij' de nieuwe structuur
der Partij! zou het, naar de meaning der
Commissie, dan ook een onding zijn, in
dien de Partijraad bepaalde, in een' zekere
getalSsterkto vertegenwoordigde groepen
met bepaalde standpunten te zien gaf,
indien de Partijraad dus werd een soort
van Parlem'ent. Het werk van alzijdig©
voorlichting, dat in het ontwerp zoo na
drukkelijk -wordt beoogd, zou bijna, niet
kunnen worden uitgevoerd.
In de practisehe toepassing zou ho-
vendien een regeling met evenredig kies
recht voor de verkiezing van de afgevaar
digden in den Partijiraad op bijna onover-
'koipelijke moeilijkheden stuiten. Er zou
immers over het geheéle land- een gewel
dig stombus-apparaat in werking moeten
worden gezet. Hoeveel kosten en moeite
dat meebrengt kan men gemakkelijk af
leiden uit de gegevens, die uit de stem
ming over de candidaten volgens .het
Kiesreglement beschikbaar zijn. En zon
men bovendien kunnen, verwachten, dat
de kiezers maar telkens weer ter stem'
bus kwamen? Zou men niet zulk een on
gelijke belangstelling onder het georgani
seerde kiezerskorps ontdekken, dat van
«enigszins bevredigend resultaat We.l geen
sprake zou rijn? 1
Het zal duidelijk rijn, dat, in liet licht
van deze theoretische en practisdhe over
wegingen, een regeling van de verkiezing
der afgevaardigden in den Partijraad op
den grondslag van evenredig kiesrecht in
bovenbedoelden zin volstrekt onmogelijk is.
In het Comimmiqué-Aengenent Wordt
een samenstelling van 't centrale lichaam
der Partij! in overweging gegeven op de
basis van evenredig kiesrecht in geheel
anderen zin, namelijk zóó, dat elite Rijks
kieskring recht zou hebben op een aantal
afgevaardigden in dit lichaam, „in verhou
ding tot. het aantal stemmen bij de vooraf
gaande verkiezingen der Tweede Kamer
in -den Rijkskieskring op de lijst der R.-K
Staatspartij! uitgebracht". Ook deze ge
dachte moest, naar het oordeel der Com
missie, worden losgelaten. Im'mers, of
schoon kan worden toegegeven, dat de be-
teekenis van een Rijkskieskring niet al
leen afhankelijk is van het aantal geor
ganiseerde kieziers, doch zich ook' afspie
gelt in de op do partij! uitgebrachte stem
men en ofschoon kan worden erkend, dat
de mogelijkheid 0111 de kiezers to organi-
seeren in de verschillende Rijkskiesteriri-
gen niet even groot is, strijdt het toch met
gezonde organisatie-begrippen, om bijl ver
tegenwoordiging in een hooger lichaam
rekening te houden met elementen, die
niet tot de organisatie, behooren.
Hier is ten slotte de plaats om er op te
wijzen, waarom de commissie evenmin kon
treden in een soort van vertegenwoordi
ging van „standen" in den Partijraad. Op
de eerste plaats al niet, omdat het haar
'niet kon gelukken, zich een. eenigszin^ be
vredigende indeeling in „standen" van het
moderner kiezerskorps voor te stellen.
Hier zou misschien ruimte rijn voois, aller
lei kunstmatige constructieszeiter rijn
er geen werkelijke constructies, die hou
vast bieden.
Doch', gesteld al, dat men er in slagen
zou een logisch-juiste indeeling in standen
te construeeren, dan zou die constructie
toch hoogstens alleen dienst kunnen doen
bij de behandeling van onderwerpen van
sociaal-dcmocratischen aard, terwijl rij uit
den aard der zaak volstrekt ongeschikt is
bi, de groote principieele vraagstukken,
die in het Parlement worden behandeld
en bij' talrijke andere vragen, die voor de
verschillende standen gelijkelijk van be
lang zijn, als Buitcnlandseh beleid, Kolo
niaal beleid, Huwelijkswetgeving, Defen
sie, Waterstaat en no>g veel' andere' meer.
De Commissie is. er dan ook van .over
tuigd, dat een rustig overwegen van dit
alles ook lien, die aanvankelijk iets voel
den voor „standenvertegenwoordiging" in
den Partijiraad, van dit standpunt zal af
brengen.
(Wordt vervolgd.)
11
Be nieuwe -minister va® Onderwijs.
Een man uit dc praetijk.
Prof. G. iW'. Kernkamp schrijft in de
groene „Amsterdammer", dat dfe zeven
nieuwelinge®! in liet Kabinet-De Geer, wel
ken voortrefftelijken staat va® dienst zij
ook kunnen overleggen, zich als Minister
het vertrouwen van de Kamér nog moeten
verwerven.
Een van hen, nir. Waszink, zal boven
dien „moeten waar maken', dat een be
gaafd ïnensch zich gemakkelijk inwerkt iu
een hem vreemde materie en er soms een
frissoher kijk op heeft dan iemia-nd, düe er
zijn heele leven i® heeft gezeten." 1
Prof. Kernkamp, die aan de universi
teit te Utrecht onder uiteer ook de vadjn"
landsehe geschiedenis1 „va® djen nieuwen
tijd" doceert, schijnt van d|e jongste g'e-
Hehicdenis van onzer vaderlandjscho
provinciën, Lintburg, niet bijzonder goed
op dc hoogte. Dit is erg jammer. Want
vooral de opkomst en de bloei van ge
meenten qls Heerlen', welke ligt in het
centrum' der belangrijke mijnindustrie, zijn
als een zeel' voornaam, onderdeel d)er va-
derlandscbe 'geschitedlcnis va® den nieuwen
tijd, het bestudeeren zeer zeker waar-dj
Indien Zijn' Hooggeleerde ooit gelegenheid
mocht vinden ook Limburg', speciaal de
gemeente Heerlen, binnen de.n kring zij
ner belangstelling te trekken, dan zaj' het
hem niet ontgaan, dat dé zaak van hot
onderwijs voor den burgemeester, dje in
de ai'geloopen dertien jaren' aan het hoof<i
van Heerlen heeft gestaan, geen „vreemde
materie" kan rijn.
Eén blik op de historische werkelijkheid
is voor prof. Kernkamp voldoende, om tot
de overtuiging* te komen, dat hij zich heeft
vergist.
Toen mr. Waszink dertien jaar geleden
tot burgemeester van Heerlen werd be
noenid, waren er aldaar: 5 openbare la
gere scholen, 2' bijzondere lagere scholen
voor meisjes, 1 of 2 bewaarscholen, en
één bijzondere H. B. S'. voor jongens. In
het gteheel dus een tiental onderwijsinrich
tingen.
Nu zijn er: drie openbare lagere scho
len, negen-en-twintig bijzondere; één open
bare bewaarschool, twaalf bijzondere be
waarscholen; één bijzondere ambachtschool
twee bijzondere middelbare technische
scholen (waarvan ee® speciaal voor den
mijnbouw); twee bijzondere hoogere bur
Ik ga u helpen zoeken, zei ziji, en
ten slotte rullen wij haai- toch wel vin
den. Zeg aan Baptist dat hij de thee op
dient. Mevrouw heeft het op het oogenblik
druk cn rij zal m'ijh afwezigheid niet be
merken. Zoek intusschen naar Lotte nog
eens in het park, ilc zal den weg langs
het water nemen.
Op het kerkhof, dat de oude kerk om
geeft, is een jonge man voor een marme
ren grafsteen, die met allerlei chrysanthe
mums en bloemen bedekt is, neergeknield,
en bidt vurig. Daar rust zijn moeder hij
komt er dikwijls. Do tranen loopen hem
aver het gelaat en een diepe zucht komt
van zijn lippen.
Het zand van den weg knarst onder
een lichten stap, een klein meisje van on
geveer drie jaar verschijnt met een pop
in haar handen, die ze Vast tegen riöbj
aandrukt. Bijl het zien van den jongen
man bleef liet kind plotseling staan, kijkt
hem met haar groote zwarte oogen vol
medelijden en vrees aan cn komt lang
zaam naar voren:
'Arme mijnheer 1 huil jocli nioij sprak
zij met een zilveren stemmetje, terwijl zij
op haar- teenen ging staan om hem' te om
helzen. Lotte zal u naar pop en ha,ar
lekkers geven.
Verrast slaat Etienae zijn zeer betraan
de oogen op het kind.
Hoe heet je lief kindje?
Ik heet Lotte, ik ben verdwaalt?,
zei het kind eenvoudig.
Hoe nog meer alq Lotte?
Neen ik heet niet hoe nog meer als
Lotte: ik heet alleen Lotte.
Hoe heet uw mania?
Zij heet mama en pa-pa is Mijn
heer de Morville.
Waar wonen zij?
Dgar ginder -ver weg in hot
groote huis hij het water. Ik ben uitge
gaan, omdat tante Bea niet met mijl kon
spelen, maar ik weet nu den weg ni»t
meer terug.
Het groote huis bij het water, her
haalde Etienne. Dan moet het op „Gly
cincs" zijii dat je woont, lieve kleinjo
vriendin.
Op „Glycines" zei het kind, terwijl
zij' haar' groote oogen verwonderd op den
jongen man sloeg, ik weet het niet hoor!
Wil je mot mij! gaan, Vroeg hij1,, ik
zal je bijl je mama tepug brengen. En hij
gaf hot lievo meisje een hand, verliet met
liaar het kerkhof, en ging den weg langs
hot water die naar „Glycines" leidde,
Dc dag sjroedde langzaam ten einde, hel
was zacht weer, de duisternis viel in. De
wind bewoog heel zachtjes dc toppen der
hoornen en deed de doodo bladeren vallen
die onder hun voetstappen kraakten. Op
eeuR bleef' de kleine stilstaan.
-Ik ben zoo moe, mama zal me zoe
ken, riep zij! weenend uit, zij zal op
Sophie grommen, arme Sophie.
Zij zal niet grommen, zei Etienne
binnen vijf minuten zijn wdj' bij haar.
En bij; nam haar in zijn armen en begon
te loopen in de richting van „Glycines'
Het, meisje was gerust gesteld, glimlachte
ou legde haai' kleine blonde .kopje tegen
zijn schouder aan: zij gevoelde rielï veilig
in zjjh armen.
Op het oogenblik dat Etienne het hek
gerscholen (een voor jongens en een yoor
meisjes), twee bijzondere handelsscholen
(een voor jongens en een voor meisjes),
één huishoud- en industrieschool met vijf
filiaalscholen (de eenige ceratralc in Neder
land, waarvan do heerenl in Don H,aag
konden getuigen:, dat zij in ord(s was), en
één vroedvrouwenschool met gelegenheid
tot opleiding va,n kraamverpleegsters. En
tenslotte is er aan het centraal ziekenhuis
voor geheel de mijnstreek te Heerlen nog
gelegenheid tot opleiding van, verpleeg
sters.
Hooger onderwijs is er in Heerlen nog
niet. Doch overigens zij® onder de 58
onderwijsinrichtingen zoowat alle moge
lijke soorten van scholen! vertegenwoor
digd.
De eerste jaren van zij®' burgemeester
schap heeft ml-, W'aszink de 'onderwijs
zaken zelf behandeld, em toen deze be
stuurstak later onder een wethouder kwam
te staan, is de burgomtee-ster steeds zijn
aandacht aan de ondierwijsbelangen blij
ven schenken!.
Een vreemdeling- inl dit (ondierwijs-)
Jerusalem! is mr. Waszink dus allerminst,.
Integendeel! Juist als man' nit de pTao-
tijk heelt bij; te doen gehad met alle
administratieve en finamciecle moeilijkhe
den, waarmede een belangrijke en bloeien
de gemeente op het stuk van lager- «n
middelbaar ondjerwijs t,e maken krijgt. De
onverwachte instelling*, onmiddellijk na
het optreden van mlr. Waszink, v,an 't
Staatscommissie om te onderzoeken, of
en op welke wijze, met volledige hand
having van de beginselen der onjJ|erwijs-
paeificatie, daaraan een minder kostbare
toepassing kan worde® verzekerd, ge
tuigt van de groote voortvarendheid^ waar
mede de nieuwe Minister rij® taak heft
ter han-d genomen;. Hn hei is dan ook- vol
komen begrijpelijk, dat juist de gemeente
besturen, en alle®, die mtet de adpiinistra-
tieve en 'finaiarieele nibeilijkhcden van de
onderwijshvetgeving hebben te kampen, met
voldoening! hebben gezien, dat een man nit
de praktijk', een jurist met eeu frisschen
kijk op onderwijsbehoeften en- gemeente-
finacciën deze taak heeft aangedurfd^
Het feit, dat mir. Waszink katholiek! is,
geeft tevens de zekerheid, d(at onder zij®
leiding aan de pacificatie-geldjatehte niet
zal worden getornd. Bijzon-):-èn open
haal' onderwijs zullen beide krijgen, waar
op zij recht hebben. En als er besnoeid
wordt, dan zal ook d|e gelijkheid bij' ü'e
bezuiniging blijven. („De Tijd")
Oprechte Hulde.
„Het Centrum" driestart:
Nu do slag is verloren, moet ons een
oprecht woord van hulde uit de pen.
Naar twee rijden.
Eenei'rijds voor den Minister vun Bui-'
tenlandsehe Zaken, die pp 19 Maart de
han(l)mvin,g van het G-ezantschap bij! den
H. Stoel op zoo overtuigende en -wel-
surekende wijze als een belanj* voor 011s
land heeft verdedigd. Hii! {leed daarbij',
wat zhii plicht was te doen. Toessgever.
klaar hij! deed hot op zoodanige wij-ze e,>.
onder zoodanige omstandigheden, dat hij
onzerzijds recht heeft op een woord va.11
hulde en dank.
Anderziids voor den grijzen Staatsman,
don oud-Minister Heemskerk die, spre
kend» namens de Anti-revolutionaire Ka
merfractie, een rede hield, even voor
treffelijk naar vorm' als naar inhoud.1.
Dat was juist een woord, maar boven
al was dat een kloek woord.
Tegenover het armzalig gebibber der
voor dc anti-papisten bukkende Christe-
lyk-HIstorischen, maakte het kloek stand-
houden der Anti-revolutionairen een
prachtig figuur.
Wij beseffen ten volle, hoe moedlij
het voor de .geloovige Protestanten is,
om onbevangen to staan tegenover c
vraag, of de handhaving van, een Gczant-
sehan van Nederland bij heit Vatica-an door
het Landsbelang geboden wordt.
Wij' zijn ons <?r ten volle van bewust,
dat de- Anti-revolutionaire partij, gezien
dc nu eenmaal in ons volk levende an,
papistisehe instincten en het speeuleeren
daarop door de Christelijlk-Ilistorischeii,
bijl dezo at emïning in een politiek zei
moeilijke positie kwam te staan.
Maar juist, omdat wij dit zoo ten volle
verstaan, is des te grooter onze warme
van het jjaxk open maakte kwam' ec„
vrouw' ontsteld aanloopenLotte, mijin
kleine Lotte! ben j-e da-ar eindelijk!, Deug
niet waar heb je toch gezeten?
Lotte, wier oogen van slaap langza
merhand toevielen, glimlachte even te
gen hahr en liet toen haar kopje weer.
tegen den schouder van haar bescherm-'r
aanvallen. Zijl was ingeslapen.
Het jonge meisje zich wendend tot den
jongen man zei hartelijk: Dank, duizend
maal dank Etliennc! Ik zou u bifnl
niet meer herkend hebben, voegde zij er
«eu beetje verlegen aan toe.
l'k heb u dadelijk1 herkend, zei hij
eenvoudig.
Beatrix gaf geen antwoord. Een onge
wone blijdschap maakte haar stil. Zijl was
gelukkiger dan zi;1 ooit geweest was. Zij
gevoelde, ofschoon nog niet ten volle, dat
het geluk wasterug geköerd. Alle blij
de» stemmen van de jeugd, van de hoep,
van de liefde, die zoolang stom' geblevi l
waren, klonken opnieuw rond haar.
als dit oogenblik èens altijd kon duren:
Zij vertraagde liaar pasZij gingen
langzaam, heel langzaam naar buis. Alice
die voor liet venster stond, zag hen aan
komen en glimlachte.
„Ik zal mijn kleine Latte steaks wri
omhelzen", zei zijl in zich zelf, „laat hen
nog maai' wat van hun geluk genieten
Op dien avond omhelsde rij haar, kleine
lieveling zéér laa-t.
Beatrix cn Etienne bleven lang in den
tuin waar de droge; bladeren vielen en
bleven vallen.
- f
EINDE,
