NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GEHEEL ZEELAND
MAISON F. Q. C. DEN HOLLANDER
Dames-Model-Costumes,
Mantels en Hneden.
itie-leening
Eerste Blad
Specialiteit in:
10.000,-
DIT BLAD VERSCHIJNT; DES DINSDAGS
DES DONDERDAGS EN DES ZATERDAGS
Nog eens: „Roomsche angst'
HIE VAN DE
)NTVANGENIS
AGD MARIA
ioes.
udheid meer!
ijk alle kleedingstukken
MAGDALENASTRAAT 7 GOES TELEFOONNUMMER 15
BUITENLAND
ENGELAND
FRANKRIJK
AFRIKA
JAPAN
BINNENLAND
>CHE COURANT
jlbouw, de heer P. N. Haev
liddelburg.
|aan de Hoogeschool te Gent
enieur de heer E. Matthews
tijdvak van 1 Oct. 1925 tot
is benoemd tot leeraar aai»
lbouwwinterschool 4e Goes do
Ie- Graaff, te Berge ni-qp-Zooipn
CTBERICHTEN
|9 September 1925.
Tarwe f 12,50—f 13,50, .Win.-
12f 12,25, Goudgerst 121
lokerwten f 10f' 10.50, Kroon-
If 16, Bruine Booneu f 141
|de Boonen f 16—f 22, liaan-
rf 43, talles per 100 K'.G. Aan-
handel regelmatig. Bruine boo-
gd.
19 Sept. Eierveiüng V. P. Z.
eieren 10177 stuks. Prqff
Ir 100 stuks.
[eeiitiiE K»|»eHeBiezelisg»
en omgeving.
Iling van 30 September.
Groote veiling.
f3,30 per 100 K'.G.
Kleine veiling.
Maplgdeperen 2530, Doyené de»
5-72, Br. Clairgaau 3545»
40. Pondsperen 25, Beurré v. d,
-40, Gieser iWi'Memlajn 20, Klei-t
Josephine de Malines 33,r Duch-,
<me 3045, Val en Kroetpere»
1 f.AiptpelsBismarck' 610, No-'
12, Ananas Keinette 6Gxoli
Hondsmuil' 911, Zure Belle-
Goudreinet 9—19, Sterappels !5r
jnan© d'Orange 712; C,%mpagnq
f2, 1'rmgaard 11. Vlaatmsdhe Hol»
(Present van Lunteren 8, V,al- eö
ds 31. Bliaiuwe druiven 54
n, alles per 100 E.G.Noten
|7, Kipeieren 10.30, Eendeierea-
tonijnen 300 gulden, alles per
Iks.
BURG, 30 Sept. Tarwe f 11,50—
Chevalier f 11,75, Bpgge f 10,75,.
f 12,50, Bruine Boonen f 18,00.
TDIJK.
EENER
ÏOO,en f 500,
den H. Stoel en goedkeuring
ing, Aartsbisschop van Utrecht.
en hoofdsom gegarandeerd
J het
H. Petrus en Paulus te Soest.
rIFTE 98'l2 pCt.
|n, dat de inschrijving op
ening vanaf
ICTOBER 1925
aende kantoren;
lUWBANK te AMSTERDAM,
,S-HERT0GENB0S(5H,
lOUWBANK,
Roosendaal, Stationsstraat 5.
ÏANSSENS te Axel, Hulst,
Terneuzen en I.Izendijke.
te Bergen-op-Zoom.
iljetten zijn op aanvrage bij de
rijgbaar.
ben Maandag 12 October 1925,
ÏRLANDSCHE LANDBOUWBANK
"JES DROSSAERTS
er 1925.
9092-110
rtelboer's Kruiden en Wortelboer's
e dagen weer genezen. Duizenden
vonden.
tajj (amerikaansche
II kleurzeep)
n maakt ze in een oogenblik
,rkrijgbaar in alle kleuren.
1 Steenstraat 108, AMSTERDAM
de bekende Drogisten enz. h 10,50 per
voldoende voor minstens 260 gram stof
v.h. C. A. SCHULTE Co. te MIDDELBUR8
NUMMER 116
ZATERDAG 3 OCTOBER 1925
21 stb JAARGANG
NIEUWE ZEEUWSCHE
Bureaux van Redactl» «n Administratie i Wtstaingel, QOES
Intörloc. Talsfoon» Rariactf» en Administrate Telef. No. 207
Bijkantoori MIDDELBURG» Markt 1 «n 2i Tolefoon No. 474
Abonnementsprijs f 1,90 per drie maanden, bij vooruitbetaling
Adrartentlin van 1 tot 6 regale 0.00, elke regel meer f 0,15
Contractregelprlja, te beginnen ötj SOC regels, beduidend lager
«ROOTE WAARDE
VAN PUBLICITEIT
WORDT GELEZEN
IN ALLE KRINGEN
Dit nummer bestaat uit twee bladen
117
DE BESTE VaRINAS
TkrjjjbMf Afsol?p.lxlfo«ttp4>.
Wij veroorloven 011s, met een enkel
woord terug1 te komen op de bemerkingen,
die de eerw. heeren v. Ruitenberg) on v.
Nieuwenhuijzen meenden te moeten maken
op ons hoofdartikel van 24 September j.l.,
van welke aanmerkingen onze lezers
ongetwijfeld in ons nummer van Donderdag
Ij. October j.l. hebben kennis genomen.
Op den voorgïond 3ta, dat wij met
waardeering het naschrift der heeren
y lazen, waarin zij' verklaarden, dat de
Vrijzinnig! godsdienstige Landdag te Goes
vrij was van anti'-papistische smetten.
ITróuwens, de zakelijke, nuchtere maar
daarom gansch iniet onwelwillende toon,
waarin zij zeiven hun betoog! kleedden,
bewijst, dat ook hun geestesoog niet door
'kleinzieligen Ebme-haat is beneveld. Dit
waarborgt dus een gedaehtenwisseling,
waarbij het Augustiniaansche adagium
„in het noodzakelijke de eenheid, in het
twijfelachtige de vrijheid, in alles de
liefde" over en weer als richtsnoer kan
dienen. En, waar, naar een geestig
Franscb gezegde, uit den schok der
meeningien de waarheid kan ontstaan, daar
achtten wij het passend, aan de opmer
kingen der inzenders het volle recht te
doen wedervaren, door hun ingezonden
stuk volledig in ons 'blad af te drukken
en wel opi dezelfde plaajs waar wij onze
opmerkingen, aan hun adres gericht,
plaatsten. Wij zouden toch aan den naam'
on de reputatie van ons blad een slechten
dienst bewijzen, wanneer wijl ten opzichte
van deze onze opponenten 'fc Horatiaansch:
principe: audi et alteram partem",
„hoor ook de wederpartij" gingen verloo
chenen.
En wat nu de opmerkingen der heeren
betreft, wil het ons na, aandachtige
kennismaking daarvan, voorkomen, dat de
inzenders zicli een geheel verkeerde
voorstelling!maken van, dien z.g. Boömschen
angst, die eigenlijk in heb geheel .geen
angst is maar enkel en alleen een redelijke
bezorgdheid voor de zaligheid onz'er ziel.
Het Katholieke geloof wekt in zijne
belijders het rotsvaste vertrouwen op de
eeuwige zaligheid als loon van een
deugdzaam leven, doch de verdienste van
dat deugdzame leven wortelt niet in dat
leven als zoodanig', maar in de oneindige
verdiensten van Jezus Christus, die aan
dat leven een bovennatuurlijke waarde
schenken, het welgevallig maken in Gods
oog. Want heel ons hebben en al ons
doen, in zooverre het eenige beteiekenis
heeft voor de zaligheid, steunt in zijn
diepste ontleding altoos en zonder uitzon
dering op de verdiensten van Jezus' kruis.
Dit is de constante leer der Katholieke
Kerk van de apostolische tijden af tot op
heden toe. Zij toont ncg! altijd aan de
wereld den Christus als „het Lam dat de
zonden der wereld wegneemt".
Van dat rotsvaste vertrouwen opi Gods
oneindige goedheid en ontferming legjt de
Katholieke Kerk getuigenis af in hare
gebeden en liturgische handelingjen. Hare»
priesters legt zij in 't dagelijksohl brevier
gebed de pisalmeu van den Koninklijken
Profeet in den mond, die zoo bijl uitstek
van het vrome Godsvertrouwen spreken.
Denk b.v. aan den 26en Psalm„De Heer
is mijn licht en mijn heil wien zal ik'
vreezen? De H;eer is de beschermer mijns
levens, voor wien zal ik sidderen?" enz.
en bij het ingaan van de Veertigdaagjsche
Vasten sterkt zij> dat vertrouwen harer
kinderen, met hen den schoonen 90en
'Harpzang te doen bidden, door onzen
grooten Vondel zoo schoon berijmd
iWïe, overschaduwd uit den hoogen
Van God en 't Opperste Alvermogen;
Gedoken zit, en in
En onder d'allerwiste hoede
v an 's hemels Schutsheer en Zijn roede,
Gerust van harte en zin;
the mag met recht en reden spreken:
0 God, wat hulp kan mij ontbreken L
enz. enz. l)
h aar intusschen de christen gedurenda
Z1jn aardsche loopbaan omringd- is van
vele gevaren voor zijne ziel, voortsprui
tende uit de drievoudige begeerlijkheid
waarvan de apostel Johannes spreejkt,
ai' bestaat voor hem als redelijk wezen
met een vrijen wil toegerust, altijd do
kans, dat hij zich afwendt van God
door de zonde en daarmede het recht op
den hemel, door Christus voor 'hom
verworven, eigener beweging prijs geeft.
En daarom: vermaant de H. Kerk hare
kinderen, niet in een lichtvaardig Over
trouwen er maar op los Jte leven, docjh
naar den raad des apostels hun vlecsch
met deszelfs driften en kwade lusten te
kruisigen, om' zóó Christus toe te behooren
(Gal. V. 24). Uitdrukkelijk zegt Paulus
m datzelfde chapiter van zijn Galaten-
Jjnef, dat overspelers, moordenaars,
ftalaatds, afgodendienaars enz. enz. het
Gods niet zullen beërven („van welke
tt waarschuw, gelijk ik u reeds
■Efwaarsckuwd heb, dat zij die zulke
D8«n doen enz.). Daar wordt dus het
beërven van het rijk Gods, het iu den
hemel komen, afhankelijk gesteld van
positieve daden: eerbaarheid, zuiverheid,
matigheid, zachtmoedigheid, enz. en - niet
van een lijdelijk gelooven in de verdiensten
van Christus alleen.
Ongetwijfeld heeft Christus overvloedig
voor de erfschuld der menschheid aan Zijn
hemelsehen Vader voldaan, van oneindige
waarde was Zijn godmenschelijk leven,
van oneindige waarde was Zijn lijden, Zijn
sterven. De Kerk aarzelt dan ook' niet. in
een harer geestelijke liederen te belijden
dat één droppel van Christus goddelijk
bloed voldoende zou ziju geweest om der
wereld zondeschuld uit te delgen. 2) En
daarom klemt zij1 zich als het ware aan
dien Goddelijken Middelaar vast en daar
vloeit geen gebed van haar lippen, of het
sluit met de woorden„per .Christum
.Dominum nostrum", „door Christus, onzen
Heer". Doch die objectieve verlossing wordt
voor ons eerst subjectief en daardbW
effectief (daadwerkelijk) wanneer wij zo
op onze zielen toepassen door het geloof,
levend door de werken. Door het geloof;
want volgens de uitspraak van het concilie
van Trente wordt nooit iemand gerecht
vaardigd zonder het geloof, aangezien het
onmogelijk is zonder het geloof aan God
te behagen en zalig te worden. Doch
datzelfde concilie leert„Zou iemand
beweren, dat de gerechtvaardigde mensch,
hij moge nog zoo volmaakt zijn, niet
verplicht is, de geboden van God en van
de Kerk te onderhouden, maar alleen
verplicht te gelooven, als ware het
Evangelie een bloote en Volstrekte belofte
van 't eeuwig leven zonder de voorwaarde
van het onderhouden der geboden, hij zij
in den ban".
Daarom beriepen wij' ons met recht en
réden op Jezus' woord tot den rijken
jongeling: „Indien gij tot het leven wilt
ingaan, onderhoud de geboden", n'en
déplaise het oordeel daaromtrent van onze
geachte opponenten. De Heiland specifi
ceerde zelfs de geboden: „Gij zult geen
„Boomsche angst", maar ook niet van een
valsche geruststelling, als zou men door
een simpel gelooven in de kracht van
Christus' zoenbloed, van zyn zaligheid
verzekerd zijn.
Wij schonden reeds onze belofte van
„met 'n enkel woord" te zullen renliceeren
op het betoog onzer geachte opponenten,
doch de .uitgebreidheid en het belang van
het onderwerp door hen en ons op het
tapijt gebracht, gaven aan onze dupliek
een grootere uitgebreidheid dan wij'zelven
aanvankelijk dachten. Konden wij' over
genoeg plaatsruimte beschikken en eigende
zich een courant voor het schrijven eener
theologische verhandeling, wij zouden ook
ten opgichte van de' andere stoffen
Vagevuur, karakter der H. Schrift, die
door onze opponenten worden aangeraakt,
de Katholieke meening ontvouwen. Goed
deed het ons aan, in hun artikel te lezen:
„wij verwerpen niet de geschreven open
baring Gods,,. E11 dan volgt: „al ontleenen
wij- aan 't feit dat mcnsclien deze open
baring geschreven- hebben, de vrijheid om
hier met critisch oog te staan tegenover de
letter." Hierop willen wij djt zeg'gen:
zeker, menschen hebben Gods openbaring
opg'eschreven, maar menschen, werkende
onder ingeving van den Hl. Geest en met
diens bijzonderen bijstand. „God heeft de
Bij'belsche schrijvers" aldus Paus Leo
XIII in zijn encycliek: „Providentissimus
Deus" - „door zijn bovennatuurlijke
kracht derwijze tot schrijven opgewekt e»
bewogen en bij het schrijven terzijde
gestaan, dat zij1 al datgene en. ook datgene
alleen wat Hjj' wilde èn goed met hun
verstand zouden begrijpen èn getrouw
zouden weergeven èn met onfeilbare
juistheid zouden uitdrukken". Daardoor
is de Bijibel Van een totaal andeitkarakter
dan elk ander profaan boek'. Dat sluit
geen tekstcritiek uit. Eeeds Sit. Hiëro-
nymus, de Prins der bij'belvorschers
toevallig' ontvingen wij juist op zijn feest
dag', 30 September, den dupliek onzer
geachte opponenten heeft haar beoefend
overspel bedrijven, gij! zult niet stelen"
enz. van welker onderhouding! de zaligheid
afhangt. Eerst, als de jongeling bekent in
den weg dier geboden te wandelen, voegt
Jezus hem' toe, „Indien gij' volmaakt wilt
zijh, dus, wanneer gijl meer wilt doen
dan wat voor de zaligheid strikt noodig
is ga, verkoopt al het uwe, geef het
flen armen en volg! Mij' na", die in een
geheel volmaakten wandel den menschen
den weg toont, die voert naar het rijk
Mijns Vaders. Die evangelische raad nu
wordt in de Katholieke Kerk opgevolgd
door de kloosterlingen der onderscheidene
orden. Zij toch, verlangend om meer te
doen dan wat strikt genomen ter zaligheid
vereischt wordt, verzaken vrijwillig aan
de aardsche goederen door de gelofte van
armoede; aan de geoorloofde vleeschelijke
geneugten door de gelofte van zuiverheid;
aan hun eigen wil en welbehagen door de
gelofte van gehoorzaamheid aan den wil
hunner oversten.
De goede werken, dje de christen,
wandelend voor Gods aanschijn, verricht,
bezitten inderdaad een innerlijke kracht
om den hemel te verdienen, geheel
overeenkomstig de vermaning van Sint
Petrus: „Broeders, beijvert U temeer, om
door goed,e werken Uw roeping en «itver-
kiezing te verzekeren (II Petr. I. 10)en
de uitdrukkelijke verklaring! van Sint
Paulus„Een ieder zal zijn eigen loon
ontvangen naar zijn werken" (I Cor. III8).
Intusschen wortelt die innerlijke kracht
der goede werken, zooals wij; reeds
hierboven zeiden, in Christus' verdiensten.
Daarom deed het concilie van Trente nog,
deze uitspraak: „Zou iemand zeggen."- de
niensch kan door zijn werken, die óf uit
kracht der menschelijke natuur óf teu
gevolge van de leer der wet geschieden,
zonder de goddelijke genade van Jezus
Christus voor God gerechtvaardigd worden,
hij zij in den ban".
Hiermede meenen wij voldoende te
hebben aangetoond, dat er bijl den
Katholieken christen geen sprake is van
en honderdon na hemi in de Katholieke
Kerk hebben gewerkt aan het zuiveren
van den tekst van vergissingen, verkeerde
'woorden, d.ubbelzettingen enz. door allerlei
overschrijvers in den loop der eeuwen daar
ingebracht. Maar zij hebben zich wel
gewacht om teneipde het eens! populair
te zeggen met het badwater het kind
weg! te werpen. Onze geachte opponenten
weten echter beter dan wij hoe de
vrijzinnige, vaak rationalistische, bijbel-'
critiek zooveel aan het Boek' der Boeken
heeft versneden en gecorrigeerd, .dat er
juist dat uit verdwenen is, wat deu
Bijbel tot Bijbel maakt. Voor zulke
excessen zijn wij, Katholieken, Goddank,
veilig', omdat in onze Kerk het onfeilbaar
leergezag waakt over de zuiverheid van
den gewijden tekst zoowel als over het
behoud van de ongeschondenheid van God»
woord. En hiermede is de Kerk in goed
gezelschap Want reeds in het begin der
3e eeuw, dus nog op den drempel! vaa. deu
apostolischen tijd, schreef de Hl Irenaeus:
„De kennis der waarheid is het karak
teristieke teeken van het lichaam1 va»
Jezus Christus, dat voortleeft in de
opvolging der bisschoppen, aan wie de
Apostelen den last hebben toevertrouwd,
de Kerk, over alle oorden verbreid, te
besturen. Daar is tot op onzen tijd door
een getrouwe overlevering, zonder toe
voeging of afneming" het pand deb HL
schrift bewaard. Daar leest men haar,
zonder dwaling' vermengd, daar draagt
men zorg de leer te verklaren volgens de
H'. Schrift door een wettige uitlegging, die
elk gevaar op een afstand houdt en de
godslastering doet mijden".
En hiermede leggen wij de pon neder,
wij gelooven geschreven te'hebben „sine
ira et studio", zonder hartstocht of voor
ingenomenheid, hadden trouwens geen
andere bedoeling, dan rustig onze meening
weer te geven als neerslag van den indruk
die het door onze geachte ópponentea
geschrevene op ons maakte.
Geve Hij, die de bron der waarheid is,
aan allen, die Hem' in oprechtheid zoeken,
het licht en de genade omi Hem te vinden
daar waar Dij werkelijk is, in de Heilige
Katholieke kerk, welke, naar St. Paulus'
woord „de zuil en de gTondslag cfer
waarheid" is (I Thim. Ill 15.1.
D Men houde in het oog' dat de Proiesi-
tantsche Bijbel de Hebreeuwsche numme
ring der Psalmen volgt, onze Bij'bel daar
entegen de Alexandrijnsehe nummering
(van de overzetting; der 70) die ook door
S,t. Hiëronymus werd gevolgd. Van den
9en tot den 184en Psalm' tellen de Pro
testanten één verder dan wij. Toch hebben
beide Bijbels 150 psalmen.
2) „Pie pelicane, Jesu Domine
Me immundum munda tuo sanguine,
Cujus una stilla salvum facere
Totum quit ab omni mundum'scelere".
„Liefdevolle Pelikaan, Heer Jezus,-
zuiver mij, onreine, door Uw bloed,
waarvan één enkele druppel in staat 'is
geheel de wereld van elke misdaad rein
te wasschen".
De St. Paul's kathedraal.
De berichten oVer den toestand viau
de St. Paul's kathedraal luiden weer tyer-
ontrustend.
William Hisaw'ey, een deskundige wat
oude gebouwen betreft, 'heeft verkllaialrd,
dat,- niapr 'hij1 verwaéhtte, de koepel! spoe
dig' invallen z|a|l. Er schijnen nieuwe soheu-
fel 'zijn ontstaan sedert men' begonnen is,
pilaren te versterken door d,alarin dement
te- gieten. i
I)e Pranschcii in Syrië.
BEIEOET. (Be:%a.) 'In Djebel Druze
zijn de Fransöhe troepen wear in ibejwo-
ging gekomen. De krijgsverrichtingen tre
den weer in een actidf! sifrldium.
L©on Bourgeois.
Overleden is de Pransdhe staatsman
Leon Bourgeois.
Hij was 12 m|a|aHI minister. Op 3.6-jari-
gen leeftijd, was hij! (aj. prefect van politie;
op 44 jaja;r president van -den ministerraad.)
Eenige méfflen is hifjails president der.repu-
büjieik) ajapgezodht. Zijn wankele gezond
heid en zij"n zWakkle gezicht, deden hem!
deze aapzoeken weigeren. Van 1920 tot
19231 presideerde hij1 nog den senaat. Aills
Zoodanig móest hij' het geding QajHaus: lei
den. Voor een eere-voorzitter der radicjallte
partij |a|lls hij was viel dit pijnlijk. In ale
kringen J/a(a|t hij teleurstellende herinnering
achter. Een sfcrij3bja(re figuur was hij' nooit,
eer weJbespra|apft ook', dan welsprekend.
Hit liefhebberij'' deed hij' indertijd alaU
^eeMhouwen.
I)e ptrijd in Marokko.
De stad Adjiz in Mlapokkó is door de
Spajainsche troepen gebombardeerd en het
huis v'au Ab-eD-Krim' is in briahd ge
schoten. i,
Voljgens Spaansdhe berichten zou de
tegenstand der Moorea verflauwen. Ge
tracht wordt met de Frpnsohe troepeD bij
Melllillfe.; Verbjnding te srijlgen teneinde ge-
ZatoenlKii'k toe te haften, alvorens het regiem-
seizoen de militaire operiaties onmogelijk
umiafct. 1
Bij aardverschuivingen, door langdurig,»
regens in Japan veroorzaakt, zijn 30 per-
sbnen gedood en velen gewond, terwijl
talrijke personen vermist worden.
Korte berichten.
Een brutal© postdiéfshai is Donder
dag op den trein tusséhen Birmingbjaimi en
Newport in Walles volbracht. Bij! aankomst
van den trein te Newport kl'eek een post
zak mot een |a;antall aangeteek'ende brieven
met .aiaingeg'eVen waarde te zijn vermist,
De ooritagsdorresppndent vhai dè Tempy
is bij een bezoek aain dé eerste Fransche
géVedhtslinies door een gTanfeat getroffen
en gedood.
Bisserey da industrieel!, die te Choisy
l'e-Eoi op klaarlichten dag door autoban
dieten berodfd! is, heeft een prwnie vaaa
lflOOO fr. uitgellbofd voor ieder, die een
aajnwiij'zing kan gpv'en, 'die l'eiden kan tot
Ibflt! fvjjnden van de daders.
De geroofde som' bedroeg niet 14000 fr.,
Zooal's eerst geméld wlajs, doch 90000 fr..,
die Bisserey juist van een bjalnk' te Parijs
gehaald had en welk! bödrag djénsn tnoest
om zijn personeel! te betalen.
f Èn Einden (OostfriesHamd) is een1
vtereenigSng opgericht, die trachten zftjfdaar
een vlieghaven voor den vliegdienst AmL
sterdiatn!!E|m)d!eni te krijgen.
In Brandenburg zijh sinds Donder
dag- 5000 gljaparbeiders in staking.
In do HajnburgBche hjaiven zijn aan
boord van h'et Jialpiansche stoomsdup In-
ifuku Maru 147 listen m'et fillms ontploft.
Door de uitschietende vfemtaèn zijn 15
bootwerkers gewond, van wie enk'dl'en zeer
ernstig.
In het Noorden van BerlÜjlnl is een
tramwjaigén op een anderen ingereden,
wajajrbïj de bijWagen van laatstgenoemd
vbertuig 'geheel vernield werd. Er werden
!4Jf ptersonen min of meer zwaiair vebWond.
Einde van den Zomertijd.
Hedennacht eindigt de zomertijd. Men
zette dus hedenavond vóHir het naar bed
gaan de klok één uur terng.
Uitvoer van vee naar België.
In aansluiting met ons bericht dat de
invoer in België van herkauwende djeren
en varkens, afkomstig uit Nederlaag en
voor de slachtbank bestemd,, toegestaan is
zonder quarantaine over het douanekan
toor van Visé (station) dient gemeld, dat
de djeren na aankomst aan de grens aan
een veterinair onderzoek word,en onder
worpen en binnen 24 uur na aankomst aan
de grens moeten word.en afgeslacht.
Rotterdamsche brieven.
(Oe Missieweek.)
D'e RoÜerdalmsche Katholieken hebben
een week achter den rug, als Zieker wei
nigen hunner hebben- doorleefd.
D'e zoo grootsch opgezette Missie-week
tukt ide daaraan verbonden risico, aan'
welks welslagen zelfs ook tal van E'erw.
II. H. Geestelijken een oogenblik bobben
'getwijlfleBIdj is op gchitterende wijze ge
slaagd.
Roeds den eersten avond jiepien p»ille
zalen vol en moesten wegens plaatsge
brek honderden worden afgewezen, zoo-
dat andere maatregelen moesten worded
genomen om wanorde eaz.. te voorkiomieiu
DIaatsbesp,reking ad ,25 en 10 ct wlerdl
toen ingevoerd en geen vrije ent ree,
maar ook dat schrok niet ,af, eln Wia
niet ééh of twee dagen te vpren plaats
besproken had, kon buiten aan de zla&l
in 'de rei gaan staan, om na b'ni uih?
of langer wachten teleurgesteld „hujsh
toe''' te gaan. Dat honderden die( oven
weinig tijd beschikten, geen enkele ve®
Bantering hebben bijgewoond, is jbfegrijps»
lijk, jevenals dat 'de ondernemers deal
missie-week' gnuifden over den zeker niet
verwachten ontzaggelijken toeloop.
Het wias dan ook de mioeitb wfaard
oinr die door ds zion gebruind,ei en gei-
baarde priesters uit alle porden der wiel-
Iveld, eens te hooren uibeenzlattem:, hoe
het er in die onbeschaafde landen als
'Oeganda, Congo, West-Jndjé, Brazil®, Bor
neo Nieuwt-Guinea', Australië en nog, anr
idero .streken der wtereld jn de missing
uitziet an hoe daar gewerkt woirdt.
Mensachtig; \bleek! het verschil in 0$
wijze waarop, al naar den aard en Kajjaild
iter der volkom wordt getracht de arme
heiden,sche volken de groote genade van
ons II Geloof deelabhtig, te doen Woirdon,
'Ongelooflijke staaltjes van heldenbloed
der Missionarissen, maar ook. van diepa
gOidsvrucht der nieuiwhefceerden werfen
ons in woord en beeld ve^konidigld.' 'ei*
vertoond. Ik zieg' ook „yerto/oud''wjant
ook hier vooral heeft de bioscpjop onschat
bare diensten bewezen aan da zlaak de£.
Missionarissen.
Enkelen dealer geweldige pionniers de#
beschaving ,was_ bet aan la zien, dajt
zijl hoe bjiijmbedigi gestemd door het
langdurig verblijf in oen doodendi klimaat,
opgeloefd, of te wel lichamelijk ziooi gel
knaHht w)a!ren dat een yolkom'en herstel!
was uitgleslbten.
Een hunner, Zeldere Pater JVltlbx, die
wagons izijn humoristische wijzo van voor
dracht steeds hijzonderen bijVjajllgenoot,'
iwas in Oeganda 18 jaar werklzaaml gel
Wfaest on na oen pest-opidamtie, waardoor
zijjn geheeila parochie was ontvblkt of
gevlucht, door 'n 'zonnesteek getroffen.
Bieae missieheld verklaarde, thans zielfs»
niet meer in staat te zijn omi te lez'en.
Zijn opgeruimdheid werkte echter op zijn
toehoorders inderdaad aanstekelijk', on hat
bijna voortdurende applaus bij, zlijin Q,pi-
treden was zelfs mieer dan 'eens' lijn)-
derlijk. llit zlijn bel,angweKkenden leveus(.
loop bleek o.m. dat hij 'n Protestanscha
moeder had' gehad', die hij reeds op 'zïjn
10e jaar vroeg om missionaris te moitep
worden, waarop hij ten antwoord kreeg 5
„je wordt werkman n,et als ja overleden
(Viader w,as." Ein, hij: werd werkman, en
begon op zl'n 14e jaar als opperman;
bjateht het tot metselaar; kw.ami in. Ham
burg terecht; stuurde moeder trouw week
geld op, had op 'zijn 27ste jaar f1500
opgespaard an.,»., z'n ideaal omi mis
sionaris te worden nog niet opglegeven.
Bij izijn terugkeer naar Groningen gaf hij
moeder opnieuw zijn hartewensch ie fcan-
hen, en nu mlet iguustig sfew'olgj. Zijn
hnav© Protestantscbe moeder dankte God!
voor de g'rootsche, verheven roeping wan
haar kind, en Arnold Witlox ging, zich aanl-
(meHdn -en werd na heel wat formal}-
feiten .aangenomen als priaster-jsitudent.
Nja zjjn H. Wijding had hjji nog h'et
groote geluk mogen smaken, .zijn bravo
Imiofedar KathoIieX te zien wbrden en
ajs >'n VT0M0 christin te' zien sterven':
Pjafer Witlox vertelde ons verder, hoa
hij in Oeganda door zijjn medebroeders
friet uitbundige vreugde werd ontvangen'
en daar aanstonds ais priesterimetselaan
met den bouw vaïi k.erk en school 'werd
belast en alz!oo een onfnisbaar persoon'
werd in de missie. Dit laatste werd miet