vanger
1EVLEESGHAUWER
W. SCHIPPER,
A.B.VAN LUUK
Zeker drie vierden
koop
erschillende artikelen
L. ROOS - GOES
L
Tweede Blad
:oin
UN - GOES
IH. Landbouwers!
VOORSTAD GOES
Iets nieuws!
Gebraden Kalfsfricandeau
pe Glaswinkel"
in vele Nouveauté's
BEATRIX.
SPAARBANK
Binnenland
Gebraden Kalfsgehakt
goes
SANOUINOSE
spiegelstraat 19
IODIGING 905924
^an de expositie van
FEUILLETON
Kerknieuws
UWSCHE COURANT
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANt
uwen
srodyne)
alle goede Europeesche
jpstations afgestemd, welke
storing van stations welke
;hillen
,fie-stations onhoorbaar
tot het verleden.
;ratie bij
Klokstraat 17. 9053-50
Wanneer gij door het lezen
van een advertentie iets
ar of winkelier, zeg hem
jt gelezen in de „Nieuwe
U niets en ons, zoowel als
'ijst gij er een dienst mede.
Bij aankoop van een
metenmolen eische
nen het merk:
Aanbevelend1921-33
22 cents per ons.
24 cents per ons.
Verder alle soorten gesneden
Geldersche VLEESCHWAREN
aan de bekende lage prijzen.
KADE
van het menschelijk geslacht
zijn erfelijk belast met zenuw
stoornissen en dat is niet on
schuldig, maar echt gevaarlijk.
Het is daarom zaak, bijtijds te
zorgen voor eene voldoende
versterking' der zenuwen.
Honderden bij honderden in
ons vaderland en daarbuiten,
getuigen dat de
hunne zenuwzwakte overwon
nen heeftlevenslust en energie
teruggegeven.
Neemt er eens een proef
mede.
SANGUINOSE kost per flacon
f2,—, 6 fl. f 11,12 fl. f21,
Wacht U voor namaak.
Verkrijgbaar bij Apothekers
en Drogisten. 7094-35
VAN DAM Co.,
De Riemerstraat 2c/4, Den Haag.
sim een week een
elijk lage prijzen.
;es. Er zijn werkelijk koopjes te
iw voordeel!
5 en 6.
9056-40
Hel actoord mei België.
Een goed staiidpuiiftl
Ifet Utreehtsche Comité van actie tot
wijziging van het voorgestelde Neder-
landsch-Belgisch verdrag heeft na rijp be
raad zijn standpunt ten aanzien van ge
noemd verdrag! bepaald. Eenstemmig was
men van oordeel, dat aan Belgische ver
langens naar regelingen, die economische
moeilijkheden, voortvloeiende uit de aard
rijkskundige ligging van Nederland en
België, in ruime mate kan wórden (te
gemoet 1 gekomen. In het bijzonder stond
men zeer welwillend tegenover regelin
gen, die de bezorgdheid van Antwerpen
om zijn positie als wereldhaven te hand
haven, zouden kunnen wegnemen; hoezeer
ook deze bezorgdheid, zooals Antwerpen's
groote bloei getuigt, in Nederland's hou
ding geen grond' vindt.
De vergadering was echter van oordeel,
dat in het voorgestelde traetaat eenerzijds
elke redelijke wederkeerigheid ontbreekt,
en dat anderzijds het traetaat voor Neder
land brengt vermindering van souvereini-
teitsredhten, niet binnen redelijke grenzen
gelimiteerde lasten, en vage ondubbelzin
nige bepalingen, die ten nadeele van Ne
derland geïnterpreteerd zoudfen kunnen
worden. Aldus levert bet traetaat voor
Nederland ernstige politieke economische
en financieele gevaren op1, welke geenszins
noodzakelijk aan de aan België te verlee-
nen economische faciliteiten verbohden be
hoeven te worden.
De vergadering heeft derhalve als baar
wenscb uitgesproken, dat het daarheen
mog'e worden geleid, dat, met behoud van
de tegemoetkoming aan redelijke Belgische
verlangens, bovengenoemde bezwaren uit
het traetaat zullen worden weggenomen.
Het comité vraagt dus geen verwerping
van het ontworpen verdrag', doch alleen
wijziging op bepaalde punten.
Dit standpunt lijkt ons juist.
Er zijn in het verdrag inderdaad enkele
punten, welke ook o.i. niet door den beugel
kunnen.
In de eerste plaats lijkt het ons zeer ge
waagd, dat de beloodsing van de Wielin
gen geheel aan België wordt overgelaten.
Economisch moge er voor deze werkver-
deeling, welke concurrentie uitschakelt,
iets te zeggen zijn, in verhand met Bel-
gië's ongemotiveerde aanspraken op de
souvereiniteit over de Wielingen is het
een gevaarlijke proefneming. Want het is
toch duidelijk^ dat, als de voornaamste'
toegang tot de Schelde jarenlang uitslui
tend door Belgische loodsen wordt be
diend, België op den duur door de buiten-
landsche zeevaarders als de rechtmatige
eigenaar van de Wielingen, misschien wel
van geheel de Wester-Schelde zal worden
beschouwd. Er moge dan geen formeele
overdracht van souvereiniteit plaats heb
ben, psychologisch wordt het Belgisch
standpunt versterkt en Nederland's positie
evenredig vérzwakt.
Een tweede bezwaar, betreft de wijzi
ging in de vrije handelsvaart opi de iSchel
de, waardoor ook Nederland's souvereine
rechten in het gedrang zouden kunnen
komen. Het regime der vrij'e vaart
heeft bij- het nieuwe verdrag weinigl wijzi
ging ondergaan. Dat spTeekt ook eigenlijk
van zelf, want de handelsvaart opi de
Schelde is thans reeds vriji in zeer hooge
mate. In 1839 is de Schelde de eerste
rivier op welke alle handelsvlag'gen, zoo
wel die der oeverstaten als die der niet-
oeverlanden, het recht op de vrije vaart
deelachtig werden. Zelfs was men zoover
gegaan, de vaart op Antwerpen vrijwel gje-
heel te onttrekken aan het Nederlandsche
douane- en sanitaire toezicht. In dit op
zicht heeft men nu nog een schrede verder
gedaan door de doorvarende schepen te
onttrekken aan elk oponthoud door de
wederzijdsehe overheden, met name aan
gerechtelijke inbeslagneming. Deze bepa
ling', weike ook' het politie-toezioht op
de doorvarende schepen uitschakelt, gaat
o. i. te veren zij' is iu hare absoluutheid!
naar prof. van Éyzinga terecht heeft op
gemerkt, "niet noodig voor een juist be
g'rip der Scheldevaart.
In de derde plaats behoeft de Toelich
tende Memorie eenige verduidelijking in
zake de toelating van oorlogsschepen op
de Schelde, in verhand met het feit, dat
theoretisch de mogelijkheid, dat Antwer
pen een oorlog'ahaven zou kunnen worden
geopend'. Ook op dit punt moet men goed
weten, waar men aan toe is, vóór het ver
drag wordt bekrachtigd.
In de vierde plaats ontbreekt elke rede
lijke wederkeerigheid. Het is o. i; een voor
10) -o_
Maar komen wij' op Alice terug1, die
thuis kwam meer dan .ooit besloten haar
doel te bereiken en nu naar nieuwe mid
delen zocht.
„He zaak was des te moeilijker, omdat
niemand in vertrouwen wilde nemen,
behalve Beatrix, die haar gesjprek in do
opera wel vergeten moest zijn, want sinds
dien avond had Alice geen twee minuten
meer met haar over Gabriel gesproken;
hoe graag zij' het ook gewild had-
Op een mooien morgen van Februari,
vijf of zes dagen na het bezoek aan het
huis van den graaf, zat zij- Voor het
geopende venster en d,acht aan allerlei
mogelijke en onmogelijke midd,elen, om
de waarheid te achterhalen.
Vermoeid stond zij op uit haar fauteuil
en na eenige malen haar kamer op en neer
ffeloopen te hebben, ging, zij terug, naar
n' Wenster en keek de straat sop.
'p dit oog'enblik zag zij een jongen man
'en zij aan zijn houdjng' meende te her
ennon, op de avenue loopen: hij kwam' uit
«enting van de „Are de Triomphe". Zij
Nederland nadeeligO leemte in het verdrag,
dat dit Nederland wél verbiedt de Neder
landsche zeehavens te bevoordeelen hoven
de Belgische, maar België vrij laat het
omgekeerde te doen. Zoo mogen de loods
gelden van do zee naar Antwerpen niet
hoog'er, maar, ondanks den grooteren af
stand, wél lager zijn dan naar Rotterdam.
En zoo biedt Belgjië door het gratis sloe
pen faciliteiten, die de scheepvaart op de
Noderlands'c'li-e havens derft. Aan de mo
gelijkheid tot deloyale concurrentie dient
o. i. paal en perk te worden gesteld.
Ten slotte is er ook de quaostie van de
kosten. Zooals men weet, heeft Nederland
alle kosten van het onderhoud der Schelde,
diet ot dusverre door België werden be
taald, bij het nieuwo verdrag Voor eigen
rekening- genomen. Wat de kosten van de
verbeteringswerken en van de nieuwe ka
nalen betreft, zal het door beide landen té
bepalen .aandeel telkens door overleg wor
den bepaald. Sommigen vjeezen qu, dat
de verzanding! der Schelde het openhou
den van de thans bestaande vaargeulen
onmogelijk zou kunnen maken en Neder
land derhalve een verplichting' op zich
neemt, welke ons zou kunnen ruïneeren.
Bovendien heeft men bezwaar, omdat er
geen vaste maatstaf is genoemd' tot be
scherming' van Nederland's aandeel in do
kosten van verbeteringswerken en van de
nieuwe kanalen. Men vreest, dat het la
tere overleg tot ernstige moeilijkheden
aanleiding zal geven.
Deze bedenkingen tegen het nieuwe ver
drag lijken ons niet zoo zwaai- als de vo
rige, Immers „a l'impossible nul n'est
tenu" (niemand is gehouden het onmoge
lijke te doen) en in het zakelijk overleg
hebben wij wei eenig- vertrouwen. Doch
om. eenieder gerust te stellen, zou men
voor de onderhoudskosten een gemiddelde
per jaar maximeeren in het verdrag (of in
een aanvullend protocol) kunnen noemen
en voor de kosten van de nieuwe kanalen
en verbeteringswerken op de Schelde kan
men in beginsel vastleggen, dat ieder1 land
betaalt naar g'elang het profiteert.
Indien het Utreehtsche comité deze en
dergelijke verandering op aanvulling be
oogt, kunnen wij ons met dit standpunt
geheel vereenigen. Daaruit volgt echter,
dat men de hoofdpunten van het verdrag
(he tnieuwe Sc-heldc-beheer, de kanalen,
enz.) aanvaardt. i
Hopen wij maar, dat de nadere toelich
ting van Minister van Karnebeek den weg
voor correctie van kleine fouten open laat,
zóó, dat het verdrag door alle groepen in
de Kamer met instemming kan worden
goedgekeurd en bekrachtigd.
(„De Tijd;')
Op leien 17en Zisndag na Pinksteren,
Epistel van den H'. Paulus tot de
Ephezen. IV. I ,6.
Broeders! ik bid u, ik gebied u in den
Heer, dat gij' waardig het beroep bewan
delt, tot hetwelk giji geroepen zijit; ver
draagt elkander in liefde, met alle, ootmoe
digheid, zachtmoedigheid en lankmoedig'
beid. Tracht de eenheid des geestes door
dén hand van vrede te bewaren, één
lichaam en één geest, gelijk gjijl tot. eene
hoop van uwen roep geroepen zijt. Daar
is één Heer, één geloof, één doop', een
God, de Vader van allen, die boven allen,
door allen en in ons allen isdie gezegend
is in eeuwigheid der eeuwigheden. Amen.
Evangelie, Mattheus. XXII. 3546
In dien tijde kwamen de Farizeeërs bij'
Jezus, en jen van hen, zijnde een leeraar
der wet, ondervroeg Hem om. Hem te
toetsen: Meester! welk is het grootste ge
bod in de wet? Jezus zeide hem: gij zult
den Heer uwen God beminnen, uit ge
heel uw ha.rt, uit geheel uwe ziel, uit
geheel uw'verstand. Dit is het grootste en
het eerste gebod. En het tweede, aan dit
gelijk, is: gij1 zult uwen naaste beminnen
gelijk u zeiven. Van deze twee geboden
hangt de geheele wet en de Profeten. En
toen de Farizeërs bijeen waren, ondervroeg
Jezus hen, en zeide: wat dunkt u van
den Christus, wiens zoon Hij is? Zij -ant
woordden Hem: de zoon van David. Hij
zeide hun, hoe noemt David Hiem in den
Geest dan Heer, zeggende: de Heer heeft
tot mijnen Heer gezegd: zit aan mijhe
rechterhand, tot dat ik uwe vijanden stel
'tot eene voetbank uwer voeten. Indien
David Hem' dan Heer noemt, hoe is Hij
zijn zoon? En niemand kon Hem een
woord antwoorden, noOh heeft iemand Hem
van dien dagi af meer durven ondervragen.
De hereenlging van de Chris'
telijike kerken.
Sinds geruim'en tijd is er een bigwie»
ging gaande om de eenheid tot stand te
ging uit het venster hangen, om, hem beter
te kunnen zien, haar hart begon sneller
te kloppen, zij had d.en lakei van Beatrix
herkend. De gelegenheid was nu prachtig,
zij moest haar waarnemen. Wie weet of
er zioh ooit weer zulk een schoone g'e
legenheid zou voordoen?
Doch hoe er nu gebruik van te piakeri
Onder welk voorwendsel moest zij1 den jon
gen man doen stil staan. Zijl moest er een-
vinden en gauw, want hij liep vlug: nog
eenige passen en hij zou 't venster voorhij
gaan, zij zou hem zoo met de hand kunnen
aanraken. Een gedachte kwam in haar op
die haar goed toescheen.
Toen de jonge man het venster voorbij
ging, riep zij glimlachend en allervriend|e
Hjkst
Dag Gabriel, breng je me een brief
van de freule?
Hij nam zijn pet af, zijn gitzjwarte
harén werden zichtbaar en hij' keek 'haar
met zijn groote oogen, vol uitdrujkkiingi
aan. -
Goeden morgen, juffrouw, vand,aag
heb ik geen boodschap van freule Beatrix.
Hij wilde zijn weg vervolgen, maar
Alice liet hem niet ontsnappen, vriendelijk
en lachend sprak zij hem toe. En uit
beleefdheid gaf hij antwoord.
.Wil je even boven komen? Ik wilde
jansem.iten en. d©
ie met het oog op
Brengen onder al «te diristene-kéirken^
Reeds werd in die Abdij van de l.'erw.
Paters Benedictijnen te Leuven ©en mo-
plastisch© vOreeoigina, gesticht om die eert*
heid le bevorderen.
Dp dit o ogenblik wordt te Brussel oen
wieekligehond'en, welke hetze-lfle doei na
streeft. De vergSde'iingeri hebben plaats
in de -Brialmontstraat 11 t© Brussel -en
genieten de hooge Bescherming1 van Zijn©
'jElmiraentie den Karlinaal van Mecihelon;
die onlangs een schrijven naar de geeetet
lüHiei'd heeft gezonden, waarin de po
gingen in boven vermeld en zin aangepre'
'zien wonden. Dew pogingen houden, ver
hand iniiet dezte, welke reads harhaa,Mie-
lijk: 'worden gedaan oi» <le nrotestantschc
©n katholieke keuken te vereenigen.
D© openingsvergrtdoring ,van Wéék
voor de eendracht onder de terken, had
Mbandagnamiddag plaats, onder voorzit
terschap wan Mgr. .Scliyrgens, die tot
Öie talrijk'© toehoorders, die de groots
Iziaal van de Briahwontstraat- vulden, een
inleidend woord sprak.
Duider de toehoorders zijn er vele
geestelijken, priesters behoorende tot da
talrijke toehoorders, dis d'e groote gaal
van de Briahrontslroat vulden, een inlei
dend woord sprak.
Dnder de toehoorders zjjn er vól© gees-
teljfteu, priesters behoorende tot d© kar
tholiete kerken \\arr verschillenden ritus,
vel© Jeektn en ook een groot aantal d'u-
ïnles.
A'ls eerste spreker (reedt od do eekw.
pater Gillet, monnik', behoorende tot den
SlaviSchen ritus, die een uiterst 'belang-
rijke uiteenzetting gif over de indeeling
Ider huidige christen© kerken met liot oog
op de de-tot-stand te brengen 'eendracht.
De eerwaarde spreker handelt oVer da
terfcen uit Westelijk Europa. die tot den.
klatholiek' Roomschen ritus niet behooren,
alsook over de kerken van het Roouiisdh-
Gfeifiraansoh type, die op vele punten
met den Lalij-nschen ritus aansluiten.
Er Iz'jjn dan ook' ejikéie- cliristdijkte ver-
oemiginge-n zooals d
Oud-Katholieken, d
'eendracht onder de dhristeJiite kerken van
geringen tel zijn.
Dan 'Zijn er de pjotestantsche -kerkten,,
behoorende tot dei Lutheraanschte en
Calvinistisch© hervormiing. TusscWeni
beide bestaat ©r een (lantuorkelijk verschil.
Nadien treffen wij. de Episcopalische
klerken aan, die gesproten zjjn uit een'
eotopromis tu-sschcnhet anglik'anisme en,
lklat'hblfcis,:n>e'. Bij ben bestaat ,or ,een
drang om 'Ie oendracht Le bewolken tus
schen de proteslanisohs, katholieke en
orthodox» kerken uit het Oosten.
Tenslotte 'zijn er.' nog., de Oostelijke
klerk'mi die bij: het katholicisme niet aan
leunen en de Biy'zjaptjiniscke kérken.
Boven alle staat de Katholieke Room-
sdh© Kerk; zoo Westelijk ais Oostelijk',
Rat is universeel.
D|e -.Latijnsche traditie zlegt spreker,
Idje overblijft.bjj alle kerken uit Weste
lijk' (Europa', vergemakkelijkt de toona-
idening tusschen het RoomfeclvEaitholicis-
|mo -en de. andere Westelijke kerken. Zoo
is ide H. Bonifacius dé geloofsipredike?
geweest i n Duitschland en de II. AuEte-
tinu's in Engeland.
El. P. Leve handelt breedvoerig over d'e
kerken Jie tot den Oostenlijifcen ritus be-
hoore.n. Zijn standpunt schijnt Le zijn,
Sat hoewel de Russische en Grieteche
orthodox» berken de f-acto van malkaar
gescheiden zijn, die scheiding de jure,
niet beslaan onoet. Het is de taak' van de
Roomsclie Katholieke Kerk t.e veröemigep
W|at 'vooralsnog gescheiden is.
Naast iedere Oostelijke kèrlk Ui® niet
aangesloten is bij hot Roo'mscb Kaïfcholil
cisin'e, bestaat 'ex eene taitholiake ktorfc
Volgens den 'Oostelijken ritus. Zoo d'e
Arimeensche, Syrische, Cbaldeaansche en
Copdische 'kerken; 'Zbo de Rutheensolia
ftjerk; uit dewielk'e geboren is. de Jong
Russische kerk.
Het knoei, geziegd. Jat de tucht, de rijiue
-en de spiriu tal- teil in ai ddzle kerken d'eh
fcelfde zijn ;a!s in ,1c Roonisch Katholieke
efcfk. D'e gelijkheid is vol'mjaak't en het is
(dan ook verkeerd te, Zeggen, dat wan
neer een orthodox tot de katholieke kfeirk1
oivergaan, hij. een volmaakte ^katholiek/
geworden is.
i. D'e 'katholieke kerk is universeel. Zij
is gekant tegen het ïnd! vi-IuabslÜBc-he en
nation alistisch katholicisme,. Zij, laat top
<5at al de katholieken gejtrouw blijven;
aan li un ritus; hunne taal, hun eere
dienst en hun volk die alle gaven' va,m
God 'zijn.
Spïeter geeft dan een overzicht vap
Ide 'macht der yerschillond'e terkeu, ©V
besluit dat 'ar op1 dien aardbol Ö6J? mil('-
lioen christenen wonen, legen een mil
liahd 27 Imillioen niat-.chrislene|n.
juist een brief aan de freule sturen, maar
ik heb niemand op- het oog'enblik, om het
weg' te brengen.
Ieder andere jongen, die minder beleefd
was dan onze lakei, zou zeker 'evenjmin
geweigerd hebben, als een jonge dame zoo
vriendelijk iets vroeg'.
Gabriel glimlachte en ging naar de deur
Alice deed hem open.
Ga, zoolang' hier zitten, ik ga het
briefje halen.
Spoedig schreef zij op haar kamer eeni
ge regelen neer en kwam dadelijk terug
met het briefje in haar hand.
Maken ze het allen nog' goed sprak'
zij om een gesprek aan te knoopen.
En hoe gaat het met uw oom?
Deze listige vraag was allesbehalve be
langstelling, maar een middel om de tong
van den jongen man los te krijgen.
Ik heb geen oom, juffrouw, ant
woordde hij' een weinig- verrast.
Wat? Ben je dan de neef niet van
den braven Bernard?
Dezen keer bloosde Alice niet, want het
is waar, dat dit alleen gebeurt als| men
den eersten stap op den weg der onwaar
heid zet.
Neen, juffrouw, ik weet wel dat
mijnheer Bernard een neef heeft, maar ik
heb hem nog nooit gezien.
Wij Imioeten, zéo bdsluit hij, da chris
telijke 'eenheid terug, opboufwein. Latijnen-
jftoitn en katholicisme 'zijn geen
pi-amen. Eir bestaat geen Laitijnscto kérk!
wel een katholiek universeels koric; die
zich uitstrekt zoo over het Oosten, als]
over het Westen.
Sp'r. werd warm toegejuicht om dia
uiteenzetting.
De kerk is samengesteld uit drie
realiteiten.
Dom L, Baauduin, van de Abdij van
(den Caasarsbeig, handelde over: „Het
.Katholieke standpunt ton opzichte van;
de vtereeniging der kerken."
De Kerk' is samengesteld uit drie rea
liteiten: de godmienscheiijkie realiteit (the-
andrie), de sacramenteele realiteit en -die
tmeinsc-helijke realiteit.
Het is op. grondslag van -do pïenscheë
lijk© -realiteit dat or mioat en kan g.e|>
streefd wtorden naar de vereeniging d'eir
'terken. Spreker draagt elr zioirg voor ons
te waarschuwen, dat de vereenigmg, vap
de 'kerken nog een ver afgelegen ideaal'is.
Om daartoe te komen zijn er evenwel
drie methoden.De methode strekkende
om de Universe'ele kerk te Latmiseeren
is een verderfelijke methode.
De tweede methode strekkende om de
Oostelijke kerken op te slorpen met haar
gebruiken, gewoonten, taal, kuituur is
eveneens verderfelijk.
De Pausen bevelen de psychologische
methode, en Paus Leo XIII heeft da
strekking om het Latijn,endom' te laten
overheei-schen, reeds veroordeeld.
Wat er moet gedaan worden is een
volledige studie aan te vangen over de
Kerken, volgens den Oostelijk'en ritus.
Men moet die orthodoxe christenen leeren
begrijpen in hun taal en in hun gebruiken.
Langs dien weg alleen is de vereeni-
ging te. bereiken.
a („Centrum")
EEN JUBILEERENDE MISSIE
CONGREGATIE.
G<"zelsc'h|a|p van het Goddelijk' Woord:
StéilUdcn.
(Slot)
Een giroote stuwkracht voor de Mis si?
was de apostolische prefect-Kelf, Mar.
P. Nopen. Deze Helmondenalar van gé-
bootte was na zijn priesterwijding 15
jaren w'erkzaam in do oudste Mïssio
van do Congregatie: Ziuii'-Sjanloeng1. Toen
op 't generale kapittel waaraan hij piet
Pjaitor Yilsterm-an uit Z.wol'l© als afgot
Vaardigde van die Chipeesche Missie
deelnam, tol de oprichting, van ©en Hol-
lamlsch Missiehuis werd besloten,' werd
Pater P. Norjen tn,ol do uitvoering van
lldt plan belast. Niet lang echter heeft
'hij dit ambt waargenomen; Want toen
in .1912 Je Miss' i van Timor. Floras
vdlglde f eerst ©en paar jaar later
van de Jeiz'ujëten wfitnl ov,ergonomie»;
was .Br. Noijen de eerste die naar d»
niei^wlo Missie vertrok. Op 8 jfetober
1913 w/tird hij tot apostolisch prefect
benoemd. Den eersten lijd had hiji zlijh
|z|etël te A'tapoepoe op Timor; <na d'e
overname van i-'lores vestigde hij zliclh
te Nltlona bij 'E,nideh. Voor dö missie!
acti» .op Flofe-s was dat een feit van
groote beteék'enis voor de toolijonnist. Tot,
noig toe was de Missie beperkt gebleven
tot oostelijk Fibres (L,arant,o,ek'a en Jéo»
impre). .Rüxtenen voor die verandering'
wjairen: de meqr centrale ligging, mecin
,en f,'lugger yerkieersgielefelenheid 'pret do
missionarissen, 't bestuuren ook mla't
Europa; verder zlat die gedachte voor,
hier .een bolwerk opi te richten tegen
jle' actio der Mohammedanen, dïe zich
jn deze streken van uit Ejndeh nogal
kinaohtiig ontplooide. Vooral was des» v eirr
pliaalsing van belang woor do uitbreii-
fiing yan de Missie over WesKFlores;
Vanuit Ndona werd de Missie over
't gehec-lo westelijke drier vierde van Flo-
res uitgebreid. Al viel er de eerste jagen
wegens 't al to geringe aantal Missdona-
J-iisaen, niet ja&n te denklein er vlasile
staties te stichten, 'toch werden in 1914
en '15 ook' daar enkele schooltjes opge
richt, om, na voldoend onderricht oiqkl
een aantal schoolkinderen gedoopt. Thans
zijn er centrale staties te Toda Beloe.
te Badjawa en te Roeteng alle in
't wiestelijk, de&l van. Flore'sik Van stra
tegisch oogpunt .was da't een stap' van'
groote botcekenis
De bouw van de nieuwle hoofdstatiie'
te Ndona i-s vooral 't werk geweest van
Broeder Lambert us (P. Schooren uit Neeï
LjmibiMg) en Br'. Willibrordus (A. Donj.
teers uit Uden) maar n.u, nog wfeten d'e
Ibeide Broeders aanschouwelijk te veij'
tollen hoe de apostolische prefect; in 't
zWieet v,a,n zijn aangezicht mee aan do
kar trok om de cemient en de ldalk naajJ
do bouwplaats te brengen.
Hoe zit dat dan Ik dachtmaar
dan heb je andere familie?
Deze nieuwe vraag werd zoo natuurlijk
e'h zoo oprecht mogelijk gesteld.
Ik ben alleen op de wereld, ant
woordde hij eenvoudig'.
Heb je dan je ouders verloren, toen
je nog klein waart? vroeg ze vol gevoel.
Ik heb ze niet gekend, juffrouw.
Gabriel gaf bedroefd dit antwoord.
Er ontstond een nogal pijnlijke stilte.
Alice begreep dat zij met deze vraag
een goed punt van haar onderzoek had
aangeraakt, maar dat zij er voor de eerste
maal niet aanstonds op mocht ingaan.
Het was anders nu erg" lastig het ge
sprek op iets anders te brengen, en {tij
meende niet beter te kunnen doen. dan tot
den armen wees maar eenia'e woorden van
deelneming te richten.
Vergeef het mij als ik door mijn vra
gen u wat bedroefd gemaakt heb. geloof
mij, al mijn vragen is gevolg van de 'be
langstelling, die ik voor u koester.
Dank u. juffrouw, zeide hij eenvou
dis. en na het briefje aangenomen te heb
ben dat zij hem gaf, opende hij de deur.
Nog even een oogen blik. zeide Alice,
terwijl zij haar hand op zijn schouder leg
de. Ik heb een klein verzoek aan u, als
freule Beatrix u een boodschap gteefti voor
LANGE KERKSTRAAT 22 - TELEFOON 191
met rentevergoeding
van vier procent.
Correspondent te 's-Heerenhoek
J. M. JOOSEN, Dorpstraat, Tel. 12
Kort 11a Pater Noijen waren ook Pater
Am. Verstraeten. oei-st in de XogrHmisisiq
werkzaam). Pater van dein Hemel, Pater
D» Lange on ©enige Broeders, gavolg'J-
Het plan was, geleidelijk de l'aters Jezuï-
ten te vervangen.Het ufitbroten vam den
wereld-oorlog maakte liet de Congrega
tie ,yan Steil onmogelijk, helt uioodige!
en beloofde aantal priesters uit te
Zenden. Daarbij, kwam nog, dat' in 1918
te Liaranloeka, een in twiee dagen tijdjs
heel de pastorie eenvoudig uitstierf (dóór
■de „Spaansch© griep). Blo laatste misj-
siouaris der Jaauïten aldaar, P|aten- van
der Velden, en de Paters van Steiltldlen,
Kja.rsten, Back on Br. Viucontius AlioeL
keus, vielen ter prooi aan dia ziiekta.
Nu nog k;an men niet zónder ontroering'
het verhaal van de laatste dagen dier gef
loofsiielden lezen, zooals het toen in den
„öaverbond" werd meegedeeld.
Op Timor kon maar één missionaris
blijven en .op Floras wiaren imiaar dri<{
priesters der Congregatie van Steil maeh
over. Gelukkig- bleven de Paters Jezuiëten
Zloovfiir 't hun mogelijk was, nog op hun
posten 'en kon Uden twee priesters, twee
fraters voor de, .leiding van 'b ondeRffiija
en en'keie Broeders en Z.u:stersi ziendea;
maar het stond 'er met de Missie treuriger,
voor dan toen de Paters Jezluïeten in
1913 en '14 zoo dringend omi hulp go1
.sjme'ett 'hadden. Bie toestand 'bleef tot
1920. Vanaf dat jaa,r kon een regelma
tig© uitzeil iing van missionarissen, plaats
hebben, zioodat thans het aantal priesters'
48, dat dor broedcirs 15 en dat der
izlusfors i(Steil-Uden) 45 bedraagt.
Een nieuw© ziwa,ro slag trof de Missie
in het begin van .1921 door den doodj
ivan pater Noijen. Hoewel reeds, lijdend
en overwerkt, toen hij 't jaar tevoren
kaiiweg'e liet generale kapittel naar
Eiuropa ging, had toch niemand eraan
gedacht, dat hij zijn Missie niet meer
zóu terugzien; men hoopte veeleer, hen»
als bisschop te Ndona te zlien terugb
fcbejren. Doch God beschikte lander»:;
pater Noijen stierf* 24 Februari '21 en
werd op het kerkhof v,an het Moederhuis
le Steil begraven. Mgr. Noijen was niet
alleen ©en missionaris van den, eersten
,i,ang, een man van algeheele zelfopof
fering, yan gebed en giroot Vertrouwen
op God, maar eveneens oen geniaal leider
ider Missie, met rijp inzjicht ©n omivia'k
tenden blik, vaste, wél-doordachte plan
nen en groote wilskracht. Bij ieder die
'hem kende en met hem sajmenwierktd
vboa-al, ook bii den bestuursambtenaar,
w,as .hij gc-zïen an bemind.
In 1922 werd de apostolische prefec
tuur tot vicariaat verbeven on mgr. Ver
straeten (nit Sevenuim) werd de eersitd
(missie-bisschop. Na z'ijh wijding (in Hol
land) naar zijn M'ssie lei-uggpkeelrd, werd
fliij men buitengew'on© geestdrift niet
allieen door christenen waat ook do]ör
heidenen ontvangen.
'Ondanks (misschien moeten. ,We wel
'zlegg'en „door") Je zware beproevingen
ilie de Fioresmilsste gedurende de éérste
jaren had te doorstaan, is dé vooruït(
gang thans verbluffend en overtreft in
menig opzicht 'die Missies, die tot dus
ver als de bloeienlst© bekend stonden.
Ziehier enkele getallen:
1914 1924
Christenen 30.000 7,7,525
Jauvl. -doopsels .2081 12,158
Sdholen 15 175
Schoolkinderen 1800 14.2221
'Op ieder van do priaster-imiisslionariisi-
sen K.wa'n-1311 verleden jaar:: 2150 ka:-
tho-lieken, 530 doopleerlingen, 7500 biech
ten en '24.560 H. Comimunieisjl Zulk
een vooruiteang 'zal men nauwelijks er
gens ter wereld vinden. Onder de na(;
tuuriijke oorzaken van dien groei veii-
ilienen zieker genoemd t© Wotden dei
..Bchoolregeling!'., nog' in 1913 tusstehen
de Paters Jezuïeten en d,e -Rlegéering ge
troffen, waardoor, Jnót dien krachtiger!
steun der Regpering;; eeoi snelle uitbreii
ding van 't onderwijs mogelijk! is. (Hier
omtrent worden nacleire biztondterhdein, gel*
publiceerd door de „Kath. Mis-si'én" in
mij, breng' deze dan aan mij persoonlijk,
als s!e kunt, onze bedienden hebben zoo'n
slecht geheugen, dat zij! aUes vergeten.
-Goed juffrouw.
Na nogmaals gegroet te hebben, verliet
Gabriel het huis der Valcreuses.
ïk ben nog' al gelukkig geslaagd, zei
Alice bij' zich zelf, ik kan voldaan zijn
over mijn eerste diplomatiek ojptreden
de zaak was anders niet ergl prettig, want
een jonge man, dien men voor de tweede
maal ziet, naar zijn familie vragen is eeD
gevaarlijk ding. Hij' werd in verlegenheid
gebracht, de arme jongen, en de vrees van
hem te grieven weerhield mij verder te
gaan; toch hoop ik spoedig zijn v-ertrou"
wen te winnen, en wie weet wat hij' mij
dan zalzeg'gen. Zijn bestaan heeft iets
geheimzinnigs, ik geloof dat ik' mij niet
bedrieg1.
En blij! ovep de eerste resultaten 'Van
haar onderzoek, ging Alice naar haar ka
mer terug'.
Ook Gabriel, die naar het park Monceau
ging, dacht over dit onderhoud na: .zijn
besluit was echter voor Alice minder, gun
stig': Zij is wel een vriendelijfcei juffrouw,
maar erg, erg nieuwsgierig.Wat wil zij
van mij
(Wordt verVolgd.)
wa
