w
Fii
G«
DINSDAG 21 OCTOBER 1924
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT, I N|EUWE ZEEUWSCH
ZATI
Bronchitis, Vastzittende Slijm, Verouderde Hoest
VLISSINGEN
GOES
Overwerkte zenuwen
LANDBOUW EN VEETEELT
Letteren en Kunst.
ONDERWÜI
Financieele Beried
Sociale Berichte
Gebruik hiertegen Anga-Siroop, f1,75. Bij Apothekers en Drogisten.
Houdl
en bei
IVoorgesteld wordt strook-en pwnesnta-
Ifjrond aan dan Sehoorsteenrea'erssingalJ
op nieuw voor 5 jaar te ver hut en aan G.
iChsetta. J. L. Ageiink van Renterp'em' en
3. da Kuiper.
Daar de wenscheJiikheid daarvan uit
correspondentie met den minister van
KDnderwtfs. Kunrtan en Wetenschappei!
le gebleken, stellen burg. en weth. voor
ta bepalen, da.t de .van Rijkswege vastge
stelde en nog vast te stellen regelen ten
aanzien ,va.n bezoldiging, belooning eti
kindertoeslag voor het l-eraarspersodeel
aan Rijifcs Roogeire Burgerscholen med'a
feiulTein gelden voor het lesraarsp-ersoneell
aan het Gymnasium te Middelburg1.
In izbovexre die regelingen, op; grond
wan de vroeger aanvaarde financieels1
gelijlkstelling, overeenkomstige toepassing
■ktirmen vinden.
(Voorgesteld wordt don heer W. L Heijj
jboer met ingang van 1 Januari 1925
opl nieuw to benoemen lot lid van de com-
.missie van beheer ®n toedichl.voor de ge
meentelijke Sportterreinen.
Ten slotte wordt voorgesteld, nu do
(wonjngon aan 'den Bagijnbot c.a. eerlang
tollen voltooid zijn, ook de straatver'v
■Jichtjng aldaar' uit te breiden en wel door
het plaatsen van een paal midden in de
JBagifnbofstraat tegenover de Rozemarijn-
straat en het opnieuw aanbrengen van
Üe vroeger in de Bree aanwezige console
ahn de laatste woning van het nieuwe
complex, Zijde Wagenaarstraat.
De kosten yan p.laaIsmgven herplaatsing
(worden geraamd op f. 178.87 (nolitj.elatt-
taam) resp. f 172.60 (avondlantaarn)ter
wijl de jaarlijksche kosten der straatver
lichting met f38.48 zullen toenemen.
De heer. J. G. va'n Niftrikj heeft o-eze
glemeente en de provinfcie. Maandag jd.
mietter,woon verlaten. Vppr zijn vertrek!
pen trein van 1 uur- 20 rniny 's namiddags
(Werid hij imi de wachtkamer der eerste klas-
pa (door, persoonlijke en politieke vrienden
uit alle kringten -der beviolkinlg vaarwel gie-
ss'egd, terwijl ds burgeta'eiester onzer ge
meente sehetsta Wat Vlissingten, het lid
van Gedeputeerde Statpn anr. Dieleman
uiteenzette wat de provincie verliest in
dein heer, Van Nifti-ik'. Hem werd leen
fraai geoalligrafeerde, mtet foto's van het
stadhuis en de Vlissinjgbcihe glasfabriek
verluchte -oorkloinldfe met pen daarbij 'be-
hoor.end-e opdracht aangeboden, terwijl me
vrouw Van Niftrik een bloemenhulde ont
ving'. Zeer. onder den indruk' van eed en
tunnler dankte de beer Van Niftrik met
hartelijke wtoordan.
Hierna Was er gelegenheid- persoonlijk1
afscheid te nemen van de veptrefi&enden
be. velen volgden hen naar, den treid om
daar het afscheid te herhalen).
Het bleekl tem volle, dat de heen en
mevr. Van Niftrik' vele vrienden onder
allen rang' en stand achterlaten.
Aan het beknopte verslag van de raads
vergadering van 1? October, in ons, vorig
jiumJmer gepubliceerd, zij; het navolgends
toegevoegd:
Bij den aanvang1 der vergadering be
dankte de Burgemeester den heer v.d.
'Bout, voor de vele diensten die hij; hls
locodmrgemeester aan d'e gje'mteente be
lwees tijdens de ziekte ya® hem, den voorL
Izitter.
Be heler Labrijln. drukte er zijn be
vreemding' overuit, dat aa® niet-icpjmip-
itabeie personen voorschotten tot een be
drag van f 7000 in handen zijih, gegeven lot
Uitbetaling aan werkloozlen. Hij zou1 hier
in g'aarne verandering; ziein gebracht,
Die heer v. d. Bout antwoordde, dat
mem niet van te voren weet ho© grool^ die
post z'al zij® en hem dus' niet op de tod-
greeting kan brengen.
Aan den niet-comptabele, in dit °!ëvaj.
don heer De Dreu, is trouwens dia som
iii wekeJjj'ksche parten ter hand 'gesneld
tot geen grooter bedrag dan wat strikt
tnoodig was ter uitbetaling en dan nog
(Olnlder, clout-role van B. en W. en- den Direc
teur van gemeentewerken.
Be heer Van Poelgeest vond het een
bedenkelijke zaak. ,Daar is f7000 voor
schot gegeven en uitbetaald, zonder
Wat het op; de h'egrooting! „voorkwam. In
'een particulier bedrijf acht hij z,oo iets on
mogelijk.
Die heer v. d. Bout en de Voorzitter a"t
woordden dat zoo iets toch hij-de gemeente
kan voorkomen, al schijiit 'het vreemd.
TriouWe|ns, Gedeputeerde Staten zijn er
tot heden toe nog; niet over gevallen,
Dhr. Crucci had gevraagd, oE voortaan
bs de samenstelling der commissies, ook
rekening zou worden gehouden, met Ido
fractie der S. B'. A. P. Toen daarop in do
vacature Flink een fid der commissie van
het grondbedrijf moest worden gekozen
ver-eenigde de heer Crucq elf van de, 13
stemme® op, zich. Hijl had' dnsl niet aan
idoove ooren geklop,t.
B!j de vaststelling der bouwverordening
werd nogal lang gediscussieerd over hst
b ed s t eden vr a ag's tu k
De heer,e(n Labrijn en Goeldbloed achtten
het verbod van bedsteden voor nieuw
bouw verkeerd en een inbreuk op de
persoonlijke vrijheid.
Hierop- antwoordde de heel' 'Vieningfe
idat. in tp,l ,va,n gevallen de door de over
beid gestelde wetten en bepalingen onze
tvxüheid inperken, echter ten bate van, hei
algemeen. Als hygiënische maatregel en
lals nreventief voor het uitbreken yam
(Ziekten als t. b. c. en dexgfefijke was er, z. i-
yoor het verbod wel iets te zlegfgen, ot
(schoon hij; er niets op tegen -had da
gestrengheid van het verbod te matigen
hebben in de eerste plaats een kalmeerend
en versterkend middel noodig. MIJnhardI's
Zenuwtabletten geven kalmte en nemen
onrust gejaagdheid en overspanning weg.
oker P5 ct. Bij apoth. en drogisten.
door aa,n B. en W. toe te staan in Uepaaldo'
gjevallejt ontheffing van. dat verbod te
yerleenen. Hij' stemde dan <ook voor ©en
voorstel in dien gjeest van den hw
Goedbloed.
H,et .voorstel van den heer Labrijn om
het hedstedenverbod 'zónder meer te
schrappen, werd met 9 t-ejgfe® 4 stómmen
Verworpen.
Bü, de salariskwestie van het g)e®i8e®te-
piersoneel stelde de lieer Labrijn m net
licht, dat de salarissen vla® het gremeente-
personeel, vergele-ke11 hij ambtenaren en
werklieden in het particuliere bedrijf be
slist. te hoog zijn. Wil men ook van ger
meentewegte ernstig' streven naar böz'uiniV
ging en verlaging der bela'stingeb. .dan
is yea-laging 'der salarissen een logisolnj
noodzakelijkheid. De financieel© corn'mis-
sie kon dan ook tot geen andere conclu
sie komen. Zij' meende daarom' de voor-
Stellen van B. en W. te moeten aainvulleh
meit een voorstel tot salarisverlaging met
10 pet. ingaande 1 November' a.s. D'e sa
larissen van het huidige personeel laten,
zooalis zij p,u 'zijta, maar, dat v,am nisulwi a«m>
te stellen iunc'tionin.arisscnt iwlei te v'erla-
glem ziooals B. cn W, wilfai achlj da
oomimissie inconseMwIelnt.
Bieize' nieening' werd bestreden door den
heler Orucq, die vond Idat Goes volstrekt
nieit zoo'n hoogen belastingdruk 'had als
de heer Labrijln wil doen voorkomen. Wat
de financieele commissie Wft is sl©c|hts een
g'estje om den belastingbetalers in het ge
vlij. te komen en haar takliek' die van de
h'otte schaar.
De heer Vienings zlegjt dat de kwestie
of de salarissen al dan niet te hoogl ziijin,
yoor een gboot deel er fene is van
appreciatie. Toen in de1 dagen van. ie
'hoog conjunetufir de salarissen zbo wel jn
particulier als in glemeentebedrijf aanzien-
Ijjk werden verhoogd en er maar steeds
weeir een schepje werd opgegooid rs de glei<
meernte Goes \oor haar personeel daar
slechts matig mee meegegaan. Die voor
zichtigheid komt baar nu ten goede. De
salarissen zijn nie't te hoog; als lid van
de gascommissie sinds verschillende jaL
a-en kan hij dat van het personeel der; gas^
fabriek h.v. met zekerheid zegden. Do
yraag is: is het nu het moment om tot
safaris verlaging over te gaan? Spreker
citeert een passage uit ee11 hoofdartikel
van „Het Centrum" en van een verslag
van hei bureau der statistiek, waaruit blijkt
dat de prijsstijging van de eerste levensbe-
'hiOisftein aanhoudt 'e!n wijl zijn pas: inj Od-
tiohter, Spr. is daarom huiverig'! de daling te
doen ingaan op 1 November. Met de, finny
cieele commissie acht de heer Vieniak'9
't onlogisch van 'J3. en W. om: nieuw aan
te stellen ambtenaren, in dezielfde functie
als de huidigs, wel lager te willen saja»-
rieeren. Hij is ,van oordeel, dat de raad 'het
veiligst doet met de Verlaging der salaris
sen eerst te doen ingaan met 1 Januari)
1925, tenzij nieu'w'e gteziclitspuUlten' zioh
inmiddels mochten opdoen, die B. en W.
zlouden verplichten «ten raaJd anders te
ad vise eren.
Bihr. Lahiijn protesteerde tegen de voori
stellin'g' van den heer Cruca als zouden
de belastingen hier niet ztoo hoog zijtal.
Laat hij, maar eens die voor hooge inko
mens vergelijken met andere gemeenten,
yeider z,egt spr.; als.de salarissen fn 1920
voldoende waren, zjjrn. z.e nu te hoog. Aan
die logica kan ook dhr. Vienings niet ont
komen. Die du.urte'-cijfc-rs ^jn de laatste
we'feeh wel gestegenmaar toch in verge
lijking met 1920 veel gedaald.
D|hr. ,v. d. Bout ontkende dal de; giomeenbe
haar personeel zóó goed jn 1920 betaalt
de, dat e,r nu wel wat af kan. De 45-
uïjgse werkweek voerden we niet in. Kin
der- on yacaniieloelagen evenmin. Spr
bc-weart, dat de loonen in, particulier be
drijf hoog.er of gelijk z'jjn dau in gemeelnief.
dionst. Men zegt.dat B. en W. Ofmaandeb
(noodagi hadden voor ton voorstel. Maar
daatVan gaan 2 maanden af. die del
fin. com. noodig had yoor haar be»lpr-
deelj.ng. Spr. zegt, dat de gemeente bij; de
verlaging Vgn d'e loonen bij de gasfabriek1
g-e-ein belang heeft; die staan apart., V(m
velen1 han er, Werkelijk niets af. Oofil
iwijst sprieE'er op d'e duurt'es'tiijlgiiiiig van
den lafttste» lijd.
Dihr. Lahrij'n bestreed den heer v. d.
Bout. Spr. mag geen naimien uit het par
ticuliere bedrijf noemen, mlaar geeft cijfers
van het Rijkspersoneel.
Dhr. v. d. Bout: ik Kan diet cijïeirs1
nieit vergelijken.
D'hr. LabrijnU wil de cijfers niet ver
gelijk en.
Dhr. v d. Bout: Ik kan hel niel\omdai' ik
niet weet wat die menschen doen.
Dhr. Labrijn: Ja. dio zitten duimpjes
te dra,aien.
Dhr, Doodbloed z'ei, dat ieder lid naar
da inspraken van zijn hart fievier 10 pot.
verhooging dan 10 pK-t. verlaging voor
stelde. Maar de argumenten van, da fin.
ciomm. zijn klemmend. D© cijfers uit Ivet
part. bedrijf en yan het riifc zlpin overtub
gend. Wijl moeten na,a,r beneden. Goes is
beduidend hoopjes- dan Let particulier be
drijf. In comité-gen. w'il de f inane, comm.
alle 'gegevens overleggen. We hebben te
rekenen met de burgerij'.
De soc'-detmocratdni:ten E[oste vin,
het personeel.
Dhr. Goedbloed: het voorstel van den
heer Vienings is met anders dan uitstel.
Alle betrokkenen hebben geweten, dat
da verlaging 'bioyen hun hoofd hing. De.
feemeente heeft tochnu lang genoeg ,gpb
w'atM. 9 maanideii deden, B. an W. er over.
Dhr. Cruca meent dat het aam argu
menten ontbreiek't.
Dhr. Labrijn: wel moliab'ene. Er 'zijn
menschen. die de lotac a piet willen hoor
ren.
Een stem van de publieke tribune
„Zo hebben geen arbeidersgezin te oma
derhouden." j 1 Ii 1 i- -11
De Voorzitter dreigt met ontruiming
van de tribune, als daar nog iemand-
spreekt.
Daarna werden de discu&siën gesloten
en ging men over tot. steimmïpg over de
verschillende voorstellen. Wjj" hebben die
stemming feeds medeigedjeeJd. Alleen is
een drukfout blijven .staan n.l. dat het
voorstel vain de finan'clieeïl0 aolmbfissre
werd verworpen met 10 tegten 3 stietmtalen.
Bil moet izjjn mjat' 7 tegen. 6, zooalsl trou
wens ifit de daarachter vermelde nam-eu
bleek.
Bij de rondvraag wees Ide heer Goed)-
bloied, in- verhand 'mlet de eloinitrtolJe 'die
de raad uitoefent op; Ide begroofing yan
het Gasthuis, op een vergiadiering1 va.n' hét
bestuur van het gasthui.3 pehoulden ov'e'r
die ïfithrcidinp en ombouwing tot ziai
kenhuis, waarbjj behalve een afr-aardiging
van Ged. Staten de heea- v. d. Bout en
da Getaieemfeseerotar-is Iwlar^n teglenWIOiOii'-
dig geweest. Spreker weuachfe aan te
sliepen dat die beide beere11 daar niet
Warrp in opdracht vara den glelmtoeiiteraiad;-1
Spr. verzocht aa;n B. en ,Wl, aan' het col-.
lqile van R.eg'enten te vragen, voorloopig
iniefl door te igaan mie't hub planntó;n. Deze
plannen da toeren reeds Var» jarein terus'.
We hebben gekregen -een R.-K. vereeni-
giug en krijgen waaxschijUlpik eeh R.-K.
ziekenhuis. Er is ook tot etand gekomen
een Prot. Chr. vereoniging voor een zie
kenhuis. Dhz|c yereenigjimg heeft in 'ééim
jaar uit Goes bijleen gekregen een toezeg
ging, van jaarlijksche hiidragen van in
totaal f2000 en hoopt dit voor Zuid- en
Noord-Beveland op te voeren tot f8000,
Waan zon de gamieanle Goes de patiën
ten vandaan halen, als hier ook aelh)
R.-K. en Prot. Chr. ziekenhuis Is?
Dhrn. Labrgn en. v. d. Bout interrumi-
.poerden, dat het lfier geen gemeentegeld
betreft, doch een sticihfingi.
Dhr. Goedbloed: het -zjjn de vrome
schenkingen van onzle voorvaderen. Het
is ook voor spr. dte vraaal, of regenteULwel
reciht habben om te doen. wat zie nu,
doen. Laat men in ieder geval afwachten
en «een geld onnoodig uitgeve.
Dhr. v. d'. Bout antwoordt, .dal, spr. fn
de meeste gevallen bjj! Ged- Staten komt
buiten opdracht van de-n, Daafi. Sipi'. is
daar voor die kwestie gjeroep-en. Hiij is niet
'edgletoer beweging gegaan.
D;hr. Labrjjn z^t, dat dhr. Goedbloed
op de 'z'ahën vooruifloont.
Dhr. Crucq zou. juist graag yvillan. .dat
het neutraal ziekenhuis er gauw kwami
oipid'at het Prot. Ziekenhuis geen kans
krijg!
Dhr. v. Melle; ziqg't, dat een drietal amb
tenaren bij d'en K-euring^diieaMt van Wa
ren geen premievrij pensioen hehbfeh. Voor
be|n drukt de 10 pet. loonsverlaging ofcik's
'zeer zwaar. Dihr. Labrijb. wil dit onrecht
wegnemen. De Voorz. vraagt o£ het perso
neel van den Keuring'sdiehsit van Wareh
wal onder de verlaging valt. Dihr. Labrijln
irieent van wel.
Maandagavond tr,ad dhr. EmicI Hul-
Icliroeclk', de populaire Ylaamfeche zanger,
op voior een tjojt in alle hioekieml glevulde zaal
via-n d'e „Prins van Oranje''. Hij! bracht,
nai eerst d'e heteekfenis en oprspromig! van
een of ander, lied te hebben uitöeng|ezeifcl
versehiUèlnidé liedieren ten gehoore. Hiul-
lebriOiectó weet zijn toehoorders té bloeien
en mee te sleapen maar, 00EI te laten
lachen, zoolwel dioor zïjh voordracht alls
zijn muzikale beg'eleiding. Ook als diri
gent is hij een haas, 'wlat uitklwlanr, toen.
alle aanwezigen onder, zijin teiding het
„Tienek'é van Heulen'' zongto. Dat het
een genotvolle en leerza,mE avomtf Iwlas1,
spreeik't vanzelf. Den zangdr viel' steeds
een luid applaus ten deel. Tof sloO w'er.d
op verzoek) van Hullatiroecfc het „Wilhel-
inhs gezongen, w'aarna mten hopg^t vpl;da,an
huiswaarts keerde.
Onigicval* Maandagavond pimstreeïls
,7 uur had «fe zopin van (dhr. Krijlgter, alhier,
het ongelukl onet paard cn Wagen fccla,den
■meli varkens, in de greppel' ta gerakeld bij
«ein overwegi aan den Partalell0W'e,g'.i
Aam leidie zijden van den Wiegt, richting
Riuïjlterlaain zijn uitgravinigen gemaakt,
tea behoeve van oen aanleg vaC Gas en
iYiatej-Jeiaiing'.
Diopr het -niet voldoende plaatsen van
lantaarns, ontstond dit pngjeluk1, Lat bïj'-
zjopder, goed is afgelpppen, hoe'wel 't (paard,
geheel ouder dien w.agen in de greppel] lag.
Met behulp van eiejiige Beiwöners der R.uijl-
terlaan kon 't paard ongedeerd er onderuit
gehaald w1,orden, terwijl a,an de wagen'
O10M zoo gloed ale gem schade Was'.
■Ooik- de kr.ulstaarten, k'wamen met den
echriM vrij.
Van grpofc nut zpu hét zijb, indient er
iaain het eindpunt der Rnijtérlaan eeir lan
taarn geplaatst zou wórden.
Er zal een© alglem'eiene ledenverga
dering van de Goessch© burgerwadht op.
..Woensdag a.s. gehouden 'wiordeh in het
schuttershoi' alhier.
Pumten van behandeling: 1 notulen der.
vorige vergadering; 2 Verslag van 'dent
secretaris3 verslag' van: den penning
meester,; 4 Verkiezing van een bestuurs
lid wegens periodieke aftreding van -dén
heer, J. I. van Ballegloijhi dq Jo-ng'} 5 tle-
nioeminig' van voorananiioin voor de le en
2e sectie; 6 ttahleui&taakmg' van de uitsla
gen* der laatste wledstrijden7 prijlsuitriei-
kinlg8 rondvraag.
Hain^wlMrd. J.l. Zpndagfivoud om' 7 uur
gaf' het B -K. zamigk|oor, „S,t. Caecilia
voor, e«|n volle zaal publiek' een zang- on
vioprdracb tenia v,ond.
Alle Katholieken, vooral die parochianen
van lluiten ons dorp, wlaren gloed opge-
klcitulen
De zangnummers wérden onder de Be-
h'wamb leiding van den direWteur Idhr,-
C,ar,é zeer gjoea afgewferKjt Het blijspel en
emklele vopr.araehten wérden zeer goed ver-
toliklt
Wijl za.gen- echter een speler 'die in drie
ver,schillende nuimtauera opklwlam ca steeds
in eljf numWer, dezelfde- h-oudinlglen ma
nieren aannam. Dit moet deze speler
trachten af 'te leeren, O.ok1 h'et overtollig'e
'liewieginlg (mak'en van een antler speler
■moet iwleg blijvan, (wil* hij «jen volgende
kfeer. meer lanlwlerön halen.
De geheeld avond rnlag ©ehter, als een
sudeesvplle |w,ordein aangetepklead.
'a-Heerenhneh, P. V. „De Postduif"
ZiOU'dag1 'j.l. werden de prij'zen. dn módailles'
voJiglens puntenstelsel van de eindvluclitem
tot Cn met' "St. Quentim i-n om duhlo&al
tij -de Er.vani van BuIcEi ufijg-'ereikt. De
meaaiHes voor déze vluchten dp,or het
Bestuur, loschiklblaar gesteld-, Werden heide
do-or het lid P. Paree, glelwioinnep. De
Voorzitter wemsehte -h-em' geluld mót h'et
behaald succes, en hoopte dat hij' n-og,
lanlgi con trouw en ïjvörig lid onzer cilut-
Intocht blijven, cn ho-opto dat hij hei vol
gend seizoen zich 'wlelder, op bljlzbtedere wij
ze zou trachten h'e onderscheiden. De, vre
desduif', -door 'de «tóf fuïtg'eloofd, w'erd
■Behaald door den hoer Edm. -Spel'ier, die
het 'Bestuur, poki hiedamk'tei vjo-or zijn Be
haalde prijs. Tevens Iwterden niog uitge-
r,eik!t de diploma's, Behaald op vlucht St.
Quemtim.
D;e eerste prijs wterd Wjederom! Behaald
door, den beer P. Ppr'ee, zijnde oefi diplo
ma, uie zich op deze vlucht Wederom| bij-
zomuler onderscheidde. Tweede prijfa een
diploma, J. Menheer©derde' prijs idem
aöor, den- lieer B, de Jpmg!ei Lz.vierde
prijs, idem', door Edm. Sipelier eu vijfde
prijs, idem, d-oor Idefa heer P. Raas Wz. Tc.-
ve;nB dankt© de Voorzitter al de, l'edeti die
zich in 't vierloppen seizloien op -dq een iof'
and-er© Iwïjlz© h'etlblon vlerdielnlstelïjk1 |g:e-
m'aak't, Bn- hij' hoopte dat hij' in 't vplglan'd
seizoen -w-eder, o-p aller- miedeWjerk'mg; mocht
reklemjen, (waarna de vergadering" werd ge
sloten.
Stalen van Zeeland.
I-n de Zaterdag .gehouden zitting van
het Centraal stemh|u,reau voor leden der
Prov. Staten van Zeeland verklaarde liet
bureau mevrouw E. BerglsmaBergsma
nit, Zoutelande (Vrij-z.-D-em'.) gekozen in
plaats van den heer J. G. van Niftrik'.
D e atgebraniiL h'ei-k te Bnrgli'
De her.b-ou'w1 van de aflgbbl-ande histo
rische kerk te Burglh is opgedrage-ni aan
aen archit-eet H-ooglebloiom te Riepes-se. De
heer Hopgebtoom' heeft zijin sporen cp het
gielied van restauratie van hisBomselfe
BiouwtweAten reeds verdiennd, o.m. dooi
den wederopbouw van het k'astelel Mo,er-
mio,uid te Ron esse. De bemoedigde gelden
zullen Wórden gevtonden uit de assuraW-
tie, welke oifflgbveier, f 80,000 bedraagt
Met ingang van 26 October, a s. is
llenpemid tot brigadefclom-mandant Itler
Rijklsveldiwaeht te Thólen de Brigadier der
B-ijk'sveldwadlih te Middelburg' A, Voer
man en is Benoemld tot birigladier der
KijklsveldWfteht te Middelburg J We'ert-
man, thans brig -tit. ö'er Rïjk'sveldw'ae'ht
ta Reinesse.
GcdenUHiiDclt der Ereste Ncd. Coöp.
vSmk'ci-laliricli-
De E-erste Ned. Coöp Beietjwlor'tielsui-
kleriatriekem le Sas,-van-Gent heeft naar
aaln/leidinig van haar, 25-j,arig jubSleum een
rijk! geïllustreerd gedeinkboieb uitgjegev'en.
Ieder© bladzijde tekls-t wbrdt gevolgd door
een Ho toallei-,eers t van de fabriek, en! van
da oniderdeeleh van haar bbdrijï'; daarna
vain de 'bestuursleden hij' de oprichting';
vatn het huidigl bestuur, de vroelgere en
huictig'e dinedteurenh'et personeel dat se
dert de oprichting a,an de fabriek1" werk
zaam! Iwlas ein -diaarna een re'ekfe' foto'q Bte-
treffend het zaaien em verbbuiwén van
lietein, het vervoer naar de leveringfe-
ffiaatsen, het inladen enz. enz,
Eqn apar.t hoofdstuk1 is dan cok ge
wijd aan- de Voorgeschiedenis dier fabriek',
Waaruit Iwüj ook' ©inlamgte nog- eemjga feiten
aanhaalden. Herinnerd Wordt aam de 9
Maart 1892 te Termeuz'en gehouden v er
gadering, wlaarin dooi' Iden heer IC'. .T. A.
G- Baron Collo,t d'Eec'ury de vraa(gl van Üe
stichting ©ener, feBl-iek' op öoöp. grondslag
wer,d l'-esprokan. Wat het begin was van
;dd Ei'dfcie, die 8 jaar, laBer tot het -doelü zou
leiden', na langdurige propaganda, em in
Wleenwil van de teg-eu-.actie der fabriklah'-
t.c.n. Den 27,sten Juli 1899 wiel',d1 definitief
Besloten tot oprichting' en 19 -Octohlet 1899
Wlerd de a-clte van oprichting Jder vereehi-
ging getek'end.
Aa.n de verdere geschiedenis dei' fa
briek1 is e|n volg'end hoofdstuk gewijld!.-
D,e fabriek! wlas eerst gielbjoniwd op een,
vlcriwlerkingi van 400.000 K.G. per etmiaal.
Ze- is uitgebreid Bot ee|n; capaciteit van
1.3 millioieni Iv.G. per, ettn'aal. Het aantal
aapdeelen d,at Bij' de oprichting'. 1425 wlas,
wierd uitgebreid tot 2700.
Het aantal lontyangieln tóetem dat in
het eerste jaar 28.6 mïllio-eni K.G. Be
droeg1 steeg geleidelijk! ein kWam1 in 1921
1922 tot het hoogste bedrag, n.l. 107.7
miliioianK G. Het bedroeg' in de vorige
campagne 93.2 millioien K.G.
(M Ct.)
Nieuwe suikerfabriek te Sluiskil.
-Onlangs maak'te d-e Tern. Cit. m'el-
dinjg van plannem tot het stichten 'e'ener,
mieiuyie siuklerfabi-iek, op een terrein te
Sluiskil, giegrand op het beginsel van het
par,tip;atiec|optraet. Naar men ,aan 't Blad'
m-edeelt is de stichting' verzekerd indien
de Beschikking' over, dd noodige suikër-
tieten worut verkregen. Op verschillende
plaatsen zullen daartoe vergaderingen Be
legd! Worden om deelnem'en van de bieteit-
telers te verkrijg'ep.
Besnucltelïjtb'e ziekten-
I-n de week' van 511 -October werden
in Ze-eland- 2 gevallen van Eebtós- Typ hoi-
-nea ge-copst-ateerd en wiel een te St.- Phi-
lipslanid ©n een te VroiuWlepolider en oen-
geval van Diphteritpis te Middelburg.
jM. Ct.)
Bevrijding' van vee bij bi-and.
In verschillende landbouwbladen wordt
toeMing gemaakt van een door den h'eer
J. J. van Broekhoven te Wijiehem uitgel"
Vonden inrjehfing. om op uiterst snejld
wïjlz'e alle Koeien in een stal los ta krijgpn.
D'a intichfine. is op Kosten van da Ned.
Vereeniging tot 'bescherming van diens'n'
aangblnacht or een boerderij te Leur bij
Wtgc-hön.
Onlangs werd dadr een pseu'do-bran^
^eddmonstrcei-d, waarbij 'het moclit geluk
ken in yijf seconden de rif koeien (acht
stuks') los te krijg'en en buiten, de Sghunjr
te jagen. AH. C-t.)
Besmetti-lijke vciCzicikt®ta.
Gedurende ide m-aand Septemher wer
den jn Zeeland 262 gevallen van mio'h'd-
'en klauwzeer geconstateerd, y©rde©id over
73 gemeenten. Voor het gleheele rij-K be--
droeg het aantal 71757.
Zeeland in de Letterkunde
Jacobus Bellamy (1757-1786)
(Ingezonden.)
Jiaecihge Bellamy, -de sympathieKle dieh->
ter m-eli -d'en ziachtkliinifcenden naam', werd)
i'n 1757 te Vlissinig-'en geboren nit' den
kleinen hiurgerstiapd. Z'n moeder was eene
H-ollandsehe, z'te vader een Zwitser. VVns
h'dl wellicht: aan die Zwitsersche aikó'misï
'lo-e te schrijven, dat Jaöohjus Bellamy in
z'n handel en wlandel en .in da afspiegéiin-gi
dla-axvan, Zijinc poëzie (vopral zijne „Velder-
landsch'e gezangen"), iets van vYilheixtt
Tell, van Audre-as Hofer over zich bad?
Men zon het zeglgem.
Z'n moeder werd a-eeds vroeg! -weduwe..
Dat imaak't'e, dat de j-onge Bellamy spoedig!
„-op het yak'" kwam. Hij' werd in de leer
gedaan bij' een? Bakker. Een gopd deel
Van z'n jong' leven zou, Bellamy m ue'
Bakkerij'BlijVen. Maar i,a dien tijd voelde
liij zijne dichterlijke gla.veto groeien. Hoe
Bunkerde hij maar lezen! Hoe haakte hij
n-aar vermeerdering' van ftmnis, n.aar te
giast gaan iu de werken van hen, die een'
eervollen niaam als dichter hadden ver
worven 1 Hoogvliet, Antouides van den
Goes, Zee.ua en Poo-t Werden- z'n lieve
lingsdichters. De bakkerij-, die de lidha-»
mefijke irisehhei-d' 'Zoo dikwijls vermrn-
derli of wegneemt, deed hier geen schade
a,an de geestelijke frischheid, bez'ig zich te
ontplooi-en'. Toén niet hij' Jaöohfus Bella-)
my, later niet' fcïj- Pr,a,nk' Lataur, üiö Stijn
Strauvels werd.
Eenige j-aran later braken er voor aalt
begaafden jongen man betere dagen -aam.-
D-e Vlissingsche predik|a,n-t Te Water trad;
als zijn Mac-oemas -o-p. Hij deed he-nf aan-
kWe-ekelimg worden van hei Haagseke
dichtgenootschap „Kunstliefde spaart geen
vlijt." en bracht met anderen geld Bijeen»!
ten ein,de hem' ta laten stiudeereffl v-oor pre<
-diklant. De Vlissimg'sche rector w'erd BeJ-
1,amy's Mentor en gaf hem het nooaigei
voorbereidend© onderwijs en in 1782 werd
Bellamy student in de gó-dgeleerdhieid te
Utrecht De levensweg van Jaeo-bhs Bel
lamy vertoont pvereelnklomtet 1 Behalve
met die-n v.an- L. Schermer, met dien
Van J. Perk met delnl ldvensloapl vanl
een' zijner tijdglenoiotem, dichter als hij-
Ikf Bedoel P. Nieuwland. Ook Nieuwlanid
Werd laankWeekeling' van heb Haaiglsehej
genoiotsch|ap ein had Maceenaten, die hem
lieten stu-deeren. Ook' Ni-euWlamd stierf
jong-. Een enk'el woord -over het instituut
„aankWeekelirnjg". Bij' sommige genóót-
schiappen, -niet Bij alle (alleen in Den
Hiaalgi en Rotterdam1) Whs het gewoonte,
ktaiapen van 14 jaar ©n oudere, diq aamlegl
toonden voor de dich(tkjunst, ails aam-kWeè-
kelin'gön d- i. als aspirant-dich.tera op té
nemen onder de laden. De Beginnelingen1
moesten dan op bepaalde tijden gtedichtem
inleveren bij" de h-oofdled-en. Die letter
kundige produc'fcn Werden dan verbeterd
-en in- de w'erk'en van het' g!en-o|Oitsichap o-p-
'gen-omen. Beantwóorddeln de kWpekelin-
gen aan d-e gesteld© verwachtingen, 'dan'
iwlerd-en ze tot huitengelwio-nie leden hevor-
jderd.
In hetzelfde jaar, dat Bellamy naar
U trech,t jging, teneinde z'ich voor predikant
te bekwiamen, gal' hjj Z'n éérsten blundel
gedichten jifit', getiteld: Gezlangfcn mijner
jejug'd. Voor een go-éd gedeelte is-het ero-
tisehjé poëzie. Vele (gteidichfen ernit zij-a
gericht aan Tillis-, zioo no-emlde Bellamy
Francim Baane, z''n laj-ere vek-looflct'e Zijn'
standvastige liefde voor Pranleina Baané
heeft Bellamy sterk' gjem'aakt, hem, -den
sterke vian lichaam en- zWakkte van Wil,
heeft he'm- opg-ehevtea luit' z'n neerslachtige
Buien, g'evolgen van z'n voortdurend geld
gebrek en de str-o-evte Iiotudinig van Er an-
cina's moeder, Reeds init dezen bundel
bleek, flat Bellamy natuurgievoel bezat.
Z'n gedichtjes „Het Lenteweder," en „Aan
do maane" toonden dat' trieffemd -a,an. 1»
1783 verscheen van Bellamy een tWeeaé
Bundel gedi-ch tien onder -dep titel „Va-
üerlands'che glezanigen". Odep (htet geliei!-
kloos-tl-e genre pit dien tij'd) aan het Vader
land, aa;n- z'n geboortestad Vlissipg'én, aan
de vrijheid, een ki-ijgtelied begem jozef II,
die ops i,n- dien tijd zijd' Wilf-wop opdrin
gen, vormen er -den hopf'dinhopid van.-
Liefde- voor, de vrijheid deled Bellamy-
George Washington verh'eeriij-kfen., Ver
ontwaardiging deed hem' in Helmërsché-
overdrijving! pitvaxep tegen -een' „Verra
der, del Vaderlands". Dezen tweeden Bun
del zond Bellamy in 't licht' ondeu den
Paarn Zelandus. Bellamy ViO-eld'e' zich - al
was hij ook' Patriot toch altijd nogl
Zeeuw, zooals Staring zicjh Gelderschman
vccl-de. .Wie zeiden daareven-: de dichter
was Patriot. Zijne poëzie gletiuigb .ervan
(D-c patriot). Als Patriot nam1 h'ij' cl'eel aam
völksverga-deringen en exerdeeTdje hij', mee
in 'de vrijkorpsen. Z'n jom[gang met den' Be
kenden Patriot -Ondaatje, m'et wien hij' te
Utrecht sam-en'woonide, lieeft hem ongetwij
feld! ook in die richting' gedreven.
De -derde (en laals-te) di-chthlundel van
Bellamy is getiteld: „Gezangen" en ver
scheen in 1785. In dezën bp-ndcl khmt
o.a. voor „Het -Onweder", bekend pit
bloemlezingen. Dpidelijkl spreekt hieruit
Bellamy's zuiver natuurgëv-oel. Ook staan
in dezen bundel gedichten ter.' eere zijner
vrienden, oa. van Hiniopen, van- R.ap. Té
Utrecht tc-ch was J,acob|ua Bellamy het
middelpunt van een' kring, van vrienden,
allen begaafde studenten, letterkundig
aangielega, vooral K'leijin én Rfap. Ze wa-
ten leden van het dichtgenootschap „Dpi-
ces ante omnia Musae". 's Zaterdagsa
vonds kwamen ze bijleen op de, kamer va®
Minder fraaie Handen
(EfinXopen en hielden daar, fetti
gesprekken.
Bellamy's poëzie Beho-ort tot d
iwrikle men dé Anakróiontischs n
ontleent' haren naam ,aan Araak!i|
Orieksch dicJiter uit' de 15e e
Christus, die luchtige, e.etavopdi
dichtte. In Dpitschland w'as d-
roort natuurlijk1 rijimlops
(kwart e©u|W in zW|w|apg' (Gle
-Reliamy, ze hier, bi-acht
Bellamy Was ook' pnozaschïi]
prozaïst heeft) liij den lette
tmaak' b'acJhfcn te optiwikkelea
pitgeoefend. Ten deele in zijne
!lp~1784 verschijnen de Proever
verstand, den smaak' en hét h
Itandcl tje was gericht tegep- de
nootschappen en wilde terug-V»-
natupr cn waarheid. Ci-iticPs v
Bellamy in den- „Poëtis-ehen S
De Dichlgenootschappen, die de
aan het- rij-m opoiferdemi, moesten
al' on tgeldemi. Bellamy Vergele-el
poëtisc-hó gaslhpizep. Te o,or,dee
<1© tew-on dering, waarmee Ockea
lopen, Van der Palm e.a. naar
opzagen, heeft déze een soort ma
aan tneEfetegskra cht pitgco effen d.
IWplff kllaag'de:
,0 gij', die in dezelfile stad
Met, mij( in 't moeilijk' Ip.ven- 1|
Mo-esb |g© ons zóó vroeg Beglevi
Di© aantrekkiDgfekrachit', Wel v
te verminderen, heeft' in onzen
literatunrhëoeienaaxster v|am gezc
den naam' ertoe gfebiraehf een s1
wlcrffi o-ver Bellamy in 't lieh,t' 1
Dr Aleida Nijland, die z'n leven
en z'n oquyr© uitgaf.
:W. J. M. L, SPi
Albert Vogel-
Op 23 Oct. a.s. zal de heel
Vogel in de zaal „Diligentia" (j
.vienhago zit® 25-jar.ig jphileum1
drachtkiunst-enaar vieren.
Er heeft zich een groot c-omil
gesteld onder, eere-voo.rzitterscf
Z.E-. Dr- J. Th. D|e Visser, Min
Dniderwijs, Kpnstcn en .Wetenudl
"s-Gravenh.age, teneinde dezen a
heer. Vogel te huldigen. Eere-1
dit Comité zijin-: Z.E. A. W. F,
oiud-Gouvernem'-Generaal van N.l
J <A. N. Patijh, Burgemeester va
venhagfeZ Ex. Generaal C. J
oud-Ópper!bevelhebber van- Jeg'er
en Z E. J. J. G. Baron van V*
Voorst, Voorzitter van de Eerst-
der Staten te Arnh,em
Voorzitter is de h,eer K. J. L
dingk' Thym (Lodewijk van Deys
beriknndige te Haarlem.
R.-K. UNIVERSITEIT
Smlei
Naar wij vernemen, loopt he
Btud-enten, dib jaar, viopr de R.-K.
siteit te Nijmegen ingeschreven,
225. N-ogi steeds geven zich stude
(„C'
R.-K. Opleiding' vn-or Staatse;
Gyminastiek1-
Mehinlg,an,g vin 15 November, al
aan de R.-K; Leerigangen te Ti
gelegenheid! geopend tot ppleidi
de staatsexamens gymnastiek' of 1
c-efening -(akte J. lager© of mil
akte) ook vp,or, hem-, die zich! h'etf
jaar reeals a,ain een dier examens,
te -on-dter.werpien. Een prospectus ni
opleiding is te verkrijgen bïj- der
der R.-K. Leergang-en, Dr. G-oos I
TillUrg.,
Door de aanlm-erkelijke uitblrei1
•vei-aWaring der e-isdhen, die het 11
ana voor 'd'e examens middelbaar ,01
gymnastiek d-e laatste jar-en heef
gaan, is het ni-et meel- mógelijk! e
delijke particuliere opleiding vo|
©xamemis te krijiglen, vooral omdat
rctische zoowel als de practisohó
zoo onderscheiden zijn van aard.
g'en-oemde gelegienheid zal derha,
alleen voor, h et Zuiden van ons lal
zien m een gevoelde Behoefte, zij- 5
©hboven, geiet op de vakken psy(
paedagogi-efi geschiedenis en de p!
mcisjesgymtaastiek, zöo niet pnl
dan touh zekter, alleszins géwfeins|
ook voor, de katholieke g'egadfi
het overige gedeelte van ons lan
melding- vóór 1 November a
Rector voornoemd.
Be IfttUsche loening-
De inschrijvingen op het Brit
-deelt© 12 miflioe-n Pond Stej-lin;
de D;uitsche leaning, tfedroegen
150 en 160 millioen Pond Bterffl
leelmng is ongeveer, 13 maal overJ
1
Nu de Duilsche lee'ning van 80
oen g'oudmark verzekerd is, zal J
nieuw© Duitsehe Rijk'sBank Wordil
gegaan tot de uitgifte van nieuWel
middelen. Biunen ongeveer, 14 cl
iv;5 te verwachten, van
-bankbiljetten v-an 10, 20, 50, 100
rajksm.ark. Bij- de uitgifte van- deze
ankbiljetten zullen gelijktijdig c
,Q ,onIa''10,0P zijnde Biljetten worde
trokken.
'Bisschop-pefijite bWangstefiinig v
Hanze in foet jji-dum Haar
-it e ridmtrale Raadsvergadering 1
.Hanze ln het Bisdom HaarhSn'
fètelegcnheid vaa de jaa.llijfeAe
I Ibfen j 1 Vte ,f|evaardigden, wtelke
-r,-n 'r/'ri tt ,raVenhag'e w(erdl gJ
aan Z. D. H. den Bishop van 5
