ZATERDAG 26 JULI 1924
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
Finaneieele Berichten
Sociale Berichten.
Voor de Keuken.
Gemengd Nieuws.
Mo&te „ook d!e refcit van, d'en, toren, voo!r
aaover zulks mogelijk is, weder in zijn'
ouden, luister worden hersteld.
(N. R. iCt.)
Tentoonstelling van Zeeuwsehe
Kleederdrachten, Meubelen, Volks
kunst, Gebruiksartikelen, enz.
In de lokalen van de Ab'dij^ aani die>
Gi'oe.rjmJairkt te JVEiddelhui®' is rn|én sedert
(enkele dogjein diruk fcezlig mlet het inridh-,
tein Van die tentoomsteïïliing.
Het laat aïch aap®ien, dat dez'e zeei;
inteiresisant belooft te worden. Al weder
iis> nu gebleken, dat er ~opi vdrsdhillendiel
plaatsen nog heel 'wat van oude klee--
d'erd'raohte'n. en verbruiiksartikeUn zit, d'at
werkelijk wel de moeite waa'rd is, nmi
voor den dajg gehaald te worden.
Mooi en fleurig gijn bijvoorbeeld de
fcheirenhotsltrokken mtet rijen zilveren)
knoopen en geborduurde .tulpen. Aller,
aardigst is de '/-'eer groote collectie boe-,
rinnenkaphoeden van 1 onderd en meer
jaren geleden. Het is gelukt, blij elkaar,
ita fk'ijigen een volledig kostuum uit Z-
Beveland en een uit Nienwland, terwijl
aan de goede kor?,en van een bekende
familie Wit het Vijfde district is t'e dan
ken. dat ;een volledig vrouwenKostuuUi:
uit eht Land van Hulst san worden gei
exposeerd. Groot is de voorraad oude
boerinnenjakjes, vooral d'e zoogenaamde
kermisjakken, doeken en beuken, terwijl
'da verzameling goud en z Iver een goed
laverzlidhn geeft van de vjoeger ju zwang
(geweest zijnde sieraden en swKruiks'at-
lik'eleu.
Met behulp van een en ander zullen
wéder worden ingelicht eene Ouid VVal-
clicrscl'.e en eene Oud-Zuid-Eevjdamdsche
'kalmer. V.oo.ral vooi de laatste zij'n (look
do gemeente Goes eu doo>- nartiouliereu
.uit Z.- en N.-Beveland, niet het miiust.
uit Wtemeldinge en uit Kloetinga zeer he-
ianpri&e zaken afstaan,
finder de interessante voorwerpen
waarvan het bestaan niet bekend was,
behooren twee schilderijen ori doek
voorstellend den Prins-Koning, Willam 111
en, zjui giömalin, geschilderd door Sir
Peter Lely en .door den Prins giefschon-i
'keri aan den toenimalijgen Heer van Rite-1
delroff Heer van Oostthuizen c.a. van
vvaen een aistaiajn.eliiige in rechte Ijjh.
!te Nisse woonachtig is. v
Onder de zeer bezienswaardige inzen-
diofeen 'kunnen vorder worden ge
noemd
de kanten bedsprei, door de Kon.
Kantwerkschool te Sluis indertijd aanga-
boden aan .ff. M. de Koningin en door
deze geschonken aan H. M. de Koningin'
Moeder;
een verftuld-zilveïen beker, geschenk!
van H1I.. Koningin Victoria van Knge
land aan de 1 wed. De Feijter te Zaai ri
sing, naar aanicjdina van een bezoek,
aan de iiolistede gebracht in 1852 door
[heit Eragelsc'he Koninkliik gezin:
een knipsel van Anna Maria Sohu,uï-
itian, voorstekende een kwartierstaat van'
de familie Ockertse;
da békende zilveren bekers van S.t.
Maartensdijk
Zuid-Eevelaudsche stokten met Bon
den spelden op last van 'koning Lodewjjk
Napoleon in 1809 uiigèreikt aan eene
vrouw 'Ie, Baarland, 'zijnde, zif de ven
dSenstelijkste wouw in die gemeente, oml-
'dait zlij..het prooi;te aauial tdctar kin
daren bad gezoogd.
Zooats reeds Vroeger werd gemeld;
kal de tentoonstelling' geen doode expo-
isütiö z\*n. Er zal door personen. uit ver-
isdhillende deelen van Zeeland'tWaiahc-
ren, Zuid-Beveiand, Sluis, Aral, Nieuw
NanienY in hedemlaagsciU of oud, - cos-
tuiUjm worden gewerkt, voornamwdijk aan
heit .maken en afweik'en vin vroriwuri-
kleedinp en sieraden.
De tentoonstelling .zlal worden, geopend'
op Woensdag 30 Juli 1)24 'en zal' rui,m
ve'ertien dagen durea.
Provinciale Staten van Zeeland
(Slot)
Verbetering! verbindingsweg over
den Oostersc'heldedam.
Ged. Staten stelden voor afwijzend' le
beic-hlikken op het verzoek' van! <lcn A. N.
W. B. en den Kon. Ned. Automoibielel'ub
om1 f 1500 vo,or de, verbetering! van) een
wegi onder ICrabbendijke. In de afda
lingen waren verschillende leden, dia de
ver1 betering zeer nnodig' achten en we)
f 1500 wilden igeven, andere meendjein,
dat f 500 voldoende is. Men meendp clat
afdoende verbetering' do,or het rijH nog'
wel laqg op zich zal laten warfillein.l
Ook werd er op gewezen, dat de beidje.
genoemde vereenigingen ieder ook f 500
willen geven on de gemeente. Krabbe,n-.
dijk o. den weg wil onderhouden.
In een afdeeling! vereenigden zich alle
leden met het voorstel van Ged, Staten,
in een tweede met een, voorstel; om f 500j
toe te kennen en ia del og iet geuoemdia
afdeeling krijgt een voorstel .omi j 1 OOffte
geven 3 stcminen, terwijl voor f 500 vier
leden waren.
Ged. Staten blijven bij hun afwijzend
voer stel, maar zeggen ook' nog; dat) vol
gens den ingenieur de kosten f 140Ö zou
den bedragen, dan bleef er nog! f' 400 te
dekken, wat de gemeente Kraibbendijlde
wellicht zou willen doen.
Dhr. .Welleman verdedigt het toekennen
van hpt gevraagde subsidie, opdat dp
toestaud ter plaatse verbeterd kan wor
de,». Hij koopt, dat de Pro.v. Staten er
anders over zullen deuken dan Gedpp.
Staten.
Dhr. Dommieus steunde het voorstel
t.ot subsidie-toekenning.
Dhr. Kak'ebeeko zeid», dat, da helpende
band moet worden toegestoken om tot
verbetering te komen. Dhr. Welleman
heeft zeker voor een gloed doel gepleit.
Dhr. Liadeijer kon zich voor Ja toe
lichting door verschillende leden gegeven,
niet goed de gevraagde subsidie verklaren.
Dhr. Van Niftrik) verzocht Ged. Staten
jnet het voorstel mede te gaan. Het is
een bedrag van f 400 voor een! z,eer nut
tige zaak1.
Dhr. Dieleman zeide, dat wij Van' 'den
prmcipieelen weg) afstappen als wijd! cze
f 400 toestaan. Hij waarschuwt voor dc
gevolgen. Do weg is tronWena geen1 on
derwerp van Provinciale doch yan Rijks
zorg.
Dhrn. Van Niftrilil en Welleman verde
digden nogmaals hun toezegging van sub
sidie.
Nadat dhr. Dieleman het voorstel) van
Ged. Stalen had verdedigd, werd het voor
stel-Welleman in steminingl gebracht .en
aangenomen met 27 tegen 13 stemlmen.
.Waarschuwingsborden en weg
wijzers.
Aangenomen wordt het voorstel tot
verleening van subsidie aan den. A. N.
W. B., voor wegwijzers en w'aarschiib
wLUigfbordem. Aangenomen.
Geen verk'eersinspectie.
Het voorstel tot afwijzing! van' het ver
zoek' van den A. N. Wi B tot' 'instelling
van een verkeersinspectie, deed in do af
deeling de. vraag naar voren komen
hoeveel zoo'n inspectie zou kosten, ter
wijl gewezen werd op de vrijwilligd ver-
keersinspectie in Friesland. Benige faden
zouden ook' aan passagiers het rooken in
de bussen willen verbieden.
Ged. Staten zeggen, dat de vrijwillige
inspectie in Friesland goed lt!an werken
omdat Leeuwarden Werkelijk een markt
centrum der provincie is.
Verder wijzen Ged. Staten ojq du wij
ziging van het Kon. besl,uit, houdende be
palingen ter verzekering v.an de veiligheid
der reizigers met openbare middelen' van
vervoer.
Dhr. Lindeijer ze'ide, Hat niettegenstaan
de een verbod door de chauffeurs m- de,
bussen toch wordt gerookt. Hij wil het
verbod ook uitstrekken tot de passagiers.
Het voorstel wordt daarna, aangenomen.
Tramlijn HoofdplaatBreskons.
Aangenomen wordt het voorstel om'de.n
termijn waarbinnen de gelden voor ge
noemde lijn aanwezig moeten zijn la ver
lengen tot 1' Augustus 1925 en die voor
de in exploitatiek'oming) tot 1 Aug 1927
Dhr. Lindeijer vroeg wanneer deze
tramlijn wordt aangelegd.
Dhr. Dieleman WÏlde dezen termijn iets
langer stellen, omdat bet volgend jaar
weer o^sueuw uitstel moet worden gle-
vraagd.
De voorzitter stelde voor den! termijn
met 2 jaar te verlengen.
Waterbouwkundig ambtenaar.
Het voorstel tot verzending aan Fled.
Staten ter afdoening van «en adres) van
den bond van Technische ambtenaren in
oVwhekls- e1" semi-overhcildis'dienst in
zake de jaarwedde van den waterbouw
kundigen ambtenaar van het waterschap
F.llewoutsdijk, lokte eenige discussie uit
in twee afdeelingen. Men 'wilde Ged1. Sla
ton verzoeken, bij liet polderbestuur ten
sterkste aan te dringen op het wegnemen
van onrecht, m,aar van andere zijde en
ock1 vin Ged. Staten werd er op gewe
zen dat Ged. Sinten niets kunnen opleg
gen aan de ingelanden van ceu vrijleiï
polder.
Aangenomen. Aangedrongen werd Hoor
dhra. Overhoff en Van der Wart om den
bel-nkken persoon recht te do«n.
Bijdrage Ser-Lippeuspolder.
Aangenomen werd het voorstel tot m-
I rekking' van een besluit tot het geven
van een bijdrage voor bet in zeewgrenden
rtait brengen van den Noordelijken dijk
va* het Rijksifwaterinfiskanaal in den
8s>' Lipsenspolder.
Crediet Rundvee.
Het, voorstel tot toekenning van een
cvcdiet van f 3000 aan de Vereeaiglingj
ba. v r!etering' van het rundvee in Zee
land ontlokte in de afdeeling! du opmer
king dal de cre'dieten nog zo.q hoog blij -
v n terwijl ook' een ander Jidl f 3000 te
boog vindt
Ai ingenomen.
Gcldleemngi.
A .ingenomen werd z.h.s. het voorstel
tot aangaan eener geldlcBning van
f l 250 000 voor verstrekking van een ren-
teln s voorschot aan dc N.V. Spoorweg-
ia ut,schappij „Zuid-Beveland".
Rekening!. 1922.
Vuf.t,gesteld werd de rekening! uer pro
vincie over 1922, aanwijzend in ontvaw;
t' 2.705.381.251/2 m in ui tg, i'2,348,400,54
en dus met een göed slot van f 356.980.176
Aangenomen.
Wjjkigiag Begrooting 1923.
Bij de behandeling' van 'de wijziging
der begTOotmg 1923 werd gevraagd of
het wel juisti s dat dq provincie ie pen-
«ioenen betaalt vo,or de ambtenaren der
P, E. M,, vooral waa» beWeerd wordt
dat de P. Z. E. M, geen provinciaal be-
drbl' is er. er een verkapte auibsidie ïn
wordt gezien. Ook' werd op terugbetaling-
door dc P. Z. E. M, aan (le provineila
aangedrongen.
d Staten dealen mede, dat de be
taling' docr de provincie geschiedt Ihlaar
aanleiding' van het advies van deul pen
sioenraad, (maar dat de P, Z. B. M, ge
regeld terugbetaalt.
Al vugenomen.
Wjjziging Begrooting 1924.
Niar aanleiding' van een vraag betref
fende de verhooging van toelagen' en gra
tificatiën met f'231,47, zeggen Ged, Sla-
ten dat dit geldt een kapitein van den
stoomt,notdienst op do Oostcrschelde, se
dert. 14 Mei 1923 op wachtgeld) en met
20 September 1924 met pensioen gaande,
voir liet verschil tussc'hen bef pensioen
volgens de wet van 1229, en dat w*at hij
van dc provincie zou hebben gpklregien
als die wet niet in werking was getreden.
Aangenomen.
In de Dinsdagmorgen voortgezette ver
gadering van de Staten van Zeeland werd
behandeld de begroeting! 1925.
Dc heer Lindeijer (S.DA-P,) meende dat
de finaneieele toestand van de provincie
niet zoo slecht is als Ged. Staten doen
voorkomen. Spr. haalt de woorden ian
van de voorzitter van de Z.L.M. in zijn
rede te Sluis, waarin deze den toestand
van den landbouw niet slecht noemde. Spr.
meent dan ook) dat' men oven salarisver
laging hoort spreken, vooral voor perso
neel dat Wij1 de salarisverhoog-ing) zoo aeli-
teraan k'wam en dat reeds verlaagd is door
pensioenaftrek'.
De heer Kodde (Geref. Staatsparty) hte-
ple.it nogmaals- het stilleggen der booten
op Zondag, al wil hïjf daarvan' mi geen
voorstel maken.
Dc heer Adriaansa (V.D.) waarschuwt
tegen overdreven Zondagsrust, ook kan
men niet eontroleeren of iemand werke
lijk) een reis moet maken.
De heer Van) der Warfj (C.H.) zegt o.a,
dat de salarissen geen sluitpost mogen
zijn. terwijl ook' de heer Vieningsi zich
tegen verlaging verklaart.
Be lieer Brandsm'a (A.R.) zegt' dat de
gelden ook' van hen, diq te.gen Zon'dagfe-
varen zijn, voor de booten wördf gebruikt'.
De heer Van) der Wart vraagt later om
opgave van het aantal op: Zondag1 reii
zonde passagiers.
De heer Wallien (C.H.) meent, datj de
lijn AhssingenBreskens voordeel ople
vert en dat goed safdoi mag niet glebi-uikt
worden tot dekking) van andere nadieeligu
saldi, dun moeten eerder de) tarieven op
dlijn naar beneden. Meip moet de. Wiest-
Zec»w-seh-Vlamingen, die goede Nederlan
ders zijn, zooveel m|o,gelijk gelegenheid
«even zonder veel Kosten de Schelda over
te Sitek'fje,
De heer De Pauw (S.D.A.P,) ldomt even
als de heer v. d. Wart reeids deed. op, legen
bet gebruik door den agentj tq Terneuzen
van de Provinciale auto vpor pleizier-
ritjes naar Knocke en ook tegen het ge
sloten zijn van de wachtkamer te Ter-
neuzen bij aankomst van da laatste boot.
Dooi- den lieer Vienings (R.K.) wordt
de aandacht van Gedeputeerde Slaton ge
vestigd op de wensehelijkbeid vrijkaarten
voor de Statenleden pp de provinciale
booten beschikbaar te stellen om' zich voor
bet onderzoek in loco van aanhangige
kwesties vrijer en beter opi de hoiogltfi
ta k|Unnen stellenDit idee, dooi; den iheer
Lindeijer -gesteund, wordt' van verschil
lende zijden bestreden, doch werd niet
in een voorstel geformuleerd.
Da,ar Ged. Staten toezeggen da bere
kening door den heer Wallien bedoeld te
verstrekken, beschouwt deze een door hem
goferm|uleerde -motie als overgen-o.mbn.
Een motie-Van der Wart inzake de open
stelling van het wachtlokaal te Teme-u-
ze» werd aangenomen met 28 legen ,8
stemmen.
Ged. Staten hadden verklaard dat van
het rijden met de auto bun! niets bekend
was. evenmin als van do reden, v,an hef
ontslag- van den directeur van deu W,es-
tarscheldedienst, waarvan volgens opmer
kingen de reden moet zijn, oneeiigheiidi
met dc boitoomlmissie.
Nog werd aangedrongen op bet niet-
bevnarreohte» van een der autobusdien-
Ften van Katsche veer op Goes, daar de
be.er Oveviwfl' meent, dat dit een grove.
'ittbilüiVheid is.
Gevraagd werd ook' aanstellen van .een
directeur te zamen voor den O.oster-Sehel
de- en den Westerschellclleidi-.enst, terwijl
men ook meende, dat Ida, dirécitaur van
eei'stgenoemden dienst niet te Middelburg
moet wonen, waar de biooten geheel niet
meer komen.
'Dc begroolm-g werd tenslotte vastge
steld op f 1.765.256.82 in ontvang en
uitgaaf' -met ee,n post onvoorzien v?n
van f 30 862.57.
Nog- werden de opcenten op ida Rijks
belastingen vlas[tigtesteld en wel 50 op'
de grond en personeele belakting ,eit 20
op de vermogens- en do inKomstenbelasf-
ting.
Hierna werd de zoin'erzitting door den
Commissaris der Koningin ïn naam.' der
Koningin gesloten.
De Haarlemsclie flanzebank.
t De jaarlijlksche Al'gem. Vergadering.
Te Haarlem is gehouden de jaaxl'ijk-
sclh'e alg.etneene vercadering van a'an.
d'eölhouders van Haariemsahe Hanz'e-
bank'. Op de agenda, stond o.a.: jaajrv.er-
slag, vtrki - ;ns cornm:ssar;sBen, mede
deel mg en van liet bestuur nia,ar aanlei-
dipfcj van. hoc aocounlanfsraiPi'port over
debiteuren.. Ter v, raader'-rg waren aain-
w'elz'ig 145 aandaeihouders. vertegen
woordigende 946 aandeelen en. uitbren
gende 483 ateni';n[en.
In he.t i
Jaarverslag
wiordt ee,ii Uiitvoarig overzicht aegev-en
va.n den velen en zkvacen arbeid door' 't
bestuur -der instelling in de moeilijke
orisisdagen verricht.
(Spr. welkt dan de aanwézigen op, hun,
bank toch niet in den ei,eek te laten. Zij
ia noodzakelijk voor den middenstand,
dio anders nergens terecht nan.
In de eersti .plaats mioeL jechfer een-
eind komen aan de opvragfingeln. Wij
tooe'ten den mioed nief laten z-akk'eii.
Trouwens alle bladen schreven, liet reeds,
d'a't herstel mo^eiijis is en de rentabiliteit'
oip koms't, als'Mee hls de mjddenibtand z'ijn,
pil-irjif. begrijpt 'en di> bank njel loslaat.
Do reoijpanilsa' rekening noemt spr.
qe,u angstpost, ontstaan uit den aUgst
va.n het 'publiek, 'die de verliezen deeid,
ontslaan. Dit verlies moet mlen echte;
.niiet z:oo ericID nemenhe) is 10 p-Ct.
van hol kapi-TaaJ, als dt< bank goed gaai;
'diu^ jn een jaar tern® to verdienen.
Tenslotte de sa mi rwerxing. Als in-
ziulk een cv. isjaar de directie, comlmlis-
.alarisscui en raad van toezicht steeds een-'
dracht,ie met eikander samenwerken,
voorgelicht 'door hun accountant, dan
schuil in clie eenh.e'd een waarborg voor
d-a bank, D'an lean de banifc nie.t verloren
gaan.
Vervolgens 'krije de beer Peters het
woord', om anied-o'doelingen. 'to doen uit 't
rapport van den accountant inzake de
verleende credie+en.
Na uitvoerige jnlchitingen en meedee-
l(ing-en m<>ent de heer Pete.ss tot eien voor
tie bank gunstfae conclusie te- moeten koj
lrie,n. Thans echter is Le' aan de 3Va dui-
Izlenid' aandeelhouders, ,om 'bet 'bedrijf
wft,er geheel- te herstellen, en tie zorgen
'dale een krachtige reserve kan worden
aangekweekt. Spr. drjnglt er ten ktaeh-
tiigsite op aan, 'd'at 'zlij dëzie mle)aewerkin'!i
,n,u -ook bUiEen 'verl'eenen...
Ten aanzien van de tlutns ^ol'gdnld'e
debatten valt in de eerste p,laats op to
merken hel groote v.ètsclil m|et de voor-
(gaand'e koeren. Do toon van vertrouwan
en 'de a,ete--'t van samenwerlaing bl-ek-öp
w'eeifgeke-ord. VriiWel iedere B'prekeir. be
lton. met hulde to brengen aan liet be-
(sitnur der b-a.nk ïvoor ;het Vete goede ree!dis
gepresteerd e.n bleCk b^-zicld van groot en
ijlver voot de belanagn van de bank. Vjan
lïgienilijlke cri'tiek was dan ook geen
Hprak'e.
T'en slotte w'erclen balans en winst- eU
verlLesreic-ning bij. acclamatie aoedg-'e-
k'eurd.
[Van de verschillende spiekers vermel
den wij no'g -in heit bijzonder do heer
Sitruyck'en (den Haag) die eenige metlle-
deelingcu deed' over de z-, g. vertrou/-
w'enscommSssie, waarvan dc benoemïrJg
binnenkort is 'tqg:-moei, te zjen.
Namens bat Booldbastuu-r 'gan de
Hanze sprak nog da heer Boon, die in
qen gloedvolle rede huljje LMickt aan 't
Wesltuur en directie. Hij wees er nog op,
-d'alt d'e Lank haar toestand bloot gelegd
'h'ad alp gfeen ander. Dit kon ajj 'do-en,, om-
'dait er niets te verbergen was.
Dan sprak tenslotte Rector Janssen,
-d'e adviseur van üe Hanzte. Hij' had nieit
eieirder willen .spreken, o'm nier. do scitój'n
op 'zich te laden', te willen leïu'Lluencec-
ren, doch thans nu, -de balans gbcdgles
keurd is, vVil liij verklaren, d'at de in-
'druk bij hern gevestigd ttoar gedurige be-'
'Spireking met pile "deskundigen, deze is
dat het betHijf v:o,o,rto.ezct kan worden,
limits de m'idden,stand steunt dooi- herstel1
vlan relaties', aannakken dus en doorzet,
ten.
Tenslotte werden de afLredend,; hee-
ire'n combiJssarissen, de hoeren C. Col-
la te Leiden. J. F. M Endel -te Alkim-aear,
G, JMtos, t-e Mi'ddelbuijgi, H. W Rübenkatop
'fe 'Ofightgleeist, P. W. v d. Small te Amk
aterdafm en C. J. G Stluvcken te 'Den
Haaipa Imieit overg'roote tajëeiclerneid van
stcffiilnien heirkozlen, waarna de v-ergaide-
Dintj gesloten werd. („€-.")
Een weldoener der niensclilieid.
iWje ie-zen in „Sobpiëtas"
De onlangs overleden N'ationalnat en
Landamimiann, D'r. P.etei' Anton Ming, de
atiidhtev en eeie-voorzitter van de, ZtwifsëVr
Sehe Kath. Abstinienten-Liga, had iets'
vredigs -en pa,tria.rchaals. Na een ziekte
van zes dagen riierf h'ii op 74-jarigsïii
oulder-dam. Een gVoot verlies voor de
Katholieke Drankbestrijding in Zwitser
land.
Bij'na veertig jaar heeft Dr. Ming id
zijn geboorteplaals Sainen als geneesheer!
gearbeid.
Nauwelijks gievestigd weid hij in. de
kantonnale refseejrina1 pekó-zén; in 1890
w'erd hjj a%fiva,ardi?:ct als N;ationaIrat.
Dfe pïatteland'sgtpn eesheer, een en al
toewijding voor 'Z'jjn zieken, bez-at buiten-
(gewone gaven van vorsttand en wil'. Mat
izijn wijsgeerige en theologische scholing'
i'n 'de kennis der Kerkvaders deed bijl
voor men'igen tL:ologan!t niet onder ten
'zlijn natuurwetenschappelijke en genees
kundige vakkennis was hij de man, die-
mlcit M|U'. E-ggor -in 1895 de Z.witsersche
Katholieke ALbt'uenten-Liga Kon organir
jsefiren vtn leiden. Er waren wel buite|n-
gjewiona mannen noodig om in Z.witiser-
ïand, waar helt 'beigvoJJt vooral zoo 0e-
Ih-ecfit i» aan oude gebruiken, waar zoo-
ve'el boa-tu ztelE kvjjn bereid-an uft appels,
en. bessen en steenvruchten, de kiath-o-
llieke diankbestdiidinji te Vestigten en- te
verbreiden
DV-. Ming was oak eien goede redenaar-.
Toen hij nog, .in de volle kraohjt van zïjw
leven,wak. trad' hii ba;ha»ldèlüik in bijna'
aillte afdeelingen der 1 iga op: als sprakpr.-
Do üei'de vo.or zijn volk leerde hem;
(hoe 'hij zlpji wetenschappelijke kennis van
'het alcoholisme aan de menscben kon
meed celen. Vooral .wanneer hij voor stu
denten ,sj.ra)k, had 'zlün woolid eten bijzon
dere la-aoht. 1
KWam ju het Zwitsei-sch.e parl'dmfent
leen. of andere maatr'e|gel. betreffend el
drankhandel etn drankmisbruik, aan de
ordte, D'r.' Ming' voeide het woord. En, op
wercl naar 'geluisterd I
Rteeds spoediig na ide stiiihting yan. d'e
Liga werd behoefte gevoeld', 'aam een
Bondsorgaan, D'r. Miyg z.orgdc er voor
In 1898 verscheen Volkswohl", v'ers'chil--
lende jaren door hepï gerediigte-erd.
Omstreeks denzelfden tijd verschenen
er eenige brochures van hem, waarvan
„Wagiet de,n Riesenkaimpf", een woord
ftoj» d'e katholieke studenten, wel de voor-
niaamiste is.
Mat zij'n toespraken, voor de studenten!
en -dezie brochure slaagde 'hij er in duf
Zwftfcse'rsohe Kath. Studenten-Liga op te
nidhtem, dje dezen zomer haar v'ij'I' au'
twintigjarig bestaan, v'ert. De Studenten-
1 kga telt 400 leden.
Mgr. von Keppler heeft eens geschre
ven„Laten w'ij -de dronkaards toch nietj
verder doen zwalken, tot zij verforen, zijn.
Trekken wij ons hun lat aan, spréken w'ii
rac't hen, trachten wiiji .hun de oogen ta
op-enen;' er is werkeljfk geen betere liefde-
ten viiend'endejnst. Daar ziijn er, die door
h'an 'hartstocht 'reeds eer, fortuin, gezond
heid en wilskracht verloren hebben en
Wijna afjjelzMit zjjn tot de diepte van het
dierenlev'en: men Llew^st hun de grootste
wel'd'aad, wanneer z-ij in Katholieke Sana
toria voor drankzuchtigen worden onlderv
gebracht, waar 'zij door een bijzondere
geneeskundige en geestelijke verzorging
weer -mensch kunnen worden".
Djie weldaad heeft D'r. Ming aan, velen
bezorgd sinds 1896, toen hij' met Mgr.
Ejgige'r het Pension Vonderfluh oprichtte
iln de nabjj-heid van Sarnen. Daar kupn-°iï
35 patiënten opgenomen worden. Hoe
RQ0M-R1JST'.
Een heerlijk nagerecht dat niet moei
lijk te vervaardigen is en niet veel tijd
vraagt, is roomriisl.
Men laa'i 1 ons goede rijst mei 1/2! kan
melk en een .rtokje v-.v-iille langpa,alm
zwellen en vaar worden, Ze moet ec-hterf
niet te gaar worden, maar een beetje
korrelig blijven. Dan Jklopit men L.
room s'tijt en roer d'e rijst al'a ze afgle-
köeld is, er lue-htigj tlopr. Daf dient in'en
'dan koud op in een gla'zlen' schotel. Will
talen 't eens tiheel fijn doen, dam roert
inleu er iijneehak'te <geconfijte vnichten.
'dloor.
druk h'jj1 het ook had, als hjj in, Sarnen
wlas. ging er geen dag voorbij!, oü hij b(»i
zlocitot 'het sanatorium. Hij; was daar mleer
dan geneesheer, hij:, was d-a raadsman, dia
altijd uitk'oimst wist.
Heft is D-r. Ming vergund geweest o?
zij'n Jioogen ouderdom mlet tevTedenneid'
to zién, hoe good het door hem uitae-
s'tnooide z'aad is opgekomen. De Afstiaea-
ten-Li-ga tel 10,000 ied'en, terwjjl de Stu-
de'nit'en-Liga 400 -en de Kinderbonden
30,000 Ied'en hebben.
-Ook in d'e internationale drankbesfrij-
dïng iwaa de --.ov'erledene een bekendte
l'igjiur.
Do Zwitsersche regeering vaardigdo
hem af naar d'e .internationale Colngressen
in Londen. Den Haag. Mjjuaa en natuur
lijk oo'k in Lausamc. HIK gin® zelfs, on
danks zij-a booge jaren, naar heit inter
nationaal Congres 'te Washington, of
schoon de regeeiing daarvoor geen geld:
dVcr had'. Dat 'bij gerespecteerd werd in
d'a internationale drankweer bl'jjkt wel
d'aarniit, dat hij tot lid! benoemd wer.,1, vah
heit Permanent-Co,mfté voo.r d'e organisatie
der Internationale Congressen.
De Z,witsersche Katholieke Dlrankwaer
Izlal 'het verlies van ctfezen gletoelrdein, eens
vopdiglen, hartelijk'en l'eidjer bet pijnlijkst
gevoelen. Daar v,ooiral' zlal z;iiin, naegdachte-
nfs in eere bl'ijven.
Nog eenmaal de „Dicke Bertlia".
Dezer dagen bevatte de „Temps"
een artikel naar aanleiding van een
in Duitschland verschenen brochure,
waarin een zekere kapitein Walther
Kunsel de geschiedenis verhaalt van
de„Dieke Bertha", het geweldige ka
non, dat in Maart 1918 van Laon
uit de Fransche hoofdstad beschoot.
Hij vertelt aldus het „Hbl". hoe
het ontzaggelijke stuk geschut boven
op een der hoogste heuvelen, zorg
vuldig achter een boschje verborgen,
stond opgesteld.
Het geheel vormde letterlijk een
groote batterij, daar er zich blokhuizen
voor de officieren en manschappen,
posten en onderaardsche gangen bij
bevonden, alles op 12 K.M. afstand
der eerste vijandelijke linies. Den
23en Maart om zeven uur 's ochtends,
viel het eerste schoteen tweede
een kwartier later, daarna met gere
gelde tusschenpoozen. De groote vraag
was of men Parijs inderdaad bereikte.
In den namiddag echter werd reeds
uit het hoofdkwartier getelefoneerd
„De Parijsche bladen maken melding
van het bombardement van Parijs
door groote kanonnen, die schieten
van een plaats, welke men niet weet."
De Duitsche officieren gingen de
heugelijke gebeurtenis vieren met
een stevig noenmaal. Doeli nauwelijks
waren hun glazen voor de tweede
keer gevuld of een eerste schot uit
zwaar geschut viel op 250 M. van
den post neer. Eenige minuten later
een tweede schot op 100 M. Men was
ontdekt... Weliswaar had men ver
wacht dat dit eens zou geschieden,
maar men kon niet vermoeden dat
de Franschen reeds dertig uur na
het eerste scliot der „Dicke Bertha"
de Duitsche positie zouden hebben
ontdekt. Dat is, zoo verklaart kapitein
Kunsel, voor de Duitschers steeds een
raadsel gebleven.
„De oplossing van dit raadsel is
in de „Temps" dezer dagen opgeno
men. Ëij is afkomstig van generaal
Bourgeois, tijdens den oorlog chef van
den Service de Repérage par le Son
(het vaststellen, afgaande op het ge
luid, van een bepaalde plek), thans
Senator voor het dep. Boven-Rijn, die
vertelt boe bij den 23en Maart 1918,
toen het vuur der Bertha werd ge
opend, op een inspectietocht was. Hij
bevond zich in het groote hoofdkwar
tier, toen men hem mededeelde dat
er op tenminste 120 K.M. van Parijs
op de hoofdstad werd geschoten. Eén
van de afdeelingen van zijn dienst
(er waren er 32 over het geheele
front) begaf zich onmiddelyk aan deu
arbeid en vermocht reeds dienzelfden
middag haar eerste inlichtingen te
verstrekken. Ten einde nauwkeuriger
op de hoogte0te komen werd de post
der]|sectie iets verplaatst, en den 24en
's middags 12 uur, kon aan de Fransche
artillerie de j uiste positie der Bertha
worden opgegeven, welke door de
foto's der vliegers werd bevestigd,
Generaal Bourgeois verheugt er
zicli over thans uit de Duitsche bro
chure te ervaren, dat zijn aanwijzing
inderdaad juist is geweest."
Als er nu maar niet nog meer ont
dekkers komen, die de eer voor zich
opeischen. Want dan raakt de muze
der geschiedenis in de war'
