Vijf procents Gegarandeerde
Obligatie-Leening
DONDERD»' 27 MAART 1924
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
Lr. ROOS
VLISS1NGEN
MIDDELBURG
De Electrificatie van de
Bevelanden.
groot f 80.000,
ten laste van de NAAML. VENN.
„NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT"
te GOES.
De April-Coupons zijn vanaf 1
April a.s. betaalbaar ten kantore van
ondergeteekende, Lange Kerkstraat,
22, Goes.
Trustee.
Se 50-jarige herdenking, Van de opridh-
rfcing der Vareenigingi „The Holy
a,De Heilige Nalaim", welke onder goed
keuring van het Amerikiaansch Episoor
jyuat den strijd heeft aangebonden in
de Vorcenigde Staten tegen het vloe-
Jjjen en het godslasteren pn zulks met
groot succes. Hionderdduizendjen Katholie
ken zijn lid dier vereeniging en hi6rmeda
Si* het praait je toleeriegd, als zou de eam-
Jiagne tegen het vloeken en gjodslasteren
-»lleen v|a,n de „fijne Protestanten" uit
gaan en ons, Katholieken, koud laten.
Zooals de Kruisfilmi v(an voor enkele
wieken alhier, zooiajs de Lourdesfilm, die
thans te Amsterdam, Hen Haag en Bot
terdam giaiat, is ook deze film er een die
weredelend .werkt op het gemoed en d|por
de uitbeelding van het kiwpad d|er gods
lastering, in demi vorm v,an een levtensf-
'dramp,, als voorbeho-edmididlel tegen dte
ellendige vloekpassie uitnemende diensten
bewijst.
Hat de .ondernemers der bioscoopvoor
stellingen) in ,,Het Schuttershof" films
*an dergelijke strekking op het doek bren
gen, valt te prijzen. Hen stroom1 vlam het
Stiosooopgenot keereri gap|t nu eenmaal
niet. Hoch op( boveöstaande wijze wordt
hij althians ii< de goede bedding geleid'.
Ons artikeltje over het dure Goes
'of liever over het NIET-dure Goes, is
■act instemming' ontvangen door het
lezend publiek.
„Alle Theorie ist gTau", zegt de Duit-
*cher; doch hier spreken de feiten, die
ervoor getuigen daï Gioes geen plaats i.S
«net drukkende belastingen. Hoe eer d|a|t
jarajaitje uit da .Wtaeld is, hoe beter voo|r
.ons zich in zoo menig opiciht 'flïnk outf-
Wikkelende gemeente.
Wij willen nog even een drukfout her
stellen, dia in ons vorig artikel is inge
slopen. Er stajait „VloeklbwkïAde"dit
moet zijn „Vlachtwedde".
Hc westzijde van die z.g. Speelplaats
(in den volksmond minder-parlementpir
„do vlocienpit" geheeten) heeft dloor de
goede zorgen van het Gemeentebestuur
een flinke verbetering ond0rgaian- Be
leelijke aiarden glooiing, doorploegd met
talrijke geulen wlaarlangs het vuile huiiv
houd-water der bovenop-gelegen woningen
zijn weg moest vinden, omdat er geen
behoorlijke afvoer w|as, is met graszoden
Bedekt, terwijl in het midden een beton
nen trap is aangebracht. Boven langs
den boord van den d|ijk, wlaarop lie wa
ningen staan, is een rioleering met afvoen-
putjes geanajakt en eeiü groene heg zal
als de lieve straatjeugd er niet anders
,over oordeelt door hem te veynielen, daiair,-
«m mag de Politie daar wel scherp toe
kijken een vroolijke, fleurige afslui
ting vormen.
Men zegt, en wij gelooven het gra,ag.,
•dat de bewoners wan dit gedeelte der
Speelplaats met deze verbetering zeer
zijn ingenomen en zelf ervoor wiaken, d,aftl
geen baldadige haifd het nieuw: aajagje-
'brachte komt bederven.
Naar Imen aait de „VI. Crt" meldt,
fc'al met ingang van 1 April a.s. z'ooiwel1
de dienstregeling als het tarief van de
eleetrische tram Vlissingen!Middelburg
gewijzigd worden. He trams zullen in d|e
vroege morgen- en late avonduren om
het half uur en op den dag om het
kwartier vertrekken, terwijl voor het
baanvak' BemiseTramsingel, hetwelk
laatst hiervoor door de rijks-inspectie Spe
ciaal gekeurd is, vergunning werd ver
kregen om harder te rijden, zoodait men'
in het vervolg aan geen der wissels be
hoeft te .wachten, doch direct kjain krui
sen.
Wat de tarieven betreft, zal Be® nn-
hele reis VlissingenMiddelburg 20 cent
kosten en VlissingenSouburg of Sou-
JburgMiddelburg 10 cent.
Bovendien zullen tienrittenklaarjten uit
gegeven wbrden a f 1 voor Vlissinglen
(Badhuis)Middelburg, zoodot men dioor
gebruikmaking vian deze kaarten den hal
ven prijs betaalt, hetgeen het Vervoer
naar de Markt te Middelburg en het
Strand te Vlissingen wel z;al doen toe
nemen, temeer da|ar dpze kaarten niet
persoonlijk' zijn. Zelfs kan een geheele
.familie er op reizen, mits de houder vapi
de kart uietait eerder uitstapt dan ziju
jmede-reisgeuooten.
Evenzoo zullen tienrittenkaarten ver
krijgbaar zijn voor den halven rit a 75
teent. Deze kaarten zijn eveneens op de
Stationslijn in Vlissingen geldig. Boven
dien zijn nog tienrittenkaarten speciaal
voor het traject BadhuisBeye Wolff-
plein verkrijgbaar a 25 cent, teneinde
het stadsverkeer te bevorderen,
het stadsverkeer to bevorderen.
Om hets nelvervoer tot zijn recht te
doen komen, zal voortaan op de halten
Paul Krugerstriaat, Keersluis, Abeele en
Ijsbaan alleen op tijdig verzoek gestopt
wlorden.
Verder meldt men nog, dat alle bij-
wtigens v|ain een nieuw veersysteam voor
zien zijn en dat ruim 6 K.M. spoor ver
nieuwd of in vernieuwing is, waarvan
een groot gedeelte in zgn. zwaar grootg
stadsprofiel en daarbij behoorende wis
sels en men) dit jaar het overblijvende
deel nog hoopt to vernieuwen, zoiodat
de tiwiee grootste soeden van Zeeliaindi
zullen kunnen hogen op een der veilig
ste en beste inbCTCommunale verbindin
gen en naiar Wij megnen tevens de goedf
koopste reisgelegenheid voor een derge
lijk traject.
Dinsdaglmiddlag werdl 'die politie ge
alarmeerd voor een schoorsteenbrand in
de Hendrikstraat. Bij onderzoek bleek
evenwel dat een kachel in genoemd pen
ceel niet wilde trekken, waardoor do v'lam;
na(ar huiten sloeg en de kamer vol rook
zette. Buren hebben daarom' de politie
telefonisch gewaarschuwd, doch toert dteze
ter plaiatse. klwlaiffl bleek dat van bransd'
geen sprake tolas, zoodat zij ook geen
hulp behoefde te verleenen.
Woensdagmorgen reed' een vracht
auto tegen een hondenkar, welke een
oogenblik' onfo'eheerd stond) op den hoek
van de Walstraat en Kleine Markt. Daar
de tram' juist aankwam kon de auto
niet passeereto, waardoor de anrijdi lig
plaats had. De hondenkar werd licht
beschadigd.
In de gistere® gehouden vergadering
van den gemeenteraad waren mevrouw
Boddaert en de heer Cornelisse wegens!
ongesteldheid afwezig. Ingekomen stuk
ken Waren! da volgende:
Weder een adres van G. J. Lambertz
betreffende idle bekende kwestia v.an bét
huis op het Molenwater.
Een bericht van den heer A. Loods Jr.,
die zagt dat hij, al heeft hij nog c nge-
veer 3 jaar zitting in de schattingscom
missie voor de Bijks directe belastingen,
hij' te ecu 1 Mei a.s. als zoodanig ontslag
neemt.
Een schrijven van den Marktkooplie-
denbond „Eendracht maakt Mocht", met
verzoek' niet over te gaan tot verplaat
sing der weekmarkt naar de Groenmarkt
en Balans tijdens d n opbouw en in de
week van kermis, daar dat niet anders
dan een groote schade te weeg kan bren
gen voor den koopman. Daarom verzoekt
ada'tssant nogmaals lu'et te laten zoo ais
vorige jaren met den ophouw der kermis
Woensdag markt en met de kermis Don-
dendag de Noordstraat beschikbaar te
stellen.
Een schrijven van L. Th. Bcuirsk'ensi,
waarin hij dank' brengt voor die hem toe-
gek ende gratificatie.
Van de Commissie van Toezicht pp
het Nijverheidsonderwijs een schrijven,
waarin zij met het oog op den korten tijd!
vanh aar besta,an, voor haar vierslag ver
wijst naar het door den directeur der
avondschool uitgebrachte verslag.
Vervolgens het verslag van den Vee-
en Vlecschkc.u rings dienst in den kring
Middelburg over 1923. Hierin wordt er
o. a. op gewezen, dat de vaststelling
der slachtdagen op de buitengemeenten
vooral in het warme gedeelte van het
jaar, naar het schijnt, voor de slagers
aanleiding geeft tot minder gemakkelijk
betrekken van geslachte varkens uit som
mige gemeenten. Ofschoon door den dienst
getracht wordt, zooveel mogelijk hierin
tegemoet te komen, is een goede oplossing
van deze zaak in verhand' met het vrij
beperkte personeel, de verwijderde lig
ging der gemeenten en vooral ook doordat
de plaatsen in eene gemeente, waar de
keuringen levend en geslacht plaats moe
ten hebben, zeer uiteen liggen, niet ge
makkelijk-
Verschillende malen werdl voor de z.g.
vrijbank bestemd vleesch in de buiten
gemeenten te Middelburg verkocht. Hier
bij bleek, dat over het algemeen do ver
koop van het voorwaardelijk goedgekeurd
vleesch, voor zoovpr betreft rund- en
vaikensvleesch te Middelburg zeer vlot
verliep. Met den verkoop van voorwaar
delijk goedgekeurd paardenvleesch m 't
klein onder toezicht bleek dit evenwel
niet het geval. Do opbrengsten der aldus
verkochte slachtdieren waren over het al
gemeen vrij1 hoog en aanzienlijk' boven wat
voorheen door de eigenaars voor zooge
naamde noodslachtingen kbn worden be
dongen, terwijl het publiek' in de gelegen
heid was zich 'dat vleesch voor zeer ma
tigen prijs te versohaffen. Voor de keu
ring op een der buitengemeenten weel
een spoedgeslacht rund aangegeven, waar
van werd vastgesteld', dat het aan milt
vuur geleden had. Waar de afwijkingen
hij' het geslachte dier vrij gering waren,
zou het vleesch zonder de thans bestaande
keuring vrij zeker in consumptie zijn toe
gelaten. Opmerkelijk is het trouwens, dat
waar in jaren geen miltvuurgevallen op
Walcheren werden waargenomen, sedert
de instelling van d n keuringsdienst m
verloop van 11/2 jaar, reeds vijf gevallen
in de kringen Middelburg en Vlissingen
werden geconstateerd door den dienst.
Tuberculose werd geconstateerd hij 38
runderen, een geval bij een paard, een bij
een geit, 49 bij varkens. Eohinoccen werd
15 maal bij varkens waargenom n, Bacte
riologisch vleeschonderzoek hiad 1)8 maal
plaats, waarbij in 21 gevallen het vleesch
na het onderzoek nog voorwaardelijk kan
worden goedgekeurd. Tweemaal werd af
gekeurd vleesch, dat nog geschikt was
voor vleeschetende dieren, naar de Bot-
terda.iDsche Kjk'rgaarde verzonden.
Van het totaal aantal geslachte dieren
werd er 1067 niet in een slachtplaa's jge-
slacht. Het aantal znivere huissl-ichtin-
gen bedroeg 395. Een proces-verbaal werd
opgemaakt.
Do financieele toestand van het be
drijf kan gunstig worden genoemd. Het is
echter nog te kort in werking om ni te
kunnen gaan welken invloed in de eerst
volgende jaren van verminderd vleesch-
gcbruik het gevolg voor den dienst zil
zijn. Daarom kunn n nog geen wijzigin
gen in ae kcurloonen worden aangewezen.
In 9458 keuringen werden gekeurd 1323
runderen, 471 kalveren, 78 nuchtere kal
veren, 2511 varkens, 146 schapen, 68 gei
ten, 132 paarden, waarvan in Middelburg
zelf 1156 runderen, 466 kalveren, 78 nuch
tere kaïlvcren, 1467 varkens, 141 scha
pen, 52 geiten on 132 paarden.
Afgekeurd waren de volgende dieren:
39 runderen, 20 kalveren, 33 varkens, 23
paarden, 2 veulens, 5 schapen, 3 geiten,
waarvan 9 runderen, 13 kalveren, 16 paar
den, 14 varkens, 3 sjhapen en 1 geit den
natuurlijken dood ^gestorven zijn. Verder
tal van onaerdeflen werden ook afgesleurd.
Ingevoerd werden 30743 K.G. vleesch-
waren, waarvoor 582 keuringen nooüig
waren.
Volgens het beredeneerd verslag van
hetgeen met betrekking tot verbetering
der Volkshuisvesting ifi verricht, blijkt
dat 83 vergunningen voor nieuwbouw
werden verleend voor gtebbuwen, waarin
een woning is en 6 voor gebouwen zonder
woning; 27 voor herbouw van gebouwen,
waarin woningen en 15 voor verbouw van
gebouwen, waarin woningen en 14 voor
gehouwen, waarin geen woning. Er kwa
men 11 woningen gereed. Door sLooping
verviel'n 13 woningen en door verbouw
3. Door bemiddeling van de woningbours
werden 104 woningen te huur gevraagd.,
38 aangeboden en 53 verhuurd. De druk
kende tijdsomstandigheden en de nog
steeds heerschende woningnood verhinder
den njig steids het doen van zelfstandige
onderzoekingen door B. ca W. krachtens
art. 19 eerste zinsnede der woningwet.
Herinnerd wordt aan het verkoopen van
de ngrond aan de Algemeen© woningbouw-
verecnigiug en aan de wijzigingen In de
voorschotten aan de beide woninghouw1-
vciecuigingen.
Mcdeiceling wordt verder in het ver
slag' gedaan dat aan de Nederlandsche
spoorwegen vergunning is verleend tot
oprichting van een houten gebouw op
het spoorwegemplacement en het doen he
wonen aaarvan door era harer beambten,
zulks tol wederopzeggings toe.
Ook dat door Burg. en W&th. dd- 26
Jan. vergunning is geweigerd aan den
heer W. Hioolen om 2 in slechten stiat
verkeerende woningen in de Lombiardstr.
af te breken. Bij besluit van den minister
van Arbeid, Handel en Nijverheid van
13 Maart 1923 werd de vergunning alsnog
verleend. Behalve de voorschotten aan ae
Algcmeeno Woningbouwvereeniging, werd
een rijkspremie aan B. J. Schijf verleend
van f 600 voor den houw v;an 2 winningen
aan den Potten bakkers singel.
Nog was een adres ingekomen van het
gemeentebestuur van Hemelumer Olate-
pha,art en Noordwoldte om steun te ver-
die ge doet «werkt*» het leder
Uwer schoenen. -«■ Wat werkt en
niet gevoed wordt gaat spoedig
ten gronde. Behandel Uwe
schoenen met Erdal, want Erdal
is voedsel voor het leder. - Door
de speciale samenstelling van Erdal
bevat dit alles wat het leder noo-
dig heeft - Erdal herstelt het leder
in zijn oorspronkelijker! toestand.
riJNE WA55EN - ZUIVERE TOPCWTIJN
Zenuw-stillend en Zenuw-sterkend
zijn Mijnhardt's Zenuwtabletten.
«Sr
ms-M
lcenen aan een adres dier gemeente aan
H. M. de Koningin inzake de gemeente
lijk*; bijdrigen voor het onderwijs en her
ziening van de financieel» verhouding
tussc'hen rijk en gemeenten.
Bij deze ingebomei» stukken bleek o.a.
nog, dat Burgemeester en Wetkou)-
ders toch den Doirdercipg in de opbouwt-
Week van kermis (als Marktdag willen
behouden. Ma,ar tevei® bleek, dat er moei
lijkheden zouden) kunnen zijn in verhand'
met het openluchtspel, dat wellicht op
Donderdag herhaald zal wtordtem
Overgelegd werden de plan)nen, welke
door den directeur %r gemleentewerkbni
zijn gema|a,kt, voor een) nieuwe verbin
ding tusscheir het Molenwater en den
Veersc'hen Sirfgel ter vervanging va|n de
Koopoortbrug, waarmede B. en W. medo-
g'asn (De leden! gaven blijk van groote
belangstelling en zonder aankondiging
werd de vergadering eeirige oogenblikl-
ken geschorst, omdat de ledera met laub-
dadht de- plannen bekeken, die tot Zateri-
dag voor hen ter intrige blijven liggen
en dan) naar de commissies worden vteid-
zonden1).
De voorzitter deelde mede, djat de oude
burgemeesterskamer maast de .trouwzaal
thans gerestaureerd 13 eif nu leeskamef
zal worden.
De voorzitter deelde, mede, cl lat de Ko
ningin op 6 Augustus een officeel bezoek
aan Middelburg zal brengen, w'at in ver
hand staat met eed1 bezoek aan Zeeland,
en dat H. M. wiel eukele nauhten in
Middelburg zal vertoeven.
Om nu moeilijkheden) als verleden jiaar
te voorkomen, met tfime de pilenkwestie,
willen Burg. en) Weth. een voorstel doen,
dat voor het plaatsen vaif palen .wel
moet worden betaald, maar dat dft door
de gemeente zal worden) vergoed. Ook
zal de meerderheid' van Burg. ei» Weth.
e«n voorstel doeii( tot het aan lien ver
leenen) van een crediet voor de ontvangst»
Spr. hoopt dat de buurfoommissies, gezied
het eerste voorstel, wel overleg zullen
willen treden) met den directeur dlelr _ge-
meentew erken) om zoo weinig mogelijk
schade te berokkenen aan de straten.
Bij het voorstel om gedurende de ker
mis 1924 een tapverbod im te stellen,
de heer Van der Bekte li!,.ribbis nog
even ziju> idea om in de verordening al
leen te spreken) van de kermis, opdat
geen tijdelijke verordeningen noodig zijn.
Spr. bemerkende geen) st0un te krijgen,
malakte geen voorstel van zijn meening.
De heer Mea is tegen het tapverbod,
het belemmert da vergunninghouders in
de uitoefenmig van hun bedrijf, en de
dronkenschap is tochl niet zoo erg hier.
Spr- wiensoht geacht te wordeir te hebbed
tegengestemd.
De heer Van der Weel vraagt, of ook
niet tijdeife het koninklijk bezoek het
tapverbod moet gelden.
De Voorzitter zegt, dat Burg. en Wietih.'
dit juist in overwtegiifg hebben.
Het voorstel inzake inkrimping van
het personeel der Brandweer en verbete
ring van het Weksypteem wordt aange
nomen, nadait de Voorzitter het voorstel
zoo heeft gewijzigd, dat niet tien, doch
elf alarmschellen zuUen worden aange
schaft, en wel ook een hij den Weth.
van flabrikage, den heer Ondterdijk.
Bij het voorstel tot hernieuwde vast
stelling van de staatsbelasting vroeg
de heer Vertregt, of die belasting niet
kan worden opgeheven.
De heer De Veer Zegt, dat het zeker
zou kunnen, als men dit verlpngt inplaats
van den H. O. 1
(Slot volgt.)
Dinsdagavond' heeft op den Zuid-
singel alhier een ernstige burenruzie
plaats gebad. In hetzelfde peroeel woont
de 30-jarige v. F., gehuwd en vader van
6 kinderen, en die familie O. Tussclhen
tteida families bestaat een oudé vete en
herhaaldelijk moest Ide politie er aan te
pas komen om een einde te maken aan
oncemgheden. Toen Dinsdagavond F. zich
naar de achterplaats begaf, werd hijl aan
gevallen d<»r O., diens zoon en diens
dochter en ernstig mishandeld. Een ge
nie esheer constateerde dat de man nipt
alleen aan het gelaat was verwond, maar
dat hij ook bloe'dluitstortnigen aan don
rug had en achtte zijta opname in het
Gasthuis noodzakelijk, waar zijn toestand
vrij' ernstig werd bevonden. Ook' Woens
dagmorgen was h et levensgevaar nog niet
geweken. De politie, die spoedig ter plaat
se was, arresteerde in dien loop van den
avond de drie aanvallers, die bekenden
zich aan de mishandeling te hebben schul
dig gemaakt. De beide mannen werden
in arrest gehouden, terwijl d'e dochter,
in verband met huiselijke omstandigheden,
op vrije vreten werd gesteld'.
Door den heer E. Berdenis v.an Ber-
lekom alhier is, handelend'e volgens den
wil van zijn overleden broeder, wijlen
den heer A. W. Berdenis van Berlekom,
aan de zangvereeniging „Tot oefening en
uitspanning" de vleugel van den over
ledene aangeboden ten gebruike hij1 cte
lessen op de Zangschool. Tevens meende
de heer Van Bexlekom in den geest van
den overledene te handelen door aan de
Zangvereeniging f1000 aan te Irienen.
Ook aan de vereeniging voor Instrumen
tale muziek bood hij zulk een som aan.
Ilanswccrd. De particuliere klerk J. O.
M. de Hoogli ter inspectie der dir. bel. te
Hans'wteerd, is met iiïgaing van 1 April
a.s. verplaatst naar Directie Breda.
Hfedelienskcrkc. In de gisteren gehou
den eerste algemeene vergadering van ae
Werkliedcnvereen. „Draagt Ellcandters
Lasten", deelde de voorzitter ds. J.
v. Lindonk mede dat de vereeniging thans
46 leden telt en 11 donateurs.
Besloteu werd over 1924 een uitkeering
bij ziekte vast te stellen van f 0,40 per
weikdag, terwijl die leden gedurende dit
kalenderjaar hierop tot ten hoogste 5 we
ken recht zullen hebben.
Dit besluit wet met 25 tegen 1 stem
(in blanco) aldus genomen.
Het pleit voor de belangstelling in
bovenstaand vraagstuk, die in de toon
aangevende kringen op Zuid- en Noord-
Bcv eland keersoht dat Dinsdagnamiddag
zocvelen m het „Schuttershof' Ja Goes
present waren om de vergadering bij te
wonen welke door die Middenstandsver-
eenigingen „Handelsbelangen" en „Han
ze" te Goes was belegd met het doel, om
bovenstaand onderworp onder de oogen
te zien. Wij zagen er meerdere leden van
Provinciale Stalen: v. d. Wart, Vogelaar,
Boonman, Welleman, Vb ning-is; de heeren
Van Poelgeest en Brink, respectievelijk
directeur der Zuid-Bevelandsche Water
leiding en van de Gemeente-Gasfabriek te
Goes; tal van burgemeesters der verschil
lende Bevelandlsche gemeenten, Gemeente
secretarissen, bestuurderen van polders en
waterschappen o.a. w:as het gemeente
bestuur van Goes vertegenwoordigd dooi
den beer v. d. Bout, loco-burgemeester en
Van Ballegooijen De Jong, secretaris. Be
halve de beide sprekers, de heeren P. M.
Vleurels, ingenieur, en dr. J. W. Jenny
Weijerman, was ook aanwezig ae heer
dl'. Vcrhoec'kx uit 's-Gravenh age.
Namens de recipieerende middenstands-
veieenigingen waren aanwezig de heteen
P. Oosterhaan, voorzitter van „Handels
belangen" en A. Simons, voorzitter van
.,De Hanze".
Bericht van verhindering was ingeko
men van den Commissaris d'T Koningin,
van mr. P. Dieleman, lid v. Gcdtep. Staten
en W. Kakebeeke, lid van de Prov. Sta
ten.
Nadat de her Oosterhaan de vergade
ring had geopend, de aanwezig n verwel
komd, in 't bijzond r de beide sprekers,
en in een korte rede het doel der bijéén
komst haa uiteengezetdo middelen ta
beramen om op de meest gesohikte wijze
te komen tct eene rationeels electrificatie
der Bevelanden, gaf hij het woord ain
den heer Vleugels.
Deze, van Zceuwsche afkomst en dus
geen vreemdeling voor de vergadering,
zeide niet gekbmen te zijn om' te zeggen:
zóó en zóó moet de electrificatie dér Be-
velanden geschieden, doch alleen om en
kele globale lijnen aan te geven, waaruit
min of meer belangrijke conclusiën zijn
af tc leiden. Het meest daartoe geschikt
leek' hem, eene uiteenzetting! te gévéffl
en een beeld te schetsen van die ontwik
keling der electro-teohniek in ons lindl
sinds 1884, het jaar waarin de eerste eled-
triciteitsvooirziening plaats had en wel
te Botterdam, voor licht en sinds 1892
toen zoowel licht als klracht langs clecu
trischen weg werden geproduceerd doo*
de eleetrische centrales idlie vooral bus*
schen 1900 en 1910 verrezen waaronder
die te Vlissingen en Bresktems.
De stedelijke centrales kregen dra, door
het bedienen van gemeenten in hun om
trek, het karakter van distributiebedrijf-
ven, zoodra. n.l. begrepen werd' dat dei
eleclristhe energie een onontbeerlijke fac
tor voor het economische bedrijf is. ïni
den oorlog werdl ook in menige platte
landsgemeente een eleetrische centrale op
gericht, hoewel daardoor niet immer een'
deugdelijke electrificatie werd verkregen*
De stijgende behoefte aan electrisohtel
energie maakte echter de oprichting vani
een gecentraliseerd provinciaal electrisek'
bedrijf provinciale eleetrische Centra
les noodzakelijk.
Hierna trad de conférencier in een uit
voerige uiteenzetting van het cleetrischt
bedrijf der P. N. E. M. (Provinciale Noord-
Br,a ban tsche Electrici tei tsinaat.seha.ppij)
waarvan de oentrale staat te Geertruiden-
h'erg en met Orthen, Uden, Helmopd1,
Woensel, Tilburg, Breda en Boosend'aal
als hoofdtransfbrmatorsitations en even.-
zcovele ringleidingpunten.
De, systemen van distributie en electri-
e'itcit zijn verschillend. Sprekér noemde
er eenige. Ie. Het provinciaal bedrijf le
vert de eleetrische energie ,jeugros" aa®
elk» gemeente afzonderlijk en dte gemeente
levert de eleetrische energie aan dié con
sumenten.
2e. De Provincie levert direct dteni eltec-
trischcn stroom aan de ingezetenen den
gemeenten.
3e. Een griiep' van gemeenten sticht
voor gezamenlijke rekening een eltectrisctf
bedrijf d;c'b koopt den stroom bij' eet*
naburig bedrijf hetzij provinciaal dan wel
stedelijk. In dit geval treedt de door da
gemeenten gevormde Vennootschap op als
wcderverkoopslcr v,an de eleetrische ener
gie. Men vindt zoo iets te zien in da
Naaml. Venn. Eleotriciteitsmaatsehappij
„A'oorne en Putten". Naar sprekers oor
deel biedt dit systeem vele voerdeteleni
aanhet groote technische voordeel is
de verwaarlooaing van de gemeentegren
zen, w-ardo,or niet slechts in de bebbuwcfa
kommen maar ook in de verst verwijderd®
gedeelten de elec'triciteit kbn worden ge
bracht. Zoodoende wordt een ruimer dp-
biet verzekerd. De onbillijkheid die ge
legen zou kunnen zijn in een uniform'
tarief valt weg voor het gemeensenap-
pcVijk belang, te meer waar de btelangen
van ds grootere plaatsen op het platte
land in meerdere of mindere mate wordeK
beïnvloed 'door de welvaart der omlig
gende gemeenten en haro inwoners. De
onbillijkheid, zoo juist genoemd, valt ge
heel weg door invoering van een z.g. trap
pen tarief waarhij aan de gTootere ver
bruikers, die meest in de hoofdplaatsen'
voorkomen, een reductie wordt toegestaan.
Vanwege de eigenaardige topografische
gesteldheid van Zeeland is het denkbeeld
om geheel de provincie vanuit één cen
trale te bedienen, niet te verwtezenlijken
tenzij met enorme kosten.
Zeeuwsoh-Vlaandcren heeft reeds een
centrale. Voor de middengroep zou óf de
uitgebreide en omgebouwde ^iei^rale te
Vlissingen kunnen wol-den benut, óf een
nieuwe centrale moeten worden gebouwd
ter hoogte van den Sloe-dam b'.v.
Dan komen nog in aanmerking ae P-
Z. E. M. (Provinciale Zesuwsche Eleetri-
citeitsmaatschappij) die echter heeft te
worstelen met de moeilijkheid van den
Schelaeovergong tusschen Terneuzen en
Ellewoutsdijk' en die P- N. E. M« die zon
der groote moeilijkhedten van Boosendaal
nit, de Bevelanden van eleotrischen strjom!
zou kunnen voorzien. Hoc of dit echter
op de meest voorüeelige wijlze kan geschie
den gesteld altijd dat da P. N. Eu M.
tot levering is bereid of een 50000
voltkabel zol moeten worden gebouwd dan
wel kabels van 20000 of 10000 volts zal
een nauwkeurig onderzoek en studio heb
ben uit te maken. Voor de electrificatie
van de Bevelanidien zal echter, wil die ren
dabel zijn, een vcrwaarloozin» dér g«-
mcenteglrenzrii noodzakelijk zijn, zooals
boven lij' de behanklleling der distributie-
mogelijkheid no. 3 is uiteen gezet. Er zou
dan komen een combinatie van Beveland-
söhe gemeenten als Naaml. Venn, die dien
stroom koopt van de P. Z. E. M. of van
de P. N. E. M. of van die Soeiété anonyma
te Vlissingen en dezen met verwaarloozing
der gemeentegrenzen Verkóópt aan d© in
woners als hare consumenten.
De vriag is nu - nadat dJe mogelijk
heid der electrificatie vast staat hete
gircot. schat men het verbruik' voor de
Bevelanden Volgens 'de gegevens van het
rapport der staatscommissie, ingesteld] bij
kon. beslu.it van 1911 berekent spreker het
totale li ebt verbruik voor de Bevelandleu
met 56000 inwoners op 500.000 kilowatt
uur (de kilowattuur K. W. U. is bij1 da
electriciteit dezelfde berekBuingsvorm als
de kubieke Meter bij het glas) en voor dd
electrkiteitskrapht op 680.000 K. W, U.
Deze cijfers worden niet direct doch
trapsgewijze behaald. Het liöhtverbruik
zal in de eerste jaren 300.000 a 400.000
K. W. U. halen. In welk tempo het elee-
triseh krachtverhruik zich zal ontwikke
len is moeilijker te bepalen. De meter of
mindere vooruitstervendheid der bevol--
kïng' en de grootere of kleinere activiteit
