Sinds achttien jaren 1
't plaatsen van advertenties
Nieuwe Zeeuwsche Courant
HE COURANT
ZATERDAG 26 MEI 1923
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
Voor de Keuken.
Letteren en Kunst.
Gemengd Nieuws.
92
stembureau was ett
t te woorJ kon staam,
ïerden echter opi her-
n bode en politie ta
vijftai agenten ,vaa
Imet geweid naar bui-
demonstranten, wertt
haakt.
Dordrecht; nicht
JderJag oen roeiboot
overvaren. Eeni deï
[~n de roeiboot kon ge-
lo ander verdronk.
Iir voormalige Oostefr-
|rdam iS, eer» stellage
[reden en omgevallen»
Itelllager weraende ar
de stellage mede en
lEen der -irje werd
prden ernstig gekwetst
Journalistiek.
LHblld.'' is eens gaan
.aston, die zoo plotse'
nieuws van een Dag"
de oorzaken van dat
hij zien nog met uit
was den 5 Mei uit-
ij zelf een "brief ,vËtn
in deze hem met zoo
jggde, dat het „Nieuws"
'V zou worden uitg^pe*
gebeuren, nat de Ier
hie drie-en-vijttig raren
ouwi gebleven,' zonder
|rtelrjkf en vertroostend
'oals dat in "heij goede
|juws" gepast had, den
andere krant in de
|elde van zijn eerste1
als Dordtsche cop*
„N. R. Crt."
Dofdzaak dö kunst al»
kwde moest de Dordb
van hel gToote orgaan
gemengde nieuws zijn
jachtje in "dien geest
lag, dat ergens de Dhfe
en. Drie regêïsl druk»
geeren mij' héél wat
|Et gekost".
1 is, zoo'n kort berichtje
heeft diet bliksemslag
terdege geleerd.
Jat belangrijke bericht,
dit gebied zond, was
'een geheimzinnige»»
verden de' bijzonderhe
uitvoerig'. Toen Kastor»
zag, bleeH het bericht
bekort. Den volyendeh
schrijven van den di-
owoonlo liad de brieE-
correspondenten zelt t*
Ier Nijgh secreet: Jongt
1 over dien moord Wag
es stond er in, behalve
joop van het drama...j
lit aan het interview onj
Sn zien, welk een aroeid
pste berichtje kan zitten
ars, dje „dit" niet goed
in een courant vinden,
Roeten krijgen voor da
len, d;e het vervaardb
fit met zich brengt. Eb
dan nog dikwijls zoo
Boe volkomen kunneo
waar Dr. Easton ver
voer, waar ik plea zier ij»
Ji, idat een kolfje naai
n, dan zal ik het stellij!
Ir.even wachten. Dil
als een slag op je kop.;
Iirvan een misselijkheids
liet niet treurig dat ons
dat het voertuig, onzei
r ht kan worien als een
Irst ais ik dat gevoel van
|en ben, kan ik verder
om miss "lijk te worden
ste tijd in de Nederland»
gebeurt, schrijft het
ht. Louter op aankondi-
|e letters stroomen de
|r eeni blad dat nog nie-
en zich in dienst wil
bilden. kalf. Ierwijl bladen
ïmg vechten voor idealen,
Lstaan leiden en de meesl
jjke critiek van geestver*
Een gezond dorjp.
jft ons:
bijzonderheid1 las ik ion»
tasbo'de" een bericht uit
een klein Pransch dorp
16 tachtig jarigen telde,
irg evenwel is een dorp,
at onder zijn ruim 500
eis telt van 81 tat 85
rscheidene nog zeer Era»
telt 'de parochie nog 3
boven de 90 jaar: 3
en 92 eni 1 man van 93
rie laatsten, hoewel nooit
dheid, mag zich nog vera
leb ezit hprer geestelijK»
vermogens. De bevolking,
dbouw leeft, is Roornscb'
n hecht in haar principe»
Mjaiasklei, die haar het
versohaft. („Msbd."?
Verdronken.
Izijh, tengevolge van het
zeilboot, drie .personen
|nkbn. Een vierde werd
Vreeselijke dood.
hét B(at. Nbl.De in
unstkringen bekende Bpit-i
de heer van Breda is den
Parangtretes aan de Zuid*
en door een haai gegrepen
vond. Hij werd ta Djokja
van wijlen den h'eer Ik
a ontving het Soer. Hbl.
Vrijdags-kostjes.
BESCHUIT MET BESSENSAP (2 pers.)
5 beschuiten.
2'/2d.L. bessensap.
1 d.L. water.
65 gr. suiker
pl.m. 5 gr. aardappelsago.
Citroenschil of pijpkaneel.
Breng de bessensap met water en
smaakje langzaam aan de kook. Roer
de suiker er door en laat de beschuiten
een voor een weeken op een schuim
spaan door ze telkens met 't vocht
te overgieten. Stapel ze dan in een
glazen schaaltje. Bind het overgeble
ven vocht met de aardappelsago, die
met wat koud water is aangemengd
en giet dit over de beschuiten. Pre
senteer 't gerecht warm of koud.
VERMICELLIPAP (3 a 4 pers.).
1 L. melk.
150 gr. vermicelli.
40 gr. suiker.
3 gr. zout.
Breek en wasch de vermicelli,
laat ze pl.m. 1 uur in koud water
staan, spoel ze dan af in nieuw water
(deze bewerking is alleen noodig bij
vermicelli die lang gelegen heeft, het
meel wordt dan iets zuur, waardoor
de melk kan schiften). Breng de
melk aan de kook met het zout in
een pan met een dikken bodem.
Strooi er de vermicelli in en laat de
pap onder het nu en dan roeren
zachtjes koken, tot de vermicelli gaar
en de pap vrij gebonden is, gedurende
pl.m. 3 kwartier. Roer er daarna de
suiker door.
Want al die herrie, rustverstoringen
der openbare orde, al die beambten-
beleedigingen, die in den loop van
zulk een „bloesem-Zondag" plaats
hebben, worden nooit vervolgd, (is
dat wel goed?) Men stelt zich er
mede tevreden, om op de een of
andere wijze de rustverstoorders weg
te voeren. Heel erg is, dat al die
dronken menschen kleine kinderen
bij zich hebben. Die raken natuurlijk
zoek en zijn temidden van al die
hevige tumulten aan de grootste ge
varen blootgesteld.
Tot zoover de schrijver in de
„Vossische Zeitung". Wij zelf hebben
een paar jaar ook deze tooneelen
medegemaakt. Wij maakten er geen
melding van. Nu de kranten er in
het openbaar over schrijven, is er
geen reden tot zwijgen. Nog een
merkwaardige bijzonderheid. Naar de
„Bismarckhöhe", waar het meeste
wordt gedronken, leidt een vrij style
trap, over de honderd treden. Om nu
te voorkomen, dat bij hun vertrek de
„lijken" naar beneden tuimelen en
hun nek breken, is naast de trap een
afgerasterden zandhelling gemaakt.
Daar worden de „lijken" door kellners,
vrienden en verwanten eenvoudig
naar beneden gerold. Dan moeten ze
verder maar zien, hoe ze verder
komen. Je ziet ze hier en daar liggen,
blauwlood, toegedekt door het wonder
der bloeiende boomen. Contrast!
Toorop-Tentoonstelling.
Discipulus Apollinus schrijft ons uit
Den Haag:
In „Het Witte Huis" te 's-Graven-
hage waar „Koninklijke Kunstzaal
Kleykamp" zijn vorstelijk verblijf
heeft is onlangs wederom een tentoon
stelling geopend van werken van
onzen Grooten Meester.
Veel der geëxposeerde stukken
zijn uit den laatsten tjjd, hoewel ook
enkele oudere werken aan de ten
toonstelling zijn toegevoegd.
Voornamelijk zjjn het gekleurde
teekeningen, die Toorop de laatste
jaren maakt, meest naar religieuze
onderwerpen.
Velen kennen wel het werk van
Toorop waarvan prachtige foto-repro
ducties zijn verkrijgbaar gesteld door
de Haagsche fotografen Van Oijen en
Coret. Veel, wat reeds als foto te be
zichtigen was, maar waarvan het
origineel nog nimmer werd geëxpo
seerd, is op de tentoonstelling aan
wezig. Zoo zijn daar verschillende
teekeningen waarvan de reproducties
voorkomen op de monumentaleToorop-
kalander die dit jaar de Hooge Brug
te Amsterdam heeft uitgegeven, waar
voor Van Ojen en Coret eveneens de
foto's maakten.
De machtigste, het geheel vrijwel
overheerschde werken n.l. de kapi
tale stukken: de „opstandige" en „de
berustende", hangen ieder aan in het
midden van den wand der beide
uiterste der drie groote zalen waarin
de tentoonstelling gehouden wordt,
zoodat ze van ver zijn te overzien.
De berustende, oude boer, de spa,
symbool aan den arbeid geklemd tus-
schen borst en armen, heeft de han
den gevouwen in gebed; de oogen
open, ziet hij stil voor zich uit, in
devoot overpeizen. Drie vrouwen
figuren op den achtergrond ter linker-,
en drie ter rechter zijde zien ten
hemel. In het midden is evenaan
geduid, ver weg, een gebouw met
vele forsche torens.
De opstandige. Met dezeis, houdthij in
de rechterhand den zeisscherper, waar
mede hij de snede/van het werktuig der
vernieling wetten zal.AJok hij ziet voor
zich uit, doch hoe geheel anders is
de uitdrukking der oogen, ook hier
der zes vrouwen-figuren, tweemaal
drie, op den achtergrond, nu droevig
terneder starend^, en op ;den achter
grond ais tegenhanger van het mach
tige gebouw bij de teekening van Den
scher worden. Intusschen kondigen
ook deze zaken prijsverhoogingen van
60 en 100 pet. aan.
Door de aanhoudende stijging der
prijzen is de geldomzet natuurlijk
zeer verhoogd. De vraag naar papie
ren geld is sterk gestegen. Meer en
meer onderzoekt men in Duitsclie
financieele kringen de wijze waarop
het Duitsche geldwezen zal kunnen
worden hervormd. Wegens het geld
gebrek dat verleden jaar herhaalde
lijk heeft geheerscht heeft men de
geldproductie met alle mogelijke mid
delen verhoogd. Men heeft zelfs de
hulp van particuliere drukkerijen
ingeroepen.
De rijksbank heeft het thans zoo
ver gebracht, dat zij over een reserve
van 8 billioen mark beschikt. De
kelders van de rijksbank zijn veel te
klein voor deze sommen. Het kleine
geld ligt in balen in de gangen van
de kelders opgestapeld. Voorts heeft
men geweldige voorraden bij verschil
lende Berlijnsche banken in bewaring
gegeven. Groote pakken met biljetten
van 1000.500, 10.000 en 20.000 mark
zijn per vrachtauto's naar de ver
schillende banken gebracht. Er schijnt
dus op het oogenblik toch nog over
productie te zijn.
(^Enkele weken geleden heeft men 't
weer eens met metalen geld gepro
beerd en toen geldstukken van 200
mark uit alluminium in omloop ge
bracht. Nu is er voor twee honderd
mark vrijwel niets te koop en de
uitgifte van dit geld bleek daardoor
onmiddellijk een fiasco te zijn. Het
vervaardigen van geldstukken van
500 mark werd ook weldra opgegeven.
Nu onderzoekt men of een stuk van
1000 mark meer populariteit dan een
van 200 mark zal hebben. Men ziet
echter ook wel in, dat een enkel
metalen geldstuk zeer onpractisch in
het verkeer zou zijn.
Een vrouwenfiguur, de handen in
gebed te samen gevouwen, over-
heerscht het werk. Iets meer naar
achteren een oude man, redder en
erbarmer; in een bootje met goud
geel zeil, dat spiegelt in het diep
blauwe water. Het vlammend rood
van de wimpels, die van de daken
der huizen wapperen, het groen van
het weiland het diepe blauw van het
verschiet en de rooden gloed van de
oorlogslanden aan den einder, het is
alles van een forsche kracht en
hevigheid, fel spiegelen de huizen
met de wimpels in het wonderlijk
diep-blauwe water, waarin ook het
bootje met het gulden zeil weerkaatst.
De scheppende kunstenaar en de
Engel, twee geweldige koppen, de
kunstenaar in overpeinzing, de hand
aan het voorhoofd, niet opziend en
daarnaast de Engel spelend op den
harp welk een gelaatsuitdrukking, de
beschermende, de inspireerende Engel,
het bovenmenschelijk wezen en de
geheel beïnvloede kunstenaar. Achter
hen een rij engelen blazend de bazuin.
Het eenig aanwezige stuk uit de
serie La Belgique Sanglante geeft de
verschrikking van het oorlogsgeweld
en hoe deze den mensch beheerschen.
Vlammen stijgen op uit de gebouwen
der stad, rook kronkelt omhoog, zoo
dat de lucht er grootendeels mee is
bedekt. Met ontzetting zien een vrouw
en een man dit alles aan; beangst
wijst zij naar hun huis, waar ook hij
bezorgd heen ziet.
Merkwaardig is de wijze waarop
Toorop van de materie waarop hij
teekende, heeft gebruik gemaakt.
Groote oppervlakten van het karton
zijn gebleven zooals zij waren, de
geel-bruine kleur is in de teekening
opgenomen.
Van de teekeningen waarvan prach
tige, groote reproducties, waard ze
te laten inlijsten, voorkomen op de
Toorop-kalender, uitgegeven door De
Hooge Brug te Amsterdam, zijn, zoo
als gezegd, er verscheidene aanwezig.
Daar is de Stigmata, de vrouw die
leeft naar het leven van den ge-
kruizigden Christns, waarom op haar
handen de Stigmata, de lidteekens,
zijn aangebracht. Naast haar schrijdt
de gehelmde strijder. Welk een wijding
gaat uit van de blanke vrouwen
figuur en hoe leeft de stoere werker
in de donkere mannenkop.
Ook is daar Narcissus Poëticus,
een voorjaars-blijde teekening, een
geestelijke zuster, die de geuren van
de narcissenbloem inademt, een jongen
en een meisje, die met deze bloemen
spelen, en een dartelend jong bokje.
Met enkele lijnen zijn scherp figuren
geteekend.
Deze tentoonstelling is een der
belangrijkste gebeurtenissen op kunst
gebied van den laatsten tijd. Zeeuwen
die in den Haag komen kan ik ten
zeerste aanraden een bezoek te bren
gen aan het kunsthuis Kleykamp, aan
den Schevingschen weg, tegenover
het Vredespaleis, waar het werk van
Toorop nog wel eenige weken ge-
exposeerd zal blijven.
De daling van de Duitsclie mark
en de duurte.
De nieuwe daling van deJDuitsche
mark, heeft zooals te verwachten
was een nieuwe prijsstijging uitge
lokt. Tevens is ze de voorbode van
tariefverhooging over de gansche lijn,
terwijl natuurlijk de arbeiders en de
beambten v an alle mogelij ke categoriën
en uit alle mogelijke bedrijven met
nieuwe looneischen voor den dag
zullen komen, voor zoover zulks nog
niet is geschied.
Boter kost, volgens de „N. R. Ct.",
weer 9500 mark per pond, voor het
goedkoopste vleesch wordt 6500 mark
per pond betaald. De prijs voor
versche visch is met 50 pCt. gestegen.
Die van vet en margarine met
50—60 pCt. Goede worst kost 10.000
tot 12.000 mark per pond. De jonge
groenten zijn onbetaalbaar. De prijs
der geïmporteerde peulvruchten wordt
door den stand van den dollar bepaald
Het meel is ook duurder geworden,
zoodat de prijs van het brood dezer
dagen ook zal worden verhoogd. Sinds
16 Mei zijn de kolen 25 pCt. duurder
geworden.
De tarieven voor het goederenver
voer worden weldra met 40 pCt. en
die van post, telegraaf en telefoon
met gemiddeld 100 pCt. verhoogd. In
de confectiezaken en schoenwinkels
zijn de prijzen nog weinig veranderd,
omdat de koopers met den dag schaar-
Berustenden, hier troostlooze fabrieks
gebouwen met stijle omhoogstrevende
schoorsteen en.
Wonderlijk, welk een machtigen in
vloed er uit gaat van deze beide
grootsclie concepties.
De eereplaats in het midden van
de groote zaal heeft de Modenna met
Het Kindeke. De Heilige Moeder bilkt
rustig voor zich uit; een vrome ernst,
doch tevens een rein geluk straalt
uit haar oogen. Vol blijdschap strekt
het Kindje, aardig krulkopje, een
handje uit naar een tros druiven die
Maria Hem voorhoudt. Ook hier weer
gebouwen op den achtergrond, een
gracht met bruggen en aan weers
zijden groote huizen, winkel-huizen
veelal en daarlangs een druk verkeer
even aangeduid slechts, van de
moderne stad, een haastig jachten
in tegenstellingmet de rustde Madonna.
Nog een andere Madonna is hier,
in hoofdzaak gelijk van ontwerp,
doch bij deze wendt Maria de oogen
ter neder, als wil ze zich afwenden
van het moderne leven.
De doop door Christus met de
devoot naderende vrouwen, waarvan
één reeds den zegen ontvangt is een
der oudere werken van Toorop. Ook
hier is weer de achtergrond met
zijn gebouwen, zijn kerken, zijn torens,
zijn huizen en zijn bruggen ook hier
op een verder plan figuren, hier een
schier eindelooze rij eerwaarde pro
feten, die opgaan tot Hem.
Terwijl bij het meeste werk van
Toorop de kleur haast een onderge
schikte rol speelt is dit bij de met
hel, scherp tegenelkaar gezette kleuren
uitgevoerde teekening „liefde" in tijd
van oorlog niet het geval. Hier treft
een warme, een uitbundige, kleur en
weelde.
Een Amerikaan van 51 jaar, Joseph
Brenkus genaamd, had het vorig jaar
een weddenschap aangegaan, dat hij
zich te voet naar Lourdes, Jeruzalem
en Rome zou begeven. De inzet was
10.000 dollar.
Brenkus wandelde van Nhitung
(Indiana) te voet naar New-York, nam
daar de boot naar Cherbourg en wan
delde dan naar Lourdes en Marseille.
Daar ging hij weer scheep naar
Beyrouth en legde alsdan te voet den
weg naar Jeruzalem en Rome af.
Dezer dagen is de man weer te
Cherbourg aangekomen om in Amerika
de welverdiende dollars op te strijken.
Hij spreekt nu behalve Engelsch ook
zeer goed Duitsch, Russisch, Tsje
chisch, Hongaarsch, Fransch en Ita-
liaansch.
Het verdrijven van houtworm.
Er zijn, schrijft „Vraag en aanbod,"
verschillende soorten van houtworm,
welke met verschillende middelen
kunnen worden gedood of bestreden
worden. Wij hebben echter alleen
met dat soort te doen, hetwelk gere
geld in onze gebruiksmeubelen aan
wezig is en welke het best kunnen
worden bestreden door middel van
etherische oliën, zooals terpentijnolie,
petroleum, benzine enz. Ook carboli-
neum zou hiervoor goed geschikt zijn,
wanneer de kleur van het hout hier
door niet zou worden geschaad.
De beste middelen zijn wel benzine
of petroleum.
De een beveelt dit aan, de andere
dat, afhankelijk van de resultaten
welke men hiermede wel eens heeft
bereikt, doch o.i. is petroleum hier
voor nog het best geschikt, niet om
dat deze goedkoop is, doch om de
resultaten welke hiermede worden
verkregen. De aangetaste meubels
moeten hiermede worden bestreken
en wel zoodanig, dat alle gaatjes
hiermede goed gevuld zijn.
Dit is echter niet zoo eenvoudig,
terwijl voor een afdoende verdelging
het vullen der gaatjes toch beslist
noodzakelijk is. Het beste kan dit
werk feitelijk met een fixeerspuitje
worden uitgevoerd; elk gaatje zou
hiermede afzonderlijk kunnen volge
goten, zoodat men van een afdoende
behandeling verzekerd kan zijn.
Deze laatste werkwijze is wel tijd-
roovend doch afdoende.
De houtworm is een diertje met groot
weerstandsvermogen, doch het kan
niet tegen etherische oliën, zoodat ze
onherroepelijk worden gedood, wan
neer de gaatjes hiermede goed worden
gevuld.
Niet gemakkelijk is echter alle
wormgangen, welke soms zeer diep
zijn, goed te bereiken, zoodat men
goed zal doen de bewerking eenige
malen te herhalen. De gaatjes moeten
zooveel mogelijk met de vloeistof
worden gevuld.
Is de behandeling afgeloopen, dan
worden de gaatjes bij meubels, welke
in de was staan, gedicht met was,
terwijl gepolitoerde meubels met
schelpkalk worden afgesloten.
Dit laatste is niet alleen van be
lang om voor het oog het vernieti
gingsproces van den houtworm on
gedaan te maken, doch eveneens
worden de gassen, welke zich door
de petroleum in de wormgangen heb
ben opgehoopt, geheel van de buiten
lucht afgesloten, waardoor het ver
nietigingsproces van houtworm beter
in zijn werk kan gaan.
Student door kameraden dood gekweld"
De Amerikaansche bladen maken
melding van een tragische geschiede
nis, waardoor de geheimzinnige ver
dwijning van een zekeren Leighton
Mount, een jong student aan de
Northwestern-universiteit te Chicago,
ten deele wordt opgehelderd. De
droeve historie werpt een vreemd
licht op de studentenzeden in Amerika.
Mount werd reeds sinds 22 Septem
ber 1921 vermist. Op dien dag was
er een formeele „veldslag" geleverd
tusschen twee studentengroepen, nl.
de „ouden" en de „blauwen".
Men stelde een onderzoek in; de
politie mengde zich in de zaak, deed
wekenlang ijverige nasporingen, maar
tevergeefs.
Nimmer zou het geheim dezer
verdwijning zijn opgehelderd, zoo niet
de moeder van den student, geen
rust hebbend over het lot van haar
kind, de hoop was blijven koesteren,
dat het mysterie toch nog eens tot
klaarheid zou worden gebracht. Zij
besteedde een fortuin aan de bezol
diging van particuliere detectives,
daar zij aan een vaag verhaal over
zelfmoord, dat de rector der universi
teit haar met de gebruikelijke be
tuiging van deelneming gezonden had.
geen geloof hechtte.
Haar rustelooze pogingen om het
duistere raadsel tot oplossing te bren
gen, werden kort geleden met zulk
een uitslag bekroond, dat het niet
langer mogelijk was, om aan misdaad
van derden te twijfelen. Zij vernam
namelijk, dat een kleine jongen bij
het Michiganmeer, vlak bij de plaats
waar de „veldslag" tusschen de stu
denten geleverd was, een stuk men-
schelijk been gevonden bad. benevens
een gesp van een gordelriem met de
letters L. M. erop.
Zij verwittigde de politie, die on
middellijk een onderzoek instelde en
eenige uren later het geraamte van
Leighton Mount ontdekte. Dat het
diens geraamte werkelijk was, werd
bewezen door de verklaringen van
een dentist, die indertijd het gebit
van den later vermoorden student
behandeld had en zekere details dier
behandeling thans nog bij den ver-
slagene kon waarnemen.
Daarna begonnen zich de aanwij
zingen, die bet karakter der misdaad
onsluierden, hoe langer hoe meer op
te hoopen.
Hetgeraamte werd onder een grooten
hoop steenen gevonden, die meer dan
een ton woog. Er waren dus meer
dere personen noodig geweest om het
lijk weg te moffelen.
De beenderen waren doortrokken
met een chemische substantie, die
het vleesch had doen verteren, zon
der dat er zich echter een lijkenlucht
verspreidde. Wie had dit chemisch
middel gebruikt? Wie had het uit
gedacht en voor dit speciale geval
toegepast?
Op het geraamte vond men nog
nagenoeg verteerde stukken touw,
terwijl de beenderen der polsen ge
broken waren.
Er kwam nog meer aen het lich
Een visscher, die gezien had, hot
1
geniet de „Nieuwe Zeeuwsche
Courant" het vertrouwen van
een uitgebreiden lezerskring in
geheel de Provincie. Zij is daar.
door een uitgezocht orgaan voor
Daarom: vraagt het Tarief van
Contract-legelprijzen en proef
exemplaren aan en adverteert
in het Dagblad
men den student Mount mishandeld
had, kwam zich aanmelden. Hij ver
klaarde er van getuige te zijn ge
weest, toen men den jongen in het
water had ondergedompeld en hoe
men zijn mond vol zand gestopt had
om zijn kreten te smoren.
De visscher had twee jaar lang
gezwegen, omdat hij den dag na de
misdaad bezoek had gehad van eenige
studenten, die hein waren komen
verklaren, dat, zoo hij niet zweeg,
zijn leven niet meer veilig was.
Bij het politie-onderzoek in 1921
had één der getuigen, de student
Persinger, verklaard, dat men hem
een behandeling, gelijk door den
door den visscher was beschreven,
voor wat Mount betrof, had doen
ondergaan. Maar Persinger had zijn
verklaring teruggetrokken.
Thans opnieuw door de politie ge
hoord, ging hij verder en verklaarde
pertinent gelogen te hebben.
De politie meent echter, dat, zijn
eerste verklaring juist was, zijn tweede
echter onwaar.
Het onderzoek in deze zaak is nog
in gang.
Het gevaarlijke niezen.
„Niet op den grond spuwen", luidt
een vermaning, wier opvolging voor
de tuberculose-bestrijding van het
grootste belang is sedert wij weten,
dat deze ziekte hoofdzakelijk door de
tuberkel-bacillen van het sputum
wordt verbreid. Haast nog noodiger
is de vermaning: „Bedekt uw gelaat,
als gij niest of hoest;" ze moest overal
in treinen, trams en op plaatsen,
waar vele menschen bijeen komen,
worden aangeplakt, Het niezen en
hoesten zonder mond en neus met
de zakdoek of desnoods met de hand
te bedekken, is een ongepaste gewoonte,
die lijnrecht tegen de hygiëne in-
druischt en die in tijden van griep
epidemie vermoedelijk het meest tot
de bliksemsnelle verbreiding dezer
ziekte in stad en land bijdraagt.
Dr. Seiöert heeft deze soort van
besmetting de z.g. droppel-infectie,
grondig onderzocht en het resultaat
van zijn langdurige en zeer nauw
keurige onderzoekingen gepubliceerd
Bij het hoesten en niezen worden
droppeltjes waterachtig slijm uit den
mond en neus geslingerd, waardoor
bij inademing ervan, gezonde perso
nen besmet kunnen worden. Deze
droppel-infectie speelt de hoofdrol bij
de verbreiding van longenpest, griep,
kinkhoest en besmettelijke neusver-
koudheid, terwijl zij ook bij andere
ziekten, zooals mazelen, longontsteking,
diphterie, als bron van besmetting in
aanmerking komt.
Dr. Seiffert toonde door de z.g,
Berlijnsche blauw-reactie op bepaalde
lijk voor dit doel geprepareerd papier,
dat voor het gelaat van hoestende en
niezende menschen wordt gehouden
de grootte en hoeveelheid der weg
geslingerde droppeltjes aan. Door
vernuftig bedachte experimenten was
hij zelf in staat vast te stellen, hoe
veel droppeltjes uit den mond kwa
men en hoeveel van de dieper gelegen
deelen der luchtwegen afstamden.
Daarbij bleek, dat bij 't spreken
over 't algemeen slechts zeer weinig
droppeltjes worden afgescheiden; bij
't hoesten veel meer en 't meest bij
't niezen. Voor de besmetting is het
niet noodig, dat de ziektekiemen, die
in deze droppeltjes zijn vervat, diep
in de longen indringen, het is vol
doende als zij zich op de slijmvliezen
van den neus of de keel vastzetten,
om bij vatbare personen de ziekte te
veroorzaken. Ja, deze geleerde gaat
zoo ver, de meer of mindere onmiddel
lijke infectie door droppeltjes uitge
hoest of uitgeniesd slijm voor een der
hoofdoorzaken der groote verbreiding
der tuberculose te verklaren.
Hoe dit zei, zeker is het, dat aan
deze bron van infectie nog te weinig
aandacht wordt geschonken en dat
het hoog noodig is, in dit opzicht
beteré hygiënische begrippen te ver
beiden. Want de voorzichtigheid bij
het hoesten en niezen mag niet op
de tuberculose of op een andere der
genoemde besmettelijke ziekten be
perkt worden, maar zij moeten allen
menschen van de vroegste jeugd af,
vooral ook op school, ingeprent wor
den, zoodat zij tot een vanzelfspre
kende gewoonte wordt en dat zoowel
om hygiënische als om sesthetische
redenen. Daarom: „Bedek uw gelaat,
als gij niest of hoest!"
(„De dokter in Huis")
■wij
eesi
eer
2er
sv'
nd
n?
en
