Tweede Blad ELF APRIL! ONTMASKERD. ZATERDA© 10 MAART 1923 FEUILLETON Kerknieuws Voor onze vrouwen. Medische Brieven. Bouwkunst Binnenland ^aiUWf ÜEEUWSCHE COURANT Het gaat dien dag om groote belangen. Dien dag toch geldt het, door verkiezing van 42 Statenleden, 't bestuurslichaam samen te stellen, dat de pro vinciale huishouding regelt, de provinciale verordenin gen maakt, de waterstaai en wegenpoBitiek voert, eigen bedrijven opricht en beheert (de P. Z. E. M. b.v.), sociale belangen dient, in stellingen van maatschap pelijk nut steunt door het geven van subsidiön. Het is passend, neen absoluut noodzakelijk, dat het Katho lieke volksdeel van Zeeland door middel van een zoo groot mogelijk aantal vertegen woordigers als de wet het kan toekennen, aan dat alles deel neemt. Daarom, Katholieke kiezers en kiezeressen, allen op uw post op elf April en allen dien dag uw stem uitgebracht op num mer één der Katholieke lijst in de verschillende districten. De zomertijd. De Christ, hist. „Nederlander" geeft als volgt haar oordeel over het Kamer votum inzake den zomertijd: Het wetsontwerp tot afschaffing van den zomertijd is door de Tweede Kamer aangenomen. Niettegenstaande alle adresbewegingen, verwachten wij ook de aanneming door de Eerste Kamer, en wij gelooven dat deze be slissingen juist zijn. Zondereenigen twijfel is de afschaf fing van den zomertijd voor de tal rijke bevolking der steden een groot verlies: verlies aan geld, verlies aan zon, verlies aan blijdschap, verlies aan gezondheid. Telt men de uren, dat het kunst licht langer zal moeten branden in tienduizenden stadsgezinnen tezamen dan komt men tot een verlies van tonnen gouds. De stumperige rede neering van den heer Braat, dat de zomertijd nadeelig zou zijn voor de steden, want dat de inkomsten en het winstcijfer bij de lichtfabrieken en door dalen, is te onnoozel, om het verweer den heer Braat voor de voeten te werpen. Slechts zouden wij den Minister van Financien willen verzoeken, alleen voor den heer Braat een extra-hooge-persoonlijke belasting te heffen. Hij zal die met vreugde betalen, immers hare afschaffing ware eene daling van inkomsten voor de openbare kas. Tegenover de uren van besparing in den avond stonden op de dorpen een beperkt aantal morgenuren in April en September, gedurende welke licht moest worden gebrand. Dit ware te voorkomen geweest, door den zomer tijd te beperken tot de vier werke lijke zomermaanden. Al erkennen wij dus de stedelijke schade door afschaffing van den zomer tijd toch achten wij het genomen besluit juist. Tegenover 't voordeel en de aan genaamheid voor den stedeling stond, zonder twijfel, nadeel en groote moei lijkheid voor de plattelandsbevolking, vooral voor dat deel dier bevolking, 28) o— Den dood van Mirko WrjemmadofE., Zenia Polonawïtsj was opeens lijkkleu rig geworden. W,ie zijt gii dan? stotterde zlij, zich 'aan de leuning der sofa, vastklemmend®, Maxnn Schranski, antwoordde mijne vriend, zïin pruik afrukkende. Eene seconde slechts staarden de don kere o,ogen hem ontsteld aan; toen schud de zij met eene uitdrukking van wanhoop liet hoofd. Dan vereist gij u, zeide zij meljtoon- looze stem, zlelïs zult bij mij fgeen zweem van schuld kunnen ontdekken aan den dood van mijn origelukkigen echtge noot. Ik had hem lief, zoo lief als teen vrouw een man slechts kan beminnen,' -Ga na.ir de andere loges mijner kunstzus ters; gij zult ze vol aanbidders vinden; de mijne is ledig, avond op avond, omdat ik trouw ben pebleven aan den. eenig©', die in mij heeft geloofd,. Gij verstaat mij verkeerd, mevrouw, sprak mijn vriend, biina eerbiedig: jfc ben dat als melkveehouders te rekenen had met de stedelijke eischen en de vertrekuren van spoor of tram. Het ware een verblijdende ervaring geweest, wanneer de plattelandsbe volking bereid bevonden ware, dit ofler te brengen ter wille der zooveel talrijker stadsbevolking. Wij onder schatten de beteekenis van zoodanig offer niet. Slechts zij, die het platte land niet kennen, kunnen met gering schatting over dit offer spreken. Maar naarmate de beteekenis van zoodanig offer groot is, ware ook de blijdschap over de vrijwilligheid, waarmede het gebracht werd, gestegen. Nu echter de handhaving van den getroffen- crisismaatregel, ook in nor malen tijd, bleek van eene minder heid der bevolking grooter offer te vragen, dan zij vrijwillig kon bren gen moest op dien maatregel wor den teruggekomen. Het is goed voor anderer belang offers te brengen. Het is niet goed, voor het eigen be lang, aan anderen offers op te leggen. Waar de minderheid, in haar belang, herstel vraagt van den natuurlijken gang van 't leven, mist o.i. de meer derheid het recht den onnatuurlijken wettelijken regel langer te handhaven. Thans moest deze twistappel uit het midden van ons volk worden weg genomen. Mochten de toestanden weder zeer moeilijk worden zoo moge van de landelijke bevolking het initia tief uitgaan tot herstel van een nood- regeling, wier voordeelen de stads bevolking ten goede komen. Inmiddels kunnen wellicht de auto riteiten in de steden, door het aan- vangsuur van scholen, kantoren en openbare diensten, gedurende de vier zomermaanden, een uur te vervroegen, een deel van het wegvloeiend voordeel voor hare ingezetenen redden. Tot zoover de „Nederlander". Zij plaatst zich zonder twijfel op een standpunt, dat men respecteeren moet. Intussehen zij ons de opmerking ver oorloofd, dat met het in de laatste alinea gegeven advies de melkvee houders, te wier gerieve wij van de voordeelen van den zomertijd afstand moeten doen, weinig gebaat zijn. Wij hebben er reeds vroeger op gewezen en in de Kamer is het nog eens met nadruk gezegd dat als de stadsbevolking den raad der plattelanders volgt en een uur vroeger leven gaat, de laatsten er even „erg" aan toe zijn als bij de handhaving van den zomertijd. En toen de heer Braat dan ook ter verdediging van zijn voorstel de luie stadsmenschen aanspoorde hun wekkers maar een uur eer af te laten loopen, in dien zin dat men in de stad met alles maar een uur vroeger moest beginnen, ondergroef hij onbewust zijn eigen positie. Voor de plattelandsbevolking bleef het ongerief dan hetzelfde, al thans voor zoover zij contact heeft met de stedenen vooral in dit laat ste verband immers wordt het onge mak van den zomertijd gevoeld. („Msbd.") Op den vierden Zondag in de Vasten. Epistel van den H. Paulus tot de Galaten. IV. 22—31. Broeders! daar staat geschreven, dat Abraham twee zonen had, eenen van de slavin, en eenen van de vrije vrouw. Doch die van de slavin werd naar het vleesch geboren; maar die van de vrije vrouw door de belofte. Dit gezegde heeft eene zinnebeeldige beteekenis. Want dit beteekent de twee testamenten: het eene is van den berg Sina, ter slavernij barende, en dit is Agar; Sina is een berg in Arabië, welke overeenkomt met het Jeruzalem, hetwelk hier beneden, en met zijne kinderen in slavernij is. Maar het Jeruzalem, hetwelk hier boven is, is vrij, en dit is onze moeder. Want er staat geschreven: Verblijdt u, onvruchtbare, die niet baartberst ujt van blijdschap, gij die geene moeder werdwant de verlatene heeft njjet hier om u te beschuldigen; maar ,o(m u ite bevrijden van een juk, dat u'on'dula- baar di ukken moet. Mirkoi Wijeinjnaidoff wijrd vermoord, de dader kan reeds mjojr- feojn voor altijd machteloos zijn gemaakt nog iemand te kwellen- zon gij mij helpen wfit... 'Zij antwoordde niet. Er viel een vreese- Iijke tweestrijd op hare trekken te lezen op haar voorhoofd parelden groote zweet- drpppelen. Hare vingers braken den fcisi- haren waaier, die zij in del handen hield.. Zoo gij weigert ging; Schranski voort- zob gij u genoegzaam door uw angst voor den moordenaar laat verlammen, om ifiet mede te willen helpen uw echtgenoot te wteken, dan slaag' ik. 'daarin toch. Mijn natel knoei! u daar borgl voor wezen: maar het zal langer duren voor ik dien man in handen heb, voordat ik hem aan zijn recht maligen straf kan overleveren; en hij zal voortgaan in dien tusschentijd anderen te kwellen, zooials hij u gemarteld heeft. IVges edelmoedig. Gij zijt zwak geweekt: maar gij hebt u niets anders te verwijten. Herstel die zwakheid door éóne enkele daad van kracht. Zij wierp hem plotseling een bli». v.ol twijfel toe: vele kinderen, ja meer, dan die eenen man heeft. Maar wij, broeders, zijn kinderen der belofte, gelijk Isaak. Doch, even als hij, die naar het vleesch was geboren, degenen vervolgde, die het naar den geest was, zoo ook nu. Maar wat zegt de Schriftuur? Jaag de slavin weg en haren zoonwant de zoon der slavin zal geen erfge naam zijn met den zoon der vrije vrouw. Dus broeders: zijn wij geene zonen der slavin, maar der vrije vrouw, door die vrijheid, door welke Christus ons bevrijd heeft. Evangelie, Joannes. VI. 115. In dien tijde ging Jesus over de zee van Galilea, dat is die van Tiberias, en eene groote menigte volgde Hem, omdat zij de teekenen zagen die Hij over de zieken deed. Jesus ging dan op den berg, en zat daar met zijne Leerlingen. Nu Paschen, het feest der Joden, was nabij. Als Jesus dan zijne oogen opsloeg, en zag dat er eene zeer groote menigte tot Hem kwam, zeide Hij tot Philippus: van waar zullen wij brood koopen, opdat zij mogen eten? dan, Hij zeide dit om hem te toetsen; want Hij wist wel wat hij doen zoude. Philippus ant woordde Hemvoor twee honderd tieulingen aan brood is hun niet ge noeg, opdat ieder een weinig krijge. Een van zijne leerlingen, Andreas, de broeder van Simon Petrus, zeide Hem: hier is een jongen, die vijf garstenbrooden en twee visschon heeft maar wat is dat voor zoo velen? Jesus zeide dan: laat de menschen neder- zitten. En daar was veel gras op die plaats. En zij zaten daar ten getale van omtrent vijf duizend mannen. Jesus nam dan do brooden: en als Hij gedankt had, deelde Hij ze uit aan die daar zaten: desgelijks ook van de visschen, zoo als zij wilden. Als zij dan verzadigd waren, zeide Hij aan zijne leerlingen: verzamelt de brokken die overgeschoten zijn, opdat zij niet verloren gaan. Zij ver zamelden dan, en vulden twaaf man den met brokken, die van de vijf garstenbrooden overbleven dergenen, die gegeten hadden. De menschen dan, als zij het wonderteeken zagen, hetwelk Jesus deed, zeiden: Hij is waarlijk de Profeet, die in de wereld komen moet. Maar toen Jesus vernam, dat zij wilden komen om Hem te halen en koning te maken, vluchtte Hij weder alleen naar den berg. Nieuw katholiek Modeblad. Herhaaldelijk is in onze kringen, ook van hoogerhand, gewaarschuwd tegen de wufte dameskleeding, vrucht van de nieuw heidensche mode, die hare creaties, welke vaak met alle zedelijkheidsgevoel spotten, in allerlei neutrale modetijdschriften in woord en beeld etaleert en daardoor het vooral den vrouwen aangeboren schaamtegevoel doet afstompen. Thans is verschenen „De mode van den Dag", maandblad voor de Katho lieke vrouw, dat aan platen, knip patronen, raadgevingen enz. enz., elk wat wils geeft en met ieder mode tijdschrift kan wedijveren, 't Blad is een veilige gids voor eerbare kleeding die toch elegant is. Met dat tijdschrift kan de strijd tegen de onzedige kleeding met hoop op succes gevoerd worden, mits de inteekening onder de katho lieke vrouw algemeen zij. Redactie en Administratie zijn ge vestigd Nassaulaan 49, Haarlem, tot wie men zich om inlichtingen kan vervoegen. De uitgave is keurig en verdient allen lof. Hongarije. In Hongarije bestaat een wet, waarbij het aantal plaatsen aan de medische faculteit vastgesteld is en tevens de vrouwen de toegang tot die faculteit ontzegd, zoolang er mannelijke can- didaten zijn.- De vereeniging voor Vrouwenkiesrecht aldaar heeft nu een adres aan de Regeering gezonden, met verzoek, deze wet op te heffen. Ho® zoudl gij van dat alles weten? mompelde zfij. Gij misleidt mij, het is een proef, waaraan hij mij heeft willen onder werpen; maar ik weet niets! Zult gij mij niet gelooven, als ik u den naam van djen man, npem? ilViö is hij dan? riep zij uitdagend. Stanislas AVinkoff, de landsverra der! Zij zonk als vernietigd op de srfa neer, Hare gansche gestalte beefde. Ik vroeg mij af welke allesoverweldigende vrees JV ink off dan toch wel aan z'rjiae slacht offers inboezemde, dat zij zelfs niet spre ken durfden, op het oogeiiblik dat hij: zijn wissen ondergang tegemoet trad. Nog hier? bromde zij, hoogst oneerbie dig, ofschoon Schranski reeds weder ete eerwaaidige hoogleer aar was: de rijf mi nuten zijn toch verstreken. Deze neeren zullen mij straks naar huis vergezellen, Maii, sprak hare mees teres zich langzaam oprichtende: teleph> neer dat men het groote rijtuig zende in plaats van de coupé. To,t weerziens das, mijnheer, ging zij voort met matte stem: gjj zult mij wel na afloop van hel terak willlen opwachten. Maxim' Schranski boog en wij gingen Opvoeding De „Ilollandsche Huisvrouw" heeft een artikel van Mevr. Dortland Sillevis, die in Noordwijk aan Zee een Clubhuis voor meisjes bestuurt. Daar de mode van kampeeren werd aangevallen, zegt de schrijfster, dat de meisjes die haar vacantie daar aan zee hadden doorgebracht, vrij wat geschikter waren voor de studie, dan velen van haar klasgenooten, die verklaarden, nog vermoeider te zijn dan vóór de najaarsvacantie, omdat zij bijna iederen avond hadden ge danst. Het is ongetwijfeld al een zeer vreemdsoortige opvoeding, welke de jonge meisjes van H.B.S. en Gymn. op dusdanige wijze het genot doet najagen. Zenuw-verslapping, overver zadiging en totaal gebrek aan -werk lust en werkkracht zullen de resul taten zijn. Zwitserland, In Zwitserland is nog altijd geen vrouwenkiesrecht. Men heeft onlangs weer getracht, voorstellen in die rich ting te doen aannemen en verschil lende politieke partijen ondersteunden het; toch werden ze door het volk met 76.615 tegen 28615 stemmen ver worpen, Meisjesbescherming in Duitschland. In Amsterdam heeft een poos ge leden Mevr. Hoffmann gesproken over den nood van de R.-K. Meisjesbescher ming in Duitschland. Meer dan ooit is er behoefte aan het „stationswerk", waardoor de reizende meisjes gediend worden van goeden raad en beschermd tegen gevaai'; aan de „Tehuizen", waar de meisjes een ouderdak kunnen vinden; aan de informatie bureaux, waar allerlei inlichtingen worden ver strekt. Er is echter nergens geld meer voor. 't Werd zelfs onmogelijk de gewone aanplakbiljetten op de stations aan te brengen, want 40.000 aanplak biljetten vergden alléén aan druk kosten reeds een millioen Mark. Het is heel treurig', dat dit werk, in onze ontredderde tijden zoo noodig dreigt te vergaan met zooveel ander goeds. („C.") ONZE ADEMHALING. II. De vorige keer hebben wij met elkander nagegaan op welke wijze wij behooren adem te halen en de voor- en nadeelen besproken. Thans willen wij onze aandacht schenken aan het verband, dat er bestaat tus- schen de ademhaling en de bloeds omloop. Immers het lag voor de hand dat beide processen nauw met elkan der zouden samenhangen door het feit dat hart en longen in de borst holte dicht bij elkander liggen. De longen gedragen zich bij onze adem halingsbewegingen geheel passief. Op het eerste gezicht lijkt deze uitspraak wat vreemd en behoeft de formu leering een nadere verklaring. Wanneer wij n.l. lucht inademen dan wordt de ruimte, die hart en longen innemen grooter. Dit „grooter worden" geschiedt bij den man op eenigszin andere wijze dan bij de vrouw. Bij den eersten trekt zich het middenrif vooral samen, dat, zooals u wellicht bekend is, een spiermassa is, die de borstholte van de buikholte scheidt. Door die samentrekking wordt de borstholte grooter. Nog over een tweede middel beschikken wij om dit doel te bereiken, hóewei bij den man zulks veel minder voorkomt dan bij de vrouw. Ik heb het oog op de wel ving der ribben. Vandaar dat wij bij de vrouw spreken van een z.g.n. borst- adembaling en bij den man, waar door de ademhaling de buik zich meer naar voren welft, van een z.g.n. buik ademhaling. Wordt nu op een of andere wijze do borstholte ruimer, dan ontstaat er een z.g.n. negatieven druk, d.w.z. een drukking die lager is dan die van de omringende buiten lucht. Het gevolg van dezen toestand naar de zaal terug. In de vijfde acte was liet alsof wij eee.ie andere vrouw voor ons zagen. Het tra gische van haar uiterlijk had zich aan haar gansche wezen medegedeeld; hare stem klonk koortsachtig, gejaagd; wiaar zij weenen moest, was het een. waro snik, |dien men hoorde. Hare groote donkerte oogen branden van een somber vuur. Het beeld was mensch geworden. Zij scheen het ongeluk zelve, niet langer degene, dia er door geteisterd werd, er door was ver steend. Voor het eeisle misschien is zii' waarlijk groot, prevelde Schranski. De kunstenares in haar is vanavond gebo ren. Zoodra het gordijn voor de laatste maal was neergelaten, rezen wij van onze zitplaatsen op; maar hoe haastig wij ook doorliepen, reeds wachtte zij ons in hare loge, wa,ar Mira bezig was haar een fluweelen kap om het hoofd te binten, Hoe! zeide ik verbaasd: al hier? En de gansche zaal roept nog om ut. Ik heb den régisseur verzocht hef publiek le zeggen dat ik ongesteld ben antwoordde zij mat: Ik kan al dal handge klap thans niet dulden. is dat de omringende lucht naar bin nen stroomt en de longen gevuld wor den, die even te voren geheel en al slap waren. Vroegere onderzoekers had den een geheel foutieve voorstelling van hetademhalingsmechanisme. Alge meen werd toen aangenomen dat de longen zich eerst uitzetten en tenge volge dezer manipulatie de borstholte grooter werd door het aandrukken van de longen tegen de borstkas. Thans weten wij door het experiment dat juist het omgekeerde plaats grijpt. Het is, bij eenig nadenken^gemak- kefijk in te zien dat het hart niet aan den invloed van dezen z.g.n. negatieven druk ontkomt. Het^zal zich ook uitzetten en het gevolg zal zijn dat het bloed gemakkelijker naar het hart zal toestroomen. Bij den normaal gezonden mensch bestaat er tusschen de ademhaling en de hartwerkzaamheid een rhytmisch verband. In de kracht van het leven bedraagt het' aantal ademhalingsbe- wegingen per minuut ongeveer 18, terwijl het aantal polsslagen 72 is, m.a.w. het aantal polsslagen is onge veer vier maal zoo groot als het aan tal ademhalingsbewegingen Deze ge tallen gelden natuurlijk voor een individu dat zich in rust bevindt en wijken in den actieven toestand af. Bij verschillende ziekten, waarop ik hier niet nader kan ingaan, worden deze verhoudingsgetallen geheel an ders, ja wij kennen ziekteprocessen waar het aantal ademhalingsbewe gingen dat der polsslagen overtreft. Bij de pasgeborenen overtreft het aantal ademhalingsbewegingen dat van den volwassene, wat ook het geval is met het aantal der polsslagen. De reeks is 40 tot 160, zoodat de verhoudingsgetallen 1 4 vrijwel be waard blijven. Op meer gevorderden leeftijd wordt in deze verhouding minder of meer een spaak in 't wiel gestoken. De elasticiteit der longen neemt met de jaren af, terwijl bjj een ander de vaatverkalking, waarvan geen mensch op den ouden dag ont komt een belangrijk woordje mede gaat spreken, zonder dat al deze ver schijnselen van een ernstigen aard behoeven te zijn. Wij moeten ten allen tijde bedenken dat de regels der geneeskunde wijde grenzen heb ben, daar ieder mensch een persoon lijkheid op zich zelf is en zijn eigen aardigheden heeft, die zich niet alleen openbaren in zijn karakter, maar ook in de werkzaamheden van zij n organen Over dit onderwerp is het laatste woord nog niet gesproken. Bij een populair wetenschappelijke behande ling kon ik hier niet te diep op in gaan, zonder aan duidelijkheid te verliezen. MEDICUS. Het Klein Seminarie „Hageveld". In „De Bouwwereld" onder redac tie van A. W. Weissman, lezen we een artikel over het Klein-Seminarie „Hageveld"' te Heemstede, waarvan Jan Stuyt de Bouwmeester is. Het Seminarie, dat „Hageveld" te Voorhout zal vervangen, is bestemd voor vierhonderd leerlingen. Het plan werd echter zoo ontworpen, dat het gebouw kan worden uitgebreid, om dan vijfhonderd ^leerlingen te kun nen herbergen. Deze leerlingen zijn verdeeld in twee groepen, die geheel van elkander gescheiden moeten blijven. De plattegrond is even monumen taal als practisch opgezet. Gelijk- straats bevindt zich een overwelfd voorhuis, hetwelk zich voortzet in een overwelfde gang, die naar de ka pel, op de achterste binnenplaats leidt Aan weerszijden van het voorhuis zijn eere trappen die naar de ver trekken van den Bisschop en naar die van de professoren leiden. Rechts van het voorhuis leid een gang naar de aula en de bibliotheek op deze gang komen ook de vertrek ken, die de Regent van het Semina- Gij hebt haar ziek gemaakt!, bromde de dienstbode. Zwig! klonk het driftig van do lip pen. harer meesteres; en zoo gij daarmede niet voldaan zij It, weet dan dat de'te hoe ren zijn gekomen, om mij te verlossen van Stanislas Winkoff'. Is.... is dat waar? stamelde de vrouw, ons beurtelings aanziende ter- vdijl haar stug gelaat een merkwaardige verandering onderging: Is dat waarlijk waar Scnranski knikte toestemmend. Maar net zal u niet gelukken, klonk het ongeloovig. - Zoo waar als ik hier sta, binnen enkele dagen zal de schurk' aan Let ge recht. overgeleverd zijn. Dan, o! dan, en Mira's lippen be gonnen te trillen: dan .kunt gij met mij doen wat gij wilt, zoo noodig over mijn leven beschikken! -Gij haal hem dns? (WordL vervolgd Dus op P. F. FRUUTSER, in den kieskring Hulst. J. L. BUISSIN©, in de kieskringen Middelburg, Ylissingen en Zierikzee. P. BOONMAN, in de kieskringen Goes en Tliolen. A. HENDRIKS^, in den kieskring Sluis.

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1923 | | pagina 4