DAGBLAD VOOR ZEELAND
kis inw.nrignim ifjrfi m f IKfl Ml wil# i* I 7K bij verlissvaD f <»n bijwIiM f bij verlies van f IE bij verlies van
1 Z5D overliden .4 lull een hand ofvoet I/O een ooe I DU I dü sen wijsvinger 110
Kijkje ineen „Volksuniversiteit"
oen anderen vingif
Nummer 236
Dins lag 10 October 1922
Achttiende Jaargang
ong8SGhikth8iö
„BERAR, DE FAKIR"
BÜrrÊNLAND.
BELGIE
ENGELAND
sche cou
Hoofdredacteur; J. W. VI E N N QS. qop®
Bureaux van Redactie en Administratie; Westsingel, üutfl
Interc. Telefoon; Redactie No. 97; Administratie No. 20/
Bijkantoor; MIDDELBURG.Markt 1 en 2, Telefoon No, 474
Abonnementsprijs f2,50 per drie maanden, f0,20 per weekt
«oor Post-abonnés f 2,90 per 3 maanden.
Advertentiën van 1 tot 6 regels f 1,50, elke regel meer f 0,25f
Contractregelprijs, te beginnen bij 500 regels, beduidend lager*
Dljnantvwi ■■■■-
Abonnés 2ijn gratis verzekerd tegen ongevallen krachtens onze overeenkomst met „The Ocean and Guarantee Corporation Ltd." te Amsterdam, Rokin 151, en wel voor de hieronder vermelde bedragen!
Den 15en 'der vorige) maand verscheen
het eerste nummer van „Wil eB Weg",
■een volksuniversiteit voor jongeren en
ouderen, geïllustreerd maandblad), ondfer
leiding van Otto Barendseu, prof. R. Casi-
mir, mej. I. M., van Dugteren, Dr. H. E.
Greve, Dr. E. Reinders en Dr. Nico van
Suthtelen, Het. maandblad wordt uitge
geven door de Maatsehappijf voor goede
en u-oedkoope lectuur, tevens uitgeefster
der Wereldbibliotheekte Amsterdam.
Over de stoffeering van deze eerste afle
vering niets dan lof.; Met zijn fraaie losse
kunstplaat, zijn interessante gravures, die
den tekst verluchten, zijn duidelijken, hel
deren druk maakt „Wil en Weg" een goed
figuur en aal zich. als zoodanig wel een
weg hanen.
Tegenover den inhoud van de afleve
ring staan wij ietwat gereserveerder. Niet
voor wat betreft derzelfs verscheideenheid',
In dit opzicht is het aan den opzet der
redactie, om ïn da verschillende takken
van het menschelijk kunnen' en weten de
lezers voor te lichten schitterend vol
daan en jbiedt deze aflevering inderdpad
„elk wat wils". Maar aangaande den aard
van sommige hrtikelen wil ons het woord
van lof niet Zoo grif uit de pen. Een
/volksuniversiteit" te willen zijn, dus:
universeele kennis omtrent wetenschap en
kunst aan bet volk te willen mededeelen,
klinkt heel mooi, maar is een uiterst moei
lijke taak. Vooreerst doet zich 'd'e vraag)
voor, of liet inteDectueele bevattingsver
mogen van het volk iu doorsnee wel al
dien geleerden en wetenschappelijker! kost
Verduwen kan, flien „Wil en, Weg" gaat
opdisschen. Doch, gesteld dat zulkd kan,
aal het resultaat dan fiet veeleer zijn
begripsverwarring in stede van: begrips
verruiming? En ten slotte, zal' de vrucht
van al de moeite dia men zich met zijn
volksuniversiteit geeft .niet dczei zijn, be
lichaamd' in de bekende spreuk: „die om
nibus aliquid, de toto nihil", „van alles
•wat en van het geheel niets"
En ware bet dan nog maar zóó, dat aan
de hand der VolksuniveTsiteitSprofessoren
die in „Wil en Weg" aan het woord zijn,
de lezer veilig wandelde; Maar daar ha
pert zoo nogal wat aan.. Neem bijv, het
-artikel over „Kunst en Kuituur", van
Herman Hana, waarin deze de vóórtbreng-
celen der Islamitische Kunstj in hare ver
schillende phasen behandelt. Hij' trekt
een parallel tussehen het gebodl van Id'en
pseudo-profeet Mohammed: .(verdelg de
ongeloovigen", en het woord v.-nn „dien
Tt-anderen Profeet naar w.ien wi| nog altijd
onze eeuwen tellen" „Ek ben: niet gekomen
om den vrede te brengen, maar het
izwiard".
Die parallel Heugt niet, noch wat he
il treit de. personen, noch wat) de gezegdjen
ff aangaat. Tussehen Mohammed en Jezus
Christus is geen parallel te trekken, om
dat laatstgenoemde oneindig boven! Mo
hammed uitstaat en oneindig van hem ver-
schilt door zijn GodmensChel. natuur, oveu-
B als Zijne leer hemelsbreed verschilt van die
B van den man van MekkaEn wat do
B aangehaaalde woorden Van Christus be-
B, treft, die moeten verstaan worden in
K figuurlijken zin. Jezus ia den gees'te-
lijken strijd komen prediken, den kamp
l| itcgen de- na-rtstochten en de kwade be
geerlijkheid die ïn ons woont en de wape
nen, die Hij den Zijnen daartoe in han
den gaf, fijn niet het kromzwaard maar do
voorschriften en geboden die Hij in Zijn
Evangelie heeft neeergelegd' en met die
'geestelijke wapenen Veroverden Jezus' vol
gelingen de Heidiensche wereld, en. dedien
Lar buigen voor het Kruis.; En daarom
de weg des Christendpms *in die Hiktorio
een weg Ües lichts, da weg daarentegen
dia het Mohamedanisme zich' baande «foor
bloed en langs puinen, een weg der duis-
FEUiLLETON
Naar het Fransch van L. B.
36O-
- Mistress Claudia, zoo mogelijk nog blee-
Jker dan haar echtgenoot, bracht met be
vende hand de met watten opgevulde
■zijdenstof aan tegen den binnenwand 'der
kjst, ten einde aan 'net dierbare overschot
het. stooten en het Schokken op den
oweg naar het graf te besparen.
En toen alles gereed was knielde zij
:er, drukte een kus 'op het koude voor
wendde zich om en zonk in een
stand van halve tezwijfning op een
1 neer.
twee zeelieden, wier oogen verduis-
waren door tranen, schroefden het
sol vast. terwijl heesehe snikken uit
,^k°rst opstegen.
Hp de binnenplaats wachtten eenipe
rijtuigen. De kist werd. uitgedragen en, met
^en zwart laken omwikkeld, in een brik
geptóatst. Zij was op deze wijze geheel on-
eichtbaax. Mistress Claudia stapte met Ma-
rius en Johnny in het tweede rijtuig, de
geestelijken namen plaats in het derde,
'De groote inrijpoort werd wagenwijd open'
jgezet. Do rijtuigen kvramen in galop naar
ternis en ligt op. den Islam ondanks een
kortstondig opflikkeren van kunst en be,
schaving het stempel der barbaarschheid.
De heer Dr. J. van Leeuwen zal den
lezer inwijden in da .wordingsgeschiedenis
der volkeren. Deze lieor laat hetl eerste
leven zich op aarde ontwikkelenhoe, dat
zegi hij niet* D,an ga,at hij voort:
„Toen evenwel het eerste leven op aarde
ontstaan was, vond het gunstige omstan
digheden van uitbreiding en ontwikkeling.
Het verspreidde zich geleidelijk 'over de
geheele aard-o.npervlakte en wijzigde en
verbeterde onophoudelijk zoowel zijn sa-
dienstel als gijn vormen, aldus een groote
Verscheidenheid van levenssoorten schep,
pende. Eerst ontstond een belangrijke
plantenwereld, waatin naast de meest een
voudig samengestelde plantensoorten meer
ingewikkelde voorkwamen,. Daarna kwa
nten uit de hopgsljontwikkelde plantsoor
ten, de eerste, nog zeer weinig getypeerde
diersoorten voort, en begon het dierlijk
leven oip aarde. Evenals het plantaardig
leven ging ook het dierlijk leven onaf
gebroken voort 'met zijn arbeid van zelf
verbetering en -ontwikkeling en vormde
het aldus ook een groote verscheidenheid
van dierlijke levenssoorten. Dg laatstge-
vormde dezer dierlijke levenssoprten is
het zoogdier; ook in deze zoogdieren-
soort ontwikkelden zich weer vele ver
scheidenheden (variëteiten), waaronder de
hoogstontwikkelde die der primaten werd;
en ook (infer deze primaten zette hei
levensproces van verbetering en ontwik
keling der soort zich onafgebroken voort
als hoogs teitwiklkelde onder de primaten
ten slotte den mensch voortbrengende,
een 80000 jaren geleden.
Als laatstgenoemde variëteit der laatst-
o-ntstane dierlijke levenssoort, vond de
mensch een grooten rijkdom' van plant
aardig en dierlijk leven op aard i. De
hoogstonlwikkelde variëteit, stond de
mensch door zijn levensaanleg 'sa door
zijn vermogen tot levensuiting boven al
wat verder op aardè leefde. En, onder
worpen aan de wetlen van levensvorming
en. levensontwikkeling, die voor .d mi
c,p aarde beslaat gelden, ontwikkelden
zich ook in den mensch voortdurend
vorder de bijzondere eigenschappen zijner
levenssooxt: zijn kenmerkende menseli-
eigenschappen werden in den loop der
eeuwen onophoudelijk krachtiger en over-
heerschender, en daardoor weer wenden
de afstand en het verschil tussehen de
de levenssoort mensch en de primaten-
soort der zoogdieren, waaruit hij zich had
lOiSgemaakt, steeds grooter. Zóó groot
werden deze afstand en dat verschil ten
Slotte, dat de mensch het wezenlijk ver
band met den oorsprong zijner ievens-
soort niet meer zonder nadere studie zon
waarnemen en dat de meest fantastische
verhalen over den oorsprong van den
mensch in de plaats konden koftien van
de feitelijke beschrijving daarvan.
De primatensoort der zoogdieren en
dus ook de mensch ontstonden in het
groote subtropische gebied Van Azië, dat
tussehen de tropen (de heete-luehtstreek)
en de gemachtigde^ luchtstreek inligt, on
deels het tropisch klimaat, deels dat der
gematigde luchtstreek heeft. Tientallen
van eeuwen bleef dit land het kernlanU
der menschenbewoning en het moeder
land hunner regelmatige ontwikkeling. Wel
trokken telkens kleine groepen van inen-
sehen oost- en westwaarts 'f moederland'
uit, evenals vóór ben kleine groepjes van
de oude primaten, dje oerang-oiekans
do gibbons, 11e gorilla's en de ehim-
pansee's sadden gedaan. Maai1 ia over
groot aantal bleven zij ia het land nun-
uer geboorte wonen. In deze landstreek
was het dus, dat de tevenssoort mensch
ongestoord en in regelmatige wisselwer
king met haar omgeving haar soorteigen.
buiten gereden en .werden aanstonds om
ringd door een eskadron roode lansiers,
die reeds eenigen tijd te voren in de straat
stonden opgesteld. De treurige stoet, waar
van het kaakter doo,r deze maatregelen
eenigszins verheimelijkt werd, reed in
gestrekten draf de .stad uit, maakte, ten
eiade de nieuwsgierigen van het spoor
te brepgen, een langen omweg, en sloeg
-ten laatste de richting, in naar het kerkhof
Verre van het gedruisch der groote stad
'heerscht daar volkomen stilte en rust.
De kujl, gegraven door Hindoe-grond-
werker-s, die gewoonlijk met dit werk wor
den belast, was gereed.
Bij het licht van een gewone lamp werd
de kist daarin neergelaten met de uiterste
behoedzaamheid. De anglicaansche aal
moezeniers der gevangenis spraken eenigb
gebeden, en alles was voorbij:!
Thans echter gevoelde de jonge vrouw'
hoe de door haar tot dusverre aan den dag
gelegde geestkracht eigenlijk meer eeu
overspanning van zenuwen haar begaf.
De opeenvolging van zoo verschrikke
lijke gebeurtenissen was haar te machtig,
de onzinnige hoop waaraan zij, zich met
alle geweld bad vastgeklampt, verdween
thans geheel. Zij stiet een lichten kreet
uit en zonk machteloos in de armen van
klarius, Men hraebt haar naar de ahme-
schappen kon ontwikkelen, en dat zij-
van dier tot mensch werd. '(De
Spatieeringen van ons. Red.)
Oude, opgewarmde kost der Darwinis
tische afstajnmelingsleer, dien thans) geen
echt geleerde meer lust, ziedaar wat in
de door ons aangehaald^ passage; wordlt
opgediend. Maar den gewonen! lezer, d(ie
dat niet weet, wordij hier in kwaaie ge
leerde termen en met een schijnbaar weten
schappelijker! omhaal een leaer aangepraat,
die rechtstreeks indruischt tegen het
Christelijk geloof, welks grondwaarheid
deze is, Hat de wereld), met al wat ójpaxin
is, zoowel als hef gansche heelal door
God uit' het niet zijn voortgebracht; dat
alle leven op aarde niet door zelfontwik
keling maar door God's scheppingswoord
is ontstaan; dat de mensch afzonderlijk:
van de hndere schepselen door God werd
geschapen en da.t Godl met die d|a,alt!k>zïjn
scheppingswerk bekroonde en voleindde.
De ware, 'de echte cosmogeneüsche, bio
logische en zoölogische wetenschap is met
dat geloof niet in strijd. En dót kon ook
niét, waar door hef Vatikaanscü Concilie
van 1870 werd uitgesproken dat tussehen
het geloof en d« wetenschap nooit eene
werkelijke tegenstrijdigheid) kan bestaan
(„inter fidem et scientian) nulla unquam
vera dissensio ease pafejst").
En wat nu speciaal' dezte z.g. weten
schappelijke theorie van de afstamming
van den mensch vanj den anferopombrphen-
aap1) aangaat, wensehen wijl wetenschap
tegenover wetenschap 'te stellen en ge
leerde tegenover geleerde. Dief laten wij
aan heb woord Pater- E. Whsman S. J*
een dierkundige van wereldvermaard
heid, tevens scherpzinnig philosoofl en
uiterst gewetensvol na.tuurvorscher, die
geen conclusies bouwde op het kaartenhuis
van hypothesen (veronderstelling) maar
ke afleidde uit d'e gegevens der feiten,
welke observatie en on onderzoeek hem
aan de hand1 deden.-
Deze geleerde Jezuïet erkende, daf die
mensoh, lihamelijk en in de ontwikkeling
zijner zinnelijke Vermogtens, als hot hoogste
Till van tie klasse rifer zoogiOSten mag wor
den beschouwd. Philosophisch beredeneerd
kan zelfs worden toegegeven, dat, oo zich
zelf beschouwd, een afstamming .van het
menschelijk lichaam Van dieren geeenszins
onmogelijk is. Maar, van welke natuur en
van welken oorsprong het geestesleven
van den mensch! is, in deze vraag ik*de
Zoölogie (dierkunde.) met hare hulpweten
schappen niet meer tot oordcelen bevoegd',
Hare bevoegdheid ïs beperkt tot d.e licha
melijke zijde van de vraag naar de afstam
ming van Hen mensch' en ook hier kan zij
geen eindoordeel uitspreken, daar ziel en
lichaam van den mensch! tof één zelfstan
digheid verbonden zijn. D;a vraag van 'dfe
afstamming van clen mensch is dus een
gemengde vraag, in welker beantwoording
de Psychologie (zielkunde) da ccrslc slem
heeft, daar zij zich met het hoogere deel
van den mensch bezighoudt.
Nu zegt, echt-er de Psychologie: het hoo
gere deel van den mensch kan niet van
dierlijken oorsprong zijn, 'dus bL'jft voor die
Zoölogie en hare hulpwetenschappen al
locs nog de vraag te beantwoorden: „moe
ten wij' 'toch voor. het lagere deel van den
mensch wellicht een dierlijken oorsprong
aannemen
Pater Wasmann gaat dan verder de ver
schillende bewijzen na, die voor dp dier
lijke afstamming Van den mensch worden
opgegeven en komt tot de slotsom, dat dje
zeer zwak, ja, onvoldoende; moeten ge
noemd worden. „Op grond) v.an eenige ge
heel oppervlakkige overeenkomsten", zegt
Wasmann, „die zich tussehen bepaalde
stadiën van tie menschelijka kiem-ontwik'-.
keling en cle volwassen' vormen van an
dere dieren schijnen te vertoonen, wordt
een parallel -getrokken ten opzichte van
de afstamming; tie open plaatsen in dje rij
lijke woning van een der grafdelvers. De
energieke Amerikaansche die in haaf le
ven r^eds meermalen een strijd had ge
voerd, waartegen .zelfs mannen zonden
hebben opgezien, wa,s geen vrouw, bij wie
bezwijmingen tot de gewone verschijnse
len behooren.
Een kleine besproeiing met koud' vyater
deed 'haar tot het bewustzijn, terugkeeren.
Zij verzamelde al hath' moed en wilskra hl
en was weldra weer in staat op te sfaan.
De beide aalmoezeniers boden haar hun
diensten aan, maar zij bedankte daarvooi
met de verzekering, dat zij onder Je be
scherming 'ha-rer trouw» bootslieden niets
te Vreezen had en verder nog eeinigë
oogenblikken wenschte te vertoeven op
den doodenakker waar Zij haar liefde en
naar reven achterliet.
Daarop boden de geestelijken haar eien
eerbiedigen groet en keerden terug naar
de rijtuigen die' buiten het hek stonden
te wachten.
Het was toen ongeveer middefnacht.
Het oproer dat te Calcutta dreigde uit
te breken, scheen plotseling bezworen.
De troepen waren naar de kazernes
teruggekeerd, al bleven aij daar voarloöpig
.nog onder de wapenen.
De menigte, het Hindoe-vojlk, dat nog
der menschelijke voorvaderen worden met
voortbrengselen der fantasie aangevuld en
dat noemt men dan: een wetenschappelijk
bewijs leveren voor de dierlijke afstam
ming- van Hen menseW door middel van dte.
„biogenetische grondwet".2) Maar ook' die
biogenetische grondwet bestaat in het ge
heel niet; immers do ontwikkeling van
ieder individp. hangt niet alleen af van de
onmiddellijke werking flgr erfelijkheid!,
maar ook Van de' algemeen» groei wet ten
der levende stof en van de aanpassing aan
uitwendige invloeiden. Dfit de ontwikke
ling van het menschelijk' embryo een ze
kere overeenkomst vertoont met bepaalde
stadiën die bij andjere dieren blijvend; zijn,
spreekt eigenlijk' Vanzelf; want' die ont
wikkeling moet noodzakelijk plaats hebben
van het eenvoudige tot hef meer samen
gestelde. van het algemgene tot het bij
zondere".
Met de andere bewijzen staaf het vol
gens Wasmann niet heter, Sommige pun
ten van overeenkomst met da dieren zijn
verschijnselen van „convergentie", die on
afhankelijk van eene gemeenschappelijke
afstamming door aappassing aan overeen
komstige levens- of ontwikkélingsomstan-
dighe'den verkregen fijn
De uitkomsten Van Eriedenthal's proef
nemingen met bloedvermenging (waaruit
zou blijken dat' mensch. e.n menschapen'
met elkaar Verwant Zijn omdat beider
bloedlichaampjes 'gaaf blijven, waf niet
het gevaj wanneer men menscheiihloéd
met Moeid Van welk{ ander dier ook, ver
mengt) 'gesteld hl, 'd'at zij in alle opzichten
ljuïst zijn, fcegi' pa,ter Wasmann' verder,
bewijzen alleen, flat menschtenbïoe.dl be
paalde chemische eigenschappen met" dat
der menschapen gemeen heeft, maar wet-
tïg't allerminst He conclusie, dat de mensch
van den aap afWtamd. Ten slotte wïjsif
Wassmann er op, 'dat er- tot nog toe geen
ankel overblijfsel gevonden is, dat met
zekerheid als een overgansvorm tussehen
mensch en Hier kan beschouwd' worden,
terwijl ert bch talrijke fossiele apensoorten
bekend' zijh. De geleercdë Jezuïet besluit
dan zijn beschouwing over d'e afstam-
AJjIir^öTcCX Viui 'tlvau
spraak van Reink!e„met de waardigheid
van de 'Wetenschap is het slechts over
een te brengen, ie zeggen, dat zij om
trent de afstamming van dén mendob
niets weet". Juist, daarvoor heeft zij zich
te wenden tot hef Geloof, dat, voorgelicht'
door Gods onfeilbaar woordj, ons leert,
dat, toen geheel Ida aard» met haai' 'delf
stoffen-, planten- en dierenrijk gevormd
was en alles gereed.' voor het! ODtredien
van den Hoer der schepping. God sprak
„Laat ons den mensch' maken! naar ons
beeld en gelijkenis en dat hij heerschappij
vo,ere over He visschem 'dér zeê -en over
da vogelen Hies hemels en over de dievan
on de geheele aarde. Ein Go.d' schiep den
mensch naar Zijn beeld, naar het beeld
van God' schiep Hij hem" (Gen. I 26-27).
Zie, indien „Wil en' Weg" op 'déze
wijze de menschen voorlichtte, dan zou
althans den lezer een kennis worden bijge
bracht, die niet' alleen zijn verstand be
vredigt, maar ook fijn hart verkwikt.
Dan zou van deze Volksuniversiteit; zegen
kunnen uitgaan. Hoor verheldering aan
te brengen in de ideeën' en begrippen,
welke de .gewichtigste levensvragen
raken.
Zooals het er nu evenwel voorstaat,
kunnen wij' He Volksuniversiteit van „Wil
en Weg" niet aanbevelen,; tenzij zij van
gédaante veran'dtere. Gretig aanvaarden
wij elke hulp om! tot meerdere ontwikke
ling te geraken, doöhf hier moeten wij
met 'den Hiohter zeggen„non tali auxilio"
„niet met- zulk een hulp".
1)Anthropomorph wil zeggenin Se
gedaante van Hen mensch, op den mensch
gelijkend.
2) D.e biogenetische grondwet, of hoofd-
pas een zoo vijandige houding had aan
genomen, scheen zijn geheimzinnig opge-
Iwekte woede prijsgegeven en haar verge
ten. te hebben als. een stormwind, die voor
bijgaat.
Na een oogenblik v|aii hevige ojntstelte-
nis begonnen He autoriteiten ruimer adem'
te halen, vooral wijl aan niemand der
bedreigde personen eenig Ijeed geschiedde.
Daar kwam echter, tegen tien uur in
fl'en morgen, een sensatie-trjdng de gjeiheefe
.olficieele en hooggeplaatste ambtenaars
wereld in beroering! brengen.
Een van de mannen der inlanldsche poli
tie was aan ziijn chef Kotmien mededeeliem,
dat het lichaam van kapitein Pennv-
less verdwenen was!
M,en voegde den man toe, dat hri ver
moedelijk aan hallucinaties leed, terwijl
anderen hem uitscholden voor een oplich
ter, wien het te doen was om een grati
ficatie.
Maar hij bleef bij1 zijn bewering, en
wel' met zooveel beslistheid) dat besloten,
werd een onderzoek in te stellen.
Töen. men echter de kist wilde opdelven,
bleek dat van de Hindoefioodgravers geen
enkele te vinden was. Men moest andere
grondwerkers ontbieden, die dan ook 'on
middellijk kwamen en het akelige werk
verrichten.
wet van He organische ontwikkeling, 13
een uitvindsel van 'den natuuronderzoeker
Haeekel en komt irf het kort hierop neer:
de ontwikkélings-gesohie'diems v,an hef ins
dividu is een verkorte herhaling - van de
vormen zijner voorouders.;
Vervolging van ®en Vlaamseh-
gezind priester-
In h'et „Algemeen Handelsblad" van 9
October schrijft de Antwerpsche corres
pondent van dit blad o.a. 'h'et volgende
over de vervblging van een VlaamsCh'-
gezinden R.-K'. Priester te Antwerpen:
Mijn lezers zullen zich wellicht her
inneren, dat ik in mijn verslag ovler de
uitvaart van Herman van den Reeek,
den op. Guldensporendag alhier doodge
schoten jongen mail en die op; 9 Juli'
1.1. in de St. Anna-kerk werd gecele
breerd, een woord gerept heb' over de
kanselrede, die tijdens de mis' door den
pastoor der parochie werd' uitgesproken.
Deze geestelijke h'ad namelijk amnes
tie gevraagd vpor aUe politieke gevange
nen, die uit zuiver Vlaamsch idealisme
Zouden gehandeld h'ebb'en en hij Zette
de gelooVigen aan om' te bidden, opdat
Vlaanderen nog meer zou vervolgd wor
den. Zoo alleen kon de verontwaardiging
stijgen in de massa en haar voeren tot
Volledige opstanding.
De vernam vanochtend in de wandel
gangen van h'et Gerechtshof, dat er een
een onderzoek tegen 'dezen priester werd
bevólen op grond yan h'et art. 268 van
Eet Belgische Strafwetboek dat luidt' al'sl
Volgi„Zullen gestraft worden m'et eene
gevangenz^üng vlan ach't dagen tot drie
maanden en eene, Doete Van zes-en-twintig
tot vijfhónderd francs, de bedienaafs vanl
een godsdienst, die in de uitoefening
vin h'un ambt, door redevoeringen in
•ijpenbare vergadering uitgesproken, de re
geering, eene wet, een koninklijk besluit
elk andere acte van de openbare maehti
*£*rj urJ'tfll attiigcv allcu ifeDIfe"".
Een geheim politie-inspeeteur had de
kanselrede opgenomen en bij' den Procu
reur des Koning® ingeleverd, die een'
onderzoek beVal. De betrokken pastegn
werd reeds herhaaldelijk in verhoor ge
nomen en als bewijsstuk werd tegen hem
Q.m. aangevoerd mijn Verslag in hét „Al
gemeen Handelsblad", dat deze kansel
rede „reVolutionnair" nosm'de en „een
bewijs van de Verregaande ontevredenheid
onder de geestelijkheid over de wantoe
standen, die 'hier blijVén heers'c'hen".
Getuigen ten laste kónden tiet heden
niet gevonden worden. Wel Waren er Vol
gens den politie-inspeeteur een achttien
hónderd menschen in de kerk, maag allen
even verdacht als de pastoor, en die,
kondpn dus het Belgisch gerecht in deze
aangelegenheid niet helpen.
Be scheepvaart op de Schelde.
Gistten zouden op de Schelde, tus
sehen VlisSingen en Hoboken, peilingen
worden gedaan met het doel, om talrijke
Verbeteringen vóór He sch'eepv'aart aan te
brengen en zal ook een nauwkeurige in
spectie gedaan worden der boeien, lich
ten en lichttorens.
Inbr»ak bij Scotland1 Yard-
In New-Scotland Yard, h'et hoofdbu
reau, der Lon'densöh'e politie is ingebro
ken. De dieven schijnen door de posten
te zijn betrapt, doch konden zich uit
de voeten maken met medeneming V.an
een hoeveelheid geyangeniskleediag. Ver
moedelijk trachtten zij hij' deafdeeling
„gevonden voorwerpen" te komen, waair
gewoonlijk vele dingen van waarde be-
rftist'en. j
De politieman had de volle waarheid
gesproken: de kist was ledig!
Men liep in alle haast naar het jacht-
Daarvan ten minste zou men meester
blïjVen.
Maar aan de kade een nieuwe en
nog groioter teleurstelling..
Het sierlijke vaartuig, dat sedert eenige
uren niet meer hswaairt weid.) had vój'ór
'zonsopgang het anker gelicht.
Dat was nu minstens zes uur geleden,
het bevond Zich dus buiten hét bereik
zijner vervolgers.
TWEED® DEEL;
Dp vluchtelingen*
HOOFDSTUK I.
Töen mistress Claudia in de akelige
woning der doodgraversfamilie tot Zich-
zelve kwam, 'beschikte zij ook weldra
weer over haa,r volkomen helderheid van
geest.
In een enkel oogenblik herinnerde zij
fich tot in de kleinste bijzonderheden
de omstandigheden, die het Verschrikke
lijke drama hadden vePgezelds
1 (Wjordt veEvolgdi J
