i
tZTvoZTÏn^tü Tan de+ ZU
MAANDAG 25 SEPTEMBER 1922
UIT ZEELAND.
MIDDELBURG
VLISSINGEN
GOES
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
Architectuur
NIEUWE ZEEUWS
Rechtzaker
VISSCHERIJ.
Sport en Spei.
fc'in'gsuilslag „urbi et orbi" door zeker
deel der pers verkondigd. Met' zooveel
Stelligheid werd die meening verbreid,
*lat ook enkele uit hef rechtsche kaimp,
onder den indruk kwamen van het ge
roep. dat het heengaan van Aalberse door
Jiet landsbelang gcëiseht werd.
Daartegenover wenscKen wij kopt de
redenen te ontvouwen, die ons leiden tot
de meening, dat het zou zijn geweest
een ernstige politieke fout', indien Aal-
oerse over boord was gezet en dat wie
gezonde ontwikkeling van ons sociale
leven begeeren, dankbaar lieben te zijn
voor de voortzetting zijner functie.
Dat Aalberse bleef juichen wij toe,
omdat hij zich in de jiaren van zijn minis-
jtersdhap betoond heeft een onvermoeide
Werker, die met groot talent de uiteen-
locpende zaken v,an zijn departement be-
heeTschte. In den wirwar onzer verzeke
ringsinstellingen is hij thuis; als "weinigen
met den opzet en de uitwerking der so
ciale maatregelen is hij tot in bijzonder
heden op de hoogte. Nu in de komende
'periode reorganisatie aan de orde is, nu
mot name systematische eenheid in de
nitVoeringy der verbrokkelde sociale ver,
zekering een der belangrijkste program
punten vormt, zou het aanmerkelijke
krachtsverspilling Zijn, indien zoo erva
ren bewindsman als de tegenwoordige mi
nister van arbeid moest plaats maken
voor ejji opvplger, die zich in de zaken
goeddeels nieuw heeft in te werken.
Dat Aalberse bleef juichen wij toe, om
dat zoo voldoening wordt geschonken aan
groote groepen in de antivevolutionnaire
.partij, die zijn arbeid met dankbare in
genomenheid waardeeren. Aan laakbare
overdrijving zouden wij ons schuldig ma-
kon, indien wij beweerden, dat die waar-
"deeriug algemeen was. Daar waren wel
eens hoeren, middenstanders en werkge
vers, die ovfer Aalbejrse's Voortvarend'*
beid bedenkelijk liet hoofd schudden.
[Ruimschoots weegt daartegen op de wor-
me sympathie, waarmee onze christelijke
vakorganisatie hem' tegentrad. Voor de
toekomst onzer partij is het vian groote
'beteekenis die band met onze arbeidsbe-
weging nauw te bewaren en liehl zou
het tot verkoeling hebben geleid, indien
in dit christelijk kabinet werd gemist de
man, die zich met gloeienden ijver gaf
voor de verheffing van het m'aatschappe-
lijk zwakke.
Dat Aalberse bleef juichen wij toe,
omdat, zoo waarborg Wofdt gegeven, dat
in de komende jaren niet zal worden
gevolgd een reactionnaire politiek, die
met /ekere graagte de malaise aangrijpt
om. sociale hervormingen ongedaan te ma
ken of tegen te houden. Met waarachtigten!
hervörmingsdpang is deze man bezield
en wanneer de nood der tijden hem op
meer dan één punt verbiedt aan dien
drang gehoor te geVen, da,n is juist zijn
persoonlijkheid de vertrouwenwekkende
figuur, die Joen berusten in bet
uDMijvën van kostbare maatregelen.
Dat Aalberse bleef juichen wij toe,
rtadat hij niet is een radicaal doordrijver,
een doctrinaire kamergeleerde, die met
halsstarrigheid het eens gekozen stand
punt blijft handhaven. Hij staat midden
in de werkelijkheid, voelt die Werktelijk-
aan en is bereid aan de ontwikkeling
der tijden de hand te geven. De sympa
thieke houding, door. hem aangenomen bij
do wijziging van de Arbeidswet, toen
door een stuk Van de door hem zelf ge
geven wettelijke regeling van den acht-
urendag een streep moest wqrden ge
haaid, toonde aan, dat ook door hem
de keer in ons bedrijfsleven levendig Wordt
beseft en aanpassingsvermogen aan den
gewijzigden staat van zaken hem niet ont
breekt.
Man dat aanpassingsvermogen zal de
minister in de drie jaren Van nieuW
regcexingsheleid meermalen blijken moe,
ten geven. Menige maatregel wij den,
ken bijvoorbeeld aan het Vpor-ontwepp
Tjaridarbeiderswet Welke totstandko
ming in tijden van opgaande conjuetuur
"kön bordes SgBVaard,- mbet thans als
onaannemelijk worden afgewezen.
Dat Aalbersg bleef juichen wij toe,
omdat hij met zijn blijveA 'f la-ndS belang
stelt boVen persoonlijke consideratiën. De
minister van arbeid moet vpelen, dat' hij
tegengaat een periode, waarin hij Weinig
dank, veel ondank moet oogsten, waarin
hij talrijken moet teleurstellen waarin
hij veel moet prijsgeven, wat hem per-
^xralijk lief is. Als trouw vaderlander
liengt hij een offer van beteekenis.
God geVe-, dat dit offer niet' tevergeefs
WOTde gebracht!
Do laatste muziekuitvoering in dit
seizoen: door het Middelburgsen muziek
korps op het Molenwater te geVen is vast
gesteld op a.s. Woensdag, Mocht dien
dag door slecht weder de uitvoering wol
fden afgelast, dan zal zij Vrijdagavond
plaats hebben.
Gisterenmiddag omstreeks 12 uur
ontstond brand in een Schuurtje achter
de woning van H. aan den Noordweg,
die bezig was 'zijn kippen te roosteren.
Het schuurtje stond op 50 M. afstand
van de woning, zoadat gevaar voor uit
breiding niet bestond. Door de politic*
(met minimaxen en verder met em
mers water werd bet vuur gebluschi,
zoodat de mede uitgerukte slagenwagen
-van de gemeentewerken niet behoefde
«te worden gebruikt.
In den nacht van Vrijdag op Zater
dag werd door de politie geconstateerd,
,dat bij den café-houder H. aan de 'Las
.tijnsche schoolstraat te kwart oyer twee
nog bezoekers aanwezig waren en hen
nog gelag werd gebracht. Tegen 11. werd
tproces-vtrbaal opgemaakt wegens het na
sluitingsuur jiog bezoekers in zijn café
hebben en tegen de drie bezoekers, zekere
A., O. en L'. wegens het nog daar aan
iwezig zijn.
Het tegen gisterenavond aangekon
digde vijfde Zondagayojidconcert moest
wegens het Slechte weder worden afgelast.
Vrijdagmjddag hield J. 6., wonende
te Souburg, zich in de Aagje Dekenstraat
alhier, terwijl hij op een rijwiel zat, Vast
aan de met kolen geladen vrachtauto; van
de firma Wibaut. De man kwam te val
len. De onvoorzichtige bekwam een been-
en een armbreuk en werd ter verpleging
tin het R.-K. Ziekenhuis opgenomen.
HOOGWATER.
Maanjdag 25 Sept. 4.50 uur vin. 5.14 niffl.
Dinsdag 26 Sept. 5.39 uur vim. 6.03 nm.
Woensdag 27 Sept. 6.28 uur vin. 6.52 nm.
Donderdag 28 Sept. 7.22 nur vin. 7.46 run.
Vrijdag 27 Sept. 8.35 uur vin. 8.59 nm'.
Alhier kwam binnen het Engelsohe
stoomschip „Wear" van Nèw-Castle met
een lading steenkolen voor de Gasfabriek.
Wat cr deze week te doen is:
Maandag om 8 uur, repetitie der har.
monie St. CaecHia in het St. Vincentius-
gebouw; om 8 nur vergadering voor de
R.-K. Propagandaclub St. Thomas van
Aquino, in het R.-K. Vereenigingsgebouw,
Nieuwstraat; om 8 u,ur in hetzelfde ge
bouw, repetitie van de R.-K. Tooneelver-
eeniging Vriendenkring.
DinSdag om 8 uur, repetitie van de
zangvereeniging St. Ursula; om 8 uur,
bijeenkomst van de schaakclub v. cl. Ka
tholieken Kring in net lokaal Burning; o.n
8 uur, repetitie voor de Topneelvereeni-
ging Vriendenkring in het Concertgebouw;
Om 8 uur repetitie voor de Zangver
eeniging Hosanna in het R.-K. Vereenj-
gingsgebouw. Nieuwstraat.
Dinsdag, Woensdag, Donderdag en Za
terdag, lessen voor de R.-K. 'T. V. Sparta
als naar gewoonte.
Woensdag, om half 8 uur, repetitie van
Gregoriaanschen zang; om 8 uur, repe
titie voor alle leden van hjet R.-K. Zangi-
koor Cantemus Domino.
Vrijdagavond oan 8 ,uur, bestaursver.
gadcring van den R.-K. Volksbond; om 8
uiur vergadering van de Vincentiane.n.
"Zondagmiddag van 35 uur, dansles
sen van de R.-K. Dansclub Entre Nous.
Het' aanbiddingsfeest in de St. Ja-
eobuskerk is uitgesteld tot 22 October.
Gevolg geveilde aan het vereerend
Verzoek van boogerliand, hebben de beide
hier bestaande harmoniën: „Euphoiiia"
en „Hosanna" besloten op a.s. Zaterdag
avond 30 Sept. 1922 van 8 tot 10.30 uur
om beurt op: de tent op de Groote Markt
te concerteeren, zoodal de gebruikelijke
pauze vervalt.
In een volgend nummer zullen de pro
gramma's meegedeeld worden.
De voorziening der vacature
Dr. De Ruijter de Wildt in den
Raad der Gemeente Goes.
Volgens art. 33 c der Gemeenteweti,!
zooals dit luidde ingevolge de Creaneente-
w ets-"wijziging van 1917, zou de vacature
dr. De Ruijter de Wildt onvervuld moeten
■blijven, daar de naam Van genoemden'
.lieer de laatste was van lijst no. 6 (Vrij
zinnigen). Do wijziging, welke bij wet
van 24 December 1921 in de Gemeentewet
werd aangebracht, bevat echter eenige
belangrijke bepalingen, namelijk;
1, dat een candidaat, die door hét
Centraal Stembureau is verkozen ver
klaard, doch zijn benoeming niet heeft
aangenomen, wiens plaats is opengevallen
wegens het niet tijdig inzenden van zjijn
geloofsbrieven, die niet is toegelaten op
grond dat hij niet voldeed aan de eischen
voor hét lidmaatschap gesteld, of die
opgehouden heeft lid van den Raad te
zijn, op hun verzoek geacht kunnen wor
den weder op de lijst voor te komen
(art. 16 a);
2j dat wanneer een lijst geheel Is'
uil/geput en niet mot een ahuërë iljsl'
Verhei)den, de Vrijkomende zetel wordt
toegekend ^an ïc jjjst met de grootste
Vest (art. 38c, dgrde lid).
Deze wijziging is bedoeld te Voorkomen
dat Gemeenteraden in den loop van de
vierjarige zittingsperiode onvoltallig zul
len worden, een omstandigheid die zich
in meerdere Gemeenten van ons Land
reeds heeft voorgedaan.
Deze wet zou in werking treden den
dag na dien harcr afkondiging.
De Regeering meende bij nader inzien
evenwel, dat deze laatste bepaling onge
lijkheid zou scheppen naar gelang het
openvallen van een plaats zich had voor
gedaan vóór of na die inwerkingtreding,
reden waarom zij Voorstelde, dat de ge-
heele nieuwe regeling boven-geseheteti
eerst in werking zou treden na de eerst
volgende verkiezing, in het algemeen dus
na September 1923.
Ingediend werd evenwel een amende-
ment-Snoeek Henkemans, bepalende dat
art. 38 c, derde lid (hierboven genoemd
sub 2 e), dfdelijk in werking zou treden.
Dit amendement werd met 44 tegen 34
stemmen aangenomen en vastgelegd in
de wet van IA Januari 1922. Krachtens
deze wet worden de candidaten van de
lijst 6 (Vrijzinnigen) niet meer in de
gelegenhc-id gesteld, zich opnieuw uit te
spreken, doch' gaat, aangezien lijst 6 niet
met. een andere lijst was verbonden, :1e
zetel over naar lijst 4 (die van de
S. D. A. P.), welke het grootste overschot
aan stemmen had, n.l. 94.
De hierop nog voorkomende candidaten
zijn in de volgorde waarin ze voorkomen
krachtens de rangschikking ingevolgV het
toen ter tijd geldende art. 104 deT kies
wet welke rangschikking blijkens Kon.
besluit van 18 Augustus 1922 gehand
haafd móet blijven.
1. de heer A. M. van Paassen;
2. de h'eei' J. Weststratie,
Mitsdien is de heer van Paassen think
benoemd Verklaard.
Kapelle. Er heerschlt tegenwoordig een
buitengewono drukte aa.n het' Spoor.
Groote hoeveelheden uien worden ge
sorteerd en verzonden, waarvan het groot
ste deel naar hetf buitenland.
Daar er dit jaar veel uien verbouwd'
zijn en het beschot! goed' Is, Is het ge
lukkig al ia de prijs niet hoog
dat er nogal vraag is.
De eerste suikerbleten werden re'eldS
aangevoerd. Ze zijn nog maan klein van
stuk, wat, met het) oog op den nog zeer
vroegen tijd niet te verwonderen Valt,
In deze gemeente worden pogingen
aangewend, om de vroeger bestaande
Handboog-sociëteit, die wegens gemisl aan
geschikt terrein hjaar steng moest op
ruimen, te doen "herleven, daar- nu een
geschikter plaats kan verkregen worden.;
Verschillende ouJd-l'eden en ook cen'ijgti
nieuwe leden gaven zich bereids op, zoo
dat spoedig een vergadering zal gehouden
worden ter Verdere bespreking en het
kiezen van een bestuur,
Hoedekenslterke. Dhr. I. Traas, agent
van Politie te Middelburg, voorheen hier
woonachtig, slaagde heden te Amsterdam
voor het politie-diploma met aanteekening
De voor de LandbouwVereeniging
„Onderlinge Hulp" alhier geleverde Kaï
niet bleek na onderzoek! door het rijks-
lanldbouwproefstation te Maastricht 12,4
procent gehalte aan kali, oplosbaar in
water, te bevatten, zoodat aan de opge
geven garantie juist is voldaan.
's-Heerenhoek. Door den Commissaris
der Koningin in deze provincie zijn als
Zetters van s Rijkst Directe Belastingen
herbenoemd: J. B, Werrl) en Oh. P. Ser-
rarens.
-Op 1 October a.s.- zal de nieuwe
verordening- op de keuring v.an vee en
vleesch in deze g'emcentq in haar vollen
omvang in werking treden.
D;a wintercursus voor het Vervolg
onderwijs aa.u do Gemeenteschool! zal op
16 October aanstaande aanvangen.
's-Hcerarendskerke. Vrijdag is do rij
wielhandelaar J. M.- alhier de' dupe ge
worden van een oplichter. Dies middags
kwiam er een net* gekleed' heer vragen
om een rijwiel te huren om even naar
Heinkenszand te rijden, teneinde daar
eenige personen te bezoeken, wiens namojn
hij noemde; hjji gaf da verzekering, -dat
hij 's avonds 5-uur terug zou zijn, maar
tot heden ïs hjj! nog niet teruggekeerd.
De Politie doet onderzoek.
I.Tzendijke. Een Her personen, die be
hulpzaam was, bij hat ruimen v,an het ten
toonstellingsterrein, kreeg een b,alk op
het hoofd. Hoewel hij een bloedende wonde
bekwam, had hpt incident! toch geen ern
stig gevolg.
De heer Dïeleman uit Biervliet reed
verleden Woensdag per auto naar de
Markt te. Oostburg'. Nabij' de huurt' Klein-
Brabant, waar da Weg een scherpe bocht
maakt, kwam de a.uto in een sloot terecht.
De auto was nogal' beschadigd'; do inzit
tenden kwamen met den schrik Vrij".
Oostbnrg. D|e Verkoog va,n de Spbriëtas-
bloem voor Üe R.-K, RieelasseeringSVeree-
niging, op Zondag 24 September genou-
den. heeft Iijer da som van ongeveer f23
opgebra-cht.
Sas-van-Gent. Het' ïs thans" duidelijk
zichtbaar, dat üe bietencampagne, nabij is.
In en nabij 'heide suikerfabrieken wordtin
de noodige voorbereidende werkzaam held en,
getroffen om van waf to kunnen steken.
De Coöperatieve suikerfabriek heeft
reeds proef gestoomd, terwijl de suikerfa
briek Malota.ux dit eveneens binnenkort'
zal verrichten. De campagne aan eerstge
noemde fabriek begint! in, de le helft van
October; laatstgenoemde fabriek! zaï om
streeks half October aanvangen. Men
voorspelt echter dat de campaglie's dit
jaar niet lang zuilen loopen. In elk geval
ligt er voor den werkman een centje Weg
gelegd, wa.t in dezti benarde tijden, zeker
van pas Zal komen.
Dinsdagavond) '7 uur houdt de R.-K.;
W erjiuêaenvereênïglïl^' „C-L. X UO iL'd
algemeene ledenvergadering in het patro
naat. '1
Agenda; 1 Opening'; 2, Notulen; 3, In
stallatie nieuwen Geestelijken Adviseur
4, Spreekbeurt van den heer Vervaart uit
Hulst; 5, Rondvraag en sluiting,
Verleden week vergaderde de R.-K,
Tponeelvereeniging „Sursum Corda", on-
derafdeeling van Üe R.-K. Werkliedenver-
eenïging, in liet patronaat. De opkomst
was algemeen, Wel een bewijs, dat de leden
met de vereeniging, wiens le bijeenkomst
het was, medeleven.
De Voorzitter, de heer Cortvriend,
opende met den Christelijken groet, waar
na de secretaris, de 'heer Richard! Ver-
cauteren, de notulen voorlas, welke onver
anderd werden goedgekeurd.
Vervolgens kwamen in behandeling de
ingekomen stukken, en installeerde de
Voorzitter met een hartelijk welkoms
woord enkele nieuwti leden. Da stukken
welke voor uitvoering in aanmerking ko
men, werden aau een bespreking onderwor
pen en vielen Zeer in den smaak. Binnen
enkele dagen zullen de rollen verdeeld, esi
half Februarie het eerste concert gegeven
worden voor Üe leden van da R.-K.: "Wexk-
leidenvereehiging en hunne hjiisgenooten.
Tot slot sprak da Voorzitter waardee-
rende woorden tot den secretaris en re
gisseur voor hun moeitevollen arbeid. 8pr.:
heeft- niet he't plaU op elka vergadering
lofbetuigingen te richten, op de le ver
gadering wil hij echter speciaal den secre
taris en regisseur danken.
Nog werd, na eenige minder belangrijke
veranderingen, het reglement, ontworpen
door den heer R. Stofferïs, goedgekeurd,
waarna de Voorzitter deze gezellige ver
gadering sloot met den gebruikelïikon
groet.
Donderdagavond 8 nur hield de
„Kplenbond", afdeeling van de R.-K.
Werkliedenvereeniging, een. algem. verga
dering in het patronaat., Dti opkomst was
slechts gering, waarover de Voorzitter,
de heer Aoda, in! bet openingswoord,; zijn
spijt uitdrukte.
De notulen üer vorig'e vergadering wer
den door Hen secretaris, den heer L. Kiujdtj
voorgelezen en onveranderd goedgekeurd.
Ni de behandeling dei' ingekomen stuk
ken, bracht Üe secretaris liet le jaarver
slag uit. Voorts werd vanaf de bestuurs
tafel medegedeeld; dat aaU 16 handelaren
prijsopgave van kolen waS verzocht, en 9
opgaven hij den secretaris waren binnenge
komen. Laagste inschrijver wad de heer
Eng. Bauwens uit Westdorpe, aan wien
de leVering werd opgedragen.
Wqgens periodieke aftreding van den
secretaris en één bestuurslid, moest een
verkiezing plaats hebben. Tot. secretaris
werd opnieuw gekozen da heer L, Kindt,
tot bestuurslid Üe lieer P. Verplanken.*
Van de rondvraag wensohta geen der
aanwezigen gebruik te maken, waarna de
Voorzitter de bijeeenkomst sloof met den
Christelijken groet.
Besmettelijk16 ziekten.
Het aantal' .gevallen van besmettelijkei
ziekten over üe week van 10 tot en met 16
Sept. in üe provincie Zeeland" bedroeg1:
Roodvonk: Wemeldinge 1.
DjphtherïtisHontenisse 1.
Woningbouw.
Be Minister van Arbeid leeft goedge
vonden dat vroeger toegekende bijdragen
voor woningbouw zuilen worden uitge
keerd aan de gemeenten:
Biervliet, ten behoeve van. P. Dieleman
f1050;
'Hoek, Ten behoeve, van J. Van 'tHoff,
f1064;
Aontenisse, ten behoeve van' J. As, 'de
Bruijn, f1750 en van Th. E. de Vlieger,
f 1200.
LICHT OP t
Op üe onderstaande data, moeten de
lichten worden ontstoken olm":
7.27 uur nm. op 2425 Sept. 6.21 vïm.
7.24 uur n.m. op 2526 Sept. 6,24 v.ttii
7,22 uur nm. op 26—27 Sept. 6.25 vm'.
7.19 uur n!m, op 2728 Sept. 6.27 vm,.
7.17 uur run. op 28—29 Sopt. 6.28 vm".
7.15 uur nm. op' 29—30 Sept. 6.29 vm'.
Voor rijtuigen en motorrijtuigen is dit
resp. een half uur later en een h|alf vroe
ger.
Kerk en Toren te Kapelle.
Op ruim eeu uur afstand van Goes
ligt h'et dorp Kapelle, aan het station)
Kapelle-Bie:zelinge Van den Staatspoior-'
weg. De 'welvarende en nette plaats is
schilderachtig gelegen tusschen het zware
gehoiomte en uit de verte reeds kenbaar
aan haar 65 Meter hoogen toyen, die
zich statig hoVen het' groen vjerheft.
De kerk vormt met den tbfren één
geheel en is een der fraaiste en meVk1*
Waardigste monumenten van dien aard
van Zeelanddagteekent uit hét begin der
XV. eeuw, zooals blijkt uit een opscjhrifti
boven den hoofdingang, aan de vjoor'zijdei
van den toren. Dit opschrift luidt al
dus: „1427. Heinrich' van Abeele Jacob
Wjllemsz. Pieter Govertsz. héijh St"i i t
Ahdries Wallemsz.
Tusschen 14 en 27 Van het jaartal
treft, men een monogram, hetwelk zeer
onduidelijk is en waarvan de beteekenis
onbekend bleef.
Vermoedelijk hebben wij hier het merk-1
teeken van den bouwmeester voor ons
zooals men dit meermalen hij ïniddel-
eeuwsche gebouwen aantreft. De méde-
deel ing daarVan kan misschien voor an
deren een opwekking zijn om dergelijke
(monogrammen, die nog op| vele plaatsen1
van ons land aanwezig zijn, hekend te ma
ken. Door onderlinge vergelijking zouden
ongetwijfeld belangrijke bijzonderheden
aan het licht komen omtrent de werking
der bouwhiitten en de namén der bouw
meesters uit dien tijd. Het weinige dat
!men daaromtrent weet', is nog van
Vreemden oorspjrong; 'hier is aan dat on-
tlmoek bijna »iet§ ^daan. 1>
gelegen °f! een ruiin teryern der voorma
lige begraafplaats ,met de: richting dclr
legnte-aa Mar het Oosten; Zij is dus
'evenals bijna alle Katholieke kerken van
vioegeren tijd „georiënteerd".
Het gehéele gebouw is in baksteen uit
gevierd met spaarzaam gebjruik vjan zand
steen. Het heeft een lengte van 50 Me
ter: hij een breedte van 17 Meter. De
inwendige ruimte der kegk is verdeeld
ir. drie schepten of beuken met veelhoe
kig gesloten koor aan het middenschip,
waaraan door latefen uitbouw eener kapel
sdhijhbaar e©n verdubbeling is ten deel ge*
V'allen. Het middenschip is breed van as
tot as 'gemeten 8.60 Meter en de zij-
teehepen ieder 4.20 Meter.
Een fraaie bouten kap! dekt als ton
gewelf het kerkruimde gepirofileerd'e
ribben zijn bij hun geboorte Veysierd met
"rijk gtibeeldhöuwde figuren, vermoedelijk
Voorstellingen der Apostelen, onder bal
dakijns en steunende op karakteristiek1
g'ehlouwen draagsteen.
De kap'iteelen in de kerk zijn eenvoudig"
die in de koren rijker met fijn gebeeld
houwde koolbladeren Voorzien. Alles is,
echter overdekt geweest met een dik lijk
kleed, ontstaan door het ontelbare mlalen
overwitten, zoodat' de fijnheid «n rijk
dom van het beeldhouwwerk bijna geheel
verborgen zijn gewojrden, evenals het
schilderwerk dat ongetwijfeld eertijds de
kerk Versierde.
Het is slechts dioor ouden van
dagen dewelke hij de dorpelingen nog in
het geheugen zijn, verhaald van een licht
blauw geschilderd plafond met gele
(gouden?) sterren. De steenem venst'ertra-
ceringen aan de Zuidzijde zijn. .nog allen
aanWezig, die in de kooren <sn aan de
Noordzijde zijn echter jamhitetrlij'k uitge
broken en vervangen door houten stijlen,
terwijl de uitmuntend geprofileerde raam",
omlijstingen eenvoudig vlak zijh wegge
hakt en in plaats daarvan een dikke
laag cemeut is aangebracht, die nu reeds
niettegenstaande haar kort bestaan, scheu
ren Vertoont en een spoedigen ondetganS
tegemoet gaat.
De beeren of conterfofften der muren
waren vroeger afgedekt met pinakels van
natuurlijken steen, die, toen zij voor en
kele jaren in bouwvalligen toestand ver
keerden, zijn verwijderd om plaats te
maken voor afschuwelijke klompen Van
gegoten cement. Van de Oude beschil
derde kerkramen zijn in de koren nog
enkele brokstukken aanwezig, die ons
nog slechts een flauw denkbeeld kunneli
geven v!an het schoone geheel, dat vroeger"
daardooT werd gevormd.
D e toren, waarin zich de Vroegere
höofdinging der kerk bevond, heeft een
vierkanten vprm, is afgedekt met een
gemetselde spits die in de laatste weken'
van een zware loodbedekking van pl.m!
5000 kilogram' is ontdaan, en versierd'
met vier mede gemetselde hoektorentjes,;
een constructie die in ons land nog slechte
eentaaal voorkomt en wel bij den toreif
van de Oude Kerk te Delft.
Omtrent de beteekenis dezer viel* to
rentjes, die men vroeger meer aantrof
loepen verschillende lezingen,, volgens
sommigen zou het een teeken zijn van een!
„Mpederkerk", volgens anderen van een
.".Kapittelkerk". De geleerde J. a. b.
Utrecht Dresselhuis ontdekte uit een tes
tament Van het' begin der vijftiende eeuw»
(lat Kapelle (le oudste hoofdplaats is vaa
het dekenaat van Zuid-Bevjeland en komt
daardoor tot het' besluit, dat' de kerk
ils teeken dezer waardigheidf vermoede
lijk die bekrooning draagt, na eerst aan
getoond te hebben, dat de beide vroegere
meeningen daaromtrent onjuist waren.
In de kerk treft men, behalve ©en fraaie
Schepenbank van het jaar 1641 nog een
gedeelte deT Gothische koorbanken aan,
die zeer waarschijnlijk dagteekenen uit
den tijd dat de kerk werd gesticht. Het
onbeschadigde doch vroeger dik ecVrfdo
vhorstuk deZer banken is vjelrsierd met
fijn gesneden traceeringen. De zitplaatsen,,
bestaande uit opslaande zittingen met
kTaagstukk'en aan de onderzijde, zijn doolp
leuningen van elkaar geseheiden. Het
beeldwerk der leuningstukken is echter
Zeer beschadigd. Aan de wanden vindt
men thans in verticalen stand de vroeger
op den vloer gelegen mooie hardsteenen
grafzerken, die uitstekend zijn gegraveerd
en door hun artistieke behandeling eeï
duidelijk bewijs geven van de ontwikke
ling en van de «kunstsmaak in vroeger
eeuwen. Bovendien vormen zij een belang-
rijke bijdrage voor dti kennis der toen;
toalige kleederdrachten. Onder de fraaist»
noemen wij een zerk, vïoegex in de nabij
heid van het nooderkoor, waaronder eeS
naamgenoot rustte van ecu 'der stichters;
van de kerk, blijkbaar uit de vlolgena»
geplaatste inscriptie:
Hier leit begrave Jacob Van Abe/a
die sterf int jaer 1466. acht dagen na
Bamisse (is na den feestdag omn Sv
Bavo (1 October) diteopj 9 October 1)
Hier is begrave joncfr. Mechtelt van'
Bruelis Jacobs wijf sterf a1473. te
uïjtgange Mei (is °P den 31 Mei.) Een
zerkje waarop in krachtige trekhtin een
kinderfiguur is weergegeven draagt hef
Volgende opsolirift:
Hier leet Aechte. Clarisdocht'er. sterf
int jaer 1469 24 dagen in oegst (24'
Augustus) God heb de ziele, hede leeVe eiï
merge doot. heb dati voor ongein tis een
wijsheid groot.
In het Zuiderkoor bevindt zich bet
mausoleum of praalgraf voor ThiliberiJ
van Tuyl van Serooskerke, waarop levens»
groot zijn uitgehouwen een edelman in
ridlderkleeding en een vyouw in laag ge
waad.
Van boven staan de wapens van V.aö
Tuyl en Heer 'Jansdam en daarnevens
zestien kwartieren Hef onderschrift,
luidt'
„Hier leyt begraven de WelEdeleA1
Heer Jonckheer Thilibert van Tuyl van
Serocskerke, Ridder, Vrijheer, van Tien
hoven. Heer van Maalstede Capelle, Bie-
zolinge. Gecommitteerde, raad van de Ed-i
Mog, Heeren. Staten van Zeeland en raadt
teï admiraliteit!; die stejrf 1639 détf 23
April en Jonckvr. Anna van Heeir Jans
dam, zijne huisvrouw, die sterf den 23
Febr -a. 1643.,.
De kerk te Kapelle" alsmede de tortjrt
hebben in da laatste jaren veel Verloren',
dat met betrekkelijk' geringe kosten had!
behouden kunnen worden, het geheel blijft
echter nog altijd een merkwaardig Ste*
bouw, dat een bezoek overwaard is en et,
bestaat gegronde hoop, dat' hetgeen oor
spronkelijk bleef, Voor verderen onder
gang zal worden behoed. Als algemeenö
regel worden de daden van wandalisme,
zöoals die hiér zijn gepleegd gaarne op
rekening gesteld van, de betrokktin beste'
ren. Het Gemeente en Kerkbestuur te Ka
pelle mag echter daaromtirent niet hard
worden gevallen, want waar honderden'
guldens door het kerkbestuur beschilê-
baar Werden gesteld om eene oude woning
aau te koopen en af te breken t'enee'ndel
een ruimer gezicht op het gebouw te Ver
krijgen en het oude kerkhof in een firaaien;
aanleg Werd horschapen, geheel omgeven
door een ijzeren h'ek, daajr meen ik, dat
bij juiste voorlichting, genoegzame me
dewerking zoude verkregen zijn om h!eï
fraaie bouwwerk de rechtmatige trots
der inwoners van Kapelle, zooveel móge
lijk in zijn oorspronkelij'k'en toestand tia
behouden. Zij" dan ook' tblans hulde' ge
bracht een het Gemeente- en Kerkbestuur
van Kapelle, die na; verloop van vele
jaren besprekingen en onderhandelingen!
met hóogere Colleges hebben gevoerd, er
thans in geslaagd zijn, (de restauraties vat
beide gebouwen ter hand te nemen. Ge
lijk Velen onzer nog in, het gehtingfert
ligt werd in het jaar 1894, onder archi
tect Hanninck uit Goes en bouwmeester
wijlen P. Dronkers, de gehcele indeeling
der zitplaatsen uitgebroken en vervangen
1) St. Bavo Ï9 da beschermheilige van
Gent, waarvan het oudste religieuze ge)
bouw Was de St. Ba.afs abdij (abdij van Si-
Bavo). Onder de uitgestrekte goederen
(lezer abdij behoorden ook de landen dl»
later Noord- en Zuid-Beveland (BaVo-
land) zijii geWorden.
door in htit middenschip
hellende brug met zij-betii|
plaatsen. Dewelke na twee
onpraktisch in het gebruik
In 1896 onder architect J.
nit Rotterdam en bouwmeest
van Maris wederom Werd ui
(gebouwd werd in den tranll
zich thans bevindt- Aange:
laatste ombouwingen betrof
het inwendige der kerk. Tl
druk bezig met kerk en koo:
te restaureeren, hetwelk gei
architect Herm. V. d. Ivlo
en bouwmeester de firma D
"Wat de toren betreft, deze
xatie onder architect Ir. Jos
C-B.Iz. en bouwmeester M.
Zonen.
Naar het zich laat aanzien,
delijk de tijd wel een paar
geworden zijn alvorens het g
is ten uitvoer gebracht.
Kapelle, September 1922.
H. P. Gl
Arr.-RcoJitbanii te Midde
Zitting van 22 September
gesproken wei-den de volgende
mishandelingP. S. v. B., L
D. E., 20 j„ Schoonldij'ke, bei;
15 ld. h.; meineed bij boedelsc
C., 56 j„ landbouwer, Hejnken
yaarding nietig verklaard; ni
bevel ambtenaar: G. T., 29 j.
Briewegen, f 15 of 15 d. h.mi:
J. v. d F.., 49 j., Iersekti,
d. h.wederspaunigheidW.
N.- en St.-Joosland, f25 of
mishandeling: M. v. S., 29 j.„
Souburg, f 15 of 5 ld. h.bet d
een anders kuikens E. M. V., i
53 j., Nicuw-Nanien, f 10 of 10 "d
vredebreuk en mishandeling
42 j., Temeuzen, £20 of 20 d. h
i: flebre.ukH. D. de C„ 21 j.,
■vrijgesprokenwedespannighen
K., 35 j., Terneuzen; verduistei|
I S., 36 j., handelsreizigers, G<
f jeev., vooa-w. proeftijd 3 j.;'di<
f O., 54 Clinge, f 5 of 5 d. h.;
ling: If. L. G., 17 j., Vlissinge"
3 w. t. s.; beleediging a,mbt(
i J„ 45 j„ Biervliot, £20 of 20 d
handelingJ. C. de G., 29 j., 1
f f 10 of 10 d.b.;eenvoudige be
fl J- O. P. 41 j., Middelburg, f
P fl. h.; diefstal: C. P. v. d.
f lerseke, 6 w. gev.wederspa
L. W. J. 39 j., Breskens, £25
j h.; liuisvTedebrouk: W. H. C.,
j; seke, f 15 of 15 d. li.; beleed. ai.
j E F- d. B., 36 j. Vlissingen v'j
j -d'. h.mishandeling: dezelfde f
1 H N' s"'23 j-> M'H
o d. h._; overtreding rijksbelastim
•S T„ 20 j., arbeider, St. Jansteen, 1
tt. h.; A. B., 19 j„ Clinge
1 of 10 d. h.; A. R., 35 j„ Stek
f50 of 500 d. n.; Th. M., 32 j
steen, f'1367.40 of 6 ni'. h.: Th',
fl voren f25 of 25 d. li.; J. sO
fj en W. Souburg, f25 of 25 d. h
'Met gesloten deuren werd g-iste:
de rechtbank te Middelburg be
de zaak tegen A, O. ta. Sluis, 1.
yan het plegen van ontucht. 1
maanden gevangenisstraf,
i In het openbaar werdf o.a. be!
de zaak tegen A. L. en B. J. L, u
vliet beklaagd van mishandeling,
'deze zaak werd dti getuige J. de
een 36-jarige landbouwerskneckt
I dacht van meineed in hechtenis
men, waarop Üe behandeling der za
'der' moest worden uitgesteld. Oo
behandeld de Zaak tegen J. D. uit
dijke, die paarden en wagens uit c
del van zijn failliet' verklaarden ei
vluchtigen vader over dti Belgisch
bracht. In a htet hooren van een 9-tja
ien luidde Üe eisch 6 maarulen geve
'«Straf.
B "Wegéns diefstal van keien ten
'der gemeente Vlissingen werd fegi
vrouwen, A. 0. P. en S> P. aldaai
s, 15 dagen gevorderd1,
gf Nog werd gevorderd teg«n( R.
'Biervliet wegens mishandeling f 1(
v'dagen, tegen A. V, aldaar wegel
handeling £15 of 15 Hagen; Wi
j raS i bek,ej):4 straattype t
delde f 40 of 4Q tegen p, j)
5? &llen, té Hoak wegéns mii
■tJ11tï S?61 25 dagentegen
P. F*. P. uit Clinge wegens diefi
gevang enisstxnf en tegen
tut Graauw wegens het niet volde
een ambtelijk bevel f 15 of 15 dagej
Landbouw en Vee
Aardappelen.
Een aantal Zeeuwsche boeren
voor gezamenlijke rekening een
met aardappelen naar Den Haag
uen, teneinde deze direct to breng
den producent aan den consume
verhand met de huns inziens te
(winsten van den tusschenliandel.
de bedoeling, hiermede Voort te ga
(N. R.
najaar zal er in den
Oost Zuid-Beve-land der Z. L. M.
een ploegwedstrijd worden gehoudi
Het aantal deelnemers be(dr,aiagt
meldinge 5, Biezclinge 9, Kruinin
Waarde 4 en Itilland-Bath 15.
I EB SEKE. 23 Sept,mb-r. De
f 1'.50 per C 800 t0D
'NEDERLANDSCHE VOETBAL]
West. eerste klasse.
(Rottendam: Sparla-H.V.V. 2—0
Amsterdam: Blauw-WjtFeheuopi-u
Dtin Haag. H.B.S.V?O.C. 2—ft
