DAGBLAD VOOR ZEELAND
H
BIJ EEN JUBILEUM
I 3UU ongaschlkthaid
1897-1922
Maandag 3 April 19'i2
I ftirn bij IKn bij verlies van f 7C bijyerllesvan f fjfi bij verlies van f qc bij verlies van f IE bij verlies m
I £00 overlijden I3U een hand ofvoet I 10 eenoog I OU een duim I ud een wijsvinger I 10 een anderen vinger
i enf* öii levenslange
Jubileerenden Z.Ew. Pastoor A- D. C» SCHELLART
Buitenlands^ Overzicht
Rl MTTNJL AND
DUITSCHLAND
BELGIE
IERLAND
Achttiend* Jaar»*-
Hoofdredacteur: J. W. VI E N I N G S.
IIA rJmininfrotti
Rureaux van Redacüe en Administratie: Westsingel. GOES
latere Telefoon: Redactie No. 97: Administratie No. 207
Bijkantoor: MIDDELBURG,Markt 1 en 2, Telefoon No. 474
Abonnementsprijs f 2,50 per drie maanden, f 0,20 per weekt
voor Post-abonnés f 2,90 per 3 maanden.
Advertentiën van 1 tot 6 regels f 1,50, elke regel meer f 0,25j
Contractregelprijs, te beginnen bij 500 regels, beduidend lager.
we Abonnés zijn gratis verzekerd tegen ongevallen krachtens onze overeenkomst met „The Ocean and Guarantee Corporation Ltd." te Amsterdam, Rokin 151, en wel voor de hieronder vermelde bedragent
eden viert de ZeekEerwaarde Heer A. D. C. SCHELLART, Pastoor te
's-Heeuenhoek en President-Commissaris der „N. V. Nieuwe Zeeuwsche
j». Courant", zijn vijf-en-twin tig-ja rig Priesterfeest. De Commissarissen
voelen zich gedrongen, bij de herdenking van dit feest hun President openlijk hulde
te brengen. Uit hetgeen te 's-Heerenhoek gedaan wordt om den Herder der
Parochie te huldigen, blijkt reeds duidelijk, hoe geliefd hij daar is. Steeds is hij
dan ook met ijver en liefde voor zijn zware taak bezield.
Niet alleen bezit hij dien ijver en die liefde voor zijn parochiewerk, maar ook voor
het werk der R.-K. Pers in het algemeen en van de „Nieuwe Zeeuwsciie Courant"
in het bijzonder. Hij is de ziel van onze Vennootschap. Steeds zette hij zijn
schouders onder het zware werk, immer wist hij in moeilijke tijden uitkomst te
vinden en was daarbij altijd hoopvol gestemd; moedig schreed hij voorwaarts op het
oneffene pad der verbreiding van onze Katholieke Zeeuwsche pers en langzaam
maar zeker, stap voor stap wist hij, in aangename samenwerking met de Commissarissen
en de Directie, veld te winnen. Zonder overdrijving mag hier gezegd worden: zonder
PASTOOR SCHELLART geen Dagblad „Nieuwe Zeeuicsche Courant". Wij zijn hem
daarvoor ten zeerste dankbaar en wij vertrouwen, dat onze Lezers ook met onze
dankbaarheid zullen instemmen en heden een vurig gebed ter intentie van den
zullen opzenden tot den Gever van alle goeds. Wij roepen den Jubilaris toe:
„Ad muitos annos!"
Namens Mede-Commissarissen,
Middelburg, 3 April 1922. L. J. MES, secretaris.
Het spreekt vanzelf, dat de Directie en Redactie der „Nieuwe Zeeuwsche Courant
niet achter willen blijven, waar de Commissarissen zoo sympathiek voorgaan. Ook
zij verheugen zich van harte over het jubilé van een Priester, die zoo bij uitstek
overtuigd is van het groote allesomvattende gewicht eener goede Katholieke pers,
dat hij niet aarzelde om bij de voorbeeldige waarneming van zijn herderlijk ambt
nog zijne schouders te zetten onder de reorganisatie van de „Nieuwe Zeeuwsche
Courant", die naar zijn vurig begeeren moet worden HET Dagblad voor de
Roomsche Zeeuwen. De Zeereerwaarde Jubilaris zij ervan overtuigd, dat hij zich
met dat werk, niet minder dan met zijn priesterlijken arbeid voor het geestelijk
heil zijner parochianen, schatten vergadert die noch mot noch roest verteren en die in
steeds rijkere en grootere mate yooi' hem door den Heer der talenten in de Hemelsche
zalen worden opgetast.
Onze eerbiedige, vurige en welgemeende heilwenschqn bieden wij dan ook op dezen
dag van harte gaarne onzen Hoogvereerden President-Commissaris aan. God beware
hem nog lang voor onze Vennootschap, opdat hij-zelf ervare, tot welke hoogte zijn
beleid en wijze leiding haar wisten op te voeren.
DE DIRECTIE EN REDACTIE VAN DE
Goes, 3 April 1922.
„N. V. NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT"
„Ach wat hangt het er veel van af
in welk tijdsgewicht ook de beste menscb;
mag leven!"
Deze klacht gebeiteld inl het marme
ren praalgraf van onzen NederlandsChCn
Taus Adriaan, is van toepassing; op en
mag ook als grafschrift gelden van Kafrel
Fran^ Jozef, ex-keizer-koning van Oos-
tenrijfc-Hongarije, die doo|p het wreedte
lot in ballingschap gedreven te Funoh'al
op Madera in ontslapen.
Had deze jonge man, van edelaardigen
aanleg en met vele talenten begiftigd in
vredestijd den kroon zijnef: voorvaderen
mogen dragen hij zou in een ztogenrijkfe
regeering de hoogste voldoening hebben
gevonden van zijn streven: zijn volkfè^
ren gelukkig te maken. Doch bij besteeg
dun troon, terwijl een «oorlog woedde,
dien hij niet had ontketend en dien hij
vruchteloos trachtte te 'beëindigen en die
dcor ïijn noodlottig verloop voor de cen
trale mogendheden hem en zijn huis ten
val bracht. Pogingen door hem aangewend
om den troon zijner vadej-en te herwinnen
bleven vruchteloos en van allen verlaten
die hem eerst haddenl bewierookt, -lour
geldzorgen en gebrek' gekweld stief f dezo
ongelukkige vorst, ver van zijn vader-
Wud als .balling, ons allen leerend, hoe
booge geboorte eni vorstelijke .afkomst
den menseh allerminst vrij wat on f van
•«levens rampspoed en tegenhedeu.
Ie conferentie te Londen tusschen He
eer* to ministers van Zuid- en Nooird'-
leriand met de Engelsehje fogeetingsj-
mf-nntn gehouden, is niet zonder vrucht'
ge-Weven. In het Lagerifuis las Churi
ckiü vrijdag onder toejuichingen de be-
pa.iagtn voor van de Iersche ovejreen-
mst, vervat in een document van elf
dat deTrT®8^ bePa!illgen kouden in.
van nu ®e8lt>ten
elke wijze dfc iiW, regeeringen op
J" «erken ïïfj*#
dan vi ede ln de betwiste gebtodX
Bepalingen zijn gemaakt' omtrent de
organisatie der politiemacht van Belfast,
opdat deze in de gemengde districten
van Belfast deel® uit Katholieken en
deels uib Protestanten zal' bestaan en
dat het zoeken; naar wapenen zal ge
schieden. door dezo gemengde -politie
macht. v
Verder is overeengekomen, dat toen
speciaal gerechtshof, bestaande uit twee
rechters, zonder jury zal worden opge
richt ter berechting van ernstige mis
drijven,
De werkzaamheid van het Iersche re*
publikeinsche leger in de graafschappen
van Ulster zal een einde nemen.
Wanneer de maand na de aanneming
der wet inzake de constitutie van den
vrijstaat gedurende welke Ulstefr moet
beslissen of het al dan niet buiten den
vrijstaat wil blijven', zal zijn verstre
ken,, zal opnieuw een bijeenkomst wor
den gehouden tusschen de onderbedde,-
imkra der overeenkomst, ten einde vast
te fatellen door welke middelen de een
heid van Ierland khii worden gewaar
borgd en of een overeenkomst kan woe
den bereikt nopens de grensiregelingi
zonder dat de in de huidige overeenkomst)
voorgestelde greniscommissie in actie be
hoeft te treden,
De beide regeeringen zullen schikkin
gen treffen omtrent de vrijlating' der
pditmke gevangenen. Zij doen gezamen
lijk eei Wuep op éllen, die daarbij'
betrekken zijn, om zich 'te onthouden
van opruiende redevoeringen en zich te
beperken in het belang van den vrede.
Devlin schetste de overeenkomst als
het beste werk, dat ooit was gedaan'
in hot belang van Ierland, Britannia en
het Rijk.
De Iersche pers laat eenzelfde ge
luid hoeren. Wij laten hieronder eenigO
persstemmen volgen over de tusschen
Ulster enj den Ierschen vrjjstaat gesloten
overeenkomst:
De „Dublin Independent" izegt: „Van
dezen dag af vertrouwen wij', dat wij
geen ni-uwe aanslagen en gewelddaden
zullen behoeven te publicefcren. Nu de
punten van geschil tot oplossing zullen
komen) en ufs dan tevens de goede na
buurschap wordt betjracht, is de moge
lijkheid van' een vereenigd Ierland ge
komen,"
De „Evening Herald' te Dublin zegt'
„Vrede en tevredenheid zullen de vruch
ten zijn van de nieuwe regeling. Zij
houdt de belofte iui, dat wij een stap
nader komen tot do nationale eenheid."
Do „„rish Times" schrijft: „De ver
tegenwoordigers van de Tersche regec-
l'iag en van Ulster hebben aan hun land
een groeten dienst bewezen en ook' minis
ter Churchill heeft het zijne e[r toe
bijgedragen, om den Ierschen virede te
verzekt-ren."
De ,Daily-Mail"-eorrespondenfc uit Du
blin zegt nog1: „De regeering van Z.uid-
Ierland heeft nu de macht, om wet
eii orde te doen eerbiedigen. Veel zal
nju afhangen van de'actie in de Suffolk
street, het hoofdkWartieir van de repu-
hlikein(scbe partij van De Valera. Het
is moeilijk' te zeggen, of deze republi
keinen willen medewerken. Men zal goed
doen een desbetreffend besluit jaf to
wachten,-
Wanneer inderdaad de Czaalr van Rus-
Land bij zijn reizen door allerlei be
schermingsmaatregelen van gewapende
macht etc. zich trachtte te vrijwaren
tegen, aanslagen van communisten, dan
werden daarover schampere opmerkingen
gemaakt van revolutionaire zijde en zeide
men,: zoo.reist alleen een tiran. Tschite
scherini en zijne collega's die Rusland'
in Génua vertegenwoordigen rullen, zijn
in Ruoland opdezelfde wijze met een
groet vertoon van militaire macht op
hun re'is beschermd gewordenalle trei
nen moesten stoppen om den trein Her
Russische gedelegeerden te'laten pastee-
ren en het hotel Imperial te Gehu-ai
w.aar de „heeren" zullen logeejren, zal
d.cr Italiaansche soldaten bewaakt wor
den. Typische en leerzame overeenkomst.
De mengchen wisselen maar de toestan
den blijven dezelfde
De „Excelsior" hoeft van zijn bïj-
zonjderen correspondent in Rusland zoo
als men uit Italië aan „De Maasbode"
bericht de volgende verklaring van
Tfechrlsehexin ontvangen.
Deze zeide: „Wat wij ons voorstellen
mot naar Genua te gaan, is de economi
sche samenwerking met andere landen,
het economisch herstel van Rusland en
de deelneming van Rusland aan het eco
nomisch herstel van de wereld.
De economische omstandigheden drin
gen ons tot samenwerking', zij dringen
eveneens de andere staten tot samen
werking met Rusland.
De economische onderling© afhanke
lijkheid is zoodanig-. d,at het welzijn van
elk' volk nauw verbonden is met djei
goede functioneering van de algemeen^
economische machine.
De oconomisehe toestand over geheel de
wereld te herstellen, ziedaair het doel,
wat aan, ledereen moet 'Worden oplge-
drongen. Deze te verhaasten en ook de
economische wederopleving van Rusland
is een taak van algemeen belang.
Dat klinkt heel mooi eu mak, maar
Len,m die al een paar keer voolr dood
is verklaard, maa,r nog schijnt te leven
heeft op den, communistisehen partdj-
jdlag te 'Moskou gezegd, dat men 'blijft
streven naar samenwerking met d'e com
munisten in het Westen. Dat maakt'
Tschitscherinjs uitlating minder onschul
dig. 'Oppassen voor de Bolsiewiki blijft
de boodschap. Dat voelde ook de Pruisi
sche minister-pres)! d,enb Blraun, toen hij
Vrijdag j.l. ini den Landdag' der onaf-
hankelijken en communisten hun onpatrio-
tische hou'dfn]g verweet in een van de
voornaamste geschillen tusschen de Ge
allieerden en Duitschland dat betref
fende Polen. Ook' wanneer men de advie
zen voir zijn politieke houding uit Mos
kou betrekt, zeicte de minister endek
groot lawaai der communisten, moet men
toch zooveel nationaal gevoel hebban,
zooveel gemeenschapsgevoel met zijn volk
d(at men niet de belangen der vijandela
van dit, volk' behartigt.
Dat dcommun;stcn kabaal maakten,
bewees, dat Braun gelijk' had, w'antr „qui
se faohf, a tort", zegt d'e Fran^ohlman
„wie Z'ch kwaad maakt, heeft ongelijk.
In kringen, d':e in nauw contact staan
met de ren-aeripg en met de vooirharëidin1-
gea voor de conferentie van Genua, vter-
wacht men d'e volgende resultaten van
d» hesprekin g»n aldaar
Ten eprste, dat He algemeens economi
sche principes er rullen w-sMten vast
gelegd, Hie voor H» verschillende Eu'tro-
p-vsehe staten bindend zullen zijn.
Ten. tWoed'". dat er zekere speeialë
voorstellen mllen wovdm 'aangenomen tei*
voorzien-'ng in bepaalde omstandigheden
en moeiliiVbedon De grootste H-'er spe
ciale moeilijkheden zal natuurlijk Rus
land riin en men 's er ten voBe van door
drongen, dat hier met de allergrootste
vo,OTzieht:f»lv>etd moet 'worden te 'weljk
gegaan, wil men zieh niet aan een echec
blootstellen.
Ex-Keizer Karei, f
R. O. eeint uit Punohal d.d'. 1 dezer:
Ex-keizer Kar"! is hedenmorgen om half
12 overleden. Zijn vrouw en oudste zoon
waren aanwezig. De keizer bleef tot het
laatst toe hij k°nnift
Het stoffelijk overschot zal gebalsemd
worden zoolang het niet. gerenatrieerd is.
De ex-keizerin wilde bloed-transfusiio
toepassen, maar de dokters weigerden.
Ten teeken van rouw zijn alle handels
huizen gesloten. De sympathie en mede
lijden met de weduwe en de weel«nf
te algemeen.
Keizer Karei, die als aartshertog en
troonopvolger van Karei Frans Joseph
werd genoemd en in den oorlog als leger
commandant kortweg met dan naam aarts
hertog Karei werd aangeduid, kwam in
November 1916 als keizer Karei I aan
de regeeing. Als koning van Hon garijp
heette hij echter Karei IV.
Keizer Karei Frans Joseph Lode wijk
Hubert George Marie, zooals zijp volledige
voornamen-reeks luidt, apostolisch koning
van Hongarije, koning van Bohemen, Dal-
matië, Kroatië, Slavonië, Galicië, koning
van Jeruzalem, enz.aartshertog van
Oostenrijk; groothertog van Toscane en
Krakau, hertog van Lotharingen, Salz
burg, Stiermarken, Karinthië en de BoeB>-
wina; grootvorst van Transylvaniëmark
graaf van Moravië; hertog van Opper-
Silezië, Neder-Silezië, Modena, Parma,
Auschwitz en Zator, Teschen, Frejql, Ra.
gusa en Zara; graaf van Habsburg en'
Tirol, Görtz en Gradisca vorst van Trento
en Brixen; graaf van Hohenembte, Feldj
kirch, Sonnenberg, enz., heer van Triesty
Oattaro, enz., enz., werd den zeventienden!
Augustus 1887 op het slot Perseiibeug aan'
den Donau (Ned'er-Oostenrijk) ge-boren alsl
eerste zoon van aartshertog Otto Frans
Joseph, die in 1906 overleed eu Aart'sji
hertogin Maria Josepha, zuster van deni
koning van Sakben.
Als ritmeester leerde aartshertog Karei
bij een bezoek aan aartshertogin Maria
Annunziata te Franzenshad prinses Zital
van Parma kennen. Den veertienden Aug.
1911 had in de Villa Reale delle Pianora
dc verloving- tusschen hen beiden plaats
en den een-en-twintigsten October d.a.v.
de huwelijksvoltrekking.
Uit dit huwelijk werden geborpnFrans
Joseph Otto; aartshertogin Adelheid'Maria
Josephaaartshertog- Robert Karei LodpJ
wijk; Felix Fred-erik August, en aarts*
hertog Rudolf. Vergissen wij ons niet1,
zoo schrijft de „Msb.", dan is er nadien
nog een zevende kind' geboren, terwijl de
ex-keizerin, zooals beleend, met Mei a.s.
haai- laatste kind uit huwelijk verwacht.
De berichten omtrent den dood van
ex-keizer Karei zijn te Parijs Zaterdag
eerst laat in den namiddag binnengekomen,
zoodat de meeste Maden nog geen commen
taar hebben kunnen gëven. Do „Liberté"'
zegt, dat, hoewel de tijding van den dow?
elk oogenblik te verwachten was, jfij' toehr
niet zal nalaten een ernstige ontroering
te verwekken. Men moet in het hijzonder
de weduwe en de kinderen beklagen, dis
sedert het aan het bewind komen van
den ex-keizer niets anders dan droefheid
hebben gekend'.
xHet blad laat zich uit Boedapest mei*
den, dat aldaar reeds vóór het bekend
worden van het overlijden een hevige Ant-
roering heerschte en men zeer vrbol'gén
is -qp "Engeland, dat door de Hongaarséhe
publieke opinie voor verantwoordelij®
wordt gehouden voor dc ziekte van deni
souverein. De ziekte maakte in Boedapest
zoo'n pijnlijken indruk', dat men ze«r
goed wist, dat 'de koning zeer weinig
weerstandsvermogen had en zijn gezond
heidstoestand niet tegen 1 het sléchte kli
maat van Funchal zou bestand zijin.
Men verwijt aan Engeland- in het bij
zonder zijn weigering om de koninklijke
familie te laten verblijven op een van
de eilanden in het kanaal, zooals men ge*'
vraagd had. De Karlisten vooral vergelij'--
ken keizer Karei's toestand- met dien van
Napoleon, die destijds sterven moest op
de rotsen van St. Helena en men spreekt
van den koning-martelaar. De overige bla
den bevatten nog geen commentaar.
Delegatie zeur Genua.
Volgens een bericht uit Müncheu -zal
in opdracht van Beieren, staatsraad Meinel
en de leider der hoerenpartij Dr. Heim
aan de delegatie te Genua worden toe
gevoegd.
Pruisen zal door geheimraad Feilinger
worden vertegenwoordigd. Ook zullen'
staatssecretaris Schroder van liet' rijke»'
ministerie van financiën en Gravestein,
president Van de Reichshank, naar Ge
nua gaan. Vermoedelijk zal de delegatie
den 8en April vertrekken.
Het 'bezoek der Italiaansche
vorste».
Nader wordt óver het bezoek van het
Italiaansche koningspaar aan België ver»
nomen, dat dit in de maand Juni a.s. zal
plaats hebben. Prinses Yolanda zal haar
ouders vergezellen, en men vermoedt, dat
hij die gelegenheid de verloving tusstohenl
den Belgischen kroonprins en de Itali
aansche prinses zal bekend gemaakt wor
den. „Msbd."-
De Iersche overeenkomst
gesantioneerd'.
Daar het amendement op het Iersche
'verdrag tusschen hooger- en lagerhuis is
afgehandeld, is de nieuwe wettelijke maat»
regel Vrijdagmiddag door den koning be*
Vrachtigd.
De inval kjjl het „Freeman's
Journal".
Het „Freeman's Journal" heeft hij' da
autoriteiten van Dublin een eisch tot
schadevergoeding ingediend tot een be
drag van 150.000 pond sterling ter zake
van het vernielen van zijn bureaux dooi'
de rebellen van De Valera.
De positie dier Regeering ros
Dublin.
Nu over geheel Ierland het Wint
hekend is, dat tusschen Noord- en Zuid-
Ierland- is geteekend en nu het Engelsdn
Iersche verdrag in Engeland Lot wet ia
verheven geworden en door den koning
is geteekend-wacht men met groote spao-
ning te Dublin de aangekondigde ge
beurtenissen af.
De regeering van 'Dublin zal nu haar
maatregelen treffen om de gistende repu»
blikeinsche actie te keeren.