Moeders K?EEp DAGBLAD VOOR VLISSINGEN 1500 175 135 HUURMAN latschappij eebt et merh! ELKHEISr LAVERBLAD ARLEM. itricia's dermeel Nummer 256 Dinsdag 8 November 1921 Zeventiende Jaargang 'U K.G. f 0,16 ,50 per maand. ourantboekhouder. öij levenslange I MD JL f |50 ongesohikttieid overlijden iesvan nn bij verlies van f QC bij verlies van f fc bii verlies van I Ou een duim 1 yJ een wiisvinffer i Iw van een hand of voet een oog een duim een wijsvinger een anderen vinger Z£ 'SS,iSK VSi",e„ BUITENLAND. V' DUITSCHLAND BELGIE ENGELAND HONGARIJE ITALIË AMERIKA. BINNENLAND. Ds storm van Zondag rHE COURANT Ervaren dat Bte voedsel is voor findje, wanneer de rlijke voeding ge- jif gedeeltelijk ont- Het wordt onder I :h toezicht bereid, Ib volkomen zuiver. :rijgbaar! 7 4692-65 gelegenheid om hier Ileid voor hare vloot derde klasse eener |elijkstaanden cursus hebben afgeloopen, 3StPmin*> Wiskundige vakken bgezonden door de atschappij in „Het 3900-50 reusachtige !iel gebruik van .Persü* toe. ode waschmiddel >r?en «faschgoed. v*asch 1bleekt en desinfecteert randeerd onschade- hel gebruik en maakt n goedkoop wasschen ep. zeeppoeder jehto de werktag vfn .Peroil" ruik outteloo» daorder. ir» voor Nederland; Co., Amsterdam. i practijken voor de practijk Leeraren i/h Boekhouden. or leeraren M. 0. Boekhouden. LOOS verstrekt. gegeven zonder prïjsverhooging. is die begin volgende maand 3800-30 straat 73, Amsterdam, al bij het koopen onze"" n een Bloemenplaa»i" laatjes, getiteldI,»D® ikelierv. Klaverblad s baar a 60 ets. perstuK nieuwe zeeuwsche courant $1 S˧ ifiia JSBStö 1» n ma P Af dT% fF* Al Direcleurf lOS. .'AN DE GR1ENDT. Telefoon 207 W VIPNINGS Telefoon 97 ff «Ti B BH B 5 HS P lil B m» B* B Rl B B— jAB Abonnementsprijs f 2.50 per drie maanden, f 0.20 per week, Hoofdredacteur: J. W. VI E N I N GS. r,nFe Bureaux van Redactie en Administratie: Westsingel, GOt~ B^kantom:AMr|DbELBURG, Markt 1 en 2. Telefoon 474 Al onze Abonnés zijn gratis verzekerd tegen ongevaïffen krachtens onze Directeur? JOS» VAN DE GR1ENDT. Telefoon 207 Abonnementsprijs f 2.50 per drie maanden, f 0.20 per weekc voor Post-abonnés f 2.90 per 3 m. Advertentiën van 1 tot 6 regeia f 1.50, elke regel meer f 0.25, bij contract beduidende korting overeenkomst met „The Ocean and Guarantee Corporation Ltd." te Amsterdam, Rokin 151, en wel voor de hieronder vermelde bedragen! GOOCHELSPEL. In een aankondiging van ,'iet toneel stuk „Allerzielen" in de „Goesehe Cou rant" van gisterenavond lezen wij Allerzielen. Donderdag 10 November zal door de N. V. „Tooneelvereeniging", dir. Herman Heijermans, in de „Prins van Oranje de 600e voorstelling van „Allerzielen" wor den herdacht met mevrouw Ëika Hopper als Eita het symbool der moedler' Aarde. De rol van 'Nansen, den pastoor met de zuiver-menscheiijke gevoelens en het verlichte, heldere verstand, is in handen van Adolf Bouwmeester, terwijl de dogmatische geestelijke, die zich lou ter houdt aan het brevier en Ie bisschop pelijke bevelen, zal worden uitgeheeld' door D. v. Ollefen. De overige rollen zullen gespeeld wor den door v. Praag, Jacq. v. Hoven, Alex Faassen en de dames .lo Bouw meesterKluun, Annie Nagtegaal en Ma ft rie Harms! Wij hebben hier te doen met een goo chelspel van woorden, waarmee aan de g'oê gemeente allerlei dwaasheden voor waarheden worden te slikk'cn ge geven. Vooreerst die „Eita, het symbool der moeder Aarde". Dat is voor een christeu- mensch pure heidensche onzin. Er be staat geen moeder Aarde. Er bestaat' alleen een aarde als gewrocht van God's scheppende hand en door Hem den mensch tot verblijfplaats bestemd, zoolang deze in zijn sterfelijk omhulsel verkeert, om zich voor te bereiden voor de eeuwige woon plaats in het huis des Vaders, waar de vele woningen zijn. Heel de vereering van Eifa .voor moe der Aarde, zooals die in „Allerzielen" tot uiting komt, is niets anders als je reinste stofvergoding, welke, de quintes sence van het socialisme vormt. Dan „de pastoor met de zuiver-me.nsehe- lijke gevoelens en het verlichte heldere verstand" tegenover „den dogmafcisehen geestelijke, die zich louter houdt aan liet brevier" dat hier als een soort van wetboek moet gelden en dat nota bene een' gebedenboek is „en de bisschoppelijke hevelen" en welke geestelijke natuurlijk geen zuiver menschelijke gevoelens en geen verlicht, helder verstand hoeft. Dog matisch en domperig zijn immers eenslui dend. Grooteren nonsens dan in deze regelen is opeengehoopt, hebben wij zel den bij elkaar gezien. Alsof ijiet het geloof, dat de Kerk baar kinderen leert liefhebben en tot richt snoer des anrdschen levens leert gebruiken, al het menschelijke in den mensch ver heft en veredelt .door het scheppen van de juiste harmonie tusschen het lagere en het hoogere in den mensch. Alsof het niet de menschelijke gevoelens zuivert, en beschaaft en tegelijkertijd zijn verstand- verlicht eu verheldert, zoodat de mensch, wandelend in het licht des geloofs, han delt gelijk het een mcüsch, d-. w. z. een redelijk schepsel Gods betaamt. Elk christenmensch, die de geloofsleer der Kerk als door God zeiven geopen baard aanneemt, 'is dogmatisch. ïn het woord „dogma", dat sommigen mensehen als een woord der verschrikking in de ooren klinkt, ligt niets vreeseiijks noch ligt er iets in van wat den mensch oni> eert of verlaagt. Wat er van den mensch terecht komt die leeft volgens zijn zuiver mensche lijke gevoelens, vrij van „het dogma", d. w. z. zonder den breidel die het geloof hem aanlegt, doet hem niet veel ver- verschillen vail het redelooze dier. Al die mooie woorden als „menschelij'kheid" en „menschenliede" zonder God, zonder ge loof zijn kiinklaro onzin. Gaat maar •eens kijken hij de heidensche kannibalen, die vreten elkaar op uit pure menschelijk1- heid. Wij beklagen degenen, die in „Aller- zielen" eeii kweekschool zien der mensche lijke gevoelens en een leerschool voor het verlichte, heldere verstand. Zij zullen be drogen uitkomen. Neen, „Allerzielen" is de kweekschool van vooroordeel en vooringenomenheid1, van onkunde en miskenning aangaande de godsdienstleer en de leerschool van het socialisme „pur et simple". Men noeme het kind hij' zijn naam en onthoude zich van goochelspel met woor- brengen mensc'len °P 6cn dwaalspoor ONS PROGRAM. BonasheshaD(1 met den d°W Jwt Prov. gÏen Vai ViT d\R"K ^svereeni- ïno nmJi hetcekenden wenscb van het H S i'-amuilhngen of 'wijzigingen kennis van het ^a®tsProgTain' tijdig ter zij in her' on<lshestuur te brengen. Algemeens Bond8 eelncht> dat tijden,s de een voor3teris S3I!r=ade'"'1? van dit 3'aar dat het Prou'ram az?e"0IT;n uitsprekende' *an 1922 zfcden W ^verkiezing de voortbrenging en verdeeling der stoffe lijke goederen meer dienstbaar te maken aan bet algemeen belang. Er weird ter vergadering verband ge legd tusfhen dit voorstel en de komenle grondwetsherziening'. Er werd ook door den Voorzitter ge waagd van overleg met onze Coalitie- genooten. Maar in elk geval heeft de Bondsver gadering duidelijk uitgesproken, wat zij te dezer zake verlangt en dus zal aan dit onderwerp hij de wijziging van het Pro gram de plaats moéten warden gegeven, welke het vei dient. Een andeie vraag is: hoe zal in de toekomst onze houding zijn ten aanzien v.an het Defensie-vraagstuk?. De omstandigheden hebben zich in de laatste drie jaren niet onbelangrijk ge wijzigd, schrijft „Het Centrum" en gaat dan in dezer voege voort. Men moge smalend spreken over den Volkenbond en hij voorbaat de schouders ophalen voor de straks in Washington te houden Conferentie, te ontkennen valt niet, dat er een drang naar beperking' van bewapening, naar ontwapening ook, gaat door de wereld. Aan dezen drang beantwoordt de eer ste alinea van de defensie-paragraaf in dat Pj-ograan, waar zij verlangt: „krach tige mcdewerk'ng in den geest van de vredesnota van Z. H. den Paus met alk ernstig streven naar geleidelijke interna tionale ontwapening." Maar de v|raag mag worden gesteld, of de paragraaf in haar geheel niet fe vaag is en te weeinig uiting geeft aan hetgeen onze partij, althans de overgroot?, meerderheid onzer partij, verlangt, dat vooral nu de eisch tot bezuiniging zoozeer klemt gedaan zal woirden tot beperking der persoonlijke en finan'cieeU lastten. Gns vorig Program dat van 1897 was op, dit punt duidelijker en meqr con creet. Het stelde niet slechte voornamelijk onomWcnden den eisch, dat vermindering van financieele en persoonlijke lasten richtsnoer en doel moest blijven, maar wenschte ook de vraag onderzocht ta zien, ,.of hij den tegenwoordigen stand van zaken een uitgave van meer dan twintig millioen per jaa.r voor het leger gewetligd is." Twintig millioen in iS97! De uitgaven hebben sindsdien.... eenige stijging on- gaan, gelijk men weet. En wij zuil n niet beweren, da.t het bedrag in 1897 genoemd en dat men toen blijkbaar te hoog vondt voor de latere jaren voldoende zou zyu geweest. Misschien is het ook in 't algemeen he. ter geen bepaald cijfqr te noemen. Haar wel kan op den eisch van ver mindering als weleejr gfcerk de nadruls w;>rden gelegd en krachtig, positie wor den genomen tegen de methode viin het opdrijven der uitgaven door middel vaq groote suppletoi're kredieten. Op die wijze baat het niets, of ep da gewone begrooting bet een en andeit wordt bezuinigd en besnoeid. Wanneer op de hiep aangegeven pun ten onze defensie-paragpaaf een forscher en beslister geluid deed hoo'ren, waro z.rtks ongetwijfeld een verbetering, in over"".ustemming met de wensehen vap het katholieke volk. Ten slotte: de processie-vrijheid. Wij hadden gehoopt, dat deze bij da a.s. Grondwetsherziening een feit zon Worden. - Nu dit blijkbaar niet het geval zal wezen, behoort zij op het PJrograim'. De katholieken toch hebben van die vrijheid, welke hun recht is, geenszins afstand gedaan. Zij vordepen haar onverzwakt op. En zij zouden dit allerwaarschijnlijkst reeds gedaan hebben in hun Program van 1918. indien men toen nie't had ge wacht op een rechterlijke uitspraak, waar; door het ongewenscht leek er een pro grampunt van te maken. Thans weten wij, waar we aan toe zijn, cn mag het zeker volkomen rationeel heeten, de wijziging van art. 170 G. W. tot een openlijk uitgesproken vcrlang'eo) van onze partij te maken. Opheffing van het processie-verbod is ren eisch, aan Welks verwezenlijking de katholieke kiezer gaarne zal meewerken en welke zoo duidelijk tot hem spreekt, da.t elk commentaar daapbij achterwege kan worden gelaten. nlat van iie vrijheid, eens vepkregen, mett beleid en Weerstand zondop uitda ging of tarting van andersdenkenden zal worden gebruik gemaakt, daarvoor zorgt do kerkelijke overheid. Eed. N. Z. Ct.) Brieven uit Frankrijk. 0» an onzer PaTijschen correspondent.) Het Congres van „de goede pers". Dagen van opgewekt 'katholiek leven liggien achter ons; het 27ste congres van „de goede pers", door zoovelen uit geheel Frankrijk met groote belangstel- Eng gevolgd', is geëindigd. Het is niet mogelijk, hier uitvoerig verslag uit te brengen over de talrijke rapporten, ons medegedeeld; over de zoo welsprekend ge houden redevoeringende van geest tin. telende causerieën, waarop nu en Vlan een niet minder geestige en steeds vriend, schappelijke ged'achtenwisseling volgde. In algemeene trekken wil ik trachten een indruk te geven van den arbeid die door deze zoo hoogst nuttige instelling „de goede pers" wordt verricht en waarvan de reeds bereikte resultaten op dit con. gres, dat tevens tot steeds' n'ieuwe pro. paganda aanspoort, zoo duidelijk bleken. Meer dan welk land ook', heeft Frank, rijk een katholiek dagblad noodig, om de heilige beginselen van ons geloof to verdedigen tegen een pers die, hetzij ge» dreven door financieele overwegingen', hetzij gedreven door invloeden der no^ altijd machtige vrijmetselarij, voortlurend het Eijk van den Christus bestrijdt'.„La Croix" vervult haar taak sedert ianpje jaren, ondanks tegenwerking uit het vij. andelijk eu helaas ook het eigen kamp, met immer groeiende heteekenis, met steeds vuriger ijver. Haar program ligt opgesloten in die enkele woorden op het titelblad „laat toekomen Uw Eijk" en gc-» plaatst onder het crucifix, dat eveneens aan het hoofd van dat dagblad prijkt en dagelijks de wereld wordt ingedragen om duizenden op het doel van ons leven te wijzen. Geestelijken en ieeken, s ibrij- vers van heteekenis als Pierre f'Ermite, Franc, Mgr. Debout, D.uplessij, ,en man nen van wetenschap, doen hun -stemmen er in weerklinken, telkens weer den strii'd aanbindend tegen de aanhangers van het anti-cleriealisme en tegen de slechte pers in het algemeen. Doch niet met dit dagblad alleen stelt zich deze v-ereeniging tevreden, zij geeft periodieken uit als „le Pielerin", „lai Maison", „Ia Croix de Dimanché" x er- zorgt tallooze brochures np propagandis tisch gebied en bevordert ook dat tegen over een litteratuur van ongeloovige schrij vers werken worden gesteld van Katho lieke litteratuur, waard gelezen te wor den om hun vorm en inhoud'. Organisaties zijn in het leven geroepen pm in geheel Frankrijk de goede pers te bevorderen en de slechte te bestrijden. Noemen vvij; slechts „la lique de l'Avé Marta", die ten doel heeft haar leden te doen bidden Voor de _Katholieke pare', van ken vordert een daadwerkelijke actie, een getuigen, door geen bladen, strijding met de katholieke 'beginselen, te lezen en zeker niet in het openbaar, zoo men om bepaalde redenen verplicht is er van kennis te nemen. Het zijn „de schildknapen van Christus" en .„de rid ders van het kruis" gelijk zij zich noemen, die de zware taak op zich hebben geno men, de verbreiding van de goede pers: dag, week en maandbladen, ,degeïl lustreerde niet buiten gesloten, krachtig te bevorderen. Op dit congres nu kwamen zij verslag uitbrengen van hun heilzamen arbeid in het afgeloopen jaar. De kardi naal Aartsbisschop van Parijs, Mgr. Du bois, was persoonlijk op een der zittingen aanwezig om van zijn innige belangstel ling voor dit werk te getuigen. Hij' sprak woorden van dank tot allen, die hun schou ders hebben gezet onder dit liij uitstek vruchtbare werk, in het bijzonder tot den onvermoeiden president, Paul Peren Vrau, den hoofdredacteur Jean Guiread en de vaste medewerkers, wier" namoa ik reeds boven heb g'enoemd. IIij: spreekt den wiensch en ook het vertrouwen uit, dat het „kruis", het symbool van Je ka tholieke pers, „het teeken van verlossing" moge zijn en God moge brengen aan Frankrijk en Frankrijk tot God. Vol enthousiasme voor de taak, die bij reeds sedert 30 jaren vervult, spreekt ons de talentvolle „Pierre l'Ermite" over den invloed van de pers en hij wijst er. op, hoevelen nog schuchter achter blijven om dit krachtige wapen van ongeloof-beslrij1- ding ter hand te nemen. Ziet in de kiosken de stapels neutrale 'dagbladen die dage lijks van hand tot hand gaan, roept hij uit, en enkele exemplaren slechte van ons dagblad „La Croix" worden er verkocht. In de tuinen, in de huiskamer, overal wordt het niet-katholieke orgaan gele zen en 'treft men maar al 5e zelden dfe goede pers aan. Waarom, vraagt hij', waarom gaat er van dat vijandelijke kamp op dit gebied- een grootere bekoring uit. waarom grijpen zij naar die lectuur, ver derfelijk voor hun geestelijk leven.?, Om dat de niet-katholieke pers slechts reke ning heeft te houden met wat het publiek verlangt, sensatie-berichten «n verhalen die weten te boeien, terwijl oen katholiek orgaan boven alles moet vragen: „wat eiechen de beginselen'?" Niet minder krachtig heeft Jean Guiread gesproken over den strijd van do katholieke pers, de tegenwerking, do financieele moeilijkheden en forseh als zijn geheele figuur, klonk zijn taal in Je dicht bezette congres-zaal. En na iedere zitting, als de arbeid- ten einde was, luide bijvals betuigingen de algemeene instemming met het gesprokene bewezen, 'werd in Je Ka pel naast de vergaderzaal gelegen, de zegen ^jet het Allerheiligste gegeven. Wel hijzonder treffend was het oogenblik, dat Mgr. Dubois zelf eenige gebeden uit sprak voor de stichters van liet .„Oeuvre do la bonne presse", die reeds lang zijn Keen gegaan; voor de tegenwoordigs lei ders en medewerkers en ten slotte voor Z. H. den 'Paus, den geestelijken leids man van ons allen. Hoe g'aarne zou ik uitvoeriger uitwijden over de uitingen van echt katholieken geest en vurige propa ganda, die ik gedurende de congresdagen mocht meemaken, maar mijn ruimte is be perkt. Zoo heel veel is er gezegd, dat ook voor de katholieken van Holland kan gelden, al mogen wij1 zeggen, d-at de Ne- derlandsche pers in het algemeen verre uitblinkt hoven de Fransche. Ook in Ne derland zijn er nog zoovelen die hun eigen orgaan achter stellen hij dat van hen, die hun katholieke beginselen be strijden, huiverig in het openhaar een Eoomsch blad te ontvouwen. Een iaar- lijksche propagandadag voor de giede pers; een „ligue d'avé mkria" zou ook in ons vaderland nog rijke vruchten afJ werpen. Besluit ik met de woorden van Pierre l'Ermite, geschreven in een voorrede voor een brochure over: „de "Katholieken en de Pers" en die ook voor de Hollanders van kracht mogen zijn: „Moge de Chris tus opnieuw Zijn wonder verrichten, de Minden te doen zien en aan de katholie ken duidelijk te maken, .wat de geheele Wereld ziet, behalve helaas een grad aantal hunner zelf". Mr. P. v. g. Parijs1, 3 November 1921. Het Pruisische Ministerie. De fracties in iïun Pruisischen land dag zijn het eens geworden over 'de samen stelling van het ministerie Otto Biraun (soe.) wordt, minister-president. D'J porte feuilles worden als volgt verdeeldDr. Wendorff (dem.) landbouw, Severing (soo) hinnenlandsche haken, Siering»("soe.") han del, dr. Boelitz (Dnitsche volkspartij) onderwijs, dr. von Eichter (Duit.sche volks partij) financiën, dr. Zehnhoff ("centrum) justitie, Stëgerwold (centrum) sociale kwes tics'. Stegerwahl heeft echter definitief .afgezien van deelname aan het nieuwe kabinet. De storm!. Naar het Hbld. van Antwerpen mede deelt heeft de storm ook in België danig huisgehouden. Op hot Wilrijekscheplein werd de vliegloo-ds aldaar totaal ver nield. Een telegrambesteller werd dood onder de puinen uitgehaald. De Belgische loodsdienst werd stopge zet. De paketbootdienst OstendeDover werd eveneens geschofscht. De storm. Een verschrikkelijke storm heeft ge woed over en rond Engeland en veel schade werd aangericht aan de kusten. Do orkaan begon Zaterdagnacht omstreeks 12 uur in het Engelsche kanaal en ging hier en daar gepaard met donder en hlik- sem. De bootdio.net DoverGalais moest tijdelijk worden gestaakt» daar d,e pier van Galais onder zware stortvloeden var-, dwenen was1. Ook uit Cherbourg komt bericht van het groote geweld van den orkaan. Doordat de Fransche boot „Pas de Calais", die uit Dover gevaren was met 300 passagiers aan boo|rd. in Folke stone niet verdof kwam, moest er een speciale trein worden ingelgd, om de rei zigers teirug naar Londen te voeren. Op verschillende plaatsen van de En gelsche oostkust zijn ernstige ongelukken gebeurd en e|r werd veel s'ehade aanve- „Msbd." De lersehc conferentie. Zondag, aldus de Londensche ,Msbd." redacteur, hield aartsbisschop Mannix tij dens een diocesane bijeenkomst te Mel bourne, een optimistische redevoering over het resultaat van de Engelsch-Iérsche con ferentie te Londen. In gelukkig-gekozen woorden drukte de Australische kerkvorst zijn hoop nit, dat het nu bij den eeuwen-langen, strijd tus- s'ehen Ierland en Engeland eindelijk tot een bevredigende oplossing zou kunnen komen. Uit de informaties, die hij van verschillende kanten had gekregen, zoo- Wel uit Tjrland als uit Enveland, meende hij te moeten opmaken ,dat de kansen vcor een eervollen vrede- dit keer wer kelijk' gunstig waren. De net (roiling der Habsburgers» Het wetsvoorstel aangenomen. Volgens' bericht uit. Boedapest heeft de Ilongaarsehe nationale vergadering de Wet, betreffende de onttroning van de- Hahahnrg-dynastie ook in derde lezing aangenomen. Een boek van Nittï. De Italiaanseh-e „Tempo" geeft een kort' overzicht van het met spanning tegemoet geziene hoek van dén oud-ministerpresi* dent. Nitti. „Europa zonder vrede" is de veelzeggende titel. Het grootste deel van' het hoek is een scherpe aanval op de ver^ schillende vredesverdragen en een beroep, op alle volken om den oorlogshaat af ta leggen De idee, dat Europa in twee groepen' verdeeld wordt: de Duitsehe, die het ge» weid vertegenwoordigt, en de Latijhsche en Anglo-Saksische, welke de beschaving verdedigt, is volgens JNitti, evenals de Volkenhond zelf, „een uiting van geweld-". Om den vrede te verdedigen en dezen! te handhaven, moeten de vroegere vijan delijke mogendheden tot den volk'-nhonl worden toegelaten. De vredesverdragen moeten herzien word'en. Frankrijk' moet voor tenminste 20 jaar de verzekering hebben, dat zoowel Engeland als Italië in geval van een aanval te hulp zullen1 sheUen. De ontwapening van de vroegere vijandelijke landen moet doorgezet wor den. De -oorlogssehnlden moeten kwijt gescholden en de vroegere relaties met Busland' hervat worden, daar anders Hm»1 land noodgedrongen jien .verbond met Duitschland zal aangaan. Het boek krijgt een Bijzondere hetee kenis 'merkt de redactie van do „Tem po-" op als men weet, dat Nitti er vast op rekent binnen niet al te langen tijd' weer aan het bewind' te komen. Japan cn de Onferentie !e Washington. In diplomatische kringen is men van! meening, dat de moord op den Japanschén! primieir Hara, geen wijziging in de Japan- scbe politiek ter conferentie ten gevolga zal hebben. Men vindt grond voop die meening in het feit, dat de xeizer het onmiddellijk aangeboden ontslag van het kabinet niet heeft aanvaard, tot een an dere p'remier zal zijn gevonden. Vermoede lijk zal er dus een ifKoonstruetie plaató hebben, waardodr de politieke richtlij nen onveranderd blijven. De J.apansche keizer heeft aanstonds zoowel nit Londen, als uit Washington telegrafische bewijzen van sympathie der regeepingen ontvangen-. Over het geheele land' en ook in het buitenland n.l. Engeland en België heeft Zaterdag en Zondag een hevigo storm, gepaard gaande met stortregent en hagelbuien, gewoed. Vooral Zondag middag tusschen 12 en 2 uur heeft de storm, die toen veranderd wa<? in een' orkaan, over het geheele land enorme; schade teweeggebracht. Beginnen wij met onze hooMstad uit den aard deir zaak moeten wij and bepalen tot de grootste en Voornaamste ongelukken die wij grootendeels aan de „Msbd. ontleenen - dan dienen wij op de allereerste plaats te vermelden, dat de quarantaine-inrichting, aan den Zee- burgordijk, bijna geheel vernield is. Van de elf barakken zijn e;r op het ooa-enhlik! a.cht onhruikhaap. Van een paar zijn de daken weggerukt. De schade loopt in de duizenden. De meeste beschadigde barak-, ken waren op het oogenblik' niet in ge bruik. De patiënten, voornamelijk Oosten rijkers' en kinderen, werden ondergebracht in de onbeschadigde gebouwen. De bur gemeester, de hoofdcommissaris, verschil lende Wethouders en raadsleden bezoch ten de ruïne. In de geheele binnenstad werden overal groote verwoestingen aangericht. Van de in aanbouw zijnde St. Eitakerk aan den' Laanweg werden te ongeveer 2 uur de steigers geheel opgenomen en voerden in hun vaart de groote hinten, welke het' dak dragen, mede, zoo dat een g-roofce ruïne werd aangericht. Te ongeveer 6 uur had de wind in het Vondelpark reeds meer dan 200 boomen neergehaald alle hoofdwegen zijn daar door voor Het verkeer .afgesloten. Ook in .andere parken, grachten en pleinen waren talrijke hoornen voor den storm hezwek'en. Op het IJ spookte het vreeselijk. Er is door c en rukwind een man over boord' geslagen en verdronken. Op het Buiten-IJ verkeerde Zondag avond een beurtschipper in gevaar en is door sleepboot,en binnengebracht. Te Ratierdam heeft de storm het wa ter opgezwiept in de binnenhavens, zoo-. <ïh,t weldra ecu g'root gedeelte van de oude binnenstad onder watcT stond. Zoo stonden de Blaak, Leuveh'aven, Spaansche kade, Haringvliet, Oosterkade, Groenendaal en Boompjes' geheel blank. Natuurlijk was» hettr.amVe.rkeer gestremd. Naar men ond mededeelt, was het water 's middags 1 uur peeds g-aan wabsen. Toen het Water tot' 3.30 uur hoven Eot!- tepeil, dus tot het z.g. Noordpeil was! gestegen, "werd liet college, van Dijkgraven eI! .hoogheemraden van Schieland gewaar- scnu'wd, die om half zes in permanente: zitting bijeen zijn gekomen en is het! dijkleger langs^ de Maas en de HJseT tot aan O.ouda in werking gekomen.

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1921 | | pagina 1