WOENSDAG 20 JULI 1921
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
UIT ZEELAND.
MIDDELBURG
VLISSINGEN
GOES
Financieele Berichten
Beursoverzicht van 11-15 Juli 1921.
den heer de Meij, die voorstelt de toe
kenning van een v,acantie toeslag van
,1/50 der jaarwedde met een minimum van
130 en onder voorwaarde, dat minstens
achtereenvolgende dagen vjioantie wordt
genomen.
De voorzitter achtte dit voorstel nieit
direct behandelbaar, maar daar het vol»
doende wordt ondersteund, zal de heer
de Meij bij den aanvang der vergadering
van .Woensdag gelegenheid krijgen het.
verder toe te lichten.
De electrificatie.
Aan de orde is het uitvoerig algëmeen:i
verslag over de mededeelingen van (led.
Staten inzake de werkzaamheden der
F, Z. E. M. sedert de najaarsvergadering
cn daarbij wordt op voorstel vtan den
voorzitter tevens behandeld het voorstel
.tot het aangaan eener geldleening van
f .6.600.000 en machtiging tot het opne
men van kasgeld tot een bedrag vjan
f 2.000.000.
De heer Verhorst meent, dat het cm
thousiasme voor deze zaak zeer is ver
flauwd, men wist wel dat het oorspronke
lijk bedrag van '2.000.000 niet voldoemA.
zou zijn, maar dit verschil is te groot,,
hij stelt voor vporloopig alleen voor do
reeds aanbestede werken in Zeeuwscli-
Vlaanderen gelden toe te staan en wel
f2.300.000.
De heer Lindeijer scheidt de zaak in een
technisch en een financieel gedeelte. IV at
het eerste betreft, wil hij gaarne nog eens
nader liooren waarom voor den midden
groep geen aansluiting meer hij het
Noord-Brabantsch net wordt voorgesteld.
iWat betreft de finantieele zijde, die acht
spr. niet zoo erg als de heer Verhorst,
hij wil zich dan ook niet tot Zeeuwsch-
Vlaanderen bepalen. De kostprijs mag z.i.
niet hooger zijn dan die te Vlissingen en
Middelburg thans is. De kosten zijn hoog,
maar toch betaalt men aan 3 ingenieurs
maar zooveel als eigenlijk een moet ver
dienen. Ged. Staten hadden voor deze
zaak een buitengewone vergadering moe
ten beleggen. Spr. acht eene commissie:
'gelwenscht, die de zaak met Ged. Staten
overlegt.
De heer van Nieuwkuijk brengt hulde
aan Ged. St.aten, maar meent dat de
P, Z. E. M. wel mededeelzaam is inzake
de technische uitvoering, maar gesloten
inzake finantieele kwesties, dit bleek uit
liet rapport in de najaiarszitting. Spr.
meent dat mengde belangen der belasting
betalers moet behartigen en voorkomen,
dat de Provincie haar erediet verspeelt,
hij stolt een motie voor, waarin de staten,
overwegende, dat de P. Z. E. M. voor
de tl te tri lie a tic der Provincie, een aan-
deelen kapitaal van 2 millioon noodig
achtte; overwegende dat thans plotseling
blijkt, dat de Provincie ten slotte 7 mil1-
lioen zal hebben te fourneeren, het be,*
treuren, dat de P. Z. E. M. na reeds onge;-
veer f 200.000 te hebben uitgegeven of
vastgelegd, buiten den eigenlijken tech-
nischcn arbeid, alvast, ondanks den on-
gunstigen toestand der provinciale finan
ciën is overgegaan tot de gunning vja|n
twee werken in Zeeuwsch-VlaandeTcn,
voor ongeveer f 1.200.000 zonder de-Prov.
Staten eerst gelegenheid te hebblen ge
geven, om te overwegen of de electrifioa
tie der Provincie van zoo groot belang is,
dat ze het opleggen van -een extra, .schul
denlast van 7 millioen rechtvaardigt.
Spr, had nog liever het geheele plan
op zijde gezet, maar ziet in, dat dit niet
meer kan.
De heer van Niftrik zegt, dat men als
men industrie wil trekken men er ge
legenheid voor moet maken. Ged. Staten
moeten dan niet alleen cijferen, ma;ar ook
vragen wat noodig is, als men het daar
dan mede eens is moet men het aan
nemen.
De heer de Veer meent, dat de fiuaa-
eele gevolgen neit precies zijn na te
gaan, wordt het een debacle dan komt
dit op rekening van de P. Z. E. M -en
Ged. Staten, die liet beter kunnen over
zien Gaarne had spr. toezegging, dat
alleen verder zal worden gegaan, als men
zeker is van voldoende aansluiting en
stroomafnamo. Spr. betreurt het dat Gód.
Staten zonder voorkennis van de Staten,
deden stemmen voor storting van 30
pCt op de aandeelen. Spr. dient een motie'
in, waarin wordt gewenscht dat geen
verdere storting plaats heeft zonder de
Staten te kennen. Hij acht electrific;ajtie
ook voor Zeeland zeer gewenscht, maar
zou voor iedere nieuwe uitgifte van een
deel der leening een besluit der Statten
noodzakelijk achten.
Hierna wordt gepauzeerd.
Na de pauze houdt de heer Dieleman
eene rede van ruim' 2 uur, ter verdediging'
van de houding v,an Ged. Staten en de
P. Z. E. M. Waar een uitvoerig- uittrek
sel te veel plaatsruimte zou vragen, vol
staan wij met het volgende: a. een bis-;
toriseh overzicht over de tot standkoming
van deze wijze v,an electrificatie der pro
vincie, zeide spr. dat als men alle plannen
opgeeft Zeeland een openluchtmuseum
wordt Als alle provincies in licht
baden, zal Zeeland in een blauwe
nevel gehuld liggen. Zeeland heeft ook
Wel degelijk de electriciteit noodig. Direct
heeft men kunnen begrijpen dat f 3.000.000
niet voldoende kon zijn, en men verg-ete
niet. dat alles alleen bij behoefte wordt
nitgevoerd, terwijl ook de inkomsten ge
regeld zullen stijgen. Met tal van cijfers
en andere gegevens verdedigt spr. de
gevraagde' sommen. De kosten van een
eigen centrale voor den middengroep be
dragen f 222.575, hij aansluiting' aan
Noord-Brabant f295.523. Uit commer
cieel en technisch oogpunt is een eigen
centrale te verkiezen. Men moet de elea-
trieiteit brengen dan komt de aansluiting
ook vanzelf, dit bleek ook in andere
provincies.
De heer Moelier wil ook eerst zien
Wat, de exploitatie in Zeeuwseh-Vla.an-
deren zal opleveren.
De heeren Verhorst, Lindeijer, Van
Nieuwkuijk en de Veer repliceeren, laatst-
gendem'de wil driect f 1.200.000 votee'ren.
De heer Dieleman' zegt nog, dat geen
storting op aandeelen plaats zal hebben
zonder voorkennis V|an de Staten, -en dat
Ged. Staten het voorstel Vejrhorst v.oor-
loopig f 2.300.000 te vioteeren overnemen,
zonder echter de bepaling- zich voorloopig'
tot Zeeuwseh-Vlaanderen te beperken.
Spr. adviseert den heer van Nieuwkuijk
motie in te trekken, wat deze doet nadat
hem is toegezegd geen bestedingen meer
zullen plaats hebben voor de Sta.ten ge
hond zijn.
De stemming over de voorstellen wordt
aangehouden tot Woensdag en de verga,-
dering te kwart over v;iji" verdaagd to/
Woensdagmorgen 10 uur.
In de Maandagavond m do Sociëteit
St. Joris gehouden algemeens vergadering
van liet Middelburgse!! ziekenfonds, werd
do,ar den lieer L, Oudendijk, secretarial
hel jaarverslag .uitgebracht, waaraan het
volgende is ontleend:
Het verslag loopt van 30 Juni 1920 tot
1 Mei 1921. De contributie verhanging
tot 25 cent por lid cn voor kinderen be
neden 16 jaar op 3 cent per kind on per-
week. heelt de vereenigiug or weer go
heel boven opgebracht. De viees dat da
verhooging niet voldoende zou ziin, is on-
gtond gebleken. Op 5 Juli L22Ü bedroeg
hel aantal leden 4000 en 1816 kinde
ren, na de verlioogingi was hot op 4 'Oc
tober 3991 en 1822, maar icon ging het
steeds in stijgende richting, en was öp
4 Mei j 1. 4080 en 1824. De cont ributie
pur week was op, 5 Juli 1920 f 925140, op
4 October f 1052.41 en ou 4 Mei j.l.
f 1074.89 Een der belangrijkste besluiten
van het vorige jaar was dat tot aan
stellen van een kraamvrouwverpleegr
ster en bet bestuur js in zijn keuzo geluk
kig geweest. In zlusler van' Dijk heelt liet
een verpleegster gevonden, die zich met
hart en ziel a,an haar taak wijdt en zich
ei dan ook flink door heen s.laat. niet
tegenstaande veel vooroordeel en onkunde
en tegenwerking! van oude bi-kers, die.
schijnbaar maar niet begrijpen, waa'.'oml
zij het niet zoo goed kunnen als de 'zuster.
In het tijdvak van 3 Januari toit 4 Juli
1921 werden 69 kinderen van tandsiedieiu
geboren, in 38 gevallen werd hulp ge
vraagd, in 30 verleend, wat reeds een
goetl resultaat wordt genoemd on een 'be
wijs, dat die hulp no.oiig was. en dat
de hulp gewaardeerd wordt, bleek uit bij
het bestuur ontvangen brieven. Zuster
van Dijk legde in dat tijdvak af 1411 be
zoeken en wel 1262 werkbezoeken, 13S
controlebezoeken en 13 bezonken o,p
aanvrage van het consultatiebureau voor
zuigelingen, waaraan de zuster ook ver
bonden is en welk bureau haai" werk ook
hip- hoogen prijs stelt.
Een tweede belangrijk feit is Jat ook dr.
Oi'baan als specialist ut redio-therapie;
aan het fonds is verbonden, waardoor
de leden met 50 pet. reductie van de be-
stralingsinrijiehting kunnen gebruik maken.
Do wclstandgrcns weid gebracht op-
f 1500 voor alleen slaande personen en
f 2000 voor gezinnen en f 3000 als over
gangsmaatregel voor oud-leden. Het ge
regeld iedteren maand zitting' houden voor
het aannemen van nieuwe leden M'ijkt eou
goede-maatregel te zijn.
Het jaarverslag en do rekening werden
goedgekeurd.
Tot bestuurslid werd met aTa'emeene
stemmen herkozen de heer, I, Onderlijk1.
Twee voorstellen tot reglementswijziging
werden aangenomen Het eene luidt, dat
wanneer recepten des Zondags en dos
avonds na 7 ,utur- bij een apotheker worden
bezorgd, deze het recht heelt ie verlangen
dat het woorgescbrevene wordt afgehaald,.
Het andere ooi tusschen de woorden1
„geneesheer" en „een hoogorc vergoec
ding" in artikel 7 in te voegen: of op
aanvraag van liet betrokken lid
Zaterdagavond werd in hot Grandl
Ilotel alhier een liefdaJagheilsconcert ge
geven ten bate van arme Duitsche kin
deren dat als een succes mag worden b&
schüiuwd voor de organisators. De groote
zaal was vol toehoorders, die met aan
dacht de uitvoering van de verschillende
nummers volgden
Fiaülein Anne Klaneke uit Akui tooide
zich een goede sopraan, die met veel toe
wijding de uitgekozen nummers zong.
Jan Kuiler uit Berlijn was voor ons
geen onbekende. Reeds konten wijl zlijn
spel bewonderen toen, hij pp dezelfde
plaats met Guillaume Hess oen concert
gaf dat ons om zijn vooRieftelijkheid
nog. is bijgebleven.
Dok nu weer was niet alleen zijn ac
compagnement in één woord af, ma,aï
bleek hij tevens eeii gevp'eiige, Chopia-ver
tolker in zijn piano-solo'».
Medewerking verleenden vorder nog de
lieer A. E. Dujok van Ileei, van wiën we
weer niets dan goed kunnen 'vermeiden en
de lieer J. W,. A. Mulder uit wien een
goed cellist zal groeien
De av.o-nd werd besloten door een gean-
nimeerd bal. Het zouj ons niet verwonde-
ren of deze liefdaiigheidsailvoaring is-
ook finantieel een succes geweest.
(N.B. Door omstandigheden eerst he
den geplaatst)
Aan het schriftelijk examen Fransch
Ij. O., werd dooi' 18 candidaten deelge
nomen.
Naar wij vernemen is aan da hulp-
hestellers der Posterijen alhier ontslag
aangezegd. Bij gehouden controle van hx>-
gerhand moet gebleken zijn, dat aan het
Postkantoor alhier te veel b-estellersper-
soneel werkzaam was. 'tls te hopen, dat
zulk een controle in alle takken van
's rijks dienst zoowel hier als elders zal
worden gevoerd, opdat alle onnoodige uit
gaven voor den puhliekeu dienst wpr-
den vermeden. (Z
De betrouwbaarheidsrit.
Reeds te 9 uur was het on de Krou-
kelmarkt een ongewone drukte, motoren
en autojs reden af en aan o£ stonden om
het hardst te ronken. Tegen half 10 waren
er niet minder dan 33 motoren, waarvan
twee met een zjjspanwageu, en 6 automo
bielen aanwezig, teneinde de betrouw
baarheids-rit mede te rijden. Nadat allen
voorzien waren van een vlag en een num
mer startte precies te half 10 de eerste
motor.
De start verliep- zeer regelmatig, iedere
minuut vertrok een nummer.
Bij de start waren niet aanwezig' de
nummers 16, 32 en 41.
Dat eeD en ander veel publiek trok'
laat zich wel verklaren.
-Deze week geen repetitie van het
zangkoor, afd. R.-K. Vrouwenbond.
Ovczaud. Voor den houw v.an woningen
in deze gemeente is bouwpremie toege
kend aan: C. .W,estdijk f1950, en aan M.
Raas f 2000.
HansWecvd. Ter Kanselary van het
Vice Consulaat van België te Hansweerd
ligt voor een ieder ter inzage„Alge
meen jaarboek over Handel, Nijverheid,
Zee.wezen -en Koloniën van België
Het- werk bevat e,en lijst van Belgische
firma's die relaties in het buitenlanu
wenschen aan te khoopen, alsmede de
noodige gegevens om don handel mot Bel'-
giO te vergemakkelijken".
"Overslag. Door onbekende oorzaak
brandde Zondag de landbouwerssehu ivr
van den landbouwer v,an TI. af. Door den
aauwakkerenden wind, werden nog drie
schuren en twee woonhuizen in de nabij
heid staande, door "het vuur aangetast
e.u mede door don brand vernield. Meubels
en al wat te redden viel, werd bij de
o uren geborgen.
Groeilc. Volgens hier loopende geruoh-
t.n zou den commensaal L. met een re
volver op zijn hospita Mej. Q. hebben
geschoten, echter zonder haar te raken.
De schutter is ter beschikking van den
officier van justitie gesteld.
Philippine. De acht noodwoningen he
reiken hun voltooiing. Zij zien er netjes
en gereifelijk uit, Iedere woning bestaat
uit een woon- en drie slaapvertrekKeii,
een bergplaats' en een vertrekje tot het
reinigen der schotels. Deze blok woningen
kost 18400 gulden en zal na tien j-a.ar
te zijn bewoond, worden gosloopt.
Eosclikspelle. De verleden week nabij
de kom der gemeente gedolven water
put. blijkt eene ware redding' te zijn uit
het nijpende watergebrek.
Hij 'geeft zoot water, dat 's morgens
hei.,er is, doch langzamerhand gedurende
den d.ig vertroebelt, omdat er door ieder
wordt gehaaid voor inensch en vee.
Maar hoeveel er overdag ook' wordt
geschept, 's morgens is hij weer gevuld.
Een veldarbeider toonde zijn mak
kers op eigenaardige wijze, hoe droog het
wel was.
Hij nam een snikerbietcnblad, ueect net
in kleine stukjes, stopte zijn pijp, en
rookte deze leeg.
Woningbouw.
De Minister van Arbeid heeft de na
volgende bijdragen toegekend ten behoeve
van den bouw van woningen aan de ge
meente 's-H. Arendskerke, f 1140 voor
een woning van P. Vette, f1500 voor
een woning van M. Geense en f 1400 voor
een honing van J. Heijligers; aan -ie
gemeente Oostburg f 1520 voor een wooing
van A. van Male, f 1425 voor een woning
van "VV. E. Suurlant, f 1880 voor een
woning van A. C. Kievit, aan de ge
meente Wissenkerke f 1190 voor een
woning van J. de b*nitaan de ge
meente Oudelande f 91voor een wo
ning van J. Sïchogaan de gemeente
Oostburg f 1100 voor een woning van
Iz. Leenhouts en f 1390 voor een wo
ning van E. J. Pijnaat; aan de ge-'
meente Hontenisse f 1350 voor een woning
van P. Dui'inek. 7'
Zeenwsclic Polder- en WatericliapRiond.
(Slot.)
Vervolgens kwam aan de orde het,
vraagstuk v,an het meervoudig stemrecht
in de polders en waterschappen, wat
werd ingeleid door den heer mr. H. van
der Beke Callenfels, die de geschiede
nis van het artikel in het polderregle'-
ment, dat meervoudig kiesrecht toelaat,
naging en wees op de verschillende be
zwaren die er tegen worden gemaakt. De
polders en waterschappen zijn publiek
rechtelijke lichamen en kunnen dus met
gemeente, provincie en rijk op een lijn
'worden gesteld. De polders behartigen ecli
ter zeer direct de belangen van de land
eigenaars dit is wel geen principieel,
maar Wel een gradueel verschil; het be
treft hier geen politiek' maar een zake
lijk recht. Bij enkelvoudig stemrecht'
heeft bijv. de N.V. Wilhelminespoldcr
slechts een stem voor 1400 H.A. grond
cn dit is onbillijk, al zou spr. daarom nog
niet alom het meervoudig stemrecht wil
len invoeren, en geeft toe, dat de grootte
grondbezitters reeds als zoodanig groeten
invloed op de kleinere hebben. Al zal het
meervoudig stemrecht niet het ideaal
brengen wat men er zich van voorstelt
moet men het toch mogelijk doen blijven
cn moet men het zeer voorzichtig invoe
ren en ook voorzichtig een stemschaal
invoeren.
De heer van Niftrik zegt, dat niet
alleen de landeigenaars belang hebben
bij het onderhoud van den polder en
de bescherming van het land, maar ook da
bewerkers van het land en deze zullen
dan ook even goed recht moeten hebben
mede te spreken over die belangen, dit
zal in ernstige overweging moeten worden
genomen. Kapitaal en arbeid moeten ge
lijke rechten hebben, mede tel" voorkoming
van de treurige sociale botsingen.
De heer Lantsheer voelt daarvoor wel
iets, mits naast rechten ook plichten
staan.
De heer van Niftrik vpelt dit ook zoo,
dit alles zal moeten worden voorbereid.
De voorzitter deelde mede, dat het be
stuur de zaak van gezamenlijken aankoop
van grind en steenslag nader onder do
oogen ziet, hij zou deze zaak comniissiro-
Tiaal willen maken.
De heer van der Beke Callenfels dejed
nog enkele mededeelingen betreffende de
rapporten uitgebracht op het wegenoon-
gres in 1920, waarvoor de voorzitter hem
dank bracht.
Bij de rondvraag bracht een der afge
vaardigden v|an den Zuid-Höllandschen
Bond dank uit voor de uituoodiging en
de woorden van welkom, met grooto
vreugde heeft men de tot standkoming
van den Zeeuwsehen Bond begroet en
met 'belangstelling deze vergadering bij
gewoond. Spr. uit de beste wenschen voor
den groei cn bloei van den Zeeuwschen
Bond.
De voorzitter sloot hierop de vergade
ring, waarvan het laatste gedeelte o.a.
was bijgewoond door den waarnemendeii
burgemeester van Middelburg, den heer
tnr. A A. do Veer en den gemeentesieere,-
taris.
In de benedenzaal der sociëteit werd
hierop de gemeenschappelijke lunch ge-
gehruikt., welke zich door de goede berei
ding uitstekend liet smaken.
Aan tafel bracht de heer 'Scliöufeld
ingenieur van den Rijkswaterstaat te
Vlissingen, namens de gasten dank voor
de ontvangst, de vergadering heeft men
met belangstelling gevolgd en met groot
genoegen de lunch medegemaakt.
De heer de Veer sprak namens de ge
meente Middelburg, die het op hojgen
prijs stelt dat de Bond te Middelburg ver
gadert, temeer waar het zelf ligt midden
in een belangrijken polder, doch zonder
de financieele lasten te gevoelen. Spr.
brengt een dronk' uit op den Polder- en
,W atersehapsbond.
De heer Streefkerk, die ongevraagd het
woord verkreeg zeide onvoorbereid te zijn
maai vtuid toch gelegenheid te wijzen op
het belang van de electrificatie der pro
vincie ook voor de bemaling der polders.
De heer Dieleman wees er op, dat
Zecuwseli-Vlaanderen alleen door ,1'énhe.ei
Dees is vertegenwoordigd, het wil zoo
gaarna bij Nederland hooi'en, maar wel
licht waren het om hem te grieven beter
te Gent te vergaderen.
Hulde brengt spr. aan het krachtige
gemeentebestuur van Middelburg, dank
aan het bestuur van den polder Walche
ren voor de toegezegde ontvangst te West-
kapelle. Het bestuur moet zorgen dat
AValcheren bestegen voor een excursie naar
het gebied van alcoholgebruik, miiar doof
het maken van een flink gemaal daarbij
het voorbeeld van Schouwen volgende.
De heer mr. van der Veur bracht een
dronk uit op mr. van der Beke Gallen,-
fels die als tweede secretaris zooveel voor
den hond doet.
Na de lunch werden oen zevental auto's
en de drie autobussen van den dienst
Walcheren bestegen voor een exursie naar
den Westkapelschen Zeedijk.
Er werd gereden over den Noordweg
naar Domburg en direct door na;ar West-
kapelle. Even Voordat de zeedijk werd
bereikt, werden de auto's verlaten en de
duinen overgestoken, om te komen bij
de eerste zee-weringen, die tot de oever;*
verdediging van den Westkapelsehec dijk
gerekend worden. Daar ter plaatse werd
een stuk betonnen zeewering, systeem
de Muralt in oogenschouw genomen, ter
plaatse waar men dit jaar nog voor
f 11.000 steen heeft moeten storten voor
verdediging van den onderzeesehen oever.
Sinds dien heeft de aanhoudende Noor
denwind veel zand hierheen gevoerd en
nu zou men denken, dat die stoenstorting
niet noodig was geweest, maar in deze
is het de schijn die bedriegt.
Vervolgens werd gewandeld in de
richting van den ijzeren lichttoren op
den dijk en onderweg werd de sterke zeie
wering van palenrijen, hazaltglooing
en rijswerk in oogenschouw genomen, het
water stond op datr oogenblik' te hoog om
ook de onderzeesch'e werken goed te kun
nen zien. Maar toch konden de deskun
dige excursisten zich overtuigen welk een
reuzenwerk op waterbouwkundig gebied
deze dijk steeds blijft.
Bij genoemden lichttoren werden de
auto's weer bestegen en werd nu geredpn
r.aar het Polderhuis, waar vriendelijke
jonge meisjes drank en spijs aanboden
en waar de heer mr. Lantsheer iallen
namens het Polderbestuur welkom heette,
Waar hij het in de vergadering ihad
over den boer die sprak van zout water
in den polder, zegt hij dat de stedelingen
niet veel beter zijn, als zij de legende
verspreiden, dat bij doorbraak v,a.n den
dijk het water op Walcheren tot aan het
haantje van den Middelburgsehen Lan
gen Jan zou komen. Maar al is dit niet
het geval, een doorbraak v.an den
•lijk zou zeker als een nationale ramp
worden beschouwd, daarom zal het pol
derbestuur van Walcheren steeds gereed
staan om het mooie Walcheren het ge
liefde Zeeland te beschermen. Spreker
wenseht de heeren ook verder een pjoet-
tigen dag toe.
De heer Dieleman bracht dank' voor
de gulle ontvangst en uitte zijn beste
wenschen voor Walcheren, dat hij spoedig
een deugdelijke bemaling toewenschte.
Na het gebruik der versnaperingen
werd de terugreis naar Middelburg, we
der over Domburg aanvjafird.
Hadden wij heen de gastvrijheid ge
noten in de auto van den vborzitter
var. den Polder Walcheren, daar deze niet
naar Middelburg terugkeerde, namen wij
terug plaats in de grootste, der aautor
hussen en konden ons daarbij overtuigen,
dat op een snik' heeten dag als gisteren
ook in die bus voldoende ventilatie is
c-n dat de bus ook op den minder goed
liegenden Westk'apelsehen weg, niet hin
derlijk schokte.
(Overgenomen uit de Nederl. Financier.),
in den afgeloppen week ie door den
Directeur der Koninklijke, don heer Goliin,
bij gelegenheid van het iuhileuni van den
lieer beterdmg, een speech gehouden,
waarin hij ho;og opgaf van de verdiensten
der Mij. jegens Nederland en tiet Neder
landse)/» volk. Wanneer doze directeur
zich had bepaald to-t het geven van den
lol aan den man die deze verdiende voor
zijn werkzaamheid vo;or Je Mij wij zou
den geen «ogenblik aarzelen te' erkennen,
dat hij, volkomen terecht, den heer Deter-
ding heeft geëerd als een meester op 2;ijn
gebied. Het is met tc ontk niicn dat de
grondslag was gelegd door den voorgan
ger, den lieer Kess-ier, maar de verdere
uitbouw was het werk van Del-rding en
die uitbouw was op zich zeil een meester
werk. Misschien, het is natuurrijk een
kwestie die nu met meer k,an worden be
slist, zou de heer Kessior nel evengoed,
wellicht beter hebben gedaan, maar thuis
hebben wij' uitsluitend te doen met den
heer Deterding bn die '-eelt feitelijk meer
gedaan dan de Rockefellers in liun besten
tijd.
En ondanks dit alles is Mijwaarover
hij den schepter zwhait niet een onderne
ming ten dienste van het land noch van
het volk. Zij blijft een industrieels onder
neming, louter bestemd om aan hare aan
deelhouders groote winsten te bezorgen.
De Koninklijke kan uit den aard der zaak
niet steunen oip de sympathie des volks,
alleen reeds daarom, jdat zij zulk een on-
dorneming is. Want in het algemeen ziijn
ondernemingen, die reusachtige winsten
behalen, niet gezijpn bij de massa. Het ligt
niet in .onze bedoeling! hierover een wijs-
geerige beschouwing te lp veren; de feiten
zijn van algemeene bekendheid. 'Wij gaan
natuurlijk niet mede met hen, die 'er der'
Koninklijke een verwijt van maken dat de
petroleum.z.oio duur is. VVie ter laatste ver
gadering van 'aandeelhouders aanwezig
geweest, lieeft daa,r uit den mond van den
lieer Deterding' vernomen, dat de Konink
lijke nimmer lichtolie in Nederland heeft
verkocht en dus niet aansprakelijk kan
worden gesteld voor de duurte van de
petroleum. Wel verkoopt zij: hier benzin©
en dit houdt zij duur, maar die wordt met
gebruikt door -den mindeicn man En voor
zooverre deze door ide industrie wordt ge
bruikt, moet men ei' rekening mede hou
den, dat deze toch; ook de steenkool niet
voor niets krijgt
Men kan de zaak van verschillende
zijden bezien en zal tot een ander oordeel
komen naar gelang: men zich oen stand
punt kiest. Wie zïoh op het zuiver kapita
listische- en handeisstandnunt stelt, moet,
naar onze meening, erkennen dat de Ko
ninklijke prachtig heeft gewerkt onder de
leiding van haren Directeur-Generaal'
Een Mij die in den tijd van 20 jaren
ruim een half milliard aan dividenden
uitkeert, plus c.a,. f 75 miljioon gratis
aandeelen mag wel tot 'de voorna,aimste
dor wereld worden gerekend en dat is
zeker voor een groot deel 'zoo niet geheel
hel werk van den heer Deterding.
Men heeft in de afgeloopen week ge
meend den koers van het aandeel, in ver
hand met het jubilé krachtig te moe
ten laten stijgen Tenminste 710 was het
algenieene oordeel ter' beurze. Het ge
schiede ook en de verbetering bedroeg
niet minder dan 40 pet. Toen dacht men
dat het mooi genoeg, was en er ontstond
een reactie waar-door de prijs tot 10 pet:
.onder 'de 50!) terugliep na een verheffing
5tot 520 ex 25 pet. slotdividend. Onmis
bare aanwijzing om vooral niet hoog
moedig te zijn. Voor Geconsolideerdon
was de stemming, gelijk reeds sinds lan
gen en men niet wenseht over te gaan tot
liet besluit omtrent het dividend. Naar
het schijnt heeft het bestuur geen plan
om dividend uit te keereii, daar dit ten
hoogste 3 pet. in .ge'd zou kunnen bedra
gen en men niet wensohl over te gaan lot
bet geven van dividend 111 aandeelen ten
einde het kapitaal niet lo verwateren.
Voor de Tabaksafdeeling bes'ond een
minder geanimeerdde stemming, naar aan
leiding van de vrees' voor lagere prijzen
tegen het einde van hef jaar bij de dan
uit te schrijven veilingen Zooalii bekend,
zijn nagenoeg alle partijen, die in voor;
jaarsinschrijvingen zijn verkocht in han
den gebleven van den grootliaadel'. De
tweede hand neemt echter niets af, in
de verwachting later goedkoapcr te kun
nen koopen. Of dit zal bewaarheid wor
den valt nog1 niet te beoordoeien, maar
ook in de, kringen der Importeurs wordt
er reeds rekening mede, gehouden Mocht
liet gebeuren dat ,in het najaar de prij-
'z'en lager worden, dan zal dit, wel-t3-waar,
betrekkelijk slechts geringen invloed heb
ben op do winsten der Mijen, maar
voor hot volgende jaar wordt de toestand
dan toch minder gunstig.
De Suikermarkt had een zeer leven
dig verloop. Wat wij eenige maanden geite
den schreven aangaande deze markt,
schijnt door de feiten bevestigd to worden,
Reeds zijn door de Visp verkocht 11 mil
lioen picols suiker tot den gemiddelden
prijs van 20 gulden per picoh zoodat deze
opbrengst al een zeker winstpercentage
bevat en het restant ad 12 millioen j»:col3
nagenoeg geheel als winst kan worden be
schouw. Mend kan dus gerust zijn ten
opzichte van de uitkomsten van het boek-
jaar 1921 voorzoover deze indu .trio be
treft. Tevens vond de markt steun in do
droogte, die deed onderstellen dat de beet-
worteloogst gedeeltelijk vterioien zou gaan
Wij hebben echter vernomen dat de bieten
vrij veel kunnen verdingen alvorens zij
hun goede gehalte kwijtraken. Het spreekt
van zelf dat aand. II. V. A. liet meest pro
fiteerden van de rijzing, maar ook de
overige soorten waren goed gevraagd De
politiek van de Visp schijnt nog niet
zoo ondoordacht te zijn geweest.
Voor Rubberaandeelen ontwikkelde zich
flinke vraag in verband met het reeds
de vorige week besproken voornemen
