DAGBLAD VOOR ZEELAND
1500
Eerste Ned. Biljartfabriek
Abo.,»., «jnWj ,cf> bjj verlies van f 7C bijrallasvan f Pfl bij verlies van f qc bij verlies van f ic bij verlies van
nij levenslang i j 10U een hand of voet II3 eenoog 1 OU een duim I dJ een wijsvinger I 13
een anderen vinger
FA. J. ELSENBURG
Woensdag 8 Juni 1921
Zeventiende Jaargang
ongeschiktheid
Buitenlandsch Overzicht
FEUILLETON
Missiebloemen van Java.
BUITENLAND.
ENGELAND
OOSTENRIJK
ZWITSERLAND
AMERIKA.
BILJART MONARCH
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
W W M m M BB BBPv. Directeur: JOS. VAN DE GRIEN DT. Telefoon 207
Hoofdredacteur: J.W.VIENINGS.
c. in 11-, V* w. Telefoon 97
Bureaux van Redactie en Administratie: Westsingel, GOES
Telegram-Adres: Nizeco. T r_nn 4.74
Bijkantoor: MIDDELBURG, Markt 1 en 2. Telefoon
Directeur: J OS. VAN DEGRIENDT. Telefoon 207
Abonnementsprijs f 2.50 per drie maanden, f 0.20 per week#
voor Post-abonnés f 2.90 per 3 m. Advertentiën van 1 tot6 regels
f 1.50, elke regel meer f 0.25, bij contract beduidende korting
ratis verzekerd tegen ongevallen krachtens onze overeenkomst met „The Ocean and Guarantee Corporation Ltd." te Amsterdam, Rokin 151, en wel voor de hieronder vermelde bedragen:
Kolonel House, de bekende raads
man van Wilson, Leeft zooals aan
de Maasbode-correspondent te Berlijn
ter oore is gekomen, zijn indrukken
over Duitschland's economische draag
kracht weergegeven aan den ver
tegenwoordiger van een blad te 1 hila-
delphia, die House tijdens diens ver
blijf te Berlijn opzocht.
House was van meening, dat de
kern der economische en ttnancieele
vraagstukken, ontstaan uit den wereld
oorlog, in Duitschland lag.Van Duitscli-
lands' solvent-blijven hangt de wel
stand en de toekomst van vele volken
af. Of echter Duitschland solvent zal
blijven? Daaromtrent verschillen de
Duitschcrs zelf van opinie. Vele ge-
looven, dat Duitschland door den oor-
lo" en de vredesvoorwaarden zoozeer
is~neergedrukt. dat het zijn verplich
tingen niet zal kunnen nakomen.
Het betalen der bezettingskosten, de
iaarlijksche bedragen voor de schade
loosstelling en de opbrengst der noo-
dige staatsuitgaven achten verschil
lenden een onmogelijkheid.
Tegenover deze pessimistische ziens
wijze5 stelt House het standpunt van
de Duitsche regeeringskringen, die
de taak uitvoerbaar achten, mits
Duitschland Opper-Silezië behoudt en
verdere bezetting van Duitsch gebied
achterwege blijft en dé entente in
de kwestie der uitvoer-heffing tege
moetkoming toont.
Het feit, dat Walter Rathenau den
post van minister van heropbouw
heeft aangenomen, bewijst, dat de
tegenwoordige regeering van plan is
te betalen, zooveel ze betalen kan.
In vele opzichtén is de tegenwoor
dige regeéring de beste, die Duitsch
land sinds den oorlog gehad heeft,
en het zou voor alles goed zijn, indien
deze regeering een zoo krachtig moge
lijken steun bij den rijksdag zou
vinden, om de vraagstuken, waarvoor
Duitschland zich gesteld ziet, op te
lossen.
House wees nog op de bereidwil
ligheid van Amerika, om een econo
mische en politieke entepte tusschen
Frankrijk en Duitschland te steunen.
In dé Opper-Silezische kwestie
een terrein vol voetangels en klemmen
is weer een nieuwe moeilijkheid
gekomen, doorhet optreden van den
aanvoerder der Selbstschütz-troepen
Höfer. Correspondenten van Engelsche
bladen in het Opper-Silezische indu
striegebied bevestigen, dat Höfer de
finitief geweigerd heeft terug te trek
ken binnen 12 uur, zooals bem be
volen werd door het ultimatum van
de geallieerde commissarissen, Zater
dag aan hem overhandigd en dat hij
geantwoord heeft, dat hij slechts pas
sief kon blijven, zoolang als de Polen
zich stil houden.
De correspondent van de „Times"
zegt, dat juist daarin de groote moei
lijkheid zit, daar de Polen niet zoo
gedisciplineerd zijn als de Duitsehers
en onathankelijke aanvallen van
Poolsche commandanten hier en daar
voortdurend tot bloedige schermutse
lingen geleid hebben.
Maandagnamiddag overhandigde dr.
Sthamer, Duitsch gezant in Londen,
aan lord Curzon 'n nota, met betrek
king tot het ultimatum van de inter-
geallieerde commissie aan generaal
Höfer. De Duitsche gezant zegt in
de nota, dat het ultimatum der ge-
Een jeugdig apostel
Linus Sardal Pontja-Soervonda.
DOOK. S. D. G.
Lj zijn van die zielen, in hun jeugd
s gegroeid tot herfsLrijpte, die lbs
1 schepselen sbc-its leven vcor
mal hun gedachten en verlangens
tot Hem opgaan.
enrrochte kinderen Gods, ware na-
nte eel; 11 Wbyshi®. een H. Sia-
,z'i v°or een lang leven op
aarde met bestemd: hun liefde is te
mooi to hoog om IU aanraking te komen
FLL aanjscae dar harden blijft laag
bij oen grond, dat slechts het mrterieele
(bemint en geen ontvankelijkheid toont
voor „hetgeen Godes is"
Maaa- alls ik er één ontmoette; één die
de lange maanden van ziekzijn, van ont-
allieerde commissarissen eene bedrei
ging is, niet alleen voor de Duitsehers
in Opper-Sileziö, doch voor geheel
het Duitsche volk. De bevolking van
Opper-Silezië heeft naar de komst
der Britsche troepen uitgezien als
naar een bevrijding van de Poolsche
terreur. Indien deze verwachting
wordt teleurgesteld, zal de wanhoop
toenemen. De verstrekkende gevolgen
moeten, besluit de Duitsche nota,
onvermijdelijk zijn.
Intusschen had Maandag Höfer een
onderhoud met den opperbevelhebber
der Engelsche troepen, generaal Hen-
niker. Het onderhoud was zeer vriend
schappelijk, maar Henniker verklaar
de, dat hij slechts het uitvoerend
orgaan was der geallieerden en geen
eigen volmacht had over zijn troepen.
Hij was verplicht, zeide hij, de Duit
sche Selbstschutz een verder opruk
ken te verbieden. Een zelfde verbod
hadden echter ook de insurgenten
ontvangen en indien deze zich daar
aan niet stoorden, zouden ze de En
gelsche troepen op hun weg vinden.
De insurgenten denken er intus
schen heelcmaal niet aan, hun aan
vallen te staken, en daar zij zich
voortdurend meer versterken, gelooft
men, dat, ondanks het ultimatum,
spoedig wel een samengaan van de
Duitsche Selbstschutz met de gealli
eerden tot stand zal komen. Men
verwacht, dat de onderhandelingen
dienaangaande vandaag al zullen be
ginnen.
De onderkoning van Indië, lord
Reading, hield te Simla een rede,
waarin hij het Indische volk de ver
zekering gaf, dat de Britsche natie
geenerlei gevoelens van superioriteit
der rassen koesterde en geen onder
scheid maakte in ras of kleur. Hij,
Reading, zal alles doen wat in zijn
macht is om het beginsel van rassen-
gelijkheid, waar zulks nog noodig is,
te grondvesten op een hechte basis.
Er moet onder de bescherming van
het Britsche bestuur geen sprake zijn
dat eenig Indiër verdrukt, veracht of
achtergesteld wordt, alleen op grond
van het feit, dat hij Indiër is.
Als nu de praktijd de theorie maar
dekt. Men denkt onwillekeurig aan
Ierland.
De ni ij n werkersstaking in
Engeland.
LONDEN. 7 Juni. (R.-Rart.) Er zijn
weinig bijzonderheden bekend over
de besprekingen van gisteren, maar
er wordt geen woord gerept over den
nationalen pot. Een punt waarop over
eenstemming bereikt werd, was dat
over de posten, welke onder de pro
ductiekosten vallen, gemeenschappe
lijke overeenstemming moet worden
bereikt door den nationalen raad vol
gens overeengekomen beginselen.
LONDEN. 7 Juni. Men verwacht
algemeen, dat het bestuur van de
mijnwerkers tegen Donderdag of Vrij
dag een conferentie van gedelegeer
den bijeen zal roepen om haar da
loonsvoorwaarden voor te leggen, met
het oog op een stemming onder de
leden.
Engeland en de Kenialisten.
LONDEN, 7 Juni. (R.-Part.) De Daily
Mail meldt, dat men in offieieele krin-
zetteudc teleurstelling, enkel opzag naar
God, los Viin het aa.rdscbe, dat hij in zijn
kort, maar innig mooi leven had leeven
kennen „als lucht, enkel lucht", zooals
hij zeide dan is het zeker het Javaan
tje Linus Sardal geweest.
Een kind was het van het zonnige"Oos-
ten, opgegroeid in het mysterieuze Ja-
vaausche leven. Gelukkig was hij daar
geworden toen de heerlijke liefdesdroom
Ivan hei Katholiek Geloof over zijn ont
vankelijke hooggestemde ziel was ges
vloeid en ook bij, hem de wet, der liefde
de wet der vreezë vervangen had
fn Mocnlilan, het centrum van Katho
liek Jong Java, begon dat schoooie
bloempje te groeien, onder de tropische
zon van apostolischen ijVer ea won
derschoon© knoppen vormden z>L'
Linus hart was ontvankelijk voor het
liooge: „in altum" was zijn leuze; en
toekomstbeelbden, waaraan nog geen Ja-
vaarrsch hart had durven denken, be
gonnen voor hein op te lichten altijd
opnieuw, al1 ontkende hij ze ook voor
zich zelf, omdat het iets onbereikbaars
Scheen: Priester 1
gen de uitzending overweegt van een
krachtige nota tegen de Kenialisten,
waarschijnlijk in den vorm van een
ultimatum.
De Daily Telegraph meldt, dat de
ministers gisteren met deskundigen
de kwestie van Klein-Azië bespraken.
Venizelos bezocht vervolgens het
departement van buitenlandsche za
ken. Het blad acht jhet waarschijnlijk
dat indien de beslissing van het ka
binet inzake het Turksch-Grieksch
conflict opnieuw vertraging onder
vindt, het nieuwe Grieksche offensief
op die beslissing vooruit zal loopen.
Ierland.
LONDEN, 6 Juni. (Reuter.) Naar
verluidt, hebben de koning en de
koningin voorloopig de uitnoodiging
van Sir James Craig, den toekomsti-
gen eerste-minister, aanvaard om het
Noordelijk parlement op 22 Juni plech
tig te openen. Zij zullen naar Belfast
vertrekken in het koninklijke jacht,
dat door een smaldeel begeleid wordt
Het koninklijk geleide aan land zal
uit Honschold Cavalry bestaan. Het
kan zijn dat Lloyd George de uitnoo
diging om tegenwoordig te zijn, ook
aanneemt.
Hughes.
Naar uit Londen aan d'e Msb. wordt be
richt is Hughes, de premier van Australië,
de eerste van de overzeesche premiers,
die in Engeland is aangekomen. Hij is
nog niet naar Londen gereisd, 'daar hij
eenige dagen rust wil nemen.
FRANKRIJK
Louclieur in Noord-Frankrijk.
Loucheur maakte Maandag een in
spectiereis in de arrondissemten
Douai, Valenciennes en Kamerijk.
Sprekende over de kwestie van het
bezigen van Duitsche werkkrachten
zeide de minister, dat hij het stand
punt van de bevolking te dien aan
zien kende.
Het is dwaas te veronderstellen,
dat men in een stad als Valencien
nes 4 of 5000 Duitsehers kan laten
komen om er huizen te gaan herbou
wen.
Sprekende over het vraagstuk van
de leveringen verklaarde de minister,
te vreezen, dat de leveranciers van
bouwmaterialen in die streken later
zonden komen te staan voor een
Duitschland, dat alle markten in be
slagen heeft genomen. Hij spoort
daarom de industrieelen aan zich te
wenden tot de gewone markten.
Echter kan hij geen verbintenis op
zich nemen, geen leveringen te aan
vaarden van Duitschland, dat Frank
rijk te hulp komt.
Zondagnacht is de directeur van
de Schnelderfabrieken te Caen (Nor
mandie) Achille Fournier, toen hij
zich per automobiel naar zijn bureau
begaf, bij het passeeren van een over
weg, door een sneltrein aangegrepen.
De auto vloog in brand en de direc
teur en zijn chauffeur kwamen in de
vlammen om. Fournier was een der
bekwaamste ingenieurs van Frankrijk.
(Ms.bode)
Graanschandaal.
Na een lange periode van geruchten en
allerlei' vage beschuldigingen, zoowel in
de Kamer als daarbuiten, is thans de heer
Ernest Vilgrain, vroeger onderstaatssecre
taris voor de voedselvoorziening, in staat
van beschuldiging, gesteld' wegens het mis
bruik maken van zijn offieieele positie
voor particuliere doeleinden.
1 Hij voelde in zich; wat het peieelter.-
de: Katholiek zijn, vooral v-oor een Ja
vaan, die gekomen waal uit de duisternis
van het Mahomedanisme. En dat altruïs
tische hart wilde meedeelen aan anderen
wat het ïin zich voelde ook anderen
gelukkig maken, en de vlucht vati dat
weneend vherlangen was zijn ideaal:
Priester-missionaris zooals zijn leeraren 1
En Linus wist wat dat kosten zou
onnoemelijk veel: hij was het troetelkindje
van een gelukkig, maar nog Mahorne-i
daansch gezin die anden moesten
verbroken, zouden misschien verkeereu
m haat, zeker in onverschilligheid t hij
moest vertrekken uit zijn .zonnig land,
om te gaan naar ja, hij wist dat het
„Hofland heette, en heel1, heel ver weg
lag en dat de menskehen er blank waren,
en dat het er koud was koud, een al
gemeen denkbeeld van onbehagelijkheid
kreeg Jiij er door maar meer ock niet.
Maar wat beteekende dat alles voor
hein er stonden zielen op bet spel, die
door zijn gemakzucht zouden bïiiven in
de denkere schaduwen des doods, nooit
zouden ondervinden, wat de Ëucharis-
Hij' wordt er van beschuldigd, niet al-
leer. groote bedragen aan winst te hebben
opgestreken, maar ook een graautvust "te
hebben opgericht onder e'igen beheer en
onder dat van zijn vrienden en den graau-
import bijna geheel te hebben gemonopo
liseerd.
Verscheidene andere personen, waaron
der.' Vilgiain's vader en broeder, zijn "in
staat van beschuldiging gesteld'. Zij Wor
den beschuldigd, van het verkoopeu van
meel boven den officieelen prijs.
(Maasbode.)
Spoorwegongeluk.
Bij een spoorwegongeluk te Dompierre
zijn 16 personen gedood'., In den veronge
lukten trein bevonden zich o. a. kardinaal
Dubois en een aantal senatoren en afge
vaardigden.
Het economisch herstel van
Oostenrijk.
De economische en financieele commissie
van den Volkenbond voor het economisch
herstel van Oostenrijk heeft haai' plan
doen verschijnen. De commissie acht het
een noodzakelijke voorwaarde voor het
succes van een plan, dat alle staten voor
den duur van minstens twintig jaar af
stand doen van him vorderingen op de
Ocstenrijksche activa Wat betreft schade-
veigocdingen, steunverleeningen en de kos
ten van de bezettingslegers en dat Oos
tenrijk toestemt in een ingrijpende hervor
ming van zijn staatsfinanciën en in toe
zicht daarop vanwege den Volkenbond.
Wat deze punten betreft wordt mede
gedeeld, dat Groot-Britannië, Frankrijk,
Japan en Tsjecho-Slowakije van de aan
Oostenrijk verstrekte leeningen hebben af
gezien en dat België bereid is, hetzelfde te
doen. De Oostenrijksche regeering van haar
kant heeft alle verlangde waarborgen ge
geven.
De voorgestelde hulpmaatregelen be
staan. in de eerste plaats in onverwijlde
voorloopige voorschotten, in 3e tweede
plaats in een groote leening voo" onbe-
perkten duur.
De Volkcnhondsunie.
Zaterdag is te Genève de vergadering
van den algemeenen raad der Unie voor
den Volkenbond gehouden. Ador is tot
voorzitter gekozeneen der vice,-voor
zitters is ook' Prof. M'. W|. F. (Tjreiib
(Nederland).
De raad heeft besloten een permanent
algemeen secretariaat te stichten. De zes
de commissie zal de toelating van
Duitschland tot de Unie overwegen.
Verder is besloten een permanente
propag.anda-commissie in te stellen, wier
leden ook buiten den algemeenen raad
gekozen kunnen worden. De leden zul
len ,den titel „eereléden van den raad"
ontvangen
Epidemieën als gevolg van
de ramp?
Naar uit Pueblo geseind wordt hoopt
men dat het aantal slachtoffers niet meer
dan 250 zal bedragen.
Er heerscht echter vrees voor epide
mieën. Reeds zijn een 500, personen naar
de ziekenhuizen gebracht, lijdend aan
dyphteritis, longontsteking en pokken.
Gistermorgen begon het water terug to
vlceien, weshalve men hoopt met het red,
dings- en herstellingswerk spoedig te kun
nen aanvangen.
De „Times"-co.rrespondent te New-York
meldt nog over de overstroomingen en den
toestand te Pueblo:
Een groote ramp lieeft Pueblo, het Pits-
burg van het Westen met haar 45.000 in
woners getroffen.
Om vjjf uur Vrijdagavond' werd, twee
uren na de (reeds gemelde) wolkbreuk te
Pueblo bericht ontvangen, dat een vloed
aanstaande was.
Kort daarop begon het water van ,4e
Arkansasrivier, die bij Pueblo zich met do
tisch.e zfiin is voor, liet hart en Linus
ging met nog d'rie anderen en kwam in
dat koud-jkilie land, waar alle boomen
dood waren 's winters, waar de menschen
hem aangaapten of bet een wonderkind
was, waai.' men hem niet begreep en waar
hij hen niet begreep in hun kmw-katnoliek
zijn. in hun oneerbiedig-feïjnl bij Christus-.
Maar Linus was ook niet gekomen con
voor zich zelf gezelligheid te vinden
Wij was gekomen om priester te worden en
dan lerug te snellen met zijn oowisselfca-
•ten schat naar zijn prachtig mooi, maar
nog Weidenscb land en daar mee te dealen
van wat hij had) gevonden aan anderen.
En hij werd gelukkig in dat kleine Oost-
Brabantsche dorpje, waar vij met zijn
kameraadjes werd vertroeteld door apos
tolische zusters, die zoo'n zielsmedelij
den hadden met die bibberende zwartjes.
En Linus, de guitige, altijd lachende
Linuis werd bemind kreeg vriendjes,
die wilden worden zooatet hij.
Vrienden! O Linuis had z'e zooveel
onder z"n blankce broertjes. Wie eenmaal
aan zi'n 'bed geweest was, kee'rde er terug,
telkens en telkens. En Linus was vrien-
AMSTERDAM N. Z. VOORBURGWAL 177
TELEPHOON 2699 N.
OPGERICHT f844.
Steeds in voorraad]:
fijne Belgiseffë Biljartlakens, prima
ivooreivJflaflen, Tafel-Biljarts, Tafel
kegelspelen, Dam-, Schaak-, Tric-Trac-
spelan, enz. 3457-20
Tountainrivier vereenigt, plotseling te stij'r
gen, in haar vaart de bruggen, welke de
twee. gedeelten der stad verbindt, meeslee-i
pend. terwijl zij treinen en huizen vers
zwolg. Twee uren later was Pueblo van
olia verbinding met de buitenwereld af*
gesloten.
Een der voornaamste bladen van Jena
ver zond een vliegtuig uit om de ramp in
oogensehouw te nemen. De rapporter meld,
de, dat ontzettende verwoestingen waren
aangericht, houten huizen dreven in de
geweldige stroomen rond-, terwijl in de
buitenwijken der stad- de houten gebouwen-
een vuurmassa vormden.
Van Pueblo 'tot Colorado Springs, een
afstand van 75 mijlen, was slechts één'
brug heel gebleven.
Van Denver uit wordt nader nog ge
meld, is men met veel hulpmateriaal naar
Pueblo vertrokken.
Ook nog andere steden werden gedeeL
telijfc vernield, waaronder Lafayette, Erie;
Firestone, Daeona, Frederick, Longmont.
In elke plaats zijn menschen otngeko-!
men. De spoorweg is over vele mijlen
"weggespoeld, terwijl hofsteden en booms
gaarden vernield en kolenmijnen overs
stroomc. zijn.
deffijk voor iedereen kreeg hij van z'a
bezloekeys: choicola of iets dergelijks, hij
deelde mee aan de kinderen, die van hem
hielden, met hlun juisten kijk van onder
scheiding kinderen voelén als' het ware
of 'zij zijn in een omgeving1, passend aan
bun smettelooze reinheid.
Toen werd het Maart. De wreed-koude
winter was voorbij; maar grillig vochtig
Iangzaamden de eerste voorjaarsdagen,
Atlianasius werd ziek en spaimemi
waren de Javaantjes; omtrent Gods H. Wil.
Athan stierf dat was de eerste bittere
ontgoocheling, of liever, dat was bet eer
ste kruis door God ge'zbnden over het
werk der Javaaasche Priesters Wat met
een krms begint, is goed begonnen
maar meer dan één kruis zou volgen.
Teen Athan te Mariëndaali werd begraven,
was Linus ziek de naderende winter
1.918'19 rees voor Linusi als een spook
beeld op. En met reden! De klamme
koorts sloopte langzaam dat ranke li
chaampje verrichtte zSjn treurig werk
trots gebeden, trots versterkende midde
len.
(Wordt .vervolgd,).
