Jz. !ES. IDAM aties. I ibak e Pijp" het Beste. BLAAUWEPIJP" DAGBLAD VOOR ZEELAND Eerste Ned jijarttabriek n \NDSCHE tprijzen O ct. p. hall Pond 20 ct. per ons 35 ct. per ons IVEN. Nieuwendam ELSEN3URG ÏHE COURANT terdam lichting leeg 3 >1 lissingen |.d. Zaan ;m export Woensdag 1 Juni 1921 Zeventiende Jaargang INTJES PERSONEEL DIVERSEN ier uitsluitend Telef. C. 130 °nhHS levenslanee 4 nm bij I IKfl bij verlies van 4 7K bij verlies van f gn bij verlies van f qc bij verlies van f ie bij verlies van dij levenslange j |3|J een hand of voet I fü eenoog öU een duim I ü3 een wijsvinger 113 ongeschiktheid een anderen vinger Buitenlandsch Overzicht FEUILLETON Missiebloemën van Java. BUITENLAND. DUITSCHLAND ENGELAND ITALIË. Sociale Berichten. DAGBLrAbvoéRGEhËEL I ORTEERiNG .IERS rsgracht Prijs; 30 cent» a contant Gevraagd SCHILDERSKHCCHT of flink tflfnwas F. DKj*3EiECK, Hansweert. VEREN HUIZEN. Het adres tot zuiveren van huizen is thans Beste, Westsingel 117, Goes. angt rtuigt U van de kwaliteit. 3397-108 IMA QUALITEIT 'ZEEP, SCHEERZEEP. Hoofdredacteur: J. W. VI E N I N G S. Tel,efo™^ Bureaux van Redactie en Administratie: Westsingel, GUtö Telegram-AdresNizeco. Bijkantoor: MIDDELBURG, Markt 1 en 2. Telefoon 474 Directeur: J OS. VAN DEGRIENDT. Telefoon 207 Abonnementsprijs f 2.50 per drie maanden, f 0.20 per week, voor Post-abonnés f 2.90 per 3 m. Advertentiën van 1 tot 6 regels f 1.50, elke regel meer f 0.25, bij contract beduidende korting Al onze Abonnés zijn qratk verzekerd tegen ongevallen krachtens onze overeenkomst met „The Ocean and Guarantee Corporation Ltd." te Amsterdam, Rokin 151, en wel voor de hieronder vermelde bedragen: De volksstemming in Salzburg over <le aansluiting hij Duitschland heefteen overweldigende meerderheid ten gunste van de aansluiting bij Duitsahland op- geleverd. Naar de bladen melden, hoopt men in welingelichte politieke kringen in Salx- hm-o-, dat zoowel voor den bondsstaat Oostenrijk als voor het kahinet-Mayr de volksstemming geen nadeelige gevolgen zal hebben, daar de entente-vcrtegenwoor1- digers zich werkelijk in Salzburg1 persoon-- lijk' er van hebben kunnen overtuigen, dat de bondsregeering alles gedaan lieeft om een officieele deelneming aan' de stem ming te verhinderen, deze draagt dus een uiver particulier karakter. Op het oogenblik hangt er voor Oosten rijk alles van af, wat de Stiermaxksche landdag in zijn beslissende zitting om trent aansluitingskwestie zal besluiten. Oostenrijk moet zorgen de geallieer den niet te ontstememn, want naar uit Parijs gemeld wordt, heeft thans de Ja- pansche regeering zich ook' aangesloten 'bij het besluit van de Fra-nscho en de Engelsche regeering om Oostenrijk, met het oog op1 zijn herstel, een uitstel van twintig jaren te verleenen, alvorens de. aanspraken, die vooi* de Entente voort vloeien uit het verdrag van St. Germain, te doen gelden. De commissie van schade-, loosstelling heeft zh.h ^erder bezig ge houden met de vraag, hoe men de voor schotten zal dekken, die misschien tijde lijk zouden worden verstrekt in de over gangsperiode, vóór Oostenrijk weer door uitvoer in staat is zijn in voorere dieten. te dekken. !Te Londen wordt groote voldoening uitgesproken over hot bericht, dat Frank rijk de Britsche voorstellen betreifendfe het stellen van Opper-Silezië onder poli tioneel gezag, gedeeltelijk' heeft aange nomen. Frankrijk heeft wel de overweging- der quaestie van het uitnoodigen v#n Poolscho en Duiische geregelde troepen om de gebieden te controlecren, die onbe twistbaar Poolsch of Duitsch zijn, uitJ gesteld, doch heeft aan Londen laten we ten, dat 't het beginsel, dat de controle der Geallieerden beperkt blijft tot het betwiste gebied, ondersteunt. Deze be slissing wordt beschouwd als een aan zienlijke vordering in de richting; van het eindelijk herstel van de orde. kien hoopt zelfs, dat Frankrijk binnenkort de beteekenis zal waardeeren van dü vpl-. ledige aanneming der Britsche voorstellen, wier juistheid en billijkheid door de Italiaansche regeering* erkend wordt. Te Parijs verwa;cht men nu, dat de conferentie van den Oppersten Raad te Boulogne tussehen den 7en en den l.oen zal worden gehouden. Waartoe godsdienstige dweepzucht kan leiden, heeft het drama, te Bulshoek' in! Zuid-Afrika waar aanhangers eener fana tieke sterkte weigerden aan de wet te ge hoorzamen, bewezen. Niet minder dan 171 inboorlingen werden .gedood en 125 ge wond. Een indrukwekkende stilte heerschte Woensdag in het Zuid-Afrikaansche Huis van Afgevaardigden, toen generaal Smuts opstond om e enige mededeelingen te doen over de tragische gebeurtenissen te Buit- hoek. waar. zooals bokenrl, eenige hon derden volgelingen van den z.g. profeet Enoch den dood gevonden hebben. Nie mand aldus de premier betreurde meer dan de regeering het gebeurde, on de regeering had dan nok allee in Kot werk gesteld om bloedvergieten te voor komen. Kenige maanden geleden, toen een kleine politie-macht naar Bulthoek ge zonden was om de inboorlingen tot redo te brengen, namen deze een zeer vijandige houding' aan. Toch gaf de regeering last dat de politie bloedvergieten vermijden moest Op alle. mogelijke wijze trachtte men den inboorlingen aan het verstand Het kind van Java 3) o— Zoo graag, zou ik meer van 11 willen leeren. zoo graag zon ik knap willen zijn om dei andere kinderen van de Dessa te kunnen onderwijzen. En ik hond zooveel van Soeginah: als Gij; een zusje hebt ge had, dan moet Ge het ook wel veel be mind hebben. En nu is Soeginah bedroefd, dat ik niet bij de To'ewans ben gebleven, want zij zou ook zoo graag meer mooie verhalen hocwen over U en Dewi Maria. Oil geef toch, Goesti Jesoes, dat de blanke broeders van het Westen -begrij-, pen mogen, dat óók het arme Javaantje zoo graag: U beter z'ou leeren kennen en en óók een hart heeft, waarmee het U veel zou willen beminnen I Laat vader toch! niet 'boosi zijn, als. hij' hoort, dat ïe Toe* wans mij teruggewezen hebben: want hiji houdt niet van de blanken en, als hij erg boos is, zal hij mij het volgend jaar niet «opnieuw naar Moentilan laten gaan." Eu als: Waliman zweeg, dan vervolgde te brengen, dat zij, wolken godsdienst zij ook aanhingen,' aan de wet moesten blijven gehoorzamen. Dan, Enoch, de leider, wilde daarvan niets weten. Stipt had de politie de ontvangen in structies om een botsing te vermijden opgevolgd, doch ten laatste schenen de fanatieke inboorlingen de politie te wil len aanvallen, en daarop had het onver mijdelijke plaats. De premier hoopte,, dat, hoe botreurennswaaTdig' het incident ook was, het voor olie elementen der bevol king, zoowel, blanken als inboorlingen, een les zou zijn, dat do wetten des lands gehandhaafd moesten worden. In het Lagerhuis heeft Lloyd George, als antwoord op een vraag nopens wat er jjelieurd was op de conferentie van Zaterdag met d.e mijnwerkers, ontkend, dat hij hun zou hebben meegedeeld, dat, als zij niet toestemden in hot voorstel der regeering, er een wet tot gedwongen arbitrage zou worden ingediend. De re geering hoopte, dat de voorwaarden zou den worden aanvaard, ma,ar hij had geen mededeeling gedaan omtrent wat er zou gebeuren in geval v,an verwerping, hetzij door de eigenaars, 't zij door de mijn werkers. Men acht het mogelijk', dat de mijn- wei'kers eieren voor hun geld zullen kie zen. daar reeds vroeger gemeld is. dat zij aan het werk zouden willen gaan, als het loon met 2sh'. verlaagd werd. De regeering zou het wel zóó kunnen rege len. dat de. eerste verlaging niet meer' bedroeg. Dr. Wirili op ccn betcogiflg BERLIJN, 30 Mei. Zondag heeft te Berlijn een groote demonstratie plaats ge had, waaraan vertegenwoordigers uit alle partijen deelnamen, totaa.l meer dan hon derdduizend personen. Deze betoogiag had plaats ten gunste van een onverdeeld Dpitseh Opper-Silezië- De rijkskanselier Wirth verklaarde aa,n een deputatie uit de betoogers, dat het recht en de gèrecli- tigheid aan Duitsëhe- zijde zijn en dit het te hopen is, dat dezen dan ook zegevie rend uit den strijd te voorschijn zullen komen. Hij verklaarde namens da regee ring, dat deze alles in het werk zal stellen om aan de dictatuur van Korfanty een einde te maken en rust en orde iangs wet- teliiken weg te herstellen. Acht maanden. BERLIJN, 30 Mei. Het vonnis in liet tweede_Leipziger proces der oorlogsmisdn digers luidt 6 maa-nden gevangenisstraf voor kapitein 'Mueller; in zijn voordeel wordt geacht te zijn dat hij zich niet aan eenige eerlooze mishandeling heeft schul dig gemaakt. Men meldt uit München vBerieht wordt, dat de overeenkomst tussehen München en Berlijn in zake de Einwohnerwehr (Beierse.he burger wacht,) nog niet is getroffen. De Beiersche gezant te Berlijn, Pre- gel, is naar München vertrokken om met de Beiersehe regeering nader te over leggen, daar generaal Nolles uiterlijk gisteren ant)woord verwacht op de nota, betreffende de Einwohnerwehr. Dc. rijkst kanselier dr. Wirtli zal in zijn rijksdags rede op 4 Juni a.s. over de ontwapening^ kwestie spreken en verklaren (jat Duitschland de bepalingen der ontwape ning jegens de Geallieerden strikt heeft na te komen, en zulks ook doen zal. Niet de echte? Sommige bladen hadden het gerucht verspreid, dat fde Japansche kroonprins die Lngeland bezocht heeft, niet de echte was maar een stroopop, 'die zijn plaats had ingenomen voor het bezoek aan Euro- Soeginadi, het meisje van tien jaar: „Kleine Jezus, mag ook Soegioah' u nog wat vragenIk durf het haast niet, maar Gij irijt zoo klein en zoo1 goni. Geef, dat Waliman bet volgend jaar terug inoge teeren naar de Toewans, dat h'ë veel van tl en U'éwt Maria moge leeren en geef aan mijn moeder een. gelukkig hart Ban hield, zii op. „Ik weel. niet meer, Waliman," luistar- zü zacbt-serbiedig, „Goesti Jesoes zal levïeden z'jjn, Soegi nah. Hij, zal ons mei Zijn macht bijstaan. Laten wo rpj „Zoo? Niet in Moentil-an gebleven?') klonk kregel de stem- van vader, die om de middaghitte lerngkeerde van Let rijst veld „Was nu geen plaats meer. vader: maar volgend jaar mag ik komen, heeft de Toe- wan gezegd", was het kinderlijk omder- danige antwoord,; ,,'tZou ook ,wel sterk zijn, als. die blan ken iets1 voor een inlander over hadden. Als je nu tenminste een prijaii negara wagrt, een rijs edelman uit de stad. dan was er nor wal van te halen; maar zoon gewone aessciongen, dien zien ze liever pa. Het- Japansche gezantschap heeft dat gerucht met klem tegengesproken- Een van de secretarissen zeide tot een verte genwoordiger van de Press Association „De gezant baron Hajasji kent hem zeer goed en ik lean dus het onzinnige gerucht officieel weerleggen". Voor zijn vertrek uit Engeland heeft de kroonprins door Augustus John zijn portret laten schilderen. Het was de eer ste, maal dat hij voor een schilder sat. Meer troepen naar Ierland. LONDEN, 30 Mei. (R.O.) In het lager huis heeft Lloyd George medegedeeld, dat hij1 van plan was de strijdkrachten van de kroon in Ierland te versterken. Als aile schikkingen getroffen waren zouden daar omtrent aan het huis mededeelingen wjr- den gedaan. Het was niet het plan, reservisten naar It-rland te zenden, die waren opgeroepen als hulp in den door de kolenstaking ont- stanen noodtoestand. Hel verlies, ontstaan door de vernieling- van liét belastingkantoor te Dublin, z'oo deelde Lloyid Ge-orge verder mede, wordt geraamd op twee millioen pond sterling!. DENEMARKEN Men meldt uit Kopenhage: De noodtoestand ontstaan door de sta king is in zooverre verbeterd, dat zoo-wel de broodproductie als de electrieieteits- voorziening is geregeld door vrijwilligo krachten. Ook is op die wijze een trans-, portmaatschappij opgericht. Zondag moest de waterleiding door militairen tegen be- schadigingspogingen worden bewaakt. Men meldt uit Kopenhagen. De com mandant der mijnenvernielers-flotilje meldt, dat voor Januari alle mijnen zullen zijn opgeruimd. Reeds nu is 'zuidelijk van 50 gr. 16 min. geen mijn meer pan- wezig. Nu wordt begonnen met de oprui ming van het mijnenveld hij Jutland. De Mcssaggero betoogt naar aanle-ding van Jonnarts ontvangst in het Vaticaun dal ook voor Italië de tijid' gekomen is om dc betrekkingen met den Paus te herzien. Het huidige oogenblik maakt het moge lijk de kwestie te overwegen zonder dat h'ct prestige van Italië daaronder lijdt. OPP ER-SI LEZIE De tscstand. Naar men uit Breslau meldt wordt thans bekend, dat de Poolsche insurgen- ten bij de verovering van den Annaberg door de Duitschers, 2000 doodeu hadden. De toestand in de steden wordt nijpender daar het voedsel gaat mankeeren. Men meldt uit Breslau: De aankomst van Engelsche troepen in Opper-Silezië duurt voort. Spoedig zal een heele divi sie van gemengde eenheden met vlieg tuigen aanwezig zijn. Engelsche cavallerie heeft in Appeln haar verblijfplaats be trokken. BERLIJN, 31 Mei, (Part.) Uit Oppeln wordt over den 'toestand in Opper-Silezië gemeldBij Landsberg hebben de Polen ffen levendig vuur onderhouden. Albre -hts- dorf is met granaten beschoten, Neudorf en A'malienhof eveneens. De dorpen Wil- zen, W-aehhof en Leszjna zijn na ontrui ming door de Polen ieder in het bezit der Duitschers. De Polen hebben pok het sta tion Zembowitz ontruimd. In het district Gross Strehlitz zijn Poolsche Banlen a f geslagen. Uit de dorpen Slawa on Kai'ano- witz zijn de Polen weggetrokken. Rasno- witsch is nog in hun handen. Oaswj, is door de Polen sterk bezet. (N. R. O.) Ccngrcs R.-K. Vakbeweging. Rede Smulders. Na Pater Mieklinghoff sprak de heer A. H. Smulders een rede uit dia aanving met de woorden gaar. Jan. kc-menl Ze welen or natuurlijk wel io-tS| op1 Ifce «inden. Het volgend jaar is Let immers nog veel' voller. Dan zlul, llen to je roker onder den blooten hemel opnemen?" „Neen, vader, dan worden er nieuwe buizen bijgebouwd, al; de blankun uit het ©sten geld hebben gezonden om hout en steeuen te koopen." „Ah I Ja denkt, dat de blanken een een go-ed hail hebben voor ons-, da! ze iets voelen v-.-o-r een Javaan! Hebben z.e ons niet altijd verdrukt? De blanken verach ten den inlander; altijd Zijn ze er oip uit, )öm Ihami af te zeilen, om zijn koffie en ann runderen weg to stelen!'De blanken geld sin-ren haar Java!! Zo zoiuaen heel wat naar' het Oosten moeten zenden, al! zo vergoeden wilden wat hun voorvade ren en zijzelf hebben weggestnlen van- den Java au en weggevoerd' op gjoo-le sche pen, om van ons geld te gaan genieten in het Westen! En ook hier moet je groote heeren uit Negara, Londa ma-u zien leven van het geld van ons volk! Waliman, ik haat de blanken, want. hlanKen haten den Javaan! I) de voelen met die tienduizenden mannen en vrouwen die uit alle deelen des lands zijn samen gestroomd om hier in Utrechts veste, op Roomsche wijze te getuigen van den ernstigen wil van de katholieke vakbeweging, om te blijvpn voortwer- ken aan de moreele cn stoffelijke ver heffing van den arbeidenden stand. Op Roomsche wijze, dat wil zeggen krachtig en waardig! De officieele titel van het eongre|3 van gisteren en de demonstratie van van daag is: „Hoe staat de Katholieke vakJ lieweging ten opzichte van de Maatschap pelijke ontwikkeling." Spoedig kwam daar de niet-bfficieele titel naast „tegen de reactie". Niet tegen, maar elke reactie, want feitelijk is onze geheele Roomsche- vak.- beweging reactionair in dezen zin, dat wij terug willen naar den toestand van weleer, waarin niet de machtsverhou dingen, doch rechtsbeginselen de verhou ding van de menschen regelden. Wij willen dus wel terug naar dien toestand, omdat in een maatschappij wa,ar rechtsbeginselen richtsnoer zijn- voor 's menschen handelen, een hetere ordo heer- echen zal. Niet dus tegen die reactie. Spr. ging verder na do reeds merk bare veranderingen op maatschappelijk en staatkundig terrein en eindigde met cejl krachtige opwekking tot trouw aan het Roomsche vaandel en dit te blijvpn dra gen tot het g'eplooii worden kan op he(i gebouw van de Christelijke maatschappij. Rede lierman*. CJp deze rede volgde een korte toe spraak van de heer H. Hermans. In het verleden, aldus spr., ligt ihet heden in het nu wat worden zal. JSTa het gezegende tijdperk van liet solidair verleden kwam de moderne groot industrie. Een prachtig' verschiet werd geopend onder het liberaal individualis tisch beginsel, maar men vergat daarbij, dat het beizt van geld en goed aUejen niet geluk brengt, dat een goede ver- deeling daarvan onder Christelijke begin selen noodig is De winzucht der sterkeren en de af gunst der zwakkeren nam toe en ein digde in de groote debacle van een wereld-, oorlog. Uitvoerig ging spr. die 'ontwikkeling van bet liberalisme en de ontaarding er van na. Het liberalisme is uitgeloopen op de ruïne die wij thans aanschouwen. Het liberalisme is zijn kracht kwijt maar hetzelfde veryal is waar te nemen bij het socialisme. Uit het socialisme, door Marx eens gepredikt, later door de socialisten aan kant gezet, is het communisme gebo ren. En wat dat uitwerkt is met duide lijke voorheelden in Rusland te zien, en het volk heeft geleerd dat het communis me nok de ware vrijheid niet brengt- evenmin als het individualisme. Na nog vele belangrijke mededeelin gen die plaatsruimte ons helaas verbieden, mede te deelen zet spr. uitvoerig de. solidariteits gedaqhte uiteen en roert ook' de hedrijfsradenkwestie aan. Na opgewekt te hebben in navolging van „Iterum Nov,aTum te werken", sluit spr. zijn meermalen door qpplaus onder broken rede. Rede van Rijzcwijk, Eindelijk voerde nog kot woord da heer J. van Rijzo wijk. Spr. begon met' zijn bewondering' uit te spreken over de groote demonstratie en zijn dank te brengen aan allen, die tot het welslagen hebben meegewerkt. Het onderwerp dat spr. behandelde, „de Katholieke vakbeweging en de cri sisjaren" werd in drie deelen overzien; n.l. het verleden, het heden en de toe komst. Als vakbeweging heeft men begrepen Dan zweeg hij een oogpnblik. Lang zaam aan kwa;m bij tol bedaren, zo-oals dc natuur tot kalmte Komt, als zij, haar rtvo-elheid in een uitbarstend o-mveer heeft opgelost. De gebalde vriisten vielen on willekeurig uit elkaar, het gezicht werd cffener, de adem ging meer regelmatig. A'ngslig keek Waliman h'em aan. De 'moe der plaatste zich bezorgd tussehen hen ih en So-eginah. legde de hand pp den schouder van haar broertje. „We zullen eens afwachten, Wali man, wat dr vóór het voigend jaar ge beurt te Moentilan. Ma,a,r het zal toch te bezien staan, of ik weer opni.-uw mjj'n toestemming zal geven om „c.r brvn te gaan". De moeder vatte haar kind bij de hand want zij was hlij, dat zjj haar' jongen weer bij zich had. De kleine Sopginah; begon te schreien. Geachte lezer, mag ik vlagen: hoe dikwerf zullen tafcreelen als hier boven geschilderde zich afspelen op Java, als jaarlijks 90 pet. der candidaten voor Moen tilan moot worden afgewezen,omdat er voor hen geen plaats is? 2) BILJART MONARC AMSTERDAM N. Z. VpdRBURGWAL 177 TELEPHOON 2#99 N. OPGBRtCHT 1844. Steeds in voorraad": fijne Belgische Biljartlakens, prima ivooren Ballen, Tafel-Biljarts, Tafel- kegelspelen, Dam-, Schaak-, Tric-Trac- spelenjji enz.3457-20 machteloos te staan tegen den woeker, die in de oorlogsjaren den kop opst.aKf Men heeft de Regeeringsbcmoeiing inge-i roepen en toen ontstond het Kon. Nat, Steuncomité. l}e bestuursleden namen zoowel pluat. selgk als nationaal zitting in de 'ver schillende steuneomité's en hadden .te wal ken, dat deze niet ontaarden in hedee- lingscommissies. Met de Christelijke vakbeweging werd permanent samen gewerkt; men wierp zich met alle macht op de werkloos-' heidsverzekëring, zag do noodregcling Treub ontstaan voorkwam het uitbreken eener revolutie, toen in November 1918 ecu kleine minderheid naar omwente ling streefde. Het gevaar was daarmee niet gekeerd en toen stichtte men het comité tol, bestrijding van het revolutie gevaar. In m'oeiljjkë dagen heeft de Kathol lieke arbeidersmassa altijd vertrouwen ge schonken aan de leiding. Een oprechte dank past- daarvoor aan de Katholiek georganiseerden van Nederland, welken, spr. hier gaarne openlijk brengt. Bianko Broeder van Waliman, vergeet „de steunen en het hout" niet voor ecu groet er of een tweede Moentilan. Dan heüoeven de Paters het kind van Java, dat hoopvol tot hen komt ojn onderwezen te worden, niet meer pijnlijk teleurgesteld naai' de ilessa terug te zenden. Waliman h'eeft een hai't, waarmode hij Jezus' Hart kan beminnen, bijt en zijn vader en zijn moeder en de kleine Soogirlahi, 1) Het ligt niet in schrijvers bedoeling behoeft het nog gezegd te worden? de beschuldigingen van Walimaii's vader, ge-heel tet do zijne te maken; doch zij geven de .verbitterde stemming; weer, dié zich hel'aas meer en meer. van het hart van don inlander o-p Java: meester maakt, vooral ook tengevolge van het steeds feller en driester gestook van den Sarekat klam. 2) Bij de laatste examens in den Zomer van 1919, moesten van de 294 can didaten 270 worden geweigerd.

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1921 | | pagina 1