DAGBLAD VOOR ZEELAND
iteld zijt
Kruiden
's Pillen
leerenbaai
Eerste Blad
bij verlies van x qc bij verlies van |c
een duim I uJ een wijsvinger I 10 een anderen vinger
WSCHE COURANT
irlijke Stand.
[NTJES
Nummer 87
Zaterdag 16 April 1921
Zeventiende Jaargang
PERSOI
(Pillen
te Qude Pekela.
Es van
irt ophalen.
C. Remeijn
erk„DEHAAS"
idig.
Oosterdijk, Sneek.
ensverzekering-
laatschappij
NIJMEGEN.
4 enn bij levenslange f oen Uil f ten bijverliesvan f 7 c bijverlissvan t nn
1 jUU ongeschiktheid I ZOU overlijden I IüU een handof voet I 10 een nog I DU
Dit nummer bestaat uit drie
bl-aden, waaronder het „Geïllu
streerd Zondagsblad"
BUITENLAND.
DUITSCHLAND
BELGIE
FRANKRIJK
OOSTENRIJK
ENGELAND
ZWITSERLAND
jALPHJtSEMBURGf
iGEmELSENBURGj
RAPIER IMPORTEURS 23 f
^AMSTERDAMS
pr Brussel' 1! April, s. City,
bnden;
In Antwerpen 14 April, s.
1-York; s. Rayford, Londen;
lid.; s: Industria, Hamburg.
I-Y. Repass, naar Antwerpen
|i'l (barge), Londen; Row
lua; Crista (motor)), Lon-i
3, Goole; s. Ehrenfels, Nor-
I worth, Londen; s. Sabor,
lu'ma, Havre; s Denetown,
luvndee, Dundee; s. Tambre,
|lurgondier, New-Orleans.
naar Gent 14 April, z. Gusw
les.
van Antwerpen 14 April, s,
is; s. Sombre, Havre; s. H. H.
[ham; s. Flandria. Rotterdam.
7—13 April 1921.
f'lN OndertroaiwdA. de Vis»
en A. Ringelberg, 25 j. jd
[rop, 23 j. jin. en D. M. Burs.
A. Vanoutrijve, wedn. 46 j.
■schepper, 42 jd.; P. de
|m en L. M. Abraham so, 20
Buunnsm, 24 j. jm'. en Kl
|22 j. jd.; F. Geleijn, 29 j.
It. M. Scheepers, 25 j. jd.;
lchgeets/ 23 j. ym. en T. cC.
Id.; J. Nonpgkes, 2-1 j. jm. en
•ssanf, 2o j. jd.
J. J. J. Sorensen, 24 j. jm,
pijen, 22 j jd.; H. Roved#,
j A. H. MaqueJin 25 j. jd.
Ing, 25 j. jm. en G. .van Gent,
I Bostelaar 28 j. jm. en W.
"2 j. jd J. Plasae, 25 j. jm/.
/moling, goscli. 23 j.
iC. van der Linden, geb.
I; M. de Ridder, gob. van
|s.; A. S. Broost, geb. Sporrij;
■en. geb. Dnine, z.; C. M. E.
:b. Meustra, dG. M. Dom-
"(i Lauwereins, dJ. Mulder,
A. de, Ridder geb, Koster,
Muijnck geb. Everaers, d.;
pr Ende, geb. de Koning, d.;
[man geb. Hakker, z.
J: F. W'. Braat, 12 i jm'.
Jen, man van A. M. G, Huys-
I A. v. Wijk, 29 j. jd.; J. van
I'm S. E Holthuijzea, 28 j.;
vrouw van J Mortal g, 24, j.3
[liet, vrouw van D. Step, 41 j.;
I, 2 j d.J. Gafcrielse, weduwe
|oogd. 84 j.; J. J. Korff, weda.-
|iol. 83 j.
Ijs: 30 cents a contaq
(pel .CjsgHEUi,", Groote
b, wordt tegen
DIENSTBODE
?d.
Is en des avonds een
hde, geneeskrachtige
eer hersteld.
I iddelen bestaan er
jeeds baat bij gevon-
|i. De Wortelboer's
2573-60
beid, maag- en hoofd-
I bevorderen de spijs-
gang, zuiveren het
enz. Wortelboer's
Wortelboer's Pillen
1,70. Overal verkrijg-
vangst van het bedrag*
IBj
J^OEF
Stgang 300540
[taal in de jaren
f 1.555.800,.
f 2.590.300,.
f 3.180.700,.
m f 15.000.000,.
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
Hoofdredacteur :J. W. VIENINGS. J
Bureaux van Redactie en Administratie: Westsingel, tiuta
BijkantorenMIDDELBURG, Markt 1 en 2
Tsiegram-AdresNizeco.
Directec OS. VAN DE GRIENDT. Telefoon 207
Abonnementsprijs f 2,50 per drie maanden, f 0,20 per week,
voor Post-abonnés f 2,90 per 3 m. Advertentiïn van 1 tot 6 regels
f 1,50. elke regel meer f0,26, bij contract beduidende korting
A' onze Abonnés zijn gratis verzekerd tegen ongevallen krachtens onze overeenkomst met „The Ocean and Guarantee Corporation Ltd." te Amsterdam, Rokin 151, en wel voor de hieronder vermelde bedragen
Al onze Abonnes zijn gratis
Onderlinge verstandhouding.
Over de bijeenkomst vpn het kabinet
van gisteren meldt de D. A. Z. nojg,
dat minister Simons de in zijn interview
te Bern aangeduide denkbeelden omtrent
onderhandelingen nopens de schadevergoe
ding ter sprake heeft gebracht.
Tusschen Simons en zijn collega'
keerscht geen verschil van meening om
trent het feit, dat Duitschland den gealli
eerden zoo spoedig mogelijk zijn goeden
.wil moet toonen om vóór 1 Mei een ver
gelijk inzake de schadevergoeding to
treffen.
De begrafenis der ex-keizerin.
De toebereidselen.
BERLIJN, 14 April. (Part. Msb.) .In
Potsdam worden de- laatste toebereidselen
getroffen voor, do- bijzetting vpn het stof
felijk overschot der ex-keizerin.
Door de directie def spoorwegen worden
maatregelen genomen om aan bet geweldig
verkeer, dat men verwacht te kunnen
voldoen.
De aanblik in de straten van Potsdam
is de laatste dagen geheel veranderd.
Men ziet thans een groot aantal vlaggen
—met rouwfloers, terwijl ook in Berlijn
van vele zaken en particuliere huizen
u de vlaggc-n halfstok hangen.
:'r Enkele zaken te Potsdam hebben zelfs
een'beeld van de ex-keizerin in de etalages
geplaatst met bloemen en licht omgeven.
In de bloemenzaken ziet men talrijke kran
sen met groote linten, wilke door de
verschillende vereenigingen zijn besteld,
Na het aankomen van den trein uit Ne
derland in Wildpark, wordt de kist niet
naar de historische vorstenkamer gebracht,
maar blijft des nachts in den wagon.
Dinsdagvoormiddag om half tien komt
de rouwstoet naar het station, waarna
de kist uit den wagon gedragen <;n in een
lijkwagen geplaatst zal worden. Deze zal
met vier paarden, uit de vroegere keizer
lijke stallen, bespannen, worden en begeleid
worden door oude dienaren van den ex-
keizer, gekleed in hun oude rouwlivrei.
De stoet zal dan naar den antieken
tempel vertrekken. Aan dezen tempel 19
een vierkant gebouw- verbonden met groote
getraliede vensters. Het is bet oude munt
kabinet van Frederik den Grooten. Hier
zal het graf der ex-keizerin zijn. Zoodra
het graf gereed is wij hebben reeds ge
meld, dat men met den bouw bezig was
zal de kist naar dezen tempel worden over
gebracht. Ook ex-keizer Wilhelm zal later
daarin begraven worden.
De politiepresident van Potsdam heeft
verklaard, dat hem niets bekend is van
communistische plannen. Evenzoo -hebben
ook monarchistische on reehtsstaande krin
gen toegezegd, dat zij geen demonstraties
Tullen houden. De versperring zal slechts
in geringe mate worden doorgevoerd. Al
leen de ruimte bij den antieken tempel
wordt afgezet.
Tegen de openbare scholen.
BERLIJN, 14 April. (Part. Msb.) Uit
Breslau wordt gemeld, dat kardinall Ber
tram een nieuw herderlijk schrijven heeft
uitgevaardigd, waarin aan de Katholieken
vrordt verboden mede te -werken aan de
oprichting van openbare scholen, terwijl
het tevens aan alle Katholieke ouders
is verboden hun kinderen van de Katho
lieke scholen af te nemen. De kardinaal
voegt er aan toe, dat de stichting vpn
openbare scholen en de uitvaardiging- van
de rijkssehoolwet in strijd zijn met de
rijksgrondwet.
N.B. Ook de aartsbisschop van Keulen
heeft een dergelijk verbod uitgevaardigd.
Red. N. Z. C.
Nicnwe Duitsche voorstel
len op komst?
Van gezaghebbende Engelsche zijde
wordt, vernomen, dat geea nieuwe voorstel
len betreffende de herstellingen door
Duitschland gedaan zijn men gelooft
evenwel in Londen altijd dat een
nieuw aanbod van, Duitschland binnen
kort zal gedaan worden, inzonderheid met
het oog op het feit, dat de sancties1,
die nu ia werking zijn getreden, en waarin
-bijna alle mogendheden, die het vredesvier-
drag getcekend hebben, medewerken, een
grooten^ invloed hebben op de Duïtsche
industrie. Het is ook duidelijk, dat een
groot aantal Duitschers teleurgesteld is
in de verwachting van geschillen tusschen
de geallieerden en beseft, dat het steeds
niet vervullen der vredesvoorwaarden nog
slechts ernstiger gevolgen kan "hebben.
Men verwacht daarom, dat er druk zal
worden uitgeoefend op de Duitsche re
geering, om nieuwe voorstellen te doen.
Tenslotte wordt er op gewezen, dat
de_ verplichting tot het nemen van het
initiatief op de Duitsche regeering rust,
nadat de conferentie te Londen was mis
lukt. Men kan er op aan, dat elk nieuw
redelijk aanbod, dat gedaan wordt, met
den ernstigen wensch om- aan de recht
vaardige cischen der Geallieerden te vol
doen, door de Britsche regeering in ern
stige overweging zal worden genomen.
Inzake de Pruisische regeeringskwes-
tie .hebben gezaghebbende leden van hot
centrum verklaard, dat deze partij geen
vaste toezeggingen aan dö meerderheids
socialisten gedaan heeft. De centrumgroep
heeft de houding van Stegerwald goedge
keurd en besloot ook vast te houden
aan zijn besluit, om met deDuitsehe
volkspartij samen te werken in de regee
ring. Dit schept een nieuwen toestand.
Het Vlaams the iu de bestaren.
BRUSSEL, 14 April. In den senaat
werden heden de besprekingen over het
Vlaamsch in de besturen voortgezet.
Senator Rijekmans van Antwerpen ver
dedigde op krachtige wijze het ontwerp
Hij verdedigde de Vlamingen tegen alle
aanvallen, tegen de beschuldigingen, dat
zij slechte vaderlanders en activisten wa
ren. „Wij hebben," zoo zeide hij, „het ac
tivisme bestreden.. Onze eischen zijn recht
vaardig en als degenen, die deze eischen
stellen, activisten zijn, welnu, dan zijn
we activisten."
Spreker herinnerde er dan aan, hoe de
Vlaamsche soldaten hun officieren niet
verstonden. „Daarin moet verandering ko
men," ging hij voort. „Het is waar, dat
de leidende standen Franscli spreken, maar
de lagere spreken Vlaamsch en zij hebben
ook hun rechten. Spreker verdedigde het
regionalisme. „Geef," zoo besloot hij, „aan
de Vlamingen hetgeen zij vragen, dan
zullen wij het prestige van den senaat
vorhoogen, de eenheid van het land ver
sterken en de eendracht onder zijn kinde
ren vergrooten."
(Maasb.)
Amnestie voor activisten.
BRUSSEL, 14 April. Wij vernemen
dat de minister van justitie, Vandervelde,
aan den koning een voorstel heeft voor
gelegd, dat de voorloopige invrijheidstel
ling voorziet tusschen dit oogenblik en
over plus minus 6 weken van .bijna alle
activisten, die in Belgische gevangenissen
zijn opgesloten. Alleen de kopstukken van
het activisme, hoogstens een tiental perso
nen, waaronder op de eerste plaats Borms,,
zullen niet van de invrijheidstelling ge
nieten. (Maasb.J
Het Katholicisme in den Elzas.
Men schrijft aan de „N. Drt. G'rt." over
het Katholicisme in den Elzas het vol
gende
Een vrij ernstige kwestie heeft de ge
moederen in den Elzas in opschudding
gebracht, maar, daar de bladen er niet
anders dan vrij bedekt over spreken, is
bet moeilijk, precies na te gaan, waar de
schoen wringt.
De „Journal des Débats" geeft de vol
gende lezing: „De gemeenteraad van
(Straatsburg zal zich weldra hebben bezig
te houden met de kwestie van het gebruik
van den catechismus in de lagere scholen.
De gemeenteraad stelt zich op het stand
punt, dat sommige deelcn uit dien cate
chismus, die nog verschenen is met het
imprimatur van den laatsten Duitschen
bisschop, van dien aard zijn, dat zij Fran-
sche gevoelens zonden kunnen krenken.
Een van de wethouders had aan de
schoolhoofden een rondschrijven gezonden,
waarin hij hun verzocht de niet ge-
wenschte bladzijden te verscheuren. De
gemeenteraad wil op die kwestie terug
komen, om uit te maken, of die opdracht
is nagekomen.
De „Journal dos Débats" zegt, dat
deze zaak uiterst betreurenswaardig is.
„Wij hadden reeds gezegd, en wij herha
len zegt het blad, „dat men had moeten
voorzomen, dat het zoover zou komen, dat
men, twee jaar na. den terugkeer van Elzas
aan Frankrijk, tegen mgr. Ruch, bis
schop van Straatsburg, stelUng heeft ge
nomen. Het is zeker overbodig hier te
zeggen, dat het patriotisme van den pre-
laat_ buiten spel is. Dat zou slechts bo-
leedigend zijn voor iemand, die zijn oor-
Iogskruis en zijn palmen in de loopgra
ven heeft gewonnen^
Maar de kwestie zit in een verklaring,
die Zondagmorgen in alle kerken van
Straatsburg is voorgelezen. De bisschop
spreekt daarin met een zeldzame klaar
heid. Hij ontkent, dat de gemeentelijke
overheid het recht zou hebben, tussehen-
beide te komen in zake den catechismus.
Alleen de bisschop van het diocees is'
bevoegd, den inhoud van de circulaires te
beoordeelen. Geen enkele wetgevende be
paling, geen enkel plaatselijk gebruik,
staat den burgemeester of zijn "wethouders
toe voor tc. schrijven, in weiken vorm het
godsdienstig onderwijs moet plaats hebben.
Van den anderen kant spreekt de bis
schop tegen, dat het gedeelte van den
catechismus, dat de gemeentelijke over
heid op het oog heeft, in Duitschen geest
zou zijn opgesteld.
Evenwel en dat is zeer juist
erkent mgr. Ruch, dat een catechismus,
onder Dnitsch regiem gedrukt, moeilijk
in Frankrijk, de oudste dochter der kerk,
met evenveel enthousiasme kan aanvaard
worden, als de Fransche harten, dat zou
den begeeren. Een andere editie is dan
ook in voorbereiding.
Natuurlijk zijn de commentaren legio.
In de „Nouveau Journal" heeft Frey,
een der volksvertegenwoordigers van den
Beneden-Rijn, zich accoord verklaard met
de circulaire van den we.thouder van on
derwijs.
Wat wil men in betrekking tot
Duitschland gaan doen?
Een telegram uit Parijs aan de „N.
R. Ct." meldt het volgende:
De commissie voor buitenlandsche zaken
uit de Kamer hoort morgen Briand over
de maatregelen, die hij wil nemen om
Duitschlarut in geval van verzet, te dwin
gen zijiPschuld af te doen. Naar men
weet, overlegde hij gisteren met Fochj
en Weygand en woonde de maarschalk de
zitting van den gezantenraad bij.
In de Eelair bereidt het Kamerlid Le
Provost de Luanay er op vpor, dat men
ybij millitaire maatregelen weinig van
Engeland heeft te wachten. Dusseldorf en
omgeving liet. het bezetten door twee
kleine bereden eskadrons, drie verouderde
tanks en'twee vliegtuigen).
In het Journal beveelt de oud-minister
Lefevre aan, een flinke krijgsmacht zoo
noodig Duitschland in te zenden, daar
dit het zekerste middel is om bloedver
gieten te voorkomen. Ook hij meent, dat
Simons met zijn uitstel-politiek te laat
komt. Duitschland wacht den loop der
gebeurtenissen in het Oosten af. De sow-
jets kunnen het onderspit delven of over
winnen. Het hoopt op een Russisch-
Poolsch conflict en speculeert op den wed
ijver tusschen Engeland, Japan en de Ver-
eenigde Staten. Intuaschen ontwikkelt het
zijn industrie, exporteert gemaakte goe
deren, onder andere naar Nederland, ver
koopt ze, opent zich aldus een actief in
geld van het land en koopt daarmee indu
strieën. Lefevrè gelooft,, dat het op deze
manier ook Frankrijk binnendringt. Du
ernstigste reden tot uitstel is echter
Duitschland's geheime weder-bewapening
op den grondslag der Orgesch. De sanc
ties zijn maar middel, doel is vergoeding.
De „Echo, de Paris" gelooft, dat de
commissie de vergoeding in totaal tus
schen 130 en 150 milliard gouden marken
zal stellen. Het Eransehe aandeel is on
geveer 200 milliard papieren franken.
Deze moeten verrekend worden in gouden
marken. De moeilijkheid is, zich te vrij
waren voor een ongunstige uitwerking
van den wisselkoers. De verminderde op
brengst der belastingen toont den ernst
•der huidige crisis.
Napoleon en het Katholieke Frankrijk!.
X.F.niln Kardinaal Dubois heeft zoowel
ter gelegenheid der Jeanne d'Aro-feesteai
als ter gelegenheid van het eeuwfeest
van Napoleon schrijven tot de geloovigen
van zijn diocees gericht.
Waar Z. Em. over de herdenking v!an
Napoleon handelt, schrijft de kardinaal
o.a.„Zoowel het leven als het werk van
Napoleon behoort tot het vaderlandsehe
erfdeel van de geheele natie. Zijn omvang
rijk genie heeft aan Frankrijk na de
verschrikkelijke en bloedige uitbarsting
der revolutie de kalmte en de orde terug
gegeven. Als soldaat, diplomaat, beheer
der. heeft Napoleon in de Fransche ge
schiedenis glorierijke sporen achter zich
gelaten, zoodat men ondanks zijn fouten
en zwakheden trotsch op hem kan zijn en
hem dankbaar kan blijven.
De Kerk in Frankrijk zal niet kunnen
vergeten, dat hij de vervaardiger is ge
weest van een eonoordaat.
Misschien is het op het oogenblik niet
ontnuttig eraan te herinneren, dat deze
tijden niet zonder overeenkomst zijn met
het begin der 19e eeuw. Mogen /onze
politieke figuren van thans zich door
dezelfde vaderlandlievende bezorgheden
laten leiden. De Kerk zal zich hij de
staatsinstellingen voegen, om plecht in- de
luisterrijke nagedachtenis van Napofeon
te vieren."
Kanunnik Remond, aalmoezenier aan het
lyceum te Besangon, is benoemd tot bis
schop met den .titel van aalmoezenier-
generaal bij "het Fransche leger aan don
Rijn.
De toestand in Hongarije.
Vr EEN EN. (I7. D.). Volgens telegram
men uit Budapest aan de „Neue Freje
Presse" neemt de inwendige toestand van
Hongarije een ernstige wending. Voor' zoo
ver de censuur mededeelingen schijnt toe
te laten, zijn er groote moeilijkheden ge
rezen tusschen de parlementaire partijen
en den Rijksbestuurder Horthy. Over den
aard van het conflict wordt in Budapest
een volkomen stilzwijgen bewaard. Ook
de buitenlandsche politieke gebeurtenis
sen dragen bij tot verscherping van de
inwendige crisis. De vice-president van
het Huis van afgevaardigden Bottlik ver
klaarde, dat de Entente weldra stappen
zal doen of reeds gedaan heeft, door welke
.waarborgen verlangd worden tegen res
tauratie van de Habsburgers resp. de in
stelling eener legitimistisclie regeering.
De „Neue Freie Presse" geeft te ken
nen, dat er moerdere verwikkelingen en
het uitbreken eener grondwettelijke cri
sis in Hongarije dreigen. Volgens het
„Neue Wiener Tageblatt" willen do be-
k'-ndc leiders der militaire formation Pro-
nay, Heijas en Ostenburg* den Rijksbe
stuurder Horthy tot koning uitroepen.
Horthy heeft blijkbaar tegen het voorstel
geprotesteerd en verklaard, dat hij slechts
de plaats van den wettigen koning in
neemt.
Engelsche hulp aan Oostenrijk.
In het Hoogerhuis heeft lord Curzon
een verklaring afgeleg-d met betrekking
tot de stappen, die gedaan zijn om Oosten
rijk te hulp te komen.
Hij bracht het besluit in herinnering,
dóór de vier geallieerde regeeringen op
de laatste conferentie, te. Londen genomen,
om voor een aantal jaren. af te zien van
de pandrechten, welke -zij volgens het
verdrag van St. Germain op de Oosten-
rijksche financiën hebben. Hij zeide, dat
de geallieerde regeeringen een verzoek
hadden gericht tot de onzijdige mogend
heden, die bij de. zaak belang hebben om
haar toestemming en indien een overeen
komst in dit pnnt wordt verkregen,
hoopte hij, dat het. mogelijk' zou zijn op
Oostenrijk het Termeulen-stelsel van den
volkenbond toe te passen.
De industrieën in 'Oostenrijk kunnen
niet worden hersteld, zonder een 'behoor-
rading* met kolen, en stappen waren ge,-
daan om aan de Oostenrijksche behoef
ten in dit opzicht te voldoen.
Een conferentie der successiestaten is
bijeengeroepen, welke zal worden bijge
woond door vertegenwoordigers van 'de
Britsche en Fransche regeeringen*. Zij zal
alle vraagstukken behandelen, die betrek
king hebben op transport,douane-rechten
en den handel tusschen Oostenrijk' en de
successiestaten. De agenga, die door de
Italiaansehe regeering, welke de confe
rentie bijeenriep, werd voorbereid, zal
bijna dadelijk in bespreking worden ge
bracht en hij hoopte, dat de conferentie
in het begin van Mei zou gereed komen.
De strijd tegen de Tuberculose.
Dat er in Engeland flink voor de
bestrijding van de tuberculose wordt ge
werkt, bewijst wel het volgende bericht:
Het Lagenhuis heeft gisterenavond den
regeeringsmaatregel goedgekeurd, strek
kende om de nationale zorg voor tuber
culoselijders uit te breiden tot patiënten
in sanatoria. De jaaxlijksche kosten er
van worden op 2.300.000 p.st. geraamd.
De commissie tot herziening
van het Volkenbondsverdrag
Iu „De Maasbode" lezen we over de
vergadering van bovenstaande commissie
o.a. het volgende:
Op den laatsten dag van de Xe Roode
Kruisconferentje werden te Genève twee
niéuwe internationale bijeenkomsten ge
opend: die van de internationale Unie tot
hulp aan kinderen en die van de door den
volkenbondsraad ingestelde commissie tot
herziening van het volkenbondsverdrag.
De voorgeschiedenis van deze herzie
ningscommissie ie vermoedelijk menigm
lezer van dit blad beter bekend dan dan
president dier commissie zelf, den Engel
sehen minister Balfour, die zich trouwens
herhaaldelijk in feitelijke bijzonderheden
pleegt te vergissen.
De iierzieningseommissie dankt haar be
staan aan een besluit der Volkenbondsver
gadering in Genève, die in December het
besluit nam de ingediende Scandinavische
herzieningsvoorstellen dat jaar nog niet te
behandelen, doch daarbij den wensch uit
sprak, dat de volkenbondsraad een com
missie benoemen zou, om deze en andere
inkomende herzieningsvoorstellen te on
derzoeken en daarover aan den raad ad
vies uit te brengen. Zooals men weet, was
deze gedachte der instelling eener bijzon
dere studiecommissie aan het brein van
minister Van Karneheek ontsprotenin
dc ierste commissie deed Nederlands ge
delegeerde voor het eerst een voorstel in
dezen zin.
Minister Balfour gaf in zijn openings
rede een eenigszins andere lezing aan deze
voorgeschiedenis. Hij stelde het voor, alsof
de vihenbondsvergadering dén raad had
uitgeneodigd een herziening van het vol
kenbondsverdrag het volgende jaar moge
lijk te maken, zonder daarbij echter (büO
te geven, hoe het best een doelmatige her
ziening voor te bereiden zou zijn. Naar
minister Balfour's meening was de benoe
ming van de studiecommissie tot herzie
ning le danken aan een gelukkigen inval
van den volkenbondsraad zelf in diens
laatste zitting* te Parjjs!
Na 'n paar dagen vertrok Balfour naar
Londen, de meeste andere leden naar el
ders om in Mei weder in Genève terug te
keeren, wanneer de benoemde kleine sub
commissie uit hun midden met 'de óeeh-
FACTA
Dn VERBA
JMAMUFACTUREM IMPORTEUR
1. VOORBURGWAL 167.
TELEFOON N 9313 EN C 2007^
3010-20
nische bestudeering der verschillende her»
zienmgsvoorstellen zal zijn gereed ge
komen.
Er is werk genoeg voor deze oommissie
te doen. Want het aantal amendementen:
op hot pact, dat bij den aanvang der Vol»
konbondsvergadcring nog zeer gering waS,
slechts do regeeringen van Denemar»
ken, Noorwegen en Zweden hadden wijzi
gingsvoorstellen ingediend, is sinds
dien zeer toegenomen. Reeds staande de
volkeubendsvergadering werden wijzigin
gen voorgesteld door dé regeeringen van
Argentinië, Canada, Columbia en Portu
gal. Sindsdien hebben ook de regeeringen
va;rt China, Frankrijk, Nederland en
Ïsjecho-Slowakië gebruik gemaakt van
dc geboden gelegenheid, om vóór 31 Maart
amendementen in te dienen, in welk gevat
de studiecommissie ze met de andere foor
stellen gezamenlijk in overweging nemen''
zal.
De ingekomen voorstellen zijn van zeer
ufteenloopenden aard. Toch hebben zij alle,
met wellicht een enkele uitzondering, een
zelfde strekking; zij beoogen meer eert
technische dan een principieele wijziging
van 1 vi lkenbondsverdrag. De groote
principieele vraagstukken, die, 'tijdens het
ontwerpen van het pact, door de commissie
onder voorzitterschap van president Wil
son dooi* verschillende regeeringen werden
opgeworpen, worden evenmin opnieuw ter
sprake gebraeht, als de vele radicale wij
zigingen, die zoo vele particuliere viol»
kenbonds- en vredesVereenigingen voor en
na bepleit hebben. Er is geen sprake van'
demoeratiseering van de volkenbondsver»
gadering, van opheffing der bevopreehte
stelling der groote geallieerde mogend
heden in den raad, van schepping «ener in
ternationale politiemacht, van regeling vaa'
het zelfbeschikkingsrecht der volkeren,
van gelijkstelling van alle rassen. A.1 deze
punten zullen, tenzij de studiecommissie
zelf nog eenig initiatief in de oene of an
dere richting neemt, wat haar geenszins
verboden is, op de September-vergadering
dus wederom onbehandeld blijven.
Intussehen, ook bij deze beperking zal
de volkenbondsvergadering nog volop werk
met de herziening der volkenbondsgrond
wet hebben. Want het gebied, waarover do
ingediende amendementen zich bewegen,
is van zeer uiteenloopenden aard. Het
volkenbondssecretariaat heeft getracht in"
een speciaal aan deze vraag gewijd com
muniqué de voorstellen in verschillende
categorieën in te deelen. Dit bleek niet erg
gemakkelijk. Bijna elk der tien' catego
rieën, waarin naar de opvatting van liet
secretariaat van Genève de voorstellen on
der 'te brengen zijn, bevat slechts één of
hoogstens twee amendementen! De meest'e
voorstellen vormen dus een categorie op
zichzelf
Aan dc hand van deze door het volken»
bondssecretariaat gegeven omschrijving
moge eenige der verschillende door do her»
zieningscommissie te behandele.n voorstel
len volgen.
In de eerste plaats zijn er do bekends
amendementen van Denemarken, Noorwe
gen en Zweden, die de strekking hebben^
eenerzijds de internationale rechtspraak in
rechtsgeschillen verplichtend te stellen*
(zooals, naar bekend, ook de juristencom
missie van den volkenbond hij het ontwer
pen der statntcn van het internationaal
gerechtshof wenschte), anderzijds door he#
in het leven roepen van onderzoekcommis
sies, in den geest van het bekende Bryan-
plan van vóór den oorlog, het bemidde
lend optreden in belangengeschillen over
te brengen van den volkenbondsraad naar
meer onpartijdige en minder politiek sa
mengestelde colleges. Ook een amendement
van Portugal heeft op deze zelfde aange
legenheid betrekking.
De derde categorie betreft de regeling
der. economische blokkade tegen den staat,,
die den vrede verstoort. Bovendien heeft
dc volkenbondsvergader ing ee.n geheels
reeks vraagpunten over 'de doorvoering
der Mckkede opgesteld en deze naar een:
bijzondere internationale blokkadecommis»
si- verwezen, die aan do Septemberverga-
dering hierover rapport zal hebben uit te
brengen en eventueel dia herzieningsvoor
stellen in te dienen, dia uit dit rapporti
zouden voortvloeien.
Do vierde categorie betreft de vraag
der toelating van. nieuwe leden. Hier'vindt
