DAGBLAD VOOR ZEELAND Nummer 48 Maandag 28 Februari 1921 Zeventiende Jaargang iva FEUILLETON Kruis en Zwaard. HYPOTHEEKBANK Buitenlandsch Overzicht BUITENLAND. DUITSCHLAND BELGIE iwre W„rc.v: m NIEUWE ZEEUWSCHE COimNTfeGOES dru^TISB VLUGSMAAKVOL EN GOEDKOOP LEVERT? ENGELAND NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT Hoofdredacteur: J. W. VIENINGS. Telefoon 97 Bureaux van Redactie en Administratie: Westsm^j, GOES Bijkanforen: MIDDELBURG, Markt 1 en 2 VLISS1NGEN Vetegram-AdresNizeco. Directeur: JOS. VAN DE GRIENDT. Telefoon 207 Abonnementsprijs f 2.50 per drie maandenf 0.20 per week» Aavertentiën van 1 tot 6 regels f 1.50, elke regel meer f 0.251 bij contract beduidende korting. M SL-K. Ziekenhuis annex Tehuis voor Ouden van dagen. Het vierde, van deze artikelen zal ant woord moeten geven op de vraag: „Met welke middelen wil de Commissie trackten Iraar doel te bereiken". En hier willen wij .vooropzetten, da,t we ons ten volle bewust zijn van de Zwaarte der. taak, die wij ons op de schouueren nagnen; Een zaak op zetten is niet zoo moeilijk; ma,ar een zaak zooals deze, van veel 'beteekenis en groe ten omvang, doorzetten tot het moeilijk 'te bereiken einde toe, dat kost veel in spanning, moeite en zorgen. Wij zijn nog aan het begin, en al Zien we hoopvol de toekomst in, indachtig het spreekwoord: „een goed begin is het halve werk", er zal nog heel wat moeten gebeuren voor We ons rustig in een gemakkelijken stoel kunnen neervielen met de verzuchting: „dat zaakje is alweer voor elkaar!" Ten volle beseffend dus den omv.ang van het werk dat wij gaan aanvangen, en vertrouwend dat ook alle belanghebben den en belangstellenden evenzeer begrij pen de moeilijkheid van het stichten eener dergelijke dubbele inrichting (aan het stichten van één van beide zou een ste vige Comm;ssie de handen al vol hebben) 'durven we bier noemen het groote middel, waarmede we ons voorstellen ons doel te zullen bereiken, namelijk: „aller mede werking". Aller medewerking: moreel en financieel Aller moreele of zedelijke medewerking die tot uiting komt in het gunstig beoor- deelen en bespreken van de gemaakte .plannen, in het doen gelden van persoon lijken invloed ten gunste van onze .zaak, in het' gewilliz toetreden waar persoonlijk medewerken wordt gevraagd, in het geven ook van deskundig advies, - dat aan de onderneming kan ten .goede "komen, in één woord: in het doen van alles wat we te doen gewoon zijn ten opzichte van iets wat onze bijzondere belangstelling en Warme sympathie, heeft. Aller financieele of geldelijke medewer king: die tot uiting komt in het mede helpen dragen van de groote geldelijke zorgen, die een zoo grootsche .stichting' noodzakelijk met zich brengt Vele han den maken licht werk; zoo ergens, dan zijn hier zeker vele, zeer vele dienstvaar dige handen noodig. Een ieder natuurlijk naar vermogende een is financieel krach tig, de ander financieel zwak, maar ieder 'kan toch medewerken: het verschil mag. ialleen bestaan in de hoegrootheid va-n Ren .geldelijken steun. En hier vooral moeten we er nog eens op wijzen, dat het van den 'geldelijke,n steun zal moeten afhangen, of de Stichtingen, reeds in "opzet, zoo groot kunnen worden dat zij werkelijk terstond voorzien in de dringende behoefte die er op Beveland is 'aan een Ziekenhuis, eu in heel Zeeland aan een Tehuis voor Ouden van dagen.: Op verschillende wijzen hopen we van bestuurslichamen en particuliere personen 'dien geweiiscbten en onmisbaren steun te erlangen: in den vorm van subsidie of 'toelage van Kijk, Gemeente, Armbesturen «n Ziekenfondsen, in den vorm van schen kingen, en periodieke bijdragen (jaarlijk- sche, maandelijksche ofwekelijksclic gif ten) van particuliere personen, door het nemen van obligaties in een uit te geven geldleening tegen een niet te hoog rente type; dit alles ongerekend het vaste in komen, bestaande uit de gelden, verschul digd vnox Wijkverpleging, Verpleging in Ziekenhuis of Gesticht voor Ouden van .dagen. ZiHflaar in het kort wat we aan finaneieelen steun verwachten, niet alleen voor het tot stand brengen, maar ook voor het onderhouden der Stichting. En de beste waarborg dat we van allen mede werking zullen ondervinden, bezitten we in de zekerheid, dat wat we stichten die nen zal >t groot nut van het algemeen, niet van een bepaalde klasse of groep van personen. Het is dan ook niet te verwon deren, dat we nu reeds v.an personen van de meest verschillende levensopvatting en levensrichting, bewijzen van warme sym pathie -en stellige belofte van krachtig helpen mochten ontvangen. Deze tweevoudige korteuiteenzetting moge voldoende zijn om er in het algemeen een denkbeeld van te geven, met welke middelen de Commissie wil trachten haar doel te bereiken. We stellen ons voor in een laatste arti kel nog een korte samenvatting te geven, "5o— Bemoedigd door die woorden en don •goedhartigen toon van den pater, overwon Andreas zijn schaamte en begon affn le vensgeschiedenis. Zoo lang' dit verhaal -ïuurae, luisterde de pater met riedergs- Slagen oogen en de handen in zijne mou- )j.?n gestoken, stilzwijgend toe; alleen- lijK knikte bij van tijd tot tijd met het 'ootci, ais om den soldaat te bemoedigen en hem te toonen, hoe veel belang hij in zijn eenvoudig en getrouw verhaal stelle. Maar toen Andreas met oene bewogenla lateni en nauw hoorbaar de woorden sta melde: Ik ben priester! richtte de pater ■et hoofd op én zijn tot dusverre strak on onbewegelijk gelaat nam eene uitdrukt enkele gevolgtrekkingen jte maken en eenige niededeelingen te doen van meer huishoudelijken .aard'-; Pi L, BAK GERT, pr., lste Secretaris van .do Com missie tot Stichting van een R.-K, Tehuis voor Ouden van dagen en Ziekenhuis te Goes,- V Een Standbeeld voor den Paus. De Katholieken der gansche wereld heb ben het als een smadelijke achterstalling gevoeld, dat bij het beëindigen van den grooten ooijog Zijne Heiligheid1 de Paus van de beraadslagingen der Staatslieden en diplomaten, die het lot der oude en nieuwe wereld in handen hadden, werd verwijderd gehouden. Dat de wonden, die de onbarmhartig©1 volkerenkrijg heeft geslagen, nog steeds voortoloeden en zoowel op politiek als economisch gebied de verwarring en el- lende nog grenzenloos zijn, wordt dan ook met recht toegeschreven aan de opzette lijke uitsluiting van den invloed des- gen cn, die zich naar waarheid de Stede houder en Plaatsvervanger mag noemen van den Godidelijken Heiland, die het ge- krookte riet niet brak en de ronkende pit niet u'tdoofde, In beschamende tegenstelling hiermede staat ,<te oprichting van een standbeeld voor Pan» Benedictus XV in het hartje der mohammedaansche stad Constantino- pel, welke elk monument, elk beeld1 als strijdig met de opvattingen van den Islam ontoeert. Wel merkwaardig is dus de oprichting van een monument voor .den Roomschen Paus in een Muzelmansche omgeving, nog merkwaardiger als men bedenkt, dat onder da oprichters van het standbeeld niet één B oomsch-Katholiek voorkomt. De bij uitstek groote verdiensten, die onze roemrijke regeerende Heilige Vader Benedictus in de gruwelijke oorlogsjaren verwierf door zijn onvermoeid streven om het lijden van den krijg en deszelfs treu rig© gevolgen te verzachten, zonder aan zien des persoons, zonder te letten op ras of godsdienst, waarbij vooral Turkije bet tooneel dezer pauselijke werkzaamheid was en de apostolische nuntius, mgr.. Dolci, te Constantinopel gevestigd, op uitnemende wijze 's Pausen bedoelingen wist- te begrijpen en te verwezenlijken, maakten zulk een diepen indruk op het gemoed der Turken, „hoog en laag, dab bij hen het plan rijpte, hun levendige dankbaarheid en eerbiedige bewondering vcor zooveel onbaatzuchtig en mensch- lievend hulpbetoon van de zijde des Pau sen vast te leggen in een monument, dat tot in de verre toekomst zal verkondigen wat Benedictus XV deed voor de door den oorlogsgeesel gefolterde menschheid en lioe Turkije dit wist te waardeeren, Het Vlaamsche hoofdorgaan „De Stan daard" vernam van een correspondent van de „Gorriere d'Italia" uit Constantinopel eenige bijzonderheden over het op te riek ten standbeeld voor Paus Benedictus, waaraan wij het navolgende ontleenen Het monument dat den Paus zal huldi gen als vredevorst, zal verrijzen vóór de katholieke kathedraal te Constantinopel, Mannen van schier ieder ras en van iedere geloofsbelijdenis hebben zich ver- eenigd om hun tol van dankbaarheid te betalen aan Benedictus XV voor 't ver zoeningswerk dat hij verrichtte tijdens de gruwelen van den wereldkrijg. Aan het hoofd dei- inschrijvingstijst staat de naam van Mahomed V, met een bedrag van 500 Tnrksehe ponden, en de prinsen van 't keizerlijk hof volgen liet voorbeeld van hun vorst. De Groot-rabbijnen onderschrijven het initiatief. En het is wetenswaard, dat' de 'Israëhetische „gemeente te Constantinopel bekend staat als een der meest fanatieke van do Joodsche wereld.: De Gregoriaansch-Armeensche en Re Georgische patriarch, beiden aan 't hoofd van schismatische kerken, hebben zich plicht hewust bij de beweging aangesloten, evenals de vertegenwoordigers van Geor gië. en Armenië. De groote Bankhuizen hebben-mede de lijst onderteekend, samen met tal van gezaghebbende personaliteiten, Tuctchen alle deelnemers is niet één enkele Roomscb-Katholiek. En deze uit sluiting werd opzettelijk gewild: het eer bewijs aan den Paus krijgt een bijzondere beteekenis, als zijnde een spontane dank king van buitengewone verbazing me-1 dedoogen aan. In zijne ontroering bespeur de Andreas zulks ter nauwernood feu1 ging met zijn verhaal voiort. Naarmlaie hij' daarmede vorderde, wterdl zjjne ontroering zichtbaarder; hij raakte aan het smarte lijke punt, aan dien noodlottigen stap, Welke een schaduw op zijn teven ge worpen en de wroeging zooi geweldig' doen knagen heeft. 'Hij schilderde de angsten, welke hij ondervond, toen htf ver wittigd werd, dat hij gevat en onder icte oogen zijner moeder naar het schavot ge sleurd ging worden; niet, dat hem zulks inwendig smartte, want zijn jeugdigen 'ijver lachte de hoop op het marteiasr-i schap toe en lang had "hij zich met da hoop op dit grootsche offer gevleid; maar de teedewe1/ missfehien overdreven l'icfdë, welke hij zijne uitmuntende moeder toe droeg, had hem doen wankelen en zijn voop-NEDERltfittD. KeixerssTV-aehl. 462.' tVdam betuiging van niet-katholiekens Boven het sober versderde, marmeren voetstuk, zal het standbeeld van Benedic tus XV oprijzen, uitgevoerd1 in brons,; De Paus wordt voorgesteld in groot ornaat, terwijl hij 'de strijdende volkeren oproept tot den vrede; Zijn rechterhand heft hij omhoog in zegenend gebaar; de rustende linker houdt een ontplooide schriftrol. Zijn doorluchtige gestalte buigt lichtjes voorover, als in een opwelling van overtuigde diefde. En welke zachte droef heid ligt over dat begeesterd wezen! Juist beneden het standbeeld ontspringt er aan bet voetstuk een versiering, aan gebracht bij wijze van scheepsboeg, zoo dat de figuur v.an den Heiligen Vader, aan beide zijden ondersteund, als opgericht staat, op den voorsteven van Petrus'schip.1 Tot zoover het Italiaansche blad. Daar is een oude spreuk die zegt„Stat crux dum volvitur orbis", „bet Kruis staat, waar de wereld wankelt"; Inderdaad mag het als een beschikking der Voor zienigheid worden beschouwd, dat in het mohammedaansche land, waar het Kruis door de Halve Maan werd verdrongen, de leer des ICruises heerlijk wordt verzinne beeld in het monument voor Benedictus XV, die door een overrijke uitstorting der christelijke liefde het woord heeft ge staafd van den Man van Golgotha: „Be mint den Heer Uwen God,.dit is het eerste gebod; en het tweede, daaraan gelijk: bemint uw naasje. gelijk uzelven"; 't Is gegaan zooals wij vorige week zeiden: Griekenland gaat te Londen het loodje leggen en kan zich troosten met het wo old van den dichter: Vast genaderd aan de lippen K,an de kelk u nog ontglippen; Ovei Thracië en Smyrna, dat bij hetj verdrag van Sèvres aan Griekenland was toegewezen, zal thans een commissie na een" nader onderzoek over de nationalitei,- tenkwestie beslissen. En, daar deze com missie nu juist niet uit warme vrienden van Griekenland1 bestaat, kan men al1 wel gissen hoe die beslissing uit zal vallen. De .Turken,, over wie men in Engeland! kort geleden in 't geheel niet te spreken was, hebben door middel van hun verte genwoordigers, die nog wel in twee schijn baar vijandig verdeelde colonnes naar Londen trokken, zóó netjes bun pad we ten schoon te vegen, dat zij er heel be leefd, haast hartelijk werden bejegend,. De president gaf aan de Turksehe dele gatie de verzekering van zijn voornemen, om het voorgenomen onderzoek volkomen eerlijk en onpartijdig te doen plaats heb ben ,en in de aan de orde zijnde quaesti» tussehen de Turken en Grieken te beslis sen volgens de "beginselen van het recht, Kalogeropoelos is er heelemaal beduusd van geworden en is nadere instructies gaan vragen aan koning Gonstantijn. Maar primo heeft de Entente dien nog altijd niet erkend en 2o; al ried deze aan: vol houden en den strijd uitvechten, dan zou Griekenland daardpor in een lastig parket geraken, want dan konden de slimme Turken met een quasi verontwaar digd gezicht alle schuld van zich afschui ven, den „nieuwen" vrede, 'dien de 'Ge allieerden voorbereiden, te hebben ver stoord. .Trouwens, de Geallieerden hebben nu geen ooren meer om naar de jerimia- den van Griekenland te luisteren, want deze week komt de onderhandeling met de Duitscheis aan de beurt, waarop ganseh de 'beschaafde wereld de oogen gericht houdt. De laatste algemeene vergadering van de Duitsche deskundigen, waarin geest .in een. tofestand gebracht, waarvan hij zich thans nog geene v'erklawng wist te geven. Andreas vergat niets noch de bittere tranen van die arme vrouw, noch de tmrhaalde beden der algevaardigJonj van net getrouwe comité, noch de ver wachtingen, waarmede men hem gevleid had, noch zijne smartelijke aarzelingen.' Hij sprak van dien geheim2innigein slui er welke als het ware zijne oogen bene velde en de verschrikkelijke gevolgen van zijne daad voor hem verborg. Hij hield 'zich overtuigd, dat als hij voorzien had welke teleurstellingen, vernederingen ëa verguizingen er in dien noodlottige.'1 stap voor hem opgesloten lagen, hij er tiimtoer toeovergegaan zou zijn. En noch thans, wanneer hij zich de hartverscheurend» droefheid zijner moeder herinnert, voelt hij zich nog bewogen en zou er niet voor durven instaan, dat hij meer meed en de laatste hand aan de Duitsche .tegen voorstellen voor de conferentie van Lon den is gelegd, heeft Vrijdagochtend onder voorzitterschap van minister Simons plaats gehad. Ongeveer 35 personen namen aan do zitting deel; daarbij waren nu ook vertegenwoordigers der yakvereenigingen verschenen.: De Duitsche tegenvoorstellen werden nogmaals voorgelezen en, nadat er enkele onbeduidende wijzigingen in waren ge bracht, in hun geheel goedgekeurd.Alle aanwezigen verklaarden, dat zij zich met deze tegenvoorstellen konden vereenigen.; Omstreeks 'één uur werd de zitting ge sloten, Volgens de bladen is men tot het' resultaat gekomen, dat een aanvaarden van de besluiten van Parijs om economi sche en financieele redenen onmogelijk is en dat iedere poging tot een oplossing op grond van die besluiten tot een economi sche wereldramp moet leiden; Een door de fteskundigen goedgekeurd memorandum bewijst dan deze onmogelijkheid in bij zonderheden; De deskundigen sloten zich voorts .aan bij het standpunt van de Rijksregeering, dat de tegenvoorstellen zullen moeten gaan tot de uiterste gren zen van Duitschland's prestatievermogen; Waar ze overigens ten principale op neer kom en Men kan slechts gissenwan neer echter minister Simons verklaart: wij hebben den tijd om weer op adem te komen voor onze economie, dan beteekent dat', vplgens sommigen, dat Duitschland een uitstel van twee jaar voor de defini tieve vaststelling van het totaal der ver plichtingen en het begin der annuïteiten betalingen verlangt!'' Het Duitsche .plan zou dan tegelijkertijd een wereld-morato rium van alle oorlogstaatsschulden voor stellen. En de verklaring van Simons, dat men rekening moet houden met de geweldige financieels behoeften van Frankrijk, wordt zoo geïnterpreteerd,, dat Duitschland na toestemming van het uitstel zich bereid verklaart op alle buitenlandsche mark ten een leening op te nemen. Wanneer het een leening met goede 'voorwaarden aanbiedt, zal hst daardoor Frankrijk kun nen bevredigen.- Van de opbrengst der lee ning moet dan echter een bepaald procent voor Duitschland als crediet voor grond stoffen en- - levensmiddelen blijven staan.- Deze week zullen wij' verder zien. Provincial® Landdagverkiczingen. Een snec.es vaar de centrumsparfij. Kaar de „Germania," meldt, hebben de verkiezingen voor den provincialen landdag van West-falen verrassende re sultaten voor de centrums-partij opget- leverd. Van de 134 gekozen afgevaardig den behooren tot de centrumsparhij 50, tot de meerderheidssocialisten 31, tot de Duitsche volkspartij 18, tot de Duitsch- nationalen 12, tot de communisten 9. De oentrumspartij had in het gunstigste ge val slechts op 47 mandaten gerakend. Bij de verkiezingen voor den provin cialen landdag van Rijnland zal de cen trumspartij vermoedelijk 74 mandaten van de 159 behalen. Zij had er slechts 66 verwacht. De directie van de Vulkan-werf te' Stettin heeft Zaterdagmiddag het be drijf stopgezet en de arbeiders uitgeslo ten. Zij heeft tot dezen maatregel haar toevlucht moeten nemen, daar het grootste gedeelte van de scheepsbouwarbeiders! se dert eenige dagen lijdelijk verzet pleegde .en dte werkwilligen met geweld belette aan den arbeid te gaan. Dit lijdelijk vér- zet was gericht tegen ©en meesterknecht, die niet radicaal genoeg was naar den zin der arbeiders. De Schelde klaagt er over, dat mi nister Destrée, in plaats van te bezuini gen. steeds nieuwe posten schept. „Nadat minister Destrée 104 nieuwe inspecteurs voor het lager onderwijs' had benoemd, heeft hij het aantal inspecteurs der normaalscholen met 10 vermeerderd. Wie in het vak is, of geweest is', weeti. dat het allemaal vijfde wielen zijn aan den wagen. De taak van al die inspec. teurs bestaat' onveranderlijk in het zwart maken van schoon, wit, kostbaar papier, en heeft derhalve1 niets te maken met geestkracht zou. hetoonen. Hols hof. ook zij, hij bezweek voor de stem1 der natuur; hij vergat de voorschriften van het geloof en de plichten van het priesterschap, om aan de smeekbeden en wenschen eiënër zwakke vrouw gehoor te geven Toen Andreas zoo ver met zijn verhaal gekomen was, zweeg hij eene poos, dooi zijne aandoeningen overmand. En mijn misstap was groot, giug hij eindelijk met diepe aandoening voort; :K verried mijne verplichtingen, ik verguisde mijn priesterschap, ik trad nfjjne «teilen met voeten, om slechts naar de1 stem van het vleesch ein bloed te luisteren. Zie; daar de reden mijner droefheid, ziedaar de vreeselijto wroeging, weltal mij op het hart drukt en mijn teven vergiftigt Ach! wat ti'-b ik reeds wreed voor mijn misstap geboet! Was mijn zwakheid groot, de) straf is bitter geweest! Bespaar nïij eer voiksonlwikkêïmg^öi^perbêterin^ranTïëjl onderwijs Thans heeft minister Destrée 92 bijgte voegde inspecteurs aangesteld en da.arb'i| nog vijf bijgevoegd© athenea-prefeoten^ Zijn ideaal schijnt te wazennaast! elk' onderwijzer een adjunct-onderwijzer, En de burger vraagt een adjunct, die| voor hem de lasten zal willenbetalen." Een daad van protest. Uit België kómt het' bericht, dat dél Katholieke Vlaamsche Kamerleden Iteulet (minister van Staat) en Dievoet, leden dee commissie tot onderzoek van een w.etsaaa-: vulling betreffende academisch© gradenl ten gunste van de inwoners der nieuw1* Belgische gebieden Eupen en Malmedy^ uit da commissie zijn getreden. Zij hete ben den voorzitter der Kamer schrift»* lijk van dit feit in kennis gesteldl en 'het) gekwalificeerd als een daad van protest} tegen de bouding der Belgische regering,) die de beloften der troonrede van 1918,| •welke den Vlamingen voldoening hunner rechtmatige ejschen belooft', niet nakomt. Deze daad, komende vooral van de zijde van een alom hooggeacht man als Pouleitj zal niet nalaten diepen indruk te maken, Vrijdagmiddag heeft even na 12 uup een groote militaire strijdkracht begeleid door gepantserd© auto's een uitgestjrektel zakenwijk te Dublin afgezet, w.o? Kil-< dare-street, Molesworth-sbreet en South. Frederick-street. Dit is voor de derde maal1 binneto een paar dagen, dat deze wijk is doorzocht Bij de eerste gelegenheid werd er offi cieel medegedeeld, dat er vertrekkën, dië; naar het bleek, werden gebruikt voor heil hoofdkwartier van het lersche republic keinsche leger, waren ontdekt, en dati er belangrijke beseheiden in beslag waren| genomen. Bij de tweede onderzoeking werden eï| bloedhonden gebruikt. Er werden solda-i ten geplaatst' op de daken van de huizen; in de afgezette, wijk, die voort'durenjl werd omsingeld door tanks en gepanfeer* de auto's. De troepen werden 's midi dags oin half 4 teruggeroepen. De Sinn-Fein-Gueriila. Het bloei dig gevecht bij Macronm. Omtrent het' gevecht bij Macroom' (dii strict Cork), door Sinn Feiners tegen kroontroepen geleverd een Reutert'el'ëi gram maakte daal" reeds melding van bericht de Londensche correspondent vani de Maasbode ong nader, Het was het grootste treffen, dat' in' de laatste maanden in het district Corld waarde, het walgelijke verhaal' der vergui*1 zingen, waaraan mijn) verheven karaktea! ter prooi wasi; want, helaas! het gfeheinj' werd verraden; door eene billijke staaf,, mij door de GoddeJlijke rechtvaatdigheii^ opgelegd, kwam men te weten, dat ikj priester was, en dien ten gevolge werd iü met den grootsten sn^tad overladen. Ik had n>ij altijd gevleid uit nvijne verfoei©* Ijjke slavernij te zullen verlost worden, oï door het sluiten van den vrede, of door de vlucht, of ten minste door ilea dood1..... en altijd werd mijne hoop lefeurgesteMli Lijden va allerlei aard, hongfe1-. dorst, ontberingen, gevangenschap, wo"den, niets) is mij gespaard geworden, ik heb aan al11 les weerstaan, aan alles overleefd, onge« twijïeld om tot den laatsten druppel den bitteren kelk te ledigen, welken ik mij; zelven bereid had. (Wordt vervolgd)»

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1921 | | pagina 1