DAGBLAD VOOR ZEELAND Eerste Blad Zaterdag 2 October 1920 Zestiende Jaargang Dit nummer bestaat uit drie bladen; waaronder het „Geïllu streerd Zondagsblad". 25 Jaar Franciscaan. BUITENLAND. BELGIE FRANKRIJK ENGELAND ITALIË. RUSLAND SPANJE BINNENLAND. UIT ZEELAND. MIDDELBURG IALPH. EL5EM BURGf MAMUFAC^ftlRErc IMPORTEUR! iGEB&ELSEMBURG^ Tpier importeurs HAMSTERDAME VLISSINGEN UWSCH Hoofdredacteur: J. W. VI EN IN GS Telefoon f. Rureaux van Redactie en Administratie: Westsingel, GOES Bijkanforen: MIDDELBURG, Markt 1 en 2 VLISSINGEN Telegram-Adres: Nizeco. Directeur: JOS. VAN DE GRIENDT. Telefoon 2p7 Abonnementsprijs f 2.50 per drie maanden; f 0.20 per week* Advertentiën van 1 tót 6 regels f 1.50, elke regel meer f 0.'2'5f bij contract beduidende korting. io Morgen. 3. October 1920. sal bot eén kwart eeuw geledén zijn, dat de Wel eerwaarde pater 'Borronva eus D1 e lireéve de wereld vaarwel zei, oin. zich te scharen onder de zonen van tien „Poverello" van Assisië, den II. Fran ciscus, teneinde den Heer in armoede^ zuiverheid en gehoorzaamheid op «meer volmaakte wijze te dienen. Een-, feestdag alzoo voor hcnv wien d t aangaat, een feestdag ook voor gansch Roomseh jjedeiland. Want gansch KoomSch Neder land heeft aan dezen uitmuntenden zoon van St. Franciscus in hooge mate de verplichting der dankbaarheid, wijl [hij pij het Katholieke Nederlandscjie volk het godsdienstig, sociaal en politiek be wustzijn heeft verhoogd en veredeld als geen ander onzer voormannen. Het godsdienstig bewustzijn. Tel als gij kunt de kerken en kapellen waar Pater Borromaeus gedurende een kwart eeuw in vastenmeditaties, in novenen en triduüms, in conferenties mi feestpredikaties het geloovigp volk, reli gieus zoowel als were'dling, priester zoo wel als leek in ..Franciseaaiiscb.cn eeni- voud maar ook met Franciscaanschen gloed wees op het „erena noodige": onze ziel zalig te maken, dat geestelijke! kleinood, die parel „waarvoor men 't al met. winst [verliest", zooals vader Vonder zingt. Het sociale bewu.stz.ijn. Som op als gij kunt de vergaderingen van socialen, aard, waarin pater Borromaeus in den loop der jaren optrad als „de spreker van dezen avond", zooals de geijkte term luidt. Voorwaar de spreker, de redenaar, naai ivien men niet moede werd de luis teren, wiens woorden in weelderigstnj oveïvloed, altijd edel, altijd gekuischt van zijn lippen vloeiden, imijiér bekorend, 'immer imponeerend, wijl zij gedragen, werden door dien „pectus", die inwen dige overtuiging van het goed recht der zaak doof hém bepleit, die ais altijd; r „disertos facit"; velsprekend maakt. Geen stofte was dezen „orateur par excel lence" vreemd, geen onderwerp hem ongewoon. Al wat het openbare sociale leven aanging had zijn. belangstelling en sympathie en nauwelijks raakte hij het aap met den tooverstaf van zijn woord, of het kreeg gloed en leven, zooidat het aller sympathie en liefde verwierf ook van hen, die. er tot dan toe koel tegen over stonden. Aan de drankbestrijding met name hing zijn hart en waar hij imtet den verderfengel van het alcoholisme had te kampen, daar toonde pater Borromaeus zich in zijn volle kracht. Met zijn bezie lend- woord heeft de thans jubileeremdiei zoon van St Franciscus "het katholieke j sociale Nederland een reuzenschrede dom vorderen op den .weg die leidt naar het heerlijke doel, zoo dierbaar' aan zijn priesterhui„alles herstellen in Christus Het politieke bewustzijn. Het weefsel van het. dwaalbegrip ate zou I een priester, een religjaus zich niet mo- gen mengen in de politiek, verschaurdcj pater Borromaeus als spinrag nret aan te toonen, dat de politiek, welke beoogt Gode de plaats te geven in de Staat kunde welke Hem toekomt, eiken ka tholieken burger dierbaar behoort te zijn en dies schroomde hij niet voor onze kiesverenigingen op te traden zoowel in den zg. „stillen tijd" als in verkiezings dagen en ons allen dal edele strijdvuulr in te blazen waarmede wij 't al in laaién gloed zetten en de hearlijk'sfór victories bevochtten op hot staatkundig erf, zoodat wij in dit overwegend nietkatholieke land als katholieke partij een plaats innemen, die menig katholiek, land ons heeft te benijden. D;at talent, die verdiensten memoror- tende, komt ons voor den geest het, woord van den Psalmist: „naar alle landstreek heen ging hun geluid en hun woorden, reikten tot het uiteinde der aarde". Dit tot ons vaderland beperkende vragen wij w-aar werd pater Borromaeus niet ge hoord? Klonk zijn stem niet van Dolterd tot Braakman, van den Achterhoek, tot de Noordzeestranden? Was niet gansch ons volk onder zijn gehoor geschaard, arbeider en middenstander, boer en ge leerde, man -en vrouw, jong en oud? la, moest hij zelfs niet de trouw van Neêrlands, katholieken in de dagen der revolutionaire beroering vertolken voor liet aanschijn van hun Koningin? Ging zijn roep van redenaar bij Gods gratie ine uit tot aan hen, <lie niet' tót de pnzen, e looren, maar grootmoedig genoeg zijn den Pater den cijns hunner oprechte bewondering te schenken? En nu wiHen j iet spreken van Borromaeus' zielen- J eminzaamheid, belanglocze liefde E* evenmensch, echt religieuze nederigheid; want verre zij het van ons den ootmoed van den jubileerenden pries ter-kloosterling te kwetsen, die ook in dit Zeeuwsche land zoo vaak onze wat koe- ere harten met den gloed zijner aposto- ische welsprekendheid wist te verwar men en onze' wat tragere gemoederen te bezielen tot daden van hooger orde. Maag dit eene- meenen wij uitdrukkelijk naar. voren te moeten brengen: weinigen) als pater Borromaeus wisten zóó te woekeren met de hem van Godswege ge schenken talenten en ze om té zetten in schatlen, waaruit Roomseh Nederland nog steeds met volle handen put, Eu ons ruischt uit het Heilige Boek de liefelijke klank tegen van het Gods woord dat zegt: „Te midden der Gemeentel opepde hij zijn mond en de Heer ver vulde hem 'met den geest van .wijsheid en verstand". „De lippen des priesters bewaren de waarheid en zijn mond spelt wetenschap". Wèl hem op wien, gelijk op den'gioofen Nederlandschen Franciscaan, die morgen zijn zilveren kloosterfeeSt viert, deze woorden zoo' in hun vollen rijkdom van toepassing zijn. Gewis, dan houden zij ook de heilbelofte in, welkej de H. Geest aan het redenaarschap bij de gratie Gods heeft verpand: „stolani gloriae induit eum", „met liet kleed der (onsterfelijke) glorie heeft Hij hem ge tooid". Katholiek Nederland bidt den 3eu Octo ber Pater Borromaeus De Greevo, Gode dankend voor wat Hij ons in hem schonk, van liarte, een ..ad muitos amnos" toe. DUITSCHLAND BERLIJN, BO Sept. V.D. Betreffende het feit, dat de Duitsdlie uitvoer thans meer bedraagt dan. de invoer, wordt er van Duitsche officieele zijde op gewe zen, dat in deze uitvoer cijfers ook de door Duitschland tot nu toe verstrekte* schadeloosstellingen zijn begrepen. Ecu slaapziieMtay In de Belgische bladen wordt mei-' ding gemaakt van een nieuwe ziekte, n.l .de slaapziekte, waarvan enkele ge vallen in West-Vlaanderen zouden ge constateerd zijn. Naar uit' Brugge wordt gemeld, is de ziekte niet nieuw., want gedurende den oorlog, in 1917, werden reeds eenige, doch gansoh zeldzame geval len aangestipt en meest' in het Noorden van Brugge. Tot hiertoe zijn voor geheel de provincie 66 gevallen duidelijk' vastge steld geweest met' omtrent 30 pet. doode- lijken afloop. In St. Janshospitaal te Brugge wordt* thans een persoon behandeld door slaap ziekte aangedaan, die sedert verscheidene weken doorslaapt. Heli aftreden van Jansojn, BRUSSEL* 1 Oct. (H.R.) Minister president Delacroix heeft van Koning Al- hert een telegram ontvangen uit Rio de' Janeiro, waarin deze zegt, dat hij met spijt het ontslag vari den minister van oorlog Janson aanvaardt en aan Jaspar, minister van economie, de portefeuille van oorlog a.i. opdraagt. Spoorwegdiefslallen. De spoorwegpolitie is ©en uitgebreide organisatie op het spoor gekomen, welke wagonladingen suiker gestolen heeft, ter waarde van vier miliioen francs. Die bende had haar hoofdkwartier in Havre met filialen te Parijs en verschill|sndd groote provinciesteden, met kantoren, te lefoons en eigen vrachtauto's. liet operatieplan, volgens hetwelk ge werkt werd, was als volgt: met behulp van spionnen aan de spoorwegen werden te: li-grarrmv-n onderschept, die de aankondi ging bevatten van de afzending van een partij suiker. Agenten van de organisatie onder de beambten van den spoorwegdienst ver anderden dan de bestemming van de lading naai' andere plaatsen, waar leden der or ganisatie, per telefoon gewaarschuwd, de partij suiker in ontvangst namjm. Acht arrestaties zijn reeds geschied en een groot aantal staan nog te waehtdp. Een van de aangehoudenen is een voor malig Amerikaan en Verkooper van de Amerikaansche voorraden in Frankrijk. Een nieuwe brand heeft de haven van Marseille geteisterd. Voor een miliioen goederen werden in het jutedepot te Cape- lette door het vuur verwoest. Het Icrschc probleem. De „Westminster Gazette" publiceert de, -volgende oplossing, van het Iersche probleem, voorgesteld door Lord Grey.' Deze stelt voor 1. Een definitieve aankondiging van 3 caxdinale punten aan het Iersche yolk van alle partijen, dat er slechts een bui tenlandsehe staatkunde, ©en leger en een vloot kunnen zijn, en dat Groot-Brittan- nië niet kan berusten in afscheiding van een deel der Vereenigde Statn. 2. Dat met deze uitzondering de Ieren even vrij zullen zijn als de volken der groote zichzelf besturende dominions om mooi zichzelf vast te stellen, hoe hun land moet worden bestuurd. 3. Dat de Britsche regeering zal voort gaan de functie van het bestuur in Ierland zoo goed het kan waar te nemen gedurende een tijdperk niet. langer1 dan twee jaar, maar -dat- zij aan het einde daarvan of vroeger, wanneer Ierland gereed is, daar- vpn afstand zal doen, en zoo noodig milde bepalingen zal maken voor het politie corps en anderen, die haar gediend hebben enna.dat dc verantwoordelijkheid voor da Iersche regeering bij de Ieren zelf zaj berusten. Het derde van deze denkbeelde» is naar dc meening ran Lord Grey van het hoog ste belang en niets minder dan dit zal het gevoel van verantwoordelijkheid doen ontstaan, hetwelk de Ieren in staat zal stellen, hun eigen probleem op te lossen. Het ontwerp moet de aandacht trekken en aanleiding gewen tot discussie, zooals elke verklaring of denkbeeld, van Lord Grey afkomstig, die de hoogste achting geniet bij alle partijen. De „Westminster" zegt, dat Grey het blad ae vrije hand Het om het oogenblik uit te kiezen, waarop zijn yoorstiel zou worden gepubtieeerd. Het is 'duidelijk, dat het blad eenigen tijd me;t de publicatie gewacht heeft, daar de regeeriug omtrent twee maanden geleden een aanbod deed, hetgeen verder scheen te gaan, om tot ver zoening te geraken, dan het ontwerp van Grey Op dien datum .verklaarde de pre mier in naam der regeering duidelijk, dat hij genegen was eene bespreking te houden, mei- elk Hchaam, dat er aanspraak op kon maken de Iersche openbare meening te vertegenwoordigen over alle voorstel len, dit zij te berde wüden brengen, zoo lang deze afzonderlijke behandeling- wan Ulster behelsden en geene scheiding yan Ierland yan het Vereenigd Koninkrijk be vatten of een gevaar voor de militaire veiligheid van deze eilanden in oorlogs tijd. Di! aanbod lieeft ongelukkig tot nu tos gten antwoord vjan Sinn Fein uit gelokt. Intusschen is de eerste krachtige open bare beschuldiging v,au misdaad, geuit door een Siun Fein-leidor, onlangs gekomen vjan Vader O'Flariagan, die een der vice-pre sident,tn der organisatie is. Te Roscommon het woord vperende, bij de viering va,n den Bond van Googlanders, zeide hij, naar bericht wordt, dat zij gehoord hajddpn vpn daden van terrorisme, gepleegd in naam dér Iersche repubHek. Mannen trok ken des nachts uit met geweren en Vuur den in de vensters van huizen, niet alleen bewoond door mannen, maar ook doior vrouwen en kinderen. Dit geschiedde niet met machtiging van Sinn Fein, maar was zuiver én ronduit misdaad, te noemen. Dc bolsjewistische propaganda- PARIJS, 30 Sept. V.D. De eerste re sultaten van het onderzoek', door de ïta- liaansche regeering ingesteld, schrijft de Debats, hebben bewezen, dat de jongste ongeregeldheden, waarvan Italië het schouwtooneei is geweest, zijn aange stookt door buitenlandsehe agenten en wel Russische en Hongaarsche bolsjewis ten, die in Italië zijn gekomen, voorzien van aanzienlijke geldsommen voor hun propaganda- Onder de verschillende pro pagandamiddelen, die door deze agenten werden aangewend, heeft de bioscoop een groote rol gespeeld. Bolsjewistische prepaganda 1 in Esthland. PARIJS, 30 Sept. V.D. Volgens een door de Temps gepubliceerd bericht, heeft een onderzoek der Esthlandsého overheden geconstateerd, dat het bureau voor communistische propaganda te Mos kou meer dan 100 geheime agenten naar Esthland gezonden had, die tot taak had den in het land een staatsgreep uit te lok ken ten gunste vap het gezag der Sovjets. Elke agent ontving 12000 Esthlandsche marken per maand. Bij de laatste staking op de spoorwegen hadden deze agenten aan de stakers zeer belangrijke ondersteu ning verstrekt. Zij oefendon druk uit op de werklieden, opdat zij aan de sta king zouden deelnemen en lieten haar 'ontaarden tot een revolutie. Men was voornemens terroristische daden te ple gen tegen de weerspannigen, alsook tegen de leden der Esthlandsche wetgevend)© vergadering. Er hebben arrestaties plaats gehad, o.a. die van eenen Duitsohcn vlieger, die aan' de Esthlandsche bolsjewisten wapenen en ontplofbare stoffen verschaffen moest. Dreigende Kabinetscrisis. MADRID, 1 October. (H.R.)5 Naar wordt gemeld, zal ministerpresident' Dato Maandag den koning voor ^het dilemma; plaatsen, óf ontbinding der Cortes of onmiddellijk ontslag van het geheele ka binet. Bomaanslagen: MADRID, 30 September. (H.R.) Op den dag en in den avond hebben Woens dag verscheidene aanslagen door terro risten plaats gehad. In La Coruna en Bilbao zijn meerdere bommen ontploft. Nederland en België. Havas seint uit Brussel, dat de Nation, Beige inzake een verdedigend verben tusschen België en. Nederland verklaart te kunnen meedelen, dat van heden.af dera quaestie officieel aan de orde is gesteld, liet zou niet alleen betrekking hebben op de Wielingen of de Schelde, maar op het geheele grondgebied van beidei landen. G,N. R. Cf.") Departement van Defensie. Afgekondigd is Staatsblad no. 759, be vattende het Ko-n. besluit van, den 27steiï September' 192D, tot opheffing van dé Departementen van Oorlog en Marine en tot instelling van een Departement van Algemeen Bestuur, dat den naam zal dra gen van Departement van Defensie. Bij dit Kon. besluit is besloten op te heffen de Departementen van Marina en van Oorlog en in te stellen een Departe ment van algemeen best'upr, dat den naakn zal dragen van Departement van Dsfensia; aan het Hoofd van dat Departement op te dragen de zorg voor de uitvoering van al de maatregelen, die tot dusver bij den Minister van Marine of den Minister van Oodog berustten. Op het Hoofd van dat Departement gaan over alle bevoegdheden en verplich tingen bij algemeenen maatregel van bér stuur of bij Kon. besluit verleend en opgelegd aan den Minister van Marine of den Minister van Oorlog. Alle Ministerieele beschikkingen, aan wijzingen en andere beslissingen, genomen of gedaan door of namens den Minister van Marine of den Minister van Oorlog-, worden geacht door den Minister van 'Defensie te zijn gehandhaafd. Dit besluit treedt in Werking op een nader te bepalen datum. Kaasmaak-Verbod. De Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel is voornemens binnenkort een kaasmaafcverbod uit te vaardigen. Hier mede wordt beoogd de bevordering van een geregelde melkvoorziening in do giröo- ■tere steden in den komenden winter.- Uitvoer van boter De Minister van Landbouw heeft be paald, dat ,van de boter, bereid door producenten, welke zich schriftelijk ver bonden hebben tot nakoming der ver plichtingen hun ingevolge art. 1 en 2 van zijne beschikking van 15 Augustus op gelegd, zal mogeii worden uitgevoerd ,15 pC't. dór productie over de week van 19 26 September j.l. Dispensatie uitvoerverboden De Minister van Landbouw heeft be sloten met ingang van 4 October 1920 tot nadere aankondiging dispensatie te verleenen v,an het uitvoerverbod van zet meel en de daaruit vervaardigde produc ten, ingesteld bij K..B. van 30 Maart 1915 (Stbld no. 173), voor zoover betreft aard appelmeel, appetstijfsel, dextrine; gucosm, dniivensuiker en aardappelsaga. Rijkssuikerkaart. Dc Minister van Landbouw maakt be kend, dat in het tijdvak van Maandag 4 October tot en met Zondag 10 October ek. geldig zal zijn bon no. 53 van de Rijkssuikerkaart Dc hoer Kcltkok als raadslid toegelaten. De Kroon heeft besloten, den heiar Kodthek tot lid van den Amsterdamschën gemeenteraad toe te laten. Men herinnert zich, dat de raad ge- weigeid had, zulks te doen, waarna Ge3. Stalen lot toelating besloilen. Tegen deze beslissing was de raad in beroep gegaan bij de Kroon. Thans heeft deze besloten den heer Kólthek toe te laten. Te Amsterdam) overleed dezer dagen de heer F. A. v. d. Heuvel, oud-redac teur van „De Tijd", ridder in de Orde van Oranje-Nassau, mede-oprichter van den Nedeihndschen Journalistenkring. Hij was om zijn joviaal karaikter onder zijn collega's zeer gezien. Apotheken, Morgen zullen de volgende apotheken geopend zijn te Goes: v. d. Hoek; te MiddelburgM. J. v. Pienbroek'. te Vlissingen: C. G. Baert. .TK1- Dunsvereeniging „Entire nous' alhier heeft het goede denkbeeld, gehad een danscursu» in te richten voor FACTA NOW VERBA [VOORBURGWAL' 167. TELEFOON N 9513 EN C 20Ö7 i 1443-20 jongelieden niet-dansers. Het bestuur staat verder borg voor zeer nette en gezëlligia avonden, zoodat R.-K- ouders hun kin deren, die schik, hebben in het dahs- vennaak, gerust naar de danslessen der vereeniging zoowel als naar haar dans avonden kunnen heenzenden. Nadere bij zonderheden vindt de lezer en de1 Jeizwes in de desbetreffende advertentie in dit nummer. Er wordt gekbagd over de schier Egyptische duisternis 's a.vonds ais het maanlicht ons begeeft in de'ètraten onzer stad en men vraagt zich af, of dat nu noodig is. Vooreerst levert die duis ternis een groot ongemak op voor oudere menschen die niet zoo scherp meer van gezicht zijn en ook voor de jongeren wien het aan een 'paar goede oogen man gelt, wanneer zij des avonds genoodzaakt zijn,, zich buitenshuis te begeven. Ver volgens werkt de duisternis allerlei straat schenderijen en 'lage praktijken in de| hand, waartegen de politie vanzelf mach teloos staat, 't Wordt tijd dat hierin ver andering komt. De directeur van het Gemeentelijk distributiebedrijf maakt bekend, dat bak kers hun weekstaten op' Maandag 4 Oct. e.k. tusschen 3 en 4 uur n.m. op zijn bureau moeten inleveren. Tevens moe ten dan de aanviagen voor bloem en of meel voor het volgend tijdvak worden ingeleverd In öe gisteren gehouden raadsvergade ring van Vlissingen waren all'e leden aan wezig. Eervol ontslag werd verleend aan den heer K. de Visser als onderwijzer aan den herhalingscursus voor jongens; aan inej. Sj. C. Heersma als onderwijzeres in ld© nuttige handwerken aan school' F en aan den lieer K. Jasperse als leeraar aan de Burgeravondschool. I)e leden der v,aste commissie uit den raad werden alle herkozen, met dien ver stande dat in de vacature Btia.rd in Ide commissie voor de strafverordeningen werd gekozen de heer van Oorschot en in de va cature-Baard in de commissie voor den H. O. de beer Post, terwijl deze ook den beer v. Oorschot zal vervangen in de com missie voor de fabricage. Benoemd werden verder tot' tijdelijk lee raar in de handelsgeschiedenis aan de H.H. de heer J. H. ïemhoff; tot' tijdelijk leeraar in hand- en lijnteekcben aan de B.A..S, en de A. S. v. H, de heer P, A, Pelletot leeraar in het boekhouden aan de A. v, H;. id'e heer B, Vreeken Pz,; tot leeraar aan de B.A.S. de beer H: A: Eukelaar; tot tijdelijk persooneel aan de Handelsherhalingsschoolde lieeren J. Q. Brand, A. Mets Jr., W. L. van Geleukqn, D. van Maris. Nog moest benoemd worden een onder wijzer aan den herhalingscursus voor jon gens, waarvoor de aanbeveling bestond uit de beeren D. Kwaak, F. C. Wij'syeld cn W. Spinaay. Eerstgenoemde had zich echter ter elfder ure teruggetrokken. Over dit terugtrekken ontspon zich eenige discussie, daar men meende dat dill geschita is, omdat de heer Kwaak meende groote kans te hebben te worden benoemd aan de B.A.S., waarvoor hij echter nie.il nummer één op de voordracht zal komen. Aanvankelijk kwam nu de wenscli bij den Raad om de benoeming aan te houden, maar het bleek dat dit onbillijk zou zijn tegenover den heer Wijsveld, die zich voor voor de Handelsavondschool terugtrok te genover den heer Brand. Er werd nu gestemd, waarbij benoemd werd de heer Wijsvelu met 15 stemmen tegen 2 pp ieder der heeren Kwaak en Spinaay. Buiten de agenda om werd nog benoemd tot tijdelijk leerares aan de H.H.S. mei.- P. M. Tuat, Alle benoemden wonen te Vlissingen. Zonder discussie of hoofdelijke stem ming werden aangenomen de yoorsteUen tot comhineeren van den dienst der ge meentewerken met, den reinigingsdienst; tot aankoop van zijkantiveg van den pol der Walcheren voor f 379:75 en f 15 kos ten tot verhuren van de voormaHge tol- gaarderswoning aan den Koudekerkschen straatweg aan den oud-tolgaarder J. Wie- leinaker voor 13 per week; tot verder in gebruikgeving van een deel der Centrale keuken aan de Consumepteïiytereepigipg tegen f 3.50 per maand. Bij hst voorstel tot verhooging van het woniugbouwvoorschot aan „Gemeenschap pelijk Belang"- voor het bouwplan 1919 met f 72.000, meende de heer Lindeijer

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1920 | | pagina 1