jwiel.
s
Dagblad voor Zeeland
Nummer 42
Dinsdag 6 April 1920
Zestiende Jaargang
'ing
FEN,
E NINON
-IN
„EN
I. SVÜNET.
o
m
n
r
2
O
N. i
r
«t
11
Viior liefhebbers(van oudheden.
Een Paaschei.
BUITENLAND.
DUITSCHLAND.
i APRIL 1920
LBURG
■N
i kleuren.
jimes.
83-60
.BURG
vielen,
lia ten andere
TING.
e
O
n
■205 S
m
2
O
o
E. a»
o
a i*
CO I
o 5.
a
o
n O
9 3"
3
t O
0
1 2
3 2
O. 2
<D
3
Nieuwe Zeeuwsche Courant
Hoofdredacteur:
J, W. VI E N 1 N G S.
Telefoon 97
Bureaux van
Bijkantoor
Redactie en Administratie: Westsingel, GOES
Markt 1 en 2, MIDDELBURG
Directeur: JOS. VAN DE GRIENDT. Telefoon 207
Abonnementsprijs f2.50 per drie maanden; f 0.20 per week,
Advertentiën van 1 tot 6 regels f1,50, elke regel meer f 0,25.
Onbekend maakt, onbemind" daar-
on"-vrr>.aseh"te ik de aandacht te trekken op
de'zeer interessante provincie „Zeeland".
Vaak boert men gewagen van 't.natuur-
sclio m uér andere provincies, denk slechts
'aan Limburg Grld-'rland, Brabant, Dren
the Over het rijke en van [vruchtbaarheid
glanzende Zeeland wordt slechts zelden
lerept. Ook de plaatsen waar de archeo
loog geniet zijn welbekned, b.v. Maas
tricht. Nijmegen Utrecht. Zeldzaam
wordt er gesproken over Veere, Goes en
het zoo fraaie Middelburg, het Noordsche
Brugge. Het is me niet mogelijk, dat alles
te behandelen, ik wilde alleen maar eere
geven aan Zeeland en de menigvuldige
producten onzer oud-Delftsche kunst, die
men hier, en vooral in Zuid-Beveland,
vindt, meer doen kennen.
Delft is een oude stad in de provincie
Zuid-Holland, gelegen aan de lijn Rotter
dam—,s Hage. Men vindt ze vermeld m
de 11e eeuw, want toen reeds werd Delft
van muren voorzien door Hertog God
fried, 1072. Tot de merkwaardigste ge
bouwen behooren de Oude- of Hippolitus-
kerk, waarvan de stichting opklimt, tot
1240. Hierin prijken de praalgraven van
Maarten Harpersz. Tromp; Piet Hjm;
en Elisabeth van Mannin. Verder da Nieu
we of St. Ursulakerk in 1381 aangevan
gen, met het praalgraf van Willem I,
en den grafkelder1 der Vorstelijke Familie
van Oranje. Onder het beroemde beeld
werk munt uit .„De Faam een zwaar me
talen gevaarte, dat slechts op een enkel
.punt, één teen rust.
Sedert eeuwen is' is Delft beroemd we
gens het vervaardigen van aardewerk en
porselein. Wanneer deze kunstnijverheid
er werd begonnen, weet men niet juist,.
De Paiijsche oudheidkundige. Demmin, dip.
een werk schreef' over Aardewerk en 'por
selein, en daarin een ruime plaats gunt
aan 'Delft, heeft in zijne verzameling
een Delftsch paardje dat het jaartal 1400
draagt- De geleerde, Havard echter in zijn
hoek „la Faience de Delft" noemt Herman
Pietersz., die omstreeks 1600 leefde, den
eersten Delftschen plateelhakker. W at er
van zij, zeken; is het, dat in de eerste helft
der 17e eeuw het bloeitijdperk aanbrak.
Helt is te begrijpen, dat de eerste voort
brengselen niet zoo'''Volmaakt en kuiïsfcig
wjaren als de latere- Li het begin ge
bruikte men slechts ééne kleur voor de
schildering der plateelen, n.l. blauw. La
ter mengde, men tusschen het blauw hier
en daar waf rood, voor de variatie.
De Delftsche kunst bereikte haar top
punt na den 80-jarigen oorlog.
Men diene te weten, dat aardewerk en
porselein niet alleen met de hand werden
gevormd, maar ook beschilderd. Schilders
als: Jan Steen, Filip Wouwerman, Jan
Asselijn, de Delftsche van der. Meer, leen
den hun penseel tot versiering van alle
haiwerk, zooals potten, vazen, schotels,
borden en tegels. De roem van -t Delftsch
aardewerk was zooi groot, dat zelfs schil
ders uit andere landen kwamen, om zich
aan de fabrieken te verbinden.
Als meesters in het porselein-schilderen
mogen niet vergeten wordenAbraham de
Hooge, wiens werken door Havard zeer
geroemd worden, en als „kunst-handwerk"
niet pvertroffen zijn". Eerst was hij kunst
schilder in olieverf, later Meester Plateel
hakker. I
Niet minder bekend is ook de kunste
naar Aelbregt de Keijzer, om zijne uitste
kende navolgingen van Japansch porse
lein. Wat dé schildering aangaat, deze
is niet van de oorspronkelijke te onder
scheiden. Wat den vorm der voorwerpen
betreft, schikte hij' zich meestal naar den
toenmaals heersclienden smaak.
Te 's Heerenhoek en in de omstreken,
vindt men nog zeer vele groote kommen
van dien tijd. Ze staan meestal te pronk
op de zeldzaam schoone „Kabinetten",
die men hier in menigte kan bewonderen.
De derde beroemdheid is: Fredeïik Frij-
Het was in de ontzettende dagen der
Commune. De, revolutie, wreed en lafhartig,
had de gijzelaars en de geestelijkheid, on
gewapende, niemand bedreigende personen,
ter dood veroordeeld. Mgr. Darboy, de aarts
bisschop van Parijs, behoorde ook tot de
gevangenen van de bitadel La Roquette.
In eene der hoofdwachten van Parijs zaten
leden der Commune en officieren van het
leger der oproerlingen te praten en te
schertsen. Onder hen bevond zich ook
kolonel Arpentini. Hij zeide niet veel en
bepaalde zich tot luisteren. Maar eensklaps
stond hij op en sprak:
Och kom, ik moet u ook eens een
aardig voorvalletje verhalen. Ge weet, we
zijn in den Paaschvtijd, en raadt eens wat
ik van morgea op de griffie van La Ro
quette gevonden hebge raadt het in geen
twintig keer.
Nu zeg het maar, riepen verscheiden
luidruchtige stemmen, wij geven het al op.
Een Paaschei.
Ben je ma), een Paaschei!
Wis en zeker, een Paaschei, dat een
dwaze oude vrouw zelf is komen brengen,
met de boodschap dat het voor citoyen
Daifan/ was.
Daar de officier aan den spotlach om de
torn. Wie te 's Hage het koninklijk Ka
binet van zeldzaamheden bezoekt, kan
o.m. een prachtige blauwe tegelplaat van
zijn hand bewonderen, voorstellend een
landschap.
Ik heb eens gelezen: „schilderijen van
verschillende tegels zijn zeldzaam." De
aandacht werd daarbij ook getrokken op
een schilderij te Rotterdam, in den gevel
van het hoekhuis op de groote Marktj,
Ze beslaat uit: twintig tegels en stelt een
schaap voor, omringd van wolveen. Het
onderschrift luidt: „1594. In duysent
vreesen".
'tls mogelijk, dat dergelijke stukliep
buiten de provincie Zeeland zeldzaam zijn.
Hier en vooral te- en rond 's Heerenhoeik
zijn ze 'tniet. 'kZal slechts eenige bewij
zen aanhalen uiti de volgende oude en zeer
typische boerderijen
„De Witte Pauw", verschillende groote
groote en kleine vertrekken, geheel ver
sierd, niet alleen met de. schoonste 'tegels,
maar met vele schilderijen, voorstellende:
dieren en landschappen. J
„De Drie Klauwen", dito tegels en
schilderijen.
„De Beelden Hoeve", schat' van ver
schillende tegels en schilderijen, blauw
en wijnkleur.
„Vleugelhof 1714", zeer interessant,
vooral blauw.
„Ossevaten", tegels en prachtig „veld
dicht".
„Weduwe Lauw Rijk", schoone varia
tie, tegels, schilderijen en figuren, klok,
vazen en bloemstukken.
„Hoefje"; tegels, schilderijen, voorstel
lende, dierenfiguren ea personen van 't
Vorstelijk Huis.
„De Groene Hofstede"een echt mu
seum, met het schoonste veelkleurig
schouwstuk uit deze streek, voorstellend
een boerderij tijdens den oogst.
Bij de Weduwe M. de Jonge, onder
Helinkenszand: zeldzaam schoone blauwe
tegels, voorstellendemiddeleeuwschei rid
ders.
„Hoeve Koningspolder"in den voor
gevel prijkt een gedenksteen, waarin 't
volgend opschrift is 'uitgebeiteld:
Op dé- 9 Yuni 1757 Heeft de Heer;
Adolf Ossewaarde o pversoek van Sijn
Exc. Jonkz Jan van Borssele Aan Dit ge
bouw den eersten steen gelegt. Binnen
treft 'n zware, schoone, marmeren schouw-
omlijstinj: -van dim tijd, en tevens een
prachtig schouwstuk, n.l. een echt Hol-
landsch Landschap.
P. v. d. Dries: een schat .van veelkleu
rige tegels en schilderijen.
H. v. d. Dries: overblijfsels van keu
rige blauwe tegels. Hier is, jammer ge
noeg, voor eenigen tijd, een schilderij uit
gebroken; „een Zeeslag", blauw, van cir
ca twee meter bij drie.
Me dunkt, dat de liefhebbers onzer
„Oude Vaderlandsche Kunst" hieraan
voorloopig genoeg hebben.;
Tegenwoordig wordt de liefde voor te-
gelversiering weder groot). In sommige
kunstmagazijnen vindt men moderne te-
gelprenten. Ook in sommige kerken kan
men kunstschatten vinden van onze te
genwoordige Meesters, b.v. te Oud-Gas
tel. Te Uden, hoven de groote poort der
Abdij der Birgittinessen, op den Vorsten-
burcht, heeft de groote Cuypers een zeer
kunstige tegelversiering aangebracht. Ze
heeft betrekking op de geschiedenis der
Abdij.
Van den goeden smaak der Hollandsche
vrouwen, om schoorsteenen en pronk-
kastea op te smukken, getui
gen in de vorige eeuwen de zeeT ge
zochte kunstproducten in Delftsch aar
dewerk en porselein, zooals: kandelaars,
flesschen, karaffen, koetjes, paardjes, pot
ten en vazen.
De paardjes en koetjes ,die men tegen
woordig om zoo te zeggen tegen goud
opweegt, vindt men nog slechts in mu
seums en particuliere verzamelingen. Voor
een paar jaar: zijn er nog onder den hamer
gebracht te Oorschotf (collectie A. So-
mers). Eenige zeldzame exemplaren zijD
lippen zijner toehoorders bespeurde, dat zij
aan zijne woorden sterk twijfelden, haalde
hij het ei uit zijn zak, en liet het over de
tafel vau het wachthuis rollen.
Een der aanzittenden ving het op, om
het niet op den grond te laten vallen.
Wij moeten weten, wat daar wei, in
zit, riep een hunner uit. Als het een gewoon
ei is, doen wij het op de salade; het kan
in alle geval geen kwaad zoo'n Paaschei.
Ik wed, riep een andere stem, dat er
een rozenkransje in zit.
Ik wed, schreeuwde een ander, dat
er medailles in zitten.
Om aan de onzekerheid eeu einde te
maken, tikte degene, die het in de hand
hield, het ei op de tafel stuk, begon het
af te pellen en haalde er een in vieren ge
vouwen hriefje uit.
Wel, wel, riep een basstem, daar behoeft
ge nu zoo hard niet mee te lachen; dat is
een zamenzwering van de koninklijken, die
wij daar op het spoor zijn.
Lees gij het dan maar eens hardop voor,
riepen verscheiden der aanwezigen, als gij
nu al weet wat er in staat.
De aangesprokene voldeed aan het verzoek,
en las met luider stem den inhoud van het
volgende briefje:
„Monseigneur!
„Daar ik geen kans zag om in de ge
vangenis van Uwe Doorluchtige Hoogwaar-
in het bezit van ïnevrciuw 'de Wed. Stans,-
te Dongen. Ook bewonderde men weleer
een eenig keurige verzameling, rijker dan
die van 't Rijksmuseum, te Amsterdam, in
het jammerlijk uit elkaar geslagen ka
steel van Heeswijk'.
Ongelooflijk zal hei sommigen voorko
men, als ik zeg"' dat de kunst te Delft
zoover was gevorderd, dat er zelfs vio
len werden gebakken.Toch is het zóó
Wilt ge u van de waarheid overtuigen,
ga dan eens naar 'sSage en tracht de
buitengewone interessants Delftsche Col
lectie te zien bij de .Familie I.Loudon.
Daar zult ge schatten vinden en onder
de Vaderlandsche i kunstvoortbrengse
len zult ge dan een 'oud-Dclftschc steé-
nen viool kunnen bewonderen. Ze is: met
blauw schilderwerk vprsierd, dat op het
klankbord, dus op. de voorzijde, eene dans
partij voorstelt. Van* hoven ziet men,
terzijde van een venster, eeh met gordij
nen behangen estrade; waarop twee mu
zikanten, één met viool, de andere met
een bas. Daaronder danst een paar in
17e.eéuwsehe kleedeïdracht. Een ander
zit te kaarten en linies eenige andere:
personen, saam in géÉprek. Op 'den ach
tergrond een bediende, die de1 dansenden
ga.cïe slaaf. De rugjj van dit zeldzaam
instrument prijkt, met de voorstelling
een co; danspartij in <Je open lucht. Aan
de deur ee.ner herhergf die door hoog ge
boomte overschaduwd'; wordt, houden vijf
paartjes een rondedatts om den speelman,
die op een ton geklonAnen is. De kastelein
staat met een' glas iif de eene en een bier
kan in de andere harijl op'kie l.oer, om den
dorst der dansenden |fce lesschen. Uit een
bovenvenster, waaronder een uithangbord
bengelt, ziet een rei4ger, onder 'trooken
eener lange Goudschï} pijp, de grap aan.
De hals van, dit instrument is (met keurige
arabesken versierd en eindigt in een fraai
gebeeldhouwclen narrèkop.
Men kent, voor zoover ik weet, tot nij
toe maar vijf dergelijke violen. Een in
het bezit der familie -Loudon, één, in het
conservatoire te Parijs, één in 't museum
te Ronaan, één' in dé" verzameling Evene-
poel en één in de verzameling Fetis, heide
te Brussel.
Jammer, dat' de fDelftsehe kunst óp
't einde der 18e eeuw door concurrentie
van het buitenland z'o ohegon te. kwijnen.
Vooral het EngelseV-i aardewerk, dat om
streeks dien tijd ontstond, hoeft het Delft
sche veel kwaad gedaan. Zoo vindt men
hier en in de omgeving vele Engelsche!
kommen en vaatwerk. Dat baksel week
zeer veel af van het Delftsche, vooral wat
vorm en voorstelling en kleur aangaat.
Vrij -algemeen kan men het gebronsde
aardewerk a's Engelsch fabrikaat be
schouwen. Ook het! grovere porselein, met
breede, dof-blauwe randen. Echter moet
men onderscheid maken tusschen de va
zen. Vazen, bekervorm, met ooren of wel
dierenkoppen, met goude randen, verder
blauw, met vignetten in kleuren, worden
geelasseerd als „Sêvre", indien de voet
stukken los zijn en met een schroef wor
den vastgehouden of aan de vazen ver
honden. Deze zijn hier niet zeldzaam,
evenmin als- het fijne Brusselsohe por
selein, met de schoon geïniteerde bloe
men. 'tlLaatste, is gewoonlijk verborgen
in een kast. I'
Door concurrentie van 't buitenland
kwijnde de Delftsche kunst. Gedurende
het bloeitijdperk bestonden te Delft ze
ventig groote plateelbakkerijen. Havard
heeft eeue lijst opgemaakt va.n meer dan
700 plateelhakkers, en Gerrit Paape
schreef in 1794, dat sedert dertig jaar, hij
de 500 gezinnen in die kunst hun be
staan vonden. Helaas, in 1808 telde men
te Delft nog slechts acht ovens, en in
1850 staakten de twee laatste telgen Van
een roemrijk geslacht) „De Drie Klokken"
en „De Porseleine Fles". Omtrent 1875
verrees de laatstgenoemde. De- heer 't
Hooft, voorgelicht, door den ouden Tulk.
lid van het Gilde der plateelbakkers en
bekwaam schilder, ontstak wederom het
vuur in de beroemde fabriek zijner voor-
digheid te komen, neem ik deze kleine list
te baat om de diepe dankbaarheid te be
tuigen, die ik U voor uwe weldaden ver
schuldigd ben. Zonder U, zonder de aal
moezen, die ik dagelijks van U ontving,
zouden mijne beide klein-kinderen, sedert
zoo langen tijd reeds ziek, al gestorven zijn.
De bittere armoede, die na het beleg' dei-
stad ontstaan is, zouden, wij niet zijn door
gekomen. Ent ha.ns zijn zij beiden weer
gezond en frislch, en vragen uw zegen.
Alle dagen, 's middags om twee uur, zal
ik met de kinderen dicht langs Ide gevan
genis wandelen; och, Monseigneur, strek
dan uwe handen zegenend over hen uit.
en ik twijfel! niet of zij izullen wel gezond
blijven, en diti zal ook hunne grootmoeder
krachten geven".
Dit aandoenlijk schrijven maakte niet
den minsten indruk' op de hier vergaderde
lieden, die zich door afgunst, nijd en on
godsdienstigheid tot de lafste wreedheden
zooals het fusilléeren van krijgsgevange
nen en weerlooze personen, lieten vervoe
ren. Nu eit dan werd het voorlezen onder
broken door een' ruwen, schorren schater
lach.
Maar dat is wezenlijk kluchtig, riep
een hunner, die niet meend-e wat ibij zeide,
In alle geval is de samenzwering
niet gevaarlijk, hernam een andere mees
muilend en zag den officier, die daaT 't
zaten. Men leest nog op den gevel da
oude inscriptie:
i
Hier backt men potten en profiele)
En 'k prijs ze 'die er veel verniel®.
I
Dat voorbeeld vond navolging. Thans
rooken weer de schoorsteenen der Delft
sche plateelfabrieken. Delft heeft door
schitterenden vooruitgang, op 't gebied
van aardewerk- en porseleinfabrikatie een
nieuwen parel gestoken aan zijn reéd's
zoo rijke kroon. In alle opzichten zijn de
kunstvoortbrengselen vau Delft zóó vol
maakt, dat ze de, oude overtreffen. In
alle landen is onze kunstnijverheid zeer
gewaardeerd, nergens wordt ze overtrof
fen.
Geachte lezers, hebt ge soms nog eeu
of auder voorwerp van onze oud-vader-
landsche kunst,, stel het op prijs en laat
het u niet' ontfutselen. Wat de tegels be
treft, laat ze niet uitbreken, ze behoo
ren thuis, daar waar ze zijn.
'sHeerenhoek, 27 Maart '20.
Joh. W. V.
Spartacistische woalingan. De alge
meens toestand-
BERLIJN, 2 April. (V D.}. Rijkskanselier
Hermann Muller heeft zich voor vertegen
woordigers van de pers over den toestand
in het Roergebied uitgelaten. Hij zeide
ongeveer het volgende
De Rijksregearing heeft sedert 8 dagen
alle mogelijke moeite gedaan tot een be
vredigende oplossing met de leiders in
het Roergebied te komen. Besprekingen
na besprekingen hebben plaats gehad met
de daarvoor in aanmerking komende per
soonlijkheden. Men hoopt, dat het ten
slotte toch gelukken zal tot een overeen
komst te geraken. Wij mogen niet ver
helen, dat thans de toestand in het Roer
district ernstig geworden is. De enkele
verdragen, die men afgesloten had wer
den van de zijde der personen in het
Roergebied niet nagekomen. Het is ook
voorgekomen, dat de personen met wie
wij onderhandelden, intusschen de macht
over de massa verloren hadden. In de
laatste dagen zijn voortdurend deputaties
uit het Roergebied naar de Rijkskanse
larij gekomen. Zij verklaarden, dat zij zelf
de macht niet hadden zich te helpen.
De toestand in Muhlheim en Duisburg
is ernslig. In andere deelen is hij be
denkelijk. De meest sensationeele berich
ten komen echter van de zijde der bur
gerlijken en der Christelijke arbeiders.
Hedenmorgen zijn vertegenwoordigers der
Essnex meerderheidssocialisten ter Rwks-
kanselarij geweest en hebben uitdrukke
lijk verklaard, dat tegen hun wil de al-
gemeene staking te Essen werd gepro
clameerd. Het is zoover gekomen, dat
roode troepen aldaar de fabrieken hebben
bezet en in de straten op de arbeiders,
die naar het werk gingen hebben gescho
ten. Tengevolge van dezen terreur hebben
de kooplieden hun zaken gesloten. Toen
de socialistische Arbeifer Zeitung een ver
klaring tegen de algemeen® staking wilde
publiceeren, werden door de roode troe
pen de bureaux betreden en was het
blad genoodzaakt dezen dag te verschij
nen met een groote witte vlek op de
voorpagina. De sociaal-democraten ver
klaarden, dat een binnenrukken derrijks-
weertroepen. slechts een oplossing zou
kunnen brengen.
Uit andere mededeelingen, welke aan
de Rijksregeering gedaan werden, kan aan
een afgeven der wapens door de rooden
nauwelijks gedacht worden. Ook Severing
ziet den toestand donker in.
Te Muhlheim hebben de roode troepen
van de geheele bevolking geëischt, dat
zij naar de wapens moet grijpen. In Duis
burg wordt geplunderd. Te Hamboniwerd
de stadskas beroofd. Daar hebben alle
partijen, met uitzondering der radicalen
eerst van gesproken had, spotlachend aan.
Staat er een naam onder De naam
van die burgeres: djent in de dagorder op-
geteekend te worden. 1
Een naam?. Ja tóch, zei de voorlezen-,
het is onderteekend. 'tls geen duidelijke
hand. Wacht eens even! Clémence Clé-
mence ArpenArpentini.
Aller oogen wendden' zich nu naar den
kolonel, die het ei had meegebracht, om
van hem opheldering' te vragen. Hij werd
wit als een muur, voor zijne oogen trok
een floers, zweetdroppels parelden op zijn
voorhoofd; hij moest zich aan de tafel
vasthouden. i
Wat beteeken 11 dat nu, bromden Ver
scheidene stemmen, en men zag hem ach
terdochtig aan.
Eindelijk kreeg de kolonel de spraak
terug.
Clémence Arpentini, stamelde hij,.
Clémence Arpentini! dat is mijn moeder.
Mijne moeder, die na den dood van mijne
vrouw de heide kinderen tot zich genomen
heeft', en die ik aan haar lot overliet. Ik
wist niet dat! zij 'tzoo armoedig hadden.
Zij hadden niet' eens brood in huisen
hij sloeg zich dit zeggende 'voor jhet hoofd.
Ellendeling die ik pen! t
Deze woorden sprekende vloog hij op,
greep zijn gegaloppeerde pet en liep idriftig
het vertrek uit, -zonder te groeten.
voor het binnenrukken der rijkswesr ge
stemd. Recklinghausen is door de troepen
bezet. Daar is men tot overeenstemming
met de partijen geraakt. Overigens heb
ben de Rijkstroepen de strengste aan
wijzing gekregen, .dat zij het Roergebied
niet mog n binnenrukken, teneinde niet in
strijd te komen met het afgesloten ver
drag. Door geen enkele der geallieerde
mogendheden werd toestemming gegeven
het Roergebied binnen te nikken, dat vol
gens het vredesverdrag militair neutraal
terrein is. De uitwerking van een en ander
op het hinnenlandsche economische leven
is verstrekkend. Wanneer het niet gelukt,
dat overal den arbeid wordt hervat, zal
ook de vervulling van het vredesverdrag
met zijn economische clausules in gevaar
worden gebracht. Wanneer geen kolen wor
den geproduceerd, wordt de toestand bin-
neknort onhoudbaar. Men heeft slechts
geringe hoop. Tengevolge daarvan houdt
men er rekening meda. dat de rijkstroepen
binnen 48 uur genoodzaakt zullen zijn in
te grijpen om de rust en orde te herstellen.
Er moeit gewezen worden op het feit, dat
het hier niet Om een militaire, doch om
oen politieke actie gaat, teneinde ©en buu
geroorlog te vermijden.
Severing heeft de bijzondere volmachten
verkregen om de noodzakelijkste maat
regelen te nemen. Men wil voorkomen,
dat, indien de troepen binnenrukken, zich
bloedige gevechten zullen ontwikkelen. lu
ien de rijkswesr eventueel zal ingrijpen,
is de actie niet tegen die arbeiders, doch
tegen de opstandelingen gericht.
De toestand in het Industriegebied-
MUNSTER, 3 April (H.N.) Over dien
militairen toestand wordt vandaag o.a.
bericht: Teil Zuiden van Wezel bood de
vijand gisteren verbitterden tegenstand bij
heb bosch van Walsum, welke echter door
artillerievuur weid gebroken. Dö verlie
zen van den tegenstander beliepen, naar
schatting ongeveer 200 docdan. Den re-
gecringstroepen viel een belangrijke buit
in handen, o;a. te DCnslatóen -alken 220
pïcjtcUelen voor kanonnen. 1 stuk zwaar
geschut en een aantal machinegeweren.
Volgens berichten van patrouilles zijn
West' Hemmerden en Stuckem van vijian-
den gezuiverd. Ahlen is op dringend ver-
vcizoek van den burgemeester door een
bataljon rijksweer- bezet. (Msbode.)
MUNSTER, 3 April (H.N.). Vanmiddag
ontving rijkscommissaris Seve ing verte
genwoordigers van de pers voor een be
spreking van den toestand. In een lange
lede rechtvaardigde hij1 de- houding van
de regeering en van zich persoonlijk -ten
opzichte van de laatste gebeurtenissen.
Aan het slot zijner rede verzekerde hij,
dat de militaire machtsmiddelen der regee
ring, die eerst onvoldoende waren, thans
Volgens zijn opvatting zoodanig zijn, dat
aangepakt kan wordon,. Langs de geheele
lijn zal thans het terrein worden gezui
verd. De kring moet van alle kanten
zoo dicht worden toegehaald, dat nie
mand meer door de mazen kan glip
pen. Dit is het operatkjplan der mili
tairen en dit plan zal ook' ten uitvoer
worden "gebracht, daarvan k'an men zeker
zijn. (Msbodie.)
PARIJS, 3 April. (V.D.) Gistermor
gen heeft de Duitsche zaakgelastigde
Mayer, toen hij door Miilerand ontvan
gen werd, dezen medegedeeld, dat eenige
aldeelingen der rijkswee-r Donderrdagoch-
tend waren voorruit gerrukt tot de lijn
WezelDuimen. Miilerand heeft in ant
woord daarrop Mayer een nota doen tce-
kemen, waarin de Deutsche regeering
wedrt uilgemoodigd deze troepen terug
te- loepen.
BERLIJN, 3 April. V.D. Volgens een
medcdeeling van de rijktsweertrocpen uit
Wezel, werd Vrijdag de linie Walsum:
WoltenKönighall bereikt. Er werd een
aanzienlijke buit gemaakt.
Ddnslaken heeft door plunderingen ern
slig geleden. De stad lag Vrijdag nog on
der 't artillerievuur van het roode leger.
Do troepen aan de Lipjpe zijn over
Alle gelach was verstompt. Men zag el
kander verlegen en treurig aanniet één
van de aanwezigen, of hij verkeerde onder
den indruk van de ontzettende wanhoop
van zijn kameraad. Er werd geen woord
meer gesproken, dé een na. den ander ver
liet zoo spoedig mogelijk de zoo sombere
kamer.
Wat is er van den kolonel Arpentini
geworden, nadat hij de hoofdwacht ver
liet? Niemand weeti. znlks met stelligheid
te zeggen. Er wordt verondersteld, dat
hij in een gevecht tegen de geregelde troe
pen van Mac Mahon doodelijk gewond
werd, en zijn lijk in de verwarring, met
dat van de mindere soldaten in een kuil
hegraven is. Zijn' naam komt althans niet
voor op de| doodenlijsten van het leger 'der
Commune, noch op de staten der vluchte
lingen die, na. den val der Commune, naar
het buitenland uitweken. t i
Men verhaalt alleen, dat op het' Qogen-
blik, waarop mgr.- Dai-hoy zou vallen on
der de kogeld der communards, een hoofd
officier, met een in flarden gescheurd
uniform, waarlangs bloed stroomde, naar
den aartsbisschop toeliep, voor hem 'op
de knieën viel' en smeekte„Monseigneur,
ik ben doodelijk! gekwetst; geef mij uwen
zegen, zooals gij die aan mijne familie ge
geven hebt." i
i
