Dagblad voor Zeeland UIT ZEELAND. Nummer 39 Donderdag 1 April 1920 Zestiende Jaargang f A. J. DALLIER. ALS DAGBLAD. KORT EN ZAKEUJK BUITENLAND. Binnenland. Nieuwe Zeeuwsche Courant Hoofdredacteur: J. W. VIKINGS. Telefoon 97 Bureaux van Redactie en Adm^traKe: Westsingel, GOES Bijkantoor: Markt 1 en 2, MIDDELBURG BISDOM HAARLEM Aan het Bestuur, de Administratie en Redactie van dë „Nieuwe Zeeuwsche Courant". Nu eindelijk de omzetting uwer Courant ineen Dagblad een feit werd, is het ons een behoefte, onzen wel- gemeenden dank te brengen aan hen, wier ijverige arbeid tot dit schoon resultaat geleid heeft. Zeer terecht is door hen begrepen, dat een degelijke gewestelijke pers, in dezen moeitevollen ën gevaarlijken tijd. het krachtige middel is, om geest en gemoed van ons volk eiken dag opnieuw te blijven sterken met het heilzaam voedsel van ons zuiver Katholiek beginsel, en het daardoor te brengen tot altoos vaster innerlijke overtuiging en tot steeds vruchtbaarder actie naar buiten. Dat het, bij Gods onmisbareri zegen, dan gegeven zij aan uw Bestuur, uwe Administratie en Redactie, om van den arbeid, welke thans gaat beginnen, tot heil van het Katholieke Zeeland, de heerlijkte vruchten te zien. Wij geven daarop van harte onzen Bisschoppelijken zegen. Gedaan te Haarlem, den 26 Maart 1920. De Bisschop van Haarlem, Directeur: JOS. VAN DE G RI E N DT. Telefoon_207 Abonnementsprijs f2.50 per drie maanden; f 0.20 per week, Advertentiën van 1 tot 6 regels f1,50, elke regel meer f 0,25. fit Vandaag móet ons een juichkreet van l.est hartl Na een lange reis, na maanden Van werken en .zwoegen, na veel slingeringen j van hoop e:n vrees móeten de sehepe- j Togen juichen, als het schip met de vlag ia top in veilige haven binnenkomt, j Zóó juichen wij vandaag; nu de „Nieu we Zeeuwsche Courant" voor de eerste maal verschijnt, als dagblad. Wijdat pijn de leden der Commissie, dia benoemd werden om die verschijning :.ls dagblad voor te bereiden en tot stand Ie brengen. Wij: dat ;zijn die ondernemende man ven, die gaarne bun geld beschikbaar stel den, niet alleen omdat «ij het goede doek wilden steunen, maar ook omdat .zij tge- r WMrist JVgeffi ft dat groote werk. Grool- me .zaken komen tot stand nieit dood geld alleen, maar door vertrouwen op „igen kracht, door moedig aicli te geven voor een edel doel. Wij: dat .zijn alle Katholieke Zeeuwen. Wij .zijn niet langer de minsten onder d« stammen Israels, Zooals de Katholieken in de andere provincies van ons vader Lmd, (Zoo hebben ook wij nu een eigei dagblad, gedrukt op eigen drukkerij- 't Is nog geen Paschen, maar wij voelen vandaag needs Paaschvreugds. Paschen is het feest, dat Christus, ge storven, .zich zei ven het leven teruggaf, ra daardoor aan geheel het menschdom,; - estorven door de zonden, het boven natuurlijk leven der ziel schonk. Onze „Nieuwe Zeeuwsche Courant" was dood, maar een nieuw leven is haar inge- i.-lazen, en zij stort haar eigen vol leven in onze,.'Katholieke huisgezinnen. Dit .zeggen wij niet m.et overdrijving, t Is ten volle waar-, en wij kunnen lie' riet genoeg duidelijk zeggen: zooals ell hoed Roomsch blad zal ook onze „Nieuw* Zeeuwsche Courant" het volle Katholiek* leven in onze huisgezinnen brengen. De hedendaaggche Pers draagt leven c dood. Komt in een Katholiek huisgezin gen- geld een ongodsdienstig, of een zooge naamd neutraal blad, en wordt dat ge regeld gelezen, dan sterft in dat hui- ezin alle Katholiek leven. Wordt in een Katholiek huisgezin geëi courant geleizen, dan is er geen doi maar ook geen leven. Het godsdiens laven lijdt aan de tering. Maar is in een Katholiek gezin ht Katholieke blad de huisvriend, die elk® lag met hartelijkheid wordt ontvangei, die steeds aandachtige toehoorders vinjt, ..Is hij spreekt over godsdienst, stalt, .-chool of over welk onderwerp ook, dn tort hij eiken dag weer van zijn eig-n vol Katholiek leven over- in dat hus- geizdii. ZiuJk een blad -zal de „Nieuwe Zeeiv- iche Courant" voor onze Katholieken in Zeeland zijn. En daarom hopen wij hartelijk, dat in ge® één huisgezin onzer Katholieke Zeu- w® de „Nieuwe Zeeuwsche Courant" ;e- weigerd .zal worden, dat .zij dagelijks ret vreugde zal worden binnengeleid in ele gezinnen .zonder uitzondering, en dat Sle leden van het gezin dagelijks nieuw leun uit die bron zullen putten. Uit dankbaarheid voor dat hooger'le ven, hetwelk de courant u zal geven, ka tholieke Zeeuwen, maakt het finantiel leven der courant mogelijk. De courant is als een mensch: net ziel en lichaam; en het lichaam heft ook voedsel noodig. Gij steunt haar stoffelijk leven door.iw abonnement. Steunt haai' vooral doorrw advertenties; laat door haar bekend ma ken: huwelijken, geboorten, overlijden; laat .zij uw koopwaar prijzen. Neen, wij allen, die of onze kracht of ons geld. aan deze onderneming ge wijd hebben; wij hebben geen finantiëel vooideel op het oog. Wij zoeken het heil van Katholiek Zeeland. En toch spreken wij openlijk de hoop uit, dat onze „Nieuwe Zeeuwsche Cou rant" een krachtig finantiëel leven zal leiden. Want dan hebben wij een .zeker bewijs, dat het Katholiek ler en in Zee land krachtig! is. Hf Het levenwekkend werk eener Room sche courant heeft een priesterlijk karak ter. Ilaair kracht moet daarom van Boven konren. Op dezen eersten dag van haar vernieuwden werkkring bidden wij dan ook Gods onmisharen zegen over haar af. En. dan;. yporurt,K-Wei;l"en .wij, zooln:; r het dag isd Weaken wij tot Gods eer en tot heil van ons Katholiek Zeeland I PASTOOR SCHELLART. Zoo is dan eindelijk de' dag daar, dat de „Nieuwe Zeeuwsche Courant", aan de kluisters van een beperkt verschijnen ont wassen, als dagblad haar verderen loop vervolgt. Gedurende vijftien jaren was dit blad velen in deze provincie -een welkome nieuwsbode en den Katholieken op veler lei gebied een vertrouwde gids, maar het bleek op den duur niét meer in overeen stemming met de eischen d-es tijds, die op het stuk van courantenlectuur, ook voor de plattelandsbevolking, een dagblad vraagt: geen opgewarmd nieuws van den vorigea dag, hoe smakelijk ook toebe reid, hoe keurig ook opgediend, maar het dagelijksch gebeuren op liet groote levens- tooneel, dagelijks den nieuwsgrag-en lezer gemeld, ziedaar wat gevraagd wordt. Aan dien eisch «meende de „Nieuwe Zeeuw sche Courant" niet langer weerstand te mogen bieden. W-el bleken aanstonds tal van moei-elijkheden omhoog te rijzen, die aan het plan tot dagbladuitbreiding oen „halt" zouden toeroepen, Maar de gedach te, dat de moeielijkheden er zijn om over wonnen te worden, het besef der nood zakelijkheid van de uitbreiding, de overtui ging, dat de vele vrienden, zoowel onder den eerwaarden clerus als in den leuken- stand, die der „Nieuwe Zeeuwsche Cou rant", ondubbelzinnige bewijzen van sym pathie gaven, ook nn niet zouden achter blijven, het vaste vertrouwen tenslotte op Gods bijstand in ©ene zaak die zoo nauw verband houdt met den bloei van het Katholicisme, deed alle aarzeling overwin nen en ziet, na maanden van moeizame voorbereiding en volhardend werken, ver schijnt heden het eerste nummer van het eerste Roomsch-Katholieke Zeeuwsche dagblad, gedrukt op een eigen Roomsche drukkerij. Wij hopen van ganscher Earte, dat het onzen ouden trouwen abonné's zoowel als den nieuwen zal bevallen. Al ons streven is er op gericht het blad zoo actueel mogelijk te maken en' het ben volle te doen beantwoorden aan de eischen, die aan een goed provinciaal dag blad kunnen en mogen gesteld worden. Moge de kritiek mild zjjn en moge. men bedenken, dat de volmaaktheid niet op eens bereikt wordt, wat niet wegneemt, dat wij ons van serjpuze klachten omtrent onvolledigheid van de een of andere ru briek gaarne houden aanbevolen en daar aan zooveel doenlijk zullen tegemoet komen. Ook en dit is wel de hoofdzaak zal onze zorg er op gericht zijn ons dagblad het Katholieke karakter te ver zekeren, dat Roomsch Zeeland er met recht en reden van verwachten mag. On getwijfeld, een courant is geen godsdien stig tijdschrift noch dient er in gepredikt te worden; het domein van den priester lijken arbeid in den strikten zan des woords is het hare niet. Toch neemt dit niet weg, dat bij tal van aangelegenheden de Roomsche courant behoort uit te komen voor het Katholieke beginsel, het onverschrokken en onverbloemd- behoort te belijden, naar des dichters woord: Spreken, onverschrokken spreken, Dat is christen ridderplicht Bij al de veelzijdigheid en actualiteit van hare nieuwsberichten biede de Room sche Courant een inhoud, die noch aan stoot geeft, noch iets kwetseims bevat voor het geloovig hart en het. reine ge moed. Levensblijheid naast levensernst lrelpe het Katholieke blad aar|cweeken, ongezocht, zonder vertoon ofi pralerij werke het mede aan de versteviging der Katholieke overtuiging, de verbreiding en verdieping van d-en „sensus calholicus", den echt Katholieken geest, diende liefde schept -en den haat uitbant,, die (wel verre van de geesten der ontwikkeling, kennis en wetenschap te verjagen, henlfaan zich bindt en tot edeler arbeid aanzet. Dan wordt het woord bewaarheid, dat Z. H. Paus Leo XIII z.g. als bisschop van Pe rugia eenmaal sprak: „ik beschouw het Katholieke dagblad als een voifrtdurende missie voor mijn bisdom". Kan te eener zijde dit do-el niet bereikt worden zonder de gestaage toewijding van de redactie en degenen, die haar in haar werk bijstaan, van' de andere zijde is- het duidelijk, dat de vruchten' van dien arbeid vruchteloos worden gekweekt ep het grootsch opgezette doel om .niet wordt nagestreefd, wanneer niet de Katholieken, voor wie dit blad werd gestichtj van harte medewerken door het nemen van abonne menten en het gunnen van advertentiën. Dan kan zich het nieuwe dagblad gunstig ontwikkelen en gedijen tot een, flink pro vinciaal Katholiek orgaan, dat èn als nieuwsbode èn als steun voor de Room sche partij in dit gewest ©en kostbare aanwinst en een -onTnisbare schakel in den keten der Katholieke openbare levens uitingen mag worden genoemd.' Dat dan „de Schenker alles goeds", zooals Vondel zegt, den nieiiwen opzet met Zijn onmisharen zegen vergezelleen wil gij, Katholieke lezer, wieu deze regelen onder le oog® konten, •■-or e®,, ,jO,nz-è Vader'' 'bidden. Dat moge'misschien vreemd klinken en toch, het is een echt Katholiek en christelijk werk, Gode te vragen, dat Hij den arbeid d,er Katholieke pers, belichaamd in dit nieuwe dagblad hoe bescheiden en gering dan ook doe strekken tot eere, van Zijn grootmach- tigen Naam, tot heil en welzijn van het Katholieke Zeeland. Het hierboven vermelde eerbiedwaardig schrijven van Haarlem's doorluchtig®. Kerkvoogd, dat ons zoo'n heerlijk® steun biedt en zoo'n kostbare aanmoediging bij onzen eerst® stap op het nieuwe pad en niet het minst des bisschop's vader lijken zegen beschouwen wij als het onder pand van 's Heer® gunstbewijs, dat de „Nieuwe Zeeuwsche Courant" dagblad bij- blijve „ad muitos annos", gedurmde ©en lange reeks van jaren! J. W. VIENINGS, Hoofdredacteur. Bij de verschijning van het eerste num mer van de „Nieuwe Zeeuwsche Courant" als dagblad meehern wij gqed le doen, een kort .zakelijk woord> le ric-hten tot d© abonné's de adverteerders en allen, die het wol meenen met de be langen van ons Katholieke Dagblad. „Kort" omdat de. redactie de nood zakelijkheid van een Katholiek dagblad èn den plicht der Katholieken tot het verleen® van steun aan hetzelve in dit en vorige nummers reeds uitvoerig heeft besproken. „Zakelijk" omdat wij als directeur van liet dagblad ,zijn belast met het zake lijke gedeelte van de Roomsche dagblad onderneming. Het is on,ze- laak te zorgen, dat deize onderneming tot finantieelen bloei wordt opgevoerd. Eerst wanneer de ex ploitatie van ons Katholieke dagblad een winstgev®de zaak zal zijn geworden, is het voortbestaan van Zeeland's Katholiek orgaan gewaarborgd. Eerst dan bestaat de: mogelijkheid, om de winslen, die er dan gemaakt zuil® worden, aan te wen den tót verbetering: va.n het dagblad in alle opzicht®, om het in nog vollediger wijze te do® beantwoorden aan zijn doel, n.l. voor Katholiek Zeeland een Room sche gids en raadgever en oen „tip top" nieuwsblad te zijn, We -moeten dus met voordeel werken oftewel „winst maken". En dat kunnen dat zullen wij bereiken niet na dat wij eerst eemige jaren ach tere® met verlies hebbm gewerkt, neen spoedig, ,zoo mogelijk nog het eerste jaar. Hoe dit mo gelijk is? Heel eenvoudig en gemakke lijk! Wij van onz® kant zorg® er voor, dat de onderneming zoo zuinig eco nomisch mogelijk wordt beheerd, echter zonder karig te zijn, waar het geldt de belooning van alles wat in dienst ;%n de zaak moet worden gepresteerd en g©- &M arbeid ook zonder te zi® op .bijzon dere kosten, als wij: daardoor de redactie in staat kunn® stellen om d® inhoud van de courant te verbeteren of bij voor komende gelegenheden bijzonder actueel te zijn. Daardoor worden de kost® van de gansche exploitatie zoo laag mogelijk gehoud®, het eerste middel, om de zaak winstgev®d te maken. Het tweede middel is te zorgen dat de bronm® van inkomst® rijkelijk en over vloedig vloeien, m.a.w. het aantal abon- nam®ten zoo hoog; mogelijk o-p te voeren en de advert®tie-opbrengst evenews. Ook om dat te bereik®, zullen wij onze uiter ste krachten inspannen en alle moderne en nuttige propaganda-middel® te baat nemen. Daarbij moet® wij echter ook een beroep doen op de medewerking van alle Katholieken in de provincie. Als ieder Katholiek in ons goeie Zeeland e® ahonnemmt op de „Nieuwe Zeeuwsche" neemt en zooveel als maar eenigszins mogelijk is gebruik maakt van o-nze ad vertentiekolommen, dan vervult men daar door niet alleen zijn plicht als Katho liek, naai" men brengt ook zijn steentje bij om onze bij uitstek Katholieke onder neming tot hoog® bloei op te voeren. Wie izal wedgprem, mede te werk®, tot het bereik® van zulk een nuttig-yerhev,® doel I Katholiek® van Zeeland,, abonneert U dus allen op en adverteert in onze „Nieu we Zeeuwsche Courant" en spoort uw vriend® en kennissen met propagandisti sch® ijver en Roomsche geestdrift aan, om ons blad door abonnam®t en ad vertentiën te stemien. Don zal onza jonge onderneming wor den uitgebouwd tot een groote en krach tige zaak, waarvan geheel Katholiek Zee land mee zal kunnen genieten en die e® verheffenden invloed zal uitoefen® op al wat Katholiek leeft en denkt en yoelt in ons gewest. Onder den onmisbaren zeigen van God, dien wij met vertrouw®- aismeeken en de bepcheaïning van liet H. Hart, waarop wij bij al onze onderneming® kunnen reken®, zuil® wij zeker ons doel be reik®. JOS. VAN IJK GRIENDT, Birect®r. DUITSCHLAND. Be Nationale Vergadering. Een rede van, deiij Rijkskanselier. BERLIJN, 29 Maart. Het nieuwe mi nisterie heeft zich hedenmorgen onder lei ding van Rijkskanselier Muller aan da Nat. Verg. voorgesteld. Er waren vér strekkende veiligheidsmaatregelen getrof fen, I eambten bewaakten alle uitgangen en waren ook in bet huis zelf opgesteld;, Na de opening der zitting dankte pre sident Eehrenbach de stadi Stuttgart voor de gastvrijheid aan de nationale verga dering bewezen. Daarop hield de rijksminister zijn pro gramma-rede, waarin hij o.a. de soeia- liseering van alle daarvoor in aanmerking komende bedrijven aankondigde. De overneming van de kolen- en kali syndicaten door het rijk zal bespoedigd Spreker betreurde het, dat de werk oorden. zaamheid van de nationale vergadering spoedig moest worden afgebroken, maar het ,volk verlangt vóór alles imet de Kjapp- regeering af te rekenen. Daarna vervolgde de rijkskanselier: Door loyale uitvoering van het vredes verdrag willen wij in de buitenlandsche politiek een sfeer van vertrouwen en ge- meenschapsbewustzijn mot de volken scheppen. Alle hulpbronnen moeten voor den heropbouw van Duitschland worden aangewend. Wij willen met, alle oorlogs middelen en oorlogsopvattingen in de po litiek eens en voor altijjd breken. De uitvoering van het vredesverdrag geschiedt naar onzen hesten wil en krach ten. (Mshode.) I Dei Kapp-Putsch. De arrestaties van de leiders der Kapp- Putsch zijn thans, nU| de nationale verga dering bijeengekomen is, met allen ernst begonnen. Op bevel van den Oberreiehsan- walt is de vroegere onder-staatssecreta ris von Falkenhausen in Brandenburg ge arresteerd en naar Leipzig overgebracht. TegeHjkertijd werd op 2& Maart de inbe slagname der vermogens van de betrokke nen bij de Kapp-Putsch door het rijks gerechtshof bevolen. Te Kiel werd tegen de volgende officie ren wegens hoogverraad een onderzoek ge opend: Generaal von Lewitz, majoor vod Winterfeld, opper-burgemeester von Win- deman en rijkspresident Pauli. Lewitz en Pauli bevonden zich in arrest, de ove rigen zijn gevlucht. Voor mededeelingen, welke tot arres tatie kunnen leiden van bovenbedoelde personen zijn belooningen vastgesteld tot 10.000 Mark per persoon. Vele officieren zijn uit den dienst ont slagen. De meest bekende van hen zijn luitenant-generaal von Essdorf, von Ter- mutli, generaal-majo.or von der Hagt, Merken en von Lettow-Vorbeck. Verder oversten von Wangerheim, von Oesten, ii imu&ï en von Ledebour. Generaal-majoor von Lettow-Vorbeck, die zou gearresteerd zijn, is spoorloos verdwenen. De Minister van Landbouw heeft op geheven de provinciale commissies van be roep voor de graaninlevering van den oogst 1919. De Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel heeft ingetrokken zijne be schikkingen Ivan, 2 Maart en dfd).. 8 Maart 1.1., houdende verbod tok het bezigen van melk, melkproducten en melkbestanddee- len bij de bereiding van brood in enkele gemeenten des lands. De Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel; Gezien de beschikkingen van den Minis ter van Waterstaat, van 26 October 1917, litt. B, afdeeling Spoorwegen, en van 26 October 1917, litt. R, afdeeling Spoor- fiwegen, waarbij het verleenen van dispensaties van de da;ar bedoelde maatregelen in. han den van den Minister van Landbouw, Nij verheid en Handel werd gesteld; Gelet op de ingetreden wijziging in de behoefte aan vervoermiddelen; maakt bekend: dat eene algemeene dis pensatie van genoemde beschikkingen hierbij van ai' 1 April 1920 tot 'nader order wordt verleend. Hierdoor vervalt de noodzakelijkheid een vergunning tot spoorwegvervoer hij de afdeeling Vervoer van het Departe ment van Landbouw, Nijverheid en Han del iaan te vragen voor zendingen tussohen plaatsen, gelegen in of nabij stations, welke door geregelde beurt'oootdiensten zijn verbonden, alsmede voor 't vervoer van met name in bovenbedoelde beschik king genoemde artikelen. Van het weder in werking treden van bovengenoemde beschikkingen zal- tijdig in de Staatscourant worden kennis gegc- Mclk-, boter' en kaasprijzen. Da Staatscourant van Dinsdag bevat da bekendmaking, dat de Minister van Landbouw met ingang van .1 April 1920 heeft ingetrokken zijne beschikking d.d, 23 Januari j.l. houdende de vaststelling van maximumprijzen voor boter en kaas. alsmede, zijne beschikking d.d.: 30 Septe ber 1919 betreffende den maximumprijs, van melk, en dat de minister met ingang van 1 April 1920 heeft vastgesteld voor volle melk (onverpakt) een maximumprijs in den kleinhandel van 18 cent per liter en bepaald heeft dab de voor onderschei dene gemeenten op grond van zijne be schikking van 30 September 1919 reeds vas tgestelde afwijkende maximum-klein- handelprijzen voor consumptiemelk van kracht blijven, voor zoover deze minder dan 18 cent per liter bedragen. Bij Kon. besluit is benoemd; in de provincie Zeeland: tot dijkgraaf van het waterschap Ooster- en Sir-Jans- land L. J. van' Vessem, te Oosterland; tot dijkgraaf van den polder Ooster-Zwake A. van Dijke te''s Gravenpolder. Andiëntiees. De gewone, audiëntie "van den minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap pen, zal op Vrijdag n.k. niet plaats heb ben. De gewone audiëntie van .den Minister van -Marine a.i. zal op Dinsdag! 1 April 1920. niet. plaats hebben. De Locaaispoorweg op Zuid-Beveland. GOES. Dinsdag 29 Maart werd in de groote zaal van de sociëteit V. 0 V. een bijeenkomst gehoud® van de bestu ren der gemeenten en dar polders óf waterschappen op Zuid- en Noord-Beve land, welke belanghebbend® ;ijn bij de totstandkoming der door de „Spoor wegmaatschappij ZuidBeve- 1 a n d" voor het eiland- Zuid-Beveland ontworpen spoorweglijnen. Aan de be- sluurslafel zaten de heer en Richel, bur gemeester van Biorssel®, I-Iajenius, bur gemeester van Goes, J. A. van Heel, Dr. J. W. Jenny Weijerman en de heeren, leden van Gedeputeerde Staten .Sprengier Diefenmn, leden der Commissie uit Gedeputeerde Staten, die een sc.hiömahad den ontworpen van de bedrag®, dis ge durende 50 achtereenvolgende jaren door elk dar bovengemelde belanghebbend® zullen moeten worden betaald tot e® gezamenlijk bedrag van f 73919.30, waar van door de gemeenten gezamenlijk f 11.060.30 en door de polders tezombn f73.919.30 wordt opgebracht. Hierbij zij nog opgemerkt, dat voor den aanleg van den spoorweg benoodigd is f 642000, waarvan het rijk indim het gereed zijnde wetsontwerp door de Kamers wordt aangenomen zal betalen f2.32ö0Q0, door de Maatschappij lot exploitatie van Staatsspoorweg® E 1.770.000, door do provincie Zeeland indien die Provin-

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1920 | | pagina 1