40 0
u
No. 14».
Donderdag II December 1919. Vijftiende Jaargang
tïffi®
VHcttcn
Verschijnt eiken MAAN0AG-.JV0ENSDA6- en VRIJDAGAVOND.
MZEBANK.
uw- en Weiland
OUWLANO
Jn net Dienstmeisje
DE NOOD IN WEENEN.
Het Vredesverdrag.
BUITENLAND.
Reclames.
BINNENLAND.
-
ikt.dan kehoefdeiK
et thuis te blijven
hoest en verkoudheid.
ycAóar /n doozen van
ct bi) apochea Drogisten^
ren in het Bisdom HAARLEM.
OESGanzepoortstraat 197
id Dinsdag en Zaterdag
1 uur, andere werkdagen
2 en van 56 uur.
en IB
WH MMJ-GfllMt.
ilen verder alle Bankzaken.
schrijving te pachten
voor 5 jaar:
gemeente Hoedekenskerke
uo. 73, groot 1.79.UU Hec
gemeten 92 roeden).
(groot 2.00 90 Hectaren (5
i 36 roeden).
dom van dhr. A. Jasperse
nwoordig pachter dhr. M
tingen te bekomen bij dhr
outen te 's Grasenpoider,
de iuschrijviugsbiijeUen
ingewacht tot en met _lfc
■ber a.s.
pns vertrek naar Indië
de hand te koop:
in uitstekenden staat van1
oud bevindende
huren, Bloemen- en Moes
Nisse, groot 70 A. 80 c.A.
«vd in 1905 met dubbelt'
met luchtlager, de funda-
gedekt met glazen platen
|t eif welput en groote regen
huis bevat benedenHal
(geheel glas), groate Voor
3 Kamers, Keuken, Bad
r, Privaat en Kelder. Boven
uiers, Provisie', Dienstboden
lonkerekamer, Waterleiding
len, boven en in den voor-uin
:s vele vaste kasten,
iter het huis flinke Schuu
iteeneuvloer.
den moestuin groote Schud
[solder.
jekeel is beplant nut vel
uheesters, 7 kersen en
uenboouieu,ongeveer 120 sno
pyrauii ten, palmetten en lei
len.
sgetvenscht gemeubeld tekooj
bezichtigen Woensdags el
derdags van I tot 4 uur.
i bevragen ten kantore van del
.ris F. VAN CLEtF te Heirj
:and, alwaar een lijst van hel
bilair ter inzage ligt.
koop bij insohrijvinjj
tegen contante betaling:
w. o. met een omlrtj
van 1.80 M., staan*
len boomgaard van den he
Winter, aan het Lage Weg,
iiscbrijviiigsbiljetten in te levl
tot Dinsdag 16 December 191
namiddags 2 uur, ten kant.'.
den Notaris H. W, NEEI
■ORT te 's Gravenpolder, alwaf
:ere inlichtingen te bekomen zij
aanwijzing geschiedt dpor Ji'
kooper.
)oor omstandigheden voor z<
ledig mogelijke iud»nsttreüi
iraagd
t beneden de 16 jaar bij M'
HONS—Borghgraaf, Vlasmari
UHE ZEEUWS» COU
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 1.25, daarbuitan f 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbbala bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht vóór half een uur 's namiddags.
Kantoor v.d. Administratie: Boudewljn de Wittestraaf A 135% Goes.
Tel. interc.: Directie no. 94. Radactie no. 97.
Reclameberichten 30 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjjs,
Advertentiën van 15 regels f0.75, iedere regel meer 15 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst wordt 2 X berekend.
>es.
Er zijn altijd ongeloovige Thomassen
en zoo valt het nigt te verwonderen,
dat ten opzichte van den schrikkelijken
nood te Weenen er menschen werden
en nog worden gevonden, die zeggen:
„net zal wel zoo erg niet zijn, de couran
ten zullen wel weer overdrijven" en met
die redeneering zich gerechtigd achten
hart en beurs gesloten te houden voor
elke bede .om hulp.
't Is om deze reden, dat wij méenen
goed te doen met wat ons uit het onge
kunsteld gesprek met ooggetuigen en uit
toeven van die daarginds in Oostenrijk's
hoofdstad de ellende van nabij zagen,
bekend werd, in grove trekken althans
mede te deelen, opdat de ongeloovige
Thomassen, die wij zoo juist bespraken,
zich voor de feiten gewonnen gevend,
met groote edelmoedigheid mede hulp bie-
nj die reeds v*n hun liefdadig
heid Blijk gaven, volharden in edelmoedige
offervaardigheid-
Oostenrijk, vóór den oorlog het hoofd
en net hart der machtige Donaumonarchie,
heelt niet alleen in en door den oorlo°-
enorm geleden/maar ook door den vrede"
die het zoo jammerlijk besnoeide, dat
het van Boheme, het Alpenland, Polen
Hongarije, Dalmatië etc- werd gescheiden
en ineenkromp tot een republiek van
circa 10 millioen zielen, waarvan Weenen
alleen er 3 millioen bevat, een gedrocht®,
hjk wezen, een kind met een waterhoofd-
iriet afleen zijn zijn welvaartsbronnen op
het industrie- en landbouwterrein zoo goed
als opgedroogd, maar ziet het. zich ook
van allien toevoer uit de omliggende lan-
den ten eenemale afgesneden. Eén enkel
voorbeeld, maar dat boekdeelen spreekt-
voor den oorlog werd dagelijks 840-000
j ,-1? Weenen binnengevoerd, thans
dagelijks.... één honderd liter! Voe°-
daarbij den druk van een socialistisch
bewmd, dat zich speciaal te Weenen doet
gevoelen een bewind, dat wat anders
te doen heeft, dan te zorgen, dat vet
graan meel, vleesch, boter en andere
onontbeerlijke levensbehoeften voor een
althans niet al te duren prijs binnen het
bereik der bevolking worden gebracht,
maar dat 't van heel wat grooter belang
acht, voor de verandering der straatnamen
dne millioen kronen uit te geven. Dan
de verbijsterend lage geldkoers 30 en
meer kronen voor één Hollandschen gul-
e'!: jEe het haast ondoenlijk maakt
zich uit het buitenland het noodige aan
te schaffen, terwijl voor den Weener zelf
in zijn stad een kroon een kroon blijft
en het krankzinnig dure leven hem schier
tot wanhoop drijft; 1800-2000 kronen
voor een pak kleeren, 350—500 kronen
voor een paar schoenen, 300 -400 kro
nen voor een blouse, 150—200 kronen
voor ©en hoed, enz- enz. Men moet wel
een Croesusvermogen hebben om dat al
les te kunnen betalen en zoo is het
met te verwonderen, dat bij het schreeu
wend gebrek aan voedsel en brandstof in
duizenden gezinnen, speciaal van den win
keliers- en ambtenaarsstand, de nood in
honderdlei vormen steeds nijpender om
zich henen grijpt en de metgezellen van
den honger: ziekte en dood onder de
ouderen en de kinderen en ook onder
de volwassenen met den dag meer slacht
offers vragen. Zeker, tegen fancyprijzen
's in sohimige „upper ten" restaurants
nog van alles te krijgen en daar ver
gasten zich dan ook O-Weërs, kettinghan
delaars, gewetenlooze opkoopers en smok
keiaars van levensmiddelen aan allerlei
fgne gerechten, vaak in gezelschap van
vrouwen van minder allooi en doen nog
schrijnender de vloekwaardige tegenstel
ling zien tusschen de zondige overdaad
van enkelen en het jammerlijk gebrek
der massa. Geen wonder dat men het
den menschen, dun gekleed, slecht ge
voed, kan aanzien, hoe heel hun gestel
door de ondervoeding wordt ondermijnd
en wie de cijfers en statistieken leest
door geneesheeren verzameld, hem rijzen
de haren te berge over de verwoestingen,
die onder de hevolking der eertijds zoo
bloeiende en lachende „Groszstadt Wien"
worden aangericht. Stierven reeds in de
oorlogsjaren 80.000 menschen meer in
Weenen dan zulks in normale tijden het
geval was, thans verricht de dood nog
sneller zijn werk en vindt ia de door
honger, koude, kommer en ontberin» ver
zwakte, futlooze lichamen slachtoffers te
over. Negentig procent der Bevolking beeft
longaandoening in meerdere of
mindere mate en een vierde dergenen
die sterven, vallen ten offer aan de t u -
herculose- Vooral de jeugd in de ont
wikkelingsjaren en de jonge kinderen, de
zuigelingen, hebben het hard te verant
woorden, terwijl gebrek aan het aller
noodzakelijkste voedsel den doktoren den
strijd tegen de vele en velerlei kinder
ziekten, door den honger ontstaan, schier
onmogelijk maakt. Van de 60.000 kinderen,
zoo lezen wij in een brief van G- uit Wee
nen aan „Het Centrum", door prof- Piquet
onderzocht, was slechts Vis deel in
eenigszins bevredigenden toe
stand.
Wat de Weener alzoo krijgt van de
distributie? Officiëeel dat wil zeggen
op papier, maar lang niet altijd in wer
kelijkheid 100 gram vleesch eens in
de zes weken, 60120 gram vet per
week; vender per week i/2 pond meel, Va
ptond boonen en 2V2 pond brood per
hoofd. Suiker s/4 K.G. per maand en
aardappelen, schrik niet, lezer, 15 K.G.
per hoofd voor den ge heel en win
ter. Melk, boter en eieren zijn artikelen
geworden uit het sprookjesland. Van eerst
genoemd product krijgen zuigelingen tot
één jaar i/2 liter gecondenseerde melk per
l altijd als er voorraad is ter
wijl kinderen van een tot ;twee jaar
1/11/2 L. zure melk per dag krijgen.
Kinderen boven den tweejarigen leeftijd
krijgen niets extra's meer.
En dat handjevol voedsel komt een
gezin op 144 kronen in de zes weken
te staan. Wie geen geld genoeg heeft
om ver buiten de stad bij de boeren te
gaan hamsteren of bij gewetenlooze op
koopers vleesch voor 100 kronen het pond,
boter voor 140 kronen het pond, vet
voor 150 kronen het pond enz. zich te
verschaffen, moet zien dat hij met zijn
distributievoedsel rond komt en aange
zien het onmogelijk is om daarmee zich
te voeden zooals het behoort, sterven dui
zenden een langzamen hongerdood en het
is al weer de middenstand, waar de dood
de meeste slachtoffers maakt-
Met de brandstof is het al even treu
rig gesteld- Officieel wordt 25 K.G. bruin
kool per week en per gezin gedistri
bueerd, maar in werkelijkheid is er niets
dan wat nat hout, 5 K.G. per week. Bui
ten de distributie kost het IV2 a 2 kro
nen per K.G. wanneer het te krijgen
is, want er is geen materiaal om het
aan te voeren „en, zoo schrijft boven
genoemde G-, de uit de werkloozenkas-
sen trekkende en leegloopende arbeiders
vertikken het om voor minder dan
30 kronen per dag plus voedsel
en kleeding te werken". Slechts ge
durende een zeer korten tijd per dag
mag gas gebrand worden om er eten op
te koken. Wie geen gas heeft en geen
brandstof, heeft geen warm middageten
en daarom nemen al meer en meer men
schen hun toevlucht tot de centrale keu
kens, waar men tegen lang niet goedkoo-
pen prijs zich een buikvulling kan ver
schaffen, want meer is het krachtelooze
maal, dat men daar opdischt, niet. Koud
is het in de huizen, in de scholen, in
de universiteiten, in de hospitalen, koude
en honger heerschen oppermachtig onder
alle standen, een zeer, zeer kleine groep
uitgezonderd- De ondervoeding is boven
alle beschrijving schrikkelijk geworden en
het weerstandsvermogen is totaal uitgeput-
Zoo zouden wij kunnen voortgaan,
lezers, nog vele, vele bladzijden lang, want
het in deze regelen voor uw ontvouwde
tableau is zeer flauw en zeer onvolledig,
niet meer dan een ruwe schets- Moge
het in ieder geval uw medelijden opwek
ken en u aansporen om te blijven geven,
ook na het vertrek van den Zeeuwschen
trein, beladen met uwe liefdegaven- Moge
het vooral hen tot liefdadigheid jegens
het arme Weensche volk aansporen, die
tot heden toe meenden dat het niet zoo
erg was, dat men overdreef, of die een
ander voorwendsel aangrepen om aan de
aanvrage om hulp te ontkomen-
Er is een oude volksspreuk, even
schoon als waar: „Wie den arme geeft,
leent Gode". Hoeveel te meer zal dan
Hierboven de liefdegave worden aange
rokend, die wij uitreiken ter ondersteu
ning van een volk, dat toch verreweg
voor het grootste deel buiten zijn schuld
door den geesel des oorlogs gebracht werd
aan den randneen, schier op den
bodem van den afgrond-
Al wie menschelijk denkt en voelt, hij
steune het stervende Weeniem- Wij vragen
het in naam van Hem, die het glas water
te Zijner liefde den dorstige toegereikt,
honderdvoudig weet te vergelden-
Z. H. de Paus en de Duifsche krijgsge
vangenen-
Volgens ©en bericht uit Rome, moet
Z- H. de Paus den aartsbisschop van
Parijs, Mgr. Amette, hebben opgedragen,
Zijn wensch naar de bevrijding der Duit-
sche krijgsgevangenen aan de Fransche
regeering voor te leggen-
Z. H. heeft besloten eerlang aan alle
landen, die in oorlog zijn geweest, zon
der onderscheid een diplomatieke nota
te zenden, om hen aan te moedigen de
krijgsgevangenen vrij te laten om niet
nutteloos hun lijden en dat hunner fami-
liën te rekken.
De Amerikaansche delegatie vertrekt.
PARIJS, 6 Dec. (R.O..) De geheefe Ame
rikaanse!» delegatie vertrekt heden, 10
December, naar Amerika.
De gez'anl Wallace blijft alleen te Pa
rijs achter, om de Vereenigde Staten in
den oppersten raad te vertegenwoordigen.
De nota aan Duitschland.
LONDEN, 9 Deo- De nota der geallieer
den aan Duitschland is gisterenavond aan
baron von Lersner overhandigd-
Er zijn 2 nota's ingediend- In de eerste
wordt volgens Central News het tot zin
ken brengen der Duitsche schepen te
Scapa Flow behandeld en opgemerkt, dat
de Duitsche regeering in haar' memo
randum van 27 November door de daar
gemaakte opmerkingen getracht heeft het
ten uitvoer brengen van het vredesver
drag uit te stellen en zoodoende het her
stel der vredesbetrekkingen tusschen da
betrokken mogendheden te verhinderen.
In verband hiermede noodigen de gealli
eerden Duitschland formeel uit een pro
tocol te onderteekenen, waardoor gele
genheid zal worden gegeven de voor
genomen uitwisseling der ratificaties te
doen plaats hebben.
De tweede nota, bevat het antwoord
opi dé opmerkingen, door de Duitsche
regeering gemaakt, betreffende de uitle
vering van personen, die geacht worden
vergrijpen te hebben begaan tegen de
gemeenschap der volken wat be,treft oor
logsdaden. Ook behandelt deze nota de
repatrieering der krijgsgevangenen. De ge
allieerden dringen ei' voor de laatste maal
bij de 'Duitsche regeering op aan de
reeds overeengekomen bepalingen o,p zoo
danige wij'z© ten uitvoer te brengen, dat
het niet noodrg wordt om tot verbreking
van den wapenstilstand over te gaan,
waardoor militaire maatregelen noodig
zouden worden.
BELGIE.
Spoor we g ongeluk in de Cong! 01.
BRUSSEL, 7 December V. D. Te Ka-
zfcmga heeft ©en ernstig spoorwegongeluk
plaats gehad met den trein, waarin zich
de Amerikaansche missie Smithson be
vond, van welke drie leden, de heeren
Luderman, Armstrong en Howell gedood
©n drie gewond zijn, waarvan een ernstig.
De Minister van Koloniën heeft den ge
zant der Veréenigde Statiën te Brussel bet
lëedwezten der Belgische regeteiringi hier
over betuigd.
Een aanhouding.
De 'regeering heeft een vijftal leiders
van het socialistisch bladl: „le socialiste
beige", dat tijdens den oorlog in Neder
land verscheen, in hechtenis doen nemen.
Hierover heerscht in socialistische krin
gen groote verbittering, terwijl ook in
niet socialistische klingen deze maatregel
wordt afgekeurd.
Te Antwerpen wordt als protest aan
de dokken gestaakt.
OOSTENRIJK.
Het Weensch correspondentiebureau
verneemt uit Parijs, dat de Opperste Raad
er in toegestemd heeft, dat de Staatskan
selier Renner persoonlijk aan den Opper
sten Raad den onhoudbaren economischen
toestand en het schrikkelijke leed van
het Oostenrijksche volk zal komen uiteen
zetten-
AMERIKA.,
Reuter seint, dat twee senatoren, Fall
en Hitchcock, door den Senaat naar Wil
son waren afgevaardigd om te onder
zoeken of de president ingevolge zijn
ziekte nog in staat zou zijn, zijn ambts
bezigheden te vervullen. Zij spraken met
hem over verschillende zeer ingewikkelde
kwesties, en kregen den indruk, dat Wil
son geestelijk nog volkomen normaal is-
Nederland en België.
Naar bet Ned- Corr. Bur. ter bevoeg-
der plaatse verneemt, is het verloop der
onderhandelingen te Parijs voor Neder
land zeer bevredigend- In vérband met
den tijdelijken terugkeer der Belgische
gedeligeerdea naar hun land is dezer
dagen ook de overkomst te verwachten
der Nederlandse!» delegatie. De com
missie hoopt den 5en Januari haar werk
zaamheden te hervatten en bij die gele
genheid de enkele punten te regelen,
waaromtrent nog geen algeheel© over
eenstemming werd verkregen en tevens
de samenstelling van haar rapport ter
hand te nemen- Intusschen wordt door
de delegaties met hare regeeringen het
noodige overleg gepleegd over de de
finitieve redacties en hetgeen verder in
verband met de beëindiging van hare
taak door de commissie nog moet wor
den voorbereid-
De stand der onderhandelingen.
In. de Tweede Kamer is aangevraagd
door den heer Visser van IJziendoorn een
interpellatie tot den Minister van Bin
nenlandse!» Zaken over den stand van
de onderhandelingen betreffende de her
ziening van de tractatep. yan 1839.
Op deze aanvrage zal héden worden
beslist.
Dr. Kuyper.
Naar de Haagsche correspondent van
„De Tijd" verneemt, is dr. A. Kuyper
door ©en ernstige ongesteldheid getrof
fen, zoodat hij eenigen tijd zijn gewone
werkzaamheden niet zal kunnen doen-
Volgens nadere berichten is Z-Excell-
weer herstellende-
Het programma van minister Aalberse.
Minister is voornemens geduren
de het tweede jaar dezer parlementaire
periode bij de Kamer aanhangig te maken:
1. Een nieuw wetsontwerp' Lajidbouw'-
aïbeiidswet;
2. wetsontwerpen tot herziening' van
de Stucadoors- en de Steenhouwerswet;
3. een wetsontwerp tot bevo-rdering van
do vreedzame hijlegging van arbeidsge
schillen. Dit laatste zal een vooirioopig ka
rakter dragen, daar dit vraagstuk eerst
definitief kan worden opgelost, bij' de
publiekrechtelijke regeling der collectieve
arbeidsovereenkomsten
4. wetsontwerpen tot regeling van de
werkloosheidsverzekering en de arbeids
bemiddeling;
5. een wetsontwerp- tot wijziging der
Iluurcommissiewet.
Voorts zal binnenkort 't advies van den
Welk weder zullen wij hebben?
Verwachting tot den avond van 11 Dec.:
Matigt, later wellicht toenemende Zui
delijke tot Zuid-westelijken wind, toene
mende bewolking, aanvankelijk nog weinig
of geen regen, om1 het vriespunt des
nachts. Overdag zachter'.
He ogen Raad van Arbeid worden inge
wonnen over een voorontwerp betreffende
de privaatrechtelijke regeling van de col
lectieve arbeidsovereenkomst, waarom
trent tusschen den minister van justitie
en den minister reeds overleg is ge
pleegd. Ook omtrent een ontwerp tot
regeling van de huisindustrie hoopt de
minister eerlang het advies van dit college
te vragen.
Faillissementen in Nederland.
Over de afg©loopen week, eindigende
5 Dec., z!ijn in Nederland uitgesproken
14 faillissementen tegen 21 failissemen»
ten in dezfelfdie week van het vorige jaar.
Van 1 Januari tot en met 5 Dele. 1919
923 faillissementen tegenover 934 ovcü
hetzelfde tijdperk van het yorige jaar.
Jhr. Mr. De Savornin Lobman.
was van de protestantscha rechterzijde
in de Kam-er de eenigste, die verleden
Woensdag vóór d'e creJijten voor de dra
matische kunst stemde. Ofschoon onge
steld, kwam hij toch ter vergadering om
zijn stem uit te brengen en daar die
credieten met één stem meerderheid wer
den aangenomen, heeft do prijzenswaar
dige plichtsbetrachting van deuen grij'zieiï
staatsman het ontwerp De Vissdr geredi.
De ongesteldheid van Jhr. Lohman be
staat uit een lichte stoornis van de harh
werking, die echter tot geen ongerust
heid aanleiding behoeft te geven
Het bericht dat JJir. Lohman zich uit
de politiek zon terugtrekken, is een ver
zinsel.
De nood in Oostenrijk.
Het Centraal Bureau van het R. Kj.
Huisvestings-Comité meldt ons.
De trein met Weensche kinderen, die
6 December ts Zevenbergen aankwam,
bracht 550 kinderen mee, di© door )iet
Centraal Bureau van het R. K Huisves-
tings-iComité als volgt verdeeld werden 1
Hoorn 180 kindexen, Leiden 50, Zaan
dam1 50, Utrecht 50, Brieïlo 50, Tilburg
120, de overige kinderen verspreid over
verschillende gemeenten.
Do volgend© trein_ met Weensche kin
deren wordt door het Centraal Bureau
op .18 December te Zevenaar verwacht.
Van den extraJgoedierentrein met leven,s-
middefen, klealingstukken, Keistgeschen-
ken enz. 50 wagons welke op
12 Dec. a.s. vanwege het Centiaal Bu
reau van het R. K. Huisvestingscomité
naar Weenen viartr©kt, is de algemeemie
hiding toevertrouwd aan Graaf W.oCf-
Metternich z;ur Gracht tb Swalmian, com
missaris .van de Soevereine Orde van
Maltha, afdeeling Nederland.
De gemoedsbezwaren-
In de Kamerzitting van 5 Decamibetr
j.l1. is gesproken over de gemoedsbezwaren
van sommigen in den lande tegen de
verzekettingswetgeving.
De heer Smieenk vond, dat ©r rekeninjg
mee gehouden m-oet wo-rden; de boer
d. Temlpel maande tot voorzichtigheid.
De Minister zal het eene doon en het
andere niet laten. Er moet, zei hij, on
derscheid gemaakt wordan tusschen de
gemoedsbezwaren der werknemers en
werkgevers; die eerste benadeelen hun
