No. 137.
Donderdag 37 November 1919. Vijftiende Jaargang
SI. Ni
OMBOOTDIENST
-Oordt—Rotterdam en
Amsterdam,
liraal do Ruyter"
„Stad Goes".
uime sorteering
:e Dooien, Borstplaat,
Chocolade figuren.
F. R.4MNJRÖORP.
95 Olmenbeomen,
214 Olmenboomen,
32 Olmenboomen,
13 Esschenboomen.
1,000 KG. Klaverhooi,
.OOOJtG./Weihpoj.
tbode,
flinke
Verschijnt eiken MAANDAG-. WOENSDAG- tn MM.
BEKENDMAKING.
FEU1LLETON.
De Passagiers van de
„Meteoor".
Het Vredesverdrag.
BUNTEHIAHD.
Reclames.
NHEHLAHD.
et de StooMboot
irtrek van GOES naar
ROTTERDAM
Jag 1 Dec.'s morgens 4 cur.
Irtrek van ROTTERDAM
naar GOES:
rdag 27 Nov. 's morg. 6 uur.
tertrek van GOES naar
1'ERDAM en AMSTERDAM
Woensdagmorgen vroeg.
Irtrek van AMSTERDAM
Vrijdagmiddag 12 uur.
Van ROTTERDAM:
Zaterdagmiddag 12 uur.
„Stad Goes" vervoert
passagiers.
blaatsRotterdam, Ha-
v 1 i e t, Zuidzijde.
fORMATIEN te bekomen te
bij den heer J. C. MON
TIS. te D o r d t bij den heer
IN LOON, te Ai
fenkant,
TEN en
irectie.
iSSAi
iaes—Oordt—Rotterdam
la reis (1.25, retour f2.—.
Stoomboot-Reederij,
|T. A. VAN DER SCÏTUIJT.
is gereed.
ketbakkerij -^Lunchroom,
"e koop bij inschrijving:
Ie perc.
2e perc.
3e perc.
4e perc.
ck in massa
Ules slaande op en bij de hof-
de „VeldzichW' bewoond door
v. DIS/» JtaMf inschrijving-
etten -JefdJi ingewacht voor of
den 2 Vef. 1919 hij A. ECKHARDT
's Gravenpoldef. alwaar tevens
ichtingen te bekomen zijn.
Te koop gevraagd i
Briever^--n/(Jf pi'WS^Maaf aan
V. DE TfofiKOMgrTrT^Trecteur
C. RIJK te Diesseb
AdresASö/VNj/jjlïüiJvan Min
;rho»t; T^erpakMrzenstraat aan
en wagen te Midflelburg.
Mevrouw PILAAR, Kloetingsche
eg, vraagt wegens teleurstelling,
irstond of later
Te Amsterdam gevraagd bij 2
ehuwde lieden zonder kinderen
Israëlieten)
Weel vrij. Briefes/l^v^^E^RIES,
SpiDOzastraat Whuis^/AnJsterdam.
Wendt de stuwende kracht
van adverteeren aan, doet
er uw voordeel mede.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 1.25, daarbuitan f 1.60.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbbple bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht vóór half een uur 's namiddags-
Kanfoor v. d. Administratie: BoudewIJn de Wlffesfraaf A 135s, Goes.
Ted. interc.: Directie no. 94. Redactie no. 97.
Reciameberichten 30 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjje.
Advertentiën fan 15 regels f0.75, iedere regel meer 15 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst wordt 2 X berekend.
D« Directie der Naamlooze Vennoot
schap „Nieuwe Zeeuwsche Courant" deelt
hierbij mede, dat vanaf 15 November tot
en met 15 December e.k. de aandeelen
inwisselbaar zijn bij den heer directeur,
mr. 1. H. M. STIEGER te Goes, of bij
do eerwaards heeren pastoors op Zuid-
Beveland, tegen het bedrag, vastgesteld op
de algemeene vergadering van aandeel-
houdeers van 28 October 1-1-, m.lj. a 50 pCt.
Het bestuur vertrouwt, dat uiterlijk 15
December alle aandeelen in zijn bezit zul
len zijn.
Tooneel en Staat.
De Staatscommissie voor dramati
sche kunst heeft in haai- rapport „met
de grootst mogelijke meerderheid" als
haar overtuiging te kennen gegeven,
dait de toomeelkunst, om voor Rijks
subsidie in .aanmerking te komen, re
kening mioet houden met de eischen
van godsdienst en zeden, ailsook wet
en gezag moet eerbiedigen.
Een oer anderteekenaars van het
rapport, ide heer Frits Lapidotb (vrijz.)
die zijn standpunt onlangs in de
„Nieuwe Crfc." met klem verdedigde,
gaf voor bovenstaande meening der
commissie het doorslaand argument:
„Een regeeiing mag geen tooneel steu
nen dat naar niet steunt."
Men zou zoo* zeggen: dat spreekt
vanzelf en daar is geen speld tusschen
te steken. Immers een tooneelkuinat,
die als vrucht het verderf der publie
ke moraliteit en den ondergang van
orae en gezag medebrengt, waardoor
het welzijn van den staat in het hart
wordt getroffen zulk een kunst(!)
kan door geen' enkelen staat die zich
zeiven respecteert, worden geduld, en
nog minder worden beschermd.
Toch wordt er in de wereld der
tooneelkunstenaars, schrijvers, spe
lers, impressario-'s, etc, een lawaai ge
maakt tegen (dit oordeel der Staatecam-
missie van wat ben je ine. 't Is „bene^
pen" en „bekrompen", 'tis „een boa-
constrictor om icfen hals van 't too
neel", Lapidoth is een „verrajer", een
„geïntimideerd man", enz., en men
kan van dat soort menschen, wier
kunstideeën èf ontaard zijn, óf die
alleen om winstbejag het publiek al
lerlei schunnige en verkeerde tooneel-
produoten voorzetten, een stroom vain
requesten, gericht aan de Kamer om
tegen de door de Staatscommissie ge
stelde subsidievoorwaarden te protes
teeren, in den eerstvolgenden tijd ver
wachten.
Maar dan zijn wij het geheel eens
met den redemptorist pater M. M. van
Grinsven, die ïn „De Tijd" schrijft:
„Het zij voor ons een prikkel om
in verpoosd en onvermoeid de ware
katholieke beginselen over kunst te
blijven handhaven, om iederen aan-
ii)
10
Toen zij den ingang gesloten hadden, keer-
den de mannen zich eenigszins gerust gesteld
om, in afwachting wat er verder zou ge
beuren. Terwijl zjj dat deden, klonk opeens
de scherpe knal van een geweerschot van
een der soldaten, gevolgd door een tweede
en een derde, maar deze enkele geluiden
werden verdoofd door het lang aangehouden,
snerpende geratel van een onregelmatig salvo
uit de vlakte, terwijl de lucht vervuld was
van het gefluit der kogels. De reizigers waren
allen achter de rotsen gekropen, met uit
sondering van den Franschman, die nog altijd
woedend heen en weer draafde en met de
vuist op zijn zonnehoed sloeg. Belmont en
Cochrane schoven vooruit tot waar de Sou-
daneesche soldaten bezig waren met vuren,
langzaam en zonder ophouden, terwijl zij hunne
geweren op de rotsblokken vóór zich lieten
rusten. De Arabieren hadden halt gehouden
op ongeveer vijf honderd meter afstands en
val op het 'gezag, op godsdienst en ze
den, ook op het tooneel op, ons ge
richt, naaj' best vermogen tegen te
.gaan. En richten onze tegenstanders
zich thans in adressen tot de Tweede
Kamer, past het dan ook ons niet,
vooral onze R. K. organisaties, welke
de kunst in het algemeen of de too-
neeikuïist in het bijzonder van katho
liek standpunt bevorderen, welke strij
den .voor de handhaving der reine
zeden bij ons voilk, welke de belan
gen van den godsdienst en van het
gezag behartigen, dat zij zfoh in adres
sen tot de Vodksvertegenwoordiging
wenden om datgene, wat zij nastreven,
bij' de wettelijke bepalingen omtrent
het tooneel te doen beveiligen?
Het tooneel is een machtige factor
tot volksopvoeding en volksontwikke
ling. Evenmin als bij het onderwijs
mag daar iets geduld worden, wat
het algemeen welzijn, van den Staat
in zulk© gewichtig© punten aanrandt."
Op 1 December kan het vredesverdrag
niet van kracht worden, omdat van Duit
schen kant thans vertraging dreigt. Het
vertrek van den Duitschen gevolmachtigde
Ven Lersner uit Parijs naar Berlijn ter
raadpleging van zijn regeering en ter be
koming van de goedkeuring door de na
tionale vergadering van de nieuwe over
eenkomsten tusschen Duitschland en de
geallieerden te- sluiten betreffende de nog
niet uitgevoerde wapenstilstandsvoorwaar
den, is gevolgd door het vertrek van den
Duitschen gedelegeerde Simson, die blijk
baar met hetzelfde doei naar Berlijn is
gegaan- Hij was vergezeld van al zijn
technische medewerkers, zoodat de heeie
Duitscbe delegatie tijdelijk naar huis is-
De bewering van sommige perorganen,
dat het vertrek van den heer Simson
het afbreken der onderhandelingen zou
bebeekenen, wordt van Duitsche zijde ge-
loochenstraft-
Amerika e'n hef vredesverdrag.
WASHINGTON. „Associated Press"
zegt, dat senator. Hitchcock eenige nieuwe
reserves, die een vergelijk beoogen, heeft
ontworpen.
De toekomst van den Volkerenbond.
De buiteul andseh overzichtschrijver
van „De Tijd" komit in een van zijn
jongste overzichten tot d© volgende
conclusie
Is het nu wonder, dat, terwijl we
zóó 'een nieuw© bron van twist, van
haat, van intriges en politieke agitatie
zien ontstaan aan de Dalmatische
kust; terwijl de chaos in Ruisland wi©
weet welk© ontstellende verrassingen
in zich bergt voor de toekomstterwijl!
er een Iersche en Egyptische „quaes-
tie" blijft bestaan en het voor wie
even achter de coulissen kijkt, tus
schen Frankrijk en Engeland in het
Oosten allesbehalve koek en ©x is;
terwijl dus het tijdperk van den vrede
aan hunne bedaarde bewegingen kon men
merken, dat zij wisten, hoe onmogelijk bet
voor de reizigers was om te ontsnappen.
Zfj hadden stil gehouden, om zich van
hun eigen aantal te vergewissen, eer zij tot
den aanval overgingen. De meesten hunner
vuurden van den rug der kameelen, doch
eenigen waren afgestegen en knielden hier
en daar neder, als glinsterend witte stippen
tegen den gouden achtergrond. Hunne schoten
klonken somtijds alleen met scherpen, no
digen slag, dan weer in een rollend salvo,
als het geraas, dat een jongen maakt, die
een stok langs een ijzeren hek strijkt. Op
den heuvel gonsde het als in een bijenkorf,
en de kogels sloegen met hard, knappend
geluid tegen de rotsen.
„Gjj wint er niets bjj uzelven zoo bloot
te geven", zeide Belmont, terwijl hij den ko
lonel achter een grooten steenklomp trok, welke
reeds aan die der Soudaneezen een schuil
plaats verleende.
„Een kogel is het beste, dat ons kan
te beurt vallen", zeide Cochrane op grimt,
migen toon. „Wat een dwaas ben ik toch
geweest, Belton, dat ik niet krachtiger ben
opgekomen tegen deze zotte onderneming. Ik
verdien mijn lot, maar het is hard voor
deze arme Heden, die niets van het gevaar
konden weten".
ingeluid gaat worden met een klokken-
koor van 'disharmonie is het won
der dat onder deze omstandigheden
Amerika weigert zich te laten vast-
kluisteren aajn de politieke avonturen
van Europa, en de Senaat uitdrukking
gevend© aan de algemeene volksge
zindheid, de ratificatie van het vre
desverdrag, zooals Wilson die
wenscht, heelt afgeketst
'Steeds grooter wordt de vrees, dat
heel het Volkenbondinstituut, ondanks
alle vernuftige en zwaarwichtig© be-
-toogen die een tegenovergestelde mee
ning in het leven willen houden, ©en
gedwongen fraaiigheid en ©en jam
merlijke mislukking blijken zal.
BELGIË.
De ministercrisis.
Als de samensteller van het kabinet,
de heer De la Croix, er in slaagt de
moeilijkheden te overwinnen, die hij nog
op zijn weg ontmoet, zal het nieuwe
ministerie 5 Katholieken, 4 socialisten en
3 liberalen omvatten, dns eein zoogenaamd
coalitiecabinet zijn, waarin alle ministers
van het vorige kabinet zijn opgenomen,
behalve De Broqueville en Hermignies-
En wat zeer sterk is, ook de heer Heij-
mans is weer minister van buitenland-
sche zaken-
Nader wordt gemeld, dat de Katholieken
den wensch hebben uitgesproken, dat de
portefeuille van onderwijs niet aan een
socialist zal worden toevertrouwd en dat
niet de heer Masson maar Janson tot
minister van oorlog zal worden benoemd.
Een redacteur van „de Msb." f» Brus
sel meldt: Dir. Van de Perre, de herkozen
volksafgevaardigde van Antwerpen en
Vlaamsche leider, beeft ontslag genomen
als lid der Kamer ten gunste van het
niet herkozen Kamerlid Marck.
De ontploffing te Groenendaal.
had Vrijdag als volgt plaats: Vier werk
lieden vervoerden granaten in een wa
gentje, dat eensklaps een verkeerde rich-
ting insloeg. Ondanks de pogingen der
vier werklieden om de rem te sluiten,
viel het wagentje om, waardoor de gra
naten ontploften. Drie werklieden wer
den aan stukken gescheurd- De vierde
werd levensgevaarlijk gewond.
OOSTENRIJK.
Die nood in Oostenrijk.
Men seint uit Weenen d.d. 22 dezer:
De „Neue Freie Presse" meldt, dat gis
teren de uit 19 wagons bestaande levens-
middelentrein uit Nederland te Weenen
is aangekomen. De trein werd op het
station door den ministeriairat Horrah in
ontvangst genomen, die in een toespraak
tot den treincommandant, den eersten lui
tenant Houtman, den dank van Weenen
vertolkte. Luitenant Houtman deelde mede,
dat nog twee of drie treinen met levens-
„Ik veronderstel, dat er geen uitkomst voor
ons is?"
„Niet de minste".
„Denkt gjj niet, dat het schieten de aan
dacht der troepen te Haifa zou kunnen trek
ken
„Zij zullen er niets van hooren. Het is
meer dan zes mijlen van hier tot aan de
stoomboot. .En Haifa ligt nog vijf mijlen
verder". f
„Maar, als wij niet terugkomen, zal men
op de boot een alarmsein geven".
„En. waar zullen wij dan zijn?"
„Arme Norachl Arme kleine Norachij,"
mompelde Belmont in zictuelven.
Een der soldaten, degene, die het dichtst
bij hen zat, was eensklaps voorover gezegen.
Zijne beweging en zijne houding waren zoo
natuurlijk, dat hiij iu het hoofd was getrof
fen. Hij verroerde zich niet en liet zelfs
geen zucht hooren. Zijn makkers keken een
oogenblik naar hem, waarna zij de schouders
ophalend, twee nieuwe patronen in hunne
geweren staken. Belmont nam het wapen van
den doode op en zijn patroontasch. i
„Er zijn er nog maar drie in, Cochrane",
zeide hij, hem de koperen cylindertjes op
de palm zjjner hand toonend.
„Gij schiet zoo goed, Belmont", zeide de
kolonel. „Denkt gij, dat gij den aanvoerder
middelen zouden volgen voor de honge
rende kinderen en zieken van Weenen
en Budapest.
Het blad wijdt aan dit groot© bewijs
van practische naastenliefde van Neder
land woorden van diepgevoelde, oprechte
dankbaarheid. (Msbode)
ITALIË.
D'Annunzio gaat verder.
D'Annunzio wil ook de stad Zara tegen
den wil van Wilson in voor Italië bestem
men evenals Fiume-
Omtrent deze sensationeele bezetting
van Zara wordt door Stefani gemeld, dat
in den morgen van 11 November eenige
schepen werden gesignaleerd, op weg naar
Zara- Een uitgezonden torpedojager vond
aanboord D'Annunzio en ongeregelde troe
pen uit Fiume- De schepen, de torpedo
jager Nullo" en twee torpedobooten voe
ren de haven van Zara binnen, waar
d'Annunzio aan wal stapte. Daar wachtte
hem een door admiraal Millo gezonden
auto, die hem naar de woning van den
gouverneur bracht.
Millo had daarna een onderhoud met
D'Annunzio, trad naar buiten en deelde
aan de officieren mede, dat hij zijn woord
had gegeven, om geen enkel deel van
Dalmat» te ontruimen hetwelk hl het ver
drag van Londen was vermeld- Millo en
D'Annunzio hielden vervolgens wapen
schouwing over de troepen- Des avonds
had. een receptie in het casino plaats.
Z. E. Kardinaal Ferrari.
De ziekte van Z.Em. Kardinaal Fer
rari, bisschop van Milaan, is dermate ver
ergerd ,dat den hoogen lijder de laatste
H-H. Sacramenten zijn toegediend. Een
kanker in de stembanden maakt zijn toe
stand hopeloos. („De Tijd")
RUSLAND.
De strijd tegen de Bolsijewiki
HELSINGFORS- De staf van generaal
Joedenitsch is naar Reval verplaatst. De
toestand van het Noord-West-leger is ern
stig.
Volgens een draadloos bericht heeft
Denikin's leger het front der bolsjewiki
tusschen Orel en Tambow doorbroken en
zoudt kunnen treffen?"
,jWie is dat?"
„Voor zoover ik het kan uitmaken is het
die op den witten kameel op hun rechter
vleugel. Ik bedoel den kerel, die onder zijn
handen naar ons kijkt".
Belmont stak den patroon in den loop en
veranderde het vizier.
„Het is een slecht licht om den afstand
te berekenen", zeide hij. „Wij zullen lrel
op vijf honderd beproeven".
Hij vuurde, dochi er was geen verande
ring te bespeuren in den witten kameel of
den loerenden ruiter.
„Hebt gij het zand zien opvliegen?"
„Neen, ik heb niets gemerkt".
„Ik denk, dat ik té boog heb aangelegd".
„Probeer het nog eens".
Man, en geweer, en rots waren even on
beweeglijk, doch wederom bleven kameel en
ruiter ongedeerd. Het derde schot kwam klaar
blijkelijk nader bij het doel, want de Ara-
bier .ging een paar schreden op zij, alsof
hij de zaak niet meer vertrouwde. Belmont
wierp het geweer op den grond met een
uitroep van ergernis.
„Dat komt van dat scherpe licht", zeide
hij. „In een andere streek zou ik hem den
tulband van het hoofd kunnen schieten; maar
met die hitte is de straalbreking hier te
Welk weder zullen we hebben?
Verwachting tot den avond van 27 Nov.:
Zwakke tot matigen, Zuidwestelijke tot
Noordwestelijken wind; zwaarbewolkt met
enkele regen- en hagelbuien. Weinig ver
andering van temperatuur.
den vijand een vernietigende nederlaag
toegebracht.
BERLIJN- De „Lokal Anzeiger" meldt
uit Stockholm, dat Denikin's front 150
kilometer vooruit is gebracht en dat de
verbinding van het contra revolutionnaire
front weer is hersteld-
Van het front van Joedenitsch luiden
de berichten nog steeds ongunstig.
HONGARIJE.
Verkiezingen in Hongarije.
BOEDAPEST, 24 Nov. De verkiezingen
voor de Nationale Vergadering zullen 22
December plaats vinden.
Na een samenkomst van de Nationale
Vergadering zal een plebisciet (volksuit
spraak) over de staatsinrichting beslissen-
Tweede Kamer.
Zonder stemming zijn een aan
tal wetsontwerpen aangenomen, waar
onder de wijziging van de pakketpos t-
wet, de wijziging van d© muntwet
1901 en van de Indische muntwet
1912 ,de begroatingen voor het staats-
muntbedrijf en het Zuiderzeefonds,
twee suppletoir© landboaiwbegroatin-
gen en vergoeding voor gevorderd©
schepen. Ook wend, aangenomen het
wetsontwerp voor overbiengen van
een gedeelte van den rijksweg op Zuid-
Beveland onder de gemeenten Goes
en Kloetinge in beheer en onderhoud
bij de provincie Zeeland.
De Regeering heeft, naar de Tijd
meldt, een deel -der barakken van het
oude vluchtelingenkamp te Uden ter
beschikking gesteld van de vereen.
Maatschappelijk werk bij zenuwlijden
sterk. .Wat scheelt den Franschman?"
Monsieur Fardet sprong op het plat heen
en weer, als iemand, die door een wesp
is gestoken.
„Sapristi 1 Sapristi f" schreeuwde hy, ter
wijl h!y zjjn sterke witte tanden onder zijn
zwarten knevel deed glinsteren. Iiij wrong
met kracht zfyi rechterhand en terwjjl hij
zulks deed, liep er een straaltje bloed langs
zijn vingers. Een kogel had hem aan den
pols getroften. Headingly schoot toe om den
woedenden Franschman bij zich achter de
rots te trekken, maar hij had nog nauwelijks
drie schreden gedaan, of hij werd zelf ïn
de lendenen getroffen en viel met een doffen
slag neer tusschen de steenen. Hij trachtte
weer op de been te komen, doch zakte op
dezelfde plaats ineen, terwijl hy den kolonel
die hem te hulp snelde, toefluisterde„Het
is gedaan met mij". Toen bleef hy stil liggen
met zijn melkwitte wang tegen een rotsblok.
Wie zou hem, een jaar geleden, terwijl hij
onder de olmen van Cambridge wawdieldie,
hebben kunnen voorspellen, dat het eenmaal
zijn lot zoude zijn, den dood te vinden door
den kogel van een dweepzieken Mohammedaan
in de wildernissen van de Lybische woestijn*l
(Wordt vervolgd.)
