IELHINA"
No. 136.
iMnsdng 25 November 1919. Vijftiende Jaargang
7
Iii Ipjn,
/y
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
buitenland.
bTnnenland.
Verband-
TAS.
traat 227
>oieklok
lM
te koep:
S TONIC
LTEiCs., Hf'birri.
5IYI
Inschrijving
ADA's
15 Wilgen
ïmen,
instbode,
Een wanklank.
Het Vredesverdrag.
■ril.
>ei
Brojtsien.
naar Inië
|enden staat van
ende
enten- en Moes
1st 70 A. 80 c.A.,
)5 met dubbele
lager, de funda-
iet glazenplaten,
|t en graote regen-
beneden Hal,
Ir. Serre (geheel
Keuken, Bad-
i Kelder. Boven
{ie-, Dienstboden-
r, Waterleiding
i in den voortuin,
kasten,
linke Schuur
groote Schuur
eplant mtt vele
keree- en 4
[igeveer 120 snee-
almetten en lei
Ïmeubeld te koop.
Woensdag» en
1 tot 4 uur.
kantore van de*
CLEEF te Hein
een lijst van het
ge ligt.
'V
W, Apotheker-
ilzaete, België.
lel
Ienuwlijdera.
con f 2.
oor Holland
ij de bekende
uders.
lijk tusschen N.-
stetlepolder
'stede Hollestelle.
leveren bij P.
vdorp, tot en met
ber a.s.
i OP:
te bekomen,
plein van Min-
huizenstraat aan
Idelburg.
;n nacht.
OME ZEEIIWME OMIffll
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 1.25, daarbuiten f 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbbale bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht vóór half een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: Soudewfjn de Wltfestraaf A 135', Goes.
Tel. interc.: Directie no. 94. Radactie no. 97.
Reclameberichten 30 Ct. p. r. Bij abonnement spaciale prjjs.
Advertentiën van 15 regels f0.75, iedere regel meer 15 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst wordt 2 X berekend.
In het algeméén© "kooi' van innige
deelnemingsuitmgen. met den boven
alle beschrijving schrikkeiijken hon
gersnood in-Oostenrijk, vorm't de kou
de, harde uitlating van den voorzitter
der Z. L. M. in de vergadering dier
Maatschappij op Vrijdag'- i.l. dat Oos
tenrijk eerst maar-cie Bolsjewistische
Moordenaars moest, uitleveren .alvo
rens m|en het- behoort te helpen, een
wanklank.
Aan de op politiek© overwegingen
gegrond© weigering der Oostenrijk-
sche regeering tot uitlevering van
vooiMlalige Bolsjewistische regeerings-
coMmissarissen aan Beieren hebben,
ook al is die- weigering af te keuren,
de duizenden marlnen, vrouwen ©n
kinderen, die 'langzaam aan'verhonge
ren, allerminst schuld en d© toepas
sing van het: ,,dan Moeien de goe
den met. de kwaden lijden", zou hier
beha.Ivé kortzichtigheid en gemis aan
kennis der toestanden een hardheid
van geteóed verraden, die kwalijk te
rijteen valt toet, wij zeggen niet de
christelijke naastenliefde, die geeft om!
Godes wil én te Zijner eer?, pilaar
zelfs inet de puur mienschèlijk© liefda
digheidszin, dia in elk menschenhart
leeft. en. door schrijnend wee en. han
gen nood wordt wakker geroepen.
Waarlijk', wij hadden gedacht,, dat
een. voorzitter der Zeeuwsche' Land-
houwtolaatschappijdie nog wél het,
adellijk praedicaat van jonkheer voor
zijn naam voert, njeer indachtig zou
geweest jzij11 wat 'de adel des ge-
moeds op stuk van liefdadigheid spe
ciaal aan een adellijk' man voor
schrijft. Doch helaas, hier werd het
woord van Thomas van Kempen be
waarheid Zoo vaak ik onder de Men-
sch.en kwate, ben ;ik minder ipiensch
uit hun otojgang weergekeerd.
Laat, het. overige Zeeland zich'even
wel niet van dé wijs brengén, Maar
zich richten naar het spreekwoord
..Doe wel en zie niet om'."
De Vereenigde Staten en het
vredesverdrag.
WASHINGTON, 21 Nov. (Reuter).
Hoewel het nieuwecongres den lstén
Decelmher' bijeenkomt, acht mien het
onwaarschijnlijk, dat het' vredesver
drag vóór Januari "ter hand zal ne
mén.
Het in werking treden van het
vredesverdrag.
LONDEN, 21 Nov. (Reuter.) In het
Lagerhuis heeft Bonar Law in ant
woord op een vraag betreffende de
uitwerking van het'optreden van den
Amlerikaanschen Senaat 'gezegd, da,t
de Amerikaansche vertegenwoordiger
te Parijs met in staat is de ratificatie
van het verdrag door den president
Iegelijk te deponeeren teet die der
andere Mogendheden, de overige ge
allieerde en geassocieerde mogendhe
den met zou Beletten voort tegaan mfeit
het in werking doén treden van hel
verdrag.
De vredesconferentie.
Volgens de „Chicagb Tribune"
zullen de laatst© zittingen van den
Oppersten Raaid op 3 en 4 December
worden gehouden en zal daarln(side
de vredesconferentie officieel zijn afge-
toopen.
Het vertlrag Mei Turkije zal worden
behandeld doop 'een nieuwe conferen
tie, welk© vermoedelijk in Februari
1920 zal wolfden bijeengeroepen. Als
de Ver. Staten weigeren mandaten te
aanvaarden ingevolge den Volkenbond,
zal Amferika waarschijnlijk niet op die
nieuwe conferentie tegenwoordig zijn.
De Amerikaansche rredescommissie
zal '5 Decelmher van Brest naar New-
York vertrekken.
BELGIË.
.de Brusselsehe ,,Soir" is- de minister
van justitie Vanderveld© een vóór-
stander van één verbond mét de voor
uitstrevende elietaiehten der liberale
partij. Er zou dan een Imksche re
giering worden gevormd, waarvan een
socialist' minister-president zou wor
den. waarschijnlijk Vandérvelde zelf.
Munitie-ontploffingen.
BRUSSEL, 21 Nov. (H.R.) Met mlu-
nitie beladen wagon te Groenendaal
zijn ontploft. 3 personen werden ge
dood, 1 ernstig, gewond.
(Maasbode.)
DUITSCHLAND.
De nieuwe Belgische regeering.
PARIJS, 21 Nov. (N. T. A.) Volgens
Bij de gemeenteraadsverkiezingen m
Hessjsch Rijnland zijn minstens vier
vijfde der stemlmenuitgebracht op die-
partijen, welke tegen de vorming van
een Rijnlandsche republiek zijn.
De verkeersbeperking in Duitschland.
KEULEN, 21 Nov. (W.B.) Op be
vel van de geallieerden blijft de be
perking van het spoorwegverkeer in
het bezette gebied1 ook na 21. dezer
vooiio'opig bestaan.
FRANKRIJK.
Historische zitting.
Den len December komt de nieu
we Franiscjh© K,atoier bijteein.. De jPr-osse
de Parts" wijst er op!, dat die dag een
grpote; daituini in de- geschiedenis van
Frankrijk zajl blijven. Want d)ien dag
zal teen nai 'n afwezigheid van acht
en-veerttig jaar, afgevaardigden van El-
zas-Lotharingen in' de Kamer terug
zien.
Deze afgevaardigden hebben reeds
afgesproken, dat een hunner te die
eerste vergaderinguit naato' van alle
afgevaardigden vun Elzas-Lotharingen,
een verklaring zal voorlezen.
Het smlartelijk protest, dat den 17en
Febr. 1871 in de Nationale yergads-
riung door Keiler is voorgelezen, zal
daarmede uitgewischt worden.
_(*.,De Tijd".)
De uitgeleverde Duitsche officie
ren zijn te Rijissel aangekomen om
berecht te 'worden wegens diefstal en
plundering.
ITALIË.
Kardinaal Ferrari, aartsbisschop
van Milaan, lijdt in ernstige Mate aan
kanker in de stembanden. Hij is van
de H.H. Sacramenten der Stervenden
voorzien.
OOSTENRIJK.
Uit Weenen wordt gemeld, dat
daar sedert eenige dagen in parlemen
taire kringen het hardnekkige gerucht
loopt van aftreding van de socialisti
sche ministers wegens de vreeselijke
moeilijkheden met de voedselvoorzie
ning, waarin Oostenrijk verkeert.
Naar uit Weenen wordt gemeld,
hebben de onderhandelingen met
Duitschland een gunstig resultaat ge
had, £oodat de volgende week ten
minste een half broodrantsoen zal kun-
nen worden verdeeld. Dat is een half
brood per hoofd en daarbij komt dan
een achtste kilogram meel. Volgens
dé Maden heeft zich 'een doffe ver
twijfeling van de bevolking meester
gemaakt.
JAPAN.
Japan en de H. Stoel.
Z. H. de Paiis heeft 'besloten een
apostolische vertegenwoordiging in, te
stellen in Japan en heeft Mgr. Fuma-
soni Biondi voor dien post benoemd.
AMERIKA.
Peru heeft het vredesverdrag miet
Duitschland geratificeerd.
Zakken vol goud.
Naar de Engelsche bladen Melden,
zijn in de streek van heit Cop'per-
rnéer, 65 Mijlen ten Noorden van Le
Pas (Manitoba) en te Contact, 200
)mijlèn ten Oosten van Winnipeg, uit
gebreide goudaders ontdekt.
In Le Pas moet een man aangieko-
men zijn met een boot, beladen met
zakken voi goud. Tallooze gelukzoe
kers stroomen nu naar de bevoorrech
te plaatsen.
Algemeen wordt verteld, dat een
Indische eigenaar op weg naar huis,
over dikke kwartsaders struikelde.
Door den val schuurde hij de boven
ste laag af en zag toen een breede
bedding goud
(Maasb.)
RUSLAND.
De wanhoop te St. Petersburg.
Een persoon, die den 'llen dezer
Petersburg verlaten 'heèft, gaf aain den
correspondent van de 'Times" te Hei
van
loop,
singfors de volgende beschrijving
den toestand van berustende wairn»
welke in eerstgenoemde stad heers dit
Een doods'che stilte, zeide vermelde
persoon, ligt over de geheeld stad.
De inwoners zien er eer als geesten
dan als levende 'mlensohen uit en op
de strafen ziet m|en bijna niets dan
vrouwen en kinderen. Alle hoop op
hulp is vervlogen en het invallen van
de vorst is de laatste slag geweest.
Nu, wachten alle hun lot in volslagen
apathie af. Talrijke huizen waarin
honderden personen kunnen wonen,
'staan leeg.
De kruispunten der voornaamste
straten zijn gebarricadeerd en wor
den dóór Chineezen en- Baskiren be
waakt. De jaatisten hébben èen érnstig©
typhus epidemie medegebracht,. 'De hos
pitalen zijn overvol en degelijks ster
ven er idmzenden, door honger uitge
put.
De prijzen der levensmiddelen heb
ben een ongekende hoogte bereikt,
brood, aardappelen, boter en vlteesch
zijn niet té verkrijgen.
Een Fransch vluchteling bevestigde
deze bijzonderheden ©n voegde er' aan
toe, dat de volkscommissarissen m
weeldë baden. Hun vrouwen zijn met
bont en diamanten overdekt en hou
den mjusicate soirées.
De laatste dagen leefde de térréur
weer in volle kracht op door de huis
zoekingen bij ide- vrouwen en kinderen
van de officieren, die naar het leger
van generaal Joedenrtsj gevlucht zijn.
i (Maasb.)
SERVIË.
Servië en het vredesverdrag.
BERLIJN, 21 Nov. (V.D.j De regee
ring te Belgrado Machtigde de Ser
vische delegatie bij de vredesconfe
rentie tot onderteekening van het vre
desverdrag van St. Germain.
Tweede Kamer.
Zitting van 21 Nov.
Hot algemeen politiek debat is ufge-
loopen; hoofdstuk I der Staatsbcgrooting
is aangenomen met algemeene -stemmen
op die der drie aanwezige comm.unjs.teni
na; alle motie» zijn verworpen, behalve
de motie-Marchant, die met 55 tegen 16
stemmen weid aangenomen.
Zijn motie Kiidde:
„De Kamer, van oordeel, dat de voort
brenging en de distributie van góederen
meer moet worden dienstbaar geimaakt
aan het algemeen belang;
nóodigt de Regeieiring uit een Commis
sie te benoemen lot liet instellen van
eèn 'onjdprzoek, door welke wettelijk©
maatregelen dat kan worden bereikt;
en gaat over tot de orde! van den dag."
Er zul' dus komen met vrijwillig© mel
diewerking van de Rógeering een studie
commissie .met een algemeenc, niet nar
der omschreven taak-
Mot den heer VanScliaik, die een
zelfde gedachte had als do heer Mer
chant, maar nog breeder, noteëren wij
dus ais resultaat van het daigpinlaingia
economische .diebat, dat nu, in de motie
is 'uitgedrukt, „dat het tot iueden inden!
bedrijfsvorm Üomjnepreinde. eigenbelang
der ondernemers heeft plaats te makèrt
voor hetalgemeenwelzijn,dat voortaan!
richtsnoer der productie zal zijn."
Minister Ruys hielll tegenover den heel'
Visser v. IJze'ndoorn vol, dat liet ote
constitutioneleto en pi'acüsohe <2<venve-
gingen onmogelijk is om d» volksver
tegenwoordiging vooraf 'te kennen in de
Vaststelling van tractatén, maa1" hij gaf
de Kamer onomwonden toe', dat zij van
haar recht van interpellatie! kan gebruik
Maken, als zij ook omtrent diet voorbei
leiding der' tractatén wenseht ingelicht
te worden.
Bij de Tweede Kamer, is ingediend een
wetsontwerp tot vaststelling der begvoo-
ting van inkomsten en uitgaven van het
Bouwfonds voor de departementen van
binnenlandsche zaken en van onderwijs,
kunsten en vvetenscliappen voor 192E).
Hierbij zijn o- a. gelden uitgetrokken
voor de stichting van R- H. B. scholen
te Vlissingen en Oostburg.
Het gezantschap bij den Paus.
De post op de begrooling voor bet
tijdelijk gezantschap bij den H. Sloel
is door de Tweede Kateer er weer
opgebracht, Slechts ©en enkele afge
vaardigde drong op intrekking van
dien post aan.
De heer De Muralt ried de regeéring
aan een volgend jaar dien post in
te trekken en dan te kuMen met een
voorstel tot instelling van een blijvend
gezantschap. Hij zal dan niet uit anti
papisme tegén stemmen, zeide hij.
Bezuiniging.
Volgens De Tijd is het departement
van oorlog bezig de oorloésfcegrooting nipt
zleer belangrijke btedTaigein te verminjdeiren.
Een 4e klasse?
„Het Centrum" bereiken geruchten
dat binnen niet Jat' te langen tijd een
4e klasse bij de Hollandsche Spoor
wegen zal ingevoeld worden, waarvan
de tarieven veel lager zullen zijn dan
die van de tegenwoordige derde.
Bevestiging van dit gerucht kon het
blad niet verkrijgen.
Het nieuwe bestuur van den
A 1-gem.-B-ond van R. K. Kies-
vereenigingen in Nederland,
dat Zaterdag j.l. voor de eerste maal
te Utreclit bijeenkwam onder leiding
vaii den heer1 Van Wijnbergen, heeft
gekozen tot len secretaris den heer
Jhr. Wittert v. Hoogland te 'sGra-
venhage, tot 2e secretaris den heer
Verheijen te Roosendaal, tot vice-voor-
zïtter den heer Aarts van den kies
kring Limburg en tot penningmeester
den heer tor. Heerkens Thijssen te
Haarlem. De iadjuncl-secretans de heer
mr. P. Reijmer. legde zijn functie we
gens drukke bezigheden neer. Hij zal
door een ander worden vervangen.
De zaak Van Groenendael.
Men seb0& ons Zaterdag De Min. van
Binnenl.' Zaken heeft aan den Voorzit
ter der T weede Kamer medegedeeld, naar
aanleiding van de mededeeling van dhr.
van Groenendael, dat hij slechts in de
Fransche legatie over een volksstemming
in Limbung zou hebben gespróken, dat dit
niet iri overeenstemming! is met de inlich
tingen, waarover de reigeering beschikt.
De regeering kan echter met 'toog op
's lands belang daaromtrent geen nadere
mededeelingen doen.
Het request aan den Minister
van Arbeid van diegenen, die bezwa
ren miakeh. tegen het teekanen der
formulieren der 'invaliditeitswet in otns
land is 'door ongeveer 4800 personen
geteekend. Bij een op den 14en -de
zer idoor 'dien Minister gehouden audi
ëntie met 'de voormannen in dezen,
toonde Z.Ex. 'zich zeer welwillend en
deed toezegging ©en voorstel te zul-
lén indienen om degenen, die gemoeds
bezwaren hebben, vrij te stellen, ook
natuurlijk van 'de. financieele voordee-
len.
Het proces tegen den ex-keizer.
De Londensche correspondent van de
„N- R. Ct." bericht:
De medewerker van de „Daily Nèws"
in de wandelgangen van het parlement
zegt: De Attorney General gaat voort met
het- treffen "Vahdrukke voorberéidhvgen
voor het procés tegen den Duitschen Kei-
Welk weder zullen we hebben?
Veawachiing tot d©n avond Van 25 Nov.:
Matige, later wellicht weer toenemen
de Zuidwestelijke tot Westelijken wind,
toenemende bewolking, later 'weer kans
op regen. Weinig verainldèring van teir
peialuur.
z,er te Londen. De jongste juridische con
ferenties le Parijs, die volgden op de be
raadslagingen van het Britsche kabinet,
hebben blijkbaar de Engelsche regeering
in haar besluit versterkt om het proces,
als dit 'mogelijk is, door te zetten, on
danks den twijfel, die in verschillende
kringen aangaande de wijsheid van poli
tiek geopperd is. Onze rechtsgeleerde amb
tenaren schijnen definitieve lastgevingen
gekregen le hebben, om met de zaak voort
te gaan.
Faillissementen in Nederland.
Over de afgeloopen week, eindigende
21 Nov. zijn in Nederland uitgesproken
'25 faillissementen tegen 21 faillissementen
in dezelfde week van het vorige jaar.
Van 1 Januari tot en met 21 Nov. 1919
887 faillissementen tegenover 881 over
hetzelfde tijdperk van het vorige jaar.
PROVINCIALE STATEN VAN ZEELAND.
(Stukken voor de najaarszitting.)
(Vervolg.)
Afwjjzend voorstel.
Door .1. J. Dronkers, bureelambtenaar
vati den Prov. Waterstaat te Middelburg,
wordt er opgewezen, dat Ged- Staten
geen rekening hebben gehouden met de
in eene motie door de Staten uitgesproken
wensch om te voldoen aan het verzoek
door Dronkers ingediend in de zomerver
gadering, inzake de regeling van zijn op
klimming in salaris, terwijl hij thans ver
zoekt te rekenen dat hij op 1 Januari
1920 12 dienstjaren heeft.
Waar de bezoldiging en bevordering van
deze ambtenaren bij Ged. Staten berust,
stellen zij voor het adres in hun handen
le stéllen ter afdoening.
Intrekking subsidies-
In verband met de wettelijke regeling
van hét Nijverheidsonderwijs van Rijks
wege, waardoor de Provinciale subsidie
aan het Rijk ten goede zou komen, stel
len Ged: Staten voor de subsidies aan de
ambachtsscholen te Middelburg, Goes,
Zierikzee, Oostburgg, Hulst, Terneuzen en
Bergen op Zoom, aan de avondscholen
te Middelburg, Vlissingen, Zierikzee, Sint
Annaland, Axel, Hulst, Oostburg, Terneu
zen, de teekenschool te Tholen, de kant
werkschool te Sluis, de industrie- en huis
houdschool te Middelburg, de vakschool
voor meisjes te Goes, de ambachtsteeken-
school te Kortgene en de Zeevaartschool
te Vlissingen in te trekken met ingang
van den dag waarop de wet van 4 Octo
ber in werking treedt.
Duurtetoeslag krankzinni
genverpleging.
Ged. Staten stellen voor aan de stich
ting „Vrederust" ook over 1920 een
duurtetoeslag vati f275 op het verpleeg-
geld en f20 op het kleedinggeld toe te
staan, met dien verstande, dat deze toe
slag vervalt, zoodra in zake de vaststel
ling van den verpleegprijs een andere
regeling mocht worden getroffen.
Voor de armlastige krankzinnigen uit
Zeeland, die in het „Sint Servatiusge-
sticht" te Venray worden verpleegd, wordt
een duurtetoeslag van f95 op het ver-
pleeggeld en f30 op het kleedgeld voor
1919 en vol' 1920 voorgesteld.
W ij z i g i n g b e g r o o t i n g 1918.
Voorgesteld wordt een kleine wijziging
in de uitgaven van de begrooting 191.8,
waardoor over 11.504.271/2 van de post
onvoorzien wordt beschikt.
Subsidie varkensfokker ij.
Niettegenstaande de Prov. Commissie
voor de verbetering van het varkensras
in Zeeland in plaats van f400 slechts
f350 rijkssubsidie aanvroeg, stellen God.
Staten voor toch f200 over 1918 als
prov. subsidie uit te keeren.
Grondaankoop geweigerd-
Ged. Staten stellen voor afwijzend te
beschikken op het verzoek van de N. V.
A. Kreijmborg en Co., om een gedeelte
van den tuin van het gebouw der Provin
ciale Bibliotheek in eigendom te verkrij-
'gén tegen eèn door de Staten vast te
stellen koopsom.
