ÉiÉrsi
rvo. los.
Zaterdag 13 September 1919. Vijftiende Jaargang
BUITENLAND.
BINNENLAND.
UIT ZEELAND.
RTSPOEDERS
ibare Verkeoping
nbare Verkooping
oensdag 24 September 1919,
De Meestoof
Erf en Bouwland,
Verschijnt eiken MAANDAfi-JfOENSDAG- en VftllDAGAVONO.
lief Vredesverdrag.
san Glorie f8, Keizer
ré d'Amanlis f 10—
rode f 10f 16, Perzik-
peer f 7, Seigneur d'Es-
n'kelpeer f 5f 7, Tri-
16, Bonne Louise f16,
Beurré Hardy f 15.50,
'j tten f 10, Scharlaken-
li Duchesse f 13f 17,
urré Lebrun f 13, Abri-
l-f 51, diverse pruimen
zen f 42, Moerbeziën
100 K G. Roode kool
It. Augurken 50 ct. per
Uien £3 per 100 K.G.
Sept. Veemarkt. Aan-
Irden, 8 veulens, 1160
|615 vette runderen, 544
177 nncht. kalve-
of lamm. 159 Varkens,
bokken of geiten, 53
feil.
|n: vette koeien le kw.
kw. 205 195 c.,
c., ossen le kw. 210
200 a Ï90 c., 3e kw.
ren le kw. 180 a 190
160 c., 3e. kw. 150
le kw. 230 a 260
90 c., 3e kw. 180 a
ilogram. Varkens o-ver-
10. Muilezels fa
ien, ossen, stieren en
kwaliteiten matig, doch
Redelijke aanvoer.
Iger vee waren: melk-
fi 650, kalfkoeien f 290
fa stieren £140
If 110 a f25, werkpaar-
P, slachtpaarden f 140 a
f 110 h f 225, werkpaar-
slachtpaardem f 140 a
a f250, nuchtere kal-
112, fokkalveren f28 a
li f 55, graskalveren f 60
100 a f 140, licht soort
eenige uren verzacht
n door het gebruik van
lende
Specialist te Selzaete,
ieder Huisgezin.
I cent.
A. SCHULTE Co. te
ulder, W. F, den Herder
gtekerke: JC. J„. ^ajjers
:en Wagen/iuii
I
zegens opheffing bedrijf.
H. HOLLMANN, ondene-
kn verkoopingen te Goes, zal
iensdagi7Septemberl9l9,
bormiddags om 11 uur aan het
ïuis en ten verzoeke van den
3. M. GESCHIERE te Nieuwdorp,
:n veilen en verknopen i
ite Werkpaarden, alszwarte
Merrie, oud 6 jaar, (veulen-
nd) en bruine liere Ruin, oud
i o r t s Menwagen met
beslag, nieuwe vijf balks Egge,
ploeg. Wagen-en Ploegzwin-
Peemolen, partijtje Klaver-
Harnassement enz enz.
daarna 0.62.13 heet. (475
n) Klavers, (3e snede) en
i2 heet. (150 roed.) Beesten
en een Wqg.enjipis voor
ik.
ïamiddags te 2 uur te Hein-
ind, in de herberg bij M. Geus,
verstaan van de Notarissen
)AMA ZIJLSTRA te IJzendijke
)H. PILAAR te Goes, van:
het dorp Heinkenszand, aan
spad, groot 44 A. 70 C.A.
rhuurd: het huis tot 1 Mei
en het overige tot 1 Maart
veilen: de gebouwen voor
rak en de grond afzonderlijk
aarna gecombineerd. /l/
or omstandigheden uit de
I te koop
afspanning, dat een goed»bur-
estaan oplevert
ieven onder letter Baan Firma
TERBAAN LE C0INTRE, Goes.
WH HHIHSCHEÖHIW
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 1.25, daarbuiten f 1.50.
Afzonderlijke mummers 5 cent, dubbbnle bladen 10 cent.
AdvertentiSn worden ingewacht vóór half een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: Boude wijn de Wlttosfraat A 135*, Goes.
Tel. interc.: Directie no. 94. Redactie no. 97.
Reclameberichten 30 Öt. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels f0.75, iedere regel moer 15 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst wordt 2 X berekend.
Onderteekening van het verdrag met
Oostenrijk.
Woensdagmorgen heeft te Saint-Germain
de onderteekening van het vredesverdrag
met Oostenrijk plaats gehad. Clemenceau.
voorzitter van de vredesconferentie, heeft
het volgende gezegd:
De vergadering is geopend. De onder
handelingen, die ten doel gehad hebben
overeenstemming te verkrijgen tusschen
de geallieerde en geassocieerde mogend
heden en Oostenrijk voor het sluiten van
den vrede, zijn afgeloopen. Ik heb een
stuk geteekend om te getuigen, dat de
tekst, die thans geteekend zal worden,
gelijkluidend is met dien welke aan de
Üostenrijksche delegatie ter hand gesteld
is. Uit naam van de geallieerde en geas
socieerde mogendheden noodig ik den
kanselier Renner uit het verdrag wel te
willen onderteekenen.
Renner onderteekent dan het verdrag,
het protocol en de beide verklaringen
over het handhaven van de blokkade van
Hongarije, en over de schépen, die door
(Je üostenrijksche marine tot zinken ge
bracht zijn. Na Renner hebben de geal
lieerde gevolmachtigden het verdrag en
de andere documenten geteekend.
BELGIË.
Monument voor Z.Em. Kardinaal Mercier.
Er zijn plannen om voor Kardinaal
Mercier een standbeeld op te richten
op een openbaar plein te Brussel.
Een voorioopig Comité is samenge
steld om deze plannen die aller sym
pathie hebben te verwezenlijken.
Het Proces-Borms.
Men schrijft uit Brussel aan de
„Maasbode"
Borms is veroordeeldde twaalf
gezworenen hebben daartoe besloten,
iJe zwaarste straf, de dood, werd hem
opgelegden geen enkel© verzach
tende omstandigheid is in aanmerking
genomen.
België heeft waarschijnlijk nimmer
een politiek proces gezien ais dat van
Borms en men moet zich afvragen,
of de jury der gezworenen, van wie
slechts één rechtsgeleerde is, wel bij
machte was Lot in de uiterste diep
ten van deze zaak dóór te dringen en
de „politieke en psychologische dwa
ling*' zooals Camiel Huysmans .BpTms'
daden noemt, te peilen.
Die twaalf gezworenen volgden den
wpg-. door den procureur-generaal
Straelmans in suggestieve bewoordin
gen aangegeven en lieten de verdedi
gers van Borms, die pleidooien van
meesterlijke welsprekendheid afsta
ken, geheel alleen in hun opvatting,
welke het spreekt van zelf in
den grond totaal verschillend was van
die der justitie.
De laatste heeft 't proces tegen
Borms gemaakt tot een .proces tegen
het activisme. Dat was verkeerd. De
advocaten van den beklaagde heb
ben met alle macht gestreden tegen
de opvatting dat Borms het activis
me .verpersoonlijkt, maar tot het laat
ste toe bleef de advocaat-generaal
Straelmans bij zijn standpunt. Hij las
stukken voor van en over Tack, .van
de Cneudt, om tegen Borms te bewij
zen, en als de verdedigers er op we
zen, dat deze zaken Tack en (le
Cneudt aangingen, dan klonk het
scherpe antwoord van den heer Slraet-
mans: „Zoo denkt Borms ook!" Als
of zelfs het denken niet meer vrij is.
,Wij willen Jlorms niet verdedigen,
en kunnen zijn handelingen, zelfs na
dat dit .proces ons geleerd heeft, dat
zijn streven onbesmet was yaji alle
hebzucht, niet goed keuren, maar
evenmin kunnen wij ermee instem
men, dat het gerecht alle kwaads, het
welk het activisme baarde, pp den
rug yan Borms heeft gestapeld.
Borms is Borms en niet het ac
tivisme.
DUITSCHLAND.
Het separatisme in de Paltz.
De Belgen hebben naar de Lokal
Anzeiger uit Dusseidorf verneemt, een
gedeelte van jlen rechter Rijnoever
bezet en verlangen dal de Duitsche
posten zich 2Ou M. van de Belgi
sche schildwachten zoutten verwijue-
ren. De Duitsche autoriteiten zuilen
hiertegen prótesteeren.
In de Paltz staan <le Fransehe auto
riteiten thans toe, dat de afscheidings
beweging in de pers wordt bestreden.
Het verzoek der bevolking om de lei
ders der separatisten, Dorten en Haas
het bezette gebied ujt ,te zetten werd
afgewezen. In het Saar-gebied hebben
de Fransehe autoriteiten, volgens het
Berliner Tageblatl verboden openbare
vergaderingen tegen de separatisten en
ten gunste van Luitschland te houden.
Losse berichten.
De actie tegen Kroonstad.
KOPENHAGEN, 10 Sept. (V.D.) De
Engelsche luchtaanvallen op Kroon-
stadt zijn in den nacht van Maandag
op Dinsdag herhaald. Het gelukte den
vliegeniers door het werpen van bom
men op verschillende punten der stad
beteekenende branden te veroorzaken.
Gistermorgen vroeg is een Engelsch
eskader, bestaande uit een transport
schip, een lichte kruiser en. 7 onder
zeebooten, vanuit de Noordzee het
Kattegat binnengeloopen.
ItaliaanscB oordeel over Hindenburg.
In de ,,,Corrièra delta gera" wijdt
dr. Sacchi een artikel pan den gene
raal - v c tdtnaars chatk, waaruit wij het
volgende ontleenen:
Reden verblijft Hindenburg weder
om J.e Hannover, maar de door hem
vroeger gewenschte rust zal hem .wel
niet, zooajs hij hoopte, ten deel val
len. Bjnnen weinige maanden zag hij1
de ruïne loskomen over Dnitsohland
en over alles, wat ham lief en dier
baar was geweest: zijn koning toj
afstand gedwongen,, zijn leger ver
strooid en zijn land ineengestort. Uit
dezen vuuroven kwam: hij wel afge
mat, maar ongeschonden te voor
schijn. Gelijk zijn lichaam, dat door
een zestigjarigen krijgsdienst werd ge
staald, met ziek worden kon, zoo kon
zijn geest ook niet door een crisis
worden aangegrepen. Het is bij hem
geen ongevoeligheid, maar veeleer die
onverstoorbaarheid, welke men som
tijds aantreft bij menschen, die te lang
hebben geleefd. Hij' was als de eik,
de steenrots en de Romeinsche muur.
Alles scheen naar den afgrond te wij
zen, maar de oude Hindenburg bleef.
In hem gevoelt men dien geest van on
afhankelijkheid en onverschilligheid
met betrekking tot het leven en het
tijdelijke. Maar in hem gevoelt men
ook die strenge, maar ridderlijke on
buigzaamheid, die zich openbaarde in
een bijz ondere wijze van o ordeeion
over menschen en dingen bij' tegen
standers. Ook in zij!n ideeën en zijn
geloof is hij' onwrikbaar, en zijn ka
rakter onderscheidt zich verder door
dat het van rancune beslist afkeerfg is.
Van alle mannen van zijn stand en
omgeving is Hindenburg zeker degene,
die met den hoogsten adei gevallen is.
Hij bleef op zijn post tot het eind, hoe
wel zijn monarchistische overtuigin
gen het aanblijven onder een hem
tegenstrijdige regeering hem moeilijk
moeten hebben gemaakt. Hij! blééf,
ofschoon het commando niets meer
was dan een harde kwelling en zijn
gezag een kruis zonder glorie.
Staten-Generaal.
De heide kamers der Stalen-Gene-
raaJ zijn in vereenigde zitting bijeenge
roepen in het gebouw der tweede ka
mer op Zaterdag 13 Sept. des n.m.
te kwart voor drie uur.
Tweede Kamer.
Zitting van 10 September.
Aan de orde is de wijziging der in
validiteitswet. Het amendement-Duys
om aan de rentelrekkende echtgenoo-
ten f6 in plaats van f5 uit te kee-
ren wordt verworpen met 46 tegen
18 stemmen.
Eindstemming over het ontwerp za.1
op een nader te bepalen dag plaats;
hebben. i
Daarna is aan de orde de vrijwillige
ouderdomsverzekering.
Het amendement-Niemeijër onr deel
name mogelijk te maken voor hen
die na. inwerkingtreding der wel finan-
ciëei achteruitgaan en daardoor niet
meer aan wel standsgrenzen voldoen,
wordt overgenomen.
Het amendement-Teenstra om het
mogelijk te maken dat ook kinderen
worden verzekerd en zij die meer dan
f2000 inkomen hebben, wordt door
den minister overgenomen.
Wat betreft deelname van kinderen
wordt bet tweede gedeelte ingetrok
ken.
Het amendemient-Koolen om Neder
landers in het buitenland van de wet
uit te zonderen, wordt aangenomen.
BREDA, .9 Sept. De gemeenteraad
beeft in de plaats van den heer P. G.
Gruijs (soc.-dem.) die beeft bedankt,
tot wethouder gekozen den héér H. J.
Moll (r.'-k.) met 11 van de 21 stem
men. (5 blanco.)
De mislukking van het veevcer uit
afvalproducten.
Bij de Tweede Kamer js ingediend
een wetsontwerp tot aanvulling en ver
hooging van het tiende hoofdstuk der
Staalsbegrooting voor het dienstjaar
1919, waarbij wordt ineelascht gen
nieuw artikel 100a: Naaeelig saldo,
voortvloeiende uit de bereiding en den
verkoop van regeeringswege van vee
voeder uit afvalproducten f 6.500.000.
Bedoeld wordt hier de toepassing
van het stelsel van prof. Van Calcar.
Mr. Van Groenendael.
Na bespreking van de zaak van
mr. Van Groenendael, heeft de Katho
lieke Kamerclub besloten, den heer
Van Groenendael, op grond dat de
oproeping ter vergadering van 9 Sep
tember hem wellicht niet heeft be-
-reikt, nog ten hoogste veertien dagen
den tijd te laten, om zich zoo moge
lijk (te komen rechtvaardigen.
Men meldt aan de Tijd
Een jaar of tien geleden had een
verkiezing plaats in het Kamerdistrict
Gulpen. De candidatuur-Ruys werd
heftig bestreden. In de LimbKoerier
verschenen redactioneete artikelen ter
verdediging van de Candidatuur-Ruys.
Daarna kon men onder de ingezonden
stukken een paar stukskes lezen, zeer
venijnig, tegen dén heer jhr. mr. Ch.
Ruys de Beerenbrouck, den tegen-
woordigen Minister-president. Die stuk
ken waren onderteelkenil door Willem
Welters te Valkenburg.
Uit een onderzoek van den heeir
Bovendeert, destijds redacteur van den
Limb. Koerier, Jiugène van Oppen,
destijds voorzitter van de K. K. te
Valkenburg, mr. Waszink, destijds
voorzitter van de K. K- te Limmel,
bleek, dat in Valkenburg één man
woonde, die Willem Welters heette,
een schoenmaker van over de 70 ja
ren oud, iemand, die lezen noch
schrijven kon. Burgemeester jhr. Van
Geen, te Valkenburg, verklaarde te
vens, dat geen enkele Willem Welters
meer in Valkenburg woonde, dan de
schoenmaker-analfabeet, die verklaar
de, dat hij met het stuk niets had
uit te staan.
Uit verdere onderzoekingen is geble
ken, dat mr. dr. Henri van Groenen
dael de schrijver was van de ingezon
den artikeltjes tegen jhr. Ruys, ten
name van Willem Welters. Het ver
draaide schrift werd doer deskundigen
onderzocht.
In de .Limb. Koerier werd mr. Van
Groenendael, griffier van de Staten
van Overiisel, openlijk beschuldigd
van den schrijver te zijneen. facsimile
van het handschrift verscheen in ylit
blad. Per aangeteekenden brief som
meerde de redactie van den Limb.
Koerier mr. Van Groenendael het te
gendeel te bewijzen.
Mr. Van Groenendael bleef zwijgen
als een graf. Las hij ook geen kran
ten of beschouwde hij "hel schrijven
van ingezonden artikelen, ondertee-
kend met den naam van een anal
fabeet ook als badinage?
De ex-Kroonprin9.
De terugreis van de Duitsche ex-
Kroonprinses naar Berlijn is vastge
steld op a.s. Maandag 15 September.
Voor haar en gevolg wordt het
Duitsche salonrijtuig, dat tijdens het
bezoek jn Nederland gebleven js, ge
koppeld aan den Duitschen* snel
trein, die 's morgens 7.50 u. van het
Centraal Station te Amsterdam ver
trekt over Oldenzaal.
Goes. De heer D. D. v. d. Pout,
oudste wethouder dezer gemeente,
die uitstedig is, zal 19 September a.s.
thuis komen. Don 20slen zal hem het
huldeblijk der Durgerij worden over
handigd.
De vergadering van Burgemees
ter en wethouders welke tot op heden
eiken Maandag plaats had, zal voor
taan eiken Zaterdag geschieden.
Afscheid kapelaan v. d.
E e m. Donderdagavond hadden de
besturen der K. S. A., van de
Hanze, van den R. K. Volksbond, het
Patronaat, de R. K. Rropagandaclub
en den R. K. Vrouwenbond zich ver
zameld in de keurig met opgaand
groen versierde eetzaal van het hotel
„De Korenbeurs", waar een eerezo
tei stond onder een' kostbaar wandta
pijt, waartegen een schild prijkte met
een door den heer Hootsmans ge
schilderd opschrift: Hulde en dank
aan kapelaan v. d. Eem. peze woor
den duidden reeds aan waarvoor men
zich had vereenigd: het was om van
den .beminden kapelaan afscheid te
nemen, die heden de reis naar zijn
nieuwe standplaats, Noordwijkerhout,
is vertrokken.
Te 8 uur kwam de ,weleerw. heer
v. d. Eem binnen en werd "naar dm
voor hem gereed staanden zelel geleid.
De voorzitter der Kath. Soc. Actie
alhier de heer mr. J. ,H. M. Stieger,
vatte namens alle aanwezigen het
woord op en schetste in een keurige
rede al wat de weleerw. heer v. d.
Eem op het gebied van het vereeni-
gingsleven te Goes had gewrocht en
hoe dat te danken is mm zijn werk
kracht en energie. Ook de successen
die op politiek gebied zijn behaald
door onze partij danken wij voor een
groot deel aan de activiteit en de
stuwkracht van 'den kapelaan.
Ook wees de beer Stieger op het
feit, hoe in de woelige November
dagen van het vorig jaar kapelaan v.
d. Eem zijn activiteit pip bijzondere
wijze ontplooide en de aangewezen
man wera om het adres van trouw
der ordelievende Goesche burgerij aan
B. en W. aan te bieden ter doorzen
ding aan H. M. de Koningin.
En al mocht zijn idee, reeds thans
hier een grootsohe landdag te doen
houden, niet kunnen verwezenlijkt
worden, toch hoopt spreker, dat Z.
Eerw. persoonlijk volgenden zomer
van .deze manifestatie van Katholiek
leven zal 'mogen getuige zijn als be-
w.ijs dat zijn werk vruchtdragend en
zegenrijk is geweest.
Noode valt het ons van den wel
eerw. heer v. d. Eem te scheiden, de
tijding van zijn heengaan .werd met
spijt vernomen, jnaar Haarlem heeft
gesproken en wij' onderwerpen ons.
Spreker uitte de beste wensohen voor
den kapelaan op zijn nieuwe stand
plaats en overhandigde hem $en en
veloppe, welker inhoud door vrijwil
lige giften der parochianen was sa
mengesteld. Luid applaus bekroonde
de rede van den heer Stieger.
De weleerw. heer v. d. Eem, ken
nelijk ontroerd door dit bewijs van
Welk weder zullen we hebben?
Verwachting tot den avond vanj 13 Sept.
Zwakke tot matigen Zuidelijke, later ma
tige Noordelijke wind, toenemende be
wolking met kans op onweer of regen.
Veel koeler.
sympathie, nam in een hartelijke, hij
wijlen ontroerend afscheidswoord af
scheid van het hem dierbare .Goes,
zooais het daar in zijn vereenigingen
voor hem stond. Hij betuigde bij at
zijn werken slechts geijverd Ce hebben
voor de eere van zijn .God, dien hij
zou voortgaan in alles te Roeken. Hij
bekende, dat misschien at te groot©
voortvarendheid soms aan zijn arbeid
schade had gedaan en verklaard©' dat
waar zoo ,vaak ouderen in levenser
varing om zijn Taad als .adviseur kwa
men vragen het niet te yerwonderen
was, dat hij' wel eens aarzelde met
het nemen van zijn. besluiten. Afzon
derlijk sprak 'hij vervolgens elke ver-
eeniging toe, (haar aanmanende stand
vastig ge blijven in de belijdenis van
het Kamoiiëke beginsel, speciaal zijn
patronaatsjongens vermaande hij' met
ontroerde stem toch steeds pat te
staan Legen elke verleiding en Jlod
voor oogen 'te houden.
Hij sprak 'den wenscihl uit dat zijn
opvolger zou vervolmaken en verbe
teren wat er nog aan ,de door hem
hier opgerichte vereenigingen man
keerde. l'en slotte beloofde hij .Goes
nooit te 'zullen vergeten in zijn ge-
heden en 'beval zich' mede in alleir
aandenken aan. Die enveloppe met in
houd aanvaardde hij dankbaar, ai kon
hij getuigen, nooit iets voor geld „te
hebben gedaan.
Het woord van den Weleerw. heer v.
td, Eem, recht uit het hart voortgeko
men, werd Warm toegejuicht waar
na allen op de beurt persoonlijk dein
kapelaan de (hand kwamen drukken
ten afscheid.
Met d.en „weleerw. heer v. d. Eem
gaat een priester heen, d'ie .in alle
kringen gezien 'was en pns de her
innering en het voorbeeld achterlaat
van een ijver en activiteit .ter bevorde
ring van de Katholieke zaak als maar
zelden werd ontplooid.
De G y mna-s tieku it voering
die hier morgen op de Groote; Malrkt
door verschillende vereenigingen op ini
tiatief der vereemjginig „Volharding" zal
wo-rden gehouden, belooft zefer interes
sant te zullen worden, gelijk ondarstaalnd
program te zien geelt:
1. Hinidiermisbaan (150 M.); 2, Brug
(meisjes „Volharding"); 3, 40- M. hard
loopten (aspiranten 10 tot 12 jaar); 4,
Ver-springen (leden); 5, 60 M. hairdlooi
pen voor adspiranten van 1315 jaar;
6, Polstok-li oogspringen (leden); 7, vrije
oefeningen (vereen. K. 1). O. „Volhar
ding") 8, (200 M. lOopen (leden); 9,
hoogspringen (aspiranten 13 tot 15 jaar);
10, Estafetteloop.
Wij verzoeken de ingezetenen yata dé
Markt en het centrum -der stad door het
ontplooien der vlag blijk te, geven van
hun belangstelling in djez.e uitvoering.
Van 13 tot en met 19 Sept. 1919
is verkrijgbaar op bon 76: 3i/2 ons
Suiker.
Vanaf Dinsdag 16 Sept. tot eu met
Vrijdag 19 Sept. is o pvertoon van Do-
miciliekaart voor elk gezin zoolang da
voorraad strekt nog 1/4 K.G. maïsgries
te krijgen.
Het muziekgezelschap „Hosanna",
directeur de heer J. C. Anderson, zal he
den (Vrijdag) avond in den tuin der Socië
teit V. V. een concert geven met een
uitgezocht programma, dat wij hier laten
volgen
1. Concertmarsch, Jos Kessels; 2. Isido
re, Fantasie Lyrique, E. Bedouin; 3. Des
Heeren dag, Hymne, C. Kreutzer; Largo,
G. F. Handel; 4. Fantasie over: Er ruischt
langs de wolken en Eere zij God, F. 1
Schweiasberg. Pauze. 5 La Fête Triompha-
le, G. Joh. van Dam; 6. Fantasie over:
„der Freischütz", M. J. H. Kessels; 7.
Marche de Noces, F. Mendelssohn; 8.
Voorwaarts, Militaire marsch, A. van
Leeuwen.
Bij gunstig weder gééft het gezelschap
Maandagavond a-s. een concert op de
Markt
I