Eerste R. K Landdag in
Zeeuwsch-Vlaanderen W. D.
De gekleurde broodkaarten.
Zaterdag ontvingen wij bet stel nieuwe
broodkaarten voor de 27ste periode,
welke kaarten geen cijfer-aanwijzing van
het tijdvak en ook geen aanwijzing van
de soort hebben; ze verschillen alleen
van kleur.
Daar de eerste dier kaarten geldt voor
bet 105ste tijdvak, dat morgen, 5
Aug. aanvangt, brengen we nog eens in
herinnering dat, bij beschikking van 12
Juli de Minister van Landbouw heeft be
paald,
dat voor de 27ste periode als witte
brood k aa r ten, aanvullings
kaarten voor wittebrood en dag-
broodkaarten zullen gelden de be
doelde kaarten van verschillende kleui'en
en web
voor het 105de tijdvak de paars ge
kleurde
voor het 106de groen;
Voor het 107de rood en
voor het 108e zwart gekleurde kaar
ten.
Het Kruisbeeld in de gevangenis.
Het Centraal Bureau der R. K. Reclas-
seeringsvereeniging schrijft aan „De Maas
bode":
Dank zij de ijverige bemoeiingen van
heet hoofdbestuur der R. K. Reclasseei-
ringsvereeniging, is door Zijne Excellentie
den Minister van Justitie toegestaan, om
in de strafgestichten en cellen, waarin
Roomsch-Katholieke gedetineerden verblij
ven, kruisbeelden te doen ophangen.
Deze zullen vanwege het Departement
aan de verschillende gestichten worden
verstrekt, nadat van de Colleges van Re
genten een eopgave van het vermoedelijk
benoodigde aantal zal zijn ontvangen.
Dit besluit zal de instemming hebben
van een ieder, die aanneemt, dat de voort-
durende aanschouwing der beeltenis van
den Jijdenden Godmensch troostend en
opbeurend moet werken op hen, die in
de eenzaamheid der cel hun vorig leven
overwegen. Voor anderen zal het herin-
neringen opwekken aan den tjjd, toen zij
hunne godsdienstplichten waarnamen en
den weg kunnen banen tot een beter
leven.
In elk geval een besluit, dat toejuiching
verdient en waarvoor de minister den
dank toekomt van allen, die het wel mee-
nen met den gevallen mensch.
Goes. Ter gelegenheid van den verjaar
dag van H. M- de Koningin-Moeder wap
perde Zaterdag niet alleen van de open
bare, maar ook van verschillende par
ticuliere woningen de vaderlandsche driei-
kleur, terwijl groepjes (kinderen met loranje
getooid zingend door de straten 'trokken,
's Middags en 's avonds liet het klokken
spel vaderlandsche liederen hooren e-n
's avonds trokken onze harmoniekorpsen
er lustig oipi uit om imet éen muzikale
promenade den feestdag te sluiten. Doch
dit was den elementen niet haar den
zin. Een iomersche plasregen van wat
ben je me, deed weldra èn muzikanten
èn toeschoüwers overijld de- vlucht nemen
haar droger sferen. Dit slot van den
dag viel dus in den Jetterjijken zin in
het water.
Benoemd met ingang van 1
Sept. a.s. tot Rijksklerk 2e klasse ten
kantore van den ontvanger der Registra
tie en Domeinen te Goes dhr. F. C. van
Dijke, thans rijksklerk 2e klasse ter in
spectie der Registratie en Domeinen te
Goes.
Bevolking 2e helft Juli 1919.
Ingekomen: A. J. de Bruijn, wisselwach
ter S. S. uit Udenhout, (Magdaleniastr.
25; J. Philpise, bakkersknecht uit 's-H.-
Arendskerke, 's-Heer Hendijkskinderenstr.
44: J. van Eenennaam, schoenmakers-
knecht uit Middelburg, de Ruij'lerlaan 86;
W. II. R. Seeliger, chemist, uit Arnhem,
Wijn gaard s Ir. 196; A. Kant, zonder be
roep, uit Kruin in gen, Oude Vischmarkt
66; A. A. C. Boelfjes, hulpverploegster,
uit Dordrecht, Opril Westwal 1801; iC.
Kurpershoek, drukker, uit Haarlemmer
meer, v. d. Spiegelstr. 229; J. G. Ha
mer, ambt. Raad van Arbeid uit Meppel,
M. Smallegangeb'uurt 2i8h.; P. de Viet,
kleermakersknecht uit St.-Maartensdijk,
Wjjngaardstr. 199; L. Koene, drukker,
uit IJzendijke, Voorstad 117; H. Wermeule,
werkman uit Kloetinge, Molendijk 231;
P. L. Vermenie, smidsknecht uit Kapelle,
's-hcer Ilendrikskinderdijk 304.
Vertrokken: C. Zweedijk, boomkwee-
kersknecht naar BrouwershavenP'. Wal-
ra.ve, leerling-machinist naar Roosendaal;
Cr. M. Nagelkerke, jamkoker naar Rotter
dam; P. G. (M- van^sch, kantoorbediende
naar 's-GravenhageF. A. de Cflmincfc,
bro od slijter paar Vlissingen; A. G. tvan
Dijk, zonder beroep naar Zeist; 'P. Hou-
tenaarde, varensgezel naar Rotterdam;
11. Brans, letterzetter naar Rotterdam;
J. W, v. Nieuwenhuijlzen, landbouwer na,ar
Dinteloord; J. S. en C. S. Bedet, kan
toorbedienden naar Amsterdam; G. J.
Michels, boekhouder naar Bergen op
Zoom.
MMdatburg. De muziekuitvoering op het
Molenwater was Vrijdagavond, tenge
volge van de kermis, niet zoo druk be
zocht als anders het geval is. Toch bleek,
dat nog velen de muziek verkiezen boven
het drukke kermisgewoei en van Jien,
die naar het Molenwater getogen waren,
kan getuigd worden, dat zij' werkelijk voor
de muziek kwamen, want bij'nia zonder uit
zondering stonden ziji met groote aan
dacht naar h'et ten gehoore gebrachte te
luisteren.
Verkrijgbaar tot 8 Aug. op bon
293 31/2 ons suiker; 104 kinderkaart 3Va
ons suiker; 105 een half pond kindermeel;
11 vetkaart een half pond normaalmar-
gai'ine.
Nekkramp. Hier doet zich een
geval voor van meningitis cerebrospinalis
epidemica (nekkramp) bij een volwassen
vrouw. De patiënte is in het ziekenhuis]
opgenomen.
Vlissingen. Hier werd Donderdagavond
uit Westkapelle bericht ontvangen, dat
een stoomschip aan den grond was ge-
loopen. Bij onderzoek bleek, dat bet En-
gelsehe stoomschip „Warlingham" van
Londen naar Antwerpen bij Wester-Schou-
wen aan den grond heeft gezeten, maar
zonder assistentie is vlot gekomen. Een in
de nabijheid liggende sleepboot van Dirk
zwager en twee van L. Smit uit Rotter
dam behoefden geen hulp te verleenen.
Vrijdagnacht is het Engelsche stoom-
schip „Bellavue", komende van Londen
naar Antwerpen, in het Oostgat aan den
grond geloopen, doch is ook zonder as
sistentie vlot gekomen, en te half twee,
oogenschijnlijk onbeschadigd, naar Ant
werpen opgestoomd. (M. C.)
In bet kanaal' door Walcheren nabij'
de Keersluis is Zondagmorgen een nieu.w
zeiljacht tijdens de beproeving omgeslar
genen gezonken.de lange mast, steunt op
de glooiing. Alle .opvarenden bereikten:
gelukkig behouden deu oever, z'oodatgeen
persoonlijke ongelukken te betreuren zijn.
Sehore. Vrijdag vergaderde de Raad.
Ingekomen stukken:
Bericht van de Automobielclub om 50
pet. in de kosten bij te dragen daarwaar
gevaarlijk© hoeken worden opgeruimd.
B. en W. stellen voor dit schrijven
voor kennisgeving aan te nemen.
Dhr. Verhaagen acht dit zeer onbeleefd
en zag gaarne dat bericht werd, dat de
gemeente-financiën het opruimen van ge
vaarlijke bochten niet toelaten.
Dhr. Glerum meent, dat nu een nieuwe
weg wordt aangelegd het schrijven wel
voor kennisgeving kan worden aangeno
men. Alzoo besloten.
Een bericht van den R. K. Werkmans
bond ter visie op de secretarie gelegd
om in de volgende vergadering behan
deld te worden.
Het verzoek van het Burgerl. Armbe
stuur om het salaris van haar secretaris-
penningmeester met f60 te verhoogen,
werd goedgekeurd.
Bericht van Ged. Staten, dat f24 als
hoogste schoolgeld voor een kind mag
gevorderd worden.
De rekening Burgerl. Armbest. over 1918
wordt vastgesteld; idem de begrooting
1920 van dat lichaam.
De gemeenterekening over 1918 wordt
den raad laangeboden met een bedrag
van ontvang f 23757.9972 uitgaaf
f 23956.51, nadeelig saldo f 199.31A/2.
De jaarwedden van den veldwachter
en den wegwerker wonden nader geregeld
en vastgesteld, op respectievelijk f860
©n f750 's jaars.
Met een voorstel tot regeling werkkring
en salaris ambtenaar Burgerlijken Stand
zuljen B. en W. in een volgende verga
dering komen. 1
Ben geldleening h f2000 voor kasgeld
rentende hoogstens 572 pot. af te lossen
uiterlijk 31 December 1919, wordC goed
gekeurd.
Bij de rondvraag vraagt dhr. Verhaagen
nogmaals hoe het staat met het kohier
H. O. navordering.
De voorzitter deelt mede, dat, zoodra
de gegevens aanwezig zijln een kohier zal
worden opgemaakt. (Z.)
Kloetinge. Door het muziekgezelschap
„Excelsior" is besloten om deel te ne
men aan het festival dat, op 28 Aug.
te .Cortgene gehouden zal' worden.
Hansweerd. Het zoontje van den met
selaar G. had het ongeluk met zijn been
in een griffel te vallen, die zoo diep in
drong, dat de dokter genoodzaakt was
om het uil te snijden. K. C.
Rlllaird-Batb. In de Donderdag gehou
den Baadsvergadering, die door alle le
den bijgewoond werd was een dankbe
tuiging ingekomen van de gemeentewer
kers A. de Pree en A. de Wilde voor
de verhooging hunner jaarwedde. Ook een
mededeeling van den heer R. Rijk, dat
hij1 zijn benoeming tot lid der commissie
tot wering van schoolverzuim te Rilland
aanneemt.
Van de Gezondheidscommissie was in
gekomen de begrooting met memorie van
toelichting waaruit bleek, dat Rilland-Balh
op de begrooting voor 1920 moet uittrek
ken f77.73 voor bijdrage voor die com
missie. Ook, dat door B. en VV. de kus
bij den gemeente-ontvanger was opgeno
men en dat over 1918 en 1919 was ont
vangen f 76732.3472 «n uitgegeven
175107.38 zoodat in kas was f 1624.961/2.
De rekening der gemeente werd den Raad
aangeboden in ontvang op f 58799.0772 en
in uitgaaf met f57746.8872 of een batig
saldo van f 1052.19. De rekening van het
Burgerlijk Armbestuur in ofitvang op>
f1736.8472 en in uitgaaf op f2181.55
of een batig saldo van f455.2972. Van
het laatste bestuur werd ook de begroo
ting aangeboden in ontvang en uitgaaf
op f 2018.535/2. Tot het nazien der reke
ningen en bogrooting werden verschillende
commissies benoemd.
Voor de vacature van telegrambesteller
had zicli slechts een liefhebber aange
geven, de benoeming werd aangehouden.
Tot ambtenaar van den Burgerlijken Stand
werd met algemeene stemmen benoemd
de heer P. A. Schwartz. (Z.)
Heinkenszand. Zondagmorgen ondei' de
vroegmis bezweek in onze kerk ljet voet
stuk van het St. Gerardus Majellabeeld
en kwam het beeld ziëlf mlet een don
derende slag naar beneden. Gelukkig wa
ren de kerkbezoekers jnist knielende en
werd, daar 'het beeld op eten zitbank
terecht kwam, niemand getroffen. Alleen
de onmiddellijk nabijzijnden bekwamen
eenige lichte schrammen. Ook ont
stond geen paniek, zoodat men met
den schrik en een gebroken beeld vrij
kwam. 'tHad echten" heel1 anders kun
nen Zijn, zoodat men hier van een geluk
taag spreken. Het ongeval' is te wijten
aan het niet solied genoeg bevestigd zijn
van bet voetstuk aan den (muur.
Hoedekenskerke. In een onbewaakt
oogenblik stak de 5-jarige G. alhier zicb
met een mesje in lnet oog. Op ad'viies
van den geneesheer is het kind terstond
naar Middelburg vervoerd, teneinde onder
behandeling van een specialist te worden
gesteld.
'sHeer Arendskerke. Zaterdag maakten
de kinlieren uit de eerste klassfe der
openbare school alhier, met hun onder
wijzer een fietstochtje door bet oostelijk
deel van Zuid-Beveland.
Bij den landbouwer J. Vermue Cz'.
alhier is het -mond- en klauwzeer uitge
broken onder bet melkvee.
Rittbem. De kerktoren alhier zal een
belangrijke restauratie ondergaan. Daar
bet een zeer oud en (zeldzaam bouw
werk is, en het in den loop der eeuwen
niet voldoende onderhouden is, blijkt
restauratie meer dan noodig, ook daar
de toren bedenkelijk naar bet westen
overhelt.
11e kosten van het reataureeren worden
geraamd op f 16000, waarvan het groot
ste deel door het rijk gedragen wordt.
Aan de firma M. K. Jeias en Zoon te
Middelburg zijn de werkzaamheden op
gedragen. Men is begonnen met het oot
id 00 ten der fundamenten ein die te ver
sterken.
Koudekerke. Benoemd met ingang van 1
Sept. tot le ambtenaar ter secretarie te
Koudekerke ,dhr. W. A. Kaan, ambte
naar ter secretarie te Berkhout.
Ellemeet. In den nacht van 30 op 31
Juli brak brand uit in de met hooi ge
vulde schuur van den landbouwer W,
Kosten alhier. De brandweer van Seroos-
kerke en Ellemeet was spoedig ter plaatse.
De schuur echter brandde totaal af. Men
zegt dat hooibroei de oorzaak van het
onheil is. Alles was verzekerd. (Z. N.)
St-Kruis. Zondagimorgen zijn alhier
aan de grens .elf Duitsche krijgsgevan
genen over de igrens gekomen, wel'kë'zich
bij den mliit. commandant tei Oostburg
hebben aangemeld.
De ambtenaren .alhier bekeurdefl
zekeren M. de ,M. wegeqs poging tot
uitvoer van 147 .eieren en 9 K.g. boter.
Oostburg. Zaterdagmiddag koeirste een
vleigmachinei over onze gemeente en ver
dween dn de .richting van de Belgisch©
grens. i.
De veertienjarige ,,V. had het onge
luk zijn been .te breken met over eau
sloot te springen. Hij werd naar bet St.
Anto'niusgasthuis alhier vervoerd.
Door de ambtenaren werden dezer
d'algein twee biggen aangehaald, bestemd
tot frauduleuzein uitvoer.
Waterlandkerkje. Door de kommiezen
werd proces-verbaal van bekeuring opge
maakt tegen zeiteren J. v. d. W. land
bouwer, wegens poging tot uitvoer yan
negen biggen.
St. Jansteen. Vrijdagnacht zijn dieven
ingebroken in dei auto-remise van dhr.
de Kerf en hebben de aldaar staaindje
auto van de banden ontda.aii en meege
nomen. Een nieuw heerenrijwiel alsmede
de reserve banden der auto worden even
eens vermist. De politie stelde reeds een
onjderzoek in, tot beden echter zonder
resultaat.
De ongeveer 70-jarige F. Saman uit
Stekene is Vrijdagnamiddag, toen hij
eenige eieren en een partijtje boter o-vër
de grens wilde brengen, door de kom
miezen aangeschoten. De man, welke
eenigszins doof is, {hoorde niet dat hij
werd aangeroepen, waarop gie ambtenar
ren vuurden en den man doodelijk in
de borst troffen. Hij werd opgenomen:
en naar zijn woning in België overge
bracht. v
Hulst. In het (patronaatsgebouw alhier
is Woensdagavond opgericht een aldeeling
Hulst van den iR. K. Bond voor Hande's-
'Kantoor en winkelbedienden. (Als sprek©r
trad op de iheeir "H. B. Havier pil Am
sterdam.
Van de ongeveer 50 aanwe'zige per
sonen gaven er zich 41 als lid' op. Eerst
daags z'al' uit de leden een definitielf
bestuur worden g'ekozen ©n z'al' 'het huis
houdelijk reglement worden vastgesteld.
Als geestelijk adviseur vap. den Bond
treedt op de welëerw. lieer Doejns, ka
pelaan alhfer.
Federatie van Burgerwachten.
Op initiatief van den heer van
Lennep, voorzitter van den Neder!, bond
van Vrijwillige Burgerwachten werd te
Schoondijk eopgericht de federatie van
Vrijwillige Burgerwachten, genaamd West-
Zeeuwsch-Vlaanderen. De burgemeesters
van de 16 gemeenten en de commandanten
van burgerwachten verklaarden zich alle
bereid zitting te nemen in den raad der
federatie
Besloten werd met kracht de organi
satie ter Jh'and te nemen o'miop alle
eventualiteiten voorbereid te zijn, .opdat
ook dit deel van Nederland van .vreemde
smetten vrij bljjve Benoemd werden tot
voorzitter, ondervoorzitter, secretaris en
penningmeesters, resp de burgemeesters
van Oostburg, Biervliet, „Sluis en Cad'-
zand. (Z.)
Bij den dienst der directe belas
tingen zijn verplaatst
A. O. Tramper, komm. 3e lel. van Bath
naar Rotterdam I. en A. (t.); C. Kolijn,
komm. 3e kl. van Sas van Gent (t.) naar
Rotterdam 1. en A. (t.); C. van Oort,
koanm. 3e kl. van Sas van Gent (t.) naar
Rotterdam I. en A. (t.); P. Sonke, komm.
'de kl. van Sas van Gent (t.) naar Rotter
dam I. en A. (t.); E. de Mul, komm.
3o kl. van Koewacht (t.) naar Rotterdam
I. en A. (t.)J. P. Slager, koimm. 3«
kl. van Aardenburg (t.) naar Rotterdam
J. en A. (t.); M. Nijlholt, komm. 3e kl.
van IJzendijke naar Rotterdam I. en A.
(t.); A. F. Meijer, komm. 3e kl. van Krab-
hondij'ke naar lerseke; H. G. Wij'sbeek,
komm. 3e kl. van lerseke naar Krabben-
dijke; K, Gaasbeek, koimm. 3e kl. van
Bergen op Zoom naar Putte; P. van den
Ameele, komm. 3e kl. van Koewacht naar
Clinge; P. Jeras, komm. 3e (kl. van Nieuw
Borgvliet naar Koewacht; A. van Eek,
komm. 3e kl. van Terneuzen (Jl.) naar
Nieuw Namen; M. J. Geuze, konnm. 2e
kl. van Goirle (g.) naar Middelburg; T.
van Room, komm. 3e kl. van Dorst naar
Middelburg (t.); .11 van Weerden, komm.
2e kl. van Blokker naar Vlissingen (ha
ven); T. Krijger, komm. 3e kl. van Koe
wacht naar Middelburg (t.); J. A. van
Lare, komm. 3e kl. van Sas van Gent
naar Sluis; L. J. de Hullu, komm. 3e kl.
van Putte naar Sluis; C. J. Kolijn, komm.
3e kl. van Sluis (t.) naar Putte. (Z.)
De minister van Waterstaat 'heeft be
noemd tol buitengewoon opzichter: J. C.
de Jonge, te Ellemeet, en C. v. d. Klippe
te Oo-sterland bij de werken van het Ka
naal van Terneuz'en.
(Slot.)
Rede van den HoogEdelgtestr. Heer Dr.
Deckers uit 's-Gravenhag© over': iDe
Landbouwersstand.
(Wijl lev-etn zoo begon spreifer
in een tijd van boogie1 beschaving!. Lateii
,wij het goud© zien', dat z'iji ,ons bracht.
Door flink de oogen open tei zetten voor
bet. goed© in de hedendaaigscbe' samie/nr
ltevinlg, kuninen wij' beter arbeiden aan
bet wegnemen der fouten. Het verkeet'dq'
toch is dikwijls niets anders, dan een
gievolg van te vei' gedreven goedheid.
Vol' waaideei'ing moeien wij' zlijln, zegt
spr., voor de vruchten van den menschei-
lijken geest, ons aangeboden in de voor
deden en bet genot, dat. wijl heibbien vain
de telegraaf', telefoon, filmindustrie, boek
drukkunst en'zl. En wat is. niet het ver
keer bevorderd dooi- het bestaan der mo
derne vervoermiddelen.
Niet alijd lecbeir woirdl door eidn bienseh
van Wit vel© een goed g-ebruik gemaakt.
En de vele. ellende, daaruit voorgekotaen,
dieled bet s 0 c i a. 1 e v r a, a gj s t u k onMv
staan. Die ellende was mogelijk, omdat
Zoowelen den. dienst aan God hebban, op-
gieZiegd. Het moet daarom; ons slreven 'zijn
de beschaving, die thans heidensch is,
te verchristelijken. Het sociale vraagstuk
zoo ging' .spr. voort bestaat reed's'
jaren. Veel is er over geschreven en
tocli zijn' er velen, ook onder ons Ka
tholieken ,d'iei rijOig niet konlngn zteglgep
wat bet is. Het sociale; vraagstuk is niets
adders dan die vraag: naar dei beteekewis
en 'de oorzaken van de tegenwoordige!
Verkeerde toestanden ep maatsteh'applejijk
en economisch gebied, en de vraag naar
de middelen, die moeten worden t.oegei-
past om die Verkeerde toestanden uit don
weg te ruimen. 1
Het omvat alle standen ,ook den boe-
ren stand. I11 harmonische .aansluiting -
zlegt spreker aan dei bestaande toe
standen moet bel boerenvraagstuk worden
opgelost.
Toien dn de .oorlogsjaren de. prijizen. der
lanjiboowprodukten hoog waren, .eiiereln
©n boter duur, pedenieerdei men, dat do
boeren veel geld moesten verdienen. Meoi
Verloor echter uit liet oog, d'at de
pachten gedurig omhoog gingen, de ar-
hedd'slo'onen stegen, evenzo.o de. prijzen
der meststoffen en van het pootgoed.
Boivfend'ien moeit miein in, aajnmerking
nleknen, dat vooral' in ZeeiuwsohtVIaaln'-
deren tijdens den oorlog viele landelrijon
werden' verkocht. Famdliei's, die een e«uw
larfg eien hoeve bewoonden en. dien; g'rond
vruchtbaar hadden (gemaakt, weiden soims
uit. (blaar 'bedrijf v«'w,ijdeH'd'.
Zoo. ergens en zoo .poit, d'an is zeker
in Zeeuwsch-Vlaanderen thans sprake van
een brandend sociaal' vraagstuk boee
renyraagstuk. Ook' voor de landarbeiders
is de strijd olm biet blelsta(a,n roloe.ilgkëi
gjewoi'den. "Nu is het een 'feit, mefkt
spr. op dat boenen en landarbeiders
niet genoeg rekening houden met elfcant
ders belangen. En t.oicb: de. oplossing; van
bet boerenivraagstuk in den zin der Kat
tholteke sociologiei is slechts, mogelijk 'door
de vreedzame, samenwerking va,n de: ICa-
tholiek© landbouwers met de Katholieke
landarbeiders 1
Hoe die samenwerking te verzekeren,
vraagt spr.
Op een Katholieken Landdag behoeft
liet niet tmeer gezegd te worden, dat
de Katholieke, boeren zich moeten ver
eenigen in een Katholieken Boerenbond.
De Noord-Brabantschei Boerenbond, die
een paar jaren geleden, fier de Katho
lieke vlag ontplooide, is voor alle: land
bouwers van Zeeuwsch Vlaanderen het
aangewezen lichaam. Niet alleen vak
belangen, maar ook standsbelangen wor
den door dezen Bond bebarligd. 1
Alleen als wij ons Katholiek or-
ganiseeren, hebben wij de noodige ze
kerheid, dat wij: ons door onz'ei vekeeni-
ging niet. zlujlen) laten verleiden tot ver-
beerde daden, tot daden tegen o rd'e,
tegen de rechtvaardigheid, tegen
de lie fde.
Wij Katholieken, wat er ook ge.beure,
wij' blijven trouw aan 'tLand en trouw
aan bet Kruis. Gij, Katholieke Zeeuwen
zegt spr, gij wilt blijven Zeeuw
en Katholiek en omdat igij dit ernstig
wilt, zhlt gij slechts steunen de: Kathoi-
l'ieke organisatie:!
Spr. is er van overtuigd, dat dei Ka
tholieke Zeeukvsche boer, zlelf gehecht
aan .zijn rechten, zelf zich geireed ma
kend om den Noord-B,rabantschen Boe
renbond te verstekken, van harte gaarne
aan zijn landarbeiders het verenigings
recht gunt, en niets wil', dan te z&mefn,
met dien arbeider onder Gods zlegen te
werking voer de handhaving' der maat-
scha.ppel'ijkei orde,, het welz'ijn vani den
boerenarbeider, de welvaart v. Zeeuwsoh-
Vlaanderen en de grootheid van hetliev»
Vaderland, dat zijne Zeenwscli-Vlamingen
behouden wil1 en gelukkig' wil z'ien tot
in lengt© van
Rede van den HoogEdelgestrenge heer
H. Stnlemeijer uit (Rotterdam over: De
Werklieden stand.
Spr. betoogt, dat (ben lange inleiding
voor Katholieke Nederlanders hij de be
handeling van dit onderwerp, dat het
Godsdienstig en stoffelijk belang raakt,
overbodig is en knoopt daaraan vast de
betuiging van trouw aan Paus en Ko
ningin door Zeeuwsch-Vlaanderen en pro
testeert tegen het Belgisch annexionisme.
Spr. is overtuigd, van het onderwerp,
dat hem is toevertrouwd, niets nieuws te
kunnen zeggen, nu er bijna dertig jaar
vervlogen zijn sedert Leo XIII zijn ency
cliek „Rerum novarum" aan de wereid
schonk, en bijna 20 jaar sedert Pius X
aan de bisschoppen van Italië zijn Ency
cliek ,,II fermo proposito" toezond.
Als voornaamste oorzaak, waarom de
Katholieke patroons nog antipathisch staan
tegenover de Katholieke werkliedenver-
eenigingen, noemt spr. leen verkeerd begre
pen eigenbelang en kortzichtigheid, en dat
de Katholieke werklieden niet tot de Ka
tholieke organisatie toetraden, schrijft spr.
toe aan onverschilligheid, gemis aan Ka
tholieke solidariteitsgevoel en vrees voor
ongunst van de patroons.
Vervolgens toont spr. het verkeerde en
laakbare van dergelijke motieven aan en
wijst op den plicht voor de Katholieke
patroons en werklieden om toe te treden
in Katholieke organisatie.
Na een uiteenzetting van wat wij, Ka-
tholieken, het sociale vraagstuk noemen
en na eene beschrijving van de oorzaken
van het ontstaan der sociale kwestie, van
de ellende, die daardoor over de menschen
is gekomen, toont spr. aan, dat alleen
door het herstel van de Christelijke be-
schaving verbetering is te wachten.
Hierna zet spr. uiteen, dat het arbeiders
vraagstukeen der drie voornaamste onder- j
deelen van het sociale vraagstuk is, waar- j
van de noodzakelijkheid der oplossing hel I
meest in het oog springt, doordien het
grootst aantal menschen bij de bedrijfs-
vereenigingen zijn betrokken. De oplossing
van dit deel van het sociale vraagstuk
moet echter geschieden in harmonisch#
aansluiting aan de bestaande toestanden,
dus door evolutie, niet door revo-
1 u t i
Ten onrechte zien de patroons in de
Katholieke werkliedenvereenigingen orga
nisaties, die vijandig tegenover hen staan.
De Katholieke arbeiders vervullen slechts
hun plicht hun voorgeschreven door Paus
en Bisschoppen, wanneer zij Katholiek#
werkliedenvereenigingen vormen. Het is
alleen door zich te vereenigen op Katho
lieken grondslag, dat zij voor hun deel
kuunnen medewerken aan de oplossing
van de sociale kwestie. Bij de oplossing
daarvan mag geen Katholiek lijdelijk toe
zien. Daarom moeten de Katholieke pa
troons en Katholieke werklieden de han
den broederlijk ineen slaan om met ver
eende krachten te arbeiden aan de op-1
heffing der sociale misstanden en om
vruchtbaar te kunnen samenwerken is
het noodig, dat niet alleen de arbeiders
zich organiseeren, maar ook de patroons
moeten zich vereenigen, doch op Katho- I
lieken grondslag. Vervolgens zette spr. uit-
een wat onder een blijvende en gezonK
samenwerking tusschen de Katholieke pa
troonsorganisaties en de Katholieke Werk
liedenvereenigingen is te Verstaan, ho#
deze samenwerking slechts dan «en ge-
