JULI
sociatic
brieven
rkiif M KW,
No. 80.
Dinsdag 15 Juli 1919.
Vijftiende Jaargang.
IFTE
AANDEELEN
IELANGE-BOTER
ypetheekbank
laarverzekering''
buitenland.
binnenland
MEI JERING
aangeboden worde
litaal f20,000,000.-
iIJDAG 18 JULI 1919
(ANK-ASSOCIATIE
BURG./
O pCt.
rkt I 265, Tel af. 333.
K VAN
iNDAEL BREDA.
Verschijnt eiken MAAHDAG-JfOEHSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Hef Vredesverdrag
ENNQ9TSCHAP
en CREDIETVEREENIGING 185
AMSTERDAM.
mderskade 118, Amstelveenscheweg li
inter, Dordrecht, Eist, Goes, 's-Grave
arden, Leiden, Maastricht, Middelbur
Tilburg, Utrecht, Veendam en Zwol
istortf 10,000,000.-
1,500,000,
300.en f 500.—,
winst over het boekjaar 1910
n Kantore van de ondergeteekendi
igingen, alwaar Prospectussen, li
slagen en Statuten der Vennootschaj
jmpertz 1834 en Credietvereeniging 1853
laar zijn:
rectle
r. M. C. VAN DER MINNE.
D cent per 5 ons.
»0 - Telef. 313.
EN DETAIL.
ipsciaal in Eikanhoit, Kerkbanken-
(arkstoalen.Schoolbanken enz. enz,
xenplein 3.
stortingen
d.
werd inge-
0.000.
gentschap te
ordiger veor
instreken: de
SCHIPPERS
Abonnementsprijs p. 3 maanden voolr Goes f 1.25, daarbuiten f 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht vóór half een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: BoudewIJn de Wittestraat A 135», Goes.
Tel. interc.Directie no. 94. Redactie no. 97.
Reclameberichten 30 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
idvertentiën van 15 regels f0.75, iedere regel meer 15 Ct.
[Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst wordt 2 X berekend.
De blokkade.
Men seinde ons Zaterdag
PARIJS, 11 Juli. I>e opperste geal
lieerde raad heeft besloten morgen
(Zaterdag), de blokkade van Duits ei
land opi .ie liteffen.
De Ratificatie-oorkonde overhandigd.
Reuter seint uit Parijs did. 11 Juli:
De oorkonde van de ratificatie van
het vredesverdrag door de Duitsche
regeering is vanochtend door den mi
nister van buiten lands,cjhie zaken ont
vangen, nadat zij door presid-enl Ebert
was geteekend.
Losse berichten.
De uit te leveren Duitschers.
De „New-York Sun" beeft een be
richt uit Londen, naar luid waarvan
onder de Duitsche officieren, die door
de Entente zullen worden vervolgd;,
ook de volgende zijn prins Rupprecht
van Beieren, von Mackensen, admiraal
von Cape.lle, verscheiden duikboot-
comimandanten en tal van comman
danten van gevangenenkampen.
Bolsjewistische propaganda.
Bela, Kun heeft jn een intervk^y
met een Ëngelschen journalist erkend
dat hij 4 milliard kronen beeft jiitge-
geven voor propaganda in bet bui
tenland'.
Triumftocht der Fransche troepen.
Heden, op dien national en Fran-
schen feestdag (14 Juli) houden te
Parijs de zegevierende troepen een
triumftocht door Parijs. Zij treden de
stad, door de Are des Triompbes bin
nen met 3 maarschalken aan 't hoofd
Zeker is reeds, dat alleen wat het
Fransche leger betreft, 750 regements-
vaandels, 300 cavalerie- ;en artillerie-
standaards en een ontzaggelijk aantal
f anions er aan zullen deelnemen, met
eerewachten en minstens dertig eere-
compagniën van ieder 150 bajonet
ten. En dan nog speciale wapenen, be
roemde •regimenten, bijzonder ieger-
materiaal. Voorts alle generale staven.
Als de stoet zich des ochtends half
zeven gaat formeeren, 'rekent men
haar tegen vijf uur 's avonds te kunnen
ontbinden. Alleen het marebeeren in
marsebtempo onder die Are des Tri-
omphes door, wordt op minstens drie
,uur geschat. Naar de laats te >piannen
zou hij 30.000 rrtan teilen.
Natuurlijk kan zöo'n stoet niet in
zijn geheel door de stad trekken en
daarom .deelt hij zich waarschijnlijk
in drieën, ieder ,m!et een der maar
schalken aan het hoofd, om,.elk zijn
eigen weg over de feestelijke .boule
vards tie volgen.
Op de wegen, waar de troepen pas-
seeren, zullen door meisjes uiL'Elzas-
Lotharingen, bloemlen .worden ge
strooid o-ver een afstand vijn vijf mij
len. Er zal een pyramidte worden op
gericht, welkie met vele oorlogstro-
pheeën zal worden versierd. Dit monu
ment zal aan den ingang van (de
Champs Elysées worden geplaatst,
zoodat alle (roepen het zullen moeten
passeeren.
Onder de beroemde FTansehe gene
raals, die met bet commando der troe
pen zijn belast, bevinden zicb Ni veile,
Franchet d'Espernay, Lyautey.
Ook Haig, Robertson en vele andere
Engelsche generaals worden te Parijs
verwacht. De vliegtuigen zullen niet
bij1 de feesten ontbreken.
Er zijn zitplaatsen aangebracht voor
de leden van de vreclesdelegaties, de
leden van het parlement, de delegatie
uit Elzas-Lotharingen en voor het
corps diplomatique.
Loubet -en Fallièms zuUien het
groote défilé miedemaken in de tribune
van den president.
DUITSCHLAND.
landsche zaken heeft thans het Duit
sche Witboek over de verantwoorde
lijkheid voor het uitbreken van den
oorlog onder den titel: „DuitsohlarjiSj
schuldig?" bij Carl Heymans Verslag
'te Berlijn laten verschijnen.
Het witboek bevat naast de inleiden
de redevoeringen van Brocfcdorff Rant-
zau en van (llemlenceau bij de over
handiging van het vredesverdrag een
weergave van. het rapport der viianld§>
Jijke commissie inzake die schuldvraag
en het Duitsche antwoord erop.
De bijlagen van het witboek zijn
n bijzondere beteekenis en van alge
meen belang. Zij behandelen den zoo-
genaamden kroonraad in Potsdam en
de nieuwe heitrekkingen tusschen Rus
land en Servië voior den oorlog en be
vatten veiidierldie artikelen van den pus
Prokowski in de „Prawda" over id©
v-erwekfee-ïs van den oorlog.
Een witboek over de schuldvraag.
Het Duitsche ministerie van buiten-
De Arbeidswet aangenomen.
In de Vrijdag gehouden zitting vaij de
Tweede Kamer is het ontwerp -Arbeidswet
aangenomen met 69 tegen 3 stemmen.
Tegen stemden de revolutionairen.
Minister Aalberse werd na de aan ne
ming van het ontwerp -door vele leden
ge-lukgewenscht.
Toen de voorzitter de vergadering ge
sloten had, zongen de sociaal-democraten
liet lied van den 8-urendag, waarna de
rechterzijde het „Wilhelmus" aanhief.
Wij ontleenen aan „De Maasbode" de
volgende bijzonderheden:
Aan „de kern van het ontwerp" is na
genoeg niet getornd. Wat de Zondagsrust
aangaat verzekerde de Minister, dat hij
die ook in de seizoenbedrijven zooveel
mogelijk zal bevorderen; voor het winkel
personeel vroeg de heer Schouten een
algemeen 'verbod van arbeid (niet enkel
voor jeugdigen), maar de Minister en de
heer Schaper wezen er op, dat deze zaak
hij een wettelijke regeling der Zóndagsslui-
ting aan de orde komen moet. De heer
Schouten liet zich echter niet overtui
gen en twaalf antirevolutionairen „getuig
den" voor hun beginsel door voor het,
amendement-Schouten-Smeenk te stem
men, medestanders -echter vonden zij' niet.
Slechts op één -punt kreeg de heer
S'meenk zijn zin: voor het koffiehuisbe-
drijf werd een vrije Zondag oni de twee,
inplaat-s van om de drie weken voorge
schreven, hetgeen echter geen verminde
ring, slechts verplaatsing van Zondags-
arbeid bet-eekent.
Geen succes hadden de heeren sociaal
democraten met hun pogingen om voor
winkels en koffiehuizen den 8-urendag
voor te schrijven, met een rusttijd van
13 uren (de Minister stelde voor 11 uren).
De nachtarbeid der bakkers het groo
te strijdpunt van Talma's ministerieele
leven is afgeschaft, zoodra de wet in
werking komt. De bakkerij-en zullen één
jaar hebben om zich aam te passen; aan
vankelijk wak twee jaar voorgesteld, maar
de, Kamer nam het desbetreffend amende-
ment-Smeenk met 4336 stemmen aan-
Alle overige amendementen op dit stu,k
ingediend worden verworpen of ingetrok
ken.
Een warm debat is gevoerd over de
pogingen, door Mevrouw Groeneweg ge
daan, teneinde den verplegingsarbeid on
der de wet te brengen, niet nu dadelijk,
maar na een overgangstermijn vah twee
of hoogstens vier jaren. Maar begreep zjj
dan niet hoe geheel uitzonderlijk van ka
rakter deze arbeid der dienende liefde
is vooral waar zij door religieuzen)
wordt verricht? Bovendien, hoe zou men
in de behoefte aan verpleegsters voor
zien? De Kamer beantwoordde al deze
vragen door de amendementen te dezer
zake met flinke meerderheid af te stem
men; ze waren ook al te dwaas.
De leeftijd, beneden welken de kin;
derarbeid verboden is, is tenslotte, na
overleg tusschen den Minister met zijn
ambtgenoot van Onderwijs, op 14 jaren
bepaald, met een overgangstermijn tot 1
September 1922 voor de jongens.
De nieuwe Zondagswet.
Naar wij vernemen is de voorberei
ding van éen nieuwe Zondagswet, die
door den Minister van Binnenianüsclte
Zaken is toegezegd, in handen gelegd
van een commissie waarin fioo-fdamn-
tenaren van verschillende Departe
menten van Algem. Besluut zitting
hebben en welke reeds haar werk
zaamheden heeft aangevangen. (Z.)
De ex-keizer.
Naar aanleiding van het Reutel-be
richt nopens de correspondentie o vei
lden gewezen Duitschen keizer verne
men wij ter bevoogder plaatse, idat
deze correspondentie geen betrekking
had op! de uitlevering maar -op de mo
gelijke ontsnapping van den ex-kei
zer en den ex-kroonprins. De Mogend
heden hebben namelijk '28 Juni een
vertoog gericht tot de Nederlands ch©
Regeering, waarin z,ij werd aange-
Imaand daartegen üi hel. belang van
ide orde maatregelente nemen. De
Regeering 'heeft daarop, geantwoord^
d'at zij' zich de vrije uitoefening ba
rer souveneinilei't. 'moest, voorbehou
den.
Bij de Tweeide Kamer zijn ingeko
men drie telegrammen, houdende ver
zoek om een aanvraag tot uitleve
ring van den voormaligen Duitscbem
keizer Wilhelm II af te wijzen, van
den b,Vereine hemaliger Artilleristen
Berl-eberg", den „Deujscheri o-ffiziers-
bund" Ürtsgruppe P-eiiiaberg en Wein
berg en Grimm namens de ürtsgruppe
Dussèlbdorf van den ,,,BunÜ zum
Schutz d er person lichen Freiheit undj
des Lehens Wilhelm II".
Deze telegrammen zijn voor kennis
geving aangenomen.
Reuter seint.uit Londen, d.d. 9 Juli:
George Lamfert (tot 1915 Civil Lord
of the Admiralty) heeft in hot Lager
huis de vraag,gesteld, of ct voorzorgs
maatregelen genomen waren, om den
ex-keizer den terugkeer naar .Duitsch!-
land t e beletten en daardoor- het ver
lies van meer Britscbe levens te voor
komen.
Bonar Law antwoordde dat. 'alle mo
gelijk geachte stappen in die richting
gedaan waren.
Het tractaat van 1839.
In diplomatieke kringen te 'sGra-
ven'hage houdt men rekening met de
mogelijkheid lat nog in de laatste
week .dezer maand te Parijs fde be
sprekingen betreffende de herziening
van het tractaat van 1839, waarvoor
de Nederlandsc'he vertegenwoordigers!
I.hans zijn benoemd, een aanvang zul
len nemen.
Veeuitvoer naar België.
Er is; een begin gemaakt melden uit
voer van melkvee van Holland naai
de geteisterde streken van België, vol
gens de overeenkomst, welke een paar
weken gel-eden (tusscnen beide regejei-
ringen getroffen werd.
Broodkaarten.
De Minister van Landbouw heeft be
paald, dat voor-de 27ste periode als witte-
broodkaarlein, aanvullingskaarten voor wit
tebrood ein dagbroodkaarten zullen gel
den de in zijn beschikking van 7 Juli
j.l. bedoelde kaarten van verschillende
kleiurem
voor het 105de tijdvak de paars ge
kleurde;
voor het 106de tijdvak de groen ge
kleurde;
voor - het 107de tijdvak de rood ge
kleurde
voor het 108ste tijdvak de zwart ge
kleurde kaar-ten.
Naar de „Telegraaf" verneemt, ligt
het in de bedoeling van den Minister,
de witte broodkaarten te doen voort
duren tot 1 April 1920.
De Minister van Landbouw verklaarde
in een der jongste zittingen der Tweede
Kamer, dat de broodprijs 10 pCt. lager
zal kunnen worden door grooten graatt-
aanvoer uit Zuid-Amerika, en dat, als
mdknood dreigt ten gevolge van te veel
verwerking tot kaas met het oog op de
hooge kaasprijzen, een kaasmaakverbod
niet izal uitbbljjvem.
De legërpredikant in algemeenon dienst
en de hoofdaalmoezenier worden in rang
gelijk gesteld met kolonel.
Pensioenregeling1. 1 i
DEN HAAG. (Officieel.} Ten einde den
druk te verlichten die in het bijzonder het
lagere personeel ondervindt van «floepen
de koningen op het salaris voor eigen,
pensioen heeft de Regeering besloten in
hel bij de Tweede Kamer aanhangige
wetsontwerp, tot verlmoging ya-n maxi
mum pensioenen een zoodanige wijziging
aan te brengen, dlait |het ia de pensioenwet
bepaalde minimum salaris van f 400,
waarop geen korting voor eigen pensi
oen. wordt toegepast, verhoogd wordt tot
f 1200. Het ligt in de bedoeling aan deze
wijziging terugwerkende kracht te verlee-
nen tot 1 Januari 1919.
De Minister van Landbouw heeft inge
trokken de Rijksvoorschriften voor de
Mossel-Controle- Veraetniging, vastgesteld
bij beschikking van 6 N ov. 1917, no 8080,
afd. Nijverheid.
PROVINCIALE STATEN VAN ZEELAND.
Zomerzitting van 11 en 12 Juli.
(Vervolg.)
De openbare vergadering der Staten
heeft ditmaal 2 volle dagen geduurd. Wij
zouden teveel van het geduld onzer le
zers vorderen, wanneer wij alle beraadsla
gingen, zoowel in de afdeelingen als in
de- vergadering zelve in den breede hier
neerschreven; er zou bovendien voor geen
ander nieuws nog plaats over zijn; wij
zuilen alzoo trachten het verhandelde kort
en zakelijk weer te geven.
Reeds meldden wij inons vorig num
mer, dat de heer Vienings, lid der Staten
van Zeeland, Vrijdag j.l. in de openbare
Statenvergadering eene motie indiende
over de vereeniging van Zeeuwsch-Vlaan
deren en Nederland, welke de algemeene
instemming der Staten mocht verwerven.
De motie luidde als volgt:
„De Staten van Zeeland, in Zo-
„mei-zitting 1919 bijeen,
„ge-let op de mededeeling van
„Zijne Excellentie den minister van Bui-
„tenlandsche Zaken, door hem in de ver
gadering van de Tweede Kamer der Sta-
„ten-Genenuil van den 6en Juni 1919 ver
strekt betreffende de behandeling eerier
„herziening van het tractaat van 1839
„tusschen Nederland en België,
„s preken hun vreugde en vol
doening uit over de zekerheid in
„die mededeeling opgesloten, op de blij
kende vereeniging van Zeeuwsch-Vlaan
deren met het overige Nederland,
„en gaan over tot de orde van den
„da.g".
De heer Vienings deed aan die motie
de navolgende rede vooraf gaan:
„Mijnheer de Voorzitter! Het zij mij ver
gund, alvorens de beraadslagingen over
de agenda een aanvang nemen, eene ver
klaring af te leggen, welke mij gewenscht
en opportuun voorkomt.
Den 6en Juni dezer jaars heeft Z.Excell.
Jhr. Mr. Van Karnebeek, minister van Bui-
tenlandsche Zaken, in 's Lands vergader
zaal eene mededeeling gedaan, die in
gansch ons vaderland, maar vooral in het
Zeeuwsch-Vlaamsche gedeelte onzer pro
vincie met groote blijdschap is begroet;
de mededeeling n.l., dat bij de behande
ling der herziening van het tractaat van
1839 door Nederland en België, onder de
auspiciën van de - Geallieerde en Geasj-
socieerd-e Mogendheden, van het standpunt
zal worden uitgegaan, dat geen voorstellen
mogen gedaan worden, welke een over
gang van territoriale -souve.
reiniteit of eene vestiging v a-n
internationale servituten mede
brengen.
Hiermede, Mynheer de Voorz., is een
annexionistisch onweer bezworen, dat uit
het Zuiden dreigend kwam opzetten en
de bevolking van Zeeuwsch-Vlaanderen be
grijpelijkerwijze verontrustte. Het inoge nu
in de verte nog wat blijven doorromme-
len, treffen kan het niet meer. Het heu
gelijk feit ,dat in deze mededeeling van
minister Van Karnebeek ligt opgesloten,
is voor een aanzienlijk deel de vrucht
van de even besliste als correcte hof
ding der Zeeuwsch-Vlaamsche bevolking,
weLke, onder leiding van vooraanstaande
personen van velerlei rang en gezindte,
zoowel in het vorstelijk 's-Gravemhage als
tijdens het bezoek van Hare Majesteit
de Koningin in de eigen landstreek, op
waardige- maar tevens krachtige en on
dubbelzinnige wijze getuigenis aflegde van
Welk weder zeilen we Mekkeer
Verwachting tot den avond van 15 Juji:
Zwakke tot matigen, Noordelijke tot
Westelijken wind, tijdelijke opklaring, later
waarschijnlijk weer regen, iets warmer.
haar onwankelbare trouw aan het Neder -
landsche Staatsverband en het regeerend
Vorstenhuis.
Wij zouden, naar mijne bescheiden mee
ning ,als leden der Provinciale Staten,
ons mandaat niet naar behooreh. vervul
len, zoo wij niet vanuit deze vergadering
een s'tein deden hooien, welke hulde
brengt aan liet nobele gebaar, waarmede
Zeeuwsch-Vlaanderen de annexatie-bewe
ging afwees en welke den weerklank vormt
van den vreugdetoon, dien de mededeeling
van minister Van Karnebeek in onze pro
vincie heeft gewekt. Wij werden de laatste
maanden herhaaldelijk geslingerd tusschen
vrees en hope en aan ons wierd bewaar
heid het eerste woord van ons geweste
lijk devies: „Luctorl", „ik worstel!" Doch
nu mogen wij met alle recht daaraan
toevoegen het tweede woord: „Emergol",
„ik' ontzwem!" Zeeuwsch-Vlaanderen blijft
aan Nederland en Nederland aan
Zeeuwsch-Vlaanderen
Moge deze opnieuw bezegelde vereeni
ging tevens een jarenlange periode inlui
den van vreedzame ontwikkeling, stijgende
welvaart en wassenden voorspoed van
gansch ons Nederlandsche volk, niet het
minst van dat deel, dat ons, Zeeuwen,
zoo na aan het harte ligt en voor welks
belangen wij, als Staten van Zeeland,
willen ijveren met al onze krachten en
naar ons beste vermogen.
Ik eindig met de door mij ontwikkelde
geevoelens, welke naar ik hoop, weer
klank zullen vinden in deze vergadering,
vast te leggen in de navolgende motie,
waaraan ik eenzelfde lot toe wensch als
aan een soortgelijke motie in de ver
gadering der Staten van Limburg ten deel
viel, waar rij met algemeene stemmen
werd aangenomen."
Er was een voorstel van de hee
ren Van de Putte en De Veer
ingediend, strekkende om aan de amb
tenaren en werklieden der provincie een
duurtetoeslag toe te kennen voorzoo ver
het salaris dier ambtenaren zonder de
vergoeding voor huishuur minder dan
f 3Ö00 's jaars bedraagt van f 100 voor
gehuwden en kostwinners en f 50 voor
de ongehuwden.
Dit voorstel was in de afdeelingen nie}
ongunstig ontvangen, ai werd ook van
de zijde van Gedep. Staten aangemerkt,
dat het een uitgave zal vorderen van
f12000 en dat bij zeer zorgelijke provin
ciale financiën. Door verschillende leden
waren amendementen er op ingediend,
waarvan de voornaamste waren: in plaats
van f100 en f50 te lezen: f150 en f 100
en in plaats van minder dan f3000 te
lezentot en met f 3000.
In de openbare vergadering werd door
de voorstellers het woord „duurtetoeslag"
gewijzigd invoorschot op den duurte
toeslag. Verder werd door den heer Lin-
deijer, gesteund door den heer Hensel
het aanbrengen van voormelde amende
menten verdedigd. De heer Fruytier bracht
in het midden, dat sommigen dan meer
zouden krijgen dan met de rijksregeling,
doch de heeren Lindeijer en Perrels ant
woordden, dat de rijksregeling niet blin
delings behoefde gevolgd te worden, ter
wijl de -heer Hensel de juistheid der op
merking van den heer Fruytier bestreed.
Bij de stemming werd het amendement
Lindeijer „tot en met f3000" verworpen
met 21 tegen 18 stemmen, en dat van
f 150 en f 100 verworpen met 26 tegen
13 stemmen. De heer v. d. Putte had
zijn voorstel afhankelijk gemaakt van een
nader te herzienen regeling der jaarwed
den volgens de rijksregeling. De heer Lin
deijer wilde dit uit het voorstel zien ge
licht, doch zijn wensch, in een amende
ment belichaamd, werd verworpen met
21 tegen 18 stemmen. Het voorstel van
de Putte werd daarna zonder h. st. aan
genomen, nadat de heer De Veer het
karakter van het voorstel: „voorloopige
hulp verleanen", had in het licht gesteld-
Verschillende ambtenaren hadden bij re
quest aan de Staten zich beklaagd over
eene niet juiste behandeling in de rege
ling hunner jaarwedden en pensioenen.
Men was het in de afdeelingen vrijwel
l eens er over, dat de klachten niet