Vakorganisatie.
No. 6. Donderdag 16 Januari 1619. Vijftiende Jaargang.
Verschijnt eiken MAANDAe .WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Tusschen Wapenstilstand
en Vrede.
Welk weder zullen wij hebben?
UWE ZEEUWSCHE COURANT
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 1.daarbuiten f 1.26.
Afzonderlijke nummers 6 cent, dubbele bladen 10 cent.
vertentiën worden Ingewacht vóór balt een oor 's namiddags.
Kantoor d. Administratie: Boudewlln de Wlftesfraat A 135* GOES.
Tel. interc.i Directie no. 94. Redactie no. 97;.
Reclameberichtan 80 Gt. p. r. en abonnement speciale prjs.
Advertentiën ran 1O regels 0-26, iedere regel meer IS Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst wordt 2 X berekend.
I,
De Christelijke georganiseerde arbei
ders in, ons tana, met de rtoomsche
werklieden aan de 'spits, hebben zicü
in de l\overnbermaand des vorigen
jaars jegens land en volk bij uitstek
verdienstelijik gemaald, door hun prin
cipieel, kraciituaüig en doelbewust
postvatten tegenover de revolutionaire
dreigementen der rooden.
Zij bepaalden zich fcüter niet bij
dit schoone, maar toch altijd negte
tieve werk, doch sloegen ook kordaat
de hand aan den positieven arbeid
van de verdieping en verbreeding der
organisatie, ooor het versterken der
vakaideelingen. Tót dat doel werden
half December te Rotterdam b.v. op
7 plaatsen propaganbavergadermgeii
belegd, waarin door bekwame spre
kers het nut en de noodzakelijkheid
eener sterke vakorganisatie van werk
lieden zoowei als van patroons, met
klem van. redenen werden aange
toond,1)
'than zijn nut hebben dit jjropa-
gandavuur levendig te houden, door
in dit blad over net gewichtige en
voorname onderwerp: vakorgani-
s a t i e eene beschouwing te leverejn,,
volgens de princiepen en inzichten der
Katholieke sociologie.
Mogen onze Koomsche werklieden in
Zeeland, die al meer ert meer jhefc
nut van het vereenigd-zijn gaan in-
zien, er eenig profijt voor hen zeiven
en voor hun organisatieleven uit trek
ken.
Christelijke, Katholieke vakorganisa
tie beoogt de behartiging der stóf-
felijke en geestelijke belangen van de
vakgenooten.
Dat kan door den eenling niet ge
schieden, het samengaan van de en
kelingen in één© vereeniging is daar
toe beslist n-oodig: „eendracht maakt
macht".
Het beeld, de type van de Katholieke
vakorganisatie vindt men in het gil-
dewezen der middeleeuwen, dat zoo
veel tot veredeling van het ambacht,
tot stoffelijk en geestelijk heil van de
gildebroeders heeft hijgedragen.
In elk opzicht was net gilde eene
vereeniging, „doordrongen van het ge
voel, dat eendracht macht maakt, en
•men vereenigd gemakkelijker het hoofd
kan bieden aan de wisselvalligheden
des levens en die duizenden jnvloe-
den, die zoo licht dén ondergang van
het alleenstaand individu kunnen ten
gevolge hebben."2)
De gilden waakten- ook voor het
bewaren van het juiste evenwicht in
de behartiging der stoffelijke en gees
telijke behoeften van de gddebroedeirs.
Ieder gilde had zijn bepaalde feesten,
die godsdienstig werden ingezet en zijn
eigen patroonheilige, met eigen altaar
in de kerk. -
„Als leden van ééne Kerk, belijders
van éénen godsdienst, opgevoed in de
zelfde begrippen over God als Bron
van alles en in het innig geloof aan
het optreden der heiligen als bemidde
laars tusschen deze wereld en den
troon des Allerhoogstèn, vol vertrou
wen in de kracht van het gemeen
schappelijk gebed, kon 'tniet anders
of op geestelijk gebied moest men zich
innig verbonden gevoelen."3)
't Zou natuurlijk dwaasheid zijn,
onze moderne vakvereenigingen te ma
ken tot eene getrouwe copie der gil
den van weleer, die deels aan verval
van krachten stierven, deels geweld
dadig door de Fransche omwenteling
werden uitgeroeid.
Toch stond hun samenstelling „im
grossen ganzen" ook den paus der
werklieden, Leo XIII, voor oogen, toen
hij tegen de uitbuiting der arbeiders
door het kapitalisme, als vrucht van
heillooze liberaal-economische grond
stellingen, de vereeniging en sa-
menwerking der werkliedein,
bijzonder in vakvereenigingen, als
het middel aanwees in zijn beroem
den zendbrief „Rerum novarum".
Het wezen onzer vakorganisatie ligt
dan ook in het eamenstreven der vak
genooten te bevorderen, tot beharti
ging hunner beroeps en slandsbelan
gen, volgens den geest der H. Kerk.
."spraken wij hiernoven van het doel
der vakorganisatiede behartiging van
de stotieiijke en geestelijke belangen
van de leden, zoo wil'het eerste in
meer uitgebrei'den zin zeggen, dat de
vakorganisatie voornamenjs; er, pp uit
is, de vakgenooten sterk te maken
tot verkrijging of handhaving van stof
felijke voordeeien en van ,üe rechts
positie, waarop; zij volgens de chrisr
lelijke "rechtvaardigheid aanspraak
mogen maken.
Dat alles is, dus het rechtstreek-
sche doel, dat men in een vakver-
eeniging zoekt te bereiken, tertvijl de
verzorging der geestelijk© belan
gen van de vakgenooten als z ij d e-
nngsch doel, dgch piet het eer-
steten nauwste verbonden, is
aan te merken.
Dat de verkrijging of hand
having van stoifetijke vo.otr-
deelen ais het eerste voorname deel
van 't rechtstreeksche doei der vak,
organisatie moet worden beschouwd,
is duidelijk.
Want, evenals men een muziekver-
eeniging vormt, om muziek te maken,
stichtte men opk winkeliers- en par
troonsvereenigingen, pm door geza-
menlijken inkoop ,de stoffelijke be
langen te -hevoorüeélen. Everizop heb
ben de arbeiders hun vakvereenigin
gen ter wille hunner stotieiijke belan
gen. Het spreekt vanzelf, dat zij daar
om hun geestelijke belangen niet uit
het oog mogen verliezen. Doch,
het streven paar stoffelijke voordee
ien, is voor den mensch ook een tre
de van de ladder, die ten hemel leidt
mits hij die stoffelijke voordeeien ge
bruikt naar Gods bestel.
Verkrijging of handhaving
van de rechtspositie is geen
minder voornaam deel van het
rechtstreeksche doel. Immers, de re-
deiooze schepping wordt geleid
door natuurdwang en instinct;
voor den jnensch schiep God de
rechtsorde: rechten en plichten rege
len de menschen in hun onderlinge
verhouding. ;Ook de verschillende
standen zijn door een rechtsorde, 'n
zedelijke hond, aan elkaar gebonden.
Doch de rechten kunnen verkracht,
de plichten miskend worden. Welnu,
de arbeider gaat in vakorganisatie om
dat te voorkomen, of waar 't voor
kwam, te herstellen.
„Waarop zij volgens chris
telijke gerechtigheid pan-
spraak mogen; maken."
Verschil van stand heeft God ge
wild en zal altijd blijven; de kleuren
zijn nu eenmaal niet gelijk in schitte
ring, de bloemen niet gelijk in pracht,
de dieren niet even stérk, de Imenschen
niet gelijk in verstandelijke en licha
melijke vermogens, de organen niet
gelijk in waarde. Zelfs in den.hemel
zijn verschillende woningen en 9 ko
rén van zalige geesten. Ook bij ver
deeling en beheer van stoffelijke goe
deren is aan verschil in deze rnen-
sehelijke samenleving niet te ontko
men.
Ook de natuur eischt het. Immers,
zonder eigendomsrecht, zonder moge
lijkheid om „vooruit" te komen, wat
toch jnsluit anderen achter zich la
ten, zou de voornaamste prikkel tot
arbeiden aan den mensch ontbreken.
Bovendien, God heeft het zoo gere
geld, dat iedere stand doornen en ro
zen vindt op het levenspad. Maar toch
de aarde brengt voor allen voort en
'n zekere mate van stoffelij
ke goederen, voldo ende om
fatsoenlijk te leven, wijst het
recht als mensch iedereen toet
toe.
Waar nu aan de christelijke recht
vaardigheid, zoowel als aan de ei-
schen van het natuurrecht geweld
wordt aangedaan, is de organisa
tie het middel om die goederen
voor zich op te eischen en de vakge
nooten tot opvordering of handhaving
van die eischen sterk te maken.
l) En met schitterend resultaat. Want in
6 k 6 weken werden over het gansche land
ruim 6i/2 duizend nieuwe leden bij de R.-K.
vakbeweging ingeschreven.
s) Brouwer Ancher: De Gilden, blz. 221,
s) t. a. p. blz. 221.
Bij de voorloopige besprekingen der af
gevaardigden van de.groote mogendheden
ter vredesconferentie komen reeds me©-
ningisvorschillen tot uiting.
Een in de laatste dagen vooral op den
voorgrond tredend meeningsverschil be
treft de kwestie van het aanknoopen van
relaties met de bolschewistische regee
ring in Rusland. Voor ©enigen tijd heeft
Engeland het voo-rstel gedaan om een
boodschap te richten tot alle Russische
„regeeringen", ook de bolschewistische,
om tijdens den duur der vredesonderhan
delingen de vijandelijkheden te staken;
de geallieerden zouden dan trachten om
den vrede in Rusland weer te herstel
len en aan -de Russische volkeren den
noodigen steun te doen toekomen.
De Fransche minister van buitenland-
sche zaken heeft namens de Fransche
regeering daarop geantwoord, dat hij met
het voorstel niet accoord kon gaan; in
he.t antwoord werd zelfs krachtig gepleit
voor het steunen met geld en zoo noodig
met militaire hulp van de „eerlijke Rus-
siche elementen" tegen het gevaar van
de roode Legers. „Wij blijven weigeren,
jzoo besloot Pichon's antwoord^ om het bol-
schewistisch régime te erkennen en zul
len het als vijand blijven behandelen".
De vernieuwing van den wapenstilstand.
Daar blijkens het rapport van maar
schalk Foch Duitschland niet aan alle
voorwaarden van den wapenstilstand heeft
voldaan zal van 'n verlenging van den wa
penstilstand slechts sprake kunnen, zijn
wanneer nieuwe voorwaarden aan Duitsch
land gesteld door dit rijk worden aan
vaard-.
Duitschland van zijn kant protesteert
tegen een al te strengel doorvoering van
sommige bepalingen, waardoor de blij
vende verzoening der volkeren wordt on
mogelijk gemaakt.
De besprekingen over de vernieuwing
van den wapenstilstand hebben plaats te
Trier.
Lasae berichten.
De onlusten te Berlijn.
Het resultaat van den strijd in Ber-
lijln was Maandag van dien aard, dat
de voornaamste krantenbureaux door de
regeerïngstroepen op de Spartacus-man
nen heroverd waren, dat het hoofdbureau
van politie en het Wiolffbureau zich weer
in handen van de regeering bevonden en
dat Ledebour gevangen genomen was.
Liebknecht en Roza Luxemburg wor
den ijverig gezocht.
(Zie laatste berichten.)
Gevluchte Spartacusmannen, die zich
verborgen hadden, zijn later uit hun
schuilhoeken teruggekeerd en hebben ge
tracht verschillende voor hen verloren ge-
gane gedeelten der stad te heroveren.
Dat gaf aanleiding tot nieuwe gevech
ten, waarin de regeeringstroepen de over
hand behielden.
De berichten uit de provincie blijven on
rustbarend. Men vreest een algemeene
spoorwegstaking.
Plunderingen te Berlijn.
Over de plunderingen in het oosten
van Berlijn schrijft de „Taglichie Rund
schau": Nadat de Spartacus-maaneri uit
de binnenwijken van Berlijn in hoofd
zaak verdreven zijn, hebben zij zich in
het oosten van Berlijn een steunpunt
uitgekozen, waar zij plunderend door de
straten trekken.
De omtrek van het Silezische station,
waaruit de Sphrtacus-mannen, gelijk be
kend, gejaagd zijn, wordt nu "door hen
onveilig gemaakt en verkeert in het groot
ste gevaar. In de Frankfurterstrasse vie
len Spartacus-mannen dé .particuliere hui
zen 'binnen, waar zij zelfs tot op de
vierde verdieping binnendrongen. Zij plun
derden de woningen.
Het kwam deels tot gevechten met
regeeringstroepen. Ook in het villapark
Griinewald hadden de laatste dagen een
tiental plunderingen door Spartacusman
nen plaats.
Om aan dit gedoe een einde te ma
ken, liet overste Reinhardt 's avonds en
's nachts de straten door vrachtauto's af-
patrouilleeren. Op elke 200 M. afstand
reden vrachtauto's met soldaten.
Op een signaal stonden beide auto's
stil, sprongen de manschappen eruit, zet
ten de straat over de volle breedte af
en fouilleerden alle voorbijgangers. Ver
dachte personen, die geen identiteitsbe
wijs hadden of zij, die zonder verlofs-
bewijs der Kommandantur wapens droe
gen, werden gearresteerd.
Een protest.
De Duitse,lie wapenstilstandscommissie
heeft geprotesteerd tegen de arrestatie
van drie Ruitschers, die in opdracht van
de Duitsche wapenstilstandscommissie
reisden.
E*n boodschap van Wilson.
WASHINGTON, 13 Jan. (Reuter.) Wil
son heeft een boodschap aan het Congres
doen toekomen, waarin hij aandringt op
het toestaan van honderd millioen dol
lars voor verlichting van den hongersnood
in Europa. Hij voegt hieraan toe, dat
het bolsjewisme, dat naar het Westen
doordringt, slechts kan worden tegenge
houden door voedselvoorziening, die de
sleutel is van den geheelen toestand in
Europa ©in tevens de oplossing van het
vredesvraagstuk.
De kutholhkeu In hit Engelscho Lagerhuis.
Naar de „Irish Catholic" meldt Zifi*
de Katholieke belangen in het Nieuwe
Engelsche Lagerhuis nuineratief kwak ver
tegenwoordigd. Het aantal candidaten bij
de verkiezingen in Engeland bedroeg 33,
het aantal gekozenen 12, n.l. 8 coalitie-
unionisten, 1 onafhankelijke unionist, 2
labourmannen en 1 nationalist. Het Ka
tholieke element was in het vorige La
gerhuis veel sterker vertegenwoordigd
door de aanwezigheid der iersche partiji,
terwijl de Sinn Feiners niet van plan
zijn in het parlement te verschijnen'.
(Msbode.)
Polan annexeert Posen.
BRESLAU, 12 Januari P>V.B.\ Naar uit
Posen onder Poolsche oensuur medege
deeld wordt, heeft de opperste Poolsche
volksraad eergisteren de aansluiting van
-Posen bij Polen geproclameerd.
(De volksraad te Breslau verklaart even-
Wel, dat de provincie Posen nog steeds
tol het Duitsche 'rijk behloort.
KASSEL. Op 12 Januari Werd een in
drukwekkende betooging voor de regee
ring Ebert-Scheidemanjn door do inwo
ners en het geheele garnizoen, te zaraem
50.000 menschen, op den F.rtedrichplatzl
gehouden.
Verscheidene sprekers, waaronder d-e
rcgeeringscommissaris dr. Max Schwartz",
noodigden de menigte onder algemeene;
bijvalsbetuigingen uit, de regeering te
steunen en de Spartacistische kuiperijen
met kracht te bestrijden.
MUNSTER, 12 Januari. Uit Essen wordt
gemeld, dat het totaal aantal stakers in
het Roer-gebied circa 36.000 bedraagt. Het
plan der Spartacisten om een algemeene
staking uit te lokken, kan echter als
mislukt beschouwd worden.
Mevrouw Costa, de stichtster van het
Christusmonument op de Cordillera, van
de Andes, bij gelegenheid van het Argen-
tijnseh-Chileensch arbitrageverdrag heeft
president Wilson verzocht den Paus op
de vredesconferentie fa doen vertegen
woordigen.
Da verliezen vau Ooitenrljk Hsngarije.
Be totale verliezen van het Oosten-
rijksch-Hongaarsche leger in den oorlog
worden op 40.000 officieren on 4 milli
oen manschappen berekend. Hel aantal
dooden bedraagt 24.000 officieren en
815.000 manschappen; krijgsgevangenen#
waren rond anderhalf millioen, gewond
■1.679.000 man.
De keizer der Sahara door zijn vrouw
doodgeschoten.
De aan waan lijdende millionnair Jac
ques Lebaudy, die zich jaren geleden
opwierp als „keizer der Sahara", is door
zijn Vrouw doodgeschoten. Zij bevindt
zich onder bewaking, maar verkeert in
een toestand van bezwijming, die haar
verhoor alsnog onmogelijk maakt. Ma
dame Lebaudy loste vijf schoten op haar
man, die alle doel troffen. („De Tijd")
Verwachting tot den avond van 16 Jan.
Matige tot krachtlgen, Zuidelijke tot Weste
lijken wind, betrokken of zwaarbewolkt, met
tijdelijke opklaring. Waarschijnlijk regenbuien.
Weinig verandering van temperatuur.
Waarem Mackensen naar Saloniki werd
overgebracht.
Over de aanleiding tot die overbrenging
van Mackensen naar Saloniki deelt de
Petit Parisden" de volgende bijizonderhe-
d<en mede:
De geïnterneerde veldmaarschalk had
zijn «erewoord gegeven, dat 'hij niet zou
ontvluchten. Den 31en December 1.1. werJ
echter bekend, dat hiji -zijn vlucht voor
bereidde en dat zlijjn bagage reeds op 30
Dec, was verzonden.
Naar men weet, beeft de Entente toen
besloten Mackensran van Saloniki naar
Parijs te laten overbrengen. Inmiddels is
hijl te Temesvkr geïnterneerd.
Karolyi voor lot. pig Hongaarsoh president.
BOEDAPEST, 12 Jan. (K. B.) De na
tionale raad heeft Zaterdagnamiddag een
zitting gehouden en 'eenparig ©en resolu
tie aangenomen, volgens weik© de hoog
ste staatsmacht, zoolang de cón&titu,toe
tende nationale vergadering niet anders
beslist, door een ondier voorzitterschap
van Michael Karolyi staande volksregee-
ripg wordt uitgeoefend. Dit wil zeg ge-
dat de nationale raad wan Hongarije aan
Karolyi den voorloopigen werkkring van
het hoofd van den staat heeft overge
dragen.
De nationale raad bracht Karolyi storm
achtige ovaties.
De Kerstboodschap van deu Paus.
Volgens de Amerikaansche- bladen hm1'
de Kerstboodschap van Z. H. den Paus
aan het Amerikaansche volk als volgt:
Laat ons onzen plicht doen en laat
ons aan de wereld, dfe alleenlijk leeft
voor de weldaad en bat verwerven van
een rechtvaardigen en duurzamen, een
door en door Christelijken vrede, het go-
bed voorhouden, door de engelen bij de
geboorte van den Koning d'ss Vredes ge
zongen: „Glorie aan God in den hoog©
en vrede op aardie aan de menschen
van goeden wil". Benedictus XV.
(Msbode.)
Russische Bohjewifcl uit 'Wre.ien verdrtvea.
WEENEN, 11 Januari. (W.B.) Naar de
„Allgemeine Ztg." verneemt, 'hebben dt
autoriteiten de meest zekere bewijfeen ii
handen, dat 18 van de 22 leden dui
commissie voor de Russische krijgsge
vangenen bolsjewistische agiatators zijn.
Deze. zijn onmiddellijk uitgewezen. Vier
Russische officieren, die eveneens deel
uitmaakten der commissie, doch mot het
bolsjewisme niets te doen hebben, mo
gen te Weenen blijken.
De Duitsche bisschappen tegen het socialisme.
D'e bisschoppen van Keulen, Trier, Mini
ster, Paderborn, Osnahriick e;i Hildes-
heim hebben een gemeenschappelijk her
dcrlijk".schrijven tegen het socialisme ge
publiceerd.
In hot begin wordt gezegd: Dn grooto
ernst dezer uren noopt ons nogmaals een
gemeenschappielijk schrijven tot u te rich
ten. De sociaal-democratie acht bij v..-
huidig© verwarringen het uur gekomen
ook in d© katholieke volkskringen dieper
binnen te dringen. De socialistische aan
werving gaat in het groot en bedreigt
velen in onze bisdommen.
Nog altijd weer ontmoet men de vraag:
Hoe; staat de sociaal-demöcratie tegenover
het Christendom en de Kerk. Daarom moe
ten wij u heden een openhartig en bi.
slissend woord hierover zeggen.
In het schrijven wordt dan gezegd, dat
het Christendom en socialisme als water
en vuur tegenover elkander staan, zooals
ook de bevoegds te woordvoerders van het
socialisme met nnaiuk verklaard hebben.
Verder wordt er op gewezen, dat de
socialistisch© leser met het Christelijk en
katholiek geloof; de scherpste tegenstelling
vormt, daar het socialisme, steunend op
hot atheïsme en materialisme, de katho
lieke zedenleer en het katholiek zedelijk
leven zoekt te verwoesten De staat moet
