ANK
VAN R00
De Groote Oorlog.
\o. 134.
Haarlem^
Dinsdag 12 November 1918. Veertiende Jaargang.
De laliaa liet Huis Hohzollern
St Ksizer en ds Imoopriis aigetreien.
I
f 7.200.000.
3ELD
ANK
JRANTIEN
YPOTHEKEN
i
AT 60, DELFT.
TERDAM,
straat 21b.
ig Deposito's.
ïourant 21/,
f 2.231.496.85
5.427.954.34
3.363.841.61
f 11.023.292.80
7.024.928.90
Mijnt tb HIlHMG JOtHSDIt- tn 111101(111010.
onlccrend en
n sloffeeren
elt zich aan
Middelburg,
i gratis en franco.
De Wapenstilstand.
De revolutie in Duitschland
I
I
te, De Kan Co.)
taut Co.)
4 pCt.
rent*
ifte van Binnenlandache
tsen in Nederland gelden
1
ItTEN:
OPERBERG; Dordrecht:
>T; HansweerdA. CAR]']
enszand E A JANSSEN,
Mr. H. C. J. GROOT Oude
meer (Tholen): J. R. KUI-
ichiedam: C. H. SCHEP-
)T; Vlaardingen A. VER
t
10 dagen opzegging 2 °/0.
3 maanden 3
1 jaar 4
tober 1918
E ZEEUWSCHE COUP
Abonnementsprijs p. 3 maanden veer Gees f li.—daarbuiten f 1.26.
Afzonderlijke nummers 6 cent, dubbele bladen IQ cent.
vertentiën worden ingewacht vóór balf een oor 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Boudewljn de Wlffesfraat A 135® GOES.
Tel. interc.i Directie no. 94. Redactie no. 97.
Reclameberichten 30 Gt. p. r. Bjj abonnement speciale prjjs.
Advertentiën van Hl régfcls 10.Z6, iedere regel meer 16 Cl.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst wordt 2 X berekend.
—ra
Bismarck's trotsche schepping: het Duit
sche keizerrijk, onder de hegemonie van
Pruisen en met Pruisen's koning alsheer-
scher, is niet meer. Werd in 1870 de val
van het tweede Fransche keizerrijk in
geluid door den val van de sterke ves
ting Sedan, thans valt de inname dier-
zelfde vesting door de Amerikanen samen
met den val van het trotsche keizershuis
Hohenzollern. \V i 1 h e m, Imperator, Rex,
Wilhelm, „keizer en koning", zóó luidde
ue stereotiepe onderteekening der „aller
hoogste" keizerlijke besluiten, welke' deze
drager der Duitsche keizerskroon gedu
rende 30 jaren uitvaardigde in het trot
sche bewustzijn zijner autocratische macht-
Ln thans... zonder troon, zonder kroen,
zonder rijksbestier, heengezonden door den
oppermachtigen wil des volks 1 Mocht hij
tot 't laatste oogenblik gehoopt hebben door
een democratischen ommezwaai zijn nood
lot te kunnen bezweren zijn jongste
boodschap aan den kanselier, Prins Max
van Baden, was democratisch getint
toen hem beteekend werd, dat niet alleen
de socialistische partij zijn aftreden eisch-
te, maar ook de machtige Centrumsfractio
in zijn aanblijven een gevaar voor het
land zag, begreep hij, dat hem niets
anders overbleef dan heen te gaan, hij
en zijn zoon, de kroonprins.
Deze laatste erger dan impopulair,
zooals men dezer dagen aan „De Tijd"
schreef is de booze demon geweest
van zijn eigen vader, die met al de zelf
bewustheid van zijn keizerlijken rang en
met al de hooghartigheid en al lipt auto
cratische en absolute in zijn optreden,
toch den ernstigen wil heeft gehad zijn
land en volk in de banen des vredes te
leiden en daarnaar ook ernstig heeft ge-
stieefd, zooals o. a. door de socialistische
„Vorwarts" bij het uitbreken van dezen
oorlog onomwonden werd erkend- Maar
tegen den heilloozen invloed zijner mili-
tairistische omgeving, allereerst dien van
zijn eigen oudsten zoon, den man van
den „frischen fröhlichen Krieg", bleek hij
niet bestand. Om zich daaraan met gema
len greep te ontworstelen, ontbraken hem
de noodige zielskracht en energie, liet hij
zich integendeel door zijn aangeboren
wankelmoedigheid in eene richting drijven,
waarin hij feitelijk niet gedreven wilde
worden.
„Het is stellig waar" zoo schreef
men dezer dagen uit Berlijn aan de N-
Rott. Crt. „dat liij, vooral in de eerste
maanden, sterk onder den oorlog is ge
bukt gegaan. De mannen, die hij ervoor
verantwoordelijk stelde, hadden voor goed
zijn gunst verloren. Intusschen slingerden
voor- en tegenspoed hem tusschen hoop
en de uiterste melancholie- De rampen,
die hij om zich heen zag, trok hij zich
tijden lang in hevige mate aan- Eenige
malen moet hij daarom reeds neiging heb
ben vertoond om af te treden in de
meening, dat dan het Duitsche volk ge
makkelijker zou worden bevrijd van den
buitenlandschen druk. In hoever deze
plannen ernstige vormen hebben aangeno
men, weet ik niet- Maar zeker is, daf
zijn naaste omgeving hem telkens weer
dergelijke gedachten uit het hoofd wist
te praten. Ook nu weer.
Was de keizer vroeger de alieenheer-
schende persoon in Duitschland geweest,
op den duur wist Ludendorff die macht
naar zich toe te trekken. Maar de fouten,
die.hij beging, kwamen op rekening van
den monarch. Deze had zich de macht
met zoo uit handen mogen laten nemen:
stellig zou dan menig onheil voorkomen
zijn. Daarbij scheen de keizer niet eens
bijzonder op Ludendorff gesteld. Maar hé»
ijzeren karakter van den man, die niet tot
onderdanigheid geboren was, bleek hem
te sterk. Onder verantwoordelijkheid van
keizer Wilhelm heeft Ludendorff een ge
waagd spel gespeeld; hij heeft alles op
h-n gezet en verloren. Daarop is
,'1 heengegaan, en de keizer blijft met
de gevolgen zitten.
De teleurstelling van het volk eischf
j .zo.e 'Ie oude uitlatingen van
n keizer, waarovar men zich zoo vaak
ergerd heeft, duiken weer levendig op
e herinnering. Dan wordt de keizer
Lu 1 memgL-' de verpersoonlijking van
„n J?e,stTr' bul- men, de schuld voor het
i,,,.:. toeschrijft. Wij gaan dagen van
,e spanning tegemoet, „schicksal-
schwere" dagen, zooals Bethmann zou ge
zegd hebben."
Inmiddels heeft „das Schicksal", het
noodlot, zich voltrokken en vonden Virgi-
luis' verzen over Troje's ondergang bij
Wilhelm hun toepassing:
„Venit summa dies et ineluctahile fa
tum
Gekomen is de kritieke dag en het
onafwendbare noodlot over het Hohenzol-
lernsche Huis!
„Fuit Ilium et ingens gloria Teucrorum".
De machtige keizerdynastie en al zijn
glorie hebben opgehouden te bestaan!
Nog meer dan de val van czaar Niko-
laas en het Huis der Romanofs, zal de
ineenstorting van de Hohenzollern's een
geweldigen indruk maken in gansch de
beschaafde wereld. Wie, gespeend van hef
onwaardige gevoel van leedvermaak, iets
gevoelt van het tragische, dat er ligt
in dit stukgeslagen keizorsbestaan, in dit
verbrijzeld vorstenleven, staat ontzet en
verstomd en in stede van met steenen
te werpen naar dezen gevallen monarch,
die, hoe schuldig wellicht, toch te be
klagen is, herhaalt hij bij zichzelven de
treffende woorden, die eenmaal door
Frankrijk's grootsten kanselredenaar wer
den gesproken aan het graf eener weleer
machtige, maar van haar kroon en scep
ter beroofde koningin
„Hij, die in de heêmlen heerscht,
van Wien alle vorstengezag zijn oor
sprong neemt, aan Wien alleen de glo
rie, de majesteit en de onafhankelijk
heid toebehooren, is ook de Eenige,
die er zich op beroemt, de koningen
de wet te stellen en hun, wanneer
het Hem behaagt, ontzettende en ge
wichtige lessen te geven.
Hetzij Hij tronen sticht, hetzij Hij
die omverwerpt, hetzij Hij van Zijn
macht -den vorsten mede deelt, hetzij
Hij die voor Zichzelf terugneemt en
hun niets overlaat dan hun zwakheid,
steeds leert Hij hen hunne plichten op
eene verhevene wijze, Hem waardig.
Want door hun van Zijn macht mede
te deelen, beveelt Hij hen daarvan ge
bruik te maken, gelijk Hij zelf het doet:
tot het heil der wereld; en door Zijn
macht terug te nemen, doet Hij hen
zien, dat al hun majesteit maar geleend
is en dat, al zitten zij ook op een
troon, zij daarom niet minder onder
Zijne hand en oppergezag berusten. Zóó
dan onderricht Hij de vorsten, niet
slechts met woorden en redeneeringen,
maar ook met feiten en voorbeelden.
„En nu, luistert, gij Koningen, laat u
onderrichten, gij die over de wereld, de
vierschaar meent te spannen-" (Ps. 2.)
Bossuet, bisschop van Meaux, hield 10
November 1609 eene beroemd geworden
lijkrede op Henriette Maria, koningin van
Engeland, dochter van koning Hendrik IV
van Frankrijk, weduwe van Karei I van
Enge and, in Frankrijk overleden, waarheen
zij na den moord op haar gemaal gevlucht
Men seinde ons hedenmorgen
BERLIJN (officieel). Uittreksel der
wapenstilstandsvoorwaardenonmiddel"
lijke ontruiming van België, Frankrijk
en Elzas Lotharingen. Zullen moeten wor
den afgestaanduizend kanonnen, dertig
duizend mitrailleurs, drieduizend mijn-
werpers, tweeduizend vliegtuigen, ont
ruiming van den linker Rijnoever, Mainz,
Coblenz en Keulen worden door den
vijand bezet. Uit het linker Rijnoever-
gebied mag niets weggevoerd worden.
Afstaan van vijfduizend locomotieven,
honderdvijftigduizend wagons, tiendui
zend auto's. Afstand van de verdragen
Brest-Litowsk, Boekarest en van de kolo
niën in Afrika. Teruggave van het ver
mogen der Belgische Bank en van het
Russische tn Roemeensclie goud. Uit
levering van honderd duikbooten, acht
lichte kruisers, zes dreadnoughts, met
vrije doorvaart door het Kattegat. De
blokkade blijft bestaan. De wapenstil
stand duurt dertig dagen.
DE WAPENSTILSTANDS-VOORWAARDEN
AANGENOMEN.
Men seinde ons hedenmiddag:
FRANKFURT. (V.D.) De wapenstilstands
voorwaarden zijn onvoorwaardelijk aange
nomen. De Duitsche regeering gelastta offi
cieel de stopzetting der vijandelijkheden
over het gshtele front vanaf heden(Maan-
dagjmorgen II uur 55 minuten.
Men seinde ons Zaterdag:
BERLIJN, 9 Nov. Do Koizer en
de Kroonprins zijn olficiöel alge.
treden.
(Wilhelm Friedrich Victor Albonjwerd
in Januari 1859 te Berlijn geboren als
zoon van keizer Friedrich III ea keizerin
Victoria. In 1888 volgde hij zijn vader
op als keizer van Duitschland en koning
van Pruisen, en noodzaakte Bismarck in
1890 hem zijn ontslag aan te bieden.
Op militair, economisch en artistiek ge
bied trachtte hij zijn rijk den voorrang
boven alle andere mogendheden te bezer-
gen en streefde naar een overheerschen-
de positie van Duitschland in de wereld.
Hij trachtte langen tijd dat alles langs
vredehevenden weg tot stand te brengen,
doch werd door zijn militairistische om
geving in den oorlog gesleept met het
bekende noodlottige gevolg. Uit zijn hu
welijk met Augusta Victoria werden 6
zoons en een dochtA, prinses Victoria
Louise, geboren De kroonprins Wilhelm
werd in 1882 geboren, 's Keizers broeder,
prins Heinrieh van Pruisen, is uit Kiel
ontvlucht Zijn zuster Sophia werd ko
ningin van Griekenland. Red.)
De republiek Beleren. -
BERLIJN, 9 November. (W.B.) De
„Vorwarts" verneemt uit München:
De nieuwe regeering der republiek is
als volgt samengesteld:
Presidentschap en buitenlandsehe za
ken: Kurt Eisner; eeredieiist: Hoffman
(Kaiserlauteren); militaire zaken: Ross-
haupter; binnenlandsche zaken: Auer;
verkeer: Frauendrofer; justitie: Timm;
financiën: professor Jalïe; sociale aange
legenheden: Uuterleitner.
Het bureau van het parlement bestaat
uit Schraid (München), Roedert van den
boerenbond en professor Quidde (volks
partij). Er is een proclamatie uitgevaar
digd, waarin gezegd wordt dat de dy
nastie Wittelsbach is afgezet.
Do hertog van Brunswijk treedt af.
BERLIJN, 9 Nov. Naar uit Brunswijk
wordt gemeld hebben de hertog van
Brunswijk en zjjn opvolger afstand gedaan
van den troon.
De koning van Wurtemberg afgetreden.
FRANKFORT, 9 Nov. In goed inge
lichte kringen loopt het gerucht, dat de
koning van Wurtemberg is afgetreden
De opperbevelhebber van Berlijn.
BERLIJN, 9 Nov. De opperbevel
hebber vaa de Marken, generaal-overste
von Linsingen, heeft zijn ontslaggenomen.
grijpt steeds meer en meer em zich
heen. Bremen, Lubeck, Kiel en llamburg
zijn in handen der revolutionairen, even
als Keulen, Dusseldorf, Duisburg en
Essen. Ook te Emmerik zijn de rt volu-
tionairen baas. Zaterdagnacht is een
extratrein met vluchtende Hollandsche
arbeiders gearriveerd. Nog 15 treinen
zonden volgen die in het geheel 20 000
Hollanders werkzaam aan de Krupp-
fabrieken naar ons laad zou terugbrengen.
Krupp heeft tegen 28 November zijn
arbeiders ontslagen. De grensposten bij
Aken zijn ingetrokken Reeds kwamen
Russische en Fransche gevangenen vrije
lijk over de grens. Aken is in de macht
der revolutionairen, gelijk
Berlijn
waar, zooals men ons Zaterdagavond
seinde, de revolutie een enbloedige over
winning behaalde. De officieren zijn ge
vlucht. In de stad heerschen volkomen
rust en orde. Van het gebouw van de
Vorwiirts wapperen roode vlaggen. Er
heerscht groote vreugde en geestdrift.
De socialist E b e r t is tot rijkskanselier
benoemd.
Men seint ons nader hedenmorgen:
BerlijnHevige gevechten hebben plaats
bij het paleis. De mitrailleurs zijn in actie.
Gemeld wordt, dat Prins Heinrieh uit
Kiel is ontvlucht in een auto, die een
roode vlag voerde. De prins had een
rooden band om den arm. Onderweg ont
moette hg een auto met matrozen, aan
wie hij zeide, dat de gebeurtenissen der
laatste 48 uuf hun duur te staan zouden
komen. Twee matrozen verzochten op
de treeplank mee te mogen rijden, docii
een hunner werd door het voik doodge
schoten. Door andere matrozen werd een
salvo op de auto afgegeven, maar of nog
iemand geraakt is, is niet bekend.
HAMBURG, 9 Nov. Het geheele bur
gerlijke leven staat onder invloed van
een onzekeron toestand 's Avonds vroeg
moeten de straten geheel leeg zijn; naar
buiten mag ia d# huizen geen licht bran
den. De stedelgke verkeersmiddelen
worden leeds vroeg stopgezet, evenals
de telefoondienst Hierdoor zijn vele
zaken tot sluiten gedwongen en het ge
zellige leven stokt geheel. De hotels
sluiten reeds in den namiddagin de
theaters wordt in het geheel niet meer
gespeeld, en de bladen kunnen hun och
tenduitgaven niet drukken.
Op de werven en in alle oorlogsin
dustrieën ligt nog steeds alle arbeid stil.
Op de effectenbeurs heerscht geen ver
keer.
Het standbeeld vau den keizer bespot.
Ook te Keulen, het laatste bolwerk
van het keizerdom, de eenige stad, die
den le «enden keizer een standbeeld
wijdde, gist het. Men „ontcerde" hier
het standbeeld des keizers Men zette
't beeld des nachts een lioogen hoed op
en gaf het een parapluie met hengel in
de hand. Dj keizer stond in den regen,
om neg wat te angen, maar hij ving
niets! Zijn rug was volgesmeerd netbë-
dort en jam. (De Tijd.)
Onlustei aan het front?
HAMBURG, 9 Nov. Do correspondent
van het „Hamb. Fremdenblad" meldt:
Zooeven verneem ik, dat Von Hinze,
zooals uit het Duitsche hoofdkwartier
gemeld wordt, te Berlijn aangekomen is.
Hij bericht: „Achter het Fransche
front zijn ongeveer dezelfde toestanden
als in Duitschland. Het schijnt ook, dat
de soldaten aan het front reeds aan
beide zijden, dus aan Fransche en Duit
sche zijde, het instellen van den wapen
stilstand in handen genomen hebben.
Als bevestigd wordt, dat ook in het
Fransche leger de m icht reeds in handen
der soldatenraden is overgegaan, zullen
de voorwaarden van Clemenceau en Foch
in het geheel niet meer worden overhan
digd. De wapenstilstand zou geheel van
zelf intreden. („Msb.")
(De voorwaarden zijn intusschen wel
overhandigd en bekend gewordenRed.)
De strijd in België.
De Duitschers vernielden de wegen en
en werken ten Oosten van Zeeuwsch-
Vlaanderen, in het land van Waas, wat
als een voorbode van de ontruiming der
streek beoosten het kanaal Eede—Ter-
neuzen en het terugtrekken op Antwer
pen kan worden beschouwd.
De Duitschers hebben bij Belgisch Clinge
den spoorweg naar St. Nikolaas opge
blazen. Stukken rails vlogen op Neder-
landsch gebied.
Het Belgisch communiqué meldt, dat
de Duitschers over het kanaal Gent-Ter-
nenzen tusschen de Hollandsche grens
en Selzaete zijn teruggeworpen.
Vrijdagmorgen is de actie weer in
hevigheid toegenomen. Het geschut
davert weer en zooeven trok een groote
Entente-luchtvloot over Selzaete, hevig
door afweergeschut der Duitschers be
schoten. Geen der vliegers werd echter
geraakt. Algemeen wordt hier binnenkort
een hevige strijd verwacht. De Belgen
zijn druk bezig zich in gevechtsstelling
te plaatsen, en af en toe blijkt het, dat
nu de Belgen zich pogen in te schieten.
Zoo juist lieten de Duitschers weer
een of ander gebouw in de lucht vliegen.
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 12 Nov.
Matige, aan de kust tijdelijke, wellicht
krachtige Westelijke tot Zuidelijke wind;
betrekken tot zwaarbewolkt; wellicht nog
eenige regen. Weinig verandering van tem
peratuur.
Een zware knal en een groote rookzuil
duidden de plaats aan. Ook de Duit
schers zelf schijnen de zaak ernstig in
te zien en beginnen vlak naden vlieger-
verkenningstocht in alle haast weer
groote aantallen vluchtelingen doir Duit
sche soldaten over onze grens te tran
sporteeren. De vluchtelingen deelden
mede in allerijl uit hun woning te zijn
gehaald.
Ontroerende tooneeltjes vallen voor,
wanneer enkele echter willen blijven om
hun have te beschermen (De Tijd)
0e strijd in Frankrijk.
LONDEN, 8 Nov. (Reuter.) Het eerste
Amerikaansche leger zet het offensief
voort.
Oostelijk van de Maas bezetten wij Lon-
devantdun en de hoogten, die Brandeville
beheerschen (Brandeville ligt 3 KM.
ten Oosten van Avanmonti, de hoeve
Sillien-Fontaine en Zuidoostelijk daarvan
de oude linie. Eenige divisies nemen
op dit oogenblik de hoogten in ten
Zuiden en Zuidoosten van .Sédan en de
buitenwijken op den westelijken Maas
oever.
In Woevre zijn wij de vijandelijke
linies binnengedrongen en hebben wij
50 gevangenen gemaakt
Sinds 1 Nov. maakten wij meer dan
250 kanonnen buit, meer dan 20.000
machinegeweren, meer dan 5000 geweren
75 loopgraafmortieren, verscheidene hon
derdduizenden patronen en veel ander
materiaal
Het gele gevaar.
Volgens een bericht in de „Information"
heeft een groot Japansch syndicaat con
cessie aangevraagd voor de ontginning
van drie ijzermijnen in den staat Minas
Geraes in Brazilië. Het syndicaat wil
bovendien een spoorweg aanleggen, om
de ertsgroeven met het staatsspoorweg-
net te verbinden.
Zoo wordt de oorlogswinst der sluwe
Japanners belegd.
De Fransche socialisten en de vrede.
De Fransche socialistische pers begint
met kracht aan te dringen op de bijeeu-
roeping eener internationale socialisten
conferentie en de wenschelijkheid van
invloed der arbeiders op de toekomstige
vredesonderhandelingen. In het seine-
departement zijn de socialisten voor
nemens groote propagandavergaderingf n
te houden en een campagne te onder
nemen tegen de chauvinisten.
De Russische belsjewiki's en de Oekraïne.
Naar het Oek«-ainisch bureau in
Zwitserland verneemt, zijn groote massa's
Russische bolsjewikische troepen aan
de Oekrainische grens samengetrokken,
welke op meer dan een u illoen man
worden geschat. Daar zij groot gebrek
aan levensmiddelen hebben, maken zij
zich gereed de Oekraine binnen te vallen,
teneinde zich daar van voorraden te
voorzien. De Oekraine toch bezit nog
belangrijke hoeveelheden granen van
allerlei soort, benevens groote voorraden
linker, meel en vleesch. Ook wil men
zich meester maken van de uitgestrekte
landbouwterreinen, die voor het volgend
jaar een ruimen oogst beloven
Te Havre is de vierde jaarherdenkingvan
den slag aan den Yser in tegenwoordig
heid van een ontzaglijke menigte ge
vierd. Minister Carton de Wiart heeft
een groote redevoering uitgesproken. Op
het stadhuis te Havre is een tentoon
stelling georganiseerd van fotografieën,
die betrekking hebben op den slag aan
de Yser. Ze heeft groot succes. De Mo-
niteur Pelge stelt een herinnering-
medaiTe to ir de strijders van den Y-er
in. Deze zal ook ter hand gesteld wcni n
aan de familie van den aan de Yse ge
sneuvelden.
