kPELLE
AAR.
ank
De Groote Oorlog.
Zaterdag 5 October 1918. Veertiende Jaargang.
No. 118.
SD
ber 1918
pelle No. 5.
Voorstraat 60
int.
sposito.
Spaarkas.
sasso-Tarief.
ienst voor
ithouders.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
UIT ZEELAND.
nergens liffng van
raai.
aan te vragen No. 37.
in Zeeland:
P. v. Host.
A. Caró.
J. M. Joosen.
E. A. Janssen.
Mr. H. C. J. Groot.
J. R. Kuijpers.
A. D. de Waal.
J. L. Buissing.
ing
:e R. K. Meisjes,
Verschijnt eiken MAKNOAG-JfQENSBAG- en VRI1BAGAV0ND.
Welk weder zullen wij hebben?
f 15 of 15 dagen gevor-
ipen van drie; honderd
Ch. P. Pauwels zonder
wegen tegen P. D. de N.
f50 of 50 dagen gevor-
werd gevorderd tegen
.t Terneuzen, die 5 K.G.
rkocht voor f3 per pond
cent.
r van kolen zonder be
lt V. te Terneuzen, D. v.
en J. M. K. te Sas
if 25 dagen gevorderd,
lie zaken 8 October.
■J—u-J
otaris PILAAR zal Woens-
I October 1918, 's namid-
uur, aan de herberg „de
n Te.t", aas den grintweg
Volphaartsdijk, wegens op-
der zaak, tegen contante
itrkoepen/
rt met toebehooren, Tafels,
i, Spiegels, Lampen, Kas-
(erbergtafel met Schrage*
iken, Spekstander, kopere*
Glas- en Aardewerk, enz.
!et R. K. Weeshui* te
gen kunnen
sneden 17 jaren, geplaatst
i, ter opleiding in het huis-
tegen gunstige conditiën,
renseht taalonderricht gratis,
matiën bij de Eerw. Moeder
/r^~
DME ZEEUHSCHE CNNI
Abonnementsprijs p. 3 maanden veer Goes f 1.daarbuiten f 1.25.
Afzonderlijke nummers 6 eent, dnbbele bladen 19 cent.
Advertenfcëa werden ingewacht vóér btlf een nar 's namiddags.
Kantoor w. d. Administratie: Boudewljn de Wiffesfraaf A 135s GOES.
Tel. inters.! Bicegfc© no. 94. Redactie no. 97.
Reclameberiehten 30 St. p. r. Bij abonnement speeialq prjjs.
Adverteatifln van l-~G regels 1026, iedere regel meer 18 ft.
Eeneettde advertentie S. X geplaatst weidt g X
Lonse Berichten.
De strijd in tiet Weeten.
BERLIJN (off.) Wij hebben in den
nacht van 1 op 2 October Armentières
en Lens ontruimd.
Met dit bericht bekent het Duitsche
hoofdkwartier het loslaten der enorm
versterkte groepstellingen met La Bassée
als centrum, waartegen tot nog toe te
vergeefs de geallieerden hun aanvallen
richtten. Red.
De evergave van Bulgarije.
LONDEN, 2 October, Het Servisch
communiqué van 30 September meldt:
De Servische troepen trokken Kumaeovo
binnen. De Bulgaren keerden naar Bul
garije terug.
Bulgarije tegen Turkije?
LONDEN, 1 Oct. (Reuter). Wij verne
men, dat gedurende de besprekingen over
den wapenstilstand Bulgarije zich niet
ongeneigd toonde Turkije aan te vallen.
Daar Bulgarije ten gevolge van het
sluiten van den wapenstilstand niet
langer een oorlogvoerende mogendheid
is, zou het slechts een eventneele mili
taire actie kunnen veeren in samenwer
king met en onder leiding van de bond-
genooten.
K
De houding van Turkije.
LONDSN, 3 Oct. De „Daily News"
verneemt uit Zurich:
Turkije heeft aan Duitscliland mede
gedeeld besloten te zijn een vredes-voor-
stel aan ds geallieerden te doen.
In zijn antwoerd gaf Duitschland aan
Turkejje de vtrzskering dat bet plan was
Bulgarije militair te bezetten.
Be stemming bij de Centralen.
ZÜRICH, 1 Oct. (V. D.) De „Neue Freie
Presse" verneemt, dat te Boedapest de
opening van de beurs een uur uitgesteld
moest worden tengevolge van de paniek.
De financiers beraadslaagden en kwamen
overeen een minimum koers vast te stellen.
Opstand in Montenegre?
LONDEN, 1 Oet. (Reuter). De bladen
berichten, dat yolgens een uit Genève
ontvangen telegram in Montenegro een
opstand is uitgebroken, die den terug
tocht van het O.-H. leger, dat grondge
bied in Albanië en Montenegro bezet
houdt, dreigt af te snijden.
Luchtaanvallen op Dultso hland.
Uit Zwitserland wordt aan de „Tijd" ge"
schreven
De aanvallen op Duitsche steden door
Entente-vliegers gaan geregeld voort en
schokken het moreel der bevolking, wier
toestand reeds gedrukt is tengevolge
van den omkeer op de oorlegstooneelen.
Veoral Wiesbaden wordt geregeld be-
stookt.
De Nederlandsche gezant bij het Pause
lijk Hef, jhr. van Nispeu tot Sleveaaer,
heeft op zijn terugreis door Duitscliland
zulk een bemmenaanval medegemaakt,
welke hem noodzaakte, eenigen tijd zijn
toevlucht te zoeken in den kelder van
het hotel, waar hij was afgestapt.
Roemenië tegen de Centralen.
Naar de „Evening Standard" uit Roe-
meensche bron verneemt, is het zeer
waarschijnlijk, dat het Reemeensche leger
weder aan den oorlog zal deelnemen. De
in de vredesvoorwaarden goëischte de
mobilisatie is slechts gedeeltelijk uitge
voerd. De Roemeensche regeering be
schikt in Moldavië, dat niet door Duitsch
land bezet, is ever acht intacte divisies
met artillerie.
Verder wordt nog bericht dat de Roe-
meensche staatslieden hunne geschillen
hebben opgeschert, om eendracht één
politiek front te vormen.
De val van Damascus, 7000 gevangenen.
LONDEN, 2 Oct. (Reuter). Off. Troepen
van de Australische bereden divisie zijn
in den nacht van 29 op 30 dept. Damas
cus binnengerukt. Den volgenden ochtend
om zes uur werd de stad bezet deor
Britsche troepen en door een gedeelte
van het Arabische leger van koning Hus
sein.
Br werden naeer dan 7000 krijgsgevan
genen gemaakt.
Generaal Franchet d'Esperay,
opperbevelhebber der geallieerden in
Macedonië, is begiftigd met de Oorlogs-
medalje
Poincaré aan koning Poter.
PARIJS, 3 Oct (Havas.) President
Poincaré heeft aan den koning van Ser
vië een telegram van symphathie en ge-
lukwensch gezonden naar aanleiding van
Servië's bevrijding.
Een Bulgaarsehe troonrede.
De minister president Malineff heeft
30 Ssptember namens den koning
een troonrede voorgelezen bij de opening
van do national* vergadering, waarin
werd betoogd dat de plicht jegens het
vaderland het staken der vijandelijkheden
gebood.
DEN HAAG, 2 Oct.' (C. Uit het
Belgische hooldkwarier wordt bericht
Een hardnekkige strijd werd geleverd
bezuiden Handzame. Wij namenHazewind
op twee K.M. ten Noordoosten van Sta-
den en Gemeenhof, op 2 K.M. ten Noord
oosten van Oost-Nieuwkerke, eu het
gehucht de Ruytor, op 2 K.M. voor Rous-
selaere, waar wij dezen nacht de vlammen
van een groeten brand ontwaarden.
0e pslitteke toestand In Dultsehland.
BERLIJN. (V.D.) Woensdagmiddag had
in het paleis van den rijkskanselier ouder
voorzitterschap van den Keizer een be
raadslaging plaats, waaraan de Rijkskan
selier Ven Hertling, Hindenburg, Prins
Max van Baden, viee-kanselier Ven Bayer,
de vice-president van hetstaatsminisierie
Freidberg en vele anderen deelnamen.
Prins Max van Baden rijkskanselier.
BERLIJN, 2 Oct. (W B.) Wij vernemen
uit de meest betrouwbare bron, dat prins
Max van Baden benoemd is tot rijkskan
selier en dat van Payer de functie van
vice-kanselier blijft behouden.
NB. Prins Maximiliaan v. Baden is den
lOen Juli 1867 geboren en gehuwd met
Maria Louise, hertogin van Brunswijk
Liinenberg, uit welk ia 1900 gesloten
huwelijk twee kinderen voortsproten,
prinses Maria en prins Berthold. Prins
Max is een neef van Frederik II den
regeerenden groothertog, en, daar deze
kinderloos is, zjjn troonopvolger. Hg is
president van de Eerste Kamer en gaf in
die hoedanigheid meermalen blijken van
bekwaamheid in moeilijke kwesties.
De candidaat der meerderheidspartijen
in den rijksdag is hg niet. Hij is nog
niet de echte parlemsntkanselier dien
Duitschland thans behoeft.
Uit Rusland.
KOPENHAGEN. (V. D.) Via Helsiag.
fors wordt gemeld dat te Bojansk een
aans.ag is gepleegd op Trotsky, hij kreeg
een schotwond in den schouder, doch
is niet levensgevaarlijk gewond.
Spoorwegongeluk.
Op de lijn Malmö-Stockholm overkwam
Dinsdag jl. aan een trein een zelfde
ongeluk als hier te lande bij Weesp een
dijk bezweek. Van 24 wagens vielen er
21 om, die deels, versplinterden, deels
in brand vlogen. Het aantal dooden is
aanzienlijk grooter dan te Weesp, nl.
300. De trein bevatte 1000 passagiers
waaronder 50 schoolkinderen.
De Katholieke Kamtrclob.
In de vergadering der katholieke ka-
merclub van Dinsdag is het bestuur ge
constitueerd als volgt:
Mgr. dr. ff. A. Nolens, presidentmr.
M. J. C. M. Kolkman, vice-president;
M. C. E. Bengaerts, eerste secretaris;
A. H. A. Arts, tweede secretarismr.
dr. D. A. P. N. Kooien penningmeester.
Tweede Kamer.
.Dinsdag hebben elf sprekers het woord
gevoerd. Veoral roerden zich de socia-
listen van verschillende kleur, waaronder
Troelstra en Wijnkoop. De heeren wilden
een antwoord op de Troonrede, niet uit
beleefdheid voor de Koningin, neen, want
die is volgens de* Bolsjewiek Wijnkoop
„de drijfkracht der zwartste reactie" Zg
wilden dat om te praten ever allerlei
zaken (waarbij tocli bij de begreoting
gepraat zal worden) opdat „het volk"
wete dat hun afgevaardigden in de Kamer
praten. 01' zij handelen scliynt er minder
ep aan te komen. Het eind der welspre
kendheid was, dat de secialistische voor
stellen tot beantweording der Troonrede
werden verworpen met 67 tegen 27
stemmen (voor alle de socialisten plus
de heer v. d. Laar).
Toe* gooiden do heeren het over een
andere* boegen vroegen verlof voor inter
pellatie aan: Troeistra over de binnen-
iandsehe politiek pelitiok en het militaire
vraagstuk, Schaper over de levensmid-
delenvoorzienmg en Wijnkoop over... de
behandelingen der Russische vluchte
lingen. Het kan goed werden.
Daarna ging de Kamer voor een week
uiteen.
De onderhandelingen
met Duitschland zijn hervat. Woensdag
vergaderde de Hollandsch Duitsche com
missie weer.
Duitsche vliegers.
T* IJmuiden zijn aangebracht twee
Duitsche vliegers, die hulpeloos op de
Noordzee ronddreven.
Het zeeprantsoen.
Naar „Het Volk" verneemt, zal vanaf
8 Oct. ook voor kindereu beneden het
jaar het gewone rentsoen zeep nl. 2
ons per maand worden gedistribueerd.
Mengelberg in gevaar.
Wij vernemen uit betrouwbare bron,
schrijft het Hand., dat de vorige week
de concertzaal in de Kaiserstrasse te
Frankfort a. d. Main doer een bom werd
getroffen en geheel is vernield de kolder
incluis. Als treffende bijzonderheid werd
ons in dat verband meegedeeld, dat de
heer Mengelberg juist een dag te veren
met het Frankforter orkest in het gebouw
bad gerepeteerd en dat hem de kelder
ruimte als schuilplaats bij een eventu-
eelen bommenaanval werd aangewezen.
Gemeentelijke Centrale Keuken te Goes.
Menu van 712 October 1918:
MaandagGroentensoep met vleesch,
versche groenten, 10 gram boter.
Dinsdag: Aardappels met kroten |en
vleesch, 10 gram boter.
Woensdag: Iiaché met aardappels,' 10
gram boter.
DonderdagBruineboonensoep met
vleesch, 10 gram boter.
VrijdagAardappels met roodekool feu
vleesch, 10 gram boter.
Zaterdag: Aardappels met pieen, ajuin
en vleesch, vrij.
Wegens tijdsomstandigheden verande-
ring menu voorbehouden.
Distributie:
Va,n, 511 October 1918 is verkrijg
baar
Op bon 15: Aardappelen 3 K.G.
Op bon 16: Havermout 1 ons.
Op bon 17Suiker 21/2 ons.
Op bon 18: Chocolade 1 stuk.
Op bon 19: Aardappelen 2. K.G.
Op bon 20: Raas (voor zoover voor
handen) 1 ons.
Bon 14: Kaas-, blijft ook deze 'yveiek
geldig. 1
Op bon 21Huish.- of toiletzeep1, 1 stuk
voor gezinnen van 1 en 2 personen; 2
stukken voor gezinnen van 3 tot en met 5
personen4 stukken voor groo-tere ge
zinnen.
De zeep is bij de volgende winkeliers
verkrijgbaar
M. Ossewaarde, Wed. J. B. Huijsse,
Wed. B. Janse en Zn., E. Verbeem, C.
Maartense, Firma Wed. A. M. Cense, F.
Weststrate, C. Karelse, J. Corstanje 'Az.,
Wed. A. Barends, J. H. Slabbekoorn, J.
Droogers, J. Pik, J. A. Blanker, Gez.
Barbier.
De R. K. Volksbond voor Goes e*
omstreken vergadert Zondag a. s. om
half zes in het „Slot Oostende". Aan
de orde is de verkiezing van een voor
zitter, de verkiezing vau een afgevaardigde
naar het arbeiderscongres te Amsterdam
op 14 Oct., en verschillende mededeelin-
gen. Ten slotte rondvraag en sluiting.
Bij het rooien van eon haag op
Nieuw Goes word in de* grond een
bom gevonden, vermoedelijk door den
nog steeds onbekenden vlieger in den
beruchte* nacht van 22 December 1917
geworpen. Soldaten, gestatieneerd bij den
waterteren, hebben den bom uitgegraven
en naar Middelburg vervoerd.
Verschillende onzer stadgenoeten
beweren Donderdagavond tusschen zes
en negen uur in de lucht een lichtend
gevaarte te hebben waargenomen, dat
deed deuken aan een Zeppelin. Even na
negenen stonden oa. in de Lange forst-
straat verschillende personen zuidwaarts
te staren, waar zij het verschijnsel waar
namen. Anderen zagen het verschijnsel
in den vorm van een vurigen waaier,
die naar benede* viel. In de Poel was
gisterenavond laat aan den gezichteinder
het gewone bedrijf waar te nemen van
lichtkogels, weerkaatsingen van het ge
schutvuur in de lucht, enz. Omstreeks
12 uur zag men een grooten gloeienden
bol uit de lucht naar beneden vallen,
waarschijnlijk een in brand geschoten
vliegtuig, dat naar beneden stortte.
Zondagsrust Apothekers.
Zonder 6 Ocober as. is de apotheek van
den heer v. d. Hoek geopend. De beido
overige blijven dan gesloten.
De lokalen, die in het Gasthuis, 'n
de verdieping aan de straat, voor de vak
school voor meisjes zijn gereed gemaakL
voldoen zeer goed aan hunne voorloopige
bestemming. Dat waarin wasch- en strijk"
onderricht wordt gegeven, heeft een
steenen vloer en een grooten gootsteen-
bak van kunstgraniet om het vuile water
uit te gieten dat ia een verzamelgoot in
den hoek der zaal wordt opgenomen en
zoo naar buiten gaat. Ook is een flinke
schoorsteen aanwezig heel aardig met
tegels bemetseld. Een kast tegen den
muur bevat al wat voor het wassehen
noodig is. Wordt er gestreken, dan ko
men er ettelijke gemakkelijke uit- en
inveuwbare houten strijktafels te staan
met houten tabouretten, die in de Am
bachtsschool alhier zijn vervaardigd en
die hooger en lager gesteld kunnen wor
den, naarmate van de grootte der leer-
lingen. Op die wijze krijgen zij èn door
de wasch- èn door de strijklessen vol
ledig onderricht in het behandelen van
alle soorten van lijfgoed, Woensdag wa
ren op de tafels modellen vau door de
leerlingen gestreken goed ter bezichti
ging gelegd, benevens teekeningen.
Teekenen neemt een groote plaats in
op het leerprogram der vakschool. Om de
leerlingen zoo ver te brengen dat zg,
wanneer zij later een meoi costuum zion,
zij het uit het geheugen getrouw kunnen
nateekenen, krijgen zij les in het geheu-
genteekenen. Eenige voorbeelden van
een uit het geheugen geteekenie school-
tasch nadat die eerst eenigen tijd als
model was opgehangen en toen wegge
nomen gaven blijk van de vorderingen
der leerlingen in dit vak Ook sluit zich
dat teekeuonderwijs aan bij de plant
kunde voer de kennis van het styleeren
van bloemen, bladeren enz. Cahiers met
fraaie bladsorteeringen door de de leer
lingen zeiven gerangschikt lagen eveneens
ter bezichtiging.
Aan de andere zijde der gang, waar
het waschlokaal ligt, is de keuken, waar
de kooklessen worden gegeven voor de
meisjes der vakschool, voor dames en
dienstboden. De ingrediënten voor het
te bereiden voedsel neemt men mede;
voor het aanschouwelijk onderwijs wordt
een kleine voorraad levensmiddelen sinds
maanden op de rantsoenen uitgespaard,
in een achter dekeuken gelegen provisie
kamer een oud proveniershuisje be
waard
Daarnaast is de directricekamer, even
eens een oud proveniershuisje In de
keuken, een mooi vierkant vertrek,
loopt langs den eenen wand bij de
vensters een ruime aanrechtbank van
kunstgraniet met gootsteeuen en kranen.
Een flink gasfornuis, .geschenk der gas-
Verwaohtlng tot den avond van 5 Oct.:
Zwakke tot matigen, Zuidelijke tot Zuld-
Westeljjken wind. Meest zwaarbewolkte lucht,
aanvankelijk weinig ef geen regen, later meer
kans op regen. Weinig verandering van
temperatuur.
fabriek, staat aan de andere zijde.
Borden en paanenrekken, tafels en
tabouretten zijn in flink aantal voor
handen. De tafels holeben een boven
blad met houtgraniet bedekt voor het
daaropzetten van vaatwerken enz. en
een paar palm lager een onderblad waarop
de leerlingen bij het theorotisch keuken-
onderricht hun boeken en schriften kun
nen neerleggen. In de tafels zgn laden,
die elk het noedige keukengereedschap
bevatten met een inventarielijstje. Na
afloop van de kooklessen moeten de
leerlingen alles netjes afwasschen en op
ruimen eu de gebruikte voorwerpen in
de lade* terugleggen, waarna de direc
trice controleert ef alles met het inven
tarislijstje klopt. Tijdens het officieelft
bezoek, Woensdag j.l., waren een 4-tal
meisjes in de keuken bezig aan het be
reiden van een eenvoudig menu: maca-
ronisoep, savoye kooien, havermoutkoek-
jes, van welk laatste gebak de bezoekers
en bezoeksters een proefje ontvingen.
Allen waren het er over eens dat het
voortreffelijk smaakte. Een bergplaats
en een open ruimte waar vroeger
een huisje stond dat onbewoonbaar was
verklaard, vlak naast het gasthuis
met een kolenhok en fietsrek en een
uitgangpoortje voltooien het lokaliteiten
complex, waarin het door ons beschreven
gedeelte der vakschool voor meisjes voor-
loopig zeer goed is ondergebracht. Wij
twijfelen niet of het daar gegeven on
derwijs zal onder de voortreffelijke lei
ding van de directrice mej. Simmerman,
de beste vruchten afwerpen.
De collecte voor de blinden te
Wolphese, alhier gehouden 2 en 3 Oct.
1918, bracht f41.65 op.
Donderdagavond 8 uur vergaderde
de afdeeling Goes van de „Hanze" in
het „Slot Oostende".
Na goedkeuring dor notulen en voor
lezing der ingekomen stukken wordt het
nieuwe lid, dhr. A. Verbeem, geïnstalleeid.
Naar aanleiding van een ingekomen
schrijven wordt alsdan tot patroon-heilige
der afdeeling gekozen de Z. Caspar Barse.
In de vacature van voorzitter wordt
voorzien door de keuze van den heer
W. Koevoets, die het voorzitterschap
aanvaardt.
Alsnu deelde de geestelijke adviseur
mede, wat het doel en het streven van
de S. A. N. T. O. S. is, waarna dhr.
Koevoets verslag uitbracht over de werk
zaamheden van de crisiscommissie.
Verder werd nog besloten de contri
butie te verlioogen tot f 2.per lid per
halfjaar, ingaande Februari 1919.
Nadat nog eenige mededeelingen wer
den gedaan en er verder niets meer
aan de orde was werd de vergadering
gesloten.
In de heden gehouden algemeene
vergadering van aandeelhouders in de
:N.V. Waterleiding Mij. „Zuid-Beveland"
werd tot lid van den Raad van Beheer
benoemd de heer A. v. d. Poest Cle
ment te Nisse, ter vervulling van de
vacature ontstaan door bet overlijden van
den heer J. G. P. Timans "te 's Hee-
renhoek.
Overeenkomstig de voorstellen van dien
Raad van Beheer wierd besloten tot aan
koop van 4 H.A. grond, grenzende aan
de terreinen der Maatschappij te Ossen-
drecht.
-In het logement van Brusket,
voorheen wed. Faas, vermiste men Don
derdagmorgen een kussens oop, bhjkbaa»
meegenomen door twee z'werve.s, die daar
gelogeerd hadden. De politie, met 't ge
val in kennis gesteld, achterhaald© do
verdachten en hield hen aan te 'sHeer
Hc-ndrikskinderen, vanwaar zij1 ten po-
litiebureele alhier gebracht den diefstal
bekenden. Van het geval i» prooes-veie-
baal opgemaakt. (Z.)
