Gevaar
dijslroop
De Groote Oorlog.
No. 105.
Donderdag 5 September 1918. Veertiende Jaargang.
gen gezindtetevsn.
BINNENLAND.
antche griep
-A
best» Boerderij,
DERIJ TE KOOP.
Verschijnt Éen MAAKOAGJtfQENSDAG- en VRIJDA6AVQHQ.
De strijd in het Westan.
$1 Augustus 1918.
Haver 121.— a
f 21.— a 1 Zo-
I—Rogge f25.—
nen fa f
a f Kookerw-
Kroon erwten f 32.
100 K.G. Aardappe-
70 KG. Karwij f
Ajuin f 0.a f 0.—
12 a 14 per 100 stuks,
per halve KG
Handelsinstellingen
2 Amsterdam
7022 Noord.
uden Pluimveeveiling
101 stuks pluimvee.
'—f5.10, Jonge hanen
terdam,. 2, jjeptember.
tvoer 31 vette runde-
1 vaafs, 74 schapen,
eprijs cloor de regee-
omen.
750 steen Groningsch,
1 steen geel, prijs f8
t vaal 'onverkocht.
oesten, verkoudheid,
jn nu de
heerscht, mag niet
schat worden. Voor
zoo mogelijk besmet-
ioor intijds Uw hoest
tstoken keel te gene-
net de veelgeprezen
i rooden babd nie'
handtekening
AKKER, Rotterd.
BESTUUR der Waterkeq-
den Calamiteuzen peldep
roept sollicitanten op voor
kking van
f 120# met 2 jaarlijksche
ngen van f 100 tot een maxi-
n f 1600 met vrije woning,
tanten beneden 35 jaar, ge-
hnne stukken in te zenden
September a s. bij voor-
stuur. t
rtlCHEL, Secr.-Ontvanger.
KKER, Voorzitter. J
VAN AKEN'* Purgeer-
dzulverende Pillen. De
die het bloed zuiveren en
en. Zij maken zich meester
en slijmen, alle slechte
die de oorzaak zijn van
eten; ze zijn hot zekerste
iddel tegen Influenza,
ngen niet de minste stoor-
eg, werken zacht en zonder
eischen geen bgzonderen
en zijn het beste en goed-
remedie om altijd de ge-
te bewaren. At wie ze
is gelukkig zulbéen voor-
purgeer- en bloedzuiverend
evonden te hebben.
i par doos 60 oant.
depót voor Holland: N.V.
SCHULTE 4 Co Middelburg.
otaris PILAAR zal
dag 4 September 1918,
ïiddags te één uur te 's Heer
irke, aan 't Ende Wege, ten
ran M. VERMEULE, tegen
la bataling,
ERKOOPEN:
veeren Bed met toebe-
Tafels, Stoelen, 2 Kachels
Ded als nieuw), Stander,
Pannen, Glas- en Aarde-
nz.
TE KOOP
HA., gunstig gelegen in
irabant. -Grootendeels be-
uit Bouwland, met twea
Woonhuizen. Direct te
den. Br. letter B 50, bureau
ourant,
Attoanementsprgs p. 3 maanden voor Goes f 1.—, daarbuiten 11-25.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 eeot.
Advertentihn worden ingewacht vóór (Httf een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: Boude wijn de Wlltestraaf A 135s GOES.
lal. inters.: Directie no. 94. Redactie so. 9.7.
fkaclamebocichten 30 Gt. p. r. abonaemect gpeoale pejjs.
AdvertantiSn van 1—6 regels f 0.76, iedere regel meer 16 Ot
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst wordt 2 X berekend.
*m* Een Bisschoppelijk woord.
Op hét einde van den zevenden Haar
lemschen Katholiekendag, te Alkmaar
den 2den September jl. met groet succes
gehouden, sprak de opperherder van het
Üaarlemsche bisdom, mgr. Callier, als
volgt de vergaderden toe
„Mijue geliefden, wij zijn weer in
Alkmaar terug, vanwaar wij zijn uitge
gaan. Met recht is gewezen op den groe
ten stoot, welke vanuit Alkmaar is ge
geven om de Katholiekendagen in het
Diocees te vestigen. Ik constateer met
vreugde, dat van die Katholiekendagen
veel succes is uitgegaan, er is een kooger
Katholiek leven overgebloeid. Ik ver
trouw dus met allen grond en reden, dat
ook van dezen dag even groote vrucht
te wachten is in de toekomst.
Voor mgu gevoel heb ik den indruk
gekregen, dat wc ondanks het vele, dat
er in den laatsten tijd is gedaan om de
maatschappij wai rechter te zetten en
het katholiek leven te doen bleeieD, van
ons mannen de krachten zijn te kart ge
schoten. Ik hoop, dat u dit zult beschou
wen als een hulpkreet van ons: helpt
onsl wij hebben u zoo noodig. (Daverend
applaus.)
Ik dank u voor dit applaus en hoop,
dat de vrouwen hebben medegedaan als
antwoord op onzen hulpkreet. Ik hoop
de hulp te krijgen van de tegenwoordige
moeders, want de toekomstige moeders
zulleu moeten zijn zooals de tegenwoor
dige zich toonen.
Ik ben bevreesd.
Wij leveu in de eeuw van het Kind
en in sommige gezinnen heerscht liet
kind inderdaad. Dat mag niet. Als er
gens de vrouw mag regeeren, dan is het
in het gezin en ik hoop, dat zjj de
gehoorzaamheid zal leeren aan haar
kinderen. „Niemand", zegt Thomas van
KempeD, „is veilig aan het hootd, als hij
niet geleerd heeft gaarne onderdanig te
zijn."' 'tls de hoofdtaak der vrouw het
kind te leeren zich te onderwerpen aan
haar leiding.
Een brave, godsdienstige moeder zal
door haar nptreden den zoon eerbied
voor de vrouw leeren. Zoo zal gekweekt
worden ware mannehadel. De dochter
zal leeren zich zedig te gedragen en haar
eer hoog te houden.
De moeder is de geroepene, om haar
zonen mannenadel en den dochters vrou
weneer te leeren. Laat dit woord een
over heel het Bisdom gehoorde en met
liefde aanvaarde kreet zgn Help ons
een heilig geslacht te winnen, dan zul
len niet alleen heilige mannen, maar ook
heilige vrouwen worden gekweekt".
Nieuwe eucoessen der geallieerden.
De Engelschen hebben Maaudag op
een van de meest oritieke punten voor
het Deutsche front tusschen de Scarpe
en de Aisne den hardaekkigen tegen
stand van de Duitsche troepen gebroken
en hebben er, zooals het Duitsche avond
cemmuniqué erkent, „terrein gewonnen.'1
Met hun aanval hebben de Engelschen
over een flinke breedte de oude Hinden
burg-linie ten Zuiden van de Scarpe
overschreden en zgn tot een diepte vaii
ongeveer 4 kilometer vooruitgerukt.
Cagnicourt werd veroverd.
Volgens niet-officieele berichten zouden
de Engelschen nog verder gevorderd zijn
en zouden zij met hun motor mitrailleuses
doorgedrongen zrjn tot aan het Canal du
Nord, 8 kilometer ten Oosten van de
Hindenburg-linie.
Ook meer Zuidelijk, op het front ten
Oosten van Bapaume, waar de Duitschers
met groote kracht zich tegen een verder
opdringen van de Engelschen verzet
hebben, is door de Engelschen terrein
gewonnen. Om. werd ook het taai-ver
dedigde Le Transloy door de Engelschen
veroverd.
Belangrijke vorderingen hebben de
Fransehen Maandag met hun druk op
den rechtervleugel niet weten te bereiken,
maar langzaam brokkelen zy toch de
Duitsche stellingen aan de Ailette en
tusschen deze rivier en de Aisne verder
af. Het Franscbe avond communiqué
meldt o m., dat de Franschen Leuilly
ten Zuiden van de Ailette en Terny-Soruy
genomen hebben.
Kolonel Rousset, de militaire mede
werker van de Petit Parisien'heeft een
onderhoud gehad met maarschalk Focb.
Deze verklaarde, dat naar zgn meeuing
de Duitschers, zich dekkende door achter
hoedegevechten, wederom zouden tracli
ten hun oude Hiudenbuighnie in te
nemen. Foch verwacht hevige Duitsche
tegenaanvallen, maar acht ook een tegen
offensief van Duitsche zijde zeer wel
mogelijk.
Volgens nadere berichten van heden
morgen uit Londen zijn bjj de operaties
ten Zuiden van de Scarpe 10 duizend
Duiischers gevangen genomen. Vooral
de CauadaezeB onderscheidden zieh door
stuimige dapperheid, vooral bjj de be
storming der linie Drocourt-Cjuéani, welke
door de Duitschers met al de vindingen
der moaerne techniek was versterkt.
Naar verluidt, hebben de Duitschers
een nieuwe grendelhnie aangelegd. Deze
loopt van Brébières over Woeuvres en
bereikt de Hindenburg-linie in de nabij
heid van Grainaourt. Zij is echter lang
zoo sterk niet als de Wodau-linie en ligt,
te dicht bij Kamergk en Deuai om ge
makkelijk te zgn voor de Duitschers.
Lens is door de Duitschers ontruimd.
Het verlies van Péronne is voor hen
een gevoelige slag.
BERLIJN, 3 September. Het avond-
commumqué meldt:
Tusschen de Scarpe en de Somme een
rustige dag.
De gisternacht hier ingeleide bewegin
gen zijn methodisch voltrokken.
Aan weerszgden van Noyon werden
partieel e aanvallen der Franschen afge
slagen.
T usschen de Ailette en de Aisne hebben
zich in den avond nieuwe gerechten
ontwikkeld.
Lont Berichten.
De toestand In Dultsohiand.
Het lid van den Amsterdamschen ge
meentenraad, de heer J. N. Hendrix,
heeft aan het „Hbld." een en ander me
degedeeld over den toestand in Duitsch-
ianU, voor zoover hij dien door eigen
ervaringen en door vele gesprekken te
Leipzig kon nagaan.
De indruk, dien de heer Hendrix van
den geest in Duitschland had gekregen
was, dat men er hard verlangt naar het
einde en dat men wel overtuigd is, dat
het streven der Al-Duitschers net einde
tegenhoudt. Men is zeer bereid tot een
eervoüen vrede.
Daartegenover had hij ook den indruk
gekregen, dat het nog lang zal duren
eer Duitschland uitgeput is. Er is een
soort gelatenheid en berusting, doch het
is nog lang met zoover, dat men het
opgeett. Men ziet, dat het volk onder
voed is, maar van hongersnood is geen
quaes tie.
De tegenslag aan het Westfrent heeft
ontegenzeggelgk indruk gemaakt. Op
merkelijk vond de heer Hendrix het, dat
men zich nog steeds voorstelt, dat de
hulp der Amerikanen niet veel te be-
teekenen heeft.
Al worden tal van functies door vrou
wen bekleed, toch ziet men ook nog
veei jonge mannen.
De toestand is zoo, dat men nu juist
niet voor zyn genoegen in Duitschland
verblijlt. Daarom had de heer- Hendrix
afgezien van zijn aanvankelijk voorne
men om ook nog andere steden dan
Leipzig te bezoeken.
Von Hertling.
De Duitsche rijkskanselier heeft zgn
75en verjaardag gevierd. Hg is gebleken
een rijkbegaalde, welmeenenete maar
niet zeer sterke staatsman te zgn. JLn
„De Tijd" wordt de volgende schets van
hem gegeven.
Wat menschelijke bekwaamheid en
voorzichtige taktiek vermegeu, heelt hij
geboden, om de hydra van verschrikkin
gen te keeren welke een legiuen van
duizenden muilen naar bet Duitsche Rijk
houdt opengesperd, Maar ook Von Hert
ling is een mensch en heeft zijn mensche-
lijkheid verraden in den s.erken invloed,
die het keizerlijke en generaalsmiiieu
op hem heeft uitgeoefend. Zoo verre
gaand vredelievend als de Oostenrjjksche
politiek is de zijne nipt gegaan, eenyke
erkenningen van Duitsche misslagen
bleven uit, de uitingen van den Keizer
en Von Hindenburg over denDuitschen
vrede, die door het Duitsche zwaard
zouden warden gebraeht, gingen onge
hinderd verder, eu zelfs het aan Aelgië
gepleegde onrecht gaf bem niet de
gepaste sympathieën in den mond, om
de verloren aanvoeling met de ziel der
vijandige volken terug te vinden.
De „Bayrisehe Kuner" herinnert er
aan dat het Duitsche vredesaanbod van
12 Dec 1916 voor een groot deel hei
werk was van Von Hertling.
Door bemiddeling van Z. H. den Paus
zrjn, naar de „Croix" van 17 Augustus
meldt, 1000 Servische kinderen, die tot
dusverre in het kamp van Branau (Bo-
hemen) verbleven, naar Zwitserland over
gebracht.
Volgens een Weensch bericht, heeft
Z. H. de Paus dé Itahaansche regeering
verzacht Weenen niet door Itahaansche
vliegers te doen aanvallen. Daartegenover
moet de Oosfenrijksche regeerrug zich
verplichten Rome te sparen.
Een Paoifistisehs meeting uiteengejaagd.
LONDEN, 1 Sept. (Reuter). Eeu paci
fistische bijeenkomst te Plumstead, een
voorstad van Londen, wérd heden door
een verontwaardigde menigte met geweld
uiteengejaagd. Vele personen werden
gekwetst. Kamsay Macdonald werd door
een steen aan het oor getroffen.
Spanje en de dulkbootoorlog.
MADRID, 1 Sept. Minister Dato heeft
gisterenavond aan het Kabinet de mede-
deeling gedaan, dat het Spaansche stoom
schip „Ataz Mendi", hetwelk steenkool
van Engeland naar SpaDje overbracht,
getorpedeerd is.
Dato telegrafeerde om nadere bijzon
derheden, na ontvangst waarvan hg bevel
zal geven tot confiscatie van een Duiisch
schip van gelijke tonnenmaat, zooals
besloten werd in den ministerraad van
20 Augustus.
De cholera In België.
Naar de Msb. verneemt, heerscht in
België, voornamelijk in de streek tusschen
Leuven en Diest een besmettelg ke ziekte,
die veel overeenkomst heeft met Azia
tische cholera. Duitsche artsen zijuuaar
de plaatsen gezonden teneinde een on
derzoek in te stellen naar den aard der
ziekte, die gepaard gaat met een hevige
diarrhee.
In Tongeren zijn twee gevallen en te
Vroeuhoven (Moutenaken) eén geval
voorgekomen met doodeiijken afloop.
Waai nu m verband met de deporta
ties in België zoovelen over de grens
naar Nederland komen, zou het wel
gewenscht zgn, dat de grensbewaking
van Nederlaiidsche zijde verscherpt werd.
Uit Rusland.
De aanslag op Lenin.
BERLIJN, 1 Sept. (V.D.) Uit Moskou
wordt bericilt, dat de toestand van Lenin
aanzienlijk verbeterd is, zoodat volgens
verklaring van zgn geneesheeren levens
gevaar is buitengesloten. Het zal echter
geruitnen tijd duren, voor hg geheel
hersteld is.
Naar de „Vossische Zeitung" uitMoskou
verneemt, heeft het volkscommissariaat
bekend gemaakt, dat 5UU0 suciaal-revo-
lutionaireu ter dood veroordeeld zijn.
Het vonnis zal echter slechts voltrokken
Worden, wanneer de sociaal-revolutio
naire partjj eeu nieuwen staatsgreep tegen
de Sowjet-regeering zal ondernemen.
Alle naar het Kremiin, den zetel der
regeering, voerende straten, alsmede de
voornaamste verkeerswegen der stad,
zijn door militairen afgezet. De inwoners
blijven uit vrees voor onlusten in hunne
huizen. De stad ziet er als uitgestorven uit.
In Siberië maken de geallieerde troe
pen, blgkens berichten uit Peking en
Tokio, nieuwe vorderingen, die echter
bij de uitgebreidheid van het gebied
moeilijk te overzien zijn.
MOSKOU, 1 September. (W. B.) Vol
gens de Peterbnigsche „Prawda" hebben
Zondagavond in verband met he t onder
zoek inzake den aanslag «p Uritzky te
Petersburg talrijke huiszoekingen plaat*
gehad. Zoo e.a ook in het huis van het
huis van het Engelsche gezantschap
Hierbg werden schoten gewisseld; een
lid der commissie van onderzoek werd
gewond, twee commissarissen zijn gewond
en een Eugelschman, wiens identiteit
nog niet vastgesteld is, werd gedood.
In het gezantschap werden arrestaties
uitgevoerd en de gebeuwen lijn door
de roede garde bezet. Wapens alsmede
papieren rnet belangrijken inhoud wer
den inbeslag genomen.
D* Kabinetscrisis.
Over den kabinetsformateur Ch. Ruys
de JSeerenbrouck scluijti de Haagscbe
briefschrijver van „De Xgd"
De heer Ruys is, zonder ostentatie,
katholiek in merg en been, van het
hoofd tot de zolen Hg is dit uit volle
overtuiging met zijn hart en met zijn
verstand. Alles zal hij liever doen, dan
aan iets mede te Werken, dat hij met
zgn katholieke overtuiging niet ia vol
komen overeenstemming kan brengen.
Als katholiek is hrj echter een volks
man, een democraat, diep overtuigd als
hij is, dat hij, welke zgn plaats zg in
de maatschappij, voor God niet meer is
dan elk ander mensch. H. M. de Koningin
had dan ook moeilijk iemand aan het
bewind kunnen roepen, meer van zijn
verantwoordelijkheid doordrongen dan
hij, meer zich bewust dan hg, dat hij
niet zich zeiven heeft te zoeken, maar
het algemeen belang. Het is dat verant
woordelijkheidsgevoel, dat hem onge
twijfeld de opdracht in beraad heeft
doen nemen. Hg is niet de man, om een
program of een ministerie onder zgn
verantwoordelijkheid over te nemen zon
der meer. Indien hg een kabinet-Kuys
de Beerenbrouck vormt, zal het een
kabinet-Ruys de Beerenbrouck moeten
zijn. Er is daarmede natuurlijk niet uit
gesloten, dat het uit dezelfde personen
zal zijn samengesteld als bijv. een kabinet-
Nolens, een kabinet-Cohju of een kabinet-
Van Nispen, maar alleen, dat dit dan
zóó zal zgn, omdat hg voor zieh per
soonlijk de samenstelling de juiste en
de beste vindt. De goede kijk, dien hij
op personen heeft, doet in dezen wel
het beste hopen.
Uver de andere vermoedelijke minis
ter» schrijft „De Ijjd"
De heer ar. Z. J. A. Trip, die ge
noemd wordt voor de porteteuiile van
Financiën, fungeerde tot dusverre als
Thesaurier-Generaal bjj Finauciën als
hoedanig hjj de opvolger was van ar.
A. van Ggiide heer A. A. H. W. Köuig,
Hoofdingenieur-Directeur vau deu Rijks
Waterstaat in Limburg, wurdt Miuister
vau Waterstaat, de heer Van Geen,
Minister van het nieuw te scheppen
departement vau Ündervvgs, Kunsten eu
Wetenschappen; Jhr. G. A. A. Altiug
von Geusau, genoemd als toekomstig
houder der portefeuille van defen»ie, is
de tegenwoordige Directeur-Generaal van
Fosterjjen en Telegrafie.
De „Limburger Koerier" schrijft
Mocbt jhr. mr. (Jh Ruys de Beeren-
brouek de Koninklijke opdracht tot vor
ming van een ministerie aannemen
en wij gelooven, dat daarop veel uit
zicht en ook groote kans van slagen
bestaat dan zal ook aan een van links
gekoesterd verlangen voldoening worden
geschonken.
Een sterk ministerie
Een kabinet-Ruys zeu een sterk mi
nisterie zijndaarvoor staat ons de per
soon van zgn (ev.) leider borg. De Lim-
burgsche Commissaris is een man van
voorzichtig beleid maar met een energie,
die door de meest welwillende vormen
en hoffelijkheid wel gedekt maar met
verdrongen Wordt.
Is het verantwoordelijkheidsbesef in
jhr. Ruys zeer sterk ontwikkeld, vrees
is een gevoel, dat niet in ziju karakter
ligt.
Ook onder dit opzicht zou een aan
vaarding van de hem opgedragen taak
alzoo ook buiten den kring zrjuer naaste
en wijderstaande geestverwanten waar-
deeruig vinden.
De opdracht tot Kabinetsformatie aan
,den heer Ruys de Beerenbrouck, mag,
Welk weder zullen wij hebben?
Verwaohting tot den avond van 5 Sept.:
Zwakke tot matigen, Zuidelijke tot Weste
lijken wind, zwaarbewolkt tot betrokken,
waarschijnlijk regenbuien, zelfde temperatuur.
zegt „Het Vaderland", als het laatste
en naar men verwachten mag, zeer korte
bedrijf der crisis worden beschouwd.
ludien er captie van anti revolution-
naire zijde geweest is tegen een Kabinet
met een Katholieken Minister-President,
is die dus ter wille van hoogere be
langen prjjs gegeven, wat voor ons reden
vau verheugenis is. Het ging thans om
niets minder dan het behoud van onze
constitutioneele instellingen.
Met den heer Ruys is thans mijnheer
X. voor den dag gekomen, en men mag
nu verwachten, dat binnen een paar
etmalen de namen van de nieuwe be-
wmstiieden bekend zullen zgn, de man
nen, die in dezen tijd de moeilijke taak
ep zich nemen, om in overleg met de
Kroon, Nederland door de branding te
helpen. Dan zal de tijd gekomen zijn,
om over de keuze daarvan een enkel
woord te zeggendat men in den for
mateur iemand heeft van groote be
kwaamheid en verantwoordelijkheids
gevoel, zal door allen, die hem in de
Kamer hebben leeren kennen, worden
beaamd.
Nader wordt gemeld, dat de namen
der ministers defiuitief in de 2e helft
dezer week zullen worden gepubliceerd.
Bommen op Sluis.
(Officieel.) Het Ministerie van Buiten-
landsche Zaken deelt het navolgende
mede:
ln den nacht van 15 op 16 Augu.-tus
j.l. te ongeveer 11 uur 30 munutèn n.m,
werden door een vliegtuig twee bommen
geworpen nabij Sluis.
Een onderzoek der bomscherven toon
de aan dat de bommen vku Bntsclie
herkomst waren.
Hr JV.s. gezant te Londen heeft op
dracht ontvangen bij de Britsche regee
ring ernstig te protesteeren tegen deze
nieuwe schending van Nederlandsch
gebied.
De prijs der rogge. ,r 1
De minister van Landbouw heeft aan
de burgemeesters medegedeeld dat zijn
circulaire betreffende rogge van 15 Oc
tober 1917 ten aanzien van de prijzen
moet worden gewgzigd, in verbaud met
dén hoogereu prijs, welke ingevolge zijn
beschikking vau 11 Augustus j 1. aan de
landbouwers voor rogge word betaald.
Dientengevolge is de inkoopprijs van
rogge bedoeld in art 3 der Discributie-
wet 1916 door den Minister gesteld op
f 28.59 per 100 K.G.
Het verschil van dezen prijs en den
prijs van f 10.50, voor welken de rogge
evenals vroeger aan de bakker» geleverd
dient te worden, zijnde f 18 per 100
K.Gzal voor 1/10 door de gemeenten
en voor 9/10 door het Rijk moeten wor
den bijgepast
De maximum inkoopprijs van rogge
meel, bedoeld in art. 3 voornoemd, is
gesteld op f 29.25 per 100 K.G.
Maximumprijs distributie-aardappelen.
De Minister van Landbouw, Ng verheid
en Handel heeft, gezien zijne beschikking
van 6 October 1917, no. 20370c. afd. C.Z.,
bureau Landbouw houdende vaststelling
van maximumprijzen, ingevolge artt. 2
ea 8 der Distributiewet 1916, gelijk deze
sindsdien werd gewgzigdmet 2 .-septem
ber vastgesteld de volgende maximum
prijzen voor comsumptie-aardappelen
A. Maximumprijzen, vastgesteld inge
volge art. 2 der Distributiewet 1916
Zand en veenaardappelen 5'/j ct., klei-
aardappelen 9'/j cent per K.g.
B. Maximumprijzen, vastgesteld inge
volge art. 8, 3e 'lid der Distributiewet
1916groothaudelprijszand- en veen-
aardappelen f 3.55, kleiaardappelen f 7.60
per 100 K.g.tusschenhandelprgs zand
en veenaardappelen f4, kleiaardappelen
f 8.10 per 100 K.g.kleiubandelprijs
zaud- en veenaardappelen 5'/2 ct., klei
aardappelen 9'/i ct. per knogram.
