De Groote Oorlog.
No. 108.
Donderdag 89 Augustus 1918. Veertiende Jaargang.
Verschijnt tlksn UlMUJWISDlt n VillDltiVOHD.
De strijd in het Westen.
FEUILLETON.
Onder den grond.
Welk weder zullen wij hebben?
ABonnementgprijs p. 3 maanden voer Gees f 1>-, daarbuiten 11.25.
Afzonderlijke nummers 5 eent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentie weiden ingewaeht vdér h«tf «en uur 'a namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: BoudewIJn de Wlitestraaf A 135° GOES.
©ad. inters.: Directie ne. 94. Redactie 97.
Reclameberichtesi 30 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjjs.
Mvertentidn van l™d» regels £0.75, iedere regel meer 16 Gt
Eeaaeffde advertentie 3 X geplaatst wordt 3 X bwefcwS.
0e voortdurende terugtocht der Duitschers.
De geallieerden blijven aan Ancre, Oise,
Aisne en Scarpe vorderingen maken
doch niet dan onder zeer hevigen tegen
stand der Duitschers. Vooral het voort
durende opdringen derEDgelschen,diede
vaak zeer krachtige tegenaanvallen der
Duitschers overwinnen, brengt, zoo wordt
in een particulier bericht uit Parijs aan het
„Hbl." opgemerkt, de Duitsche stellingen
in haar geheel in gevaar. De bedreiging
van Bapaume en Féronne zal worden ge
voeld in den geheelen sector, die meer
naar het Zuiden reeds sterken druk onder
vindt van de Franschen. Wanneer de En-
gelschen voortgaan terrein te winnen, zal
de Sommelinie onhoudbaar worden, en de
terugtocht op de oude Hindenburg-linie
noodzakelijk. Naar de Civreux in de „Ma-
tin" opmerkt, zou deze terugwijking thans
onder geheel andere omstandigheden
plaats hebben als in 1917. Na het verlies
van het initiatief en de vrijheid van
manoeuvre door de Duitschers, brengt een
nieuwe terugtocht duidelijke risieo'smede.
Elke terugtocht kan voor de legers van
ven Böhn noodlottige gevolgen hebben.
Deze legers bevinden zich inderdaad in
een zak, welke nog dieper is dan die bij
Montdidier, en die in het Noorden door
het leger van Byng, in het Zuiden door
het leger van Mangin wordt bedreigd.
Deze laatste zal vermoedelijk stuiten op
zeer ernstige moeilijkheden bij de mas
sieven van Saint Gobain, doch het eerste
zal daarentegen, indien het succes voort
duurt, kunnen voortdringen naar de open
hoogvlakten van Cambresio, waarna het
dan nog slechts door 20 kilometer van
üe Schelde wordt gescheiden. Het terrein
waarop von Böhn zijn terugtocht vanaf
Chaulnes, Roye en Noyon zou moeten
volvoeren, is zeer ongunstig voor de be
wegingssnelheid. De oevers van de Somme
moeten worden overgestoken over ge
bombardeerde bruggen, en tusschen Som-
me en Oise zullen de kolonnes en de lange
convooien nauw opeengepakt zijn. Men
kan zich afvragen of Ludendorff niet zal
aarzelen om bevel te geven tot den terug
tocht, met het oog op deze omstandig
heden.
Hij zal intusschen wel moeten beslui
ten tot hetgeen de omstandigheden hem
dicteeren. De Britsche pers ziet in de
wijze waarop de Duitsche haar berichten
over den terugtocht met een zoo aanzien
lijk verlies aan terrein, inenschenmate-
riaal en allerlei oorlogstuig en oorlogs-
voorraad, inkleedt, het beste bewijs van
de demoralisatie aer Duitsche openbare
meening. Het blad zwaait grooten lof
toe aan Foch en wijst er op, dat deze
rustig zijn beurt afwachtte, terwijl zoovele
onverantwoordelijke schrijvers hem aan
spoorden tot daden. Nu echter zijn beurt
84) --
„Laat mij' met rust met uw Wrekers
morgen zullen wij zien; voor het oogen-
blik naar den kiel-dier".
Twee bandieten vatten haar elk bij
een arm en voerden haar naar de crypte
der kerk van Sint-Sulpicius, di© pen
hoofdwacht 'der gefedereerden geworden,
was,
Die ontheiligde kapel geleek een roo-
vershol, het altaar was in een rek voor
de geweren veranderd en de altaartreden
waren bedekt met flesschen, in de om
liggende huizen opgeëischt.
Aan ontvluchten uit dat hol viel niet
te denken; de beide vj-ouwen waren ge
noodzaakt daar te blijven en de schan
delijkste gesprekken, vermengd door gru
welijke godslasteringen aan le hooren.
Den (volgenden ochtend om negen uur
hadden zij1 hare invrq-hieidstelling nog niet
kunnen verkrijgen, en onderhandelden met
een halfdronken sergeant om haar toe
te staan, ten minste in d,© buurt levens
middelen te kunnen gaan koopen, toen
een vneeselijke ontploffing, die de kerk
tot in hare gfpndvesten schokte, al de
verschrikte gefedereerden naar buiten
deed stormien. De, beide gevangen yrou-
gekomen is, is hij zoo voortvarend en
doortastend, dat de toeschouwer bijna
geen gelijken tred met hem kan houden.
Niet vergeten moet worden, dat de uiter
ste vleugels nog niet in actie zijn gekomen.
Hindenburg heeft zijn oorlogsmoeden
troepen moeten zeggen, dat de gealli
eerden evenzeer den strijd moede zijn.
Maar in werkelijkheid is er nooit met
meer energie gestreden dan sinds het
sein is gegeven voor de geallieerde
troepen om op te rukken. De huidige
campagne komt hierop neerde Duitschers
terugdrijven, ze niet tot rust laten komen
en hun geen tijd laten om hun verstrooide
divisies te organiseeren.
De „Times" acht het nog te vroeg om
alle gevolgen te overzien van de ineen
storting van de Duitsche linie tusschen
Atrecht en de Sommewaarschijnlijk
zullen deze gevolgen groot zijn en in elk
geval moet hat moreele effect op de
Duitsche natie dit wezen. Zoover valt na
te gaan, zal de Engelsche voorwaartsche
beweging worden voortgezet. Alle inko
mende berichten stemmen hierin overeen,
dat de dagelijks behaalde successen voor
een groot deel te danken zijn aan het
nieuwe tanktype, hetwelk een krachtige
bestrijder blijkt te zijn van de mitrailleurs
nesten, waarvan de Duitschers zoo veel
verwachten.
LONDEN, 27 Augustus (R.O.). Het
stafcommuniquè meldtMaandag in den
namiddag en avond hevige gevechten
tusschen Maricourt en Bapaume en ook
ten N. van die stad.
De vijand deed herhaaldelijk krachtige
tegenaanvallen. Hij leed zware verliezen
door ons vuur, doch was niet in staat
onze vorderingen tot staan te brengen.
Troepen uit Engeland en Wales dron
gen door Montauban en langs den grooten
heuvelrug. Zij namen het hooge bosch en
bereikten Lougueval. De vijand deed hier
een tegenaanval en om half zeven in den
avond drong hij terug naar Bazentin le
Grand en het Heoge bosch. Op deze
linie braken wjj den vjjandelijken aanval,
avanceerden andermaal en brachten onze
linies tot Oostelijk van het Hooge bosch
vooruit. In den voornacht deed de vijand
een tweeden tegenaanval, maar hij werd
door ons geweervuur teruggeslagen al
vorens hij onze posities kon bereiken.
Ten N. van het Hooge bosch deed de
vijand twee tegenaavaljen in de streek
van Liguk Thilloy. Hij drong onze voor
uitgeschoven posten 4U0 a 50u yards terug,
waar zrju infanterie tot staan werd ge
bracht en achteruitgeslagen.
Nieuw Zeelandsche troepen hebben na
een hevig gevecht de Noordelijke buiten
wijken van Bapaume genomen.
Verder naar het Noorden vorderden de
Engelschen naar Beugmatre. Er werd
hevig gevochten bij Croisiiles.
Op den rechtervleugel van het slagfront
gingen de Australiërs vooruit aan weers
zijden van de Somme. Zij maakten be-
wen maakten van de daardoor ontstane
verrassing gebruik om eveneens naar
buiten te snellen.
Aan de zijde van het Luxemburg en
boven het paleis steeg langzaam naar
den hemel eenrookwolk opsteenen,
brokstukken van allerlei aard, door het
geweld van de ontploffing in de lucht
geslingerd, vielen hier en daar rookende
en verkoold neder, de riftten van alle
ramen, door de trilling verbrijzeld, be
dekten het plein en men kon geen voet
verzetten zonder op glas te trappen.
Het was het kruitmagazijn v,an het Lu
xemburg, dat in de lucht gevlogen wasi
Van 'hun eersten schrik bekomen, ver
heugden zich de gefedereerden over die
Opzettelijk voorbereide ramp men zeidie
op het plein dat een geheel linieregi-
ment vernietigd was.
Dit zou werkelijk het geval hebben]
kunnen wezen, indien de .gefedereerde^
belast met het aansteken van de lont,
zich uit vrees van overvallen te worden
niet te veel gehaast had; de aanrukken
de troepen hadden niets yan de uitbar
sting te lijden, maar men wist dit niet
op het plein evenmin als den gefede
reerden in de voorstad van den Tempel
de inname dier hoogten van Montmartre
bekend was; er heerschite niet de min
ste eenheid 'in de verdediging en elke
bende gefedereerden handelde naar eigeel
goedvinden.
langrijke vorderingen in de richting van
Dompierre en ten Oosten van Suzanne.
Op den linkervleugel van het gevechts
front namen de Canadeezen in den Da-
middag den heuvelrug ten Oosten van
Mancourtzij zetten zich vast ten Oosten
van Guemappe.
Ten N. van de Scarpe hebben de Schot
ten hun aanvallen gedurende den nacht
voortgezet en aanmerkelijke vorderingen
gemaakt in de richting van Plouvain.
Sinds den morgen van 21 dezer be
draagt het aantal gevangenen meer dan
21.000.
LONDEN, 27 Augustus (R.O.). Reuter
verneemt, dat de Franschen Roye ge
nomen hebben.
BERLIJN, 27 Augustus. Het avond
communiqué meldtHet zwaartepunt
van de doorbraakpogingen der Engelsche
en Canadeesche troepen op heden lag
ten Zuiden van de Scarpe.
De stoot is aan weerszijden van den
straatweg Atrecht—Kamerijk in onze
stellingen opgevangen.
Aan weerszijden van Bapaume en ten
N. van de Somme was de kracht van
de vijandelijke aanvallen minder dan de
vorige dagen. De vijand werd overal af-
PARIJS, 27 Augustus (Havas). De val
van Bapaume is meer en meer aan
staande. Volgens den correspondent van
de „Matin" is er geen enkele Duitscher
meer in Bapaume. De stad, die gedu
rende 5 maanden een van de meest
belangrijke concentratiepunten van den
vijand was, is thans een chaos van ruïnes.
Op het Fransche frpnt oefenen wij
nog altijd krachtigen druk uit op het
centrum van den tegenstand, Roye, waar
de vijand ondanks enorme offers zich
niet lang zal kunnen handhaven.
PARIJS, 28 Augustus. De Duitschers
werden genoodzaakt aan weerszijden van
de Avre terug te trekken. Op een front
van 20 K.M. zijn de Franschen op som
mige punteu meer dan 4 K.M. doorge
drongen. Wjj hebben de algemeene linie
onmiddellijk ten Westen van Chaulnes,
Pinchy, Liancourt, Verpillières bereikt.
Wij namen Roye, Hallu, Fransart, Gré-
mery, Gruny, Caarepuis, Haukourt en
Orapeaumasml.
BEBLIJN, 27 Aug. (W. B) Off. Leger
groep Rupprecht en Böhn Gedurende
den dag hevige strijd tusschen Atrecht
en de Somme. Ten Oosten van Atrecht
deed de vijand een aanval aan weers
kanten van de Scarpe. Ten Noorden
van de rivier mislukten zijn aanvallen
voor onze op Roeux teruggebogen strijd-
linie. Ten Zuiden van de Scarpe weken
onze voortroepen krachtens bevel naar
de hoogte van Monchy terug voor den
met talrijke tanks en sterke infanterie-
massa's ondernomen aanval. Daar ge
raakte de vijand onder het vuur onzer
infanterie en artillerie. Na een verbitterd
Het paleis van het Luxemburg was ook
ondermijnd, zoowel als de Sint-Sulpicius,
het Odeon en alle andere monumenten,
die, als zij in de handen van het leger
vielen, insgelijks in de lucht zouden vlie
gen; de bevelen waren stellig, de over
winnende Versaihanen moesten slechts
puinhoopen en lijken overmeesteren.
Bijna te zelfder tijd stegen de vlammen
uit de huizen van de Carrefour de la
Croix-Rouge op. De soldaten, der orde
waren dus niet door de uitbarsting van
het kruitmagazijn .weerhouden geworden
den en hunne voorste kolonnes vertoon
den zich aan de Carrefour du Vieux-Co-
lombier, waar men 'genoodzaakt was hun
een .barricade van vuur tegenover te
stellen.
De petroleuses hadden haar helsche taak
volbracht en verspreidden zich nu in de
aangrenzende straten, de deuren besme
rende en haar brandbare vloeistof door
de luchtgaten der kelders in de huizen
werpende.
De straten du Bac en de Lille, het
ministerie van Financiën, het Louvre, de
Tuil-erieën, het paleis van Justitie brand
den met ongehoorde hevigheid; de hemel
was bedekt met een dikken en roodachti-
gen rook, en de lucht, die men inademde,
bezwangerd met asch en doortrokken met
den walgelijken beuk van de petroleum;
mocht de wind opsteken, dan waren er
nog maar weinige uren noodig en van
gevecht wist de vijand vooruit te dringen
tot voorbij MonchyGuémappe. In een
tegenaanval sloegen wij hem terug tot
den Oostrand van deze plaatsen. Her
haalde tegen Chérisy gerichte aanvallen
mislukten voor die plaats.
Met gebruik van talrijke tanks zette
de vijand zijn aanvallen voort aan beide
zijden van Bapaume. Ten Noorden van
Bapaume was de hoogte ten Zuidoosten
van Mory en Beugnatre het brandpunt
van den* strijd. Na een meermalen te
vergeefs ondernomen aanval vatte de
vijand tegen den avond voet op de
hoogte. Beugnatie bleef na langen strijd
in onze handen. Ten Zuidwesten van
Bapaume, zette de vijand zich vast in
Thilloy en Martinpuich. Overigens mis
lukten hier op een breed front tot in
den laten avond bij herhaling onder
nomen aanvallen des vijands onder voor
hem bloedige verliezen.
Ten Zuiden van Martinpuich drong da
vijand over Bazentin Montauban binnen.
In een tegenaanval wierpen wjj hem
weder uit deze laatste plaats terug. Ook
ten Zuiden van Montaubant mislukten
vijandelijke aanvallen. Onze linie loopt
thans ten Westen van Fiers en ten
Westen van Longue val naar Maricourt.
Tusschen Semme en Oise leefde de
gevechtsaetie op aan beide zijden van
de Avre. Bij plaatselijke aanvallen der
Franschen bleven Fresnoy en St. Mard
in handen des vijands.
Ten Noorden van de Aisne maakten
wij bij een aanval ten Westen van
Charigny 100 gevangenen. Vijandelijke
aanvallen mislukten hier en ten Noorden
van Pasley onder zware verliezen voor
den vijand.
Luit. Lërzer, Könneke en luit. Bolle
behaalden hun 31e, luit. Thuy zijn 20e,
luit. Laumann zijn 23e, luit. Greim zijn
28e en luit Blume zijn 20e overwinning
m de lucht.
Losse Berichten.
Vliegeraanval op Frankfurt en Mannheim.
LONDEN, 26 Augustus. (Officieel). In
den nacht van 25 op 26 Augustus hebben
onze vliegtuigen met goed gevolg een
aanval op het spoorwegstation van Frank
furt en de chemische fabrieken van Mann
heim gedaan. Er werden in Frankfurt
goede resultaten bereikt; op de fabrieken
van Mannheim werden twee ton bommen
geworpen, die branden en ontploffiingen
veroorzaakten.
De vliegtuigen vlogen door zware on
weersbuien. Zij keerden alle terug.
Maarschalk Fooh en zijn biechtvader.
Naar de Parijsche correspondent van
de „Italia" meldt, heeft maarschalk Foch,
die, zooals men weet, een uitstekend
katholiek is, aan zijn biechtvader in Pion-
seju (Bretague) een brief gezonden, waar
in hij den wensch uitspreekt, om spoedig
te kunnen terugkeeren om God te öedan-
de in een oceaan van vuur verzwolgen,
wonderschoone hoofdstad zou er nog
slechts een onmetelijke, zwarte, verkoolde,
rookende massa overblijven.
Door een onweerstaanbare nieuwsgie
righeid gedreven, hadden eenige bewo
ners van het plein hunne deuren op een
kier geopend om te trachten eenige in
lichtingen te nekomen. Louise duwde hare
gezellin in een huis, waarvan zij zonder
den portier te woord te staan, die haar
den weg wilde- versperren, snel de trap
opklommen.
Op de derde- veTdie-ping vonden zij op
het portaal eenei deur open staan; zij
traden binnen.
„"Wie zijt gij en wat wil gijl?" riep
«ene dame, dé beide onbekenden ziende|
binnenkomen.
„Twee ongelukkigen, die aan de han
den der bandieten ontkomen zijn", ant
woordde Louise.
„Gaat heen, gaat heen! Wij kunnen
u niet beschermen," sprak de- vrouw,
haar de deur wijzende met die zelfzuch
tige hardvochtigheid, welke d© vrees maar
al te vee-1 in he-t teven roept.
„Blijft integendeel," zieide een grijsaard,
die, door het gerucht aangetrokken, pp
den drempel van een aangrenzende ka
mer veïscheen.
„Maar, vader, die vrouwen zullen u,
in gevaar brengen; zij zijn verdacht bij
de gefedereerden."
Verwachting tot den aVond van 29 Aug
Zwakke tot matige, Zuidelijke tot Wes
telijken wind, tijdelijk opklarend, later waar
schijnlijk weer regen of onweersbuien. Wei
nig verandering van temperatuur.
ken te midden van hen, die de ver
schrikkelijke beproeving van den oorlog
overleefd hebben.
Foch zelf heeft op het slagveld zijn
eenigen zoon en zijn schoonzoon verloren
Z.Em. Kardinaal Meroler
heeft, naar men ons mededeelt, aan de
Belgische soldaten, die aan het Yser-front
strijden, een oproep gericht, waarin hij
zegt:
„Aan u allen zend ik mijn vaderlijken
zegen. Gij hebt Uw taak nog niet ge
ëindigd, maar ik weet het, ik verheug
mij erover en ik ben er fier op, dat geen
uwer er aan denkt haar uit de hand te
leggen, alvorens zij gelukkig ten einde
is gebracht. Waartoe zouden de gebrachte
offers in geld, tijd en menschelijke levens
gestort zrjn, indien men eraan zou denken
het werk onafgedaan te laten? Moed,
mijn vrienden, onze gebeden en onze
wenschen zijn met u alle dagen."
(w.g.) D. J. Kardinaal Mercier.
Een verklaring van den Pruislechen Minister
van oorlog
Ia een interview, aan den hoofdre
dacteur van de „Morgenpost" toegestaan,
verklaarde de minister van oorlog o.a.:
Het komt niet op terreinverlies aan, en
helaas wordt daar veel te veel over
gepraat. Waarop het aankomt is, dat de
tegenstander ondanks zijn overmacht in
vele maanden van zwaren strijd niet
eens datgene vermocht te bereiken wat
wij binnen enkele dagen konden bereiken.
Nu hebben onze laatste krijgsverrichtin
gen ons niet het succes gebracht, waarop
wij gehoopt hadden. Wij hebben eenise
tegenslagen, en laten wij het ronduit
zeggen ook een „Schlappe" geleden.
Voor het achterland is zulk een mis
lukking een ernstige vermaning, want
zij toont ons, dat de oorlog nog niet uit
is en dat wij alle krachten zullen moeten
inspannen, hem tot een gelukkig einde
te brengen.
De koelen van den wereldoorlog.
In een Zweedsch handels- en scheep-
vaarttijdschrift komt een becijfering der
oorlogskosten voor. Men berekent, dat
de oorlog tot het einde van 1917 122
milliard dollar gekost zal hebben. Daar
van gaf Groot Brittannië 26 milliard
dollar, Frankrijk 20, Rusland 17 5, Italië
6, België, Roemenië, Servië en Portugal
zamen 5.5, Duitschlaud 27 en Oostenrijk-
Hongarije en Turkije samen 20 milliard
dollar uit.
„Mathilde," antwoordde de grijsaard
gestreng, „uw- grootvader was ook ver
dacht, toen eenige- goe-dhhartige- boeren
hem in '93 met gevaar van hun leven
verborgen; gedenk dat gij een schuld te
betalen hgbt."
De jonge vrouw gaf geen antwoord,
maar sloot de deur met de woorden:
„Ziedaar het ge-volg van alles open te
laten staan, men kan nooit
Een vreeselijke kreet: „te wapen!" on
derbrak haar begonnen volzin; de hoorns
schelterden en er ontstond op het plein
een geweldig rumoer, gevolgd door een
doodedijke stilte.
„De Versaillanen I" rieip- de- grijsaard.,
Op hetzelfde oogenblik deed aich een
kort en luidklinKend commando vernemen,
een dubhele lichtstraal verlichtte het ver
trek, een geduchte knal deed de meu
belen waggelen en twee volle kogels zon
den, de kruin der barricade van de roe
Bonaparte afschietende, een waar schroot
vuur van keisteenen tot in het midden
van heit plein.
Door heit raam zag men nie-t de sol
daten, maar alleen de gefedereerden, di©
achter hunne barricades op dein buik la
gen ©n verwoed laadden en schoten.
I i
(Wordt vervolgd.)