De Groote Oorlog.
No. 100.
Zaterdag 24 Augustus 1918. Veertiende Jaargang.
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
BINNENLAND.
De strijd in het Westen.
KERKNIEUWS.
Welk weder zullen wij hebben?
ABenndmtotsprgs p. 3 maanden veor Gees f l.—, daarbuiten 1.26.
Afzonderlijke nummers S cent, dubbele bladen 10 cent.
AdrertentiCn werden ingewacht róit half een uur namiddags.
Kanfoor v. d. Admlnlsfraflt: Boudewlln de Wlffesfraaf A f35* GOES.
Tel. inters.: Directie no. 94. Redactie no. 97.
Reclameberichtan 30 Ct. p. r. Bg abonnement speende prgi.
Advertentiita rut l-**-6 regels f 0.76, iedere regel meer 16 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst wordt 2 X
De Franschen hebben Lassigny, een
steunpunt van de Duitsche stellingen
tusschen Bray en Lassigny bezet.
Tusschen de Oise en de Aisne hebben
zij hun posities vooruit gebracht, zoodat
zj) nu tusschen Sempigny en Pontoise
aan de Aisne staan en Novon van zeer
nabij dus bedreigen.
Aan de andere zijde van het front
tusschen Oise en Aisne hebben de Fran
schen hun linies te N.W. van Soissons
vooruitgebrachtdaar dringen zij op het
plateau van Juvigny aan, dat daat een
krachtig bastion vormt voor de Duitsche
stellingen.
Met de gemaakte vorderingen hebben
de Franschen de flankdekking, die de
stellingen ten N. W. van Soissons vormen
ten opzichte van het Duitsche front aan de
Vesle verder afgebrokkeld en ondermijnd.
PARIJS, 22 Aug. Het middagcommu
niqué meldt: Vannacht hielden de Fran-
sche troepen voeling met den vijand, die
terugtrekt in de richting van de Matz
en de Oise en ten Oosten van de Oise.
De Franschen bezetten Le Plemont,
Thiescourt, Cannectancourt en Ville en
bereikten de Divette.
Ze naderen de Oise ten Oosten van
Novon van Sempigny tot Bretigny.
herder Oostwaarts namen zij Bour-
suignon en Saint Paul aux-Bois; ten
Noorden van dit dorp trokken ze verder.
De Franschen bereikten de Ailette bij
Lacuinci-Basse.
Er is geen verandering tusschen de
Ailette en de Aisne, behalve in de streek
van Pommies, waarvan de vVestelijke
buitenwijken door de Fransche troepen
bezet werden.
LONDEN, 21 Aug. Reuter verneemt,
dat het leger van Mangis Sempigny en
de brug over de Aisne, ten Z.O. van
Noyon genomen heeft.
(Dit is nog niet officieel bevestigd Red.
LONDEN, 21 Aug. Uit het Engelsche
hoofdkwartier wordt gemeld:
.Wij hebben veel terrein gewonnen.
Het aantal gevangenen en veroverde
kanonnen neemt voortdurend toe terwijl
de Duitsche verliezen zeor hoog zijn. Het
leger van generaal Otto von Below heeft
ernstig geleden.
LONDEN, 21 Aug. Reuters bijzondere
correspondent bij het Fransche leger
seint: Een belangrijke vorderjng is ge
maakt in de streek van Soissons. De
Franschen namen La Vallée op de uit
lootten van het Juvigny-plateau.
Eeuige duizenden gevangenen werden
vandaag gemaakt.
BERLIJN, 22 Aug. Het avondcommu
niqué meldt:
Partieele gevechten bij Bauilleul en
ten Zuiden van de Leye.
Geweldige strijd aan de Ancre en de
Somme. Op het slagveld van gisteren
ten Noord-Westen van Bapaume en op
het front tusschen Albert en de Somme
deden wij grootsoh opgezette aanvallen
der Engelschen door een tegenaanval
mislukken. Aanvallen der Franschen
tusschen Oise en Aisne voor onze nieuwe
stellingen.
LONDEN, 22 Aug. Uit het Engelsche
hooldkwartier wordt gemeld
Het gerucht loopt, dat Albert nu geheel
in onze handen is.
Lont Berichten.
Vliegeractie.
LONDEN, 22 Aug. Dinsdag hebben de
Fransche vliegers 41 ton bommen ge
worpen op vijandelijke concentraties vanaf
een hoogte van 160 tot 1500 voet. 9 vij
andelijke vliegtuigen en 3 kabelballons
werden neergeschoten.
Gedurende den nacht werden 23 ton
bommen geworpen op spoorwegen en
stations. Tionville werd mef 4 ton bom
men bestookt.
Ook de stad Frankfort werd vanuit
vliegtuigen bestookt.
Luchtaanval op Parijs.
PARIJS, 22 Aug. Hedenmorgen om
9 45 u. vlogen vijandelijke vliegers boven
de voorsteden van Parijs. Zij werden door
afweervuur verdreven.
Amerika en Ned.-lndië.
Blijkens een op 16 Augustus uit
Washington verzonden telegram, is tus
schen. den Nederlandsche chargé d'affai
res ,jhr. mr. de Beaufort, den gouverneui
generaal van N.-Indië en den Amerikaan-
schen War Trade Board een regeling ge
troffen, krachtens welke thans beschikt
kan worden over 2.000.000 to nsuiker in
Nod.-Indië van den oogst 1918.
Naar vernomen wordt, liggen thans on
geveer 40 Nederlandsche stoomschepen
stil in Ned.-Indische havens en volgens
de bepalingen van deze regeling zullen
deze schepen in dienst worden gesteld
voornamelijk in het belang van de Neder
landsche koloniën en op deze wijze een
veilig en voordeelig emplooi vinden.
De suiker-, tabak-, rubber-, corpn- en
koffieoogsten, van welker vooirdeelige af
zetting de welvaart van. Noderlaadsch-
Indië volkomen afhankelijk is, zullen wor
den vervoerd naar voordeelige markten,
hoofdzakelijk in de Vereenigde Staten.
In 't bijzonder zijn de Vereenigde Sta
ten voornemens van den zeer grooten
suikeroogst van 1918 zooveel te koopen
tegen de geldende hooge Amerikaanse!»
prijzen als de Nederlanders in staat zijn
te vervoeren.
Krachtens de bepalingen van dezte niet-
officieele maar zeer bevredigende rege
ling voor den handel tusschen. de Ver
eenigde Staten en Nederlandsch-Indië 'zul
len de normale Amerikaanse he uitvoeren
naar Nedeilandsch-Indië onmiddellijk her
vat worden, onder die beperkingen, die
beslist noodig zijn voor de uitvoering van
het Amerikaansche oorlogsprogramma. De
Vereenigde Staten sullen de normale aan
voeren van tin, quinine en andere inland-
sche artikelen moeten ontvangen.
Tgd")
Een Spaansche nota.
MADRID, 21 Aug. (Reuter.) Officieel
wordt bericht, dat in een op 20. Augus
tus gehouden ministerraad definitief goed
keuring gehecht is aan een. nota, samen
vattende al de aanslagen van Duitsche
zijde, Hengevolge waarvan 20 pet. van
de Spaansche koopvaardijvloot tot zinken
is gebracht en meer dan 100 Spanjaar
den het leven hiebbén verloren..
De nota verklaart, dat iedere nieuwe
torpedeering zal beantwoord 'worden, met
de inbeslagneming als "tijfleljjke 'maatregel
voor den duur van den oorlog van Duit
sche schepen, liggende in Spaansche har
vens en overeenkomende met de tot zinken
gebrachte Spaansche tonnenmaat.
Broodrantsoen in België.
De „Antwerpsehe Courant" van 15 Au
gustus verneemt, dat het Nationaal Ko-
miteit in principe heeft besloten, hiet
broodrantsoen in België met ingang van
15 September a.s. te verhoogen, onder
voorbehoud, dat de te Rotterdam liggende
graanvoorraden regelmatig worden aan-
aangevoerd.
Duitsche verliezen.
Parijsche bladen bevatten een statistiek
van de Duitsche verliezen aan dooden,
gewonden en vermisten van het begin
der vijandelijkheden af tot Juli 1918, wal
ke de zes millioen hebben bereikt, waar
bij 1.4Q0.000 dooden tot het Duitsche of
fensief van Maart 1918, ongerekend de
verliezen ter zee. Tusschen 27 Maart en
17 Juni verloren de Duitsche legers
120.000 man alleen aan dooden.
UIT RUSLAND.
Dt binnenlandse!» oorlog.
BERLIJN. Volgens berichten uit Petro-
grad hebben de Sovjettroepen met behulp
van de vloot Somryuk veroverd en de
kozakken van daar verdreven. De kozak
ken hebben onder den druk der Roode
Garde ook het station Simoniki ontruimd
en zich teruggetrokken in de richting
van Sarinum.
Grootvorst Paul Alexandrowitz is in
de strook van Perm door de Bolsjewiki
gearresteerd.
STOCKHOLM. Volgens uit Rusland
ingekomen berichten is het spoorweg-
kruispunt Schadrinak tusschen Jekate-
rinesburg en Kierkan door de Tsjecho
Slowakken veroverd, waarna de plaatse
lijke Sovjet door de bevolking is ver
moord.
0e Kabinetscrisis.
Men seinde ons Donderdagmiddag
DEN HAAG. Men deelt ons mede dat
aan H. Colijn opdracht is verleend tot
vorming van een kabinet en dat hij ver
zocht heeft deze opdracht niet te behoeven
te aanvaarden.
„Het Vaderland" schrijft:
„De woorden waarin dit min of meer
ofticieele bericht vervat is, zijn zeker
ongewoon. De heer Colijn verzoekt niet
aan de Kroon van de opdracht ontheven
te werden, maar om ze niet tebehoe-
vente aanvaarden. W|j kunnen
daarin niets anders lezen, dan, dat hij
bereid is aan de opdracht te voldoen als
het verzeek van de Kroon daartoe on
veranderd blgft slaan." Mocht dit niet
ft val zijn, en de heer Colijn dus geen
kabinetsformateur worden, dan zou men
o. i. verkeerd doen daaruit op te maken,
dat de kansen op een Rechtsch Kabinet
zouden zijn verzwakt.
Broodkaarten.
De directeur van het Rijkskantoor voor
Brood maakt bekend, dat de broodkaart
van het 6e tijdvak geldig is van 23 Aug,
tot en met 29 Aug.
Graan naar Nederland.
Reuter seint uit New-York
Op verzoek der Nedenandsche regeering
heeft hel Amerikaan sche oorlogs-handels-
departement toegestaan, dat het stoom
schip „Nieuw Amsterdam" 10.000 tons
graan naar Nederland zal vervoeren, op
voorwaarde, dat het schip bij Zijn eerst
volgende reis een lading meeneemt voor
de Belgische Reliefcommissie.
Verhooging van 't vlnesohrantsoen
Naar de „Tel" van welingelichte zijde
verneemt, heeft de veetelling verrassende
resultaten opgeleverd.
De uitkomst van de telling is daarom
zulk een verrassing en een succes, omdat
onze veestapel zoo buitengewoon gunstig
staat, dat thans wordt overwogen per
week twee ons vleesch in plaats van één
ons vleesch per week en per hoofd te
distribueeren.
Met deze distributie zal echter niet
eerder dan over twee weken een aanvang
gemaakt kunnen worden, omdat zich thans
nog moeilijkheden voordoen met de aan
wijzing van de centrale slachtplaatsen,
waar het vee na keuring zal worden ge
slacht. Door de verplichte keuring wordt
tevens een eind gemaakt aan den hoogst
chaotischen en revolutionnairen toestand,
die er op dit gebied in ons land heerschte.
Voor den slagersstand, die zulke ellen
dige en zeer moeilijke tgden heeft door
gemaakt is het resultaat van deze telling
wel een uitkomst.
H. M. 4e Koningin.
is vandaag, Vrijdag, naar Het Loo terug
gekeerd.
Monument Thomas Kempis.
Z.Em. kardinaal van Rossum, dienaar
men weet uit Zwolle geboortig is, heeft
aan den Z.E. pater G. A. Meijer aldaar,
lid van het comité tot oprichting van een
Thomas a Kempis monument, een brief
van sympathiebetuiging gezonden met
de oprichting van het monument. Het
schrijven was vergezeld van een gift van
f250. („De Tgd")
Do Llmburgscho kolenproductle.
De kolenproductie in de Limburgsche
mijnen is door ziekte en ondervoeding
der mijnwerkers sedert begin Juli tot
heden 20.000 .ton beneden de normale
productie.
Duitsche kolen.
Sinds Woensdag is de aanvoer van Duit
sche steenkolen langs Zevenaar naar
Nederland verdubbeld: Thans passeeren
daar twee stéeükolentreinen per etmaal.
Eerste Nederl Klompenjaarbeurs.
Dinsdag had de eerste Nederl. Klompen
jaarbeurs plaats te Epe (G.), geopend
door den heer J. L. J. B. baron Sweerts
de Landas, burgemeester.
De beurs werd door honderden uit
alle oorden des lands bezocht en er was
veel handel. Onder de ingezonden klom
pen was gewoon, maar ook mooi luxe-
werk.
Protest.
(Officieel.) Op 8 Augustus j.l. te 9 uur
50 minuten voormiddags, werd boven
Groede en boven Nieuwesluis (Gemeente
Breskens) een Engelsch vliegtuig waar
genomen, koersende in Noord-Oostelijke
richting.
Het vliegtuig, hetwelk geen noodsei
nen gaf, is te Nieuwesluis beschoten.
Aan Hr. Ms. Gezant te Londen is
opdracht gegeven bij de Engelsche re-
geering te protesteeren tegen deze
schending van Nederlandseh gebied.
Inkwartiering.
Naar aanleiding van de daarover ook
van officieele zijde ingekomen bezwaren,
vooral met het oog op de voeding, zal,
zoo wordt aan het N. v. d. D. gemeld,
de inkwartiering van militairen bij burgers,
waar zulks mogelijk is, worden opge.
beven en zullen de militairen gehuisvest
worden in loodsen of andere gebouwen.
's-Heerenhoek, Dinsdag 20 Augustus
was voor 's Reerinhoek een zeldzaam
scboone dag. Een dag, waarop het haar
werd waardig gekeurd, dat een harer
zonen, de Weleerw Heer A. J. darijs,
voor het eerst het altaar Gods mocht
beklimmen, om het H. Offer van het
nieuwe Verbond op te dragen.
's Avonds te voren, om circa 5 uur,
kwam ZijnEerw. aan de grens der ge
meente, waar hg werd afgehaald door
het feestcomité, bestaande uit het R.K.
Kerk- en Armbestuur, 2 leden van den
Gemeenteraad en de heeren Adriaanse
en Rijk. Verder was een eerewacht
samengesteld, om den jongen priester
op zijn blijden intocht te vergezellen.
De heer Adriaanse heette den neomist
namens het comité van harte welkom
op den drempel der gemeente, waar
ZijnEerw. was geboren, gedoopt, zijn
eerste H Communie deed en nu morgen
op dien verheven en plechtigen dag voor
het eerst het H. Misoffer zal opdragen.
Tenslotte wees spreker op de golvende
korenvelden, beeld van den rijkea oogst,
met op den achtergrond de kerk en
wenschte dat zoo ook de jonge priester
een rijken zielenoogst zou vergitaren en
binnenvoeren door de Porta Coeli naar
de eeuwige voorraadschuren des hemels.
Daarna werd de tocht naar de R. K.
Kerk begonnen. Men kon zien, dat de
ingezetenen van 's Heerenhoek blijde
waren met den nieuwen priester, want
overal sierde de Nederlandsche driekleur
de huizen en een talrijke menigte volks
had zich voor het kerkplein geschaard.
Aldaar was door eenigen een eerepoort
opgericht. By aankomst van den priester
werd door het patronaat de „Feestgroet"
van V. Gallin uitgevoerd. Vervolgens
deed de neomist een kort lof, geassis
teerd door den Weleerw. Zeer Geleerden
Heer v. d. Pavoordt, sub Regent van 't
Seminarie „Hageveld" en den Weleer sv.
Heer Mudde. Verder merkten we onder
de geestelijkheid op den Zeereerw. Heer
Schellaert en do Weleerw. Heeren v d.
Oord, Brouwer en Miolee. Het zangkoor,
onder leiding van dhr. Limonard, voerde
o.a. het „Adoro Té" van Mohr en het
„O Sacrum" van Kors uit.
Den volgenden morgen om 9 uur werd
door den jongen priester de H Mis voor
hit eerst in zijn parochiekerk opgedra
gen. Hg was geassisteerd door de Wel
eerw Heeren A. v. d. Oord als diaken
en Ruigwaard als sub-diaken, terwjjl do
Zeereerw. Heer Schellaert het ambt
waarnam van Presbyter assistens. Cere-
moniarius was de Eerw. Heer Rijk, ter
wijl de Weleerw. Heeren Mudde en
Koster de Cantores warea.
Onder de H. Mis werd de feestrede
gehouden door den Weleerw. Zeergel.
Heer v. d. Pavoordt „Zooals de Vader
mij gezonden heeft, zoo zend ik U",
waren de woorden die spreker tot de
zjjne maakte. In eenvoudige maar krach
tige woorden wees Zijneerw. op de waar
digheid, macht en grootheid van het
Verwachting tot 4en avond vai 24 Aug
Matige tot zwakken Noordelijke tot Wes
telijken of Zuldweetelijken windgedeeltelijk
bewolkt, aanvankelijk weinig of geen regen;
iets warmer In het noorden.
priesterschap, terwijl hij den neomist
tot voorbeeld stelde den zoo beroemden
priester. Pastoor Clargs z.g., dia,even
als nu hij, 31 jaar geleden ook'voor het
eerst in dezelfde parochie aan het altaar
stond. Vervolgens bracht spreker dank
aan de ouders, die ondanks de groo'e
moeite en zorgen, het hun zooit hadden
vergund, dat hij den priesterlijken ataat
omhelsde en wees hij hen ap de vorste
lijke belooning, die zij nu hadjlen ont
vangen „Een zoon voortaan als dienaar
Gods steeds aan het altaar".
Ten slotte beval Zijn Eerwaarde allen
in de gebeden van den pasgewijden
priester aan. Onder de H. Mis naderden
de vader en moeder en verdere betiet-
kingen van den neomist ter M. Tafel.
De driestemmige Mis van Don Lorenzo
Perosi werd door het zangkoor voor
treffelijk uitgevoerd. Na de H. Mis zong
het koor de feestcantate „Priesterglorie"
van L A. Dobbelsteen. Ook de school
kinderen wilden den nieuwen priester,
als oud-leerling hunner school, geluk-
wenschen. Een der leerlingen van de
R.K. Jongensschool wenschte in Zeeuwsch
dialect hem veel geluk en voorspoeden
Gods rijksten zegen in zijn leven, wat
vooral om de eigenaardige klanken' veel
bijval oogstte Ook een der leerlingen
der Zusterschool feliciteerde Zyn Eer
waarde. Daarna zongen allen eeqige lied
jes, waarna werd overgegaan tot traktatie
der kinderen. Dat de Weleerw. Heer
Clargs de school nog niet vergeten was,
bleek wel uit het bezoek, dat hij nader
hand aldaar bracht.
Dat Zijn Eerwaarde overal bemind is,
blijkt wel uit de ontelbaar vele felictt-
taties die hij dien dag ontving.
's Avonds om zeven uur werd het
heerlijke feest besloten met een plechtig
lof en Te Deum.
Moge de wensch, die Zijn Eerwaarde
uitsprak tot de hem feliciteerende school
kinderen, in vervulling gaan en Bdg veltn
uit 's Heerenhoek worden, wat hij nu
isPriester in Eeuwigheid, volgens de
orde van Melchisedech.
Bedevaart naar de grot van Helnkoneztnd.
(Van onzen specialen verslaggever.)'
Hansweerd. Met den trein van 09 uit
Vlake vertrok Woensdag 1.1. eeh groot
getal parochianen uit de Parochie Hans
weerd, een goede 130, naar de bekende
grot van O. L. Vrouw Van Lourdes te
Heinkenszand.
Even buiten het station van 's He. r
Arendskerke werd de stoet opgesteld,
en trok men biddende en zingende lang
zaam op naar Heinkenszand. Van dt-n
kant der bevolking van 's Heer Arends
kerke was nog al eenige belangstelling
in onze pelgrimage. Reeds van verre zag
men groot en klein op den dgk bijeen
geschaard, om de pelgrims te zien voor
bijtrekken. Klaarblijkelijk was onze komst
dan ook daar al bekend.
Het weêr was schoon en aangenaam,
maar bij het naderen van het dorp Hein
kenszand was al te bemerken, dat de
hitte zich dien dag sterk zou ontwikkelen,
hetgeen echter onzen pelgrims niet
belette, om met ijver en vuur de Markt
liederen te zingen. Om elf uur werd de
gezongen Hoogmis opgedragen, waaron
der de eerw. pastoor van Hansweerd zijne
parochianen aanspoorde, zich niet tevre
den te stellen met dezen tocht naar
Heinkenszand gedaan te hebben, maar
vooral Maria's deugden, in 't bgzonder
hare naastenliefde en nederigheid nfe te
volgen. Daarna werd een kort bezoek
gebracht bg de grot.
Des middags om 2 uur werd het Lof
gecelebreerd, waaronder hét R. K. dames
zangkoor onder leiding van haar dirigent,
het hoofd der R. K School te Hansweerd,
den Heer P. Meijer, op verdienstelijke
wijze de gewijde liederen uitvoerde. Ze
hadden een aandachtig gehoor, en haar
zang wekte de aanwezigen op tot inniger
en vuriger gebed
Na het Lof trokken de pelgrims door
