De Groote Oorlog. No. 87. Donderdag 35 Juli 1918. Veertiende Jaargang. ET PLEIN g 30 Juli 1918, ick verkoopcn t uito|lenin/vaordk^imte j Woonhuis en Erf, ,j Woonhuis en Erf, ÏÖMBOOTDIENST Dordt—Rotterdam Amsterdam, last de Steeabee imiraal de Ruyter' in „Stad 6eee". passagiersvracht rat de stoom Is voor dol idustrlo, is het adver teren voor den handel e groote bawaegkraohti Verschijnt ellen MUNDM-JfMiG- u IGIID1UV0GD. OVER GANSCH DE LINIE. Herinneringsdata. De strijd in het Westen. Welk weder zullen wij hebben? 9f G4,80mo.de- 6Wagenaarshoo- 100 K.g. ct.pier sink. IE, 20 Juli 1918 iielleBiezelinge en ig: iloodebesRPn, fabriek f 30. m f 60,10—f 73.40; 10; Oranjepruimen 'K.g. Perziken 10 Juli. Veilingsver- -Ierseke en om- 6—4 c., met 4 c. in fabriek 30 c, pelen: madeleinen at 30—85 c., fram- «r KG.perziken suikerboonen 11 c. (M. Ct.) terdam, 22 Juli. ns het vervoerveTi band met de vee- ,te Rotterdam geen blauw f G it f 8.50 bez-w. f2.50 h f3. j ii flO; 1410 steen f90 steen wit. £6 it .rissen VAN DISSEL en ;e Int, zullen op Is om 8 uur, te in van Oranje", ten verzoeke imllie MOLHOEK, onder 8on*i de Nieuwstraat: daarop ataando Oo- voornamelijk ïpgencht ardenstallen, Hooizolders, e ruimte, enz. enz., pla*t- merkt $jkj) no. W, gun- den ijl de e" bde' ztak/ zeer/ gdbchikt, Are» 1 tifentiaop. ebruik fcct /September t dat tijdstip verhuurd aan mes voor f 400 per jaat. de aan perceel 1, wijk: D groot 69 Centiaren, veek verhuurd aan J. Peels. ,inatie van de perceelen 1 rde aan de stalhouderij van ummes, tegenover perceelen 2, wijk D no. 211, groot 86 week verhuurd aan JVooys. htingen te bekomen ten kan- van genoemde Notarissen.^ Vertrek van GOES naar ROTTERDAM idag JuTi/^Hfc,2MaUt 'ertrek van pG^B^DAM 1 ttaarjGOES^ lerdag 25 j/li 's morgens 5 uur. Vertrek #an GQÉJj 'TERDAM en AMSTERDAM Woensdagmorgen vroeg, 'ertrek van AMSTERDAM Vrijdagmiddag 12 uur. Van ROTTERDAM; Zaterdagmiddag 12 uur. „Stad Goes" vervoer» passagiers. D n.f .pil IU. fpaasogioeo. (laats: Rotterdam, vliet, Zuidzijde. ORMATIEN te bekomen t« es bjj den heer J. C. MOK MIUS, te Dordt bij den beer VAN LOON, te Amsterdam, menkant, hg den heer E. H. P- ETEN en te Rotterdam b( Directie. GoesDordt—Rotterdam kal* rel* H.2«, retour ti.— Stoomboot-Reederjj, i- J A A. VAN DER SCHUUR AlMnmammitsprjjs p. 3 —and— voor Ge— f 1—, daarbuiten 11.26. Afaaodarlgke nummers 6 e—t, dab bal* bind— 10 it Adrart—bin wond— teg*wa«ht vdér Mf n uur namiddags Kantoor v. d. Admlnlafratlt: BoudtwIJn de Wlfteatraaf A 135* GOES. XM. in.tare.: Directe* no. 34. Rodaetia 37. Raclunebericbt— 30 Ct. p. r. lij ab— non—t spe—tie pafje. Advert—ti— van 1—6 regels f 0 75, iedere regel meer 16 Ct 1—ltd* advert—tie 3 X geplaatst wordt 9 X -1 deQ strijd voor <1© volkomen ge lijkstelling van hetopenbaar en bijzonder onderwijs moet men niet blijven staan bij het lager onderwijs, maar verder gaan en ook moedig den kamp aanbinden voor het vrije bijzonder middelbaar en hooger onderwijs, immers, ook daar zijn dezelf de eischen van kracht die wij .op het gebied van het lager onderwijs steeds met klem en nadruk doen gelden en terecht vestigde mr. A. van Wijnbergen in De Maasbode" de aandacht op1 de niet' al te zeer bekende passage van het man dement van 1868, luidende: Li± „Hetgeen wij bier zeggen, doelt gedeel telijk meer bijzonder op de lagere scholen waar de jeugd haar eerste vorming ont vangt; van een anderen kant echter is het evenzeer waar van zulke scholen waar de aankomende jongelingschap een meer wetenschappelijk onderlicht komt zoeken Immers daar vooral bieden zich leervakken aan, waarbij' als van zelf de godsdienst en zedeleer ter sprake komen iedereen die jets weet van het onderwijs in geschiedenis, in letterkunde, in na tuurwetenschappen, in opvoedingsleer, ziet in, hoe licht het valt, de lessen als het ware ongezocht met watre of vaJsche stellingen betrekkelijk godsdienst en zede- leer te doorweven, en zoo in het gemoed der leergrage jeugd met het lokaas der wetenschap tegelijk het vergif eener scha de ijke eer, ol' het. gezonde voedsel der katholieke waarheid te doen indringen." ™m?kJ,e<ïrScht °P 'het van hot middelbaar en hooger onderwijs dezelfde onrechtvaardigheid als op dat van het ager, dat n.l. met de belastingpenningen aller belastingbetalende burgers het openbaar onder w ij s word t bekos tigd en van al het noodige voorzien, het Ü!Z i11e i- 9n,tervvijs als stiefkind wordt behandeld. Neem b.v. den bouw der Rijks d.w.z. openba re hoogere burgerscholen tegenover de bijzondere. Voor den bouw der laatstgenoemde kan geen cent uit s Kijks kassen worden gemist. Voor den bouw der eerstgenoemde geeft de jongste suppletoir© begrooting van het bouwfonds Binnenlandsche Zaten de navolgende pos ten, die bjj wijze van peulschilletje door den Minister aan de Staten Generaal wor den aangevraagd: f40.000 voor uitbrei ding van het aantal lokalen der R. H. n u i, c°rnf 4500 voor hetztelfde bij de R h r o to Zifr'kzlee; 40.000 voor de l'r a tLAss<>n; 57 000 voor die te Coevorden; 98.000 voor die te Utrecht Voor den bouw van een directeurs woning te Middelharnis wordt f 25.000 uit getrokken, voor een dito woning te Ad- pingedam f27.500, terwijl voor de stich ting van nieuwe schoolgebouwen in die espectleveliJk n°g f 125.000 en 17 200 worden aangevraagd. Voor een f es rvJ?rSWOmng te Gud-Beijerland wordt i to.uuo aangevraagd. De omzetting van scholen te Helmond. Ueenwijk en Warfum in Rijkshoogerbur- gerscholen eischt voor verbouwing, in,- fannoa en,z- ™sP«ctievelijk £75.000, f 213.000 en f 17.000. „De Tijd", aan wien ZÏTJ^? ontLt!eiwr>, toornt er terecht glwoonwe "SanS gêne" Waar °elden aanvr Van stfat' de minister H?e voor deze omzettingen, die door de Eerste Kamer nog niet zim furd' beschouwt wellicht. Zijne irifntle ?nzen Senaat als een seiüel de toaW>Up'i'\®eotr06p aanval ,igel?"Het Volk" in eeq aanleiding m'^°8'sch delirium, naar «nd j Van verwerping van het ouderdomsrentenontwerp de Eerste Ka vcrdt'nnci zooeven genoemde con,- ziin cem i" 'W0 1 die yan ;W«rfum in Helmond c aanëevraakd, Voor dien van en voor di m ^rste" termijn f 10.000 gelrokken No™11 S4eemriit fö0.000 uit waar nota WOrdt V0OT Helmond - Katholieke Ho"6 Z0®Pas een Roomsch- gerich (Hel 0genj Burgerschool is op hngen krijgt ?28 MO toe^cd>P,van 'eer' van een -« CXK» voor den bouw Wij. hebben r^dTT^u aangevraagd' lende van die hlerboven verschil- Zoo'n u-nninn ."rrig'jiosten genoteerd. het Rijk op f 16W anmm k® te staan. hjiur sjaars Maar wij' zijn er nog niet. De goud stroom ten behoeve der openbare hooger- bui'gérscHolen vloeit nog voort, f 50.000 wordt^.angevraagd voor een, nieuw" school gebouw te Vlissingen, dat f350.000 of drie en een half ton gouds zal kosten. v Het schoolgebouw te Zwolle moet wor den uitgebreidf i8893 wordt daarvoor door den minister gevraagd. De verbete ring en uitbreiding van het R. H. B. Schoolgebouw te Alkmaar vraagt f 169.000. Hiervan wördt in eersten termijn f 50.000 aangevraagd. Dan is er nog Brielle, waar het oude schoolgebouw voor een geheet nieuw moet plaats maken. De kosten zul len niet veel van dat te Vlissingen ver schillen. Voorloopig wordt f 31000 aange- raagd voor den aankoop van een terrein en f 30.000 voor een directeurswoning. Een optelling aller genoemde aanvragen geeft ons het „onnopzele" cijfer van 807.093 of ruim acht ton gouds voor de Rijks H. B. S. Voor de bijzondere niets. Waarborgen", roept men links aan houdend zoo vaak er over onderwijs sprake is. Hoe beter men salariëert, hoe beter men den boel opknapt, hoe betere waarborgen voor de degelijkheid van het onderwijs. „O, farizeesche grijns", mogen wij hier den dichter nazeggen. Om waar borgen roepen, terwijl gij, door een par tijdige wet gedekt, met volle handen het goud uit de Staatskas over de openbare hoogere burgerscholen uitstrooit en aan de bijzondere de zoo hoog noodige ver goeding onthoudt. Om „waarborgen" roe pen en weigeren in te gaan op de voor dstellen van den heer Van der Molen tot recht doen aan de bijzondere Hoogere Burgerscholen. Moge, in hètr gezicht van een dergelijke schreeuwende (.onrechtvaardigheid de rech terzijde der Staten-Generaal, gerugsteund door ons christenvolk, zich den plicht nog vaster op het hart voelen gebonden om te strjjden voor de gelijkstelling van het openbaar en bijzonder onderwijs over gansch de lini*. Dinsdag 23 Juli j.l. was het vier jaar geleden, dat Oostenrijk-Hongarije, naar aanleiding van den moord op aartshertog Frans Ferdinand en gemalin aan Servië een ultimatum richtte. Den 28en Juli a.s. zal het vier jaar geleden zijn, dat de Donau-monarchie aan Servië den oorlog verklaarde. De ver schillende wereldschokkende gebeurte nissen volgden elkander toen snel op: 31 Juli 1914 kwam de algemeene mobi lisatie in Rusland (ook in België en Nederland) waarop Duitschland aan Rusland een ultimatum zond. 1 Augustus zond Duitschland aan België het befaamd* ultimatum. Den 3en Augustus verklaarde Duitschland den oorlog aan Frankrijk en België, den 4en Augustus kwam de oor logsverklaring van Engeland aan Duitsch land. De Duitsche troepen vielen België, de Russische Oost-Pruisen binnen. De wereldoorlog was ontketend, greep steeds wijder om zich heen en thans zjjn de neutrale staten van beteekenis gemak kelijk te tellen op de vingers van ëéne hand. Italië, bondgenoot nog wel van Duitschland en Oostenrijk-Hongarije, koos de zijde der geallieerden, terwijl Bulgarije en Turkije zich bij dc centrale mogend heden aansloten. Rusland viel intusschen den geallieerden af en stortte ineen maar daarv*or kwam de Noord-Ameri- kaansche republiek in de plaats. Rume- nië moest met een bloedig, noodlottig krijgsavontuur zijn partijkiezen aan de zijde der Entente boeten en een vrede uit de hand der Centralen aanvaarden, terwijl Griekenland met zjjn „welwillende neutraliteit" leelijk in de kuel geraakte. Voor de onbaatzuchtige pogingen van den vredelievenden opperherder der Roomsch Katholieke Kerk om d*n vrede tusschen de oorlogvoerenden te herstellen bleef men, vooral aan Ententezjjde, doof en sinds dien wordt de verbitterde strjjd een ware menschenslachting voort gezet tot hoelang? Dat is Gode alleen bekend. Maar keert niet spoedig het zwaard in de schede dan zal het z g. „bittere einde" vreeseljjk zijnen gebeurte nissen te aanschouwen geven vraarLjj de tafereelen uit Dante's hellevaart slechts kinder-fantasie zullen lijken. Moge bjj den in-droeven vierden ver jaardag van den oorlog de gebeden aller weldenkende christenen met verdubbel den aandrang opstijgen tot den Vader des Lichts om spoedige uitkomst en vrede voor de geteisterde wereld. De smeekbede uit de litanie van Alle Heiligen: „van pest, hongersnood en o irlog, verlos ons, Heer!" wijke niet van onze lippen. Een nieuw Fransch offensief. Men meldde ons Dinsdag telefonisch; LONDEN. Wij vernemen, dat hedenmor gen te 8 uur 15 min- een nieuw Fransch offensief is begonnen ten noordwesten van Mont-Didier. Over een front van 11 mijl breedte zijn de Fran- schen 1 mijl vooruitgegaan. Aubevillers, Sauvillers, Margival, Crest, Mailly-Raine- val zijn genomen. Aan het Aisne-Marnefront is Oulchy-le- chateau genomen. Nader meldt men uit Parijs: Ten Noorden van Montdidier heeft de plaatselijke aanval, waarbij de Franschen hedenmorgen Mailly-Kaineval, Sauvillers en Aubvillers namen, 1500 gevangenen, o.w. 30 officieren, opgeleverd. De „Kölnische Volkszeitung" schrijft den tegenslag der Duitschers toe aan verraad, een goedkoop en gemakkelijk voorwendsel als men niet beter weet. De Duitsche krijgsgevangenen willen nog altijd niet gelooven, dat er een millioen Amerikaansche soldaten in Frankrijk zijn. Zij achten dit onmogelijk, maar constateeren desondanks met bitter heid, dat zij moesten vechten tegen sol daten, die gekomen zijn uit alie boeken van de wereld. De Duitsche gewonden, die naar Parijs zijn gebracht, zeggen, dat al hun kameraden terneergeslagen zijn door het voortduren van den oorlog. Zij wenschen vóór alles het einde. De Wolff berichten stellen het aan Duitschland voor alsof generaal Foch tegenslag op tegenslag leed. Ook zal men elke verdere overwinning der geallieer den in Duitschland trachten te beman telen, wijl anders wel eens bewaarheid zou kunnen worden' wat de bezadigde „Manchester Guardian" opmerkt, dat n.l. indien de Duitsche generale staf het meesterschap over den toestand verliest, de politieke uitwerking van nederlagen niet geringer zal zijn dan de militaire. 0* terugtocht dtr Duitiohers over do Marno. Havas' correspondent aan het Fransche front schrijft over dien terugtocht Deze werd in den avond van 19 dezer om 9 uur aangevangen. Rookwolken, welke den terugtocht moesten maskeeren, brachten echter de Franschen niet van de wi.s. Zij openden een ontzettend ver- nietigingsvuur. En onder een kogel- en bommenregen werd de ontruiming uit gevoerd. Van Duitsche zijde zoowel in de officieele berichten als door die van oorlogscorrespondenten wordt de beteekenis van den terugtocht bedekt onder de gebruikelijke uitdrukkingen van„uitstekende stemming der troepen, onbruikbaarheid der achtergelaten ka nonnen, verlies van slechts eenige voor uitgeschoven linies, vrijheid van offensieve beweging der legerleiding" enz. Ir zal nog heel wat meer moeten gebeuren, vóórdat aan Duitsch*n kant een fiasco van Ludendorffs plannen en een neder laag van het kroonprinselijke leger erkend wordt. De Amerikanen trekken over de Marne. LONDEN. Het Amerikaansche legerbe- richt meldt nieuwe vorderingen. De Ame rikanen trokken over den weg Chateau- Thierry-Soissons en bereikten Bezu, Epaud en Chartève. Andere troepen trokken over de Marne en bezetten verschillende plaat sen, welke in grooten haast ontruimd waren. Veranderd* stemming in Ouitsehland. MUNCHEN, 22 Juli. In een artikel van de Munchener Neueste Nachrichten over de gevechten aan het Westelijk front wordt gezegd, dat hoe meer de menschen thuis beginnen te begrijpen, dat Frankrijk nog zeer sterk is; dat Amerika meer dan een half millioen soldaten in Frankrijk heeft; dat de duikhootenoorlog niet in staat is alleen te verhinderen, dat voortdurend ma teriaal en troepentransporten naar Frank rijk wotden gezonden en dat ten slotte het Engelsche leger in goede conditie en tot vechten gereed is, hoemeer zullen zij in staat zijn de dingen te zien, 'zooals zij werkelijk zijn. Misschien zullen nog weken verloopen voor het initiatief, dat Foch heeft in hand-en genomen, opnieuw aan Duitschlands zijde komt. De schrijver waarschuwt tegen over haasting en zenuwachtigheid. L*m* berlehtan. Ds red* van Balfaur. De „Nordd." schrijft over de rede van Balfour over de Belgische onafhankelijk heid, om., dat de Engelsche minister van buitenlandsche zaken het begrip on derpand, zooals dat door Von Hertling uiteengezet is, willekeurig vervalscht ea het een geheel Engelsche beteekenis geeft Het blad protesteert tegen deze ver draaiing en zet dan nogmaals de bedoe ling van den Duitschen rijkskanselier niteen. De strijd onder water. LONDEN, 22 Juli. (R.O.) De admirali teit meldtHet is een gelukkige samen loop van omstandigheden, dat op denzelf den dag, waarop de Duitschers over de Marne zijn teruggedrongen, de Britsche torpedojager „Marne" een Duitschen on derzeeër tot zinken heeft gebracht. BERLIJN, 22 Juli. (W.B. Officieel.) HetAmerikaanschetroepentransportschip „Leviathan" (het vroegere Duitsche s.s. Vaterland" van de Hamburg-Amerika Linie groot 51.282 bruto reg. tons) is den 20sten dezer aan de Noordkust van Ierland tot zinken gebracht. Hel Ooetenryksohe ministerie afgetreden. WEENEN, 22 Juli. Aan het slot der zitting van het huis vau afgevaardigden deelde president Gross mede, dat minis ter-president dr. von Seidler en de geheele regeering haar entslag heeft ingediend, en dat dit ontslag is aangenomen. (Bijval bij de Tsjechen.) De regeering zal de leiding der loo- pende zaken uog blijven waarnemen. (Maasbode.) De moord op den ex-ozaar. KIEFF, 22 Juli. De bladen bevatten artikelen naar aanleiding van den dood van den ex-czaar. De burgerlijke bladen spreken de overtuiging uit, dat de execu tie van den ex czaar geëigend is de monar chistische idee, die overal reeds levendig is, baan te doen breken. Oader assistentie van de hulpbisschop pen en talrijke geestelijken droeg de metropoliet gisteren in de kathedraal een plechtige requiemmis op, voor den gestorven ex-czaar. De kathedraal was overvol. (Maasbode.) Vluchtelingen uit den Oeral deelen, volgens een telegram uit Moskou mede, dat de Tsjecho-Slowakken eigenlijk, zij het indirect, voor den moord op den czaar verantwoordelijk zijn Zij vertellen n.ldat agenten der Tsjechen aan de vertegenwoordigers van de sovjet Jeka- terinenburg lieten weten, dat de czaar zou worden bevrijd en zou worden ge steld aan de spits van deweging tegen de bolschewiki in Siberië. De sovjet liet zich in den val lokken en besloot tot het fusilleeren van den czaar, daar men vreesde dezen niet meer naar een do*r de Tsjecho-Slowakken onbedreigde plaats te kunnen overbrengen. (Msbd.) Verwaohtlng tot den avond van 25 Juli Matige tot zwakken, later wur toenemend* Znidelijk* tot Westelijk» windaanvankelijk apklarend met weinig of geen regen, later toenemende kans op regen of onweer. Weinig verandering van temperatuur. De cholera te Petrogrado. MOSKOU, 23 Juli. Volgens berichten uit Petrogrado eischt de cholera aldaar dagelijks 4 tot 500 slachtoffers. De sani taire dienst is geheel ontoereikend, daar artsen en desinfectiemiddelen ontbreken. Een oproep van Trotzky. MOSKOU, 23 Juli. De minister van oorlog Trotzky, heeft een oproep gepu bliceerd om Wologda, den Oeral en Si berië van vijanden te zuiveren en de Engelsche en Fransche officieren te be waken. (Msbode) De aetle aan de Meermanskust. STOCKHOLM, 23 Juli. Volgens een bericht uit Helsingfors rukten ie Engel- schen van Archangel naar Moerman op. Genoemde stad wordt reeds ernstig be dreigd. De leden van den raad van arbeiders en soldaten te Kern zijn gevangen genomen en terechtgesteld. De troepen der geallieerden hebben de linie KantaljanKem bezet. Rusland en Engeland. BERLIJN, 21 Juli. Naar uit Moskou wordt bericht, zegt de „Prawda" in een bespreking over den politieken toestand, dat, zoo al niet formeel, dan toch prac- tisch, de oorlogstoestand tusschen Rus land en Engeland bestaat. Quentln Roosevtldt. Bij de poging van een Amerikaansch eskader, om de Duitsche luchtversperring boven de Marne te doorbreken, sneuvelde Quentin Roosevelt, jongste zoon van ex-president Roosevelt. Geniraal Ltman gehuldigd. Uit Havre wordt aan de N. R. Ct. gemeldDe huldiging van generaal Leman op den Belgischen nationalen feestdag is een grootsche betooging geworden. Omringd door de generaals Stassin, Jacques en Bertrand, die in 1914 te Luik waren, werd generaal Leman ge- lukgewenscht door Cooreman, den mi nister-president. Leman bracht hulde aan zijn medewerkers van 1914, vervolgens aan de troepen der bondgenooten, die hjj op 14 Juli heeft zien defileeren. De plechtigheid, die door 50.000 personen werd bijgewoond, werd besloten met een Te Deum. Er waren 60 parlementsleden overge komen om deel te nemen aan een door de regeeriag aangeboden noenmaal. Mi nister Cooreman voerde het woord en heeft o.m. het optreden gebrandmerkt van een handvol activistische verraders en hulde gebracht aan de doodèn. Ten slotte sprak Cooreman zijn vertrouwen in de overwinning en een heildronk op den Koning uit. Baron Aucion heeft als oudste der parlementsleden de heldhaftige soldaten gehuldigd. Een draadloos bericht meldt: Een groote brand vernielde in de haven van Piraeus een aanzienlijke hoeveelheid oorlogsmateriaal. Kornllolf. MOSKOU, 23 Juli. De bladen berich ten, dat Korniloff leeft. Hij bevindt zich te Novo Tscherkostsk en zal tot opper bevelhebber van de revolutionairen wor den uitgeroepea. In troebel water. Japan zal ingrijpen in Siberië werd dezer dagen gemeld. Nu bestaan thans in Siberië vier regeeringen, die der Bolsjewiki te Wladiwostockdie der Tsjecho-Slovaken onder Semenof; die van generaal Horvat gesteund door de Kozakken generaals Kornilof en Ka- ledin te Karbin en een splinternieuwe van Alexejef. De verwarring is dus zeer groot, het water troebel heerlijk troe bel voor Japan om erin te visschenzegt „De Tijd". En men denkt onwillekeurig aan de waarschuwing, door Keizer Wilhelm tal van jaren geleden uitgesproken tegenover het gele gevaar: „Volken van Europa, waakt over uwe heiligste g*ederen!"

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1918 | | pagina 1