85.
De Groote Oorlog.
Zaterdag 30 Juli 1018.
Veertiende Jaargang.
Eai beid dv iMttnliiidi.
{Mijnt tlkn MltHDit-, W01NSDI6- tt IIIIDillMD.
Da strijd in het Westsn.
BINNENLAND.
UIT ZEELAND.
Walk weder zullen wij hebben?
Ahanaamaatapzqs p. 3 «Nida t«w Oma 11.—iaarbuitefa f l.H.
Aissttdarlqka kiuumm S «at, dabbal* bladan 10 «at
Air*rtaabla womm iafawaeht rtti Mf m «Hr '(namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: Boudcwl|n de Wlffesfraat A 135* GOES.
XM. iatarc.Directie as. M. Redactie eo. 37.
Reclamebceichlm 30 Ct. p. i. Big abonnanmat
AdrartantiAn ran 1—4 resell 10 76, ied«e regel meer 16
Keewitd» edTartnntia 3 X «cplaaat wordt X ban
Wanneer naar het wsord van paus
Leo a III de genezing der kwalen ran
onze sociaal kranke maatschappij slechts
te wachten is ran een orerrioedige uit-
der christelijke liefde dan moeten
zy die aan het herstel der kranke maat
schappij in den geest ran Christus ar
beiden, wel geëlectrisaerd worden door
voorbeeld van heldhaftige naasten
liefde, dat de Htilige Vincentius a Paulo
gaf, wiens feest de Kerk heden (19 Juli)
viert. Want beoogt de H. Kerk met de
heihgenvereering ep de eerste plaats
eere te geven aan God, die de Gever
alles goeds, de Schenker aller genaden
eu,Bron «Her heiligheid is, daarnaast
wil zy o*1®' wijzende op 's Heeren uitver
koren dienaren en dienaressen, door het
voorbeeld van hun leven en werken be
zielen tot even groote daden voor de eere
Gods en het heil van denevenmenach.
En juist het heil, het geluk van den
evenmensch zocht St. Vincentius zijn
gansche leven door met al de passie
vhn zijn liefhebbend priesterhart, met
al den yver van een apostel, altijd het
gebod zijns Goddelijken Meesters voor
oogen hebbende: „bemint uw naaste
gelyk uzelven."
Het eiade der 16e en het begin der
17e eeuw waren beoze tijden voor Frank-
ryk, Vincentius' geboorteland. Oorlogen,
binnenlandsche onlusten, terrorisatie van
roofbenden, besmettelijke ziekten, hon
gersnood teisterden de bevolking in al
haar lagen doch vooral de volksklasse
ep een allerverschrikkelijkste wijze. Wat
de pen des chroniekschry vers, de beschei-
i?tj archieven en het penseel der
schilders van dien tijd ons omtrent die
verschrikkelijkheden openbaren is van
dien aard, dat men zich met ontzetting
mvraagt of een hel op aarde was losge
broken. Van de naamlooze ellende ge
durende die periode in Frankrijk geleden
kan men zich geen voorstelling vormen,
het spot gewoonweg met iedere beschru
ving.
Temidden van die algemeene ellende
nog verergerd door een schier totaal
gemis aan liefdadige instellingen en ge
stichten verscheen als een engel des
lichts, als een tweede Rafaël de nederige
eenvoudige maar van liefde voor zijn
evehmensch brandende Vincentius
Paulo. (1676—1660)
Geboren in het armelyk gehucht Pouy
in die ongezonde moerassige streek .les
landes geheeten, hoedde hg als kind
de schapen en was reeds vroeg deelge
noot en getuige van armoede, Kommer,
ziekte eu ontbering. Maar ook reeds
vroeg toonde hg zijn medelijden eu hulp
vaardigheid aan anderen uie in druk
waren en met do jaren wies in hem de
zucht anderen van dienst te zyn, bijzon
der wanneer ongeluk en ellende hun
deel waren. Zijn vrome inborst deed hem
▼erlangen naar den priesterlijken staat
waarin hy vry van aardsche banden,
ayn roeping des te beter zon kunnen
volgen en eenmaal door de beschikkin
gen van Gods voorzienigheid priester
geworden, was zijn verder leven tot aan
jzyn dood eerst op 84-jarigen leeftijd
jwerd bij tot het aAder leven opgeroepen
een aaneenschakeling van werken
van christelijke liefdadigheid en werd
van hem getuigd, dat sinds de apostoli
sche tijden niemand zoozeer als hij het
woord van den apostel had bewaarheid
ben a''®s vo°r allen geworden om
allen voor Christus te winnen". In welke
gestalte zich de menschelijke ellende
ook openbaarde, Vincentius trad haar
manmoedig tegen en ontrukte haar heur
prooi. Voor zieken stichtte hjj hospitalen
voor ouden en veriatenen huizen waar
*y een onderkomen vonden, voor weezen
en vondelingen bouwde hy weeshuizen.
Gevallenen beurde hy op en gaf hun
met de verloren onschuld de hoop terug
°P ,betef leven. Zelfs de galeien
waar het uitvaagsel der samenleving:
boeven en misdadigers verbleef in een
«nlolÓf1g/a ^erdierlijking naar lichaam
en geest, die elk fatsoenlijk mensch een
alg was, zeodat ook een ieder die ver
blijven der misdaad schuwde als de pest,
bleven met voor Vincentius' liefderijk
mededoogen gesloten. Hij ging er heen
verharZdlfe d" T®rdier,ijkt« naturen, die
verharde gemoederen door zijn vaderlyk
optreden te verteederen en te verkrijgen
dat van hoogerhand tal van hoogst nood
zakelijke verbeteringen op gebied van
voeding, verzorging en hygiëne werden
aangebracht. Ja zijn opofferende liefde
ging zoover, dat, toen een galeiboef hem
snikkend bekende zoo gaarne zijn dood
zieke vrouw voor de laatste maal te
willen zien, maar dit niet te kunnen
wijl niemand zich voor hem borg wilde
■tellen, Vincentius zich aanbood de ke
tenen van dien man gedurende diens
afwezigheid te dragen, welk roerend
tafereel de schilder Bonnot met zijn
kunstvol penseel heeft vereeuwigd.
En wie kent niet de schilderyen «n
beelden, Vincentius uitbeeldende als den
liefdevollen vader der ongelukkige, ver
laten kinderen. Steeds was de heilige
priester dan ook op de straten en wegen
te zien, vooral des winters en in het
nachtelyk uur, als misdadige handen
op de stoepen en de portieken der hui
zen de kleine kinderen te vondeling
neerlegden, wier lot al te vaak of een
vroegtijdige dood was of een kommer
vol bestaan in dienst van geweteniooze
individuen, die die wichten uit winstbe
jag exploiteerden. Honderden en nog
eens honderden dier kleinen beeft St.
Vincentius a Paulo gered en tot brave
christenen, tot flinke leden der maat
schappij doen opgroeien.
Om hem in den strijd tegen ziekte,
armoede en allerlei ellenden bij te staan
stichtte hij „les missions", een congre
gatie van priesters, die, met zijn geest
bezield, hun leven zouden wijden aan
de werken van barmhartigheid. Wat dat
zeggen wilde in dien tyd, begrqpt men
als men weet, dat bij een epidemie
welke tijdens den burgeroorlog la Fronde
woedde, 1600 lijken moesten begraven
worden te Etampes alleen, bij welke taak
5 missionarissen van St. Vincentius het
leven lieten als helden, „in 'thairenas
gestorven". Ook de congregatie der lief
dezusters van St. Vincentius a Paulo, die
tot op den dag van heden zulke ont
zaggelijke verdiensten heeft vergaderd
in dienst der lijdende menacbheid, is
een stichting van St. Vincentius a Paulo,
die hem na aan het harte lag. Dat in
zyn dagen reeds die congregatie niet
overbodig was, mag blqken uit het feit,
dat te Parijs in enkele jaren de zusters
van St. Vincentius vijf millioen francs
aan aalmoezen uitreikten en alleen in
het kwartier St. Paul der hoofdstad 5000
porties soep per dag uitreikten, zonder
te spreken van de zieken die zij te ver
zorgen hadden.
Is het wonder, dat de heilige Vincen
tius, in wien de parabel van den barm-
hartigen Samaritaan zoo schitterend
belichaamd de wereld voor oogen trad,
aller blikken tot zich trok, ook die van
de groote wereld, van het hof, ja van
de koninklijke familie zelve, zoodat de
koningin hem tot haar grootaalmoezenier
benoemde, koning Lodewijk XIII hem
benoemde tot algemeen aalmoezenier der.
galeien, hem in zijn liefdewerk steunde
en op zijn sterfbed door St. Vincentius
wenschte te worden bijgestaan? Leidde
de vice-legaat van Avignori „monsieur
Vincent" zooals het volk hem vertrou
welijk noemde, niet naar Rome waar
de Paus hem met alle teekeneu van
vereering ontving, de Fransche gezant
bij den H. Stoel hem met eerbewijzen
overlaadde?
By dit alles bleef 's mans nederigheid
en bescheidenheid ongeschokt, alle ker
kelijke waardigheden wees hij stand
vastig af en zoo hij hetzij als gouver
neur der in vleedrijke familie Gondi, hetzij
als aalmoezenier van het hof betrekking
aanknoopte met lieden van rijkdom en
stand, dan was het alleen om hen voor
zijn liefdadige plannen te winnen Verder
bleef hg als bescheiden dorpspastoor, eerst
te Clichy-la-Garenne, vervolgens te Cha-
tillon-les-üumbes de vriend derongeluk-
kigen, de vader der armen en weezen,
de dienaar van den Goddelijken Meester
die het gekreukte riet niet breekt en
de nog rookende pit niet uitdooft. Chris
tus na te volgen en te dienen in de
armsten der armen was zijn huegste
geluk. En toen een edelman hem eens met
echt Franschen zwier toevoegde: ik
feliciteer U, monsieur Vincent, dat U
zoo schoon de ster volgt van uw lief
dadig genie, antwoordde Vincentius:
„pardon, mijnheer, ik volg slechts de ster
die scheen boven Bethlèhem's stal waar
in het arme kind Jezus lag." In dat
snblieme antwoord ligt gansch het levens
geheim van Sint Vincentius a Paulo
opgesloten. En de Kerk, die zulke heili
gen vormt, blijft de ware heelmeesteres
eener sociaal-kranke maatschappij, alle
pseudo-dokters ten spjjt, die zich als de
dragers der ware medicijn komen aan
dienen.
Daarom bidt de Kerk op dezen dag
O, God, die om de armen het evangelie te
verkondigen en de eer van den geestelijken
stand te verheffen, den zaligen Vincentius
met apostolische kracht hebt toegerust, geef
bidden wy U, dat wy onderricht mogen
worden door de voorbeelden van deugd van
hem, wiens uitstekende verdiensten wy ver
eeren. Door onzen fleer enz.
Volgens Reuter, die zijn inlichtingen
uit gezaghebbende bron verklaard te
hebben, zou gebleken zyn, dat de Duit-
schers voornemens waren een groote
operatie te ondernemen. Zy gebruikten
meer dan 30 divisies, voornamelijk be
staande uit het leger van prins Rup-
precht. Het denkbeeld, dat de tegen
woordige operatie zoude dienen om de
aandaent van het front af te leiden mag
men, zegt Reuter, voorgoed laten varen.
Dit is blijkbaar het groote of liever
het allergrootste, het beslissends offen
sief en men ziet hoe weinig de Duitschers
vorderen.
Dit weinig moet relatief worden op
gevat want enkele vorderingen maakten
zq wel, hoezeer het waar is dat zoowel
ten Westen van Reims als ten Zuid-W.
van de Marne de geallieerden hardnek
kig tegenstand bieden.
Dit was geschreven, toen wij heden
(Vrijdagmorgen) het navolgende seinbe-
richt ontvingen, waaruit blijkt, dat de
Franschen een tegenoffensief zqn
begonnen, dat succesvol verloopt.
PARIJS. (Officieel). De Fransch-Ame-
rikaansche troepen hebben den vijand
tusschen de Aisne en de Marne over
een front van 45 kilometer
aangevallen. De hoogten die Soissons
vanuit het Zuid Westen beheersehen zijn
bereikt. Meer dan twintig dorpen
zijn genomen. Verscheidene
duizenden gevangenen zijn
gemaakt. Een belangrijke buit
is veroverd.
LONDEN. Berichten van het front
melden, dat de grootste vordering werd
gemaakt bij Soissons tot een diepte van
8 mijl. Een legercorps, dat een aanval
uitvoerde, maakte 40UU gevangenen en
veroverde 30 kanonnen.
(Zie laatste berichten).
Lnh berichten.
Von Hlntze.
CHRISTIANIA, 18 Juli. Dê koning
ontving heden in afscheids-audiëntie den
Duitschen gezant von Hintze.
Vreeselijk.
Bij den jongsten aanval van vliegers
op Brugge is o.a. een bom gevallen op
het kasteel St. Andries vau de heer
Lippens, waar juist een feest werd ge
geven door Duitsche officieren met vrou
wen uit Brugge. Bijna al deze feestvie
renden werden gedood. („De Tijd")
Ameriktansch iroepantranepsrtschlp.
yetorpeteerd.
BERLIJN, 17 Juli In het W. gedeelte
van het Kanaal is het Amerikaansche
troepentransportschip „Cincinnati" me
tende 16.339 tgetorpeteerd. Het werd
uit een sterk couvooi weggeschoten.
Spaansch stoomschip getorpedeerd.
PARIJS, 17 Juli. Volgens een telegram
uit Athene wordt uit Spaansche bron
bericht, dat een Spaansch .stoomschip
met den Spaansohen gezant in Grieken
land Lopez de Vega aan bsord, op weg
naar Spanje door een Duitschen onder
zeeër is getorpedeerd.
Het schip voerde de Spaansche vlag.
De gezant en diens familie zqn gered.
BeDuitsche gezant te Athene was
zes dagen van te vorsn van, het vsrtrsk
m kennis gesteld.
Duval gefusilleerd.
PARIJS, 17 Juli. Duval is gofusilleard.
(Duval was een der beklaagden in hst
proces van de Bonnot Rouge. Red.)
De Vetkaart.
Het Bureau voor Mededeelingen inzake
de Voedselvoorziening meldt:
Het is wellicht goed er nog eens aan
te herinneren dat met ingang van 15
dezer de duur van de vetkaart is gebracht
op 10 dagen, zoodat men met het rant
soen van 25U gram zal moeten uitkomen
tot en met Woensdag 24 dezer.
Distributie Paardenvleeeoh 7
Naar wy vernemen, heeft het hoofd
bestuur van den Ned. Bond van Paarden-
slagers en Paardenvieeschhouwers van
de regeering opdracht gekregen tot het
maken van een ontwerp voor distribu
eering van paardenvleesch. (Z.)
Gemeentelijke Central* Keuken te Gans-
Het menu voor de week van. 22 Juli
tot 27 Juli:
Maandag Groentensoep met vleesch,
yersche groenten (vrij.)
Dinsdag flaché met aardappels, geen
stamppot (vrij).
Woensdag Erwtensoep met vleesch, ver-
sche groenten (10 gram boter).
Domieruag Havermout, meft, boter, sui
ker (bon 23).
Vrijdag Savoye kool, stamppot met
[vleesch (20 gram boter); 'savonds Erw
tensoep met vleesch, verschie groenten,
(10 gram boter).
Zaterdag Groentensoep met vleesch, ver-
ische groenten (10 gram boter).
Zij, die geen gebruik maken ran de
distributiebons, onverschillig welk*, ge
lieven deza aan dn keuken af ta staan.
Distributie:
Van 20 Juli tot en met 26 Juli 1918
ia verkrijgbaar:
Op bon 21: Aardappelen 2 K.G.
Op bon 22: Erwten 2 ons.
Op bon 23: Havermout 1 ons.
Op bon 24: Boonen 1 ons.
Op bon 25Kaas 20 pet. 1 ons.
Op bon 26: Kaas andere soort 1 ons.
Op bon 27Aardappelen 2 K.G.
Op bon 28thocolaue, 1 stuk per per
soon.
Op bon 29Oonogszeap 1 pak voor ger
zinnen van meer dan 4 pers. Kleinere
gezinnen 1 stuk Huish. zeep resp. toi
letzeep.
De commissie belast met de uit
reiking van bons voor klompen enz.
maakt bekend, dat met de uitgifte van
bons voor klompen zal worden voort
gegaan.
Domicilienommers 601900 Maandag.
Domicilienommers 9011200 Dinsdag.
Domicilienommers 12011500 Woens
dag.
Domicilienommiers 1501 en- daarboven
Vrijdag.
Eiken avond vanaf half acht.
Schoenenbons. Men schrijft
pnS: Nu de uitgifte van bons voor schoe
nen 1. October gestaakt wordt, en de
schoenen vóór 1 October gekocht moe
ten zijn, is- 'tde vraag of 'de bewoners
van verschillende dorpen de bons, wel
ke zij in hun bezit hebben, wel voor
schoenen kunnen inwisselen.
Immers, bij een dorpsschoenwinkelier is
de keuze in schoenen niet altijd even
gemakkelijk wegens onvoldoende sortee-
ring.
Daarbij komt nog, dat standaardschoe
nen op de dorpen niet zoo ruim voor
radig zijn als in de steden.
Waar nu door het Kon. Nat. Steun
comité de gangbaarheid dei1 bons slechts
ter plaatse geldig is gesteld (een enkel
dorp uitgezonderd) is hoven gestelde
vraag niet ongewettigd.
Wij raden daarom de bewoners van
die dorpen, waar geen standaardschocv
Verwaohtlny tot den avond van 2f Juli
Aanvankelijk zwakke tot matigon, Zuldi-
HJke tot Zuldwesteiyksn wind, noest zwaar
bewolkt, waarsohijnljjk «enige re|es met
geringe onweerskant. Iets warmer.
pen zijn of waar geen genoegzame keuze
in schoenen is aan, zich ter plaatse tot
den Burgemeester te wenden, opdat deze
aan het Kon. Nat. Steuncomité Verzoeke
de bons m een andere gemeente gang
baar te stellen, opdat Voor 1 October
de bons kunnen ingewisseld zijn.
7~. Zondagsrust apothekers
Zondag 21 Jun iS de apotheek van den
heer v. Kalmthout geopend. De beide
overige biyveu dan gesloten.
De vèreeaiging ,Dorc»i", Zuid-
Beveland, had Woensdagavond eene ten
toonstelling aangelegd van de voorwer-
pen harer verloting. 325 prazen waren
op lange tafels smaakvol gerangschikt
te midden van groen en bloemen «ooals
alleen «en vrouwenhand dat kan.
Het waren allerminst wat men .prullen"
noemt üraaie handwerken, een mooie
aquarel, fraaie pullen, huishoudelijke
voorwerpen, kistjes sigaren in dezen
tyd een deuce twee flesschen Bour
gogne, merk „Nuits", odeurs, zeepen,
boeken, een zeer mooie kapmantel, se-
maakt van 3 zqdeu foulards, hoogst eïn-
voudig en toch chic, een allerliefst tafel-
kleedje van een eenvoudigen theedoek
met overgestikte donkergroene banden
m» „last not least" een superbe thee
muts van Knuppeikantziedaar een ruwe
greep uit de werkelijk fraaie colieetie
pryzen, deels geschonken en deels door
anderen voor uit liefdadig doei vervaar-
digd. Verschillende dames waren aan
wezig om ale ijverige cicerones de be
zoekers rond te ieidén en van een en
ander uitlegging te geven.
Donderdagmorgen te 10 uur had de
verloting plaats. Op 10UO loten een derde
deel prijzen gaf nog al een aardig kansje.
Hootdzaak is dat „Dorcas" met deze
verloting weer aardig is geholpe*.
Naar verluidt is ook in deze ge-
meente een geval van Spaansche ziekte
geconstateerd. Een uit Amersfoort ge-
komen soldaat moet er door aangetast
ZjJDi
»™aler7ernemen wiJ' dat inderdaad bij
een militair uit Amersfoort, thans ver-
biyvende bij zijn familie in de Wón-
gaarustraat, Spaansche ziekte is gecon-
geï'oleerd Z"üVeel mogök
- De aansluiting aan de waterleddina
dat zijn voltooiing
nadert,.heeft gisterenavond plaats gehad!
Goes heeft toen eemgen tijd zijn water
ontvangen over Oudeiande. Wijt de druk
•piet overal even sterk was en daardoor
bij het openstaan der kraantjes lucht in
e buizen is kunnen binnen dringen, had
het water vanmorgen in sommige hui-
zen een melkachtig voorkomen. Men be
hoeft zulk water maar even te laten staan
en men zal zien dat het aanstonds zijn
gewone (helderheid herkrygt.
Gisteravond omstreeks 9 uur had het
zoontje van den heer van Riet het on
geluk bij het zwemmen onder water te
geraken. Na een paar maal onder te ziin
!flukite,het van <4
heer Goedhard den knaap weer op het
droge te brengen. Dr. v. d. Harst ver-
leende de eerste geneeskundige hulp. De
toestand van den jongen is sinds dien
li' e geneesheer heeft longont.
steking geconstateerd.
Middelburg. Menu centralekeuken.
Maandag Erwtensoep bon 49
Dinsdag Stamppot Andyvie.
Woeasdag Bruineboonensoep.
Donderdag Stamppot tJien.
Vrijdag Groentensoep.
Zaterdag Witte Raapjes,
Bon 7 van de vetkaart is geldig van
19 tot en met 28 Juli. 5 S n
Zij, die Maandag j.l. ziekenbons hebben
aangevraagd, kunnen die vanaf 19 Juli
af halen.
Ingezetenen uit wyken R tot V kun
nen morgen van 9 tot 12 uur bonboekjes
afhalen voor zoover dit nog niet is ge-