chelvisch
De Groote Oorlog.
No. 83.
Zaterdag 13 Juli 1918. Veertiende Jaargang.
CHOUWING
ensdag 17 Juli 1919.
VERMIST
IV2-jarige Vaar* (witkop).
nette Dienstbode
DE"paauvt
enbare Verkooping
op Vrijdag 19 Juli 1918,
perceelen Tarwe,
rst, Haver, Erwten
Aardappelen en
Beestepeëen.
Winkeliers korting-
VERBEEM - GOES
Verschijnt tlltu MA1NDAS-. WIENSDAG- en VRIlDAtAVBNB.
OOGAARTS
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Landbouw en Veefeelf.
Welk weder zullen wij hebban 7
maar om het balans
belang wordt doer de
e heer Kakebeeke wijat
d waar de Veiling te
Operatieve conserrenfa-
ten met een coöperatie
De heer Ton merkt op
ommissie zich niet als
eze zaak in laat maar
ief neemt. De heer Wil-
initiatief der Veilings-
en roept alle aanwezigen
ef samengaan. De voor
eens het recht van de
gcommissie om als or
eorganiseerden Zeeuw-
deze zaak aan te vatten
ldi, het zwarte bessen-
kort ontledende en
en „truc" waar de heer
trekt daaruit de conolu-
a zich voor fabrikanten-
chten en stelt een motie
eest van de deor den
:1de en door de vergade-
1 beantwoorde vragen,
ordt eene voorloopige
>zen van 7 leden n. 1. ae
elleman, P. Ton Jz., W.
>ek, J. M. van Bommel
Willemse, W. J. v. d.
irnoldi. De hoer Bloems-
lissie bijstaan als adviseur,
wenschte de vergadering
lehaalde resultaten noem-
u dag van betekeenis voer
sn fruitteelt en sloot de
wmmiesie ging aanstonds
udelijke vergadering en
Jac. Welleman tot voor
heer van Bommel van
etaris.
De BESTUREN van de
-, Noord-, Zuid- on Nieuwe
•Kraolortpoldoro maken be-
dat f
rden gehouden op alle Water-
n en Springwatergangen,
n en Dammen, alsmede op
ermen der Dijken en de wegen,
noemde polders gelegen, op
koop gevraagd: Bouw- ef
and, groot ongeveer 190 roe
met ef sender huisje, liefst
'alcheren of Zuid-Bevelaud. Te
aarden October of November,
■ieven met prijsopgaaf san
ÈVRE, Tuindorp 65, Sonkurf
jr de gemeente 's-Heerenhoel
egan vergoeding terug te be
en bij J. üEBAAK, Land
wer, 's-Heerenhoek.
oor onvoorziene omstandighe-
tegen 1 Augustus of later een
raagd.
dres: Mevr.
e, Goes.
namiddags te één uur (zomer-
i, te WieseiHcerke, in het c»fé
Kroon" bij dhr. Pbibst«r, voor
heer M. Ut VOS, ten overste»
Notaris PILAAR te Goes, v»n:
)e
iet
verkooper verleent credi'
27 November a. s.
mkosten 8 °/o, contant 6 °/o-
ioekjes verkrijgbaar in ge®®'
en bij den heer M. DE 'tJ
AbonMmantsprtjs p. 3 meenden veer Gees f 1.—, daarbuiten f 1-35.
Afaonderljjke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertontiën werden ingewacht vóór half een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: BoudewIJn de Wlttesfraaf A 135° GOES.
Tad. interc.Directie no. 94. Redactie no. 97.
Redamaberichten 30 Gt. p. r. Bij abonnement
Advortentiën van 1—5 regels f 0 76, iedere regel meer 16 Ct
Eenmlfde advertentie 3 X geplaatst wordt X
TE KOOP.
Een goed onderheude»
MedlO®11
vei
oot IS Ten, met
venlarta.
Te bevragen bij Jos. ns BR
ïipper te Qssenisse
Losse berichten.
De strijd in het Westen.
PARIJS11J uli. (Draadloos). Het avond
communiqué meldt
Een verkenning in de streek van Bus-
siares heeft de Franschen in staat gesteld
om vijf gevangenen te maken en een
machinegeweer te veroveren.
Afwisselende artilleriestrijd op verschil
lende punten van het front.
LONDEN, 11 Juli. (R.O.) Het avond
communiqué meldt:
De Australiërs drongen bij Merris de
Duitsche linies over een aanzienlijke
diepte binuen, maakten 70 gevangenen
en veroverden talrijke machinegeweren.
Hindenburg.
„Les Nouvelles" beweert stellig te
weten, dat maarschalk Hindenburg te
Spa den 16den Mei na een hevig militair
dispuut met keizer Wilhelm is overleden.
„De Tijd" van 11 Juli meldt de ontvangst
van eon briefkaart dezer dagen door
Hindenburg geschreven aan den gepen-
tionneerden generaal YonRoehl en waar
in hij zegt dat de troepen voor een nieuw
offensief eerst op adem moeten komen.
De stellige zekerheid van „Les Nouvel
les" laat dus wel iets te wenschen over.
Von Kühlmann af.
De Duitsche staatssecretaris voor
buitenlandsche zaken is naar het groote
hoofdkwartier gegaan en heeft daar den
keizer zijn ontslag aangeboden wat door
den Duitschen monarch is aanvaard.
Daarmede gaat een man heen wiens
optreden aan buitenlandsche zaken door
velen, ook buiten Duitschland, met inge
nomenheid werd begroet omdat men
weet dat hij voor den vrede door ver
gelijk wel te vinden was en niet alles
door het zwaard wilde beslecht zien.
Als opvolger wordt genoemd de reeds
laug door de Al üuitschers met ophef
ingeluide Von Hintze, oud-admiraal en
diplomaat, thans Duitsch gezant in Noor
wegen. Hij wordt als een beschermeling
van Keizer Wilhelm beschouwd Ofschoon
de Duitsche pers, ook in die der All-
Duitschers, wordt verzekerd, dat het
heengaan van Von Kühlmann gsen
verandering in den buitenlandschen
koers beteekent, daar de rijkskanselier
blijft, heeft het toch alien schijn, dat
Von Kühlmann is bezweken voor den
druk van de ,.Vaterlands"-partij in wie
de militairistische „all-Duitsche" geest
zonder twijfel overheerschend is. In den
rijksdag heeft het aftreden van Von
Kühlmann groote beweging verwekt, wijl
dit lichaam bij de wisselingen in het
secretarisambt voor buitenlandsche zaken
uiet is erkend.
Bij de behandeling der kredietvoor-
stellen, welke werd uitgesteld en op
nieuw naar de begrotingscommissie
verwezen, zal die ontstemming wel tot
uiting komen. De rijksdag kan dan de
kredieten verwerpen. Voorzeker een
machtig wapen in zijn hand. Maar of hij
die ook zal gebruiken?
Inmiddels wordt door den Lokal An
zeiger gemeld, dat de toestand in den
rijksdag is „opgeklaard" en men nauwe
lijks meer van een crisis kan spreken
De Kölnische Volkszeitung vernam nog
uit Berlijn dat tusschen den rijkskanse
lier es Von Hintze volkomen overeen
stemming is verkregen over het program
der buitenlandsche politiek. Von Hintze
zal -de -buitenlandsche politiek van don
rijkskanselier met volle overtuiging ver
tegenwoordigen en voor de hooföcom
missie van den Rijksdag vooraf zijn poli
tiek credo komen afleggen.
Een nlsuw Csntrumiprogran.
Het Duitsche „Centrum", de
bekende Katfioliekq staatspartij
Duitschland, heeft een nieuw program
van actie samengesteld waarin zij hare
staatkundige ideeën, verlangens en ide
alen heeft neergelegd. Haar vorig program
dagteekent van 1871 en is verouderd.
Het program is in drie hoofdstukken
verdeeld: 1 Grondwet, IJBuRenJandsphe
politiek, III Binnenlandsche politiek.
Waar tijdens dezen oorlog meermalen
de vrees gewettigd scheen, dat de Cen-
trumspartij zich meer en meer met de
militairistische neigingen en annexatie
ideeën der AU Duitschers ging verbroe
deren, doet het weldadig aan in dit
program de navolgende stellingen op
het gebied der buitenlandsche politiek
aan te treffen, die als even zoovele
eischen der partij moeten worden aan
gemerkt Vaststelling en door
voering van een met de chris
telijke grondstellingenovereen-
stemmend volkenrecht; vol-
komene, door het volkenrecht
gewaarborgde en verzekerde
onafhankelijkheid van den H.
Stoel; ontwikkeling van het
int ernationaal scheidsgerecht.
Moge wat hier zoo schoon op het
papier is gebracht door het Centrum
practisch met niets ontziende door
tastendheid worde nagestreefd.
De voedselvoorziening te Weenen.
Het dagelgksch rantsoen voor de stad
Weenen is thans, voor zoover de levens-
middelen-voorraad het toelaat, door mi
nister Paul vastgesteld op 83 gram
aardappelen, 24 gram vruchtengelei en
6 giain oorlogskotfie samen 218 gram
voedingsstoffen per persoon en per dag.
Over de kwaliteit van brood in hoofd
zaak uit maismeel samengesteld, wordt
algemeen geklaagd.
De prijzen van kleeren en schoenen
zijn buitensporig gestegen. Een heeren-
costuum kost 800 a 1000 kronen, voor
het keeren van een costuum wordt 120
kronen gevraagd. Stoffen voor dames-
kleeding komen op 75 a 150 kronen de
meterschoenen 150 a 250 kroneneen
dameshoed 150 a 2uü kroneneen heeren-
hoed, vilt of stroo, 30 a 60 kropen.
Hst Belgische koningspaar.
Het Belgische koningspaar heeft een
bezoek aau Engeland gebracht, waar het
de vloot in een der havens van Schot
land bezichtigde en een bezoek bracht
aan de stad .Leeds en aan kouing George
en koningin Marie op Albert HaU. 2ij
zijn per vliegtuig uit Frankrijk naar
Engeland gereisd.
Do moord op graaf Mlrbaoh.
Naar de „Frankfurter Ztg" meldt, zijn
de moordenaars van graaf Mirbach ge
grepen. Volgens een verklaring van een
leidster der links-sociaal-revolutioaaren,
mevrouw Spiridowua is op de onlangs
gehouden partijvergadering het ofücieei
besluit tot den aanslag genomen.
Het lijk van den vermoorde is naar
Duitschland vervoerd.
tUKItlKt
Een treinongeluk in Amerika.
In de nabijheid van Nashville zijn 100
personen gedood bij een botsing tusschen
twee passagierstreiuen. Het hospitaal is
overvol. Meer dan tachtig personen zijn
gekwetst. In een wagon waren alle
passagiers gedood. De machinisten en
stokers van beide treinen zijp gedood.
De oorzaak van de ramp is met bekend.
Q« Kabinetscrisis.
Het „Handelsblad" schreef gisteren
Naar wij vernemen is de mogelijkheid
groot, dat reeds binnen korten tijd eep
kabinet gevormd zal zijn, wpatin alle
ministers bebqoreq tot de rechterzijde.
„De Tijd" voegt hieraan toe
Wij kunnen met zekerheid meedeelen
dat dit bericht, minstens genomen, zéér
voorbarig is.
Volgens de „Pall Mali Gawtfe"- sou
Jhr. Mr. R. de M^rees van 8 wind eren,
Neqerlandsch gezant te Londen, ernstig
in aanmerking komen voor het minister
schap van buitenlandsche zaken in het
nieuwe kabinet.
0? S0^|(8(8j( vu h») kabinet.
Dp socialist Kleerekoper heeft in een
vergadering der S.D.A.P. te Arnhem
verklaard, dat de öociaal-democraten er
met aan denken deel te nemen aan een
nationaal kabinet, o ifl d q t dan
mede de veran^wqoirdel^kbeid
zouden dragen en dit wenschen ze
niet.
Juist als in 1913. Bij de S. D. A. P.
gaat het treedt hier zeer sterk naar
voren het belang der partij boven
het landsbelang. Zij bedankt voor iedere
medeverantwoordelijkheid in de lands-
regeering. Zij wenscht te zijn en te
blijven de partij der oppositie, een heldin
in het afbreken, een kind in het op-
bauwen. En van zoo'n partij verwacht
men zijn heil en uitkomst!
Nedsrland-Berltjn.
Naar de „N. R. Ct." verneemt, worden
tusschen bet kantoor der Staatsspoor
wegen te Berlijn en de Duitsche Spoor
wegdirectie onderhandelingen gevoerd
om zoo spoedig mogelijk tot een ver
beterde verbinding iNederlaud-Berlijn
via Oldenzaal-Bei.theim te geraken.
De bedoeling is te trachten het over
nachten te Uldenzaal te voorkomen en
bij de Duitsche spoorweg autoriteiten
door te zetten dat de de sneltrein D.
3 te Löhne stopt en door een later ver
trek uit Bentheim de aausluitiug met
trein D 171 zou worden gegarandeerd.
Ons convool
is in het Engelsche parlement ter sprake
gekomen en de correspondentie, tusschen
de Nederlandsche en ü-ngelsche regeering
hierover gevoerd, overgelegd. Hieruit
blijkt, dat, waar van den eenen kant
Nederland niet stond op de formeele
erkenning door Engeland van het recht
van convooi, van den anderen kant En
geland ditmaal uit beleefdheid van zijn
recht van onderz iek onzer convooischepen
afzag na de verklaring der Nederlandsche
regeering te hebben uutvangeu, datniet^
verdachts door het convooi werd mede
gevoerd.
De „Manchester Guardian" bespreekt
het besluit van de Britsehe regeering om
tegenover het Nederlandsche convooi
afstand te doen van haar recht van onder
zoek en zegt: „Een marine, die met werk
overladen is, wordt op deze manier
moeite gespaard. Men kan in een dergelijk
geval zeker zijn van de goede trouw vau
de Nederlandsche regeering. Het recht
van onderzoek is een onschatbaar wapen
der marine, maar indien een eerlijke,
neutrale regeering bijzondere waarborgen
geeft, zooals door Nederland wordt ge
daan, is een dergelijk recht overbodig."
Het convooi is inmiddels ongestoord
Woensdag uit Tborshavn vertrokken.
Vleesohdistrlbutie.
Naar „Het Volk" verneemt ligt het in
de bedoeling van den minister van land
bouw einde Juli weer met de distributie
van versch rundvleesch te doen begiu-
nen. Is het blad wel ingelicht, dan zal
75 pat. van dit vleesch moeten worden
verkocht voor f 1 40 per K.G. en 25 pet.
het j.g. fijne vleesch, voor f3 per K.G.
De fabricage van eenheidsworst zal
worden beperkt. Zeer waarschijnlijk zal
slechts aan twee slachtplaatsen met de
vervaardiging worden voortgegaan.
Onze graanveorziening,
De Nederlandsche regeering heeft het
s. „Sirrah", vau de mij. Nievelt, Goudri-
aan eq Ga en het s. „Terschelling", van
den Rotterdamschen Lloyd, als wissel
schepen aangewezen voor de „Zijidnk"
en „Hector."
Beide schepen kunnen tezamen onge
veer lO ÜUjj, ton graan vervoeren.
De Spaaneche ziekte.
Men schrijft uit Terborg aan „De Maas
bode." De zoogenaamde Spaausche ziekte
heeft thans o.ok in deze streken, nadat
zg reeds sedert eenigen tijd lang de
Duitsche grens heerschte, haar intrede
gedaan. In de naaste omgeving zijn tal
rijke personen aangetast; echter treedt
de ziekte, enkele gevallen uitgezonderd,
niet kwaadaardig op.
Opheffing slachtverbod?
Nu blijkt, dat de minister zich niet
heeft uitgelaten over het al of niet op
heffen van het slachtverbod.
Suiker.
Volgens .het „Hbi." is van een rijks
regeling inzake suikerrantsoeneering
vooralsnog geen sprake.
Hippos.
In de gisterenmiddag te Middelburg ge
houden vergadering vain de vereeniging
Hippos, vereenigd tot verbetering Van de
paardenfokkerij op Walcheren, was het
voornaamste punt de uitreiking van de
medailles behaald bij de veuienkeuring
op. 27 Juni j.l.
De heer A. de Feijter heette allen wel
kom en inzonderheiü den beer jhr. P. j.
Boogaert en J. Kraamer, voorzitter en
secretaris van de afdeeling Middelburg
der Z. L. M., voor de jonge vereeniging
is belangstelling van een oudere en groo-
tere zeer aangenaam. De eerste maal kon
de véulenkeuring geslaagd worden ge
noemd, de tweeo© maai beter en de derde
ging men weer vooruit. Spr. wijst op
den enormi hoogein prijs thans voor paar
den besteed, een dier dat f 430U op
bracht, werd eenige dagen later voor
f70UO verkocht, dit komt door behoefte
aanfokmaienaal endoordat 'tgeid minuer
waard is. Walcheren volgt den weg van
vooruitgang al is het nog niet zoover als
andere deelen van Zeeland, hij hoopt dat
men zoo zal doorgaan. Er is hard ba
boette aan goede trekpaarden. Hierna ver
zocht spr. den heer Boogaert om de mep
dailies uit te pedken.
De heer Boogaert zeide hieraan met
genoegen te voldoen en zeide dat de Z.
L. M. veel belangstelt in de pogingen
van Hippos, hij constateert met genoegen
den vooruitgang en noopt dat men zal
volhouden. Spr. heeft het op prijs ge
steld dat bij de mededeelmg van den
uitslag der jury ook de 'bekroonde veu
lens werden voorgebracht en op de fou
ten' en goede hoedanigiieden werd gewier
zen, hij geeft den wenk dit in bet ver
volg in den ring te doen, opdat ieder
het beter kan zien. Spr. wenscht de le
den, die medailles beuaalden geluk en
spoort de niet prijswinners aan zich niet
te laten ontmoedigen.
Na het uitreiken van de medailles bracht
de heer de Feijter dank aan den heer
Boogaert voor zijne bereidwilligheid, ter
wijl nij nog namens de jury mededeelde,
dat ook zij grooten vooruitgang in de
fokkerij op Walcheren constateert. Vroe
ger werden er voor het stamboek soms
12 veulens voorgebracht en maar een of
'twee goedgekeurd, nu komen er 70 tot
100 en wordt een derde deel ingeschreven.
De heer E;. Verlam bracht dank aan
bestuur en ook aan de Z. L. M, en
vroeg of op Walcheren geen fokpaarden-
dag zou 'kunnen wórden georganiseerd.
De heer de Feijter wees <jp de groote
kosten daarvan.
Op een vraag van den heer Mesu, werd
nog geantwoord, dat waarscnijmlijk he. deel
van den Zuidsingel, dat nog met keien
bestraat is, klinkerweg zal worden, waar
door een betere plaats voor de keuring
zal ontstaan.
Het Teeltplan.
De afdeeling Walcheren van de vereeni
ging van Nederlandsche Akkerbouwers
heeft van den minister van landbouw
antwoord ontvangen op het harerzijds
toegezonden adres.
Inzake het al of niet laten van graan
aan landbouwers voor eigen gebruik,
wordt verwezen naar bet door den mi
nister aan de voornaamste landbouwor
ganisaties gerichte schrijven, dat 21 Juni
is gepubliceerd. Omtrent de prijzen der
en de garantieprijzen voor 1919 deelt
de minister mede, dat deze zaak het on
derwerp uitmaakt van een zeer nauwkeu-
'rig onderzoek door deskundige landbou
wers uit alle deelen van Nederland, die
door hem zijn uitgenoodigd omtrent die
prijzen voorstellen te doen. Die gegeven
opdracht houdt tevens in, in het bijzon
der te letten op de belangen der land
bouwers op de zand- en dalgronden ln
zooverre dit vereenigbaar. is met de zorg
voor een zoo sterk mogelijke uitbreiding
van de voedselproductie, alsmede dat de
teelt van rogge en tarwe vooral niet min
der loonend zal zijn, dan 'die van ge
wassen, niet strikt noodig voor de volks
voeding. In overleg met vooraanstaande
personen uit den kring der practische
land- en tuinbouwers wordt nagegaan,
hoe de teeltregeling voor 1919 zal moe
ten vastgesteld worden om naast een
d.oglmatige priipregaling het feare be Jog
Verwachting tot Ken avond van 13 Jell:
Meest matige Zuldellko tot Zuid-Weet»,
lijken wind. Betrokken tot zwaarbewolkte
luoht. Waarschijnlijk regeabulei met kano
op onweer. Weinig verandering van tin-
peratuur.
'bij te dragen, dat de voedselproductie
in het volgend jaar zoo doeltreffend mo-
gnVij* zij. Wat betreft de opvordering vau
achtergehouden graan en peulvruchten
met behulp van militairen, deze ja
Juni j.l. 'beëindigd. De overwegingen,
welke die® minister tot dezen maatregel
genoopt hebben, meent hij genoegzaam
in 'zijn antwoord op de schriftelijke vra
gen van het kamerlid Colijn te hebben
toegelicht. De minister belreurt het, wan
neer tengevolge van ontactvol optreden
hier en daar ontstemming is gewekt e®
hoopt met adressante, dat de inlevering
van den oogst 1918-1919 van dien aard
zal zijn, dat een dergelijke maatregel niet
noodig zal blijken te zijn.
Van de Zeeuwsche klei.
Men schrijft uit Zeeland aan het Hbl-:
De nieuwe oogst is aangevangen; van
de klei zijn de eerste vroege aardappe
len gerooid, maar in de meeste deelen
dér provincie worden die slechts verbouwd
voor eigen consumptie, zoodat van rui
me uitvoeren geen sprake is. De quali-
teit is goed en daar heeft men trou
wens bij die voortdurende droogte niet
aan getwijfeld, maar de quantitelt is niet
ruim. Wat betreft de latere soorten kan
worden gezegd, dat reeds vele bijna vol
wassen knolien worden gevonden. Ze heb
ben ook van de droogte geweten; van
de verwachtingen kan nog weinig ge
zegd worden.
Met den oogst van gerst en rogge is
men reeds aangevangende vooruitzich
ten van genoemde granen benevens tar
we zijn wel bevredigend, maar de haver
zal ongetwijfeld minuer van beschot zijn.
Het „legeren" van graan zal dit jaar een
hoogste zeldzaamheid zijn. De voortdu
rende droogte in aanmerking genomen
zal een en ander niet tegenvanen. De
erwten zijn goed, maar de boonen heb
ben veel van den wind geleden; de on
gekende opbrengsten van 2(J H.L. per
gemet zooaisi in 1917 zijn in geenen deele
te wachten; toch, ondanks dei droogte,
die weer te lang duurt na den regen
val van voor eenige weken, hebben da
boonen in de laatste dagen nog wonden
ren gedaan. Van den bietenoogst, die even
wel eerst in October aanvangt, heeft men
nu reeds de beste verwachtingenze staan
prachtig te velde I De wartels hebben
zich gevormd en zijn diep in den grond
ingegaan bij het droge weer. Komt geen
tegenslag, dan zal het gewicht uitmun
tend worden en wat dit voor den Zeeuw
schen boer zeggen wil, die bekijke maar
even de uitgestrekte velden, met dit ge
was bezet. Minder dan vorige jaren, om
dat men aan een voorgeschreven zaïai-
plan was gehouden, is Zeeland in vele
streken toch nog het bietenland.
Wat de weilanden betreft begint het
er weer dor uit te zien, algemeen ia
dan ook de klacht over verminderde melfc-
opbrengst der koeien, wat niet te ver
wonderen valt. Dit klemt des te meer,
omdat in vele gezinnen bij den brood-
nood menigeen is aangewezen aan te vul
len de maaitijden met pap, voor zoover
daarvoor ook weer de noodige ingrediën
ten zijn te verkrijgen. (Z.)
V lasstroe.
Het is verboden vlasstroo en gezwin
gelde lokken, onverschillig in welken
toestand
a. af te leveren;
b te vervoeren, behoudens voor zoover
het vervoer van vlasstroo door of in op
dracht aan een erkenden vlasser langs
den korst mogeljjken weg geschiedt van
zijne werkplaatsen naar zijne rootplaatsen.
Van de verbodsbepalingen in het eerste
lid kan ontheffing worden verleend door
het Rijkskantoor voor Vlas, aan zoodanige
ontheffing kunnen voorwaarden worden
verbonden.
i