No. 64.
Zaterdag 1 Juni 1918.
Veertiende Jaargang.
§n jong
De Groote Oorlog.
kruis.
B. K. öituöiuuuui
Verschijnt eiken MAAHQAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
De strijd in het westen.
BINNENLAND.
Landbouw en Veeteelt
UIT ZEELAND.
Welk weder zullen wij hebben?
lot I ID" S ■-
Overslag (BO
itschoolJ. M.
ronplaats, P. J.
L. d. S. 22 j.
Philippine, alien
J, 0. 19 j. Dor-
1. h. en D. M.
j, en A. J. M.
idc woonplaats,
d. h.
irvolging: J. K.
aagi van over-
net vernietiging
en aanleg.
7 j. arbeider, tg
tan diefstal; W.
sn W. Souburg,
ng en C. K. W|.
re, beklaagd van
(Z.)
ddelburg.
de zaak tegen
I, een drietal por
rad verkocht zon-
rragen. De eisch
em
die tegen G. N.
B. uit 's-Heer
bekl. was niet
lekend graan aan
1 onttrokken. Van
lek dit niet vast
le dan ook tegen
N. f 50 of 50
lartsdijik, bekende
n gebruik 'te heb-
etuige de liegt,
•cfrt'er geweigerd,
i.
uit Zoutelande,
[opgeven van dor-
zaken behandeld
Iervoer of neder-
e eisch' was f50
zaken 11 Juni.
tterleiding-MiJ.
Beveland.
1TEUR maakt bekend,
van Beheer der Ven-
liet goedkeuring van
in tie den Minister van
|er van Binnenlandsche
duurtetoealag van
!»nt heeft vastgesteld
eede halfjaar 191»
sf 1912—1917 voor
Concessievoorwaarden
Be Directeur i,
N VAN POELGEEST.
ben de aller*
-ootste vriend
schoolgaande
leren, want ik ver»
;n van stof, roos,
en verontreiniging
t hoofd
dien bezorg ik hun
'lanzend zacht haar
25 et- genoeg coot 'It Lilet
iaar bijFa. GEBBs.
PLAZ1ËR, W. F. DEN
Soes; DE KOK, Krabbeü-
i. PEIJL, Oost-Souburg;
VAARD, Kloetlnge; J.
JE, Nieuwdorp; Wed. A.
IEL, St Jansteen; L DEN
•ER, Westkapelle; VAN
e Wlseekerke; DE GOF-
Hand; LEENDERTSE te
en STEKETEE te lor-
g Westelijk Zuld-Beveland
lend op /ff'
len de 18 jaar, wonende
E aangrenzende gemeen-
ulp bij de verpleging en
uishouding.
i daarvoor in aanmerking
te komen, kunnen zicb
k aanmelden vóór I Juni
ondna 7 uur bij Mevrouw
Kleine Kade, 6oes.
gevraagd
iden 18 jaar. Loon f4-'
per week. Adresy- f*'
Bedrijfsleider Gem. Electr-
utjebroek (N.H.)
S
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Gees 1 -Ie*, daortvitiB f 1.35.
liBQadnziftke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent
Advertentiën worden ingewacht vóór half een nur 's namiddags.
Kantoor «.d. Administratie: Boudewl|n de Wittestraaf A 135* GOES.
Tel. interc.: Directie no. 94. Redactie no. 97.
RmrJnmobertrirtan 3D 6t p. r. BJ) abonnement specials prfa.
Advertentiën van 10 regel» f 0.76. teder» regel meer IC OL
Eenzelfde advertentie 8 X geplaatst, wordt 8 X berekesd.
De Duitschers zijn erin geslaagd op
de vleugels de Fransch-.Eiigelsche troepen
terug te dringen en in het centrum hun
opmarsch over een aanzienlijken afstand
voort te zetten. Soissons is door
de transchen ontruimd, Reims
wordt ernstig bedreigd. De
Duitschers naderen de Marne.
Het Fransche iegerbencht erkent dit
volmondig. Men seinde ods gisteren
PARlJS (officieelDe slag heeft een
zeer hevig karakter aangenomen in de
streek van Soissons. A a hardnekkigen
tegenstand en straatgevechten, die ver
scheidene uren duurden, ontruimden de
l ranschen de stad, waarvan zij de weste
lijke toegangen bezetten Op de rechter-
l K z9» de troepen, die Reims be
schermden, achter het Aisnekanaal ten
noordoosten van de stad teruggetrokken.
Het Engelsche communiqué van 29 Mei,
snamiddags, luidde;
LONDEN, 80 Mei. Router's correspon
dent seinde
De strijd wordt met groote hevigheid
voortgezet op beide flanken. Dezen morgen
werd in de buitenwijk van Soissons ge
vochten. Op den uitersten rechtervleugel
moesten de Engelscheu na dapperen
tegenstand wgkeu van de hoogten van
8t. Ihierry, zeven mijlen ten noord
westen van Reims. De St. Thierry-
hoogten is eeu plateau met sterkte
beboschte hellingen en bovenop eeu oud
fort, 6uU voet boven de Vesle. De Duitsche'
opmarsch had gisteren reeds Muizou
bereikt en omsingelde bijna onze positie
van St. Thierry. Onze troepen lagen van
drie kanten onder vuur en de positie
Was onhoudbaar. Wij bezetten de Vesle-
Vallei onder de hoogten van St. Thierry
m den hoek, welke gevormd wordt door
de Vesle en het Aisue-Marue-kanaal.
BERLIJN, 30 Mei. (W.B.) De bijzon"
dere correspondent van de „Frankf. Zeit
meldt:
Fransche versterkingen poogden aan
vankelijk den slag tot staan te brengen
maar het was vergeefceh. Zij werden
door hun terugstormende kameraden
meegesleurd.
De gevangenen maken den indruk van
volkomen oorlogsmoeheid.
Cieuienceau en de regeering mogen
doen wat zij willen, de soldaten wiüen
eenvoudig niet meer.
BERLIJN, 30 Mei. (DRAADLOOS.)
Ooggetuigen bevestigen, dat de Duitsche
verhezen bijzonder gering ziju. Nooit
sinds den opmarsch van 1914 is een
groote overwinning in het Westen met
zoo geringe offers behaald geworden.
Compagnieën die Verschrikkelijke berg
hoogten bestormden, twee rivieren over
trokken, zwaar en licht gesctiut ver
overden, meldden geen dooden en sléchts
Weinig gewonden. Mijlenver is langs de
straten van den opmarsch geen Duitsch
lijk te bekennen. Uok het verlies aan
paarden is zeer gering.
Dit vindt zijn oorzaak in de verrassing
van dea vijand en in de uitstekende
tactiek oqzer troepen.
BERLIJN, 30 Mei. (DRAADLOOS).
Tiet avondeommuniqué meldt: Ten Zui
den van Fère-en-Tardenois naderen wn
strijdend de Marne. J
PARIJS, 30 Mei. Het middagcommu-
niqe meldt: Vannacüt werd.ae sTag
zonder ophouden voortgezet. De Fransche
toepen hebben zich krachtig aan den
West-rand van Soissons genandnaafd
waar de vijand, ondanks heihaaide po
gingen, niet kon doordringen.
Meer ten Zuiden ontwikkelden zich
uiterst hevige gevechten in de streek
van den weg van Soissons naar Har
tennes en op het front Fère-en- Tardea,
nois Vezilly, waar de Fransche troepen,
gesteund door reserves, met onvermoeide
hardnekkigheid aan den Duitschen op
marsch weerstand bieden.
Rechts, op het front Brouillet-Thillois,
alsook ten Noord-Westen van Reims,
hebben Iransche en Engelsche troepen
alle aanvallen van den vijand gebroken
•a bun posities gehandhaafd.
Losse berichten.
Bombardement van Parijs.
De stad Parijs wordt door drie groote
kanonnen beschoten. Over de gevolgen
der beschieting wordt niets openbaar
gemaakt. Ook vijandelijke vliegers trach
ten herhaaldelijk de stad met bommen
te bestoken.
Bommen op Keulen.
De Paus had Van de Britsche regee
ring de toezegging gekregen, dat er,
voor zoover het in haar macht lag, ter
wille van den H. Sacramentsdag, althans
op klaailichten dag geen bommen op
Keulen zouden worden geworpen, al
scheten dan ook op Goeden Vrijdag de
Duitschers een kerk te Parijs plat.
Voor zoover bekend, had gisteren geen
bomaanslag op Keulen plaats en heeft
de Sacramentsprocessie daar ongestoord
kunnen plaats hebben.
Een schrijven van kardinaal Gaeparrl.
De „Times" bevatte onlangs het be
richt, dat kardinaal Gasparai zich, als
volgt, over Engeland zou hebben uitge
laten: Ofschoon er reden tot dankbaar
heid is wegens de bevrijding der H. Stad
uit de handen der ongeloovigen, is het
nochtans jammer, dat deze bevrijding
door een mogendheid, welke het ware
geloof mist, tot stand werd gebracht
Naar aanleiding van deze beschuldi
ging zond kardinaal Gasparri aan kar
dinaal Bourne een telegram van protest,
toéjjelicht door het volgend schrijven
van den Pauselijken staatssecretaris:
Nooit heb ik de mg toegeschreven
of andere dergelijke woorden gesproken
en ik daag den schrijver van den „Ti
mes" uit ook maar een schgn van be
wijs voor ziju lasterpraat aan te voeren.
Ik heb integendeel bij tal van gelegen
heden de verklaring afgelegd, dat Enge
land, meer dan eenige andere mogend
heid, vertrouwen inboezemt door zijn
volkomen onpartijdigheid, zijn eerbied
voor de verdere ontwikkeling der H.
plaatsen.
Een biddag voor den vrede in Oostenrijk.
Het „Wiener Diözesaublatt" publiceert
het volgend schrijven van kardinaal
Piffi;
De maand van het H. Hart, welke
wij in de afgeloopen oorlogsjaren door
ons gebed voor den vrede geheiligd
lieüben, moet ons ook thans weer ver-
eenigigen in de aanbidding van bet
Uoddelgk Hart, opdat Het in de harten
der menschen het vuur Zijner liefde out-
steke en aan de wereld een spoedigeu
vrede geve.
Tot diezelfde intentie zal dit jaar, in
geheel Oostenrijk, op het feest van het
El. Hart een rrjksbiudag voor den vrede
gehouden worden.
In het aartsbisdom Weenen, zal op
Zondag9 Juni, in alle openbare kerken
bet Allerheiligsre den gebeelen dag ter
aanbidding worden uitgesteld.
Tweede Kamer.
Zitting van 30 Mei.
Het voorstel-Hugenholtz om deze week
uiteen te gaan en na de verkiezingen
weer bijeen te komen, wordt verworpen
met 4225 stemmen.
Het voorstel-v isser van IJzendoorn
om aan 't einde der volgende week uit
een te gaan, wordt aangenomen met
34—20 stemmen.
Het voorsiel-Lohman'om de salarisver-
hooging van burgerlijke rijksambtenaren
eeist- na de verkiezingen te behandelen,
is daarmede vervallen.
De lieer Ter Laan krijgt verlof tot een
interpellatie over de mei-uitvoering van
ziju motie inzake de laudweeroefeinugen.
Daarna wordt voortgegaan met de be-
handeliug van de suppletoire begrooting
van tmiienlaudsche Zaken.
De heer 'Teenstra betreurt dat de Mi
nister ook niet de conversie van de H.
B. 8. te Dokkum heeli. voorgtsteld.
Minister Gort van der Linden zegt,
dat Dokkum de eerste plaats zal ziju die
voor eeu R. H. B.8, in aaumerkiug komt.
Wat Helmond betreft, nier gaat het om
het behyud van een bestaande K. H. B. 8.,
die zonder omzetting in een school met
5 jarigen cursus door een bijzondere
school zal worden doodgedrukt.
Dit werd van rechts uestreden.
Dhr. Rutgers dient een amendement
in om den betreffend en post te vermin
deren met f lUu ten einde te doen be
slissen, dat de conversie van de H. B. 8.
te Helmond niet zal plaats hebben.
De Graanoogst.
Naar de „Res.bode" verneemt, wordt
de heele controle op den graanoogst
gereorganiseerd. Er komt nu ui eike
gemeente een commissie, die de te velde
staande gewassen laat scuatteu en op
nemen. Zij zal op geregelde tijden bij
eenkomen en controle blijven uefeneu
op een goede behandeling en aflevering
van den oogst.
Hooi.
De minister van landbouw, heeft:
I. ingesteid een Centraal Hooibureau
te 's-Gravenhage en in eike provincie een
Provinciaal Hooibureau;
II. benoemd tot leden van het Cen
traal Hooibureau:
tot lid en voorzitter, P. Jas, te Dub
beldam;
tot lid en vice-voorzitter, P. Mesu, te
Leeuwarden
tot lid en secretaris, O. J. Cleveringa,
te 's Gravenliage,
en tot leden o.a.W. C. van der
Meer, te Goes en M. Boogerd, te Mid
delburg;
tot lid en voorzitter van het Provin
ciaal Hooibureau voor Zeeland, jhr. J.
van Vredenburch, te Thoien;
tot lid en secretaris W. C. van der
Meer, te Goes
én tot leden W. Kakebeeke, te Goes;
A. J. Leenhouts, te Hetranchement; C-
van Westen, te Zierikzee; Jos. V'ael, te
St. Jansteen, en B. Fransen, te Arne-
muiden.
Uitvoer van afgekeurde hengsten.
De mmister van landbouw, brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat in het
vervolg ook -uitvoervergunningen zuhen
kunnen worden verleend voor hengsten
aan wier eigenaars door de betrokken
Provinciale Kegelingscómmissie voor de
Paardenlokkerij een aanhoudingspremie is
toegekend, en die later door subcommissie
A of- B der aigemeene keuringscommissie
zijn afgekeurd.
Voorts kunnen ook consenten aange
vraagd worden voor die afgekeurde heng
sten, die ingeschreven waren in de veu-
lenboeken van de Vereeniging Stamboek
voor het Nederlandsche 'Trekpaard (Bel
gisch .Type) en die ais tweejarigen een
premie ontvingen of wel tot de reserve
behoorden. (St.ct.)
De varkeasvoaderKwestie opgelost I
Van geachte zijde deelde men ons een
en ander mede omtrent plannen, we-ke
veel beloven voor de voorziening jn het
gebrek aan varkensvoeder.
Dr. J. WJenny Weijerman te Goes
is de vinder van bet nieuwe krachtvoe-
der voor varkens. In samenwerking met
enkele andere deskundigen op dit gebied
de beer Van (waarden b.v. ver.eende
als moienaar zijn medewerking -is het
hem gelukt een product te maken, waar
van de grondstoffen in ruime en vol
doende mate voorbanden zijn, zoodat op
den duur met de fabricage zal kunnen
worden voortgegaan.
Men toonde ons reeds een monster van
de nieuwe veekoek, weike veel overeen
komst heeft met de bekende lijnkoeken.
Het spreekt vanzelf, dat men aan geen
bepaalden vorm gebonden is. Ze bevat
20 pet. goed verteerbaar eiwit en 24
a 25 pet. zetmeel.
De voorloopige proeven hadden een
gunstig resultaat. De varkens lusten het
product graag en gedijen uitstekend.
Het ligt nu in bet voornemen om in
de 2e of 3e helft van Juni ade belang
stellende landbouwers bijeen te roepen
om hun deze zaak voor te leggen en
om hun medewerking in te roepen voor
een coöperatie, welke de fabricage van
het nieuwe' varkensvoeder zou kunnen
ter hand nemen.
Door gebruik ,te maken ran reeds her
staande machines en aanschaffing van
slechts een paar nieuwe werktuigen kan
de volledige installatie binnen twee of
twee en een halve maand compleet zijn
voor de vervaardiging van een hoeveelheid
varkenskoeken of -meel het kan naar
verkiezing in eetn van beide vormen ver
strekt worden die voldoende is voor
duizenden varkens. Later zou de produclie
gemakkelyk nog verdubbeld kunnen wor
den.
De ondernemende mannen hebben Zich
bereids tot bet ministerie van landbouw,
nijverheid en handel gewend met het ver
zoek of de regeering bereid is een .coöpe-
- ratieve onderneming, als boven bedoeld,
t€#staunien, en mien mag verwachten, dat
hij den nood, waarin ons land thans
verkeert, dé overheid haar medewerking
niet zal weigeren. Immers, het is dui
delijk, dat men door den varkensstapel
te vermeerderen, den yetnood doet afne
men. Ein juist het gebrek aan de noodige
vetten is de hoofdzaak van, de onder
voeding der menschen.
Gaat het plan door, dan zullen bij de
nieuwe zaak ook een aantal visschers-
jdorpen wèl varen en vooral in de.i winter
o>p ruime verdiensten kunnen rekenen-
Want behalve aival van aardappelen en
haverstroo bevat het nieuwe product ook
.mosselen.
Goes. Openbare vergadering
van den gemeenteraad op 29 Mei.
Voorzitter Ue heer D D. v. d. Hout, loco
burgemeester. Afwezig de lieeren Van
Dissel, Donner en Dekker, de beide laat-
aten met kennisgeving. V erder 3 vacatu
res. De voorzitter zegt in ziju openings
woord, dat de burgemeester door onge
steldheid verhinderd is aanwezig te zgn.
Toch is zgn toestand vooruitgaande en
bestaat er alle hoop dat hg bg het ein
digen van ziju verlangd verlof' op 20
Juni a.s., zgn ambtsbeziggeden zal kun
nen gaan waarnemen. De notulen der
vorige vergadering worden goedgekeurd
en üe volgende ingekomen stukkeu voor
kennisgeving aangenomen.
1. Bericht van de heeren K. Brants
en Mr. H O. J. Zaaijer, dat zij hun be
noeming tot regent van hét Gasthuis
aannemen.
2. Dankbetuiging van den heer J. I.
van Ballegoijen de Jong, voor zijne be
noeming als gemeente-secretaris en be
richt dat hij waarschijnlijk op 17 J.uni
1918, in functie zal treden.
3. Goedkeuring le suppletoir kohier
van den Ho'ofdeljjken Omslag dienstjaar
1917/18,
4. Goedkeuring van 's Raads besluit
dd. 25 April 1918,. No. 5, tot het nemen
van een certificaat van aandeel in de op
te richten N. V. Centrale Bouwmaterialen-
voorziening.
.5 Goedkeuring van 's Raads besluit dd.
25 April 1918, No. 6, houdende afkoop
van jachtrecht door de firma Wed. P.
de Jongb.
6. Goédkeuring van 's Raads Besluit
dd. 25 April 1918, No. 14, houdende
verpachting van een strookje gemeente
grond aan P. Schrijver.
7. Goedkeuring van 's Raads besluit
dd. 25 April 1918, No. 16, tot het niet
doen doorgaan van de kermis in 1918.
8. Bericht, dat het verlof van den heer
G. A. Hajenius, Burgemeester dezer ge
meente, tot 20 Juni 1918 is verlengd.
Punt 2 der agenda: aanvraag om af
schrijving van schoolgeld met gunstig
advies der flnancieele commissie wordt
aangenomen en goedgekeurd.
Tot onderzoek der geloofsbrieven van
de nieuw gekozen leden de heeren M.
F. de Looff, J. van Poelgeest en mr. J
H. M 8tieger wordt een commissie be
noemd, bestaande uit de heeren Kake
beeke, brants en Hollmanu. Deze com
missie zondert zich vrij langen tijd voor
dit onderzoek af. Teruggekeerd in de
vergadering, rapporteert de heer Kake
beeke, dat het bij de commissie een
vraagpunt heeft uitgemaakt of de heer
J. v. Poelgeest als directeur der Naainl.
Vennootschap Waterleiding Zuid-Beve
land, waarvan de gemeente aaudeelhoud-
ster is en de heer mr. 8tieger, die als
secretaris-penningmeester der Bouwver-
eeniging Nieuw Goes, geldendergemeen-
Verwachting tot den avond van I Juni
Zwakke tot matigen Noordewestelijke tot
Noordoostelijken wind, meest half bewolkt,
waarschijnlijk droog weer, koele naoht over»
dag weinig verandering van temperatuur.
te als subsidie onder zijn beheer heeft,
wel verkiesbaar zijn volgens art. 23 der
gemeentewet. Aangezien geen van beide
heeren gesalarieerde ambtenaren der ge
meente zijn, meent de commissie tot
hun toelating te moeten adviseeren, als
mede tot de toelating van den heer De
Looft', tegen wien men in dit opzicht
geen bedenkingen had. üe geloofsbrieven
van alle drie de heeren waren in orde
bevonden. De raad besluit overeenkom
stig het advies der commissie.
Op een verzoek of de gemeente van
plan is de distributie van de eventueel
door de Provincie te leveren electriciteit
zelf te bezorgen en het plaatselijk net
op haar kosten te doen aanleggen, dan
wel zulks door de Provincie te doen ge
schieden, adviseert het college van B.
en W. aan den raad te antwoorden, dat
de gemeente dit zelve verkiest te doen
door middel der gasfabriek. De heer
Brants vindt het advies te sober en uit
sluitend steunend op utiliteitsgronden,
terwijl hem het motief niet bevredigt.
Immers, wordt de distributie aan de ge
meentegasfabriek toevertrouwt, dan zou
deze, wanneer later bleek dat de burgerij
liever vau electriciteit dan van gas ge
diend was, wel eens remmend op het
electrictiteitsverbruik, uii een soort van
eigenbelang, kunnen werken, wat zeker
niet zou strookeu met het algemeen be
lang. Hoe stellen zich B. en W. voor
dat die gasfabriek later zal Wtrkenmet
een provinciaal of een gemeentelijk
electriciteitsbedi ijf
De heer Fransen v. d. Putte antwoordt,
dat hier nog met principieel is uitge
maakt wat de gemeente later ten opzichte
van het electrictiteitsbedrijf zal doen en
dat hier alleen en als het ware terloops
gevraagd is: Wanneer Goes bij de Pro
vinciale electriciteitsvoorzieniug zich aan-
slu t, zal het dan liever zelf of door mid
del der Provincie de distributie willen
regelen. Met het autwooid hierop ver
bindt de gemeente principieel zich tot
niets.
De heer Brants meent dat uit de re
dactie der stukken reeds nu geconclu
deerd moet worden, dat Goes zich bij de
Proviuciale electrische installatie zal aan
sluiten.
De heer Kakebeeke is van oordeel,
dat hierover nog eene principieele be
slissing door den raad moet worden ge
nomen, bij wien toch eerst nog 'n begroo-
ting en werkplan moet worden ingediend.
Hij vindt het advies van B. en W. zeer
verstandig en acht het juist, later tus-
schen de gemeentegasfabriek en de elec-
triciteitsdistribueeriug een band te leggen,
wat ten opzichte der prijsbepaling van
groot nut zal blijken. Door zelf de distri
butie en de aanlegging van het plaatse
lijk net aan ons te houden, blijven wij
baas in eigen huis.
De heer Brants insisteert niet verder
en de raad besluit overeenkomstig het
advies van B. en W.
Het Bestuur der afdeeling Rotterdam
van de 8chippersvereen. „8chuttevaer"
had verzocht om in de binnen- en buiten
haven eenige verbeteringen aan te bren
gen, zooals het aanbrengen van planken
voor de sluis. B. en W. stellen voor om
deze verbeteringen, hoe gewenscht ook,
wegens de abnormaal hooge kosten tot
betere dagen uit te stellen.
De heer Piazier vindt dat uitstel te
lang en betoogt dat de gevraagde ver
beteringen noodzakelijk zijn, wat hij uit
een gezegde van den gemeentebouw»
meester in diens advies meent te lezen,
terwijl het ongeluk ten vorige jare aan
een schipper overkomen, die noodzake
lijkheid genoegzaam illustreert. Hij zou
willen, dat oij de a.s. begrooting worde
nagegaan of die verbeteringen alsnog
niet kunnen worden aangebracht.
Zoowei dhr. v. d. Bout als Fransen
v. d. Putte toonen aan dat de verbete-
tering in kwestie heogst gewenscht zgn,
maar niet noodzakelijkdat het ongeluk
r
