;kman.
Dinsdag 9 April 1918. Veertiende «laargang.
iog
oederen.
♦r
De Groote Oorlog.
iiseiri
N HUIS
[ICHT.
Qude-Pakela (Cru.)
lusÉjit ilhn MMBIMS-, VEEESBAC- tn IIIJUBM.
Een geveelig verlies.
f E U I L L T O wT"
if te kaop gevraagd
Onder den grond.
Welk weder zullen wij hebben?
end:
voor alle brand-
kbaar zal worden
in de maanden
lorden afgeleverd,
;ookt.
fende de maanden
iden zullen worden
IMISSIE TE GOES.
tori
zijn
|rstandige voor
den veel ge
lhuis te nemen,
van pas. Kin-
of ander klein
>ost*rbal«em
lerbalsem ver-
zuivert en ge
lui, brandblaren,
linnen, zweren,
|,nden en voeten,
kneuzingen en
pot
i) rheumatiek,
In de lede-
in den rug.
am 45 oent, van
am f 1.30 en van
krijgbaar. Eischt
Itening:
to.-dam.
'gen, Ovezand of Nisse
Boekhandel HOPST!*.
'er - 3
elboer'e Kruiden op
oericht ik hierdeor aan
et kokend water, evenals
|>er dan op sterken drank,
iet «enigste, goedkoopste
Iteidheden, zooalsinflu-
pijn, gal- en maaglj&n,
ïrertering, enz. Ze mogen
takje. Overal verkrijgbaar.
[ddelbiirg.
II
aanbevelend,
♦r
4
Abonnemeiitapqjs p. 3 maanden voor Goes t i—daarkaitan f 1.90.
Afzonderlijke nummers 6 cent, dubbele bladen 10 cent
Advertentien worden ingewacht vóór half een nur 's namiddags.
Kantoor», d. Administratie: Boude wijn de Wltteetraaf A 130* GOES.
Tel. interc.Directie no. 94. .Redactie no. 97.
Reclammbertchtan M Gt p. r. Bg abonnement speciale pifl*.
Advertantiën van 1—5 wgela {0.79, iaden legoi mm If f
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 9 X
„De lieer mr. dr. Jan Van Best heeft
zich uit het openbare en politieke leven
teruggetrokken.
Dit bericht zei ongetwijfeld in wijden
kring onder de onzen met leedwezen
worden vernomen. Als weinig anderen
onder onze Roomsche parlementariërs
wist de heer Van Best zich spoedig in
de Tweede Kamer een jnaats van eer en
aanzien bij vriend en tegenstander te
verwerven. Persoonlijk met uitmuntende
eigenschappen van geest en hart toege
rust, met een helder verstand bedeeld
en van rusteioozen strijd em werkzaam
heid een gestadig voorbeeld, behaalde de
heer Van Best op nog jeugcjigen leeftijd
dsn dubbelen graad van meester en
doctor en zag zich, nog op den drempel
van den mannelijken leeftijd, door het
vertrouwen der kiezers iu den raad zijner
vaderstad geplaatst en met het mandaat
van volksvertegenwoordiger iu 's lauds
parlement begittigd. Aan die laatste taak
vooral gat zich de jonge, energieks de-
puté met gansch zijn hart; de landsbe
langen te dienen in iiet licht der hem
geliefde Katholieke staatkundige begin
selen was zijn lust en zjjn leven en zoo
het waar ia wat vaak gezegd wordt, dat
Bchaepman'sprofetenmantei den jongeren
Katholieke Kamerleden om de schou
ders is gevallen, dan gold dit niet in de
geringste mate van mr. dr. Jan van Best.
Ook buiten de Kamer ging weldra een
uitmuntende roep over den afgevaardigde
voor Kindhoven als welsprekend, vurig
redenaar, als geducht eu slagvaardig
debater, als gangmaker in de Roomsche
politieke beweging.
Was er ergens een spreker noodig op
vergaderingen in de dagen van verkie
zing of op een feestgetij van de een of
andere vereeniging 't mocht dan zijn
op 't kleinste dorpje, 't meest onbekende
gehucht nimmer werd tevergeefs een
beroep gedaas op de bereidwilligheid
van den heer Van Best. Eén brief om
hem uit te noodigen en hij snelde toe
en sprak met de hem eigen zeggings
kracht, met het hem eigen vuur, dat de
lauwen aanwakkerde, de vurigen onder
ons tot niauwes arbeid bezielde. In ons
eigen gewest zijn wjj er de getuige van
geweest, hoe hg in het verkiezingsjaar
1913 onvermoeid roadtrok in het district
Uostburg, om er in alle steden en dorpen
waar Katholieken wonen, de slapende
trage kiezersmassa op te wekken tot
een principieel medeleven met hetgeen
er in ons land en in onze partij omgaat.
En zoo thans aldaar een ffiuk georga
niseerd kiezerscorps voor dezen aanstaan
den strgd gereed staat, dan is dat voor
een deel te danken aan het zaad, door
zgn welsprekend woord uitgestrooid.
Ook is nog levendig in ons de Uerrinne-
riug aan de gloedvolle rede door hem
ten vorigen jare uitgesproken bij de
stichting van den Provincialen Bond van
Koomsch-Kalholieke ftiesvereenigingen,
welk* zulk een warmen weerklank vond
in aller harten en van zgn prachtig be
toog bij de coalitiemeetiug bij de laatste
groote Statenverkiezingen te Gees ge-
69)
bijna allen waren bleek en uitgeput
en men kon op hunne vermagerde ge
laatstrekken de ontberingen lezen, die zij
geleden hadden, maar behalve een jon
geling, die weende, getuigden hunne kal
me en onderworpen trekken van hun moed
ea minachting voor de beulen, die hen
Omringden.
„Naar Mazasl" riep eene stem.
De deuren gingen open, de zware, kar
zette zich in beweging en de bij den
ingang der gevangenis saamgeschoolde
menigte begroetie met uitjouwingen en
gemeene smaadredenen de verschijning
der martelaren.
Eiken dag hernieuwde zich hetzelfde
tooneel op dezelfde plaats en een bonte
menigte, van. afschuwelijke hellevegen,
dronkaards en straatjongens, die er voor
betaald werden, vergezelden de ongeluk-
kigen van de eene gevangenis - naar de
andere, terwijl zij de lucht van hun woest
gehuil deden weergalmen.
Op die wijz^ was de bezending reeds
houden, toen vooral zijn christelijk staat*-
manswoord bij onze coalitiegenooten
ongeveinsde bewondering wekte.
Zie, zulke verdiensten zijn blijvend en
kunnen nimmer, nóch vergeten worden
nóch weggewischt. Men denke over de
zaak Van Best gelijk mon wil dit is
zeker, dat, zoo hg aan eene onvoorzich
tige en onergdenkende verwarring van
persoonlijke en rgksfuncties plichtig is,
hij toch ook in groote mate het slacht
offer is geworden der omstandigheden.
En wjjst men op de vergadering van
Utrecht van 16 Maart, waar het scher-
vengericht over hem werd uitgeoefend,
dan bedenke men wel wij spreken
als oor- en ooggetuige dat het college
der 36 vertrouwensmannen onzer parig
alleen ons tactische en propa
gandistische redenen er met een
bezwaard hart toe overging, het plaat
sen van 'sheeron Van Best's naam op
de groslijsten te ontraden, niet, omdat
het hem in de aohtiag der onzen noe
menswaard gedaald achtte.
Nog eens, wat hiervan zij, wij wenschen
niet te behooren tot dezulken, die hoofd
schuddende en met een Heer ik dank
U dat ik niet ben als deze" zich van mr.
dr. Jan van Best afmaken. Zoolang nog
dat andere woord zijn kracht behoudt
„Wie zonder zonde is werpe den eersten
steen", past, naar onze bescheiden mee
ning, in zulke gevallen de hoogste Ge
scheidenheid en de grootst mogelijke
schuchterheid in het veroordeeien.
integendeel, wij hopen, dat de heer
Van Best, als held Reinout uit Tasse's
„Jeruzalem Verlost", die zich ook een
tgdlang niet ganschelgk zonder schuld aan
den roemvolien strijd der Kruisvaarders
onttrok, terug moge keeeen in onze ran
gen om er de beproefde en hem aoo gelief
de wapenen weer op te vatten tot het be
vechten van menige roemrgke zegen.
Een hartelijk „welzom" bij zij er
zeker van zal hem tegenklinken, want
mannen van zgn kunde, talenten en
enthousiaste liefde voor het beginsel
hebben we broodnoodig en wg achten
dan ook zijn heengaan uit h«t openbare
en politieke leven een geveelig verlies.
0e toestand.
De hernieuwde poging der Duitschers
om de stelling van Ainiens in handen te
krijgen hebben tot heden toe niet veel
resultaten opgeleverd daar de tegenstand
der geallieerden tegen hun kraclusinspan-
uing opweegt, misschien reeds als ge
volg van de eenheid in bevelvoeren die
ook thans bij de geallieerde legers is
toegepast.
De Dait»che bladen putten zicli uit in
verzekeringen, dat de geringe vooruitgang
op het Westerfront heefemaal met rreemu
is, omdat de .legerleiding thans achter
bet front de maatregelen beraamt voor
den aanval die het eindsucces moet ver
zekeren. In de omstandigheid dat alle
reserves der geallieerden naar de Gedreig
de plek in Picardië toesiroomen ziet
op de snijding van den boulevard de
Sébastopol en de rue de Kivoli gekomen,
waar de kar moest indraaien, toen de
commandant galmde: „haitl presenteert
sabels!"
De sabels vlogen uit de scheede de
hoeven der plotseling ingehouwen paar
den knarsten over de keien en vergeten
de om de gevangenen te beschimpen, die
nieuwsgierig door hunne 'tranen keken,
stormde de menigte vooruit, roepende
„Leve de Commune! Leve ue gene
raal Cluseret!"
Het .was inderdaad de groote overwin
naar, die van een zijner roemvolle ex
pedities tegen de Versaihanen terugkeerde.
Een regiment nationale garues, de mu
ziek voorop, die de Marseillaise speelde,
opende den stoet; de soldaten droegen
in plaats van lauwerkransen bossen se
ringen aan het einde hunner geweren
en keerden met sitof overdekt (stof van
een overhaaste vlucht) terug en victorie
roepende omdat zij had-eten kunnen ont
snappen.
Dp hunne flanken voltigeerden ruiters
in schilderachtige costumen gekleed, die
men uit de kleedkamer van een schouw
burg ajjkopbtig zou geacht hebbeuj cl^ar-
men van Duitsche zijde een bewijs dat
de vijand zich naar den wil der Duitsche
strategen moet schikken. Alle hoop d*r
geallieerden is nu gevestigd op Amerika.
De koning van Engeland heeft daaraan
uiting gegeven door een telegram aan
president Wilson ter gelegenheid van
den verjaardag van Amerika's deelname
aan den oorlog. Nu, men toont zich daar-
heel bereidwillig. Te Baltimore is Wilson
zijn propagandacampagne voor de 3e oor-
logsleening begonnen, terwijl, naar Reu
ter seint, grooter. spoed zal worden ge
maakt met het zenden van Amerikaan-
sche soldaten naar Frankrijk, als gevolg
van Wilson's besluit om alle militaire
hulpmiddelen der natie, ook alle troe
pen, ter beschikking te stellen, teneinde
deze zoo noodig in den strijd tegen
Duitschiand te gebruiken.
Inmiddels wordt in de pers der oor
logvoerende landen druk geredekaveld
over de kwestie Clemenceau en Lzernin.
Eerstgenoemde had naar men weet, ge
zegd: „Gzernin heeft gelogen". Jawel,
maar in de diplomatieke taal kan men
liegen en toch niet liegen. Zoo iets nu
is nier het geval. Clemenceau en Czernin
hebben niet persoonlijk met elkaar ge
sproken over de vredesonderhandelingen
maar door tusschenpersonen, juist als
het vorig jaar toen de Fransche Staatsman
Briand van Duitsche zijde eene uitnoodi-
ging ontving om in Zwitserland bespre
kingen over den vrede te komen houden.
Zulke tusschenpersonen krijgen alleen
een mondelinge opdracht. Niets gemak
kelijker voor hen dan te ontkennen wat
men hun ais te hebben gesproken aan
wrijft, wijl zij voor het groote publiek
den naam niet willen hebben den eersten
stap tot den vrede te hebben gedaan en
nog minder daarbij fiasco te hebben ge
maakt.
Nu wordt van uit Weenen over de zaak
ClemenceauCzernin het volgende ge
meld
in opdracht van graaf Czernin heeft
de gezautschapsraad, graaf Nic. Revertata,
mqt den tot een onderhoud met hem
naar Zwitserland gezonden vertrouwens
man van Clemenceau, den aan het Fran
sche Ministerie van oorlog verbonden
graaf Armand, zelf herhaalde besprekin
gen gehad.
Bij gelegenheid van een onderhoud,
hetwelk den 2en Febr. te Freiburg in
Zwitserland tusschen de beide heeren
plaats vond, werd de vraag besproken,
of het en op welken grondslag tusschen
de ministers van buitenlandsche zaken
van Costearijk-Hongarije en Frankrijk of
tusschen oiticieeie vertegenwoordigers
dezer ministers mognlgk zgn zou, om een
algemeenen vrede tot stand te brengen.
Hierbij heeft graaf Revertata na aanwij
zingen te hebben ontvangen van den
minister van Buitenlandsche Zaken, inge
volge diens opdracht aan graaf Armand
in de laatste dagen van Februari verklaard,
teneinde dit aan Clemenceau mede te
deeienGraaf Czernin is bereid tot een
onderhandeling met een vertegenwoor
diger van Frankrijk, en acht een onder
houd met uitzicht op succes mogelijk,
zoodra Frankrijk slechts afziet van zijn
veroveringszucht naar Elzas-Lotharingen.
na kwam een compagnie amazone», den
tyroler hoed op den chignon, in lange
laarzen en korte paaxse rokken, met den
chassepöt op den rug, waardige mede
dingsters der breisters van 1793, een
roode vlag met een phrygische muts er
op, voerende.
Eindelijk verscheen, achter in een open
rijtuig gezeten, de eenige bekende ma
nier van. den generaal om de troepen aan
te voeren, de groote Cluseret, ver
guld op alle .naden, bedekt ,met gouden
nestels, borduursels, passementwerken,, de
echte type van een held op een gemas
kerd hal, pratende met een lid der Com
mune in roode sjerp met gouden kwasten.
Een kapitein van den staf, ingeregen,
g'ekapt, gepommadeerd, met gegomde kne
vels en het knijpglas in het oog, en
derde klerk op een notariskantoor alvo
rens hoofdofficier te worden, reed op
.een log 'trekpaard, dat door de. natie in
beslag genomen was.
Het escorte bestond nit jagers, der Re
publiek en gjt die nieuwe Pretoriaansche
garde, welke de Commune, steeds ver
zot op klatergoud, tot hoofddeksel de
jnuts van astrakan met blauwen zak en
rootten pluim gegeven bad-
Aan graaf Revertera werd daarop in
naam van Clemenceau geantwoord, dat
deze niet in staat was, om, zooals voor
gesteld was, van de annexaties af te
zien, zoodat een samenkomst van ver
tegenwoordigers, met het oog op de
wederzijdsche opvatting, thans doelloos
zijn zou,
L«u* berlohten.
De strijd In het Weetei.
PARIJS, 6 April. Het namiddag com
muniqué meldt:
De nacht was gekenmerkt door hevige
bombardementen ten Noorden en ten
Zuiden van de Avre, en vooral in de
streek van Le Monchei. Geen infanterie-
actie.
Op den rechteroever der Maas en in
het bosch van Apremont was de artille
rie strgd nu en dan tamelijk levendig.
Twee vijandelijke coups de main, een
ten Noorden van Vaux les Palameix, en
een andere bij Seuzy, leverdeu geen
enkel resultaat ep.
De nacht was talm op de rest van het
front.
LONDEN, 6 April. Het ochtend-com
muniqué van generaal Haig meldt
Ten Noorden vaa de tiomme duurde
de hevige strijd langs heel het front ten
Zuiden van Ayette, gisteren tot laat in
den avond voort. De vijaud viel voort
durend met aanzienlijke strijdkrachten
aan met geen ander succes dan dat hij
had behaald met zijn poging tijdens den
morgen.
Een plaatselijk gevecht had gisteren
middag plaats tea Zuiden van de Bomuie
in de naoijheid van Hangard.
Wij verbeterden onze positie een weinig
door een tegenaanval.
BERLIJN, 6 April. Het avondcommu
niqué meldt:
Van het slagveld aan beide zgden van
de Summe niets nieuws.
Fransche aanvallen op den Westoever
van de Avre mislukten.
Ten Zuiden van de Oise zgn wij in de
vijandelijke stelling bij Amigny binnen
gedrongen.
Generaal Foch over den toestand.
LONDEN, 6 April. (Reuter). Reuter's
correspondent in het Fransche hoofd
kwartier seint dato 4 April
Generaal Foch heeft zich tegenover
Fransche en Engelsche journalisten als
volgt uitgelaten:
„Alles gaat goed. De boche, ora hen
bij zijn geöruikeiijken naam te noemen,
is volkomen gestuit. Zijn opmarsch werd
tegengehouden sinds 30 Maart".
De generaal wees op de kaart de vor
deringen der Duitschers aan op '27,28 en
29 Maart, maar na dien tijd was daarvan
niets meer te bespeuren.
„Wij schrijven nu 4 April", aldus de
generaal, „en het is duidelijk, dat de
vijandelijke aanval is doodgeloopen. De
golf is gebroken op de kust. Wat het
gevolg zal zijn van ons succes, kan nog
niet gezegd worden. De toekomst zal het
leeren".
D,at alles draafde log, onhandig, met
loshangenden dolman en getrokken sabel
voort, een wolk van stof opwerpende en.
krampachtig den voet in de stijgbeugels
dragende om ze niet te verliezen, een
ongeval, dat tamelijk menigvuldig aan
die nieuwbakken huilers overkwam.
De doorluchtige krijgsheld scheen ver
moeid en niet bijster in zijn schik; het
transport gevangenen voorbij komende,
gewaardigde hij1 zich echter met een
groet op de toejuichingen van het volk
te antwoorden, en de kapitein van den
staf deed de geestdrift ten top stijgen,
door het gemeen toe te roepen:
„Burgers, ik kondig u een nieuwe en
groote overwinning aan: de door uwe
heldhaftige broeders teruggeslagen vijand
is uit Neuilly verdreven; binnen weinige
uren zult gij' de kanonnen en de ge
vangenen zien aankomen".
Een nieuwe uitbarsting van „leve gene
raal Cluseret 1 dood aan de Versaillanen
begroette de aankondiging van deze over
winning, en de rue de Rivoli indraaiende
volgde het geleide der gevangenen lang
zaam dat van den roemrijken generaal.
Helaas! de dagen der Commune waren
geteld en de groote zegepraal van den
Verwachting tet den avond van 8 April
Zwakke tot matigen, Noordelijk* tot Ootto-
lijken wind; nevelig tot zwaarfeawalkt; waar
schijnlijk eenige ragen. Latar Iets zaohtor.
Een verklaring van Hindenburg.
BERLIJN, 6 April. (O. V.) Volgons do
„Lok. Anz." schrijft de oorlogscorre»pon-
dent Karl Rös»ner: Hindenburg hoeft
den 21en Maart in een voordracht over
den toestand van den slag tot den keiler
geaegd: Men moet afwachten. Een slag
is een levende daad. Alles zal rijpen.
Ons werk is groot en sterk gegrondvest.
Men moet daarin vertrouwen hebben.
Onze arbeid zal vrucht dragen. Hg heeft
alleen tijd noodig.
Opuieuw de schuldvraag.
BERLIJN, 6 April. (W. B.) De „Nord-
deutsche" publiceert een uit Gorkg's
blad „Nowaja Zjirn" van 19 Febr. 1918
overgenomen document uit de voorge
schiedenis van den oorlog, dat van be
slissende beteekenis is voor de vraag,
wie den oorlog heeft gewild en hem
stelselmatig heeft voorbereid.
De „Nowaja Zjirn" schrgft o.a.Van
8 tot 21 Maart 1914, dus 5 maanden vóór
het begin van den oorlog, had te Petera-
burg een geheime zitting plaats waarin
het plan der verovering van Konstanti-
nopel en de zeeëngten werd uitgewerkt
en besloten werd, dat deze operatie
gedurende den algemeenen Europeeschen
oorlog zou worden uitgevoerd. De rollen
van Servië, Bulgarije, Griekenland, Roe
menië en andere staten waren van te
voren verdeeld. Nicolaas II keurde het
protocol persoonlijk goed en zette er
zijn handteekening onder, zoodat de be
sluiten moeten beschouwd worden, als
het werkelijk actie program der Russische
regeering en niet van e*hige hooge
staatsbeambte.
„Nowaja Zjirn" voegt er aan toe, dat
zich spoedig een gelegenheid aanbood,
om den oorlog te ontketenen, en wel
door het Oosteurgksch-Bervisch conflict,
waarin Rusland voorgaf de rol te speten
van verdediger van Servië.
Het Duitsche reuzenkano».
In een artikel in de Matin" consta
teert de astronoom Charles Nordmann,
dat het Duitsche reuzenkanon, waardoor
Parijs wordt gebombardeerd, is verplaatst
en nu zich op een afstand van 70 mglen
van de hoofdstad vindt. Het is voor de
Franschen buitengewoon moeilijk door
photographieën de positie van het ka
non vast te stellen, daar vijandelijke
vliegtuigen onophoudelijk de wachthou
den. Daarenboven is het kanon 8 mglen
binnen de Duitsche linies opgesteld.
Nordmann is van meeniug, dat er
waarschijnlijk een ander kanon is, dat
gelijktijdig met het groote stuk wordt
afgevuurd. Het monsterkanon is in een
tunnel geplaatst en vuurt nooit des
nachts, daar de vlam van de ontbranding
zjjn aanwezigheid zou kunnen verraden.
grooten Cluseret bestond in een wapen
stilstand van eenige uren, waarin de Ver
saillanen wel hadden willen bewilligen,
om aan de rampzalige bewoners van
Neuilly, die sedert drie weken in hunne
kelders qpgesloten zaten, den tijd te ge
ven naar Parijs te vluchten met mede-
voering van hun meubelen, hun linnen
goed, hunne kinderen, hunne levensmid
delen, geladen op handkarren, kruiwa
gens en vervoermiddelen van allen aard,
een akelige reeks van uitgeteerde schim
men, die zich met moeite voortsleepten,
bestaande uiL oude lieden, weenende vrou
wen, bleeke, verwelkte, van honger ster
vende kinderen, die de kapitein van den
staf in zijn logenachtige toespraak, naai
de eischen van Jiet oogenblik, herschiep
in gevangenen en op den vijand veroverde
kanonnen.
Hoewel de Commune schaamteloos hare
overwinningbulletins bleef aanplakken,
was 'zij .niet onbekend met het gevaar
dat haar dreigde en er slechts op bedacht;
om de worsteling te verlengen, ten einde
zich den tijd te verzekeren alles voor hare
vlucht in gereedheid te brengen.
i(W»rdt vsmolflli