log
aederen.
KMAN.
I",
Ko. 37.
Dinsdag 36 Maart 1918. Veertiende Jaargang.
aiifirtrefbiir.
lol',
öe Groote Oorlog.
BINNENLAND.
ORMLIJOERS:
,EL BREDA.
en Kaashandel,
VLISSINGEN
mpany Vlissingnn
feisehënt elhn «I1II8I8-, MSBI6- an VGUUUVND.
Het Concept-Program der
Katholieke Partij.
II
fnbevelend,
bij kinderen)
ngewandsziekte, verterings-
geeuwhonger, vermagering,
mmacht bij uuchteren maag,
i naar de keel opstijgt, ver
ende, zuigende pijnen in de
igen en algemeen lichamelijk
lloch de meeste hebben niet
Vele wormmiddelen hebben
je nog een weinig wormdoo-
racht om de gedoode wormen
irk en absoluut wormdoodend
maag- en andere ingewand»-
it licnaam. Mijne Wormpoe-
ag en oud gaarne ingenomen.
'O. Zending geschiedt franco
rijgbaar bij vele Apothekers
'.L80ER te Oude-Pekela.
A N
<J in Eikanhojt, Kerkbank»»
lielen, Schoolbanken enz. enz'
iurg. Telefoon No. 333.
Patent-Geneesmiddelen
iddel tegen Aambeien
faalde geneest dit.
cent (30 en 15 gram)
middel tegen Suiker'
liruppelsgewijze in te
houden van dieet,
f 1.25 (50 en 20 gram)
ndische Kruiden tegen
fiuenza. Eetlustopwekkend
50 gram voldoende voor
tegen ktteren, ook voor
'.70.
ures en Attesten.
iiest, Lepelstr., H. J. Luit-
ote Markt, !S. J. Engering,
oenewoudte Middelburg,
ioos, Vlasmarkt, fa. Damen,
a. J.v.d.Gardete Goes, by
mburg, bij M. J. Groen, Oost-
Paspoortstr.te lerseke
van Zaltbommelte Poort-
iers gevraagd.
UWE EEEÜHSCHE COURANT
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f t—daarbuiten f 1.3ft.
Afzonderlijke nummers 6 cent, dubbele bladen 10 cent
Advertentiën worden ingewacht vóór half een uur 's namiddags.
Kantoor v.d. Administratie: Boude wijn de Wittestraaf A 135* GOES.
Tel. interc.Directie no. 94. Redactie no. 97.
IHtelemaberiaWien 10 6t p. r. Bjj abonnement speciale prjs.
Advertentiën van 1—ft «egels 10.73. Mar» ngel now li St
Benaelfdn advertentie 8 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Het Bestuur van den Algemeenen Bond
van R.-K. Kiesvereenigingen in Neder
land heeft de amendemen.en, die bereids
op bet conceptprogram waren ingekomen,
behandeld. Het resul.aat hiervan is, dat
thans aan de Centrale. R.-K. Kiesvereni
gingen een gewijzigd conceplpiogram is
toegezonden. De Centrale Kiesvereni
gingen kunnen, zoo ziji nog wijzigingen
in het program noodig oordeel-en, die
vóór 3 April inzenden bij den Adjunct
secretaris van den A.gemeeneu Bond, mir.
P. Reijmer te Hilversum. Die wijzigingen
zullen dan behandeld worden op de Al-
gemeene Bondsvergadering, welke den.
Hen Mei a.s. te Utrecht zal worden. g«-
houden.
Ook andere voorstellen voor deze
Bondsvergadering dient'» vóór 3 April a.s.
te worden ingediend aan bovenvermeld
adres.
Voor Zeeland met zijn moeilijke ver
bindingen is die datum wel wa,t te vroeg
gesteld. Wdjvertrouwen, dat ook na 3 April
de adjunct-secretaris van eventueel bij
h»m ingediende wijzigingen of voorstellen
wél nota zal willen nemen.
Wij laten nu het conceptprogram in
zijn geheel volgen en spatieeren hetgeen
er in is gewijzigd of» bijgevoegd.
I. BUITENLANDSCHE ZAKEN.
1. Zooveel mogelijk openbaar
heid inzake het buitenlandsch beleid.
Geen geheime verdragen.
2. Meer invloed der Volksvertegen
woordiging op het beheer der Buiten-
landsche betrekkingen.
3. Bevordering der oplossing van in
ternationale geschillen door middel van
scheidsgerechten.
4. Uitbreiding, der economische voor
lichting uit het buitenland, o.m. door
het aanstellen en uitzenden van meer
beroepsconsuls.
II. JUSTITIE.
1. Handhaving der christelijke begin
selen in de huwelijkswetgeving.
2. Vereenvoudiging der rechtspleging.
3. Hervorming van de handelswetge
ving; in het bijzonder met bc trekking
tot de naamlooze vennoot
schappen; het wissel-, zee- en merken
recht.
4. Wettelijke regeling van de admi
nistratieve rechtspraak.
5. Herziening der Kinderwetten. Uit
breiding der Overheidszorg voor het on
derbrengen en opvoeden der misdadige
en verwaarloosde jeugd, waarbij zoo
veel mogelijk gebruik wordt ge
maakt van het particulier ini
tiatief. Sneller rechtspleging
en doelmatige bestraffing der
misdadige jeugd. Regeling van wet
telijke gevolgen voor de ouders, die hun
opvoedingsplicht verwaarloozen.
G. Algemeene regeling der rechtsposi
tie van de ambtenaren.
III. DEFENSIE.
1. Krachtige medewerking in den
geest van de vredesnota van
Z. H. den Paus met elk ernstig streven
naar geleidelijke internationale ontwape
ning.
2. De organisatie van leger en vloot
dient beperkt te blijven tot hetgeen nood
zakelijk is voor de handhaving der neu
traliteit en de verdediging der onafhan
kelijkheid.
3. Bevordering van maatregelen tot
verheffing van het zedelijk leven bij de
land- en de zeemacht.
4. Meerdere en aanhouden
de zorg der Overheid voor de geeste
lijke en stoffelijke belangen van hen
die onder de wapenen zijn, ook in vre
destijd.
IV. FINANCIËN.
t. Krachtiger doorvoering van het be
ginsel van belasting naar draagkracht in
het belasting-systeem; daarbij rekening
houdende met de grootte van het ge
zin.
2. Indien versterking der middelen
mocht noodig zijn; worde een rechtvaar
dige verhouding tusschen directe en indi
recte belastingen in acht genomen.
3. Bij belasting van het vermogen wor
de het roerend en het onroerend vermo
gen. eooveel mogelgk gelijkelijk getrof
fen. 1
4. Herziening der financiëele verhou
ding tusschen Rijk en gemeenten.
5. Geleidelijke afschaffing
van indirecte belastingen op
eerste levensbehoeften.
V. ONDERWIJS.
1. Herziening der wet op het lager
onderwijs ter uitvoering van axi. 192 der
Grondwet. Feitelijke gelijks .«.ling van he.
openbaar en het bijzonder lager onderwijs.
2. Herziening der leerplichtwet, o.a.
door uitbreiding van den leer
plicht tot het zevende leerjaar
en door verscherping van hst
toezicht op het schoolverziuim.
3. Afdoende regeling der salarissen
van 'het onderwijzend personel.
Regeling van de wachtgelden
ook voor bijzondere onderwij
zers.
4. Doorvoering van de rechts- en fi
nanciëele gelijkstelling ook voor het
voorbereidend, het middelbaar en
het hooger onderwijs.
5. Steun van Overheidswege ter bevor
dering van de jeugdorganisatie.
6. Wettelijke regeling van het lager
en 'middelbaar vakonderwijs en de vak
opleiding, met financiëelen etaun van
Overheidswege.
VI. KOLONIËN,,
1. Geleidelijke uitbreiding van zelfbe
stuur en autonomie in de Koloniën.
2. Behartiging der geesieujke en smflier
lijke belangen van de ïn.andsche bevol
king; inzonderheid door kracinige onder
steuning van missiën en bestrijding van
het opiumgebruik.
3. Ontginning van delfstoffen en ont
wikkelen van de productiviteit der nar
tuurlijke hulpbronnen mede' miet aanwak
kering" van het particulier iiii.iadef.
4. Wijziging van art. 123 Regeerings-
Reglement.
Het artikel luidt: De Christen-leeraars,
pbiesters en zendelingen moeien voorzien
zijn van een door .of namens den Gou
verneur-Generaal te verieenen bijzondere
toelating, om hun dienstwerk in eenig
bepaald gedeelte van Nederiandsch-Indië
te mogen verrichten.
5. Financiëele gelijkstelling van het
particuliere en hst gomveriiementsonder-
wijs.
VII. ONDERWERPEN VAN ALGEMEEN
MAATSCHAPPELIJK BELANG.
I. Bevordering der Zondagsrust.
Bestrijding van openbare onzeueujkheid.
Steun aan vereemg.ngen, die verhefiiing
der openbare zedelijkheid beoogen.
Maatregelen tegen het bioscoop- en
schouwburg gevaar en tegen het alco
holisme,
2. Wettelijke regeling van het collec
tieve arbeidscontract; maatregelen" tot
voorkoming en beslechting van geschillen
tusschen werkgevers en. werknemers.
3. Erkenning van Overheidswege van
de organisaties van belanghenbenden als
adviseerende college's bij het voorbereiden
van sociale wetten en verordeningen.
4. Wettelijke regeling inzake het deel
nemen van belanghebbenden aan de uit
voering van sociale wetten.
5. iMaatregelen tef voorziening in den
«woningnood, waarbij vooral dient gelet
op de behoeften van. groote gezinnen.
6. Zoodra de omstaiidigheuen dat zul
len gedoogen, geleidelijke terugkeer tot de
vrijheid der bedrijven; buiten werking
stellen der crisismaatregelen. In afwach
ting daarvan streven om door eene doel
matige distributieregeling den econorai-
schen toestand van ons volk op peil
te houden en krachtig bestrijden van
kunstmatige prijsdrijving.
7. Bevordering der technische ontwik
keling in landbouw, nijverheid en handel.
8. Bevordering van afwatering, ontgin
nen en landaanwinning.
9. Bevordering dier middelen van ver
keer en vervoer vooral ten platten lande.
10. Bevordering van eigen nijverheid.
II. Afdoende regeling der be
zoldiging van het. personeel, in dienst
der Overheid.
A. LANDBOUW.
12. Herziening der wettelijke regeling
van het pachtcontmct ter verzekering van
de belangen en rechten der pachters.
12. Herziening der Jachtwet.
14. Opheffing der Heerlijk» jacht-
rechten.
15\, Bevordering va*. eigendoinsverkrA
0iag door dia gebruik#
IS. Bevordering va* land-
b ou wond erw.ij s.
17. Wettelijke regeling van fi
nanti ee le ondersteaaing dor
landho* worgaaisatie bjj hot
streven naar ontwikkeling en
opleiding derbeoefenaars, z-o-o-
wel mannelijke als vrouwelijk-e,
der ver schillende takktn va-n
land- en tuinbouwbedrijf.
B. MIDDENSTAND.
18. Instelling van eene afdeeling voor
den middenstand aan het Departement
van Landbouw, Nijverheid en Handel.
Wettelijke regeling van financiaeie on
dersteuning der middenstandsorganisaties
bij het streven naai' verbetering van de
vakopleiding in het algemeen m ran het
leerlingwezen in 't bijzonder.
20. Strengere keuring on eoa-
trole op de levensmiddelen en
strenge wettelijke bepalin.g-en
te stellen op het ver valschen
daarvan.
G. ARBEID.
21. Bevordering der arbeidsgelegenheid.
Bestrijding van de werkloosueid.
Wettelijke regeling van de arbeidsbe
middeling.
22. Wijziging van de wettelijke rege
ling van de arbeidsovereenkomst.
23. Uitbreiding der arbeidsbescherming,
in het bijzonder met betrekking] tot den
arbeidsduur.
Verbod van den arbeid der gehuwde
vrouw iu fabrieken en werkplaatsen.
Wettelijke regeling van den arbeid, ia
da huisindustrie.
Bescherming der landarbeider*.
Verkrijging van den wettelij
ke n achturen arbeidsdag1. Af
schaffing van nachtarbeid der
bakkers en van anderen aoode-
loozen nachtarbeid.
24. Herziening van de Ongevallenwet
ter verruiming van den kring der verze
kerden in de industrie en uitbreiding der
ongevallenverzekering tot landbouw, zee
vaart en zeevisscherij.
Invoering van de invaliditeitswet. Uit
breiding van de invaliditeits- en ouder-
domsverzekering1, tot hen, die zelfstan
dig arbeid verrichten.
26. Invoering van de ziekteverzekerings
wet Opneming van de genees- en heel
kundige behandeling. 1
27. Wetteljjke regeling van de werk
loosheidsverzekering.
Omtrent drie punten, door meerdere
kiesvereenigingen gewenscht en niet in,
het program opgenomen, merkt het be
stuur van den Algem,. Bond het vol
gende op
I. Van het- gezantschap bij Z. H. den
Paus wordt niet gesproken en wel om
deze reden niet. Er is immers .een ge
zantschap, wat kan men meer verlan
gen? Het is ingesteld omdat het Neder-
landsch belang dit bleek te eiseben. Men
zou de zaak schade doen met thans dezen
eisch alleen op het Katholiek program
te plaatsen.
II. Evenmin is sprake van lijkverbran
ding. Door ons wordt immers slechts ge-
eischt handhaving en toepassing der be
grafeniswet. Zulks behoeft echter niet als
eisch in een politiek program te worden,
gesteld.
III. Van de door sommige kieavereeni-
gingen bepleite opheffing van het pro
cessieverbod ware het thans niet ge
wenscht te spreken, waar immers van al
gemeene besenaheid is, dat aeii proce
dure aanhangig is, waarin door dan ver
dediger met klem is betoogd, dat hat
houden van processie geoorloofd is.
Gedegradeerd.
De heer Roodhuizen, afgevaardigde
voor Brielle, een der „gros buunets" van
de Liberale Unie, is door zijn partijge-
nooten, politiek gesproken, gedegradeerd,
en wordt als zondebok de woestijn inge
zonden.
De beste plaats op de liberale gros
lijsten is niet aan hem maar aan de
heeren Otto, Eerdmaus en van Hamel
toebedeeld. Het secretarisschap der Libe
rale Unie is hem ontnomen de heer
Otto treedt in zijn plaats. Den hoofd
redacteurszetel van „De Vaderlander"
zal hij met 1 April moeten verlatende
professoren Heeres en Eerdmans zullen
dien innemen.
De reden dezer degredatie?
Omdat de heer Roodhuizen te eerlyk
in de schoolpolitiek, te weinig papen
vreter was. De keuze zijner plaatsver
vangers wijst er op.
Een vingerwijzing voor de christelijke
kiezers. Want als zij niet met alle macht
en man verhinderen dat eene richting,
als vertegenwoordigd door een Otto,
Eerdmans en consorten baas wordt in de
Tweede Kamer, dan ziet het er met de
onderwgsbevrediging en de vervulling
der beloften aangaande artikel 192 voor
ons treurig uit:
Ons kiezerscorps zjj dus steeds op zijn
„qui vive".
De strjjd In het Westen.
De Engelsche linie» bij
St. Quentm doorbroken.
De Engelschen trekken
terug naar het Westen.
De allervreeselijkste veldslag van gansch
dezm oorlog, die einde der vorige week
bij Monchy—Kamerijk—St. QuentinLa
1 «re onder aanvoering van den Duitschen
Keizer begon, heeft een snel verloop ge
nomen dat noodlottig dreigt te worden
voor de Entente.
Zaterdag seinde men ons 't navolgende
Duitsche legerbericht
BERLIJN, 23 Maart. Offieieel.
Tusschen Fontaine-les-Croiselles en
Moeuvres drongen onze troepen in de
tweede vgandelyke stelling binnen.
Tusschen Commelieu en de ümiguonbeek
werden de beide eerste vijandelijke stel
lingen doorbreken.
In het dal van de Celognebeek wer
den Risel en Marquaie stormenderhand
genomen.
De hoogten ten N. van Teraaud wer
den in storm genomen. Wy staan voor
de derde vjjandehjke stelling.
De vijand ontruimde zjjn stellingen
in den sector ten Z. W. van Kameryk.
Wy zijn den tegenstander over ilemi-
eourt, Elesquières en Ribicourt gevolgd
Onze troepen drongen tusschen de
ümiguonbeek en de Somme, in de
derde vijandelijke stelling binnen.
Ten Zuiden van de Somme braken
onze divisies door de vijandelijke linies
en wierpen den vijand, onophoudelijk
voorwaarts dringend, over het Crozat-
kanaal naar het Westen terug. Jagers
bataljons forceerden den overtocht over
de Oise ten Westen van la Père.
Wij maakten 25UUU gevangenen en
veroverden 40U kanonaen en 3UÜ mitral-
jeurs.
Mocht men aan de successen in dit
telegram vermeld, twyfelen, het morgen
communiqué vau 23 Maart van den
Engelschen generaal Haig het geen twijfel
meer over. Het luidt:
Een hevige strijd duurde gisteren tot
laat in den avond voort over het heele
gevechtsfront.
In den namiddag werden krachtige
vijandelijke aanvallen ondernomen met
een grooten inzet van infanterie en
artillerie.
Se vijand I» door ons verdodi|log«»tetsel
ten wasten van St QUentln gebroken
Onze troepen op dit deel van het ge-
vechtsfront trekken in goede orde terug
over het verwoeste terrein om verder
westwaarts stellingen in te richten.
Unze troepen op het noordelijk deel
van het gevechtsfront handhaven hun
posities.
Ken zeer hevig gevecht met versche
vyandelyko troepenmachten is aan den
gang.
Daarna kwam het avondcommuniqué
van 23 Maart van Duitsche zijde, luidende:
Het eerste deel van den grooten slag
in Frankrijk is beëindigd. Wij hebben
den slag by MonchyKamerijktit.
Queiitiu—La Fare gewonnen. Een aan-
ziemyk deel van het Eiigelsche lager is
geslagen.
Wy siryden ongeveer in de linie ten
noorUoos^en van BapaumeFeroune
Ham.
En ten slotto seindo men ons heden
morgen:
BERLIJN (Officiool). Peronitb on Ham
z|n geval l»n.
Welk weder zuilen wij hebben?
Verwaehting tot den avond van 26 Maart:
Matige tot kraohtigen, later wellloht af-
aemende wind uit Noordelijke richtingen;
meest zwaarbewelkt; waarschijnlijk eentge
regen of sneeuw. Aanvankslijk iets kouder.
Croiset is overschreden.
0e Franaehü, Engehche en Amerikaaneche
re8ervetroepen zijn uiteengeslagen. De Bom-
me is bereikt. Het aantal gevangenen
steeg tot 30.000, dat der buitgemaakte
kanonnen tot GÜO. 0e derde vijandslftke
linie is doorbroken.
De kanonnade, die den Duitschen aan
val inleidde, moet boven alle beschrijving
geweldig zyn geweest.
De Engelschen weerden zich dapper,
maar volgens de Duitsche berichten
moeten hun aanvoerders niet tegen hun
taak zyn opgewassen geweest.
De keizer heelt de overwinning van
zyn leger aas de keizerin geseind.
In Engeland heopt men op een spoe
dige komst van het Amerikaansche leger.
Parijs gebombardeerd.
Men seinde ons Zondag
PARIJri (Officieel). De vijand heeft
met een stuk geschut van groote draag
wijdte de stad Parijs van kwartier tot
kwartier gebombardeerd. Er vielen 10
dooden en 15 gewonden. Maatregelen
zijn genomen om het geschut tot zwijgen
te brengen.
Ook van uit de lucht is de stad gebom
bardeerd. Er zijn verscheiden# slacht
offers.
Losse berichten.
Naar de N. R. Ct. meldt, moeten de
Belgen, die zich te Havre willen vestigen,
beschikken over een machtiging der Bel
gische regeering. De stroom vau vreem
delingen werd te groot.
Beschieting van Ostende.
Donderdagmiddag werd Ostende door
Britsche monitors met goéde resultaten
gebombardeerd. Vóór de beschieting wer
den vier vijandelijke vliegtuigen door een
marine eskader vernietigd. Vijandelijke
aeroplanes deden een aanval op de
Britsche die de plaats voor de beschieting
vaststelden, waarbij nog een vyandelijk
vliegtuig werd vernield.
De Oekrainensche minister van binnen-
landsche zaken heeft den Fransclien,
Engelschen en Belgischen officieren die
in Kief en omgeving vertoefden, aange
zegd het land te verlaten.
Door de ontploffing te Courneuve zyn
er te Parijs heel wat ruiten gesprongen.
Het heet dat er geen glas meer is om
ze te herstellen en dat de politie daarom
geolied papier beschikbaar stelt.
0e Paus en de krijgsgevangenen.
De Paus heeft er onlangs by de Oosten-
rjjksch-Hougaarsche regeeriug op aange
drongen deltahaansche krijgsgevangenen
welke aan tuberculose lijdende zijn, naar
hun vaderland te laten terugkeeren.
De „üsserv. Komauo publiceert thans
het antwoord van het Oostenrijk Hon-
gaarsch ministerie van oorlog, waarin
het voorstel van den H. Vader wordt
aanvaard, zonder dat van de Italiaausche
regeering tegenprestaties zuilen worden
geftischt.
Uit Rome.
Naar de „Köln. Volksztg" meldt, zijn
in de tuinen, zuilengalerijen en buiten*
gelegen vertrekken van het Vaticaan, uit
voorzorgsmaatregel tegen eventueele
vliegeraanvallen, donkerblauw geverfde
lampen aangebracht. Er is mede een
byzondere wacht aangesteld. De ramen
der Pauselijke vertrekken moeten 's nachts
gesloten big ven.
Tweede Kamer.
Zaterdag heeft minister Cort van der
Linden namens de regeering, dus ook
namens de ministers van landbouw en
_X. Ai
