jg JE HM",
'EN. 1
Oe Groote Oorlog.
n
dheden
OtttP
iATOE
No. 19.
Dinsdag 12 Februari 1918. Veertiende Jaargang.
Aagustinus Jisephus Gallier,
l/AN
Ml BREDA.
Ltoe
Fa Meuwese-Van Gerve,
ONTVANGEN:
Siroop, Jam, Bokkin
en gemarineerde
Haring.
E.VERBEEM,GOES|
Verschijnt elk MAAHDAG-. WOEHSDAG- en VRIJBA6AVQND.
Welk weder zullen wij hebben?
BINNENLAND.
I ij o nzen zoon Cornelis
Ie de heer P. Lalleman,
che vjveg 303).
eningi, hoestte veel en
sij. Soms kon hij geen
eeniggszins aangedaan
hem benauwde. Toen
bdijsir«pop, welke wij
uwenggi, te Apeldoorn,
inslustigf gemaakt". De
Ioeststillend, veelge-
chtweganals hoest,
t en asthma.
iram f 1.25,van 550
.75. Alom verkrijgbaar,
handteekeriingL. I,
aal in Eikenhout, Kerkbanken,
stoelen, Schoolbanken enz. enz
J vreeselijke pijn,
Bmiddel voor zijn
end veel leed,
die ziekte bestreed
paten, totdat een
[Indisch product,
het resultaat nu gelukt,
ndisch medicament,
die zoo was content.
w probeerde gij het
I reeds??
Ij geen Aam
zijn, want
Kleine doos f 0.60.
Ie Goes, Gebr. Mulder; Mid-
IJ. de Roosvlasmarkt, Schulte
lordstr., fa. Damen en Janse
st Lepelstr., H. J. Luitwieler
kt, S. J. Engering Nieuwstr
J; Domburg, M. J. Groen Oost-
I Paspoortstraat.
pers gevraagd.
IY Vlissingen.
Nu de koffie reeds f 1.40
per pond kost, telkens 1 ons
op 1 bon voor 14 dagen, is
het beslist uw belang een
proef te nemen met ons
PRIMA KOFFIESURROGAAT,
a fO.75 per pond, vrij van
distributie zonder bon tot
elke hoeveelheid verkrijgbaar.
Vooral indien u ','2 koffie
en 1/2 surrogaat neemt, ver
krijgt u: le voldoende koffie.
2e. veel goedkoopere koffie
en 3e. die in geur en smaak
niet van zuivere koffie is te
onderscheiden.
Extra korting 5 °/0.
W ederverkoopers-genieten
rabat.
Ganzepoortstraat Goes.
Telefoon 136.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voer Goei f daarbuiten f 1.25.
Afzonderlijke nummers 6 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht vóór half een nur 's namiddags.
door de genade Gods en de gunst van den
Apostolischen Stoel
BISSCHOP VAN HAARLEM,
Huisprelaat van Z. II. den Paus, Assistent-
Bisschop bij den Pauselijken troon,
aan de Geestelijkheid en de Geloovigen
van Ons Bisdom
Zaligheid in den Heer.
Reeds- ten vierden male zenden Wij
U Onzen Vastenbrief sinds het uitbre
ken van den moorddadigen krijg cn nog
altijd houdt de vreeselijke verwoesting en
het ontzettend bloedvergieten aan, nog
altijdblijft de vrede uit, waarnaar toch
alle vclkeren zoo hevig verlangen; en
waar ever den vrede wordt onderhan
deld, 1 ar gaat de volkeren-oorlog over
in omwenteling en burgerkrijg, met al de
ellende daaraan verbonden, met hongers
nood en algemeene verzwakking. En bij
dezen algemeenen wereld-nood bekeerde
zich, naar uit alles blijkt, de menschheid
over het algemeen niet tot hoogeren le
vensernst, ja zelfs is de inkeer, welke
in de eerste dagen van den oorlog viel
waar te nemen,weder sinds lang ver
dwenen. Luisterde toen althans de katho
lieke wereld nog naar de vermanende
stem van den Paus, die als de grootste,
neeu ,als de eenige oorzaak van den
oorlog aanwees de zonde, en als het
eenig afdoende middel, om den vrede
op aarde terug te brengen, den terugkeer
tot de christelijke deugd; sinds heeft de
verblinde wereld een ander middel ge
vonden, waarvan alle heil te verwachten
is, een middel, dat zooals altijd, wan
neer men zijn heil niet zoekt bij God
blijken zal, en nu reeds blijkt, een groot
zelfbedrog te zijn, al wordt het ook on
der nog zoo schoonen naam aan do we
reld voorgehouden en aanbevolen. Demo
cratie, volksregeering heet het geneesmid
del voor alle kwalen, die de menschheid
ongelukkig maken; alsof het volk zich
niet altijd heeft laten xneesleepen, ook
ia dezen alles verwoestenden oorlog, en
niet altijd zal blijven gehoor geven aan
schoone leuzen van weinigen, en mee-
nende zelf te regeeren, zich niet altijd
zal laten regeeren door degenen, die
handig genoeg zijn om de in ieder volk
sluimerende hartstochteen en dikwijls
niet de edelste hartstochten op te
wekken en te vleien. Die zoogenaamde
volksregeering en zelfbestemming heeft
waarlijk bij het volk, waarheen zich thans
alle oogen richten, aan het bloedbad geen
einde gemaakt, maar het slechts van de
grenzen des rijks over het geheele rijk
verspreid, zooals een gevaarlijk genees-
xniddel, dat zonder de oorzaak van het
bederf weg te nemen, slechts het naar-
■buiten-uitbreken belet, geheel het lichaam
.ziek maakt en ten verderve voert.
Wij zouden, beminde Geloovigen, in dit
jggebeuren, verre van onze grenzen, geen
aianleiding gevonden hebben om U daar-
t>p met zooveel ernst te wjjzen, als de
sonde, die de oorzaak van dezen ont-
aettenden oorlog was, ook niet onder ons
1 aefde en werkte, zooals Wij in Onze
v ouige vastenbrieven aanwezen, en als
W rü niet tot Onze diepe droefheid waar-
nawen, dat als ongemerkt ook onder ons
de d waling m-eer en meer ingang vindt en
zich vast zet in de hoofden, de dwaal
leer dat niet be.stuurd-te-woiden maarzelf-
te-bes turen het redmiddel is tegen alle
kwalex n der maatschappij.
Hoe veel huisgezinnen, ook katholieke,
zien v/ij niet reeds, waar dientengevolge
niet nn-eer de ouders maar dé kinderen
regeeren ,hun wil doordrijvende zich aan
de leiding der ouders onttrekken, en dan
in jeugd,ige onberadenheid zich aan aller
lei gevaren blootstellen, waarin maar al
te velen -hun geestelijken ondergang
vinden.
Bij hoevele katholieken doen Wij niet
de treurige ervaring op, dat zij, zoo niet
door woorden dan althans door daden,
een dergelijk zelfbesteminingsrecht voor
zich opvorderen tegenover de H. Kerk,
naar welke zij toch luisteren moesten,
volgens het woord van Christus: „Die
U hoort, hoort Mij; die U versmaadt,
versmaadt Mij".
En Wij denken hierbij niet in de eer
ste plaats aan hen, die somtijds onder
betuiging van eerbied en gehoorzaamheid
aan de h. Kerk en aan haar Bestuurders
Kanfoor v. 4. Administratie: Boudewljn de Wlfteafraaf A 135° GOES.
Tel. interc.Directie no. 94. Redactie no. 97.
Reclameberichten 30 Ct. p. i. Big abonnement speciale pijja.
Advertentiën van 15 regels f0.75, iedere regel meer 15 6
Eenzelfde advertentie 3 x gdplnatet, wordt 2 x
willens en wetens heimelijk werken
om de leiding der h. Kerk te verzwak
ken en krachteloos te maken; dezulken
vermanen Wij hier niet, omdat zij uit
zelfzuchtige beweegredenen handelende
naar dergelijke vermaningen niet luiste
ren zouden. Maar Wij hopen met Onze
vermaning hen te bereiken, die, waar
schijnlijk zonder dat zij het zelf bemerken
of vermoeden, reeds zijn aangetast door
die rond hen heerschende dwaling, welke
zij als het ware met de lucht inademen,
en die tengevolge bij elke gelegenheid,
waarbij hun neigingen op de leiding der
Kerk stuiten, zich terstond de vraag stel
len, of de Kerk wel het recht heeft hun,
te verbieden wat zij meenden te doen.
Zij zouden dan wel willen, dat de H. Kerk
eerst eens bewees en afdoende bewees,
als met beslissende wets-artikelen, dat
juist dit wel en dat niet geoorloofd is;
en zoolang dit niet is gedaan, willen
zij hun volle vrijheid behouden, en na
tuurlijk toonen zij dan hun vrijheid
niet door v r ij w i 11 i g te gehoorzamen,
maar door juist te doen wat hun
verboden werd. Zij spreken nog en
Wij willen gelooven te goeder trouw
van onze Moede r de H, Kerk, maar
zij doen als de kinderen van die huis
gezinnen, waarover Wij hierboven spra
ken, die hunne oudei's eerbiedigen en
gehoorzamen, zoolang dezen zich niet
verzetten tegen hun wil, maar dien eer
bied vergeten, en de gehoorzaamheid op
zeggen, wanneer de wil der ouders niet
den hunne jn strijd komt. Alleen dit on
derscheid bestaat in de behandeling dier
kindeTen en van de zoo-even geschetste
katholieken, dat zulke eigenzinnige en
zich-zelf-reigeerende kinderen aldus gewor
den zijn gewoonlijk door de schuldige
zwakheid der ouders, terwijl de katho
lieken, waarop Wijl hier doelen, aan hun
ne Moeder, de H, Kerk, waarlijk niet
verwijten kunnen: Gij hebt onder ons
de tucht niet gehandhaafd, aan Uw zwak
ke opvoeding hebben wij te wijten de
verwording van ons kinderlijk plichtsge
voel.
Reeds Onze zalige Voorganger schreef
in zijn Vasten-Mandement, waarin hij uit
legging gaf van het vierde gebod1: „Het
zou geen goedgeaard, maar een waan
wijs kind zijn, dat zeggen zou, ik wil
mijnen ouders gehoorzamen, voorzlooverxe
zijl recht hebben mij' iets voor te schrij-
ven" en verder „onder den naam van
vader en moeder worden in wijde
ren zin verslaan allen, die als overhedten
met gezag zijn bekleed". En in een
lateaen Vastenbrief vermaande Hij! U,
naar aanleiding van het vijftigjarig be
staan der Hierarchic in ons vaderland:
„O'p- U Irust .een1 plicht van stipte en
blijde gehoorzaamheid' aan Uw Bis
schop". En na eraan herinnerd te
hebben, dat de levensdagen eens Bis-
schops zoo zeldzaam bevrijd' zijn van
droefheid en zorgen, ging liiji voort: „Ver
licht Gij dien last, lenigt Gij die droef
heid door trouwe en kinderlijke volg
zaamheid, gehoorzaamt en laat U gelei
den niet alleen, wanneer u verplichtende
voorschriften worden gegeven in zake van
geloof en zeden, maai- ook volgt uw Bis
schop gewillig, wanneer hij raad geeft
en aanwijzingen doet voor het bijzonder
en maatschappelijk leven.". En Wij zeiven
hebben in Onzen eersten brief, waarin
Wij- 'U onze aanstaande Bisschopswijding
aankondigden, U herinnerd aan de woor
den van den H. Bisschop Augustinus,
die zijne geloovigen vermaande: „Maakt
G ij onze bediening vruchtbaar, G ij moet
mij helpen door Uwe volgzaamheid,
opdat ikde vreugde smake, niet dat
k over U gesteld, maar dat i k U
van nut benOns Episcopaat zal vrucht
baarder zijn voor U, naarmate W ij ge
ruster kunnen zeggen, wat Gij doen moet,
en Gij getrouwer doet, wat Wij: U zeg
gen". Sedert die vermaning, U gegeven
met de woorden van den H. ICerkleeraar,
hebben -Wij niet opgehouden U te her
inneren aan hetgeen Gij als kinderen der
Katholieke Kerk verplicht zdjit, doch op
recht gesproken, niet altijd hebben Wij
de vreugde gesmaakt, dat 'Wij U aldus,
van nut waren, omdat men van Ons recht
op het geven van; leiding niet genoeg
overtuigd schijnt, om er zich naar te
regelen.
En dan, boe groot is niet onder ons
het getal van hen; die wel niet rede
neeren1 over het recht der H. Kerk om
hare kinderen te besturen en te leiden,
3fcS<t
maar die hare vermaningen, Wij zeggen
niet: eenvoudig naast zich neer leggen,
dat zou een daad zijn; die hen tot de
meest ongehoorzamen zou stempelen,
maar die hare vermaningen zelfs niet
hoeren. Door een' zeer onkatholieke zelf
genoegzaamheid mijken zij zeiven uit, wat
mag en wat moet, en het schijnt niet
in hun hoofd op te komen, dat alleen
God daarover te beslissen heeft, en dat
Hij; die beslissing niet aan hun eigen
oordeel en bevinding heeft overgelaten,
maar aan Zijne ICerk heeft opgedragen,
te leeren al wat Ilij; bevolen beeft.
(Slot volgt.)
Losse berichten.
UIT RUSLAND.
In den nacht van 4 Februari werd de
huiskapel in het paleis van grootvorstin
Maria Paulowna te Petrograd geplunderd.
Alle kostbaarheden werden geroofd.
In dezen zelfden nacht brak een be
wapende bende van ongeveer 500 man
verschillende (winkels binnen. Geplun
derd werden veertien juwelierswinkels,
zeventien kleeienwinkels, Vier apotheken.
Het geheele district Osnessenki, waar
de plunderingen plaats hadden werd door
militairen, met gepantserde auto's en mi
trailleurs omsingeld. Verbitterde gevech
ten duurden den geheelen nacht voort.
Iio-nderdtwintig personen werden gedood,
terwijl er nog veel meer gewond werden.
De vredesonderhandelingen.
WiEENEN. Naar de „Neue; FreiePres-
se" uit Berlijn verneeemt, gelooft men,
dat Trotski zich tegenover de centrale
mogendheden wat toegeeflijker zal be
tonnen, als hij staat voor een vrede aaln
de .Oekraine met de centrale mogendhe
den. Toch blijft het twijfelachtig, of de
onderhandelingen in Bres t met de Rus
sen tot een 'resultaat zullen leidein|..
Trotsky verklaart den Oorlogstoestand
voor
Men seint ons hedeinnamiddag
BREST LITOAVSK. Trotsky verklaarde
afziende van de onderteekening van een
formeel vredesverdrag, den oorlogs
toestand niet Duitschland, Oostenrijk-
Hongarije, Turkije en Bulgarije voor ge
ëindigd en heeft bevel gegeven tot d e-
mobilisatie der Russische strijd
krachten van alle fronten.
(Zie verder onder laatste berichten.)
Vrede tusschen Oekraine en de Centralen.
Men seinde ons Zaterdag:
BREST LITOWSK. Hedennacht om
2 uur is de vrede tusschen de Centralen
en de Oekraine geteekend.
WEENEN, 9 Februari. (DRAADLOOS.)
In een bespreking over den vrede met
Oekraine spreekt het „Neue Wiener Ta-
gebl." de overtuiging uit, dat de vrede
met de centrale rada van Kieff deposi
tie van dat lichaam in den strijd tegen
de maximalisten buitengewoon verster
ken zal, wier vernietigingstendenzen on
machtig gebleken zijn tegenover een feit
van zoo groote beteekenis als de vrede
met de Oekrainsche volksrepubliek is.
Het blad ziet in deze gebeurtenis bet
begin van het einde van den wereldoolog.
BERLIJN, 9 Februari. (W.B.) De „Berl.
Ztg. amMittag" schrijft: De eerste vrede
is onderteekend. Een groep van veertig
millioen menschen ongeveer scheidt zich
van onze vijanden af en wil ons voortaan
weer vriend en vredelievende nabuur
noemen.
De president van de Oekrainsche cen
trale rada is Holubowitsch, dezelfde man,
die in hoofdzaak de onderhandelingen
met ons voerde. Deze eenheid van per
soon is een waarborg; voor een goede
verdere overeenstemming.
Op de eerste plaats zal de vrede voor
alle deelnemers eea economische betee
kenis hebben, maar de politieke uitwer
king zal wellicht interesanter zijn. Hij
zal op de eerste plaats de Oekraine zelf
wel het meest politieke nut brengen.
Maar ook in Noord-Rusland zal het
woord vrede een zeer positieven klank
bezitten en misschien zal het spoedig
niet meer de vraag zijn, wat Trotzky
zal zeggen, maar wat met Trotzky zal
geschieden.
Ook in het Westen zal het vredesbe-
richt doordringen en daar klinken als
antwoord op hetgeen te Versailles ver
kondigd is. De staatslieden der entente
leggen op de reeds gebogen schouders
hunner volksmasse's nog eenmaal den
ijzeren zwaren oorlog, doch de centrale
mogendheden maken vrede met iedereen,
die gewillig is.
De toestand in Rusland.
STOCKHOLM, 9 Februari. (W.B.). Het
Zweedsch Telegraafbureau meldt: Uit Ha-
paranda wordt geseindReizigers naar
Petersburg werden bij het station Nilpula
ten Noorden van Tammerfors genood
zaakt naar Tonga terug te keeren.
Zjj vertellen, dat Tammerfors gisteren
door de witte garde veroverd is. De spoor
weg- en telegraafverbindingen tusschen
Tornea en Uleaborg zijn thans geopend.
Over de gevechten om Uleaborg zijn
thans bijzonderheden binnengekomen.
De witte garde telde 700 man, de roode
garde 2500. Derlien honderd man daarvan
werden gevangen genomen, 23 wagonla
dingen geweren, granaten en munitie wer
den buitgemaakt.
Bij den opmarsch der witte garde van
Ganda Karleby naar Uleaborg werd deze
stad na een gevecht van 20 muniten ge
nomen.
De witte garde heeft thans ook de
overhand in Wihorg.
De strijd in het Westen.
PARIJS, 9 Febr. (DraadloQs). Hetavond-
commnniqué meldt:
Niets te melden, behalve tamelijk le
vendige artillerie-activiteit in Champagne
en op den rechteroever van de Maas.
Geen infanterie-actie.
De Balkanoorlog.
PARIJS, 9 Febr. (Draadldos). Het staf-
communiqué meldt:
Ten Westen van Seres ondernam een
Engelsch aanvalsdetachement een welge
slaagden coup de main op een Bulgaar-
sche positie.
In verschillende sectoren van het front
hebben de Fransche en de Engelsche ar
tillerie een levendige activiteit aan den
dag gelegd.
Fransche vliegers hebben het station
van Miletkovo gebombardeerd.
Een Duitsche actrice gearresteerd.
LUGANO, 9 Februari (H.N.) De politie
te Genua heeft de tooneelspeelster Emma
Belling uit Dresden, die nog onlangs in
het Apollo-theater opgetreden is, gear
resteerd. Zij wordt verdacht van diensten
te hebben bewezen aan den vijand.
(„Maasbode")
NEiWl-YORK. De bladen bespreken het
torpedeeren der „Tuscania" en verklaren,
dat dit slechts den strijdlust tegen de
Duitschers zal aanwakkeren. Wij zullen,
zoo zeggen de bladen, den vijand, der
beschaving wel leeren en de wereld vei
lig maken voor vredelievende volkeren.
Keizer Karei.
In een beschouwing over den alge
meenen toestand schrijft de „Berl. Bör-
sen Courier" o.a. over den Oostenrijk-
schen monarch het volgende:
Zeker is het, hieromtrent bestaat geen
twijfel, dat de Habsburger monarchie er
naar streeft, den wereldoorlog een doell
te stellen en de menschheid van het
harde lijden te bevrijden.
Nog dezer dagen sprak keizer Karei
de arbeiders-algevaardigden van Blumeau
toe: „Gij kunt mij gelooven," zoo zeide
hij, „dat niemand meer naar vrede ver
langt dan ik en dat van 's morgens tot
's avonds mijn eenige ziorg da vrede is."
Uii België.
KEULEN, 6 Febr. De Kölnisohe Zei-
tung meldt uit Brussel: In de Beurs te
Antwerpen heeft Zondagmiddag een ver
gadering plaats gehad, die, als die te
Gent en te Brussel do uitroeping vanl
de zelfstandigheid van Vlaanderen gold,
en met verkiezingen voor den Landeliji
iken Raad besloot. Na de vergadering
trok men 'door de stad. naar 't station,
waarbij de gebruikelijke tegenmanifestaties
plaats vonden.
Verwaohtlng tot den avond van 12 Febr.
Matige tot krachtigen, in hot westen en
noorden tijdelijke stormachtige Zuidweste»
lijke wind. Betrokknn of zwaarbewolkt
met tijdelijke opklaring, waarsohijnlijk re
genbnien in het noorden, in het zuiden
weinig et geen regen. Weinig verandering
van temperatuur.
De Polen tegen de Bolsjewikl.
Volgens een bericht uit Stockholm heb
ben de Poolsche troepen na een Moe
digen strijd met de troepen der Bolsje-
wi-ki de stad Minsk bezet.
De opperste Poolsche legeraanvoering
heeft tot het geheele Poolsche volfc een1
oproep tot mobilisatie gericht en alle
Polen opgewekt om uit de Russische (re
gimenten* te treden en onder het eigent
nationale vaandel te strijden. Zelfs vrou
wen en kinderen worden opgeroepen om
zich bij de Poolsche regimenten achter
het front te roegen, in dienst der am-
bulahce.
Een gelijkluidende oproep is door de
Polen in Kief verspreid. De Poolschie
bladen in Moskou, Petersburg en Minsk
.maken dezen oproep onder alle in Rus
land wonende Polen bekend. De zeteÖI
van het mobilisatiecomité is Minski
Een blad, te Brussel verschijnend,-
deelt de volgende prijzen mee van de
markt aldaar:
Voor honderd KG. erwten 400425 fr.;
'witte boonen 825850 frank, capucijners
775800 franlc, gemengde boonen 725
750 frank, erwten 675700 frank. De de
tailprijs is natuurlijk aanmerkelijk hooger.
Den 4 Januari 11. werden te Brussel
in het groote slachthuis van Cureghem ge
slacht: 58 varkens, die verkocht wer
den van 13 tot 17 frank het KG., terwijl
er in vredestijd 1800 a 2000 dieren ge
slacht werden tegen een gemiddelden prijs
van 1.50 frank het KG.
De duurte van het leer heeft B. en,
W. van Brussel er toe doen besluiten
de politie der hoofdstad op klompen te
laten loopen,
Steenkolen.
Wij vernemen dat do öp 1 April aatt-
wezigb voorraden steenkolen voor «le
verschillende groepen, niet zullen wor
den afgetrokken van het rantsoen voor
den volgtenden winter.
Hieronder vallen dus alle particulie
ren, zoowel als hoteliers, restauranthou
ders, kantoren, ondernemers van pu
blieke vermakelijkheden enz.
Het vleesch.
Naar „Het Volk" uit betrouwbare brön
verneemt, is besloten, een eenheidsworst
voor den consument beschikbaar testel
len voor 55 cent per pond. Het vet zal
allemaal in de worst 'worden verwerkt.
Inzake de vaststelling van maximumprij
zen voor rundvleesch wordt .vernomen),
dat ze zullen dienen om de slagers te
steunen in hun actie tegen den ketting-
handel. De maximumprijs voor de bak-
lappe-n is vastgesteld op 65 cents per
pond.
Huisslachting.
Uit zeer betrouwbare bron verneemt
„De Zeeuw" via den Haag, dat inzake huis
slachting de bedoeling waarschijnlijk ver
keerd is opgevat. Eigen mesters zouden nog
gerust mogen slachten. Uit de circulaire
van den minister is dit niet te lezen.
In verband echter met ingediend wetsont
werp is een en ander verklaarbaar. Onze
zegsman komt hierop terug. Hij wijst er
op, welk groot nadeel nu reeds is aan
gebracht.
Onze gezant in de Vereenigde Staten.
Bij' het Departement van Bnitenland-
sche Zaken is een telegram ontvangen,
van onzen nieuwen gezant in de Ver
eenigde Staten, Mr. Philips, meldende)
dat Mj te AVashington is aangekomen.
>9
