CK, GOES. feuilleton.
Oe Groote Oorlog,
Xo. 5.
Donderdag 10 Januari 1918. Veertiende Jaargang.
HEI CONCEPT-PROGIIAM
eken,
opieboeken.
lel.
irleopig bericht.
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
Een jaarabonnement op Ie
„Nieuwe Zeeuwsehe Cou
rant" kost Vijf] gulden bij
vooruitbetalin.g
Wie vóór 15 Februari a. s.
zijn jaarabonnement vooruit be
taalt, behoeft slechts f 4,75 te
storten. Na 15 Februari is en
blijft de prijs f 5.
De Directie en
Administratie.
f
HUIS KADE.
en Heerenhuis,
Onder den grondt
en opgezonden
jlederlandsch Mu
ze daarvoor te
later gevonden
en konden slechts
(„De Tijd")
nacht, tooneel-
Inte Osman, werd
'houwburgzaal van
i" opgevoerd door
van den Plantage-
dam.
ïacht" is een oor-
rereldkrijg deed het
een verheerlijking
t niet. Integendeel,
;ht tegen den schier
oord, door heersch-
naijver, landhonger
bele aspiraties van
thebbers in de poli-
pereld ontstaan en
'urm der diplomaten
verijdeld,
tuk soms wel wat
rd, „gezwamd" zeg-
ver allerlei theorie-
[naanvechtbaar zijn.
thelijkheid, die broe-
|its Balke" den mond
:onder meer niet in.
kan de maatschap-
'ruwel niet r.edden.
fen alleen aan zijn
gelaten, is een bruut:
reid eten de kanni-
ilaar een mensche-
ge sterkt door het
menschen als broe-
jd, zij kan een heil-
de oorlogsideeën te-
1 de geschriften van
len, gelijk Paus Be-
getuigen,
'e Telegraaf" inder-
iplaat schrijven: „na
lom", zelfs een blad
ioet weten, dat niet
ir de slechte, de on-
cbristenen schuldig
„débacle".
van bovenstaande
Jen nacht" veel sym-
ïjkbaar verwantschap
er's „Die Waffen nie
ter eere der acteurs
- het werd zeer goed
jok hier hoogere en
r aan te wijzen. De
baas Fincke, Elsje en
n ons het beste. Als
.e blinde Peter Balke
den oorlog thuis geko-
r het dan tusschenhen
me van droefheid, doet
.w.z. de rolvertolker)
het Fransche spreek-
e au ridicule il n'y a
2e bedrijf, het kaart-
van baas Fincke, laat
aeschouwers even op
:n door in de dictie
en snedige gezegden
ral in de samenspraak
cke en Elsje, die een
iokten. Dit bedrijf werd
Ook de „mise èn
oratief lieten niets te
ortom, een uitvoering
iep en een stuk, dat
vooral door rijper ont-
te werden.
30 Januari 1918 zal te
Arendsksrke, ten .verzoeke
Erven P. BOMMELIÉ, publiek
i geveild1 H.A. 42 A.
A. (3 Gem. 191 Reed.)
W L A N D, in den Ouden
t, in 3 perceelen, en eenige
euwinventarie en Arbel*
sreedechap.
te adverteeren.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f -1.daarbuiten f 1.25.
Afzonderlijke nummers 6 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht vóór half een mir 's namiddags.
Kanfoord. AdministratieBoude wijn de WlffestraafA 135° GOES.
Tel. interc.Directie no. 94. Redactie no. 97.
Reclameberichten 30 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs
Advertentiën van 15 r-egels f 0.75, iedere regel meer 15 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Bericht.
der R. K. jitaatspar ij, ontworpen
door het Bestuur van den Algemeenen
Bond van R. K. Kiesvereeniglingen in Ne
derland en thans aan het oordeel der
R. K. Centrale Kiesvereenigingen onder
worpen, luidt als volgt
I. B ui t enl ands c he Zaken.
1. Meer openbaarheid inzake het buiten-
landsch beleid.
Geen geheime verdragen.
2. Meer invloed der Volksvertegenwoor
diging op het beheer der Buitenlandsche
betrekkingen.
3. Bevordering der oplossing van inter
nationale geschillen door middel van
scheidsgerechten.
4. Uitbreiding der economische voor
lichting uit het buitenland, o.m. door het
aanstellen en uitzenden van meer beroeps
consuls.
II. J u 's t i t i e.
1. Handhaving der christelijke begin
selen in de huwelijkswetgeving.
2. Vereenvoudiging der rechtspleging.
3. Hervorming van de handelswetge
ving; in het bijzonder het wissel-, zee- en
merkenrecht.
4. Wettelijke régeling van de admini
stratieve rechtspraak.
5. Herziening der Kinderwetten. Uit
breiding der Overheidszorg voor het on
derbrenging en opvoeden der misdadige
en verwaarloosde jeugd. Regeling van
wettelijke gevolgen voor de ouders, die
hun opvoedingsplicht verwaarloozen.
6. Algemeene regeling der rechtspositie
van de ambtenaren.
III. Defensie.
1. Krachtige medewerking met elk ern
stig streven naar geleidelijke internatic»-
nale ontwapening.
2. De organisatie van leger en vloot
dient beperkt te blijven tot hetgeen nood
zakelijk is voor de handhaving der nern
traliteit en de verdediging der onafhan
kelijkheid.
3. Bevordering van maatregelen tot ver
heffing van het zedelijk leven bij' de land
en zeemacht.
4. Bestendiging van Overheidszorg voor
E. C. VAN DISSEL,
Notaris.
KOOP of tegen 1 Aug. 1918
JUR
mooiste gedeelte der Kade
es.
vragen worden ingewacht
letter A, Bureau van dit Blad,
55)
In den loop van den laden April, toen
al zijne maatregelen genomen waren,
kwam zijn vrouw Margaretha waarschu
wen, dat haar man in den nacht van
den 14den op den 15den, bij het derde
bastion na het fort Montrouge de wacht
zou hebben. Hij had nagedacht, en aan
den heer Schültz zijne erkentelijkheid wil
lende bewijzen, stemde hij er ïn toe voor
vijftig franks, dat is te zeggen voor de
helft van den aanvankelijk geeischten prijs
de vlucht der beide achterblijvers te be
gunstigen.
Den volgenden morgen om tien uur,
het bataljon der wrekers ging te
twaalf uur op weg antwoordde Mar
garetha, dat zij het voorstel aannam. De
vijftig frans werden vooruit betaald; vijf
tig andere franks, daarboven toegezegd
ingeval van welslagen, zouden later over
handigd worden, en alles voorzien en
afgesproken zijnde, scheidden de beidel
vrouwen.
Dien zelfden avond, om negen uur, had
een treffend tooneel in'„de gjeheime cryp
te" plaatsvereenigd met elkander ba-
de geestelijke belangen van hen, die on
der de wapenen zijn, ook in vredestijd.
IV. Financiën.
1. Krachtiger doorvoering van het be
ginsel van belasting naar draagkracht in
het belastingsysteem; ook rekening hou
dende met de grootte van het gezin.
2. Indien versterking der middelen
mocht noodig zijn, worde een rechtvaar
dige verhouding tusschen directe en in
directe belastingen in acht genoinein.
3. Bij belasting van het vermogen worde
het roerend en het onroerend vermogeln
zooveel mogelijk, gelijkelijk getroffen.
4. Herziening der financieele verhouding
tusschen Rijk en gemeenten.
V. 0 n d e r w ij s.
1. Herziening der wet op het lager
onderwijé ter uitvoering van art. 192 der
Grondwet. Feitelijke gelijkstelling van het
openbaar en het bij'zonder lager onderwijs.
2. Herziening der leerplichtwet.
3. Afdoende regeling der salarissen van
het onderwijzend personeel.
4. Doorvoering van de rechts- en finan
cieele gelijkstelling, ook voor het mid
delbaar en het hooger onderwijs.
5. Steun van Overheidswege ter bevor
dering van de jeugdorganisatie.
6. Wettelijke regeling van het lager
en middelbaar vakonderwijs en de vak
opleiding, met financieelen steun van
Overheidswege.
VI. Koloniën.
1. Geleidelijke uitbreiding van zelfbe
stuur en autonomie in de Koloniën.
2. Behartiging der geestelijke en stof
felijke belangen van de inlandsche be
volking'; inzonderheid door krachtige on
dersteuning der missiën en bestrijding van
het opiumgebruik.
3. Ontginning van delfstoffen en ont
wikkeling van de productiviteit der na
tuurlijke hulpbronnen ,mede met aanwak
kering van het particulier initiatief.
4. Wij'ziging van art. 123 Begeerings-
Reglement.
Het artikel luidt:
De Christen-leeraars, priesters en
zendelingen moeten voorzien zijn van
eene door of namens den Gouverneur-
Generaal te verleenen bijzondere toe
lating, om hun dienstwerk in eenig
bepaald gedeelte van Nederiandsch-
Indië te mogen verrichten.
Wanneer die toelating schadelijk'
woirdt bevonden, of de voorwaarden
daarvan niet worden nageleefd, kan
zij door den Gouverneur-Generaal
worden ingetrokken.
5. Financieele gelijkstelling van het
particulier en het gouvernementsondier-
wijs.
VII. Onderwerpen van algemeen
maatschappelijk belang.
1. Bevordering der Zondagsrust.
Be strijding van openbare onzedelijk
heid.
Steun aan vereenigingen, die verheffing
dér openbare zedelijkheid beoogen.
Maatregelen tegen het bioscoopgevaar
en tegen het alcoholisme.
den de vluchtelingen met vuur in de kapel
van Sint-Gertrudis, waar George, op de
trappen van het altaar geknield, met den
zegen van den ouden pastoor een gewij-
den scapulier ontving ,dien de priester
hem om den hals hing.
Do familie keerde daarna in de onder-
aardsche zaal terug, om er gezamenlijk
op de wijze der martelaars van de eerste
eeuwen het avondmaal te gebruiken en
elkander vaarwel te zeggen.
George droeg een burgerklefeding en
Wilhelm een werkmanskiel, waaronder hij
om zijn middel de touwladder gerold had,
bestemd om in de gracht af te dalen;
tot eenig wapen droegen zij een dikken
stok en in hun broekzak een revolver
met vijf of zes geladen loopen,een wa
pen, dat destijds algemeen gedragen werd
tot zelfs door de vreedzaamste lieden.
Wilhelm was nochtans volstrekt niet
voornemens te vluchten, maar hij had
er op gestaan zijn jongen meester tot
aan de versterkingen te vergezellen, met
het dubbele doel hem in zijne ontsnap
ping behulpzaam te zijn en vervolgens
den brouwer te komen geruststellen,
wiens zwakheid hem niet veroorloofde
zijn zoon te volgen.
Op het oogenblïk van het vertrek drukte
de brouwer nog eenmaal zijn zoon aan
2. Wettelijke regeling van het collec
tieve arbeidscontract; maatregelen tot
voorkoming en beslechting van geschillen
tusschen werkgevers en werknemers.
3. Erkenning van Overheidswege van
de organisaties van belanghebbenden als
adviseerende collega's bij het voorberei
den van sociale wetten en verordeningen.
4. Wettelijke regeling inzake het deel
nemen van belanghebbenden aan dé uit
voering van sociale wetten.
5. Maatregelen ter voorziening in den
woningnood, waarbij ook dient gelet op
de behoeften van groote gezinnen.
G. Zoodra de omstandigheden dat zullen
gedoogen, geleidelijke terugkeer tot tLe
vrijheid der bedrijven; buiten werking
stellen deT crisismaatregelen. In afwach
ting daarvan streven om door een doel
matige distributieregeling den economi-
schen toestand van ons volk op peil te
houden en krachtig bestrijden van kunst-
matigé prijsopdrijving.
7. Bevordering der technische ontwik
keling in landbouw, nijverheid en handel.
8. Bevordering van afwatering, ontgin
ning en landaanwinning.
9. Bevordering der middelen van ver
keer en vervoer, vooral ten platten landte.
10. Bevordering van eigen nijverheid.
11. Herziening t(er bezoldiging van de
ambtenaren in dienst der Overheid.
A. Landbouw.
12. Herziening der wettelijke regeling
van het pachtcontract.
13. Herziening der Jachtwet.
14. Opheffing der Heerlijke jachtrechifen.
15. Bevordering van eigendo-msverkrij-
ging door den gebruiker.
B. Middenstand.
16. Instelling van een afdeeling voor
den middenstand aan het Departement
van Landbouw, Nijverheid en Handel.
17. Wettelijke regeling van financieele
ondersteuning der middenstaindsorganisa-
tie's bij h^t streven naar verbetering van
de vakopleiding in het algemeen en van
het leerlingwezen in 't bijzonder.
C. Arbeid.
18. Bevordering der arbeidsgelegenheid.
Bestrijding van de werkloosheid.
Wettelijke regeling van de arbeidsbe
middeling.
19. Wij'ziging van de wettelijke regeling
van 'de arbeidsovereenkomst.
20. Uitbreiding der arbeidersbescher-
ining, in het bijzonder met betrekking
tot den arbeidsduur.
Verbod van den arbeid der gehuwde
vrouw in fabrieken en werkplaatsen.
Wettelijke 'regeling van den arbeid in de
huisindustrie.
Bescherming der landarbeiders.
21. Herziening van de Ongevallenwet,
ter verruiming van den kring der ver
zekerden in de industrie en uitbreiding
ding der ongevallenverzekering tot land
bouw, zeevaart en zeevisscherij.
22. Invoering van de invaliditeitswet.
Uitbreiding van de invaliditeits- en ouder-
domsverzekering tot hen, die zelfstandig
arbeid verrichten.
23. Invoering van de ziekteverzekerings-
zijn hart, gaf hem zijn zegen en verge
zelde hem tot a,an den voet van de trap,
waai' zij scheidden.
Margaretha ging met hen naar boven
en opende hun de straatdeur, die zij ter
stond weder sloot om hen door het raam
na te oogen tot zij aan het einde der straat
verdwenen.
Hoewel zij hen niet meer zag, bleef
zij1 nog lang uit het raam liggen, met een
angstig kloppend hart naar de geruch
ten van de straat luisterende en voor
de vluchtelingen biddende. De Parijze-
naars, binnen de muren der stad opge
sloten, moeten zich nog dien akeligen
nacht van den 14den op Ren 15en her
inneren, de regen viel koud en doordrin
gend neder, vergezeld door de in April
gewone windvlagen, die met een akelig
gebulder door de straten gieren; de grau
we en sombere hemel, bedekt met dik
ke, zwarte wolken, die hier en daar reus
achtige vlekken vormden, werd van mi
nuut tot minuut verlicht door een Moe
digen weerschijn, en de doffe losbran
dingen van het geschut mengden zich
met het gehuil van den stormwind.
De beide achterblijvers gingen met haas
tige schreden door de eenzame straten,
ternauwernood verlicht door de gasbek
ken, waarvan de wind de blauwachtige
wet. Opneming van de genees- en heel
kundige behandeling.
24. Wettelijke regeling van de werkloos
heidsverzekering.
Eene rede van Lloyd George.
Onder de laatste berichten in ons vorig
nummer namen wij een üuitsch bericht
op, volgens hetwelk in de verstreken
10 dagen tusschen 25 December en 4
Januari geen voorstellen waren ingeko
men van de geallieerden als antwoord
op de vredesvoorstellen van de Russen
en Centralen. Dit is zoo, maar de gealli
eerden hebben toch niet geheel' en al
gezwegen, doch bij monde van Lloyd
George de vredesideeën der geallieerden
ontplooid.
De Engelsche minister sprak Zaterdag
voor de afgevaardigden der Engelsche
vakvereenigingen eene rede. uit van lan
gen adem, te lang om in ons blad op
te nemen. Uit de beknopte samenvat
ting die „De Maasbode" er van gaf, kan
men echter voldoende begrijpen, welke
geest th^as de geallieerden bezielt.
Lloyd George aldus „De Maasbode"
sprak met groote bezadigdheid en ge
matigdheid en zijn rede, waaraan men
„hou-vast" heeft, is daardoor van een
veel grooter beteekenis geworden dan een
van de vroegere redevoeringen door hem
gehouden.
Hij bevestigde met vollen nadruk, dat
de geallieerden Duitschland niet willen
verpletteren, dat zij Oostenrijk niet wil
len verbrokkelen, dat zij in afwij
king met het vroegere te kennen gegeven
voornemen, 'Constantinope! als hoofd
stad van het Turksche rijk willen er
kennen en dus Turkije niet uit Europa
willen verdringen. En aan het slot van,
z'ijn rede stelde Lloyd 'Georoge een drie
tal' algemeene beginselen op voor het
verkrijgen van een permanenten vredek
die van zeer veel terughoudendheid ge
tuigen, en waarmede waarschijnlijk de
centralen geheel zouden kunnen instem
men.
De bedoelde voorwaarden warenheilig
heidvan de verdragen: territoriale regeling
op de basis van zel'tbestemmingrecht, of
althans aanvaarding van een regeering;
internationale organisatie voor ontwape
ning. I i
En tevens verklaarde Lloyd George,
dat Engeland bereid was om voor het
verkrijgen van deze voorwaarden zelfs
grootere offers te brengen dan die welke
reeds gebracht zijn.
Dit zijn de voornaamste lichtpunten
Uit de rede van Lloyd "George, waars
over Lansdowne zijn tevredenheid en
voorloopige instemming betuigde.
Er waren echter ook verschillende an
dere punten in Lloyd's rede, die heel'
wat minder als lichtpunten te beschou
wen vallen, daar, waar hij de omschrij
ving gat van de practische oorlogsdoel
einden van de geallieerden.
Bij1 de practische omschrijving ging na-
vlam in hunne kooien van rinkelend glas
deed waikelen.
"Weldra hadden zij de vroeg'ere bar
rières achter zich gelaten en door ide
duisternis heenborende, ontwaarden zij
aan den horizon als drie 'werkende vul
kanen, de forten van Vanves, Issy en
Montrouge, met al hun geschut antwoor
dende op het vuur der Versaillaansche
batterijen van Meudon, Chatillon en Bag-
neux.
Nooit had men sedert de woeligste da
gen van het beleg zulk een 'helsché
kanonnade gehoord, nooit had zulk een
regen van granaten, bommen en schroot-
bussen de gloeiende lucht doorkliefd.
Men zou gezegd hebben een algemee
ne bestorming bij te wonen, geleverd en
doorstaan door tiwee legers, vast beslo
ten te overwinnen of te Sterven.
De plotselinge overgang van de dood-
sche stilte der catacomben tot dat ont
zettend gedruisch, verbijsterde aanvanke
lijk de beide achterblijvers, maar wel
verre van hen vrees aan te jagen, stelde
het hen gerust, want geen enkele om
standigheid kon beter hunne poging in
de hand werken, door de gefedoreerden
op de bedreigde punten onder casemat-
ten te doen bijeensehuilen, onder welker
beschutting zij niets te vreezen hadden
Welk weder zullen wij hebben?
Verwachting tot den avond van 10 Jan.
Matige, tijdelijk wellicht krachtige winden
uit Westelijke richtingen; zwaarbewolkt met
tijdelijke opklaringenwaarschijnlijk sneeuw
buien; temperatuur om het vriespunt des
nachtsoverdag lichte dooi.
tuurl'ijk de eisch van het herstel vai.
België, Servië en Roemenië, ontruiming
van het bezette gebied en het toestaan
van schadeloostelling (van oorlogsschat
ting werd afgezien), vooraf. Met de ver
klaring ,dat de foirmuleering „geen ge
welddadige annexaties" Zooals die te
Brest-Litowsk werd opgesteld, geen vol
doende duidelijkheid en zekerheid biedt.
Verder wordt, wat Elzas Lotharingen
betreft, geëischt de „reconciliation" (het
herstel) van het groote onrecht van 1871.
Verder gaf de Engelsche minister als
absoluut noodzakelijk aan, voor 'de sta
biliteit in West-Europa; het herstel vau
een onafhankelijk Polen, alle Poolsche
elementen omvattend, die er deel van
zouden .willen uitmaken.
Aan de Italiaansche en aan de Roe-
meensche eisclien betreffende vereeniging
met stam- en rasverwanten, zou voldoe
ning gegeven moeten worden.
Arabië, Syrië, Mcsopotamië en Palestina
zouden recht op erkenning hebben als
afzonderlijke staten.
Oostenrijk zou een oprecht zelfregee-
ringsrecht moeten waarborgen aan de
nationaliteiten, die dat geëischt hadden.
Over de Duitsche kolonies zou de vre-
des-conferentie moeten beslissen, met in
achtneming van de wenschen der bevol
king.
Opmerkelijk is zeker, dat vergeleken
bij de vroegere omschrijving van de oor-
logs-doeleinden door de geallieerden, nu
bijna een jaar geleden gegeven, dez© nieu
we veel gematigder is en véél minder
door overwinnings- en annexatie-lust be
zield.
Losse berichten.
De onbeperkte duikbootoorlog.
IjONDEN, 7 Jan. (R.O.) De admira
liteit meldt: Een Engelsche torpedojager
is in de Middellandsche Zee getorpe
deerd en gezonken. Er zijn tieu man
verdronken.
Vliegeractie.
Reuter meldt uit Londen: Bij luchtge
vechten op 4 dezer hebben de Engel-
schen acht vijandelijke vliegmachines
schoten en twee andere stuurloos tot
dalen gedwongen. De Engelschen mis
sen vijf machines.
(Op 4 en 5 dezer werden verschillende
militaire punten met boimimen bestookt.
Gaat Von Ludendorff heen?
Onder den invloed van de dubbelzinnige,
houding der Russische maximalisten, ste
ken in Duitschland de annexiouistischo
van dien vuurregen, maar vanwaar zij
zich niet konden verwijderen zonder hun
leven iu gevaar te stellen.
George en zijn metgezel hadden bii-
kans het bastion No. 3 bereikt, toen het
licht van een losbranding een aantal go-
weerlooipen verlichtte, die aan den voet
van een talud aan rotten stonden. Eene
schrede verder en zij vielen midden in
een observatiepost.
Zij weken links af door een moerassig
veld, waarin zij tot aan de knieën weg
zonken, zich bukkende om niet verra
den te worden door die plotselinge licht
stralen, welke eensklaps iu de dikke duis
ternis een oogverblindend licht ver
spreidden.
Eindelijk bereikten zij het bastion No.
3. Wilhelm kende het juiste punt niet,
waar zich èn de schildwacht èn de waak
post bevonden; hij verschool zich met
zijn kameraad achter de bouwvallen van
een planken schuur en deed het afge
sproken sein hooren, het geschreeuw van
een uil; er volgde geen antwoord, maai
bij het schijnsel van een vuurstraal be
merkten de beide achterblijvers op den
top van den wal <jen schildwacht, die
den arm uitstrekte.
(Wordt vervolgd.)