f HUI!
AG,
Patentkali.
•sence.
itmesthandel,
lovertrefbaar.
-Borstplaat
ptln Ie keep
No. 146.
Dinsdag 11 December 1917. Dertiende Jaargang.
Duistere machten.
De Groote Oorlog
iden te GOES,
Herwonnen
van. een bloempje.
Demendag, Goes.
of komt een klein
rden binnenkort
*n afgegeven,
touwers bij ons
«EN.
^velend,
ERD.
iNTOOR GOES.
at. Heek Markt, Middelburg
.ange Delft H 2,
NTIE S.V.P.
vame Modiste,
Verschijnt eiken MAANBAG-, WOENSDAG- en VRIJIA6AVONO.
TLBOER. Duizenden hebben er
ïoofdpijri, lusteloosheid, gebrek
3s van de Wortelbper's Kruiden
middel is. WEL OPGELET.
len
tussische Kumroel
alitaine Crème de
Crème d' Orange.
:ekende maakt bekend, dat
blijft maken
fat Tip Top. 25 cent
Lang 25
|.to's zie PRIJSCOURANT
Veder tot zes uur geopend
js geopend.
i. A. K. SPRUIJT,
Vijngaardstraat, Goes.
KOOP
oen, Veeren in soort,
otten, eon Utrochtsche
Ibury, twee Oogkarren,
zware en lichte,
lenwielen en leeren
ichooten.
LER, Voorstad, Goes.
Isbruari gevraagd
krn, bij T. MANSE—
tongen.
Friesche Eigen
en Rood Star.
|erende prijzen.
bij JAN DE JONGE,' en
's Heerenhoek.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.90, daarbuiten 1.10.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht vóór half een uur 's namiddags.
Kantoord. AdministratieBoudewljn de Wlffesfraat A 135s GOES.
Tel. interc.: Directie no. 94. Redactie no. 97.
as—w—mmmmmm
Reclaineberichten 25 Ct p. r. Bij abonnement speciale prjjs.
Advertentiën van 15 regels ƒ0.626, iedere regel meer 125 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
De onthulling der geheime overeenkom-
ten tusschen de geallieerde groote mo
gendheden Engeland, Frankrijk, Italië en
Rusland (dit laatste land, toen het nog
onder Czaristisch bewind stond) door de
huidige revolutionaire regeering van Le
nin en consorten heeft onloochenbaar
vastgesteld, dat de geheime machten van
anticlericalisme, ma^onnerie enz. enz. den
Paus in zijn verheven vredeswerk met
alle kracht tegenwerkten, ja liever Europa
in tranen en bloed zagen ondergaan, dan
te gedoogen, dat Benedictus in Zijn edel
pogen zou slagen. Juist als een kleine
twintig jaar geleden, toen diezelfde ge-
heime machten erin slaagden den Paus
j te weren uit de eerste vredesconferentie
en zoo van te voren geheel dat werk tot
vruchteloosheid doemden, gelijk inmiddels
de uitkomst heeft bewezen. Want staat
het z.g. Vredespaleis te 's Gravenhage daar
niet als de vredesdoodkist en als de
stomme en toch welsprekende getuige van
het feit, dat alle vredesbemoeiing, waar
aan de vertegenwoordiger van de hoog
ste zedelijke macht, de Paus, geón deel
had, ijdel en uit den booze is?
Dat bij die tegenwerking van 's Pausen
heilzamen invloed op de lotsbestemming
der volken Italië steeds een voorname
rol speelt, is teekenend. Maar hoe kan het
ook anders. Geen land, waar de ge
heime genootschappen zoo bloeiden en
nog floreeren als daar. Van daar kwam
herhaaldelijk het wachtwoord, dat de ben
den in het geweer riep dergenen, die het
b,ni Dieu ni maltre" in hun vaandel hebben
geschreven. En het ongelukkige huis van
Savooie, dat over dat land met koninklijke
macht is bekleed, verloochende door met
de duistere antipauselijke machten te heu
len, steeds meer en meer zijn roemvolle
tradities. Maar wat kan men anders van
vorsten verwachten, die hun kroon aan
de revolutie danken en bij de gratie der
revolutie regeeren.
Moet de geweldige tegenslag, die het
Italiaansche leger onlangs aan de Isonzo
ondervond, als een vingerwijzing worden
beschouwd, die de Voorzienigheid den
Italiaanschen koning gaf, om hem te doen
zien hoe wankel zijn troon, hoe onzeker
zijn scepter is? Vast staat wat de volks
mond zegt: Gods mole nmaalt langzaam,
maar fijn.
Een Napoleon, bij wien de hedendaag-
sche machthebbers zijn als dwergen tegen
over een reuzengestacht, spotte eenmaal
dat de banvloek van den tot het uiterste
geduldigen Pius VII toch de wapenen niet
zou doen ontvallen._aan de handen zijner
krijgers. En ziet, Napoleon viel, zijn legers
werden verslagen en hij, voor wien de
heele wereld niet groot genoeg was, kreeg
een rots in den oceaan tot verblijfplaats.
Zoo heeft ook thans nog God de Heer
duizenden middelen om de aanslagen der
duistere machten tegen den Paus te
schande te maken. Want deze Opper
priester is de plaatsbekleeder van 'Hem,
die eenmaal zijnen discipelen toevoegde:
„Vertrouwt, want ik heb de wereld over
wonnen".
Wat de aan God en godsdienst vijandige
machten ook mogen wroeten en wurmen,
zij kunnen niet verhinderen dat thans,
nu de nood op het hoogst is, heel de
wereld uitkomst en redding verwacht van
den Paus.
Sinds Benedictus het woord .„vrede"
in zijn jongste nota heeft doen klinken,
voelen wij den vrede groeien en als een
zoele Lentewind blaast dat verlangen naar
vrede, door 's Pausen woord gevoed, over
de wereld en geen geklikklak met het
zwaard door Wilson, geen gezwollen oor-
logspeechen van Engelsche en Fransche
bewindhebbers, geen veroveringshonger
van Al-Duitsche „Streber" kan dat ver
langen tegenhouden.
De goede wil is er om vrede te heb
bed. Geen regeerder, geen macht ter we
reld die den vrede aan de menschen zal
kunnen onthouden. Moge het hartgrondig
gebed van alle ware christenen de komst
van den vredesdag helpen verhaasten.
De Bloemendag.
Mogen wijl nog eens wijzen op den
bloemendag voor het Tuberculose-
fonds van „Herwonnen Levenskracht"?
Verleden week Maandag, toen het storm
de en bar weer was, en niets deed voor
zien, dat het Dinsdag daarop zulk mooi
weer zou zijn, meende het comité van
den Goeschen Bloemendag er de dames
verkoopsters niet aan te mogen wagen.
Nu echter is de Bloemendag1 defini
tief op 11 December, dus morgen,
Dinsdag, bepaald.
Allen die te Goes zijn en allen die
morgen naar Goes komen, roepen wijl toe:
koopt een bloempje van de dames, ken
baar- aan een band om den axm en be
denkt hoe ge met uw geldelijke gift in
Iruil voor dat bloempje geschonken, me
dewerkt aan de bestrijding van de tuber
culose, die vreeselijke ziekte welke juist
onder de volksklasse, onder de arbeiders,
zoovele slachtoffers maakt.
De giften worden goed besteed. In
1916 werden 103 patiënten door de ver-
eeniging „Her-wonnen levenskracht" in
schillende sanatoria, Roomsche en niet
Roomische, verpleegd. Aan tal van patiën
ten werden versterkende middelen ver
strekt. In het algemeen werd aan ver-
plegingskosten dat jaar- een som van ruim
f21000 besteed en met de kosten voor
het onderhond der patiënten in de sa
natoria tezamen de respectabele som van
ruim f 33000. Daardoor konden tal van
personen, door doeltreffende verpleging,
en dank ziji de zorgen der vereenigmg,
geheel hersteld hun werkzaamheden her
vatten. Met vertrouwen kan men dus een
bloempje koopen.
Moge dan de Bloemendag van 11
December een schitterend succes op
leveren voor „Herwonnen Levenskracht".
De arme tuberculoselijders zullen er wel
bij varen.
Losse berichten.
Tegen het Vaticaan.
jVI,en schrijft aan „De Tijd":
Het was te verwachten, dat de pe-
derlaag, welke h;et Italiaansche leger aan
de Is-onzo leed, door de vrij'metselaarspiers
zou worden uitgebuit tegen het Vaticaan.
En inderdaad hebben ons uit Italië ern
stige berichten bereikt over het exploir
teeren door de nationalistische bladen,
van de huidige volksstemming tegen den
H. Stoel. Er moet een zondebok worden
gevonden, en de anti-clericaLe kliek hitst
tegën den Paus, roepende: „het voort
durend pacifisme van het Vaticaan, en
vooral het jongste vredesvoorstel' van den
Paus hebben verderfelijk gtewerkt op den
goeden geest van het land en de troei-
pen. „De pacifistische kanker bij' St. Pie-
ter moet worden uitgesneden".
Intusschen is het een feit, dat Paus
Benedictus XV ondanks zijn internationale
pogingen, om den vrede tot stand te
brengen geregeld de Italiaansche Katho
lieken op hun plicht tot verdediging des
vaderlands deed wijzen, en ook £ijn fa
milieleden, die in Italiaaanschen krijgs
dienst staan, daartoe aanspoorde. Juist
de Italiaansche Katholieken hébben steeds
geijverd tegen de verslapping van die
tucht in het leger en tegen de socialis
tische en anarchistische woelingen.
De bevelhebber van het vierde leger
in Vlaanderen heeft opnieuw onder bedrei
ging van zware straffen de wol en kapok
uit bedden en kussens opgevorderd. In
ruil kunnen de menschen zeegras krijgen
tegen een halve Mark per K.G.
Het Amerikaansche leger.
LONDEN, 8 Dec. Volgens de „Times"
za lhet Amerikaansche leger in het Wes
ten op een voortdurende sterkte van 2
millioen gebracht worden.
De Ver. Staten en Oostenrijk-Hongarije.
WASHINGTON, 7 Dec. Na een kort
debat heeft de Senaat de resolutie aan
genomen, waarbij de oorlog aan Oosten
rijk-Hongarije wordt verklaard, en Wil
son heeft de verklaring onderteekend.
Het kiesrecht in Engeland.
LONDEN, 7 Dec. (Reuter). Het Lager
huis heeft het ontwerp op de kiesrechther
ziening in derde lezing aangenomen. Het
geeft feitelijk aan alle mannen, die den
Leeftijd van 21 jaar alsmede de solda
ten en zeelieden, welke dien van 19 jaar
bereikt hebben, het kiesrecht. De vrou
wen van 30 en daarboven krijgen het
volgens dit ontwerp eveneens, dat verder
de kiesdistricten op den voet van het
aantal inwoners wijzigt.
Duitschland's plannen.
Van groot belang is de waarschuwing,
die uit Zwitserland 'in een der Parij-
sche persorganen gepubliceerd wordt 6n
die de militaire plannen van Duitschland
betreft in de allernaaste toekomst.
„Uit een lange reeks aanwijzingen" zoo
heet het, „valt op te maken, dat da
groote stoot in Februari a.s. zal plaats
hebben. Dan zullen de beschikbare di
visies van het Russische front overge
bracht zijn, de -o,pmarsch naar Calais,
naar Verdun, naar Parijs zal opnieuw
beginnen en onze troepen zullen den
z-waarsten aanval van geheel den oorlog
te doorstaan hebben.
„Duitschland gelooft niet aan een ver
levendiging onzer energie en meent, dat
Frankrijk 'bij den minsten tegenslag "den
moed zal1opgeven. Het rekent op een
militairen tegenslag, die Clemenceau ten
val zal brengen. Het gif, dat sedert tweef
jaren in het gemoed der Franschen js
gedruppeld, moet dan werken, en wan
neer Frankrijk 'eenmaal' van de baan js,
zal Duitschland alleen nog Engeland ten
onder moeten brengen, want Japan zal
Amerika dan wel voor zijn rekening ne
men. Dat is de Duitsche Oipvatting."
De tegenslag van de Engelschen bij
Kamerijk
is de ernstigste, zegt de „Daily. Chroni
cle", dien zij gedurende meer dan twee-
en-een-hall jaar aan het westelijk front
hebben geleden, en na het aanvankelijke
succes van 20 November is hij nog te
leurstellender.
De tegenslag der Engelschen wordt door
de „Daily Chronicle" verklaard uit den
vorm van het gebied waarover de Engel
schen vooruitgekomen waren en de slech
te verbindingslijnen, die daaruit voort
spruiten, maar ook uit het zenden van
Engelsche troepen naar Italië en naar
een deel van het Fransche front om Fran-
schen voor Italië vrij te maken. Dat
maakte dat de Duitschers bij Kamerijk
een overnlacht in den strijd konden wer
pen. Veldslagen, zoo vervolgt dan het blad,
worden aan het westelijk front niet ge
wonnen, zonder dat men een groote over
macht aan kanonnen en manschappen
heeft. Als Haig die niet langer in vol
doende mate bezit, moet men krachtig
doortasten om hem die weer te ver
schaffen.
Het front in Palestina.
LONDEN, 7 Dec. (Reuter). Off. Generaal
Allenby bericht, dat de Engelschen He-
bron hebben bezet.
(Het door de Engelschen bezette He-
bron, in het Arabisch Chatil-er-Rahman
genoemd, hetwelk beteekent „Vriend van
den barmhartigen God", (hier is op Abra
ham gedoeld) ligt Z.Z.W. van Jeruzalem
en telt ongeveer 16.000 inwoners, o.w.
500 a 1000 Joden, de overigen zijn Mo
hammedanen.
Het Mohammedaansch heiligdom der
stad is de moskee -EITIaram, vroeger een
katholieke kerk ,die boven de grafspelonk
van Abraham is gebouwd, en die Chris
tenen en Joden niet mochten binnentreden.
Uit de Bijbelsche geschiedenis weten
wij, dat Hebron de woonplaats was van
Abraham, Isaiik en Jacob en aanvankelijk
de residentiestad van David. („De Tijd")
Ecuador en Duitschland.
GUAYAQUIL, 8 December. (Reuter.)
Officieel wordt gemeldt, dat Ecuador de
diplomatieke betrekkingen met Duitsch
land verbraken heeft.
Volgens een „betrouwbaar zegsman"
van de Köln. Zeitung in Frankrijk, zou
Frankrijk in de maanden Mei en Juni
van dit jaar met een revolutie zijn be
dreigd. Het wachtwoord kwam van het
front en was tot in de achterwaarts ge-
lëgën lazaretten doorgedrongen. Op een
bepaalden dag zou de revolutie uitbre
ken. De regeering heeft strenge tegen
maatregelen genomen.
HAVRE. De Belgische ministerraad
kwam 7 December onder voorzitterschap
van baron De Bro-queville bijeen en nam
kennis van de onderhandelingen aangaan
de het verzekeren eener geregelde levens-
middelenvoorziening in het bezette ge
bied. Vervolgens werd den toestand be
sproken van de Belgische soldaten, die
in Nederland zijn geïnterneerd, ten einde
dezen arbeid te verschaffen en dien te
organiseeren.
Verzet tegen de Pruisische kiesrecht
hervorming.
BERLIJN, 7 Dec. (W. B.) De „Bund
der Landwirte", de Duitsche Midden
standsbond, de Vereeniging van Duitsche
Boerenbonden en de Centrale Bond van
Duitsche Industrieelen publicee-ren een ge
meenschappelijke verklaring tegen het al-
gemeene en gelijke kiesrecht in Pruisen.
UIT RUSLAND.
Het Staatsbankroet.
Men seinde ons Zaterdag:
LONDEN, 6 Dec. - (Reuter). De „Daily
Telegraph" verneemt uit Petersburg: Een
heden gepubliceerd decreet kondigt de am-
nuleering aan van alle buitenlandsche lee
ningen en het staken der betaling van
de rente dier leeningen.
N.B. Hiermede willen de Maximalis
ten blijkbaar de Entente-mogendheden
dwingen him vredesplannen te dienen,
inaar de maatregel dien zij toepassen is
grenzenloos onbillijk voor allen in de
niet oorlogvoerende landen, die hun geld
in Russische papieren hebben belegd, wel
ke nu nagenoeg waardeloos zijn gewor
den. Veel hoop-, dat het slechts een op
schorting van rentebetaling zal zijn is er
niet, want Reuter meldt nóg uit Péters-
burg:
Een decreet wordt voorbereid, waar
bij alle Russische buitenlandsche leenin
gen en in het buitenland onder waar
borg der regeering gesloten leerlingen van
landbanken en spoorwegmaatschappijen
worden geannuleerd.
Inmiddels aanvaarde men het bericht
onder voorbehoud en zie onder laatste be
richten. Red. N. Z. Crt.)
Naar de „Daily Chronicle" bericht, heeft
de Russische regeering alle contracten' met
de geallieerden tot levering van munitie
en oorlogsmateriaal voor het Russische
leger opgezegd, en oogenhlikkelijk buiten
werking gesteld. De regeling van de kwes
tie der Russische oorlogsschulden. aan de
geallieerden zal tot de vredesonderhande
lingen worden uitgesteld.
Maximalistische gewelddaden.
PETERSBURG, 7 Dec. (Reuter). Gewa
pende matrozen van de Roode Garde zijn
het stadhuis te Petersburg binnengedron
gen, waar de gemeenteraad juist verga
derde. Zij gelastten de ontruiming van
de zaal. De paadsleden vertrokken, doch
zijn later weer bijeengekomen, waarbij zij
hun voornemen te kennen hebben gege
ven, hunne plichten tegenover de kie
zer-s van hun stemdistricten te vervul
len.
De raadsleden van Petersburg, behalve
dé maximalistische leden, zullen de nieu
we verkiezingen voor den gemeenteraad,
die door de maximalisten zijn gelast, boy
cotten.
Verscherpte bewaking van den ex-Tsaar.
PETERSBURG, 7 Dec. (Reuter). Het
maximalistische blad „Erawda" bericht,
dat verscheidene afdieelingpn dei- Roode
Garde en matrozen naar Tolbolsk zijn
gezonden ter bewaking van den voor-
maligen Tsaar.
(Hieruit blijkt, dat de ex-Czaar dus niet,
zooals voor eenigen tijd gemeld werd,
ontvlucht is. Red,)
Grootvorstin Tatiana niet ontvlucht.
STOCKHOLM, 7 Dec. (H.N.) Volgens
berichten uit Petersburg is het verhaal
van de vlucht v.an grootvorstin Tatiana
het verzinsel van een Amerikaanschen
impresario. De grootvorstin leeft met haar
familie te zamen in een. klooster 20
Werst van Tobolsk verwijderd, onder be
waking van 300 soldaten, die onder be
vel staan van een vroegeren politieken
banneling.
Welk weder zullen wij hebben?
Verwachting tot den avond van II Dec.
Zwakke tot matigen wind, aanvankelijk
uit Oostelijke richtingnevelig tot halfbe-
wolkt; weinig of geen neerslag; mogelijk
lichte vorst in den nacht; overdag om het
vriespunt.
burg heeft Kornilof zich met Kaledin ver-
eenigd.
Kornilof.
PETERSBURG, 7 Dec. (Reuter). Be
richt wordt, dat Kornilof de spoorwegen
mijdt en langs de landwegen in zuide
lijke richting, trekt.
Volgens een nader telegram uit Peters-
LONDEN, 8 Dec. Uit Petersburg wordt
aan de „Times" gemeld, dat de ma
ximalistische beweging in Rusland zich
voortzet langs den Siberischen spoor
weg en Gardin bedreigt. De onrust
onder de Engelschen te Petersburg
neemt toe.
De Maximalisten en de Duitsche soldaten.
Eenige dagen geleden deelde een tele
gram mede, dat de Maximalistische re
geering duizenden vlugschriften liet druk
ken over den vrede, om die vervolgens
door Russische vliegers voor de Duitsche
linies te laten vallen.
Volgens een thans ontvangen Reuter-
bericht hebben de Duitschers de Russi
sche aviateurs gewaarschuwd, geen maxi
malistische proclamaties te verspreiden
onder de Duitsche soldaten, daar zij zul
len worden neergeschoten, indien zij, in
gevangenschap geraken.
In de 5 dezer gehouding zitting van
den Weenschen gemeenteraad, heeft
burgemeester Weissbirchner eenige hoop
volle woorden aan de onderhande
lingen met Rusland gewijd. Hij heeft er
alle hoop op, dat daaruit binnen niet te
langen tijd een algemeene, duurzame en
eervolle vrede zal geboren worden en
dat het lijden en de ontberingen der bur
gers binnen de grenzen daarmee aan het
eind zullen zijn gekomen.
Moeheid in het Rumeensche leger.
De „Times."-oorrespoindent in het Roe-
meensche hoofdkwartier meldt aan zijn
blad voor de Entente zeer onaangename
bijzonderheden over strijdensmoeheid bij
verscheidene divisies, vooral die in Mol
davië en in de Boekowina.
Revolutie in Portugal.
MADRID, 8 December. (Reuter.) Een
telpgrapi uit 'Opanboi zegt, dat te Lissa
bon revolutie is uitgebroken. Bizondér-
heden ontbreken.
Te Oportoi zijn eveneens ongeregeldhe
den voorgevallen. Het gepeupel plunder
de bakkerijen. Twee menschen werdent
volgens 'de berichten gedood, 60 in het
ziekenhuis opgenomen en 78 in hech
tenis genomen. De menigte juichte dé-
soldaten toe, die op een afstand 'bleven.
De vrede is onderweg.
Onder dezen titel geeft de „Wiener Ar
il eiterzeitung een artikel, waaraan het vol
gende ontleend is: De koersen der aan-
deelen van de' kanonnenfabrieken zijn ge
vallen. De beurs registreert op haar wijze
de groote vredesverwachting der volkeren.
Wat den soldaten aan het front en den
arbeiders in de fabrieken de oogen van
vreugde doet stralen, is een booze be
dreiging voor het oorlogskapitaal. Voor
de oorlogskapitalisten is thans een kwade
lijd aangebroken. Zienderoogen wordt de
vredeswil in alle landen versterkt. De vre
de is onderweg! De Russische arbeiders-
regeering gaat op haar weg voort met
een moedige vastberadenheid (Of het juist
moedige vastberadenheid is, wanneer men
leest ,dat Lenin' de gewone rechtbanken
door revolutionaire heeft vervangen en
op het herstel der guillotine peinst, is
een andere vraag. Red. N. Z. Crt.).
Zeker, het Britsche imperialisme heeft wa
pens genoeg om de Russische democratie
te bedreigen. Reeds hebben Engeland en
de Ver. Staten alle leverancies aan Rus
land stopgezet. Maar Lenin dreigt met
een vreeselijk wapen, nl. met een staats
bankroet. Wat dit beteekent, blijkt wel het
beste, indien men nagaat, dat de Russi
sche staat aan de Fransche en Engel
sche kapitalisten ettelijke milliarden ver
schuldigd is. Jaarlijks moeten vele bonder
den millioenen roebels aan rente worden
-I