I Weiland
De Groote Oorlog.
er iiS,- per Lt.
No. 139.
Zaterdag 84 November 1917. Dertiende Jaargang.
:e in
N
DOp:
iel aar.
istbode,
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
llewoutsdijk.
inschrijving
m Agent.
BINNENLAND.
Ü1T ZEELAND.
SWING
imen, Heulen enz.
iewegen en Elle-
ende op Zaterdag
t Waterschap v. n.
IHUISE, Dijkgraaf.
>ER BENT,
Ontvanger-Griffier
ingaande 25 No-
iht van scheuren
eden weg, met aan-
a. d. Danielsweg,
6 Gem. 51 Roed.
i, per Bloois Gemet,
>f op 23 November
van Notaris VAN
vaar tevens nadere
ien zijn.
l.Ul,
:M, Kwadendamme.
laar vraagt voor
treken
r S aan het bureau
kker, Ovezande
Liet naar om zich
|ver\voiiidienhij! is
kamer reeds ver-
emen naar hetgeen
I die haar in een
Iwachtte, van haar
riep» Louise uit,
Jan het jong'© meis-
Ivelk een ongeluk!"
Tanen uit.
|vroeg- Margaretha
is geen sprake",
Imortging met snik-
Iter voor hem, dat
1 handelen gelijk hij
ligeluk aanbrengen,
stamelde zij, hem
schuldigen, „hij be-
wel genoodzaakt
3ih zeiven zou hij
ui hebben, hoewel
|en en die schurk
|het bijzonder..."'
Vordt vervol*,!)
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.90, daarbuiten 1.10.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen' 10 cent.
Advertentiën woxden ingewacht vóór half een uur 's namiddags.
Kanfoord. AdministratieBoudewljn de Wlffesfraaf A 135s GOES.
Tel. interc.: Directie no. 94. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Gt. p. r. Bij abonnement speciale prqs.
Advertentiën van 15 regels ƒ0.625, iedere regel meer 12s Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
De vrije zee.
O, weel zou men hierop kunneai rij
men, want al wat „naar vrijheid en recht
zlweemt, wordt in deze reclïtlooize tijidlen
als ballast over boord geworpen,' getui
ge de nieuwste wijziging van het door
de Duitschers versperd© zeegebied.
Volgens een mededeeling van het Iluit-
sche Nieuwsbureau Wolff is door Diujtsch-
land met ingang van 22 November een
wijziging gebracht in het versperd© ge
bied. Practisch komt dit voor Nederland
op het volgende neer. De vrije z'öne langs
de Ned. kust van de Schelde tot IJ-mui-
den is pl.m. 13 zeemijlen vernauwd. Ver
der om de Noord is de vrije geul voor
de scheepvaart naar IMsire over ©en
groot, deel met pl.m. 13 zeemijlen ver
breed. Vanaf 55 gr. 10 Mn. Noord is
de geul dezelfde gebleven. De scheetpi-
vaart om de Noord wordt er mee giebaat,
doch de vaart van Nederland op Enge
land is moeilijker gemaakt.
De D-uitsch-e regeering heeft van haren
maatregel aan oorlogvoerenden en neutra
len een verklaring gegeven en medege
deeld, dat een verandering van het blok-
kadegebied om Engeland, om de Azoren
;en in de Middellandsche Zee noodzakelijk
is geworden. Deze maatregelen, zoo zegt
Duitschland, riióesten genomen worden
tengevolge van de nieuwe handelingen der
regeeringen van de geallieerden tegen de
neutrale scheepvaart.
Nu, dit laatste is, familiaar gezegd,
een flauw smoesje, w.ant in plaats van
ons dan tegen de „nieuw© handelingen
der geallieerden" te, helpen met verrui
ming van liet versperde gebied, wowlit
de betrekkelijk toch reeds smalle veilig©
vaarstrook langs onze kust liefst tpt
op één derde teruggebracht (van 20
op 7 mijlen) een verslechtering van den
toestand zóó groot, dat de kleine verrui
ming van de noordelijke vaargeul er ge
heel tegen wegvalt.
Deze maatregel vanl Duitschland in ver
band met de maatregelen van Amerika
en Engeland drijft ons nog verder in de
engte.
Het ware beter geweest, zegt dj© N.
Rot. Crt. en de opmerking is juist, in
dit geval de neutralen maar buiten de mo-
tiveering van deze jongste Duitsche af
kondiging te laten. Zoolang de neutralen
nog niet tot het standpunt der oorlog
voerenden zijn gekomen, dat het onrecht
van den een, dat van den ander .recht
vaardigt, treffen zulke herinneringen, geen
doel. Zij zijn bij uitstek' pijnlijk. Wij leoren
er alleen uit, dat, zoo. de een slecht is,
de ander niet heter mag worden genoemd.
D# tijd, dat er nog aan mooie praatje*!
geloof werd gehecht, is verstreken sedert
Wilson-pacificator in Wilsioin-mili:tarist 'is
gemetamorfoseerd.
De uith-ongerings,blokkade iis onrecht,
de- duikibootaorlog is. onrecht, de oveM
en Weer versperde gebieden zijn onrecht,
de maatregelen v&n Engeland en Am/erifca
tegen de neutral© vaart zijn onrecht, en
de Duitsche proclamatie van gisteren is
dat niet minder. En wie onder de oopdogr
voerenden zich verbeeldt, dat /zijn on
rechtmatige handelingen met een, welwil
lend oog zullen worden beschouwd, als
maar op» het onrecht van anderen wordt
gewezen, heeft de voeling met die niet-
.oorlogVoerende wereld dermate verloren,
dat discussie vrijwel onmogelijk is.
Losse berichten.
Successen der Engelschen op het
Westerfront.
Men seinde ons Woensdagavond:
LONDEN. (Officieel). Het derde le
ger is gisteren doorgebroken tus-
schen St. Quentin en de Scarpe, over
een breed front ter diepte van 4
tot 5 kilometer. Verscheidene
duizenden gevangenen eii. een
aantal kanonnen vielen in onze han
den.
Men seinde ons Donderdagmorgen:
LONDEN. (Officieel.) Tijdens- het offen
sief der Engelschen op het Westelijk front
zijn reeds meer dan 8000 gevangenen
gemaakt; er isi veel' oorlogsbuit.
N.B. Bovenstaande draadberichten hou
den verband met het Berlïjmsche,com
muniqué (door ons in de laatste berich
ten van onsj vorig! nummer geplaatst)
waarin terreinwinst door den vijand '(de
Engelschen) en de verovering van Grain-
court en Marcoing werten toegegeven.
Blijkbaar heeft de aanval de Duitschers
verrast, want geen voorbereidend artil
lerievuur had den aanval aangekondigd.
Terwijl' de tanks de prikkeldraadversper
ringen opruimden, wist het derte Engel-
s'clie leger onder bevel van generaal Byng
diep in de 2e Hindenburglinie binnen te
dringen. La Vacquerie, de Welshbergrug,
Ribécourt, het bosch van Coutlet, Ha-
vrincourt, Marcoing; hat Neufbosch met
alle daarin versterkte posten en mili
taire werken werden genomen. Nog wer
den ten Oosten van het Canal' du Nord
belangrijke vorderingen gemaakt, o.a. wer
den de dorpen Graincourt en Anneux
genomen en de geheele Duitsche linie
benoorden den weg van Bapaume naar
Kamerijk. Aan den aanval namen En-
gelsche, Schotsche en levsche divisies
met gelijke dapperheid deel.
Van een eigenlijke doorbraak zou eerst
sprake hebben kunnen zijn, indien het den
Engelschen gelukt ware Kamerijk te be
zetten. Toch blijft het een mooie over
winning, al hebben de Duitschers zich
dan ook van de eerste- verrassing hersteld
en den vijand op enkele punten terugge
worpen. Intusschen meldt de Engelsche
opperbevelhebber Haig, dat Woensdag
avond het dorp Fontaine-Notre-Dame dooi
de Engelschen werd veroverd en een aan
tal gevangenen werden gemaakt.
Voor de Italianen is dit Engelsche af
leidingsoffensief van veel waarde, wijl de
Duitschers nu geen troepen van het Wes
terfront kunnen wegnemen. Red.
De Piavelinie wankelt.
BERN, 22 November (W.B.). De ,„Itali-
aansche Tribuna" noemt den militairen
toestand bedreigd en bereidt de openbare
meening voor op een prijsgeven der
Piave-linie,. uit strategisch oogpunt.
Rusland vraagt een wapenstilstand.
Men seinde ons Donderdag:
LONDEN, 21 Nov. (R.O.) Een draad
loos' bericht uit Rusland meldt: D© Bols-
jawikiregeering heeft den opperbevelheb
ber gelast z;ioh naar -de vijandelijke com-
jman-dante-n te begeven met een aanbod
Voor een wapenstilstand ten einde da
vredes-on-derhandelingen te beginnen.
H- M. de Koningin
heeft Woensdagmorgen de Gemeente
lij ka CentraleKeufcente 'si-Graven-
hage bezocht die 24000 L. warm voed
sel' per dag bereidt. De Koningin na/u
oi.a. eèn kijkje, in 'het lbkaal waar gfoen-
ten en aardappelen worden (schoonge
maakt en onderhield zich met verschil
lende vrouwen. Daarna ging H. M. naar
da distributielokalen in de stad, waar
hat eten wordt uitgereikt.
De Koningin mengde zich in die loka
len onder de op- haar beurt wachtende
vrouwen, aan wie zij allerlei vragen deed
omtrent de 'hoedanigheid vair het eten,
enz'.
De schipbreukelingen van de „Megrez"
Het was gisterenavond ongeveer kwart
over vjjif, toen het 'l'oodstransportvaartuig
„VTiséingen" in de kleine sluis te Vlis-
singen meerde en vyij, aan het dek
bijna alle jeugdige zeelieden ontwaarden,
die met het stoomschip- „Megrez-" Woens
dagnacht waren uitgevaren om de voor
ons land zoo hoog noodiga steenkolen
te gaan halen en die zonder hun s-ohïp
weder voet zetten o-p -den Nederl'. bodem.
Spoedig zonden wij uit 'hun mond het
verhaal kunnen vernemen wat daarginds
o-p zee was afges-peelü. Zoo als boven
j gezegd, het was Woensdagnacht 3 uur
1 toen de „Megrez," in convooi met ver-
sthille-nde ander© schepen van -den Hoek
van Holland wegsito-om-de, om huiten da
territoriale wateren de Engelsbhe torpe
dojagers te vinden, die de schepen naar
Engeland zouden overbengen. De „Me-
1 grez" was het eerste bijl de torpedoja-
ge-rs', maar het in ballast varende schip
kon -de ander© niet bijhouden en g©-
j raakte dan o-ok van het convooi af, te
acht uur zag men nog een der Engel-
s'ohe oorlogsbodems, maar na dien niet
meer. Toch werd de reis voortgezet, rneni
de Noord-Hinder. Te een uur
was men ongeveer 10 mijll ten westen
van -dit lichtschip, toon men twee boo
ten met schipbreukelingen gewaar- werd,
vermoedelijk de bemanning van een der
andere convooischepen. Men wilde ter
hul'p- stevenen, maar dit zou niet mogen.
Een Duitsche onderzeeër van het grootste
type kwam boven water en met vlaggen-
stein werd ortep gegeven de Megrez te
verlaten. Toen aan -dit bevel wasi voldaan
en kapitein Heutekam en zijn mannen
in de twee scheepsbooten waren gegaan,
los'tte -de torped'oboöt een acht- ot tien
taf kanonschoten en het zooveelste N©-
d,erl'andsche stoomschip viel als offer
van de-n oorlog, in enkele minuten was
hetdn de diepte verdwenen.. Men haid
geen scheepspapieren gevraagd en bekom
merde zich verder ook niet over het
heit lot der mannen. De mannen van de
„Megrez" zagen nu de andere boo
ten niet meer en roeiden naar de
Noord-Hinder door nevel en mot-
4-egen. Tegen half zeven kreeg men het
licht van het lichtschip in het vizier
en even l'ater was men aan bo-ord. De
nacht werd aan boort doorgebracht en
Dondertagpiorgen te half elf kwam de
Vlissingen langs z'ij en nam de maunenj
o-p, terwijl een der sloepen ook aan
boord werd -genomen. De andere was
des nachts 1'os geslagen.
Bij het aanhouden van het schip deed
als tweede officier op de brug dienst de
heer de Ruiter, een Vlissinger. Hij en de
kapitein werden door den versperrings
commandant gehoord.
Ook waren van hieruit een paar tor
pedobooten uitgevaren om naar de an
dere booten te zoeken, 'zionder resultaat
echter.
Lichten op fabrieken bij de grens.
Zooals is gemeld, waren op de coöpra-
tieve suikerfabriek te Sas van Gent groote
electrische tampen in de nationale kleuren
aangebracht, om des nachts aan vreemde
vliegers kenbaar te maken, dat daar neu
traal terrein is, zulks ter beveiliging te
gen het bommenwerpen. Eenige fabrikan
ten zonnen op een dergeiijken veiligheids
maatregel Thans is echter, naar N.R. Ct.
meldt, vanwege de bevoegde autoriteit
het ontsteken van die lichten verboden.
Vermoedelijk wordt liet met de neu
traliteit in stijd geacht, zoo nabij de greus
een helder verlicht punt als oriënteeriugs-
punt te scheppen.
Verschillende berichten van lijvigen om
vang als: de electriciteitsvoorziening van
Zeeland, de begrootingsdi-scussie van den
Middelburgschen raad enz. moeten hoe
zeer ook persklaar wegens gebrek aan
plaatsruimte, tot een volgend nummer
worden uitgesteld. Red.
Goes. Hoe bekend hier Woensdag 'j.l.
het feest Was van het 5 0 0-jarig be
staan der stad Goes, moge blijken uit
de omstandigheid, dat toen een heer uit
'Rotterdam in een onzer cafe's den pa
troon met „het feest der stad" feliciteer
de, deze hem aankeek alsof hij het in
Keulen hoorde donderen en van den
vreemdeling moest hooren welk gedenk
waardig feit de gemeente Goes dien dag
herdacht.
Ook het gemis van vlaggentooi deed
zonderling aan en ware het niet dat ar
tikelen in de plaatselijke bladen en de
telegrammen van Koningin en Commissa
ris aan het heugelijk feit hadden herin
nerd, Goes ware in zijn rustige rust voort-
gedommeld, zonder dat iemand van dezen
treffelijken gedenkdag eenige notitie had.
Wjj vestigen nog eens de aandacht
onzer Katholieke G oesenaren op de
schaal collecte, welke a. s. Zondag
onder de H.H. diensten zal worden ge
houden voor het St. Nikolaasfeest
onzer parochiale scholen.
Daar het koper zeer schaarsch en kost
baar is in deze oorlogstijden, verwacht
het comité dan ook niet, dat men dit
metaal offere, maar vindt goed, dat men
met zilver- of papierengeld volsta. Moge
de collecte aan het doel beantwoorden,
opdat den kinderen onzer parochiale scho
len, vooral die der minder bedeelden, een
degelijke St. Nikolaasgave kan worden uit
gereikt.
Distributie. Van 24 tot en -met
30 November is bij de winkeliers ver
krijgbaar
op bon 12: aardappelen 4 K.G.
op bon 13: Br. boonen 2 ons.
op bon 14: Erwten 3 ons.
op bon 15: Bak- en Braadvet 1 ons.
op bon 16: Zeep 1 ons.
Alles per persoon.
Melk voor zieken, zwakken
en kinderen. Personen, die vo-oir zich
of voor ledeq van hun gezin mi e 1 k ten
gen verlaagden prijs wenschen te betrek
ken, kunnen schriftelijk hunne aanvraag
richten tolt het Gem-. Distributie-buineau
vóór 30 November 1917. Op de desbetref-
de aanvraag moet worden aangegeven:
a. de naam van den aanvrager en num
mer domiciliekaart;
b. de naam van den melkleverancier,
van wien men de melk wenscht te be
trekken
c. het aantal kinderen van het gezin,
die o-p 1 Januari dezes jaars den leeftijd
van zes jaar nog- niet iiadden bereikt;
d. de hoeveelheid melk, die voor de
daarvoor in aanmerking komende leden
van het gezin noodig wordt geacht, met
vermelding of deze voor zieken, zwakken
of kinderen bestemd is.
Naar wij vernemen heeft de Burge
meester toegezegd in overleg met de
Brandstoffencommissie een dag- te zullen
bepalen waarop de burgerij! die niet op
do vastgestelde datums hunne reductie
aan de gasfabriek hebben gehaald op
de bekende 3 H.L. cokes, alsnog -liet
hun toekomende te komen in ontvangst
nemen. Wij maken van dit voornemen
met ingenomenheid melding en -dringen
er daarom op aan de administratie, die
een onzegbaar zware taak heeft, het
geen weinigen begrijipen kunnen, ,niet té
bemoeilijken door wederom achter te
blijven, en daarna de administratie hiero-p
aan te klagen. De datum zal o-ofc door
de- pers worden bekend gemaakt, zoo
dat niemand onwetendheid zal' kunnen
voorwen-den.
Onnoiodig te- zeggen dat .-zijl die in de
maat niet tekort zijn gedaan, en toch
hun hand zo-uden komen opein houden,
zich aan 'een© oneerlijkheid zo-uden'schul
dig maken. (Z.)
Donderdagavond zijn in de vergade
ring van het Plaatselijke Comité
der Katholieke Sociale Actie al
hier door den voorzitter, mr. J. H. M.
Stieger, de nieuwe leden: mej. E. Stie-
g e r, als afgevaardigde der St. Eli'zabeth-
vereoniging en de heer E. Verbeeiri,
als afgevaardigde van „de Hanze",, met
een korte rede geïnstalleerd. Van de aan
wezigheid mede van mevrouw Van Acker
maakte de voorzitter gebruik om met
eenige treffende woorden het jongste ju
bilee der St. Elizabethvereeniging, waar- -
van zij presidente is, te herdenken zoowel
als haar eigen 20-jarig lidmaatschap dier
nuttige vereeniging.
Daarna overgaande tot de huishoude
lijke zaken, stelde de voorzitter aan de
orde het houden van een Bloemendag
ten bate van de R. Iv. vereeniging ^Ier-
wonnen Levenskracht", welke zich ten
doel stelt de lcostelooze verpleging van
R. K. tuberculozelijders uit de volkskrin
gen in een door de Vereeniging opgericht
R. K. sanatorium te Dekkerswald. Ook
de instandhouding en uitbreiding van het
sanatorium moet uit den verkoop der tu-
berculosebloempjes worden bestreden.
(Wij komen nader op een en ander terug.
Red.). Besloten werd den Bloemendag
te houden op den St. Nicolaas-Dinsdag,
4 December a. s. De laatste Toondag werd
als te rumoerig, minder geschikt geacht.
Den Dames-leden van het pl. Comité
werd opgedragen zij aanvaardden min
zaam die taak een groep jongedames
bijeen te verzamelen die als bloemenver-
koopsters die ndag zullen optreden. Ook
werd besproken het voeren van een pas
sende reclame voor den Bloemendag.
De nieuw geïnstalleerde leden bedank
ten den voorzitter voor de minzame woor
den tot hen gericht, waarna de voorzit
ter met gebed de vergadering sloot, gelijk
hij ze geopend had-
Zondagsrust apothekers.
Zondag 25 November a. s. is de apotheek
van den heer Van Kalmthout geopend;
de beide andere blijven dan gesloten.
Wie Zondagavond van de volksop
voering van „De Bode van de Har
monie" wenscht te profiteeren, aarzele
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 24 Nov.
Zwakke tot matigen, westelijke tot zuid-
westelijken wind, nevelig tot zwaarbewolkt,
weinig of geen regen. Weinig verandering
van temperatuur.
niet. Het stuk voldeed Woensdagavond bij
de generale repetitie uitstekend en voor
vanavond is de zaal uitverkocht.
Middelburg, th de jongste zitting van
den gemeenteraad is de begrooting 1918
der gemeente, vastgesteld op f 801.544,16
met een post van onvoorzien, groot
f 8769,96. De daarbij gevoerde uitvoerige
discussies vérmeiden wij in ons volgend
nummer.
Op verzoek vau den commissaris
van politie alhier, werd onder de ge
meente K-oudekerke aai/g-eh-o-uden door
den veldwachter Plans-oen W. Th., die
reeds- -door -dezen veldwachter was ver
baliseert wegens diefstal van -fconijtaen,
en die van verschillende andere dief
stallen werd verdacht. Uit een onmiddel
lijk door de gemeentepolitie alhier inge
steld uitgebreid onderzoek bleek spoecfig,
dat men eert „goede vangst had gedaan.
Bij een huiszoeking werd zooveel gevon
den, dat twee karrevrachten naar het
politiebureau moesten worden overge
bracht. In beslag word ©.nr. genomen:
5 vischfuiken, 7 wilgenfuiken, 1 mand
en een zak bruine bo-o-nein, 50 kolven
zeemais, 52 stuks kliefbout, 1 mandje
goudreinetten, een zak met diverse soor
ten peren en ap-pels, een zak ajuin, 3
z-akken blauwe, 2 zakken bonte en ©en
kist bonte aardappelen, 1 zak mispels,
Vz mud witte stokprincesseb-o-onen, be
nevens 2 gekookte ko-nijnen, zijnde het
overschot van 17 konijnen, die Th. ver
moedelijk op verschillende- plaatsen heeft
-ontvreemd. Een levend, konijn dat door
den genoemden veldwachter, die ook nog
een paar gestolen yotmjpen vond, in be
slag was genomen, bleek afkomstig te
zijn van een hier gepleegde diefstal. De
man, die, gezien de vele contanten bij
hem gevonden, niet uit armoede behoefde
te stelen, bekende de diefstallen te heb
ben g'ep-leegd uit vrees- voor gebrek bij
een eventueel 'te verwachten oorlog. Hij
is- ter beschikking der justitie gesteld»
Op het plein in de Lo-mbardstraat
alhier heeft ee-n soldaat met een mes
naar een 13-jarig meisje gegooid, waar
bij het kind aan de hand verwond werd,
een nader onderzoek wordt naar dit feit
ingesteld.
Distributie. Voor houder van
lederkaarten is gelegenheid bons voor
g oedkoope klompen te bekomen
Maandag a. s. voor nos. 850 tot 1000,
Dinsdag 1000 tot 1150, Woensdag 1150
tot 1300, Donderdag 1300 tot 1500, Vrij
dag 1500 tot 1700.
Vlissingen. Aan B. A, van der Heide,
wed. A. Ko-ppejan, dir. der Avondschool
voor handwerkslieden, is een pensioen
toe-gekend van f77.
's Heerenhoek. In tegenwoordigheid van
de leden der S in t-J o-s e„p-h s-Ge!zlel-
1 env e ree nigi ng e n vele geno-o^
di-gdan (ruim een 300 mannen waren
aanwe-zjg) werd verschenen Zondag o-nze
Zeer Eerw. heer Pastoor geïnstalleerd
tot president onzer vereeniging. De Zeer-
eerw. .heer L. H. 'J. Beijlsens, president
van hetcentraal Verband der St. Jois.
Geiz 'vereenigingen in Nederland verrichtte
de pfechtigie installatie en hield hierbij
een wanne en hartelijke toes-praalk, waar
in hij het karakter der Vereeniging uit
eenzette. Na de installatie uitte de- nieu
we president, de -zeereerw. heer pastoor,
zijin vreugde over hot geluk, dat zijn pa
rochie nu ten deel' gevallen was- 'door
de stichting der ,St. Joisephsge-zellenver-
eeniging. De eersite daad van den nieu
wen President was de benoeming van
de-n heer Kapelaan H. Brouwer totvice-
preeident der vereeniging. Met een loflied
op Vader Kolping'-s werk werd de een-
eenvoudige doch indrukwekkend© plech
tigheid gesloten. Moge de Katholieke, man
nen van 's' Heerenhoek hunne medewer
king blijven verleenen, o-pdat er spoe
dig kan verrijzen ©en vereeniging,s-gebo-uw,
waarin de vereen, har© vo-lle werkkracht
kan beginnen tot zegen en gelu-k! van
'kHeerenhook's katholieken.
i
i
